Türkiyənin tanınmış şoumeni və aparıcısı Acun Ilıcalı barədə araşdırma başladılıb.

Bu barədə Türkiyə KİV-i məlumat yayıb.

Bildirilib ki, buna səbəb qanunsuz mərc oyunları reklamı və təşviq iddialarıdır.

Həmçinin “TV8” və “Exxen” rəqəmsal platformasının səlahiyyətli şəxsləri haqqında da araşdırmalar başladılıb.

İstintaqın UEFA Millətlər Liqası matçlarında nümayiş etdirilən qanunsuz mərc reklamları ilə bağlı olduğu bildirilir. (Report)

COP29 çərçivəsində indiyədək bir sıra mühüm sazişlər və əməkdaşlıqlar imzalanıb.
Aşağıda bəzi əsas sazişləri təqdim edirəm :
1. Azərbaycan, Qazaxıstan və Özbəkistan hökumətləri arasında yaşıl enerjinin inkişafı və ötürülməsi sahəsində strateji tərəfdaşlıq haqqında Saziş imzalanıb
2. SOCAR və BƏƏ-nin "IntelliGrid" şirkəti arasında Azərbaycanın enerji infrastrukturunun 13 il müddətində transformasiyası (Azəriqazı-n modernləşdirilməsi, Ağıllı Qaz Şəbəkəsinin İdarəetmə Sisteminin qurulması və s.) üçün süni intellekt əsaslı həllərin tətbiqini nəzərdə tutan 480 milyon dollarlıq saziş imzalanıb
3. Azərbaycan Beynəlxalq Bankı (ABB) ilə Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı (AYİB) arasında 50 milyon dollar məbləğində saziş imzalanıb. Bu saziş ticarətin maliyyələşdirilməsi sahəsində yaşıl istiqamətli imkanların genişləndirilməsini hədəfləyir
4. “SOCAR Green” MMC, BƏƏ-nin Masdar şirkəti, AYİB və Avropa İnkişaf Bankı , Asiya İnkişaf Bankı və Asiya İnfrastruktur və İnvestisiya Bankı arasında Azərbaycanda 445 MVt-lıq Biləsuvar və 315 MVt-lıq Neftçala günəş enerjisi layihələrinin icrası ilə bağlı saziş imzalanıb. Müqavilənin ümumi dəyəri 670 milyon dollardır
5. Azərenerji" ASC və "GE Vernova" şirkəti arasında Şirvan şəhərində yerləşən "Cənub" Elektrik Stansiyasının qaz turbinlərindən birinin 100% hidrogen yanacağı ilə işləməyə keçirilməsi layihəsi üzrə saziş imzalanıb. Layihənin məbləği açıqlanmayıb.
Bu sazişlərin bəziləri haqqında fikirlərimi ötən günlərdə açıqlamışam.
Düşünürəm ki, imzalanan bu sazişlər, reallaşdırılması nəzərdə tutulan layihələr həm də iqlim dəyişmələrinin təsirilərini azaltmaqda, ölkəmizdə bərpa olunan enerjinin xüsusi çəkisinin artmasında, emissiyaların azaldılmasında mühüm töhfələr verəcək.
SOCAR və BƏƏ-nin "IntelliGrid" şirkəti arasında bağlanan, uzunmüddətli investisiya yönümlü və emissiyaların azaldılmasına yönəlik layihə də mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Ağıllı Qaz şəbəkəsi uzun illərdir ki, ölkəmizdə reallaşa bilmir. Gah mexaniki sayğacı ağıllıya, gah da ağıllı sayğacı mexanikiyə keçirirlər.
Bu baxımdan yaradılması nəzərdə tutulan süni intellekt əsaslı həllərin real vaxtda monitorinqlər aparmağa imkan verəcəyini, bu sahədə itkilərin səbəblərini tez müəyyən edilərək aradan qaldırılmasına kömək olacağını düşünürəm.
Amma bu siyahıda olan sazişlər içərisində ən riskli layihə də fikrimcə elə SOCAR-ın bu 480 milyonluq süni intellekt layihəsidir.
Bu layihə SOCAR-a texnoloji bir şirkət imici qazandırsa da burada düşündürücü məqamlar da çoxdur.
Hər gün, hər dəqiqə yenilən süni intellekt texnologiyaları sahəsində uzunmüddətli bir anlaşma imzalamaq fikrimcə çox riskli bir addımdır.
Layihənin məqsədi, tətbiq sahəsi konkret olsa da məbləğ hədsiz yüksək görsənir. Doğurdanmı QAZ şəbəkəsində yalnız ağıllı şəbəkə üçün bu qədər sərmayəyə ehtiyac vardı. Bəlkə bu qədər vəsaiti digər sahələrin modernləşməsi və transformasiyasına yatırmaq məntiqli olardı.
Əlbəttə, daha dəqiq fikirləri layihə haqqında məlumatlar tam açıqlandıqdan, ictimai təqdimatlarından sonra demək olacaq.
13 il ərzində süni intellekt texniologiyaları necə dəyişiləcək, bu dəyişikliklər layihədə necə öz əksini tapacaq ? Xarici texnologiyalardan asılı olan SOCAR köhnəlmiş həllərini yeniləyə biləcəkmi?
Ümid edirəm layihəni imzalayan SOCAR rəsmiləri bu riskləri nəzərə alıbblar.
Bir daha vurğulamaq istərdim ki, qeyd olunan sazişlər ölkəmiz üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Xüsusilə də COP29 çərçivəsində belə anlaşmaların əldə edilməsi diqqət cəlb edəndir.
Ümumiyyətlə isə, düşünürəm ki, yuxarıda adı çkilən bütün layihələrlə bağlı şəffaflığın təmin edilməsi, ictimai təqdimatların keçirilməsi, ictimai vəsaitlər üzərində ictimai nəzarət imkanlarının yaradılması, maraqlı tərəflərin bu proseslərə cəlb edilməsi üçün münbit şəraitin yaradılması da çox vacibdir.
Osman Gunduz
TEREF

COP29-da “Dünyanın ən yaxşı universitetlərinin reytinq siyahısı: dayanıqlılıq 2025”in nəticələri elan edilib.

Siyahıda Azərbaycan universitetləri də yer alıb.

Belə ki, Bakı Dövlət Universiteti 941-950, Dövlət İqtisad Universiteti 1081-1100, Azərbaycan Neft və Sənayə Universiteti 1351-1400, Bakı Mühəndislik Universiteti 1451-1500, Azərbaycan Memarlıq və İnşaaat Universiteti 1501-ci yerdə qərarlaşıb. Eyni zamanda Azərbaycan Texniki Universiteti 1501+, Xəzər Universiteti isə 1501+ yerdə qərarlaşıb.

“Təəccüblənirəm ki, bu videonu yayan xəbər saytları tələbələrin əslində azərbaycanca nə qışqırdığını öyrənməyə belə əziyyət çəkməyiblər”

Artıq bir neçə gündür ki, Rusiya və Ermənistan KİV-lərində Moskva Maliyyə və Hüquq Universitetində (MMHU) bir qrup azərbaycanlı tələbənin “Yaşasın Azərbaycan!” şüarını səsləndirdiyi video yayılır..

Lakin Rusiya və Ermənistan mediası bu şüarı “Allahu Əkbər” və ruslara qarşı zorakılığa çağırış kimi təqdim edir, baxmayaraq ki, videoda bundan əsər-əlamət yoxdur.

Bununla bağlı MMHU -nun bir qrup azərbaycanlı tələbələri videomüraciətlə çıxış edərək qeyd ediblər ki, videoçarx noyabrın 14-də müxtəlif millətlərin nümayəndələrinin öz çıxışlarını təqdim etdiyi “Mənim kiçik və böyük Vətənim” adlı tədbir zamanı lentə alınıb. Buna görə də tələbələr “Yaşasın Azərbaycan!” qışqırırdılar. Bu an baş verənlərin mahiyyətinin təxribat xarakterli təhrifi ilə noyabrın 16-da Rusiya “Telegram” kanallarında yayılmağa başlayan videoya çəkilib.

Bu da öz növbəsində ajiotaj yaradıb. İş o yerə çatıb ki, MMHU rəhbərliyi azərbaycanlı tələbələrin universitetdən qovulması məsələsini qaldırıb və Rusiya İstintaq Komitəsi cinayət işi açıb.

İstintaq Komitəsinin məlumatına görə, əllərində Azərbaycan bayraqları olan bir qrup şəxs ekstremist şüarlar səsləndirib və buna görə də Rusiya Federasiyası Cinayət Məcəlləsinin 205.2-ci maddəsi ilə cinayət işi açılıb.

Rusiya Azərbaycanlıları Birliyinin vitse-prezidenti Elnur Hüseynov AYNA-ya deyib ki, araşdırma zamanı məlum olub ki, tələbələr tərəfindən heç bir ekstremist ifadələr işlənməyib: “Bu tələbələr Azərbaycan əsilli Rusiya vətəndaşlarıdır, bir çoxu burada doğulub. Təəccüblənirəm ki, bu videonu yayan xəbər saytları tələbələrin əslində azərbaycanca nə qışqırdığını öyrənməyə belə əziyyət çəkməyiblər. Axı kadrlarda onların qışqırmasını aydın eşidirsən: Yaşsın Azərbaycan! Sözün əsl mənasında, universitetdən qovulma təhlükəsi ilə üzləşən tələbələr üçün bir problem yaratdılar. Onlar heç bir qanun pozuntusuna yol verməyiblər və biz burada Azərbaycan xalqını ləkələmək, millətlərarası nifaq salmaq üçün bu cür alçaq üsullardan istifadə etməkdən çəkinməyən Azərbaycanın bədxahlarının informasiya hücumunu açıq şəkildə görmək olar. Əgər cinayət işinin başlanması lazımdırsa, bu, tələbələrə qarşı deyil, təhrif olunmuş, təxribat xarakterli məlumatlar yayaraq onlara böhtan atanlara qarşı edilməlidir”.

Onun sözlərinə görə, Azərbaycan əsilli Rusiya vətəndaşlarına münasibətdə belə yanaşma yolverilməzdir: “Qanunvericiliyə görə, azərbaycanlılar Rusiya Federasiyasında yerli xalqdır. Biz “Roskomnadzor” və hüquq-mühafizə orqanlarına məktub hazırlayaraq, təxribat xarakterli materialı dərc edən saytların onları yığışdırmasını və böhtana görə üzr istəməsini xahiş edirik. Qeyd etmək istərdim ki, bu işdə Rusiyanın Azərbaycanlı Gənclər Təşkilatı və Moskvanın Azərbaycanlı İcmasından da yardım aldıq”.

Gördüyümüz kimi, Azərbaycan xalqına qarşı növbəti dəfə təxribat törədilib. Onun cəzasız qalıb-qalmayacağını zaman göstərəcək...

Müəllif: Asif Aydınlı
ayna.az