Qatığın rəngi bir olur: ağ! Ona sarı, qırmızı, narıncı… rənglərini şamil etmək ən azı süd verən inəyə böhtan, elmi mütəxəssislərə isə şər atma olardı. Çünki qatıq ağdır, onun başqa rəngi olmur! Olarsa, dümək, mayasına haram qatılıb…

***

Gələk mətləbə: “Təzadlar” qəzetinin rəhbərliyi «Media haqqında» və «İnformasiya əldə etmək haqqında» Azərbaycan Respublikasının qanunlarına istinadən Azərbaycan Respublikasının Dövlət İmtahan Mərkəzinə T-18-01-2024 saylı, 18.11.2024-cü il tarixli İnformasiya sorğusu göndərmişdir. İnformasiya sorğusunda 4 aprel 1979-cu ildə Bakı şəhərində anadan olmuş Nahid Rza oğlu Bağırov adlı şəxsin Dövlət İmtahan Mərkəzinin (DİM) nəzarəti altında həyata keçirilmiş test imtahanlarından keçərək hansısa yerli və ya xarici Ali təhsil ocağına qəbul olunub-olunmamasına dair rəsmi cavab istənilmişdir.

Xüsusi olaraq qeyd edək ki, tələb edilən informasiya adı çəkilən şəxsin özü tərəfindən rəsmi və sosial media hesablarında ictimailəşdirilmişdir. Yəni, media olaraq redaksiya DİM-dən şəxsin özü tərəfindən ictimailəşdirilmiş məlumatın rəsmi təsdiqini xahiş etmişdir.

18.11.2024-cü il tarixli İnformasiya sorğusuna DİM-nin Hüquqi təminat, insan resursları və dövlət qulluğu Departamentinin müdiri Nərminə Bayramova 29 dekabr 2024-cü il tarixdə rəsmi elektron və ənənəvi poçt ilə mənfi cavab göndərmişdir. N.Bayramova cavabında yazır: «Məktubunuzla əlaqədar bildiririk ki, Azərbaycan Respublikası Konstitutsiyasının 32-ci maddəsinə əsasən hər kəsin şəxsi və ailə həyatının sirrini saxlamaq hüququ vardır və öz razılığı olmadan kimsəinin şəxsi həyatı haqqında məlumatın toplanmasına, saxlanılmasına, istifadəsinə və yayılmasına yol verilmir…».

Burda adamı ağlamaq tutur ki, axı Nərminə xanım niyə belə bir fikrə gəlib ki, redaksiya şəxsin ailə sirrinə aid məlumat tələb edir! Ən azı, redaksiyada çalışanların hər biri bilir ki, belə bir məlumatı DİM-dən istəmək jurnalistlərin korazehin olmasına işarə olardı!

Nə isə… Bir daha qeyd edirik ki, redaksiya N.Bağırovun şəxsi və ya ailə sirrinə aid məlumatı deyil, onun özü tərəfindən ictimailəşdirilmiş məlumatın təsdiqini istəmişdir.

Beləliklə, Dövlət İmtahan Mərkəzinə (DİM) göndərdiyimiz sorğu cavablandırılmadığından DİM-nin qanunsuz hərəkətindən Bakı İnzibati Məhkəməsinə şikayət verdik. Hakim Orxan Həsənov da daş atıb başını tutdu ki, DİM düz deyir, biz N.Bağırovun şəxsi məlumatını istəyir! Vallah, adam bir qara yaylıq istəyir ki, hakimin bu mövqeyinə hönkür-hönkür ağlasın! Hansı ki, o, «Media haqqında» Qanunda təsbit olunmuş bütün jurnalist hüquqlarının kobud surətdə pozulmasına səbəb olan 14 fevral 2025- ci il tarixli qərardadı ilə DİM-in qanunsuz hərəkətinə haqq qazandırdı. Yəni, demək istədi ki, ağğappaq süddən qapqara qatıq əmələ gəlir!!!

***

Redaksiya hakimin həmin qərardadından Bakı Apellyasiya Məhkəməsinin İnzibati Kollegiyasına şikayət verdi. Bakı Apellyasiya Məhkəməsinin İnzibati Kollegiyası (hakim Rəşid Səmədovun sədrliyi və hakim Şirazi Eldarzadənin iştirakı ilə) «Təzadlar» qəzeti redaksiyasının Dövlət İmtahan Mərkəzinə qarşı informasiya sorğusunun cavablandırılmamasına dair apellyasiya şikayətinə əvvəlcə xüsusi diqqətlə yanaşdı. Təqdim edilən mötəbər sənəd və sübutlara baxan hakim Rəşid Səmədov sənədlərə baxıb çox təəccübləndi. Görünür iş materiallarını oxumamışdı, xəbərsiz idi. Məhkəmə yerində müşavirə edərək (bunlar iclas otağının kameralarında qeydə alınmışdır) qərarını elan etdi: «Məhkəmə işin mürəkkəbliyini nəzərə alaraq 10 dəqiqəlik fasilə elan edir!». Hakimlər 10-15 dəqiqədən sonra iclas zalına qayıtdılar. Sonra kollegiya yerində müşavirə edərək yekun qərarını elan etdi: «Məhkəmə heçab edir ki, bu məsələ olduqca mürəkkəb xarakterlidir, ona görə də xüsusi araşdırmaya ehtiyac var! Məhkəmə 29 aprel tarixinədək təxirə salınır!».

Nəhayət, 29 aprel 2025-ci il tarixdə saat 10:40 radələrində məhkəmə iclası açıq elan edildi, kollegiya sədri qəzetin nümayəndəsindən soruşub ki, başqa bir vəsatətiniz, sübutunuz yoxdur? Nümayəndə də deyib ki, yoxdur, ötən iclasda Sizə təqdim etmişəm, amma mən gözləyirəm ki, bir həftəlik xüsusi araşdırma aparan Kollegiya bu araşdırmaların nəticəsini elan edəcək. Lakin kollegiya üzvləri dərhal da müşavirəyə gedir. Təxminən 5 dəqiqədən sonra kollegiya üzvləri zala daxil olaraq qərarı elan edirlər: «Apellyasiya şikayəti təmin edilməsin, Bakı İnzibati Məhkəməsinin 14 fevral 2025-ci il tarixli qərardadı qüvvədə saxlanılsın!».

Yəni, hakim Rəşid Səmədov bir həftəlik “xüsusi araşdırma”dan sonra qəti qərara gəlib ki, qatıq qaradır!

Yaxşı, bəs məhkəmə xüsusi araşdırma nəticəsini elan etmədən necə qərar qəbul edə bilərdi?Məsələ ondadır ki, həm Bakı İnzibati Məhkəməsinin hakimi Orxan Həsənov, həm də Bakı Apellyasiya Məhkəməsinin İnzibati Kollegiyası (hakim Rəşid Səmədov və Şirazi Eldarzadə) «Məhkəmə və Hakimlər haqqında» Azərbaycan Respbulikası qanununun tələblərini pozaraq «Media haqqında» Qanunda təsbit olunmuş bütün jurnalist hüquqlarının açıq şəkildə tapdanmasına səbəb olan qərar qəbul etmişlər.

***

Nə isə… hakimlərin qatığa “qara” deməsini qoyaq bir kənara, amma qəzetin baş redaktoru Asif Mərzili isə hakimlərin bu qanunsuz hərəkətindən Azərbaycan Respublikası Məhkəmə Hüquq Şurasının sədri cənab İnam Kərimova şikayət təqdim etmişdir.

Şikayətdə deyilir: “Hörmətli sədr! «Hakimlərin intizam məsuliyyətinə cəlb edilməsinin əsasları» haqqında Qanunvericilikdə yazılır: «Hakimlər barəsində intizam icraatının başlanılmasına dair müraciət üçün səbəblər:

-fiziki və hüquqi şəxslərin şikayətləri;

-mediada dərc olunmuş məlumatlar».

«Hakimlərin intizam məsuliyyətinə cəlb edilməsinin əsasları»nda isə belə qeyd olunur:

-işlərə baxarkən qanunvericiliyin tələblərini dəfələrlə və ya kobudcasına pozması;

-hakim etikasını pozması;

-hakim adına ləkə gətirən hərəkətə yol verməsi».

Hesab edirəm ki, yuxarıda adı çəkilən məhkəmə hakimlərinin hamısı bu pozuntulara yol vermişlər və qeyd olunan qanun pozuntularına görə barələrində intizam icraatı başlanılmasına tam əsaslar vardır. Çünki iş materiallarında olan mötəbər maddi sübutlar bir daha təsdiq edir ki, Dövlət İmtahan Mərkəzi tərəfimizdən göndərilmiş informasiya sorğusunda tələb etmədiyimiz informasiyanın istənilməsi yalandan qeyd edilərək media sorğusu cavablandırılmamışdır. Bu saxta və qanunsuz cavab məktubuna qəsdən, bilərəkdən göz yuman hakimlər də qanunsuz və əsassız qərar qəbul edərək jurnalist hüquqlarımızın qəsdən pozulmasına səbəb olmuşlar.

Bunları nəzərə alaraq Sizdən xahiş edirəm:

-«Hakimlərin intizam məsuliyyətinə cəlb edilməsinin əsasları» haqqında Qanunvericiliyin tələblərini nəzərə alaraq Bakı İnzibati Məhkəməsinin hakimi Orxan Həsənovun və Bakı Apellyasiya Məhkəməsi İnzibati Kollegiyasının hakimləri- Rəşid Səmədovla Şirazi Eldarzadənin barəsində intizam icraatı başlanılmasına Sərəncam verəsiniz. Hörmətlə: Asif Mərzili, «Təzadlar» qəzetinin və eyni adlı saytın rəhbəri, Avropa Mətbuat Federasiyasının üzvü”.

Xatırladırıq ki, şikayət 01 may 2025-ci ildə Məhkəmə Hüquq Şurasının dəftərxanasına təqdim edilmişdir və icraata qəbul olunmuşdur. Qalır hörmətli sədr İnam Kərimovun qatığa “qara” deyən hakimlər barədə intizam icraatı başlanılması barədə qərarı. İnanırıq ki, qanunsuz qərardad qəbul edən hakimlər üçün görüləcək intizam tədbiri dərc olacaq! Çünki belə qərardadlar məhkəmə sistemindəki islahatlara kölgə salır, mənfi ictimai rəy formalaşdırır.

“Təzadlar”

“Azərbaycanda narahatedici və paradoksal bir vəziyyət yaranıb. Hər gün - bəli, hər gün vətəndaşların bank kartlarından 25-30 min manat civarında vəsait kiberdələduzluq yolu ilə oğurlanır. Bu rəqəmlər artıq adi statistikaya çevrilib. Daxili İşlər Nazirliyi demək olar ki, hər gün bu barədə faktlarla dolu həyəcan siqnalı verir, lakin problem azalmır, əksinə, dərinləşir”.

Musavat.com xəbər verir ki, bu barədə Azərbaycan İnternet Forumunun rəhbəri Osman Gündüz bildirib.

O qeyd edib ki, bu, sistemli və kütləvi xarakterli cinayət dalğasıdır:

“Təəccüblənməmək mümkün deyil: axı son 2-3 ildə ölkədə bu sahədə müsbət istiqamətdə ciddi addımlar atılıb. Yəni hər şey artma istiqamətində olub. Maarifləndirmə kampaniyaları güclənib, kibermütəxəssislərin sayı xeyli artıb, infrastruktur müasirləşdirilib, DİN nəzdində Kibercinayətkarlıqla Mübarizə Baş İdarəsi yaradılıb, konkret müsbət nəticələr var ortada, Baş İdarə ilə banklar arasında real vəziyyətdə işləyən anti-fraud sistem qurulub və s. Amma maraqlı və absurd olan budur ki, nəticə fərqli istiqamətdə inkişaf edir: kibercinayətkarlıq artır, daha hədəfli və ağıllı formalar alır.

Hər gün külli miqdarda talamalar var. Burada nə isə çatışmır, çox güman ki, bu çatışmazlıq texnologiya deyil, insan amilidir”.

Ekspert müşahidələrinə əsaslanaraq belə qənaətə gəlib ki, bu fırıldaq sxemlərinin effektivliyi bankların müştəri məlumatlarının haradansa sızması ilə birbaşa bağlıdır:

“Sadəcə təsadüfi nömrələrə zəng vurulmur. Əksinə, dövriyyəsi olan, kartında pul olan “yağlı müştərilər” hədəf seçilir. Bu isə bizə əsas verir ki, məlumat sızıntısı ehtimalını ciddi şəkildə araşdıraq. Şübhələr nəyə əsaslanır? Əgər bu qədər kütləvi şəkildə, yüksək məbləğli və dəqiq hədəflərlə dələduzluqlar həyata keçirilirsə, bu, artıq adi bir bank əməkdaşının fərdi bir müştəri məlumatını sızdırması - satışı ola bilməz.

Bu, yüksək səviyyədə məlumat bazasına çıxışı olan şəxslərin, bəlkə də sistemli şəkildə bu məlumatları fırıldaq şəbəkələrinə ötürməsi ilə bağlı ola bilər.

Bu məlumatlar həm banklardan, həm də mobil operatorlardan sızdırıla bilər, lakin ən çox ehtimal bank məlumat bazaları ilə bağlıdır.

Nə etməliyik?

1. Fərdi məlumatların qorunması haqqında qanunvericilik təcili şəkildə sərtləşdirilməlidir.

2. Banklarda və mobil operatorlarda müştəri bazasına çıxışı olan bütün əməkdaşlar üzrə daxili audit və təhlükəsizlik yoxlamaları həyata keçirilməlidir.

3. Məsuliyyət yalnız istifadəçiyə yox, məlumatı qorumağa borclu olanlara da şamil edilməlidir və s.

Əgər bu sahədə ciddi araşdırma və hüquqi mövqe ortaya qoyulmasa, kibercinayətkarlıq daha da sistemli xarakter alacaq.

Hər gün açıqlanan statistikalarla yalnız vətəndaşlar yox, dövlətin rəqəmsal etimadı və maliyyə sabitliyi də zərbə altında qalacaq.

Belə davam edərsə, vətəndaşlar kartlarında pul saxlamaq istəməyəcəklər. Bu, dolayısı ilə nağdsız ödənişlərə, şəffaflığın zəifləməsinə, rəqəmsal transformasiyaya mənfi təsir göstərəcək.

Ümid edirəm, təhlükəsizliyə cavabdeh olan əlaqədar qurumlar da baş verənlərin fərqindədir və ciddi tədbirlər görüləcək”.

Azərbaycanda vaxtilə yüksək vəzifələrdə çalışmış, lakin ölkə rəhbərliyinin etimadını doğrultmadığı üçün hakim komandadan uzaqlaşdırılmış məmurlardan biri də “AzərEnerji” ASC-nin sabiq rəhbəri Etibar Pirverdiyevdir.

O, uzun müddətdir ölkənin ictimai-siyasi həyatında görünmür, bəzi keçmiş həmkarları kimi gözdən-könüldən uzaq durmağa çalışır. Bu, bir tərəfdən şəxsi xarakterlə bağlı olsa da, Azərbaycan reallığında belə məmurların “qaranlıq işlərlə” məşğul olduqları üçün gündəmə gəlmək istəməməsi də istisna deyil.

Etibar Pirverdiyev 1963-cü ildə Qusar rayonunun Yuxarı Ləgər kəndində anadan olub. Rusiyanın Taqanroq Radiotexnika İnstitutunda mühəndis-elektrik ixtisası üzrə təhsil alıb və əmək fəaliyyətinə Azərbaycan Kosmik Araşdırmalar İnstitutunda, daha sonra Bakı Qazan-Mexaniki Zavodunda başlayıb.

Sonralar müxtəlif əlaqələr vasitəsilə enerji sektorunda vacib fiqura çevrilə bilib. “AzərEnerji”dəki fəaliyyəti zamanı isə məmurlar arasında qısa zamanda “şöhrət” qazanıb. Bu yüksəlişin arxasında isə himayədarlarının dayanması istisna olunmur.

2001-ci ildən “AzərEnerji”nin prezidenti olmuş Pirverdiyev rəhbərliyi dövründə bir sıra böyük layihələrə imza atıb. Lakin bu layihələrə ayrılan vəsaitlərin istiqaməti üzrə xərcləndiyini söyləmək mümkün deyil. Həmin illərdə “AzərEnerji” daim maliyyə çətinlikləri ilə üzləşib. Dövlətin ayırdığı vəsaitlər, subsidiyalar və kreditlər belə, şirkətin vəziyyətini düzəltməyib. Bu isə quruma ayrılan pulların təyinatında yayındırıldığını ehtimal etməyə əsas verirdi.

Bu vəziyyət 2018-ci ildə Mingəçevir İstilik Elektrik Stansiyasında baş vermiş iri qəza ilə daha aydın üzə çıxdı. Qəza nəticəsində 39 şəhər və rayon işıqsız qaldı, iqtisadiyyat böyük ziyan gördü. “AzərEnerji” qəzanı yayın isti keçməsi və kondisionerlərin çox işləməsi ilə izah etməyə çalışsa da, dövlət orqanlarının araşdırmaları əsas səbəbin texniki hazırlıqsızlıq olduğunu ortaya qoydu. Ardınca Pirverdiyev vəzifədən azad edildi.

Pirverdiyevin rəhbərlik etdiyi dövrdə “AzərEnerji” maliyyə baxımından zəifləsə də, onun şəxsi biznesinin inkişaf edirdi. O, elektrik avadanlıqları satışı, bank, tikinti və heyvandarlıq sahələrində geniş biznes qurmuşdu. Bu da enerji sahəsinə ayrılan vəsaitlərin hara xərcləndiyini əyani göstərirdi.

Məsələn, dövlətin yüksək gərginlikli elektrik avadanlıqlarının alınmasına ayırdığı vəsaitlər səhmlərinin 98,5%-nə Etibar Pirverdiyevin qaynı Hikmət Xammədovun nəzarət ediyi “Bakı yüksək gərginlikli elektrik avadanlıqları”na yönəldilirdi. Daha böyük, meqalayihələr isə “Azenco” ASC vasitəsilə həyata keçirilirdi.

Etibar Pirverdiyevin “Azenco” ASC kimi nəhəng bir şirkət qurmasının da əsas səbəbi məhz enerji sektorunda dövlət tərəfində ayrılan böyük vəsaitlərin əhəmiyyətli hissəsini ora yönəltmək idi. 2000-ci ildə özəlləşdirilmiş bu müəssisəyə formal rəhbərliyi Pirverdiyevin qaynı həyata keçirsə də, şirkət faktiki Etibar Pirverdiyevə məxsusdu. Şirkətin həmin vaxt bazar dəyərinin bir milyard manata yaxın olduğu deyilirdi. “Azenko”nun bu qədər “şişməsinə” səbəb isə şirkətin bir çox formal tenderlərin istisnasız “qalib” olması idi. Pirverdiyevin rəhbərlik dövründə şirkət çoxsaylı ri layihələr həyata keçirib və sektorun əsas podratçısına çevrilmişdi. Xüsusilə su və istilik elektrik stansiyaları, yüksək gərginlikli xətlər və digər layihələr bu şirkətə verilirdi. “Azenco” eyni zamanda “Dövlət Bayrağı Meydanı” və “Bakı Kristal Hall” kimi iri tikinti layihələrində də yer almışdı...

Bundan əlavə Etibar Pirverdiyevin “Ekspresbank”-ın sahibi olduğu, çoxsaylı şirkətlərin, dəvə fermasının, at ilxısının, Xaçmazda 100 hektarlarla fındıq bağlarının, Xudatda, Şabranda bazarların olduğu, eləcədə Gürcüstanda, Belorusiyada, İngiltərədə də biznes qurduğu bildirildi.

Pirverdiyev “AzərEnerji” ASC-nin oullarını yalnız biznesə deyil, həm də bahalı əmlaklara yönəldirdi. Məsələn onun həyat yoldaşı Pərvanə Pirverdiyevanın adı mediada milyonluq qalmaqallarda da hallanıb. Onun Azərbaycanda 2,4 milyon manata villa alması bir müddət geniş ictimai müzakirəyə səbəb oldu. Oğlu və qızı üçün Londonda aldığı mülklərin dəyəri isə təbii ki, daha böyük rəqəmlərlə ölçülürdü...

Etibar Pirverdiyev “AzərEnerji” rəhbərliyindən azad edilməsi onun bu qurum vasitəsilə həyata keçirdiyi maxinasiyalarla “qazandığı” və biznesinə ötürdüyü vəsaitin əlindən çıxmasına səbəb oldu. Bu onun biznesdəki “uğurlarına” da öz təsirini göstərdi. Belə ki, Etibar Pirverdiyev "AzərEnerji" ASC-nin sədri vəzifəsindən ayrıldıqdan sonra biznesi də sürətlə daralmağa başladı.

Düzdür, vəzifədən ayrıldıqdan sonra Etibar Pirverdiyev bütün vaxtını biznesin inkişafına yönəldib. Ancaq dövlətdən “qopardığı” milyonlar olmadığımdan bu biznesin bir hissəsni “əlindən çıxarmaq” məcburiyyətində qalıb.

Məsələn, onun Xaçmaz rayonunun Çarxı kəndi ərazisində yerləşən 400 hektar torpaq sahəsini, dəvə fermasını və at ilxısını satdığı, “Ekspresbank”-da ona məxsus səhmlərin əlindən çıxdığı və s. haqda məlumatlar yayılıb.

Pirverdiyevin ən böyük şirkəti kimi tanınan “Azenco” ASC də onun vəzifədən uzaqlaşdırılmasından sonra sürətlə zəifləyib, yeni sifarişlər əldə edə bilməyib. Bu, şirkətin maliyyə vəziyyətinə mənfi təsir göstərib və nəticədə işçilərin bir hissəsi ixtisar olunub. Hətta iflas ərəfəsində olduğna dair məlumatlar yayılıb. Belə görünür ki, Pirverdiyevin biznesdəki “işığı" da sönməyə başlayıb...

Rasim Əliyev

“AzPolitika.info”

Paytaxtın Hüseyn Seyidzadə küçəsindəki piyada zolaqları silinib.

Bu da sürücü və sərnişinlər üçün problemlər yaradır.

Həmin vəziyyət artıq bir neçə aydır ki, davam edir.

Oxşar hal Bakının bir çox küçələrində də müşahidə edilməkdədir.

Vaxtında yenilənməyən, silinən zolaqlara görə sürücülər 3 bal və 100 manat cərimələnirlər.

Azərbaycan Yerüstü Nəqliyyat Agentliyi (AYNA) bildirib ki, həmin işlərin aparılması mərhələli şəkildə həyata keçirilir.

Daha ətraflı Azərbaycan Televiziyasının (AzTV) videomaterialında:

Xəbər verdiyimiz kimi, bir müddət öncə Prezident İlham Əliyevin Sərəncamı ilə İlham Mirzəliyev “Azəristiliktəchizat”a yeni sədr təyin edilib.

Lakin maraqlı bir məqam diqqətimizi çəkib.

32gun.az xəbər verir ki, İlham Mirzəliyev “Azəristiliktəchizat” ASC-nin rəsmi saytının rəhbərlik bölümündə İdarə heyətinin sədri yox, İdarə heyəti sədrinin müavini kimi göstərilir.

Rəsmi internet saytında rəhbərlik bölməsində İdarə Heyətinin sədri hissəsi hələ də boşdur.

Xatırladaq ki, Sərəncam 1 may 2025-ci il tarixində imzalanıb.

Bu barədə şirkətdəki mənbələr bildirib.

Məlumata görə, 2000 nəfərin çalışdığı şirkətdə 3 aydır məvaciblər ödənmir. Rəhbərlik bununla bağlı işçilərə ciddi bir izah vermir və müxtəlif bəhanələrlə vaxtı uzadır.

TEREF yazır ki,Teleqraf məsələ ilə bağlı “ATEF Şirkətlər Qrupu”nun İdarə Heyətinin sədri Emil Əlixanbəyovla əlaqə saxlayıb. O, suallara yazılı sorğu əsasında cavab verə biləcəyini söyləyib. Lakin şirkətə ünvanlanan yazılı sorğu da cavabsız qalıb.

Qeyd edək ki, 1961-ci ildə fəaliyyətə başlayan Bakı Mayesiz Transformatorlar Zavodunun (BTZ) bazasında qurulan “ATEF Şirkətlər Qrupu”nun 9 zavodu və 2000 nəfərdən artıq işçi heyəti mövcuddur. Müəssisə 500-dən çox layihə reallaşdırıb. Mərkəzi ofisi Bakıda yerləşən bu qurum enerji avadanlıqları istehsalı sahəsində fəaliyyət göstərir və müxtəlif ölkələrin enerji infrastrukturuna avadanlıq tədarükündə iştirak edir. Transformatorlar, reaktorlar, paylayıcı qurğular, yarımstansiya komponentləri və dəmir yolu kontakt şəbəkəsi üçün detallardan ibarət məhsullar hazırlayır.

Nazirlər Kabinetinin qərarını pozaraq audit hesabatı vermir

Maraqlıdır ki, bu qədər işçi sayına və zavodlara malik olmasına baxmayaraq, şirkət maliyyə hesabatı vermir. Bu barədə qurumun rəsmi veb səhfəsində audit hesabatına rast gəlinmir. Halbuki, “Mikro, kiçik, orta və iri sahibkarlıq subyektlərinin bölgüsü meyarları”nın təsdiq edilməsi haqqında Nazirlər Kabinetinin qərarına əsasən, işçilərinin sayı 50 nəfərdən, illik gəlirləri (və ya xərcləri) 3 milyon manatdan çox olan istənilən MMC icbari olaraq kənar audit yoxlamasından keçməlidir. Əks təqdirdə, İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 464-cü maddəsinə əsasən, “Auditor xidməti haqqında” Qanunu ilə nəzərdə tutulmuş hallarda həyata keçirilməli olan məcburi auditdən yayınmağa görə vəzifəli şəxslər 300 manatdan 600 manatadək, hüquqi şəxslər isə 1.500 manatdan 2.500 manatadək məbləğdə cərimə edilir.

Milyonluq layihələr

“ATEF Şirkətlər Qrupu” maliyyə göstəricilərini açıqlamasa da, gördüyü işlərin miqyası gəlirlərinin aşağı olmadığını deməyə əsas verir. Qurum bir ay əvvəl BP şirkətinin sifarişi əsasında hazırladığı 260MVA 330/33-33 güc transformatorunu 330 kV-luq “Cəbrayıl” qovşaq yarımstansiyasında quraşdırıb. Bundan əvvəl isə Britaniya şirkətinin sifarişi ilə “Şahdəniz” qaz yatağı üçün 1250 kVA 11/0,42 kV transformator istehsal etmişdi. “ATEF” eləcə də “Ağdam-1” yarımstansiyasında iki ədəd TDTN 40000/110/35/10 kv-luq güc transformatoru quraşdırıb.

Şirkət Azərbaycanın hüdudlarından kənarda da işlər görür. “ATEF Şirkətlər Qrupu” MMC uzaq Zambiya diyarı (Azərbaycana avtomobil yolu ilə 10,134 kilometr məsafədə yerləşir) üçün xüsusi konstruksiya ilə güc transformatoru istehsal edib. Əldə etdiyimiz xəbər görə, şirkət Zambiyaya 250 MVA gücündə, 330/132-88/11 kV gərginliyində olan güc transformatoru satıb. Onun Azərbaycandan adıçəkilən ölkəyə daşınması 1 milyon dollara başa gəlib.

“ATEF Şirkətlər Qrupu” Latviya dəmir yollarının (LDZ) və enerji sistemlərinin (LATENERGO) yenidən qurulması layihəsində də iştirak edib. Bundan əlavə MMC tərəfindən Gürcüstan üçün İri Qabaritli Transformatorlar Zavodunda 4 ədəd 133 MVA 330/220/10 kV avtotransformator istehsal edilərək, “Qardabani-500” yarımstansiyasında quraşdırılıb. Müəssisənin transformatorları Rusiya, Ukrayna bazarlarında da xeyli məşhurdur.

Dövlətə olan borclar, məhkəmə çəkişmələri

Böyük sifarişlərə, layihələrə baxmayaraq şirkət illərdir dövlətə borcları ilə məşhurdur. 2021-ci ildə MMC-nin İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətinin Milli Gəlirlər Baş İdarəsinə vergi borcu 6 milyon, 2023-cü ildə 11 milyon manat olub. 2025-ci ilin mayın 1-nə olan məlumata görə, şirkətin hazırda dövlətə 186 min 504 manat borcu qalıb.

ATEF digər şirkətlər tərəfindən məhkəməyə də verilib. Ötən ilin sonunda “ATEF Şirkətlər Qrupu” MMC ilə “Yüksək Beton” Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti (QSC) arasında alqı-satqı müqaviləsinə dair yaranan mübahisədən başlayaq. “Yüksəl Beton” QSC o zaman “ATEF Şirkətlər Qrupu” MMC-ni məhkəməyə vermişdi. 2023-cü ildə “Sumqayıt Texnologiyalar Parkı” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti “ATEF Şirkətlər Qrupu” MMC-ni məhkəməyə verib. İşin mahiyyəti müqavilələrdən əmələ gələn öhdəliklər üzrə mübahisələr – alqı-satqı müqaviləsi üzrə mübahisələri olub. 2022-ci ildə isə “Arkoz Qazax Sement Zavodu” MMC “ATEF Şirkətlər Qrupu” MMC ilə bağlı məhkəməyə müraciət edib. 2024-cü ildə isə Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti barəsində gömrük qaydaları əleyhinə olan (Gömrük təminatının pozulması) inzibati xəta protokolu tərtib olunub. Elə həmin il “Qarabağ” Açıq Səhmdar Cəmiyyəti ilə “ATEF Şirkətlər Qrupu” MMC arasında alqı-satqı müqaviləsinə dair mübahisə yaranıb.

Qeyd edək ki, “ATEF Şirkətlər Qrupu”nun təsisçisi və Müşahidə Şurasının sədri tanınmış iş adamı Talıb Əlixanbəyovdur. Qurumun qanuni təmsilçisi isə onun oğlu Emil Əlixanbəyovdur. Şirkətin nizamnamə kapitalı 33892585.00 AZN-dir.

Dövlət Gömrük Komitəsi (DGK) Cənub Ərazi Baş Gömrük İdarəsi Əməliyyat və təhqiqat idarəsinin rəisi vəzifəsində işləmiş Malik Əliyev, onun müavini olmuş Mehdi Mehrəliyev, idarənin inspektoru Zaman Əbdulrəhimov və sahibkar Ramin Məmmədzadənin məhkəməsi başa çatıb.

TEREF Teleqraf-a istiandən xəbər verir ki, aparılan istintaq-əməliyyat tədbirləri nəticəsində Malik Əliyevin qeyd olunan vəzifədə işləyərkən səlahiyyətlərindən sui-istifadə edərək ümumi dəyəri 30 min manat olan dərman vasitələrinin Astara gömrük postundan ölkə ərazisinə qanunsuz keçirilməsinə şərait yaratmasına əsaslı şübhələr müəyyən edilib.

Bundan başqa, Malik Əliyevin rəis müavini Mehdi Mehrəliyev və gömrük inspektoru Zaman Əbdulrəhmanovla qabaqcadan əlbir olaraq 10 min 400 manat məbləğində rüşvət müqabilində sahibkar Ramin Məmmədzadəyə məxsus 60 min manat dəyərində məhsulları qaçaqmalçılıq yolu ilə, yəni düzgün bəyan etməməklə gömrük sərhədindən keçirməsinə köməklik etməsi təsdiqini tapıb.

Malik Əliyev, Mehdi Mehrəliyev və Zaman Əbdulrəhmanov Cinayət Məcəlləsinin 32.5, 206.1 (qaçaqmalçılığa köməklik etmə), 308.1 (vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə), 311.3.1 və 311.3.3-cü (qabaqcadan əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən və külli miqdarda rüşvət alma) maddələri, Ramin Məmmədzadə isə 206.1-ci (qaçaqmalçılıq) maddəsi ilə təqsirli bilinib.

Məhkəmədə təqsirləndirilən şəxs qismində ifadə verən Malik Əliyev bildirib ki, 25 iyul 2019-cu ildən 26 yanvar 2023-cü ilədək Dövlət Gömrük Komitəsi Cənub Ərazi Baş Gömrük İdarəsi Əməliyyat və təhqiqat idarəsinin rəisi vəzifəsində işləyib:

“Digər təqsirləndirilən şəxsləri tanıyırdım, Mehdi müavinim olmaqla tabelimdə işləyirdi. Zamini gömrük postunun əməkdaşı, Ramini isə fərdi sahibkarlıqla məşğul olan şəxs kimi tanımışam. Mənə verilmiş ittihamda göstərilən cinayətləri törətməmişəm. Təqsirləndirilən şəxslərlə və ya başqalarıyla qanunsuz hərəkətlərə, sövdələşmələrə getməmişəm. Əksinə, bu kimi hallara qarşı kəskin mövqedə olmuşam.

İttihamda adı göstərilən Möhlət Nəcəfovu iş prosesində tanımışam, yaxın münasibətimiz olmayıb. Bu şəxsdən daxil olmuş məlumat üzrə əməliyyat tədbiri keçirilib, Azərbaycan Respublikasından tranzit kimi istifadə edilməklə İrandan Ukraynaya gedən malların içərisində külli miqdarda narkotik müəyyən edilib və zərərsizləşdirilib”.

Təqsirləndirilən şəxsin sözlərinə görə, Möhlət Nəcəfovun 2021-ci ilin dekabr ayında gömrük bəyannaməsi ilə “Astara” gömrük postunda 5.000 qutu dərman vasitəsinin (“Xyla-P” adlı “Lidocaine/Prilocaine” tərkibli dərmanın) ölkə ərazisinə qanunsuz keçirməsi faktı üzrə onun tərəfindən araşdırma aparılması üçün idarənin əməkdaşına müvafiq göstəriş verib:

“Sonradan araşdırma aparılıb-aparılmaması barədə məlumatım olmayıb. Qeyd olunan fakt üzrə raport idarənin əməkdaşı tərəfindən yazılıb. Həmin raport “Vahid avtomatlaşdırılmış idarəetmə sistemi”ndə qeydiyyatdan keçdikdən sonra mən bu sənədə əsasən müvafiq qaydada araşdırma aparılması üçün təhqiqat şöbəsinə göstəriş vermişəm.

Ona görə də bu fakt üzrə tərəfimdən müvafiq tədbir görülməsinin təmin etməməsi barədə verilmiş ittiham üzrə özümü təqsirli bilmirəm”.

Malik Əliyevin ifadəsinə görə, 20 yanvar 2023-cü ildə sahibkar olan şəxsin gömrük əməkdaşları ilə xaricdən idxal olunmuş malların dəyişdirilərək gömrük rüsumunun azaldılması ilə bağlı razılaşma aparmasının ona heç bir aidiyyəti yoxdur:

“Həmin hadisədən bir gün əvvəl, yəni yanvarın 19-da İrandan Azərbaycana gətirilən geyim əşyalarının içərisində qadağan olunmuş malların ola biləcəyi ilə bağlı Əməliyyat-İstintaq Baş İdarəsinin rəis müavini tapşırıq verdi, həmin tapşırığın icrası ilə bağlı yanvarın 20-də yük gətirmiş maşınlardan yükün boşaldılacağı anbarları müəyyən etmək üçün saat 9 radələrində tabeliyimdə olan işçi Mehdi ilə əlaqə saxlayanda onun Lənkəranda olduğunu bildim.

Mehdidən məzuniyyətdə olmasına baxmayaraq nə üçün Lənkəranda olduğunu soruşdum. Gömrük əməkdaşları ilə birlikdə Şəhidlər Xiyabanını ziyarət etmək üçün gəldiyini bildirdi. Onu yanıma çağırdım, Hacı və Şakir adlı şəxslərin anbarlarını mənə göstərməsini tapşırdım.

Sonra Lənkəran şəhər sakini Kamran adlı şəxsi də götürərək Hacının anbarına getdik. Orada xidməti işləri yerinə yetirdik və nəticə barədə rəhbərliyə məruzə etdik.

Digər anbara yük maşını gələnədək yaxınlıqda kafedə oturdum. Mehdi isə yoldaşını həkimə aparacağını dedi və icazə alıb getdi. Bir müddət sonra ona zəng etdim, Şakirin anbarına yük maşının gəlib-gəlmədiyini soruşdum. Mehdi Şakirin anbarı olan əraziyə getdiyini və anbarın Lənkəran gömrük postunun yaxınlığında yerləşdiyini dedi. Mehdidən həmin ərazidə olmasını nəyə görə mənə deməməsini soruşdum. O, yenicə ora gəldiyini bildirdi. Həm də olduğu yerin dəqiq ünvanını mənə bildirmədi.

Mehdinin qeyd elədiyi yerə, yəni Şakirin anbarı olduğu deyilən əraziyə getdik. Anbardan təxminən 50-60 metr aralıqdakı dayanacağın yanında Mehdi məni qarşıladı. Kamranla birlikdə dayanacağın girişində avtomaşını saxladıq, Mehdidən başqa gömrük əməkdaşı Zamanın, sahibkar Ramin adlı şəxslərin də orada olduqlarını gördüm.

Mənə heç nə aydın olmadı. Mehdi ilə söhbət zamanı Şakirin anbarının həmin yerdə yerləşmədiyi məlum oldu və “bu nə məsələdir”, - deyə ondan soruşdum. Mehdi bura gəlməsinin səbəbini tam izah edə bilmədi.

Həmin vaxt orada Raminə məxsus TIR maşınını görsəm də, onunla maraqlanmadım, haqqında heç bir söz soruşmadım. Maşına əyləşərək Mehdi ilə birlikdə həmin yerdən uzaqlaşdıq, Şakirin anbarı olan yerə getdik.

Şakirin anbarına çatanda Mehdidən Raminə məxsus yükün boşaldıldığı anbarda olmasının səbəbini soruşdum. Mehdi isə qarışıq cavablar verdi, vəziyyəti izah etməyə çalışdı. Lakin bu vəziyyət mənə tam aydın olmadı”.

Malik Əliyev qeyd edib ki, Mehdi ona Raminə aid yükün dəyişdirilməsi barədə heç bir söz deməyib:

“Mehdi yalnız onu dedi ki, Cənub Ərazi Baş Gömrük İdarəsinin məsul işçisi Sənan müəllim yükü saxlayıb və yükün şəkilini istəyir. Mən də “nə problem var ki, yükün şəklini çəkib göndərsinlər, əgər Raminin narazılığı varsa, qaynar xəttə məlumat versin” dedim. Mehdi əlavə heç bir söz demədi.

Təxminən bir saatdan sonra Cənub Ərazi Baş Gömrük İdarəsinin rəis müavini Xəqani Məmmədov zəng edərək Lənkəranda bir problemli maşın olduğunu dedi, Sənan müəllimlə əlaqə saxlamağımı tapşırdı. Mən də əlaqə saxladım.

Sənan müəllim bir TIR maşınındakı yükün şəklini istədiyini, amma şəklin ona göndərilmədiyini dedi. Xahiş etdi ki, yük maşınını Lənkəran postuna gətirərək gömrük nəzarətindən keçirilməsini təmin edim.

Sənan müəllimlə telefonla danışarkən həmin yük maşınında olan yükün dəqiq yoxlanması üçün maşının Astara gömrük postuna aparılmasını, orada rentgen qurğusu olduğundan yükün daha dəqiq yoxlanılacağını, yəni yükün çəkisinin və özünün dəyişdirilib-dəyişdirilmədiyini dəqiq biləcəyimizi dedim.

Əgər bu işdə məlumatım və burada iştirakım olsaydı, güman ki, həmin yük maşınını yoxlanması üçün Lənkəran gömrük postuna göndərməklə kifayətlənərdim.

Bu işə heç bir aidiyyətim olmadığından məhz mənim təklifimlə yük maşını Astara gömrük postuna aparılaraq yoxlanıldı və orada yükün dəyişdirildiyi məlum oldu. Həmin fakt aşkarlanandan sonra o da məlum oldu ki, Raminin İrandan idxal etdiyi “MDF” yükü dəyişdirilib, “DSP” yükü ilə əvəz olunması və daha az gömrük rüsumu ödəməsi ilə bağlı Mehdinin Zamanla danışıqları olub”.

Təqsirləndirilən şəxs deyib ki, daha sonra Mehdi və Zaman da Raminlə razılaşıb, yük maşınında olan “MDF” yükünün “DSP” yükü ilə əvəz olunmasına etiraz etməyib və bu cinayəti törədiblər:

“Bütün bunlar barədə mənim əvvəlcədən heç bir məlumatım olmayıb. Yükün dəyişdiriləcəyi barədə nə Mehdi, nə də digər şəxslər mənə heç bir söz deməyiblər. Mənim bu işdə heç bir iştirakım olmayıb. Raminin “MDF” yükü ilə bağlı yox, Baş idarədən verilmiş tapşırıqla bağlı yanvarın 20-də Lənkəran şəhərinə gəlmişəm. Hadisə ilə bağlı Mehdinin ifadəsində mənə aid hissədə deyilənləri qəti inkar edirəm.

Raminə aid yükün dəyişdirilməsi ilə bağlı mənim nə Raminlə, nə Mehdi ilə, nə də Zamanla heç bir danışığım olmayıb. Həmçinin Baş idarə tərəfindən araşdırma aparılarkən Mehdi və digər şəxslərin izahatına müdaxilə etməmişəm”.

Digər təqsirləndirilən Mehdi Mehrəliyev bildirib ki, 2022-ci ilin dekabr ayında Ramin istifadəsində olan mobil telefon nömrəsindən ona zəng edib və İrandan “MDF” yükü gətirmək istədiyini, lakin həmin yükün “DSP” yükü kimi bəyan etmək niyyətində olduğunu, bu zaman rəsmiləşdirmədə 2000 manat gömrük rüsumunu az ödəyəcəyini, həmin məbləğin də yarısını bu işdə ona kömək edən şəxsə verə biləcəyini deyib:

“Vatsapla Malikə zəng etdim, Raminin təklifini, yəni yükün dəyişdirilməsi məsələsini, arada yaranacaq gömrük rüsumu fərqinin yarısının bizə verəcəyini dedim. Malik də etiraz etmədi, razılıq verdi. Puldan nə qədər Malikə, nə qədər mənə çatacağı, həm də mənə düşən puldan nə qədər hissəsini yükün açılışında iştirak edən inspektor Zamana verəcəyimlə bağlı razılaşma olmadı.

Fikirləşdim ki, bu iş baş tutsa, Ramindən aldığım puldan nə qədərsə Malikə də verim, inspektorla da veriləcək pulu özü həll etsin. Malik razılıq verdikdən sonra həmin gün Raminlə vastsapla əlaqə saxladım. Malikə də bu barədə məlumat verdiyini, razılıq aldığını bildirdi və yükü dediyim qaydada bəyan edə biləcəyimi söylədi.

Yaxın münasibətlərimiz olan “Lənkəran” gömrük postunun inspektoru Zamana vatsapla zəng edərək Raminin dediklərini ona dedim, bu məsələdən Malikin də məlumatı olduğunu, razılıq verdiyini bildirdim. Mənə çatacaq puldan ona da verəcəyimi dedim, Zaman da etiraz etmədi”.

Mehdi Mehrəliyevin ifadəsinə görə, yanvarın 19-da Ramin ona zəng edib və sifariş etdiyi “MDF” yükünün gələrək “Astara” gömrük postundan keçdiyini, yükü həmin gün rəsmiləşdirərək anbarına boşaltmaq istədiyini bildirib:

“Həmin vaxt “Lənkəran” gömrük postunda olarkən inspektor Zamanı da orada gördüm. Səhəri gün, yəni yanvarın 20-də yükün açılışında postun inspektoru Zamanın da olacağını Raminə dedim. Bu səbəbdən Ramin yükün rəsmiləşdirməsini növbəti günə saxladı. Həmin gün Malik Əliyevə məlumat verdim, yükün gəldiyini, sabah açılacağını və açılışında Zamanın da iştirak edəcəyini bildirdim”.

Mehdi Mehrəliyev qeyd edib ki, yanvarın 20-də, səhər saat 8 radələrində Malik Əliyev ona vatsapla zəng edib və harada olduğunu soruşub:

“Lənkəran şəhərində olduğumu dedim. Az sonra Malikin Lənkəran şəhərində yaşadığı evə getdim, onunla görüşdüm və sahibkar Raminə məxsus “MDF” yükünün bu gün açılacağını, Zamanın da həmin vaxt anbarda iştirak edəcəyini söylədim.

İşlə bağlı ərazidə olarkən Zaman zəng elədi, Baş idarədən ona zəng gəldiyini, Raminin yükü ilə bağlı soruşduqlarını və həmin yükə görüntülü şəkildə baxmaq istədiklərini dedi. Mən də bu barədə Malikə məlumat verdim.

Malik TIR-dan “MDF” yükünün boşaldılaraq əvəzinə “DSP” yükünün yüklənməsinin heç bir şübhə yaratmayacağını bildirdi. Malikin dediklərini Zamana və Raminə bildirdim, bu işdən Malikin məlumatının olduğunu təkrar onlara çatdırdım.

Malik mənə Raminin yükü olan yerə getməyi tapşırdı. Mən anbara çatanda orada yükün sahibi Ramin, yükü gətirmiş TIR-ın iranlı sürücüsü və inspektor Zamanın olduğunu, yükün hələ də avtomobildən tam boşaldılmadığını gördüm. Bir müddət sonra avtokar vasitəsi ilə “MDF” yükü boşaldıldı, əvəzinə anbarda olan “DSP” yükü yükləndi”.

Mehdi Mehrəliyev deyib ki, bundan sonra Zaman Baş idarədən Sənanla görüntülü əlaqə saxlayıb, əvəzlənmiş yükün görüntüsünü ona göstərib və yükün DSP yükü olduğunu bildirib: “Bir qədər sonra Malik də həmin əraziyə, anbara gəldi. Bizə ümumi sözlərlə narahat olmamağı dedi, sonra birlikdə oradan uzaqlaşaraq başqa bir yerə getdik.

Aradan bir az keçmiş Zaman zəng edərək Baş idarədən verilən göstərişə əsasən yükün yenidən yoxlanılması üçün gömrük postuna aparılmalı olduğunu bildirdi. Bu barədə Malikə məlumat verdim. O da heç bir problem olmadığını, məsələni həll edəcəyini bildirdi. Avtomobildə olan yük “Astara” gömrük postunda təkrar yoxlama zamanı yükün dəyişdirildiyi, yəni “MDF” yükünün yerinə avtomobilə “DSP” yükünün yükləndiyi müəyyən edildi”.

Bu cinayət işinə Lənkəran Ağır Cinayətlər Məhkəməsində baxılıb. Məhkəmənin hökmü ilə Malik Əliyevə 20 min, Mehdi Mehrəliyevə 25 min, Zamin Əbdulrəhimova 25 min, Ramin Məmmədzadəyə isə 24024 manat cərimə cəzası verilib.

Malik Əliyev, Mehdi Mehrəliyev və Zamin Əbdülrəhimov Cinayət Məcəlləsinin 46.2-ci maddəsi tətbiq edilib və 1 il 6 ay müddətə dövlət və yerli özünüidarə orqanlarında rəhbər və maddi-məsul vəzifə tutma hüququndan məhrum ediliblər.

Qeyd edək ki, faktlar üzə çıxdıqdan sonra vəzifəli şəxslər işdən çıxarılıb və Mehdi Əliyev həbs edilib. Daha sonra məhkəmənin qərarı ilə o, ev dustaqlığına buraxılıb.