Həkim Yelena Andreeva süd vəzisi xərçənginin yaranmasında iki əsas faktoru açıqlayıb.

Referans.az xarici mətbuata istinadən xəbər verir ki, həkimin fikrincə, risk faktorları siyahısında çəki problemləri yüksəkdir.

Onun sözlərinə görə, reproduktiv yaşda bədən kütləsi indeksinin normadan, yəni 25-dən yuxarı artması döş xərçənginin inkişaf riskini iki dəfə çoxaldır:

“Bədən kütləsi indeksi nə qədər yüksək olarsa, döş xərçənginin inkişaf riski də bir o qədər yüksəkdir. Xərçəngin inkişafı üçün digər mühüm risk faktoru spirt istehlakıdır. Bundan əlavə, qadının stresli vəziyyətlərə görə bu xəstəliyə tutulma riski daha çox olur”.

Azərbaycanın milli mətbəxi dedikdə ağlımıza dünyanın qədim, zəngin və ləzzətli yeməkləri ilə bol olan bir mətbəx gəlir. Azərbaycan mətbəxində 2000-ə yaxın xörək məlumdur. Əlbəttə, bu mətbəxi dəqiq araşdırmaq çox da asan deyil. Milli mətbəximiz təkcə xörəklər, onların hazırlanma texnologiyasından ibarət deyil, həm də maddi mədəniyyətin əsas hissələrindən biridir. Milli mətbəximizin tarixi də elə xalqın tarixi qədər qədimdir. Kulinariyamız öz tarixi kökləri və özünəməxsusluğu ilə digər xalqların mətbəxlərindən xeyli fərqlənir. Azərbaycan xörəkləri yüksək dad, tam keyfiyyətləri ilə dünyada məşhurdur.Xəmir xörəkləri və kulinar məmulatları isə Azərbaycan mətbəxində xüsusi yer tutur. Yay mövsümündə xəmir xörəklərindən az istifadə etmək daha məqsədəuyğundur. Çünki xəmir xörəklərindən çox istifadə etdikdə insanlarda halsızlıq və yorğunluğa səbəb olur.Foodinfo.az Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun (AQTİ) mütəxəssislərinə istinadən xəbər verir ki, ha vaların soyuması ilə əlaqədar qida rasionuna müəyyən dəyişikliklər etmək olar. İnsanlar soyuq havalarda xəmir xörəklərindən daha çox istifadə edir-əsasən də xəngəl, xəşil, düşbərə, əriştə və gürzədən. Xəmirdən hazırlanmış şorbalar soyuqdəymənin qarşısını almaq üçün geniş istifadə olunur. Xəmir xörəklərinin kalorisi yüksək və karbohidratla zəngin olduğu üçün normadan artıq qəbul edildikdə insan orqanizmində ciddi problemlər yarada bilər. Bu yeməklər əsasən nahara salınmalıdır ki, yeyildikdən sonra aktiv iş həyatı həzmi asanlaşdırsın. Axşam isə xəmir xörəklərinin qəbulu tövsiyə olunmur, çünki həzm prosesi çətinləşir.Yaxşı olardı ki, həftəlik qida rasionunda xəmir xörəklərindən az istifadə edilsin. Hər həftə mütəmadi şəkildə qutab, xəngəl və un məmulatlarından istifadə məsləhət görülmür. Xəmir xörəklərinin ət və toyuqla qarışdırılması tövsiyə olunmur. Belə qidaların tərəvəz və ya qatıqla yeyilməsi məsləhətdir. Xəmir xörəklərini hazırlayarkən istifadə edilən una da diqqət yetirmək lazımdır. Xəmir xörəklərində əsasən kəpəkli undan, qara yulaf unundan istifadə etmək tövsiyə olunur. Çünki kəpəkli un buğda unundan fərqli olaraq, həm kalorisi aşağıdır, həm də rahat həzm olunur. Məhz buna görə də, yulaf, çovdar və kəpəkli undan hazırlanan xəmir xörəkləri daha faydalıdır.Əgər xəmir xörəklərindən düzgün qaydada istifadə edilərsə, insan sağlamlığına heç bir zərər gəlməz.

Karkade, qırmızı Məkkəgülü çayını çoxları təzyiq salıcı çay kimi tanıyır. Amma bu çayın stresə də yaxşı təsir etdiyi bildirilir.
Tribunainfo.az xəbər verir ki, həkimlər həm ürək-damar problemi olanlara, həm də stresli vəziyyətlərdə karkade çayı içməyi tövsiyə edir.
Bu çiçəkdə antosian adlı maddə damarların keçiriciliyini artırır, möhkəmlədir.
Stress zamanı damarlar spazmdan daralır və qan dövran pozulur, çox insanların təzyiqi qalxır.
Karkadedə olan orqanik turşular damarlardakı artıq yağı əridir, xolesterinin qarşısını alır, beynin metobolizmini yaxşılaşdırır, xroniki yorğunluğu aradan qaldırır.
Təzyiqi aşağı olanlara bu çay olmaz.
Qırmızı çay orqanizmi şlak və toksinlərdən təmizləyir, həzm sistemini aktivləşdirir, qanda şəkəri salır, böyrəkləri təmizləyir.
Çayı böyüklər və 10 yaşdan yuxarı uşaqlar içə bilər.
Hamilələr ehtiyatlı olsun.

Koqnitiv funksiyaları və əhval-ruhiyyəni yaxşılaşdırmaq üçün şəkərdən imtina etmək məsləhətdir.Foodinfo.az xəbər verir ki, bu barədə diyetoloq Yelena Tixomirova danışıb.Onun sözlərinə görə, sadə şəkərlər orqanizmə daxil olmadıqda bədən mürəkkəb karbohidratlardan enerji almağa başlayır. Bunun sayəsində orqanizm daha keyfiyyətli və uzunmüddətli “yanacaq” əldə edir və nəticədə özünü daha enerjili hiss etməyə başlayır.Mütəxəssisin qeyd edib ki, sadə şəkər məfhumu şirin olan hər şeyə, o cümlədən qlükoza, fruktoza, saxarozaya aiddir, mürəkkəb şəkərlər isə bütün dənli bitkilər və onlardan hazırlanan məhsullardır - un, taxıl, makaron və s.“Bundan əlavə, şəkərdən imtina kalori çatışmazlığı fonunda baş verərsə, insan arıqlamağa başlayar. Ona görə də bu seçim orqanizmə yalnız fayda verə bilər”, - deyə həkim vurğulayıb.

Obsessiya insanın öz iradəsinə zidd olaraq daim eyni düşüncələri, hissləri və ya davranışları yaşamasıdır.

Bu, insanın həyatını çətinləşdirən, narahatlıq və stress yaradan psixoloji problemlərdir. Mütəxəssislərin fikrincə, müalicə olunmayanda böyük problemlərə yol aça bilər.

Bəs gündəlik həyata mənfi təsir edən obsessiyalar hansılardır?

"Cebhe.info" bununla bağlı araşdırmanı təqdim edir:

*Hər şeydə bir xəritə gördüyünüzü düşünmək obsessiyası

Bu obsessiyası olan insanlar yediklərinin, səmanın, ləkələrin və ya başqa şeylərin xəritəyə bənzədiyini düşünürlər. Bu insanlar baxdıqları hər şeydə qrafik nümunələri tapmağa çalışırlar.

*Evlilik təklifi ilə bağlı daimi obsessiya

Bu obsessiyası olan insanlar daim evlənmək istəyirlər. Bu insanlar qısa müddət ərzində müxtəlif insanlara evlilik təklifləri edirlər.

*Müəyyən sözləri təkrar-təkrar söyləmək obsessiyası

Bu insanlar müəyyən sözlərə xüsusi maraq göstərirlər. Bu insanlarda bu sözləri təkrar-təkrar söyləmək üçün qarşısıalınmaz bir istək var.

*Yataqdan qalxmamaq obsessiyası

Buna sahib insanlar soyuq və qaranlıq günlərdə yataqda qalmaq istəyirlər. Bu insanlar xüsusilə yağışlı və qarlı günlərdə yataqdan qalxmaqda çətinlik çəkirlər.

*Qeyri-ixtiyari hərəkət və ya səslər çıxarma obsessiyası

Bu obsessiyaya olan insanlar *Tourette Sindromu" adlı genetik xəstəlikdən əziyyət çəkirlər. Bu insanlar qeyri-iradi, sürətli, ani hərəkətlər və ya səslər edirlər.

Bu insanların normal intellektə və ömür uzunluğuna sahib olduqları bilinir.

*Yuma vəsvəsəsi

Buna sahib insanlar əllərini daim yumaq istəyirlər. Bu insanlar hər şeyin çirkli olduğuna və mikrob daşıdığına inanırlar.

*Qərarsızlıq obsessiyası

Bu obsessiyaya sahib insanların heç bir şeyə qərar vermək gücü yoxdur. Bu insanlar ən xırda məsələlərdə belə qərar qəbul etməkdə çox çətinlik çəkirlər.

*Saç çəkmə obsessiyası

Buna sahib insanlar saçlarını dartmaqla özlərinə zərər vermək istəyirlər. Bu insanlar saçlarından başqa bədənlərindəki qaş, kirpik, saqqal kimi tükləri də çəkirlər. Bu bədəndə asanlıqla nəzərə çarpan keçəlliyə səbəb olur. Hədiyyə almaq obsessiyası: Buna sahib insanlar tez-tez hədiyyələr almaq istəyirlər. Bu insanlar maddi vəziyyətləri yetərli olmasa belə, hədiyyə almağa həvəs göstərirlər.

Obsessiyalar insanın psixi sağlamlığını pozan, sosial həyatına mənfi təsir göstərən problemlərdir. Bunu müalicə və nəzarət etmək olar. Bu xəstəliyi olan insanlara mütəxəssislərdən kömək istəmələri və müvafiq müalicə üsullarını tətbiq etmələri tövsiyə olunur.

İlk yemək üçün ən yaxşı vaxt oyandıqdan bir saat sonradır. Ancaq yemək istəmirsinizsə, özünüzü məcbur etməyə ehtiyac yoxdur. İşə getmək üçün yemək götürün və ofisə çatanda səhər yeməyi yeyin.Qidalanma çatışmazlığı konsentrasiyaya, yaddaşa, idrak qabiliyyətlərinə və qərar qəbul etməyə mənfi təsir göstərə bilər. Bu o deməkdir ki, səhər yeməyi olmadan təhsilinizdə və peşəkar fəaliyyətinizdə kifayət qədər məhsuldar olmamağınız riski yüksəkdir. Bir çox insanlar səhər yeməyinin mədə-bağırsaq traktında problemlərin qarşısını almaq üçün vacib olduğunu bilirlər. Ancaq belə çıxır ki, fiqurunuzu qorumaq üçün bu da lazımdır. Səhər yeməyi gün ərzində iştahınızı idarə etməyə kömək edir. Səhər tam yemək olmadıqda, yüksək kalorili qidalarda qəlyanaltı olma ehtimalı artacaq.Statistikaya görə, səhər yeməyini atlayan və sonra davamlı yemək yeyən insanların piylənmə, diabet, ürək-damar xəstəlikləri və digər sağlamlıq problemləri ilə qarşılaşma ehtimalı daha yüksəkdir.Mədənin fəaliyyəti səhər saat 7-dən 9-a qədər baş verir: yemək mümkün qədər hərtərəfli həzm olunur. Karbohidrat və liflə zəngin səhər yeməyi aclıq hissini azaldır və əlavə qəlyanaltıları aradan qaldırır.

Zəif qidalanma ürək-damar sistemi xəstəliklərinin inkişafına səbəb ola bilər. Foodinfo.az bildirir ki, bu barədə məsləhətçi diyetoloq Aleksey Kabanov bildirib. O, Pravda.Ru ilə söhbətində ürək və qan damarlarının fəaliyyətini yaxşılaşdıra bilən məhsullardan danışıb.Ekspert qeyd edib ki, insanlar tez-tez az miqdarda tərəvəz, meyvə və bitki zülalları (paxlalılar, tam taxıllar, qoz-fındıq) qəbul edir, heyvani zülallara üstünlük verirlər. O, pəhrizi çuğundur qabları ilə seyreltməyi məsləhət görüb, onun qanda xolesterinin səviyyəsini aşağı saldığını və mədə-bağırsaq traktının işini yaxşılaşdırmağa kömək etdiyini qeyd edib.Bundan əlavə, qidalanma mütəxəssisi sarımsaq və zəncəfilin qan axını və damar vəziyyətini yaxşılaşdıra bilən qidalar olduğunu müəyyən qeyd edib. O, həmçinin yaşıl çay içməyi tövsiyə edərək bildirib ki, bu içki qan təzyiqini aşağı salır və enerji verir.

Piylənmə tək baş vermir. İstehlak olunan qidaların kalorili məzmunu çox vaxt kalori xərclərini üstələyir, bu da yağ kütləsinin yığılmasına səbəb olur. Endokrinoloq Olqa Tsygankova bildirib ki, piylənmə ilə mübarizə 2-ci tip diabet və ürək-damar xəstəliklərinin inkişaf riskini azalda bilər.Həddindən artıq çəki insulin müqavimətinə səbəb ola bilər - qlükoza və insulin arasındakı əlaqənin balanssızlığı. Piylənmə ilə mübarizənin açarı aclıq deyil, sağlam və balanslaşdırılmış pəhrizdir. Yalnız xəstəlik halında qidaları pəhrizdən tamamilə çıxarmaq lazımdır.Pəhrizlər bəzi xəstəliklərin müalicəsində faydalı ola bilər, lakin fərdi xüsusiyyətlər və sağlamlıq şərtləri nəzərə alınmalıdır.

Hər gün süd içmək bədənimizdə müxtəlif dəyişikliklərə səbəb ola bilər. Südün tərkibində olan kalsium, zülal, vitaminlər və minerallar bədənimizin bir çox funksiyasını dəstəkləyir.Foodinfo.az hər gün süd içməyin faydaları təqdim edir:1. Kalsiumun saxlanması: Süd kalsiumla zəngin bir içkidir. Hər gün müntəzəm olaraq süd istehlak etmək sümük sağlamlığını dəstəkləyir və osteoporoz riskini azaldır. 2. Zülal və enerji: Yüksək keyfiyyətli protein mənbəyidir. Hər gün süd içmək bədəni lazımi zülal və enerji ilə təmin edərək gündəlik fəaliyyətlərinizdə daha gümrah olmağınıza kömək edir. 3. Vitaminlər və minerallar: Süddə A, D, B12 kimi vacib vitaminlər, kalium və maqnezium kimi minerallar var. Bu vitamin və minerallar bədən funksiyalarını dəstəkləyərək ümumi sağlamlığa müsbət təsir göstərir. 4. Dəri sağlamlığı: Süd içmək dərinin nəm balansını qorumağa və dəri sağlamlığını dəstəkləməyə yardımçı olur. Süddə olan yağ turşuları dərinin yumşaq və hamar edir.Ancaq hər gün müntəzəm olaraq süd içmək sağlamlığa müsbət təsir göstərsə də, bəzi insanlar üçün əks təsirləri də ola bilər. Şəxsi sağlamlıq vəziyyətinizi və pəhriz ehtiyaclarınızı nəzərə alaraq süd istehlakına qərar vermək daha yaxşı olardı.