Naxçıvanın 7 "xaruqəsi" haqqında esse

Məni Naxçıvana aparan “dua”

Hər dəfə Naxçıvandan mənə telefon açıb Vasif Talıbovun atasına rəhmət oxuyanların “dua”larını eşidəndə özümü söyülmüş kimi hiss edirdim. Çünki bu diyarın insanlarının təsəvvürünə görə, Vasif Talıbov xanədanının yıxılışının əsl səbəbkarı mənim Facebookdakı paylaşımlarım olub. Sözsüz ki, bu qənaət kökündən yanlış idi. Vasif Talıbov Naxçıvandakı mübahisəli fəaliyyətinin qurbanı olmuşdu, sadəcə həmin dövrlərdə mən də adətim üzrə onu tənqid edirdim. Bu cür yanlış düşüncələrə qapılan və Vasif xanın xiffətini çəkən insanların dualarını mənim üzümə oxumalarını, yumşaq desək, şəxsimə ünvanlanmış qarğış kimi alqılayır və bundan xeyli mütəəssir olurdum. Və 30 ilə yaxın Naxçıvan camaatına zülm etmiş bir insanın birdən-birə aranan qənimət birinə çevrilməsinin sirrinə vaqif olmaq, bunun səbəbini araşdırmaq mənim ən böyük istəyim halına gəlmişdi. Allah belə bir fürsəti, nəhayət, öz sevimli bəndəsinə nəsib etdi. Naxçıvandan gələn “buyur, gəl, vəziyyəti yerində obyektiv araşdır” təklifini böyük məmnuniyyətlə qəbul etdim.

Naxçıvan səfərimizin ilk günündə bu diyarda fəaliyyət göstərən bir sıra müəssisələrə baş çəkdik. Məqsədimiz Vasif Talıbovun atasına rəhmət oxunuşunun altında yatan hikməti anlamaq və ictimaiyyətə çatdırmaqdı. Hələlik onu deyə bilərəm ki, səfərimiz çərçivəsində cavabını axtardığım bir çox sualların ipuclarını yaxalamaq imkanım oldu və təəssüratlarımı ayrıntılı şəkildə sizinlə paylaşacağam.

Etiraf edim ki, Naxçıvan rəhbərliyi bizim sərbəst fəaliyyətimizə nəinki mane olmadı, hətta bəzi məqamlarda texniki dəstəyini belə əsirgəmədi. Hiss onurdu ki, Vasif Talıbovun atasına rəhmət oxunmasının sirrinin çözülməsində onlar da mənim qədər maraqlı idilər.

Aşsüzən – hospital

Bizə hətta hərbi obyekt sayılan Naxçıvan hərbi hospitalının içərisinə girib otaqlarını bir-bir “təftiş” etmək imkanı yaradıldı. Baxmayaraq ki, “təftiş”imizin sonunda Naxçıvan rəhbərliyinin “ricası” da qarşımıza ciddi şərt kimi qoyuldu: “mümkün qədər bu müəssisənin hərbi obyekt olduğunu nəzərə alıb gördükləri nöqsanlara korrektəli yanaşsınlar. Dost var, düşmən var, hər eybimizi faş etmək “qaş düzəldərkən göz çıxarmaq” effekti də verə bilər”.

Təbii ki, bu narahatlığın haqlı əsasları vardı və onunla razılaşmamaq mümkün deyildi. Üstəlik, biz Naxçıvandaydıq və bu diyara ta qədimdən “gülüm Naxçıvan” deyiblər. Qışda Sibir qədər soyuq, yayda cəhənnəm quyularından biri sayılan qəbir qədər isti olan bu diyarda təbəssümlü gülüşlərin anidən buzlu qəzəblə əvəzlənməməsi ehtimalı da yox deyildi. Odur ki, Naxçıvan rəhbərliyinin incə xahişini eyni nəzakətlə qəbul etdik.

Naxçıvan rəhbərliyinin xətrinə, təkcə Azərbaycanın yox, eləcə də Cənubi Qafqazın ən böyük hərbi hospitalı olan bu müəssisə barədə çox danışmaq fikrim yoxdur, sadəcə onu demək istəyirəm ki, 2 il əvvəl Prezident İlham Əliyev tərəfindən böyük təmtəraqla açılan bu müəssisə indiyədək təhvil alınmayıb. Baxmayaraq ki, müəssisədə sıdırğı iş gedir və bəzi əsgərlər orada müalicə olunurlar.

Hospitalın kordiologiya şöbəsində təsadüfən qarşılaşdığım 3 əsgərdən onlara necə baxıldığı ilə maraqlandım. Gileylənmədilər, əksinə, həkimlərin onlarla xoş rəftarından, hospitalın şəraitindən ağız dolusu danışdılar. Biz isə ətrafa göz gəzdirdikcə bu “möhtəşəm” xəstəxanın divarlarında xeyli sayda “yamaq”lar görürdük. “Yamaq”ların səbəbləri ilə maraqlandıq. Məlum oldu ki, hospitalın indiyədək təhvil verilməməsi elə bu “yamaq”ların altında gizlidir. Zira bu “yamaq”lar divarlarda əmələ gələn çatları tutmaq üçün vurulmuşdu. Çatların fundamental səbəblərdən, yoxsa adi şkatur nöqsanından qaynaqlanıb-qaynaqlanmadığı isə bilinmir. Məhz bu səbəbdən də Naxçıvanın yeni rəhbərliyi hospitalı təhvil götürmür, podratçı şirkətdən (Emin Uçarın “Arkoz” şirkətindən) nöqsanları aradan qaldırılması tələb olunur. Podratçı şirkət isə “əlavə iş” müqabilində əlavə də ödənişlər istəyir. Beləcə, sifarişçi ilə podratçı arasında bitib tükənməyən mübahisələr Prezident İlham Əliyevin 2 il əvvəl böyük təmtəraqla açılışını etdiyi və yəqin ki, 10 milyonlarla manata başa gələn bu hərbi müəssisənin taleyini havadan asılı vəziyyətdə qoyur.

Hospitalın bundan əlavə, başqa problemləri də var. Məsələn, hospitalın divarları, tualetinin tavanı, döşəməsi su buraxır. Müəssisəyə baş çəkdiyimiz gün, bilmirəm, xoşbəxtlikdənmi, ya bədbəxtçilikdənmi, Naxçıvana yağış yağırdı və biz sözügedən iddiaların canlı şahidi olduq. Xüsusilə hospitalın “-1-ci mərtəbə” adlanan zirzəmisində bir çox otaqlar deşilmiş çən kimi su buraxırdı. Zirzəmi deyib keçməyin, müəssisənin kordiologiya, morq və digər önəmli şöbələri bu mərtəbədə yerləşirdi. Maraqlı idi ki, tibb müəssisəsinin morqunda havalandırma sistemi belə düzgün qurulmamış, Bakıdan gələn yoxlama komissiyası ona istifadəyə yararsız rəyi vermişdi.

Diqqətimi çəkən digər xüsus zirzəmi qatında yerləşən iki otaqda pəncərələrin olmaması idi. Həmin pəncərəsiz otaqlardan biri də tibb bacılarına məxsus idi. Tibb bacılarından pəncərəsiz otaqda işləməyin necə olduğunu soruşdum. “Xan” xofu hələ də canlarından çıxmayan tibb bacıları nəzakətlə mənə müsahibə verə bilməyəcəklərini bildirdilər. Yerli rəhbərliyin xahişini nəzərə alıb mən də onların üstünə çox getmədim. Necə olsa, mən çıxıb gedəcəkdim, bu zəhmətkeş xanımlar isə Naxçıvanda qalacaqdılar və yeri gələndə onları heç kim yerli məmurların qəzəbindən xilas edə bilməyəcəkdi.

Hospitalın döşəmələri kafeldən imiş

Tualetin sızması barədə iddiaları yoxlamaq üçün zirzəmidəki və 1-ci mərtəbədəki tualetlərə baxmaq istədim. Qapıları bağlı idi. Belə anladım ki, müəssisənin rəhbərliyi çox istifadə olunmasın deyə onları bağlı saxlayırdı. İsrarlı xahişimdən sonra 1-ci mərtəbənin tualetini açdılar. İçəri girəndə tualetin tavanındakı örtüyün tamamilə çökdüyünün şahidi oldum. Müəssisənin hərbi formalı mütəxəssisi iti addımlarla özünü bizə yetirdi və çöküşün səbəbinə belə aydınlıq gətirdi:

-Zirzəmi qatı, 1-ci, 2-cı və 3-cü mərtəbənin tualetinin döşəməsinə metlax əvəzinə kafel vurulub, ona görə də bu materiallar su saxlamır və sızmalar nəticəsində tavanın örtüyü çöküb.

-Bəs digər mərtəbələrdə vəziyyət necədir?

-Yuxarı mərtəbələrdə döşəməyə əslində metlax vurulub, amma onlar da su saxlamır.

Bir sözlə, “Qul xətasız olmaz, ağa kərəmsiz” atalar sözünə inandığımdan və Naxçıvan rəhbərliyinin nəcib kərəminə sığınaraq deyərdim ki, Naxçıvanda Prezident İlham Əliyevin 2 il əvvəl böyük təmtəraqla açdığı hərbi hospital əslində tibb müəssisəsi yox, nəhəng aşsüzən imiş. Naxçıvanın yeni rəhbərliyi isə “ağa kərəminə” malik olmadığından hospitalı təhvil götürmək istəmir.

Naxçıvanın 2-ci “xaruqəsi” - Səs-küydən əsim-əsim əsən və yeriyən məktəb

Yeri gəlmişkən, Naxçıvanda “Vasif Talıbovun atasına rəhmət oxunuşunun, haqqında danışdığımız sifarişçi – podratçı çəkişməsinə də birbaşa dəxli var. Belə mübahisə predmetlərindən biri Naxçıvanın Çənlibel məhəlləsində yerləşən 14 saylı məktəbdir. 1404 şagirdin təhsil aldığı bu məktəb Naxçıvanın ən iri təhsil ocaqlarındandır. Məktəb 2007-ci ildə inşa olunub. Bu təhsil ocağı da hərbi hospital kimi “Arkoz” (əvvəlki “Gəmiqaya”) inşaat şirkəti tərəfindən tikilib və təhvil verilib. Üzərindən az keçməmiş məktəb binasının məktəbli uşaqların səs-küyündən “lərzəyə gələrək titrədiyi” məlum olub. Vasif Talıbovun dövründə “xan” həzrətlərinin xofu uşaq səs-küyünü basdığından məktəbin əsim-əsim əsməsinə göz yumulub. Əlbəttə ki, bu “təmkinli” davranış səbəbsiz olmayıb. Axı, “Arkoz” şirkəti vaxtilə “xanzadə” Rza əfəndi ilə türkiyəli iş adamı Emin Uçarın ortaq müəssisəsi idi. Naxçıvanda kimin həddi nə idi, “xanzadə”lərin himayəsində olan tikinti şirkətinin məktəb əvəzinə nəhəng yellənəcək inşa etməsinə “mız qoya”? Məhz bu səbəbdən də məktəbə “mız qoyuluşu” da “xan” həzrətlərinin istefaya göndərilməsindən sonraya təsadüf edir. Yeni hökumət faktiki qəzalı vəziyyətdə olan məktəbin qüsurlarının aradan qaldırılmasına qərar verib. Nöqsanların müəyyənləşdirilməsi məqsədi ilə Azərbaycan FHN-nə müraciət edilib. FHN-nin araşdırması zamanı bir çox qüsurlar ortaya çıxıb. Nazirliyin yanında fəaliyyət göstərən Tikintidə Təhlükəsizliyə Nəzarət Dövlət Agentliyinin verdiyi rəyə inansaq, məktəb Naxçıvanın seysmik tələbatına cavab vermir:


“"AzDTN 2.3-1" normativ sənədin tələblərinə görə Naxçıvan Muxtar Respublikası 9 ballıq seysmik rayonuna aiddir.

Müayinə nəticələri əsasında qeyd etmək olar ki, binanın yükdaşıyan konstruksiyaları

"AzDTN 2.3-1 seysmik rayonlarında tikinti normativ sənədlərin tələblərinə cavab vermir”.

Məktəb direktoru ilə söhbətimiz (Bu linkdə)





Məktəbin istifadəyə yararsızlığı binanın arxa tərəfindəki pilləkəndə də özünü açıq şəkildə büruzə verirdi. Pilləkənin 16 il ərzində 3-4 sm. çökməsi, hardasa 10 sm. qabağa “sıçraması” hər halından bəlli idi. Pilləkənin qabağa və aşağıya hərəkət prosesi divarlarda da iz buraxmışdı. Yəni Naxçıvanın “7 xaruqə”sindən biri hesab etdiyimiz 14 saylı məktəb təkcə şagirdlərin səsindən lərzəyə gəlmir, həm də irəli-geri yeriməyi də bacarırmış. Məktəb binasının bu “nümunəvi məharəti”nin sirrinin nədən qaynaqlandığını soruşduğumuz podratçı şirkətin tikinti şöbəsinin rəhbəri Asəf Məmmədov isə burada qeyri-adi heç nə görmədi. Onun sözlərinə görə, Naxçıvanın yer quruluşu elədir ki, burada çökmələr və türklər demiş “yan cizmələr” baş verə bilər. Üstəlik, bütün bu hərəkətlər pilləkəndə baş verdiyindən ciddiyə almağa ehtiyac yoxdur. Əsas odur ki, məktəb binası hələ də öz yerindədir və o, “sağlam təməllər” üzərində inşa olunub. Mühəndis olmadığımızdan Asəf müəllimlə mübahisəyə girmədik və bunu işin ərbablarının öhdəsinə buraxdıq.

Ardı II hissədə

Heydər Oğuz,

Ovqat.com

Şirvan şəhəri, Gülbala Şıxbala küçəsinin sakini Novruzov Alim Arif oğlu tərəfindən “Hürriyyət”in redaksiyasına şikayət məktubu daxil olub. Şikayətçi iddia edir ki, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi imtina vermək üçün bəhanə axtarır.

“Mən, Novruzov Alim Arif oğlu, yazaraq sizdən xahiş edirəm ki, qarşılaşdığım özbaşınalığı ictimailəşdirəsiniz.

Qeyd edim ki, ailə vəziyyətimə görə sənədlərimi toplayıb, sosial yardım almaq məqsədilə Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinə göndərdim. Bir müddət sonra mənə imtina cavabı gəldi. İmtinanın səbəbini araşdırdıqda isə mənə bildirdilər ki, ünvanı səhv yazmısınız.

Gəlib evə də baxış keçirilib. 5 oğul uşağına sahib ailəyik. Oğlumun biri müharibə iştirakçısı olub. Digər 2 oğlum bronxit xəstəsidir. 2 oğlum isə məktəblidir.

Sahil Babayev və “komandası” körpə uşaqların haqqına girir və bütün Azərbaycan da buna susur.

İmtinaya “səbəb” kimi deyirlər ki, küçə adını səhv yazmısınız. Mən ünvanı səhv yazmışamsa, yoxlama necə gəldi?! Küçəmizin adı illərdir “Gülbala Şıxbala” adı ilə gedirdi. Vətən müharibəsindən sonra isə dedilər ki, küçədə şəhid ailəsi var və küçənin adı “Elnur Qarayev” olacaq. Amma bu, təsdiqini tapmadı. Çünki heç yerdə yazılmadı və bizə məlumat verilmədi. İndi mənə bu səbəbdən imtina gəlib. Bu qurum sadəcə bəhanələr axtarır ki, sakinlərə imtina cavabı versin.

Hörmətli redaksiya, xahiş edirəm, problemimi işıqlandırın”.

Mənbə: “Hürriyyət”
Teref. Xocanın Blogu
Səhifəmiz hamnın üzünə açıqdır

YAP İdarə Heyətinin iclasında növbədənkənar prezident seçkisində iştirakla bağlı qərar verildi.
YAP-ın növbədənkənar prezident seçkisindəki namizədi hazırkı dövlət başçısı İlham Əliyevdir.
İlham Əliyevin prezidentliyə namizədliyi ümumilikdə dövlət üçün bir neçə faktor üzrə önəmlidir.
Birincisi, İlham Əliyev xarici təhdidləri və bunun əlaqələndirilmiş şəbəkəsini yaxşı analiz edərək Azərbaycanın xarici siyasətinin kursunu balansda saxlamağı bacarır.
Bu, Azərbaycana uzunmüddətli sabitlik vəd edir - xüsusilə, Əliyev Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü və suverenliyini təmin edən lider olduğunu sübut etdikdən sonra ona olan inam qat-qat çoxdur.
İkincisi, İlham Əliyev xarici siyasətdə balansı qorusa da, o, təzyiqlərə qarşı da dirəniş göstərir, qətiyyəti, prinsipiallığı ilə dövlətin mövqeyini ən üst səviyyədə təmin etməyə qədər çıxara bilir.
Üçüncüsü, bu iki amil Azərbaycana təhlükəsizlik baxımından güclü daxili konyunktur formalaşdırır ki, bu da dünyada sabitliyə ac olan ölkələrlə müqayisədə qat-qat üstünlük deməkdir.
Təbii ki, seçki ərəfəsində Azərbaycana qarşı qlobal aktorlar tərəfindən müəyyən təzyiqlərə cəhdlər ola bilər.
Burada İlham Əliyev həm dövlət başçısı, həm də prezidentliyə namizəd kimi Bakını hədəf alan oyunçuların obrazını ciddi təhlil edib təmkin və soyuqqanlılıqla adekvat tədbirlər görmək təcrübəsinə malikdir.
Deməli, İlham Əliyev Azərbaycana qarşı təsir əməliyyatlarının haradan qaynaqlandığının və onun necə aparıldığının qlobal risklər xəritəsini ümumi şəkildə 2024-cü ildə dünyada baş tutacaq seçkilərə nisbətdə tərtib edir. Bu xəritə Azərbaycanın müdafiə strategiyasının komponentlərinin yenidən hazırlanması ilə nəticələnə bilər.
İlham Əliyevin seçkidə qələbə qazanacağı şübhəsizdir və növbəti qalibiyyət Azərbaycanın qlobal seçki prosesindəki təhdidlərə qarşı dayanıqlılığını möhkəmləndirəcək.
Bu proses Azərbaycana qarşı bədxassəli informasiya və kəşfiyyat əməliyyatlarının miqyasına qarşı tutarlı bir yol xəritəsi hazırlanmasına gətirib çıxara bilər.
Ümumilikdə İlham Əliyevin prezidentliyə namizədliyinin irəli sürülməsi:
- Azərbaycana qarşı risklərin genişliyinə və mürəkkəbliyinə qarşı ən uyğun qərardır,
- Azərbaycanın xarici siyasətdəki və daxildəki sabitliyə töhfələri üzrə dövrələrinin genişləndirilməsinin əhəmiyyətini vurğulayır.
Aqşin Kərimov
Teref. Xocanın Blogu
Səhifəmiz hamnın üzünə açıqdır

Bir vaxtlar şimal-qərb bölgəsində məşhur həkimləri ilə tanınan Şəkidə indi ağ xalatlıları gündüz vaxtı çıraqla gəzirlər.
200 min nəfərə yaxın sakini olan şəhərdə ixtisaslı həkim az qala yox dərəcəsindədir.

Şəhər sakini Çingiz Nağıyev deyir ki, dövlət xəstəxanalarındakı təcrübəli həkimlər işləmək üçün özəl xəstəxanalara gediblər: “Dövlət xəstəxanalarında qalan həkimlərin çoxu da günorta saat üçdən sonra yerində olmur”.
Daha ətraflı İTV-nin süjetində:

Vasif Talıbovun Naxçıvan Muxtar Respublikası (MR) Ali Məclisinin sədri vəzifəsindən azad edilməsindən 1 ilə yaxın vaxt keçib. Bu müddət ərzində Naxçıvanda bir çox dəyişikliklər müşahidə edilməkdədir. Muxtar respublikada artıq keçmiş idarəçilik üsullarından imtina edilir, neqativ halların aradan qaldırılması istiqamətində ciddi addımlar atılır. Amma bu yenilikləri asanlıqla həzm edə bilməyənlər də var. Dövlətin ayırdığı büdcə vəsailərini sənəd-sübutsuz rahatlıqla havaya sovurmağı öz “kredo”larına çevirən bəzi “hazıra nazir”lərin pula hərisliyi qətiyyən azalmayıb. Onlar hər vəchlə yeniliklərə, dəyişikliklərə müqavimət göstərməyə davam edirlər. Bu sırada yer alan bir çox yerli məmurların adı xüsusi fərqləndirmə ilə keçir.

Naxçıvanı uzun müddət şəxsi mülkü kimi idarə etmiş Talıbovların şəriki Emin Uçar həmin siyahının ilk sıralarında qərrarlaşıb. Vaxtilə “Gəmiqaya” adlanan, indi isə fəaliyyətini “Arkoz” kimi davam etdirən Holdinq Naxçıvanda büdcə vəsaiti hesabına inşa edilməli olan əksər tikililərin podratçısıdır.
Vasif Talıbovun rəhbərliyi dövründə holdinqin 60 faizi oğlu Rza Talıbova, 40 faizi isə Emin Uçara məxsus olub. Bu fakt heç bir tender keçirilmədən milyonlarla manat dəyəri olan dövlət sifarişlərinin sözügedən holdinqə verilməsi üçün kifayət edib.

Ən acınacaqlısı odur ki, görülən işlərin hər hansı birinin layihə-smeta sənədləri də mövcud olmayıb. Buna görə də Naxçıvanda dövlət büdcəsi hesabına inşa olunan əksər tikililərdə inşaat işləri dayandırılıb. Naxçıvan MR Fövqəladə Hallar Nazirliyinin (FHN) həmin tikililərə yerli baxışı zamanı o binaların heç bir tikinti-inşaat normativləri nəzarə alınmadan, başdansovdu inşa edildiyi müəyyənləşib.

Bu binalar sırasında Naxçıvan Dövlət Universiteti (NDU) üçün 2018-ci ildə tikitintsinə başlanan beşmərtəbəli “Texnopark” da var. Elektrik xətləri çəkilən, hətta otaqlarda təmir işləri aparılan, kondisioner sistemi quraşdırlan binanın dam örtüyü 2018-ci ildən bu yana hələ də vurulmayıb. Binanını içərisinə yağan yağış, qar görülən işləri bərbad hala salıb. Halbuki “Texnopark”ın tikintisinə ötən 5 il ərzində dövlət büdcəsindən milyonlarla vəsait sərf olunub. Aldığı milyonların qarşılığında heç bir iş görməyən Emin Uçarın holdinqinin o pulları havaya sovuraraq dövlət büdcəsini talaması bunula da yekunlaşmır.

Bəhs olunan tikintilər sırasında Naxçıvan şəhərində yerləşən 14 saylı məktəb də var. Sözügedən məktəbin binası 2007-ci ildə tikiliərək istifadəyə verilib. Məktəbin tikintisi üzrə sifariş o zaman Naxçıvan Ali Məclisinin sədri olan Vasif Talıbovun yaxın adamı, həmin vaxtlar MR baş nazirinin 1-ci müavini, Naxçıvan Tikinti və Arxitektura Komitəsinin sədri postunu tutan Asəf Məmmədov tərəfindən Rza Talıbovun 60 faiz paya sahib olduğu “Gəmiqaya” holdinqinə ötürülüb. Onu da vurğulayaq ki, məktəb binasını “Gəmiqaya”nın sələfi olmuş “Uçar İnşaat” adlanan şirkət inşa edib.

Daha sonra 2022-ci ildə Naxçıvan MR Ali Məclisinin keçmiş sədri Vasif Talıbovun oğlanlarına məxsus olan bu holdinq parçalanıb və hər birinin əsasında ayrı holdinq yaradılıb. Nəticədə Vasif Talıbovun oğlu “Reqes İnşaat”, Emin Uçar isə “Arkoz İnşaat” adı ilə fəaliyyətini davam etdirib. Yəni hazırda məktəbi tikən şirkət rebrendinq edib. Məktəbin tikintisi holdinqin 40 faizinə sahib olan Emin Uçarın rəhbərliyi altında həyata keçirilib. Yəni sifarişin icrası heç bir tender elan olunmadan birbaşa “Gəmiqaya”ya həvalə olunub. Təhsil ocağı bu şəkildə tikilib və 2007-ci ildə Vasif Talıbovun adamı, o zaman yüksək vəzifə tutan Asəf Məmmədov tərəfindən qəbul edilərək istifadəyə verilib.

Ancaq çox keçmədən məktəb binası qəzalı vəziyyətə düşüb. Binadakı problemlər dərs zamanı baş verən silkələnmədən sonra üzə çıxıb. Təhlükə ilə qarşı-qarşıya qalan şagirdlər bu barədə valideynlərini xəbərdar ediblər. Övladlarının həyatından narahat olan valideynlərin tələbi əsasında binada yoxlama aparılıb və tikinti zamanı inşaat normativlərinin ciddi şəkildə pozulduğu aşkar edilib. Problem aşkarlandıqdan sonra məktəb binasına 10 ədəd sütun, 6 ədəd də dəmir konstruksiyalı kəmər yerləşdirən şirkət bunun müqavibilində 180 min manat ödəniş tələb edib. Halbuki 14 saylı orta məktəb elə Emin Uçarın şirkəti tərəfindən inşa edilib və nöqsanlara görə məsuliyyət də məhz onun üzərinə düşür.

Müqaviləyə əsasən, yaranacaq problemləri şirkət öz imkanları hesabına həll etməli idi. Lakin şirkətin rəhbəri problemi həll etmək əvəzinə, fəhlələrin zəhmət haqqını ödəməkdən boyun qaçıraraq dövlətə qarşı açıq sabotaja əl atıb. 14 saylı məktəbin tikintisinə MR Arxitektura Komitəsinin sədri və baş nazirin birinci müavini olmuş Asəf Məmmədov “nəzarət” edib. Daha konkret desək, xərclərinin 80 faizini ölkə büdcəsindən ayrılan dotasiya hesabına qarşılayan Muxtar Respublikada Emin Uçar və Asəf Məmmədov vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə edərək birlikdə külli miqdarda dövlət vəsaitini talayıblar. O zaman təbii sual yaranır: Asəf Məmmədov niyə hələ də məəssuliyyətə cəlb olunmayıb? Maraqlidir, görəsən onu hansı “gözəgörünməz” qüvvələr qoruyur?

Tikintisində ciddi problemlər aşkarlanan binalardan biri də keçmiş Hərbi Hospitalın binasıdır. 105 yaşlı bina xüsusi plan əsasında restavrasiya edilməli olsa da, onun ilkin vəziyyətindən əsər-əlamət qalmayıb. Nəticədə ikimərtəbəli binaya qeyri-qanuni üçüncü mərtəbə də artırılıb. Yeni rəhbərlik binada yenidən təmir işlərinin aparılmasına ehtiyac yarandığını bildirsə də, bununla bağlı heç bir razılıq əldə olunmayıb. Nəticədə MR FHN-nə müraciət olunub. Mütəxəssislər binaya baxış keçirərək tikilinin məhdud işlək və istifadəyə yararsız olduğuna dair rəy veriblər. Rəydə binanın sökülməsi tövsiyə edilib.

Binaya qeyri-qanuni şəkildə əlavə olunan üçüncü mərtəbənin inşası Naxçıvan MR Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsinin sifarişi ilə Komitənin nəzdindəki “Naxçıvan Tikinti” tərəfindən 2 il əvvəl həyata kekirilib. Hazırda binanın sifarişini verən və inşa etdirənlərə Muxtar Respublika prokurorluğunda cinayət işi açılıb və istintaq prosesi hələ yekunlaşmayıb. Qədim binada problem üçüncü mərtəbənin əlavə edilməsi ilə də yekunlaşmır, məsələ burasındadır ki, görülən işlərdə inşaat-tikinti normativləri də ciddi şəkildə pozulub. Bu məqam MR FHN-in rəyində də xüsusi vurğulanıb. Naxçıvan Hərbi Hospitalında aşkarlanan problemlər bununla da bitib-tükənmir. Hazırda tavanı yararsız vəziyyətdə olan binanın mərtəbələrarası beton qatı da inşaat standartlarına ziddir.

Naxçıvan Duz İstehsalı Zavodu da problemlərdən xali deyil. Həm tikinti, həm də təchiz edilən avadanlıqların keyfiyyətsizliyi ucbatından zavod ilyarımdır fəaliyyət göstərmir. Sifarişçisi Naxçıvan Dövlət Şəhərsalma Arxitektura İdarəsi, icraçısı isə “Arkoz İnşaat” olan zavodun ümumi inşasına və avadanlıqların alınmasına nə az, nə çox, 6,7 milyon manat xərclənib. Fəaliyyətinin natamamdığı üzündən zavod hələ də istismara qəbul edilməyib. Belə ki, avadanlıqların uyğunluq sertifikatları yoxdur, istehsal ölkələri müəyyənləşməyib, köhnə avadanlıqlar birinci əl yeni avadanlıq adı ilə rənglənərək zavoda quraşdırılıb.

Aparılan müşahidələr zamanı bəlli oldu ki, zavodda borular pas atıb, istifadə edilən avadanlıqlar duzun gildən ayrılmasını təmin etmir. Havalandırma sisteminin düzgün quraşdırılmaması səbəbindən istehsal edilən duzun rəngi qara olur. Bu durum işçilərin sağlamlığında ciddi problemlərin yaranmasına yol açır. Elə bu vacib məqam da zavodun fəaliyyətinin dayandırılması üçün tutarlı səbəb kimi göstərilib. Bağlanmış müqaviləyə görə, zavodda yalnız ağ duz istehsalı nəzərdə tutulsa da, buna hələ ki nail olunmayıb. Nəticədə isə artıq deyildiyi kimi, avod ilyarımdır, fəaliyyətini dayandırıb. Bu isə külli miqdarda vəsait itkisi deməkdir.

Zavodun direktorunun sözlərinə görə, bir sıra ölkələrdən duz alışı ilə bağlı sifariş gəlsə də, onların yerinə yetirilməsi imkan xaricindədir. Həmin sifarişlərdən məcburi imtina isə 5 milyon manata yaxın vəsaitin itirilməsi deməkdir.
Qeyd edək ki, MR baş nazirin keçmiş müavini və Emin Uçarın “ortağı” Asəf Məmmədov hazırda “Arkoz İnşaat”da tikinti müdiri vəzifəsində fəaliyyət göstərir. Elə Duz İstehsalı Zavodunun standartlara uyğun tikilib təhvil verilməməsinin birbaşa məsuliyyəti də Emin Uçarın baş məsləhətçisi Asəf Məmmədovun üzərindədir.

Şirkət zavoddakı problemlər barədə məlumatlandırsa da, icraçılar qeyd olunan çatışmazlıqların aradan qaldırmaq üçün əlavə 600 min dollar tələb ediblər. Naxçıvan Şəhərsalma və Arxitektura İdarəsinin mövcud rəhbərliyi bütün bunlarla bağlı hüquq-mühafizə orqanlarına müraciət edib və hazırda araşdırma aparılır.

Naxçıvan Dövlət Univetsitetinin “Texnopark”ında yarımçıq qalmış işlərin çoxluğunu diqqətə çatdıran Naxçıvan MR Fövqəladə Hallar Nazirliyinin Dövlət Tikintidə Təhlükəsizliyə Nəzarət İdarəsinin əməkdaşı Həbib Kərimov Azərbaycan Respublikası Şəhərsalma və Tikinti Məcəlləsinin 92.4-cü madəsinə əsasən, 12 oktyabr 2023-cü il tarixindən etibarən, tikintinin dayandırılması haqqında qərar qəbul edildiyini bildirib. Buna səbəb tikintiyə icazə səndinin verilməməsi, layihənin düzgün təsdiqlənməməsi, həmçinin inşaat-tikinti normativlərinə əməl olunmamasıdır.

Qurum rəsmisi inşaat normativlərinə cavab verməyən bir sıra analoji obyektlərin olduğunu da vurğulayıb. O bildirib ki, NDU ərazisində rektorluq binası, universitetin “Texnopark”ı, Ordubad rayonunda Su-Elektrik Stansiyası və digər obyektlərdə aşkarlanan nöqsanlar, eləcə də tikintiyə icazənin olmaması səbəbindən inşaat işləri dayandırılıb. Eyni zamanda, həmin obyektlərin inşasına başlandığı torpaq sahələrinin də bu məqsədlə ayrılmadığı aşkarlanıb:

“Rektorluq binası köhnə binadır, müayinə olunmadan əlavə mərtəbə artırılıb. Hazırda Naxçıvan MR Fövqəladə Hallar Nazirliyinin Dövlət Tikintidə Təhlükəsizliyə Nəzarət İdarəsi tərəfindən bir sıra köhnə binalarda, həmçinin layihədən kənaraçıxma halları aşkarlanan yeni binalara baxış keçirilir. 14 nömrəli məktəbə də baxış keçirmişik. Yükdaşıyıcı bloklarda konstruksiyalarda möhkəmləndirmə işlərinin aparılmasına ehtiyac var. Həmin məktəbdə seysmik bölgənin tələblərinə uyğun avadanlıqlar quraşdırılmayıb. Baxış keçirildikdən sonra bərpa-gücləndirmə işləri həyata keçirilib, hazırda problem yoxdur”.

Həbib Kərimov sadalan faktlara əsasən, hüquq-mühafizə orqanları, eləcə də müvafiq icra hakimiyyəti strukturlarına və sifarişçiyə məlumat verildiyini, aşkarlanan nöqsanlarla bağlı hazırda apraşdırılma aparıldığını bildirib.

Mənbə:yenicag.az
Teref. Xocanın Blogu
Səhifəmiz hamnın üzünə açıqdır

Xəbər verdiyimiz kimi, bu gün BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasının - COP29-un gələn il ölkəmizdə keçirilməsi ilə əlaqədar Prezident İlham Əliyevin sədrliyi ilə müşavirə keçirilib.

"Cebhe.info" həmin müşavirənin videosunu təqdim edir: