Alimlər insanın sağlam həyat tərzi ilə yaşaya biləcəyi maksimum yaşı müəyyən edə biliblər.
Bir insanın yaşaya biləcəyi maksimum yaş nə qədərdir?
Lent.az-ın xarici KİV-ə istinadla xəbərinə görə, əsrin sərhədini keçən uzun ömürlülər həmişə maraq mənbəyi olsa da, elm adamları artıq tibbi müdaxilə olmadan insan həyatının sərhəddini təyin edə biləcəklərini deyirlər. Bu nəticəyə Tilburq və Rotterdamın Erazma universitetlərinin tədqiqatçıları gəliblər.
Alimlər 2017-ci ildən əvvəlki 30 il ərzində ölən 75 mindən çox insan haqqında məlumatları təhlil edərək, yalnız sağlam vərdişlərə əməl etsəniz, mümkün qədər neçə il yaşaya biləcəyinizi hesablamağa çalışıblar. Araşdırma müəyyən edib ki, bir çoxları 90 yaşa çatsa da, ən əlverişli şəraitdə bu hədd təxminən 115 yaşdır. Qadınlar üçün maksimum yaş həddi 115,7, kişilər üçün isə 114,1-dir.
Uzunömürlülüyün nəticələri nələrdir?
Az adamın 115 ildən çox yaşaya bilməsinə baxmayaraq, bəzən istisnalar olur. Beləliklə, Ginnesin Rekordlar Kitabında fransız qadın Janna Luiza Kalman ən uzunömürlü insan kimi qeydə alınıb. 1875-ci il febralın 21-də anadan olub, 1997-ci il avqustun 4-də 122 il 164 gün yaşayaraq vəfat edib.
Kalman Eyfel qülləsinin tikintisini izləyib və Aleksandr Qrem Bellin telefonu yenicə patentləşdirdiyi dövrdə yaşayıb. Onun uzunömürlü olmasının zəhmət tələb etməyən həyat tərzi ilə bağlı olduğu güman edilir. Varlı bir əmisi oğlu ilə evlənib və həyatını idmana həsr edib: üzgüçülük, tennis, velosiped və konki sürmə.
Janna qocalana qədər sağlam vəziyyətdə qalaraq ərini, qızını və nəvəsini o dünyaya yola salıb. Hətta 85 yaşında qılıncoynatma ilə məşğul olmağa başlayıb və dəriyə qulluq və qidalanma üçün zeytun yağı istifadə edib. Yeri gəlmişkən, 115 yaşına qədər siqaret çəkib və gündə bir qədəh şərab içib.

Azərbaycanda xroniki və nadir xəstəliklərin müalicəsi zamanı istifadə olunan dərman preparatlarının əlavə dəyər vergisindən (ƏDV) azad olunması müzakirə edilir. İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətindən verilən məlumata görə, qurumun Vergi siyasəti Baş İdarəsi əczaçılıq sahəsində fəaliyyət göstərən şirkətlərin, bu sektoru təmsil edən “Azərbaycan Əczaçı Sahibkarlar Assosiasiyası” İctimai Birliyinin nümayəndələri ilə görüş keçirib.
Xidmətin aidiyyəti funksional strukturlarının nümayəndələrinin də qatıldığı görüşdə sahibkarların ƏDV inzibatçılığının təkmilləşdirilməsi, əczaçılıq sahəsində, xüsusilə xroniki və nadir xəstəliklərin müalicəsi zamanı istifadə olunan dərman preparatlarına münasibətdə ƏDV azadolmaları və ya diferensial ƏDV-nin tətbiqi imkanları, vergi inzibatçılığı ilə bağlı yaranan çətinliklər, sahənin inkişafına müsbət təsir edə biləcək beynəlxalq təcrübədə mövcud mexanizmlərin tətbiqi və digər məsələlər müzakirə edilib.
Əgər qərar qəbul edilərsə, bu dərman qiymətlərinin ucuzlaşmasına səbəb ola bilərmi?
Mövzu ilə bağlı Bakupost.az -a danışan iqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli bildirib ki, Azərbaycanda dərman preparatlarının qiyməti digər dərman istehsal olunmayan ölkələrlə müqayisədə qat-qat bahadır. Qonşu Gürcüstanda da dərman istehsalı yoxdur. Amma orada dərmanların qiyməti Azərbaycanla müqayisədə çox ucuzdur. Ümumiyyətlə, ölkədə dərman qiymətləri qonşu Türkiyə və
“Gəlir dəfələrlə çox olduğu üçün iri dərman şirkətləri ölkəyə daha çox bahalı dərman preparatları gətirməyə üstünlük verirlər. Halbuki dövlətin məqsədi keyfiyyətli dərmanların gətirilməsinə şərait yaratmaqdır. Bazar daha da liberallaşmalıdır ki, rəqabət mühiti yaransın. Dərman vasitələrinə əlavə dəyər vergisi qiymətləri daha da bahalaşdırır. İdxal edilən dərman preparatlarına görə ödənilən yüksək rüsum da vətəndaşların cibindən çıxır”.
Ekspert qeyd edib ki, Azərbaycana dərman idxal edən şirkətlər onu birbaşa istehsalçıdan aldıqları qiymətə rəsmiləşdirmirlər:
"İstehsalçıdan alınan dərman preparatını başqa ölkədə yaratdıqları şirkətin adına həmin ölkəyə ixrac edirlər. Oradan isə baha qiymətə sənədləşdirərək ölkəmizə idxal edirlər. Faktiki olaraq qanunvericilik də buna imkan verir. Burada hər hansı qanun pozuntusu olmadığından, şirkətlər bu yolla daha çox qazanc əldə edirlər. Ona görə də dərman şirkətlərini buna vadar edən səbəbləri aradan qaldırmaq lazımdır".
Natiq Cəfərlinin dediyinə görə, hazırkı qiymətlər Tarif Şurası tərəfindən tənzimlənmiş qiymətlərdir:
“Mən Tarif Şurası tərəfindən dərman qiymətlərinin tənzimlənməsini doğru saymıram. Bu əks-effekt yaradır, dərmanların xaricdən daha ucuz, keyfiyyətsiz gətirilib burada baha qiymətə satılmasına səbəb olur. İkinci səbəb isə gömrük rüsumlarıdır. Ölkə daxilində istehsalı olmasa da, bizdə dərmanlara da gömrük rüsumu tətbiq edilir. Dərmanlara 15 faizlik gömrük rüsumu, 18 faizlik ƏDV (Əlavə dəyər vergisi) var. Biz isə idxaldan asılı olan ölkəyik. Demək olar ki, dərman preparatlarının 94 faizini xarici ölkələrdən gətiririk. Bu özü də ciddi problemdir. Əgər dərmanlar xaricdən gətirilirsə, bu qədər yüksək gömrük rüsumu və ƏDV olmamalıdır”.
İqtisadçı ekspert Rəşad Həsənov bildirib ki, Azərbaycan özü dərman istehsal etmir. Daxili tələbatın 99,6 faizini idxal hesabına ödəyir. Bu da dərmanların istehlakçılara çatırılmasında əlavə xərclər yaradır. Nəqliyyat xərcləri də kifayət qədər xərc yükü formalaşdırır:
“Bu xərclər Azərbaycanda tətbiq olunan vergi sistemi ilə əlaqəlidir. İndiki şərtlər daxilində yeganə tutarlı əsaslandırma, dərman təchizatı bazarında təməküzləşmiş iqtisadi mövqeyə malik şirkətlərin iştırakçılığı məsələsidir. Bu, bazarda təklifin limitləndirilməsinə, kartel sözləşmələrinə, qiymətlərin diktə edilməsinə, optimallaşma istiqamətində imkanları formalaşdıran fəaliyyət mühitinin pozulmasına gətirib çıxarır. Bazardakı inhisarçılıq faktiki olaraq qiymətlərin bu qədər kəskin fərqlənməsinə səbəb olur. Hesab edirəm ki, bazarda 99,6 faizlik asılılıq varsa, vergi güzəştləri tətbiq olunmalıdır”.

Bir ay ərzində on kiloqram arıqlamaq pəhriz və idman salonlarını yormadan tamamilə mümkündür.Foodinfo.az xəbər verir ki, diyetoloq Alexander Yakovlev maraqlı qida birləşmələrinin reseptini təqdim edib.
Yulaf - 5 yemək qaşığı
Su - 5 yemək qaşığı
Süd - 1 yemək qaşığı
Bal - 1 çay qaşığı;
Fındıq - 5 əzilmiş qoz-fındıq.
Yulafın üzərinə soyuq su tökün və səhər qalan inqrediyentləri əlavə edin. Hərtərəfli qarışdırın və yavaş-yavaş yeyin. Növbəti yemək üç saatdan gec olmayaraq olmalıdır.

İçdiyimiz sular nə dərəcədə keyfiyyətlidir, su alarkən nələrə diqqət etməliyik?

“Su - həyatdır” – deyirlər. Təəssüf ki, bəzən əksi də mümkün olur. Hər gün bəh-bəh ilə içdiyimiz suların çoxunun əslində bizə nə qədər zərər vurduğundan, həyatımızı təhlükəyə atdığından bixəbərik. Müxtəlif vaxtlarda və müxtəlif təşkilatlar tərəfindən aparılan ekspertizaların nəticələri mətbuatda yayılır və iddia olunur ki, bu gün satışda olan içməli sulardan bir çoxunun tərkibi heç də sağlıqlı deyil.

Elə istehlakçılardan da bu barədə tez-tez şikayətlər eşidirik. İnsanlar içdikləri suyun ağırlıq yaratdığını, ürəkbulanma verdiyini deyir. Buna görə də gün ərzində normadan az su içir, bəzən isə heç içmir, qaynadılmış suya üstünlük verirlər.

Qida təhlükəsizliyi Hərəkatının rəhbəri, sağlam qidalanma mütəxəssisi Məhsəti Hüseynova Pressklub.az-a bu barədə danışarkən deyib ki, bu gün mağazalarda satılan suların 70-80%-i içməyə yararlı deyil.

Müsahibimiz bildirib ki, orqanizmdə daxili orqanların funksiyasının düzgün şəkildə yerinə yetirilməsi, qəbul etdiyimiz qidalardakı toksik maddələrin tam şəkildə orqanizmdən xaric olunması üçün su qəbulu mütləqdir. Və hər bir orqanizmin qəbul edəcəyi müəyyən bir miqdar var. Normal çəkidirsə, kütlə indeksi hədsiz çox deyilsə, piylənmə yoxdursa, bu zaman bədən çəkisinə görə hər kiloya ya 30 ml su, ya da gün ərzində ortalama 8 stəkan su qəbul edilməlidir. Suyun keyfiyyəti isə ən önəmli faktorlardan biridir. Suyun tərkibində bir çox minerallar var ki, bu minerallar olmadıqda orqanizmdə mineral çatışmazlığı baş verir. Həmçinin suyun codluq səviyyəsi düzgün olmayanda müəyyən problemlər yaranır. Bundan əlavə, suyun PH ölçüsü ən əsas amillərdən hesab olunur.

Ekspert hesab edir ki, suyun keyfiyyətli olub-olmadığını ev şəraitində bilmək və dəqiq nəticə əldə etmək çətin məsələdir: “Çünki bu, laboratoriya analizləri əsasında müəyyən edilir. Buna baxmayaraq, suyu qəbul edərkən də onun keyfiyyətini hiss edə bilərik. Keyfiyyətli su 4-18 dərəcə arası temperaturda, xoşagələn, yüngül dadlı, rəngi isə parlaq və şəffaf olmalıdır. Mineral dəyəri də içilə biləcək qədər olmalıdır. Suyu içəndən sonra ağırlıq, şişkinlik, ürəkbulanma hiss olunursa, bu, həmin suyun keyfiyyətsiz olduğunun, yaxud da mineral dəyərinin orqanizm üçün yetərli olmadığının göstəricisidir”.

Müsahibimizin sözlərinə görə, şüşə butulkalarda saxlanan suların keyfiyyəti daha yaxşı qorunur. Plastik butulkadadırsa, onun istehsal prosesindən istehlak prosesinə qədər saxlanma temperaturuna riayət olunmalıdır. Su açıq havada, günəş şüaları altında saxlanılmamalıdır. Sərin yerdə, temperaturu müsbət 5 dərəcədən müsbət 20 dərəcəyədək olan yerdə saxlanılmalıdır: “Plastikin tərkibindəki “Bisfenol A” maddəsi hava isti olanda, temperatur yüksək olanda suya daha sürətlə keçir və bu suyu qəbul etdikdə həmin maddə orqanizmdə xərçəng riskinə, yuxarı tənəffüs yollarının xəstəliklərinin yaranmasına, endokrin sisteminin funksiyasının pozulmasına səbəb olur. Ümumiyyətlə, hamilələrə, azyaşlılara, həssas qrupdan olan şəxslərə, xroniki xəstəliyi olan insanlara, yaşlılara plastik qabda olan istənilən məhsuldan istifadə etmək tövsiyə olunmur”.

Həmsöhbətimiz deyib ki, içməli suyun PH səviyyəsi daha çox 7.2 və 8.5 arasında olmalıdır. Bu, heç bir sağlamlıq problemi olmayanlar üçün lazımlı miqdardır. Suda PH səviyyəsi düzgün deyilsə, bu zaman mədə turşuluğu daha çox olur. Və qəbul edilən həmin su zamanla mədədə qastrit, xora və digər xəstəliklərin yaranmasına gətirib çıxarır. Bundan əlavə, suların qablaşmasının düzgün həyata keçirilməsi, istehsalçı şirkət və suyun tərkibi, İSO (idarəetmə sisteminin, istehsal prosesinin, xidmətin və ya sənədləşdirmə prosedurunun standartlaşdırma və keyfiyyət təminatı üçün bütün tələblərə malik olduğunun təsdiqlənməsi-red.) sertifikatlarının olub-olmaması, sertifikatın nömrəsi haqqında məlumatlar göstərilməlidir.

Mütəxəssis son aylarda aidiyyəti dövlət qurumunun keçirdiyi yoxlamaların nəticəsi barədə də danışıb. Deyir ki, yoxlamalar keçirilən 22 müəssisədən 18-də qanunvericiliyin tələblərinin pozulması halları aşkarlanıb: “Bu da o deməkdir ki, əhaliyə satılan sular ya mərkəzləşdirilmiş su sistemindən gələn sulardır, ya da artezian sularının qablaşdırılması hallarında verirlər ki, bu da hər zaman düzgün prosedurdan keçmir. Bundan əlavə, bəzi suların üzərinə yalandan müalicəvi olduğu yazılır. Bu da qanunvericiliklə qadağan olunub. Təəssüf ki, bu cür nöqsanlara mağazalarda satılan sularda rast gəlinib”.

Günay Elşən
pressklub

Çox yüksək qan təzyiqi sağlamlığınız üçün təhlükəli ola bilər. Foodinfo.az Rbc.ua-ya istinadən xəbər verir ki, hipertoniyanın əsas səbəblərindən biri duz istehlakıdır, lakin qan təzyiqinə faydalı təsir göstərən qidalar var.Həddindən artıq yüksək qan təzyiqi infarkt, insult, anevrizma və digər tibbi təcili vəziyyətlərin riskini artırır.Düzgün qidalanma ilə özünüzə kömək edə bilərsiniz. Ürək-sağlam pəhriz yemək qan təzyiqini aşağı salmağa kömək edə bilər.Səhər yeməyi üçün mütəxəssislər sadə, lakin dadlı üç tərkibli yeməyi məsləhət görürlər. Yulaf, qatıq və giləmeyvə bir qabda birləşdirsəniz və səhərə qədər saxlasanız, bu, yalnız doyurucu və dadlı deyil, həm də təzyiqin aşağı düşməsinə səbəb ola bilər. Hər üç komponent qan təzyiqini aşağı salan xüsusiyyətlərə malikdir.

Bəzi məhsulların bir-biri ilə birləşməyə meylli olmadığını bilirik. Belnovosti.by xəbər verir ki, süd bunların içində ən təhlükəlisi sayılır. Mütəxəssislərin fikrincə, uyğun olmayan şeyləri birləşdirən qastronomik təcrübələrdən ən yaxşı şəkildə qaçınmaq olar.Məsələn, dəniz məhsullarını qaymaqlı sousla birləşdirmək çox tövsiyə edilmir, çünki bu, mədədə ağırlığa səbəb ola bilər. Bu, bədənin eyni vaxtda istehlak edilən iki fərqli proteini həzm etməsinin asan olmaması ilə əlaqədardır;Banan və qovun orqanizmdə südün ən təhlükəli rəqibləri hesab olunur. Yaz aylarında bunu nəzərə almağa dəyər.Bundan əlavə, mütəxəssislər süd məhsullarını meyvə və giləmeyvə ilə heç bir formada birləşdirməyi məsləhət görmürlər.Heç kimə sirr deyil ki, yaşıl çay dünyanın ən qiymətli təbii antioksidantları siyahısına daxildir. Ancaq süd dəmlənmiş çayla birləşdirildikdə, sonuncunun qiymətli xüsusiyyətləri çox zəifləyir. Bundan əlavə, bu birləşmə qan damarlarının genişlənməsinə səbəb olur, bu da onların vəziyyətinə mənfi təsir göstərir.

Avropanın geniş yayılmış marketlər şəbəkəsi olan Almaniyanın Lidl mağazaları, Macarıstan istehsalçısı "Felföldi Édességgyártó Kft."nin "MisterChoc Şokoladlı Peçenyelər" adlı məhsulunu geri yığmağa qərar verib.

Mia.az-ın məlumatına görə, bu qərar şokoladlı peçenyelərin istehlakı zamanı ağız və dildə yanma, qıcıqlanma və yara yaratdığına dair şikayətlərdən sonra qəbul edilib. Bu səbəbdən şirkət istehlakçılara sağlamlıq riski yarada bilən bu məhsulu yeməməyi tövsiyə edib.

Qeyd edək ki, "MisterChoc" – bol şokoladla örtülmüş duzlu peçenyelərdən ibarətdir. Doğrudur, "Lidl market"ləri müştərilərə bu məhsulu təqdim etdikləri halda, ödəniş qəbzi tələb etmədən geri qaytarma və pulun geri ödənilməsi imkanını dərhal təmin edir: "Üstəlik, şirkətin özü,xəbərdarlıq yayaraq, sağlamlıq riski yaradan məhsulu istehlak edənlərdən mağazaya dərhal müraciət etməyi tövsiyə edir".

Bildirək ki, "Lidl marketlər"i Avropa ölkəıləri daxil olmaqla, 32 ölkədə geniş ticarət şəbəkəsinə malikdir. Şəbəkə hər gün milyonlarla müştəriyə xidmət göstərir: "Şirkət müştərilərinin sağlamlığını ön planda tutduğunu daim üstün tutduğunu qabardır..."

Xəbərdə o da qeyd olunur ki, bu hadisə son aylarda Avropada geri çağırılan təhlükəli məhsullar dalğasına yeni bir nümunədir: "Təhlükəli ərzaqların geri çağırılması ilə bağlı Avropa İttifaqı daxilində daha sıx nəzarət və yeni qaydaların tətbiqi gözlənilir...".

COP29 Azərbaycan Əməliyyat Şirkəti və “Azərbaycan Standartlaşdırma İnstitutu” PHŞ-nin (AZSTANDART) birgə həyata keçirdiyi Bakı şəhəri ərazisində yerləşən ictimai iaşə obyektlərinin ekoloji dayanıqlılığının qiymətləndirilməsi layihəsi yekunlaşıb.

Oktyabr ayının əvvəlindən icrasına başlanılmış müştərək layihənin məqsədi ictimai iaşə obyektlərinin ekoloji cəhətdən dayanıqlılığını təmin etmək üçün bu sahədə qüvvədə olan beynəlxalq və dövlət standartlarının tələblərini təşviq etmək, eləcə də dayanıqlı fəaliyyət standartlarına uyğun olaraq restoranların fəaliyyətinin qiymətləndirilməsi olub. Layihə çərçivəsində ölkədə ilk dəfə olaraq ISO standartlarının tələblərinə xüsusi uyğunlaşdırılmış qiymətləndirmə şkalası yaradılıb.

Qiymətləndirilmə prosesi layihənin məqsədlərinə uyğun olaraq müvafiq beynəlxalq və dövlət standartlarının tələbləri əsasında AZSTANDART tərəfindən ödənişsiz həyata keçirilib. Qiymətləndirmə enerji səmərəliliyi, sudan qənaətlə istifadə, tullantıların dayanıqlılıq standarlarına uyğun çeşidlənməsi və idarə olunması, işçilərin təhlükəsizlik qaydalarına riayət etməsi kimi bir sıra meyarlara görə aparılıb.

Layihə çərçivəsində qiymətləndirmədə iştirak edən və müvafiq meyarlara cavab verən bir sıra ictimai iaşə obyektlərinə xüsusi nişanlar təqdim olunub və onların dayanıqlılıq standartlarına uyğunluğu təsdiq olunub. Restoran girişində yerləşdiriləcək bu nişanlar qiymətləndirmə prosesindən uğurla keçmiş obyektlərin ekoloji dayanıqlılığını, müəyyən edilmiş meyarların tələblərinə uyğunluğunu və etibarlılığını təsdiq edəcək. Sertifikatlaşmış bu restoranlar, həmçinin COP29 rəsmi vebsaytında mövcud xəritədə də öz əksini tapacaq.

Əlavə edək ki, qiymətləndirmənin yekununda prosesdə iştirak etmiş hər bir ictimai iaşə obyektinə ekoloji dayanıqlılıq baxımından gələcək fəaliyyətlərinin təkmilləşdirilməsi və bu sahədə qabaqcıl beynəlxalq təcrübəyə uyğunlaşmaları məqsədilə tövsiyələrdən ibarət hesabat təqdim olunub.

Bizi Teleg

Azərbaycanda xroniki və nadir xəstəliklərin müalicəsi zamanı istifadə olunan dərman preparatlarının əlavə dəyər vergisindən (ƏDV) azad olunması müzakirə edilir. İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətindən mətbuata verilən məlumata görə, qurumun Vergi siyasəti Baş İdarəsi əczaçılıq sahəsində çalışan şirkətlərin, bu sektoru təmsil edən "Azərbaycan Əczaçı Sahibkarlar Assosiasiyası” İctimai Birliyinin nümayəndələri ilə görüş keçirib.

Xidmətin aidiyyəti funksional strukturlarının nümayəndələrinin də qatıldığı görüşdə sahibkarların ƏDV inzibatçılığının təkmilləşdirilməsi, əczaçılıq sahəsində, xüsusilə, xroniki və nadir xəstəliklərin müalicəsi zamanı istifadə olunan dərman preparatlarına münasibətdə ƏDV azadolmaları və ya diferensial ƏDV-nin tətbiqi imkanları, vergi inzibatçılığı ilə bağlı yaranan çətinliklər, sahənin inkişafına müsbət təsir edə biləcək beynəlxalq təcrübədə mövcud mexanizmlərin tətbiqi imkanları və digər məsələlər müzakirə edilib.

Maraqlıdır, qərar qəbul edilərsə, bu dərmanların qiymətlərində azalma müşahidə edə bilərikmi?

Azərbaycan Əczaçı Sahibkarlar Assosiasiyasının rəhbəri Azər Xudiyev "Kaspi” qəzetinə açıqlamasında bildirdi ki, qonşu ölkələrdə dərman preparatları üzrə vergi və gömrük rüsumlarının tənzimlənməsi ilə bağlı araşdırma apardıqdan sonra bu layihəni təklif ediblər: "Məsələn, qonşu Gürcüstanda dərman vasitələri üçün heç bir rüsum tələb olunmur. Bəzi ölkələrdə vergilər diferensial olaraq tənzimlənir. Biz dövlət büdcəsinə böyük miqdarda zərər verməməklə, Azərbaycan vətəndaşlarının dərman ehtiyaclarını qarşılamaq üçün təkliflər verdik, vətəndaşların xüsusi qruplarının tələbatlarına uyğun olaraq bəzi dərman preparatlarının ƏDV-dən azad olunmasının gələcək layihələrdə nəzərə alınmasını xahiş etdik”.

A.Xudiyev bildirir ki, nadir xəstəliklərlə mübarizə aparan vətəndaşlar var ki, onlar dərmanla təmin olunmaqda çətinlik çəkirlər: "Bəzi nadir xəstəliklər var ki, onların qeydiyyatları yoxdur. Çünki adından da göründüyü kimi nadir hallarda rast gəlinir. Bu xəstəliklərin müalicəsində istifadə olunan dərmanların yalnız müəyyən icazələrlə ölkəyə idxalı mümkündür. Bunlarla yanaşı, onkoloji xəstəliklər, astma, şəkərli diabet və digər xroniki xəstəliklərin müalicəsində istifadə olunan dərmanların da ƏDV-dən azad olunması vətəndaşlar üçün əlverişli olar. Düzdür, vətəndaşlar dövlət tərəfindən bəzi dərmanlarla pulsuz təmin olunub. Amma yeni məhsullar çıxır ki, vətəndaş özü onu aldığı halda ƏDV-dən azad oluna bilər”.

Mütəxəssis vurğulayır ki, bu qərar qüvvəyə mindikdə, artıq digər dərmanlarla bağlı da addımların atılması mümkündür: "Bu gün Azərbaycan vətəndaşları icbari tibbi sığorta ilə ödənişsiz tibbi xidmət almaq imkanlarına malikdir. Ambulator xidmətin də gələcəkdə ödənişsiz olması gözlənilir. Bunun tətbiqi sosial siyasətimizdə böyük dönüş yaradacaq. Biz də assosiasiya olaraq, proseslərin uğurla həyata keçməsinə dəstək olmağa çalışacağıq”.

Millət vəkili Müşfiq Məmmədli deyir ki, həm ölkənin iqtisadi vəziyyətini, həm də əhalinin sağlamlığını düşünərək bu addımların atılması vacibdir: "Xüsusilə, nadir xəstəliklərin müalicəsində və bəzi xroniki xəstəliklərdə istifadə olunan dərman preparatlarının qiyməti kifayət qədər yüksəkdir. Bu xəstəliklərin rastlaşma intensivliyi çox aşağı olduğu üçün dərmanları həddindən artıq bahadır. Çünki sözügedən dərmanlar hər ölkədə istehsal edilmir. Bu xəstəlikdən əziyyət çəkən insanlar həqiqətən də bu preparatların əldə olunmasında həm maddi, həm də tapılması baxımından çox böyük əziyyət çəkirlər. Onların ƏDV-dən azad olunması bu dərmanların da kifayət qədər ucuzlaşmasına gətirib çıxara bilər. Bu yanaşmanı alqışlayır və düzgün addım kimi qiymətləndirirəm”.

Sosial məsələlər üzrə ekspert İlqar Hüseynli də təsdiqləyir ki, nadir xəstəliklərin müalicəsində istifadə olunan dərman vasitələri təkcə Azərbaycanda deyil, istehsalçı ölkədə də çox bahadır: "Bu dərmanların ƏDV-dən azad olunması, ən azından 18 faiz ucuzlaşma deməkdir. Ölkəmiz bu sahədə idxaldan asılıdır. Hesab edirəm ki, yalnız nadir xəstəliklərin müalicəsində tətbiq olunan dərman preparatları deyil, ümumiyyətlə, Azərbaycana idxal olunan bütün dərman məhsulları ƏDV-dən azad edilməlidir”.

Həmsöhbətimiz bildirir ki, bu qaydanın tətbiqi insanların dərman preparatlarına əlçatanlığı üçün çox faydalı olacaq: "Xəstəliklər çox, dərmanlar bahadır. Bir xəstəlik üçün adətən davamlı müalicələr tələb olunur. İnsanların əksəriyyəti baha olduğu üçün bu müalicələri davam etdirə bilmir. Çünki kifayət qədər xərc tələb olunur. Dərmanların ƏDV-dən azad olması qiymətlərdə kifayət qədər fərq yaradacaq. Bu qərarın tətbiqi və davamı olaraq idxal olunan bütün dərman preparatlarının ƏDV-dən azad edilməsinin faydalı və lazımlı olduğunu düşünürəm”.

Tədqiqat, Araşdırmalar, Qiymətləndirmə və Statistika İdarəsinin (Drees) dərc etdiyi hesabata görə 2023-cü ildə Fransa xəstəxanalarında 4 min 900 çarpayı ləğv olunub.

Modern.az xəbər verir ki, statistika şöbəsi bunu tibbi xidmətin dəyişməsi ilə izah edir. Həmkarlar ittifaqları və solçular dövlət orqanlarının tibbi xidmətlə bağlı siyasətini tənqid edirlər.

Bildirilir ki, xəstəxana çarpayıları işçi çatışmazlığı və onları işə götürməkdə çətinliklər səbəbindən azaldılıb. Bəzi deputatlar səhiyyədə yaranmış bu böhrana görə dövlət xidmətinin iflasına səbəb olan, onların iş şəraitini aşağı salan hökuməti və Emmanuel Makronu günahlandırır. Artıq dörd həmkarlar ittifaqı dövlət xəstəxanası üçün daha çox vəsait tələb edərək, səfərbərliyə çağırış edib.

Hüquqşünaslar, eləcə də bəzi müşahidəçilər hökumətin COVID-19 dövründəki səhiyyə siyasətinə istinad edərək bildirirlər ki, xəstəxana böhranına ictimai səhiyyəni məhv edənlər (Makron, Baş nazir, səhiyyə naziri) səbəb olublar və onlar xəstəxanalarda yeni problemlər yaradırlar.