Türkiyə ilə əlaqələri mümkün olan ən yaxşı şəkildə davam etdirmək bizim üçün olduqca önəmlidir.

Axar.az xəbər verir ki, bu barədə Serbiya lideri Aleksandr Vuçiç Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanla görüşündən sonra sosial şəbəkə hesabında yazıb.

“Bu toplantı qarşılıqlı maraqların bütün sahələrdə onsuz da yaxşı olan serb-türk əməkdaşlığını gücləndirmək yönündə növbəti bir addım idi”, - deyə o bildirib.

Müsəlman və Türk liderləri macarların xristianlaşmasını qeyd etmək üçün Budapeştə toplaşıblar
Bu gün prezident İlham Əliyev Macarıstana səfərə gedir.

Ovqat.com-un məlumatına görə, Azərbaycan lideri ilə bərabər Orta Asiya Türk respublikalarının başçıları və Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayib Ərdoğan da Budapeşti ziyarət edəcəklər. Hətta Qətər kralının da bu səfərdə Türk liderləri ilə eyni səfdə dayanacağı gözlənilir.

Bəs, bu səfərin məqsədi nədir, niyə məhz Türk və müsəlman liderlər Macarıstana dəvət olunublar?

Təsadüfi deyil ki, bu suallar yalnız bizi yox, macar ictimaiyyətini də maraqlandırır. BBC-nin iddiasına görə, macarları ən çox maraqlandıran Türkiyə prezidentinin Budapeştə səfərinin bir günlük olması və Türk liderlərinin həmin səfər münasibətilə hər hansı çıxışının nəzərdə tutulmamasıdır.

“Macarıstan mediası isə ənənəvi olaraq böyük hörmət və izzətlə gözlənilən qonaqlardan biri prezident Ərdoğanın səfərinin səbəbi deyil, bu səfərin niyə bu qədər qısa olması və bunun nədən qaynaqlana biləcəyi kimi suallara cavab axtarır.

Bu cür səfərlərdə adət-ənənənin əksinə olaraq, Macarıstan hökuməti hər hansı bir təfsilatlı açıqlama da verməyib, səfər zamanı və ya səfərdən sonra mətbuat brifinqinin keçirilməsi nəzərdə tutulmayıb və bütün bunlar səfər ətrafındakı müəmmalı ab-havanı daha da dumanlaşdırır.

Macarıstan və Türkiyə arasında son illərdə strateji tərəfdaşlıq çərçivəsində müzakirəyə çıxarılması gözlənilən bir çox gündəm məsələsi olsa da, səfər zamanı bunların heç birinin vurğulanmamasının məqsədi nə ola bilər?

Zənnimizcə, macar qardaşlarımızın başa düşmədiyi məqam əslində 20 avqust bayramının möhtəvası və R.T.Ərdoğanın siyasi düşüncəsinin bu möhtəva ilə üst-üstə düşməməsi ilə əlaqədardır.

Bəllidir ki, Türkiyə prezidenti islamçı ekoldan gəlir və son zamanlar nə qədər millətçi düşüncələrə meyllənsə də hər halda dini görüşlərini də tam itirməyib. Bu gün Budapeştdə keçirilən bayram isə macarların xristianlaşması ilə bağlıdır. Təbii ki, islamçı dünyagörüşə malik bir siyasi lider məcburən qardaş ölkənin dəvətini qəbul edib onun bayram kimi qeyd etdiyi hansısa tədbirə qatıla bilər, amma bu bayramda öz dünyagörüşünə zidd bir fikir söyləyə bilməz.

Budapeştdə hər il bayram kimi qeyd edilən bu günün əsl mahiyyətini anlamaq üçün, gəlin, macar nəşrlərinə nəzər salaq.

“Daily News Hungary” nəşri yazır: “20 Avqust Müqəddəs Stefan günündə Macarıstan dövlətinin və Xristian Macarıstanın yaranmasının qeyd olunduğu hamıya məlumdur. Ona görə də bu tarixi Fransanın Bastiliyanın mühasirəyə alması (14 iyul) və ya Almaniyanın yenidən birləşməsi (3 oktyabr) kimi mühüm hadisələrlə müqayisə etmək məntiqli olar”.

Nəşrin bu sözlərindən anlaşılır ki, Türk Birliyinin müşahidəçi üzvü olan Macarıstanda bu bayram əslində ölkə əhalisinin xristianlaşması münasibətilə keçirilir. Hətta macar müxalifləri belə, 11 əsrdə ölkəyə rəhbərlik edən Kral Stefanı nə qədər qəddar olsa da, macarları vahid bir millət halına gətirmək üçün zorla xristianlaşdırmasını, dolayısıyla Avropa ailəsinə daxil etməsini təqdirlə qarşılayırlar. Onların fikrincə, əslində dini və məzhəbi fərqlilik nədəniylə param-parça olan macarları bir araya gətirib milli dövlət quran siyasi lider Kral Stefan yox, onun atası Gezan idi. Kral Stefanın uğuru isə atasından miras qalan Macarıstanı vahid bir din ətrafında zorla birləşdirməsi, daha doğrusu xristianlaşdırması idi.

“Daily News Hungary” də bu fikirlərlə razılaşır:

“Milli mənada 20 avqust gününün bayram kimi səciyyələndirilməsi üçün bu tarixdə çox şey olmayıb. Daha konkret desək, Kral Stefan həmin gün dövlətin qurulması ilə bağlı heç bir şey etməyib. Dövlətin qurulması bir gün, hətta bir il yox, daha uzun çəkib. Bu gün tarixçilər arasında ümumi yekdil fikir ondan ibarətdir ki, dövlətin qurulması Stefanın dövründə deyil, onun atası Gezanın dövründə başlamış və gənc dövlətimiz az qala dağıldığı üçün müqəddəs padşahımızın hakimiyyəti ilə də bitməmişdir. Elə isə avqustun 20-də dövlətin yaradılmasını qeyd etmək üçün nə baş verdi? Bunu anlamaq üçün 1083-cü ilə Stefanın ölümündən çox sonraya qayıtmalıyıq.

1083-cü ildə Papanın təsdiqi olmasa belə, Müdəqqəs Roma İmperiyası tərəfindən beş müqəddəs şəxs təqdis edildi. Onlardan ikisi macar rahibi idi və həmin rahiblər iyulun 17-də, Kral Stefan avqustun 20-də, Gellert sentyabrın 24-də, İmrə isə noyabrın 5-də əziz elan olundu. Buna görə də milli bayram kimi qeyd etdiyimiz 20 avqust əslində Kral Stefanın əziz elan olunduğu tarixdir”.

Bildirilir ki, məhz bu səbəbdən protestant macarlar avqustun 20-ni heç vaxt bəyənmədilər və hətta bu bayrama qarşı üsyan bayrağı qaldırdılar: “Beləliklə, məsələn, 19-cu əsrdə protestantlarla katoliklər arasında bayramın qeyd edilməsi ilə bağlı böyük bir qarşıdurma var idi, çünki birincilər öz millətlərinin ortaya çıxmasının tarixini katolik bayramı ilə eyniləşdirmək istəmirdilər”.

Bununla belə, nəşrin iddiasına görə, gənc Macarıstan dövləti üçün həmin günün müqəddəsləşdirilməsi, o cümlədən monarxın nəhayət xristian Avropa dövlətlərinin sıralarına qəbul edilməsi mühüm diplomatik uğur idi: “Bu, demək olar ki, 1997-ci ildə NATO-ya və ya 2004-cü ildə Aİ-yə daxil olmağımızla eyni əhəmiyyətə malik hadisə idi”.

Məlumata görə, 20 avqust Macarıstanda 1927-ci ildən atəşfəşanlıqla qeyd olunur.

Heydər Oğuz,
Ovqat.com

Avqustun 16-da Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) Təhlükəsizlik Şurasının (TŞ) Qarabağda yaranmış vəziyyətlə bağlı Ermənistanın təşəbbüsü ilə çağırılmış iclası keçirilib. Ermənistan bəyan etmişdi ki, onu Xankəndi ilə birləşdirən Laçın dəhlizi blokadaya salındığına görə orada ərzaq çatışmazlığı yaranıb. Azərbaycan tərəfi isə humanitar qaydada blokadanın olmadığını bildirir və alternativ Ağdam yolundan istifadəni təklif edir. Ermənistan da bundan imtina edir. Ölkənin rəsmi şəxsləri bildirir ki, 2020-ci il 10 noyabr tarixli üçtərəfli bəyanatda Laçın dəhlizindən bəhs edilib.

Müzakirələrdə müxtəlif, o cümlədən neytral mövqelər də səslənib.

ABŞ-ın BMT-dəki səfiri Linda Tomas Qrinfild Azərbaycan hökumətini kommersiya, humanitar və şəxsi nəqliyyat vasitələrinin Dağlıq Qarabağ əhalisinə çatması üçün Laçın dəhlizi ilə sərbəst hərəkəti bərpa etməyə çağırıb. “Ərzaq, dərman və uşaq südü məhsullarına çıxış heç vaxt girov olmamalıdır”, – deyə o vurğulayıb

Səfir Ermənistan və Azərbaycan arasında münasibətləri normallaşdırmağı da vacib saydıqlarını vurğulayıb: “Regionda sülh Dağlıq Qarabağda ayrı-ayrı şəxslərin hüquqlarının müdafiəsini əhatə etməlidir”.

ABŞ səfiri hər iki tərəfi təmkinli olmağa, sülh prosesinə xələl gətirən istənilən fəaliyyəti dərhal dayandırmağa və beynəlxalq humanitar hüquq çərçivəsində öhdəliklərini tam yerinə yetirməyə səsləyib: “Danışıqlar davamlı sülh üçün həyati əhəmiyyət kəsb edir”.

Avropa İttifaqının BMT-dəki Nümayəndəliyinin rəhbərinin müavini Silvio Qonzato isə deyib ki, humanitar yardımlar siyasiləşdirilməməli, Laçın dəhlizi ilə hərəkət dərhal açılmalıdır. Onun deməsinə görə, 2020-ci ilin noyabrında imzalanan üçtərəfli bəyanata və Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin 2023-cü ilin fevralında verdiyi qərara əsasən, Azərbaycan dəhliz boyunca təhlükəsizliyə, hərəkət azadlığına təminat vermək məsuliyyəti daşıyır. “Bakı Ağdam şəhəri vasitəsilə mal tədarük etməyə hazır olduğunu bildirsə də, bu, dəhlizin yenidən açılmasına alternativ kimi qəbul edilməməlidir”, – deyə o, blokun Bakı və Qarabağ erməniləri arasında birbaşa dialoqa çağırışını təkrarlayıb.

Braziliyanın təmsilçisi Serxio Daneze deyib ki, ölkəsi beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədləri daxilində Ermənistan və Azərbaycanın suverenliyinə, ərazi bütövlüyünə hörmətlə yanaşmağa sadiqdir. O, həmçinin tərəfləri Qarabağa humanitar yardımların maneəsiz çıxışını təmin etmək mexanizmlərini, o cümlədən Ağdam-Xankəndi marşrutunun mümkünlüyünü araşdırmağa çağırıb: “Qarşıdakı aylarda qış yaxınlaşdıqca daha da pisləşə biləcək böhranın təcili həllini tapmaq vacibdir. Braziliya tərəflər arasında dialoq kanallarının qorunub saxlanmasını təşviq edir və atəşkəs razılaşmasını dəstəklədiyini vurğulayır”.

Rusiyanın BMT-dəki daimi nümayəndəsinin birinci müavini Dmitri Polyanski də deyib ki, ölkəsi humanitar fəlakətin qarşısını almaq üçün həm diplomatik kanallar, həm də yerdəki sülhməramlılar vasitəsilə mümkün olan hər şeyi edir: “Üçtərəfli sazişlərin əsas elementləri Moskvanın ekspert yardımı ilə Ermənistan-Azərbaycan sərhədinin delimitasiyası və ardınca demarkasiyasıdır. Üçtərəfli işçi qrup çərçivəsində nəqliyyat kommunikasiyalarının bərpası və sülh dialoquna yol açmaqdır”.

O vurğulayıb ki, tərəflərin barışığı Azərbaycan qanunları kontekstində və beynəlxalq prinsiplər əsasında etibarlı, aydın təhlükəsizlik təminatları olmadan, habelə Dağlıq Qarabağ sakinlərinin hüquqları qorunmadan təsəvvür edilə bilməz.

Müzakirələrdən sonra heç bir sənəd qəbul edilməyib.

Milli Məclisin Müdafiə, təhlükəsizlik və korrupsiya ilə mübarizə komitəsinin sədr müavini Hikmət Babaoğlu “Turan”a deyib ki, Ermənistanın bu müzakirələrdən gözləntiləri çox böyük idi: “Hesab edirdilər ki, əllərinə bircə sənəd keçə bilsə, ondan sonra ardıcıl olaraq Azərbaycana təzyiqlər etmək üçün bu təxribatlara davam edəcəklər. Amma Azərbaycan diplomatiyası doğru addımları atmağa bacarıb”.

Babaoğlunun fikrincə, Azərbaycan və onun BMT-dəki nümayəndəsi Yaşar Əliyev müzakirələrə ciddi hazırlaşmışdı: “Bu məsələnin hüquqi əsasının olmadığı müzakirələr zamanı sübut olundu. BMT-nin Təhlükəsizlik Şurası hər hansı qətnamə qəbul etsəydi, bu, onun prinsiplərinə zidd olardı və onsuz da olmayan nüfuzunu daha da aşağı salardı”.

Siyasi şərhçisi Zərdüşt Əlizadə isə AzadlıqRadiosuna bildirib ki, Ermənistanda hazırda Yerevan meri postu uğrunda mübarizə gedir. Onun sözlərinə görə, Baş nazir Nikol Paşinyan öz namizədinin qələbəsini təmin etmək, Qarabağ uğrunda çalışdığını göstərmək üçün məsələni BMT-nin TŞ-nın müzakirəsinə çıxarıb: “Hamı bilirdi ki, orada heç bir nəticə əldə edilməyəcək, çünki erməni tərəfinin iddiaları əsassızdır. Hamı gözəl bilir ki, Qarabağda aclıq yoxdur. Bundan əlavə, Azərbaycan Ağdam tərəfdən yardım göndərməyə hazır olduğunu bildirdi”.

Ekspertin fikrincə, qarşı tərəfə həmin yardımı qəbul etməyə Rusiya icazə vermir: “Rusiyanın məqsədi odur ki, 2025-ci ildən sonra da sülhməramlılar Qarabağda qalsın, ona görə də belə vəziyyətləri yaradır. “Dağlıq Qarabağ” adlı separatçı qurumun rəhbərləri bilir ki, sabah reinteqrasiya başlasa, Azərbaycan sadə ermənilərə dəyməyəcək, amma onların hamısını məhkəməyə çəkəcək. Ona görə də camaatı əsarətdə saxlayırlar”.

Siyasi Menecment İnstitutunun rəhbəri Azər Qasımlı da hesab edir ki, Ermənistanın BMT-nin TŞ-na müraciəti bu ölkənin hakim elitasının maraqlarına uyğun bir addım idi. Onun vurğulamasına görə, burada ən narahatedici məqam Rusiyanın Azərbaycana dəstək verməsidir: “Rusiyanın hərbi kontingenti Qarabağdadır və paralel olaraq Rusiya Azərbaycana dəstək verir. Bu o deməkdir ki, məsələ açıq şəkildə danışılıb. Rusiya 2025-ci ildə bölgədən getmək və nəinki öz əvəzinə hər hansı beynəlxalq missiyanı, o, Azərbaycanı da Qarabağa buraxmaq istəmir”.

Politoloqun sözlərinə görə, bu səbəbdən Azərbaycanı irəlidə daha ciddi problemlər gözləyə bilər: “Əgər Rusiya ərazimizdə ola-ola bizə açıq şəkildə dəstək verirsə, deməli, Azərbaycan hökuməti ilə razılaşdırıb oturublar. İrəlidə bu, bizim müstəqilliyimiz üçün təhlükə yaradır”.

Ermənistan ötən ilin dekabrından Laçın-Xankəndi yolunun blokadada olduğunu deyir. Azərbaycan bunu təkzib edərək dəhlizin humanitar məqsədlər üçün açıq olduğunu bildirir. Bu ilin aprelindən Azərbaycan yolun başlanğıcında sərhəd-buraxılış məntəqəsi qurulduğunu bildirib. Bu addım Ermənistandan Azərbaycan ərazisinə qanunsuz silah daşınması ilə izah edilib. Ermənistan isə bu ittihamı qəbul etmir.

Azərbaycan Respublikasının Xarici İşlər Nazirliyi avqustun 16-da BMT Təhlükəsizlik Şurasında aparılmış müzakirələrə dair bəyanat yayıb.

Teref.Az bəyanatı təqdim edir:

“Ermənistanın BMT Təhlükəsizlik Şurasından növbəti dəfə öz şantaj kampaniyası üçün istifadə etmək cəhdi uğursuzluğa düçar oldu. Ermənistanın sözügedən ali orqanı bu cür manipulyasiya və istismar etmək səyləri postmünaqişə dövründə normallaşma gündəliyinin irəli aparılması baxımından qeyri-məhsuldar olmaqla yanaşı, son dərəcə destruktivdir.

Azərbaycan Ermənistanın məsələlərin həll yolunun konstruktiv qarşılıqlı fəaliyyət, habelə beynəlxalq hüququn normalarının və bu çərçivədə götürülmüş öhdəliklərin vicdanla yerinə yetirilməsindən keçdiyini nəhayət ki, anlayacağına ümid edir. BMT Təhlükəsizlik Şurasının çoxsaylı üzvləri tərəfindən vurğulandığı kimi, regionda sülh və sabitliyin əsası həm sözdə, həm də əməldə suverenliyin və ərazi bütövlüyünün tanınmasıdır.

BMT Təhlükəsizlik Şurasının üzvü olan bir neçə dövlətin, eləcə də Türkiyənin Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində yaşayan erməni əsilli sakinlərin ehtiyaclarını ödəmək üçün məhsulların çatdırılması ilə əlaqədar xüsusilə Ağdam-Xankəndi yolu olmaqla, Azərbaycan tərəfindən təklif olunan bütün marşrutların fəaliyyət göstərməsi ilə bağlı səmimi dialoq və vicdanlı qarşılıqlı fəaliyyətin zəruriliyi barədə verilən bəyanatları yüksək qiymətləndiririk.
Müzakirələr Azərbaycanın Ağdam-Xankəndi yolundan istifadə təklifinin beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən müsbət qarşılandığını və yüklərin Azərbaycanın Qarabağ bölgəsinə qanuni və şəffaf şəkildə çatdırılmasını təmin etmək üçün Ermənistanın yaratdığı maneələrin qəti şəkildə aradan qaldırılmasının labüdlüyünü bir daha göstərdi.

Bundan başqa, bəzi üzv dövlətlər tərəfindən Azərbaycanın legitim təhlükəsizlik narahatlıqlarının etirafı regionda müəyyən çağırışların aradan qaldırılması istiqamətində perspektivli addımdır.

Azərbaycanın müzakirələrdə qeyd etdiyi kimi, ölkəmiz Ermənistana iki ölkənin bir-birinin suverenliyinin, ərazi bütövlüyünün və sərhədlərinin toxunulmazlığının qarşılıqlı tanınması və hörmət əsasında sülh təklif edib. Digər tərəfdən, Qarabağ bölgəsində yaşayan erməni əsilli sakinlərin Azərbaycan Konstitusiyasında nəzərdə tutulmuş, habelə Azərbaycanın tərəfdar çıxdığı insan hüquqları üzrə bütün müvafiq beynəlxalq mexanizmlərə uyğun olaraq, bütün hüquq və azadlıqlarını təmin etməklə bərabərhüquqlu vətəndaş kimi reinteqrasiya siyasətini aparır. Hər iki istiqamətə sadiq olduğumuz kimi, suverenliyimizi və ərazi bütövlüyümüzü BMT Nizamnaməsində və beynəlxalq hüquqda təsbit edilmiş bütün qanuni vasitələrlə qorumaqda da əzmliyik.

Azərbaycan normallaşma gündəliyinin irəli aparılmasında həqiqətən maraqlı olan və bununla da regionda çoxdan gözlənilən sülh və sabitliyə nail olmaq üçün öz töhfəsini vermək istəyən, habelə bu istiqamətdə müvəffəq olan bütün tərəflərlə konstruktiv qarşılıqlı fəaliyyətə sadiqdir”.

ABŞ Laçın dəhlizi ilə yanaşı, alternativ marşrutları da qəbul edir

Ermənistanın müraciəti ilə çağırılan BMT Təhlükəsizlik Şurasının Qarabağla bağlı iclası başa çatıb. İclasda Ermənistan tərəfi Azərbaycanı Laçın dəhlizini bağlamaqla Qarabağda yaşayan etnik erməniləri “blokada” və ya “humanitar böhran”la üz-üzə qoymaqda ittiham edib. Azərbaycanın BMT-dəki daimi nümayəndəsi Yaşar Əliyev BMT Təhlükəsizlik Şurasının iclasında çıxış edərkən bu iddiaları rədd edib.

“Ermənistanın humanitar məsələ kimi təqdim etməyə çalışdığı əslində Azərbaycanın suverenliyinə və ərazi bütövlüyünə xələl gətirmək üçün aparılan təxribat xarakterli və məsuliyyətsiz siyasi kampaniyadır”, – Yaşar Əliyev deyib.

O bildirib ki, Həkəri çayı üzərində sərhəd-buraxılış məntəqəsi Azərbaycanın suverenliyini və təhlükəsizliyini qorumaq üzrə təməl hüququ çərçivəsində, Ermənistanın bu marşrutdan Azərbaycan ərazisində qeyri-qanuni dislokasiya olunmuş 10 minə yaxın hərbçinin rotasiyası, silah, sursat, mina və xarici terrorçuların daşınması, habelə bu ərazidən təbii sərvətlərin qanunsuz çıxarılması və daşınması kimi qeyri-qanuni hərbi və digər fəaliyyətlər üçün ardıcıl və açıq-aşkar sui-istifadə etməsinin qarşısını almaq məqsədilə yaradılıb. Yaşar Əliyev həmçinin qeyd edib ki, Azərbaycan Qarabağda yaşayan erməni sakinlər üçün müvafiq yaşayış şəraiti yaratmaq əzmindədir.

BMT Təhlükəsizlik Şurasının 5 daimi üzvündən olan ABŞ-ın nümayəndəsi Laçın dəhlizi ilə yanaşı, alternativ marşrutları da qəbul etdiyini qeyd edib. BMT Təhlükəsizlik Şurasının iclasında hər hansı yekun bəyanat və ya qətnamə qəbul edilməyib.

Sərhəd-buraxılış məntəqəsi nə vaxt qurulub?

Aprelin 23-də Azərbaycan Dövlət Sərhəd Xidməti Ermənistan ilə sərhəddə, Laçın-Xankəndi yolunun başlanğıcında sərhəd-buraxılış məntəqəsi qurduğunu bəyan edib. Mayın 4-də “Azərbaycan Respublikasının dövlət sərhədindən buraxılış məntəqələrinin sayı və yerləşdiyi ərazilərin siyahısı”na dəyişiklik edilib. Bu barədə qərarı isə Baş nazir Əli Əsədov imzalayıb.

Münaqişənin qısa xronikası

Azərbaycan və Ermənistan arasında olan Qarabağ münaqişəsinin ilkin mərhələsi 1988-ci ildə başlayıb. Ermənistanın Azərbaycana ərazi iddiaları ilə başlayan və 1994-cü ildə imzalanan atəşkəs razılaşması ilə bitən Birinci Qarabağ müharibəsi zamanı Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsi və ona bitişik 7 rayonu işğal edilib. 2020-ci ilin sentyabrında Azərbaycan və Ermənistan silahlı qüvvələri arasında baş vermiş 44 günlük İkinci Qarabağ müharibəsi nəticəsində isə Azərbaycan Qarabağın bir hissəsinə və ətraf 7 rayona nəzarəti bərpa edib. Azərbaycan, Ermənistan və Rusiya rəhbərliyinin imzaladığı üçtərəfli birgə bəyanatla döyüşlər dayandırılandan sonra Laçın dəhlizində və Qarabağdakı təmas xəttində Rusiya sülhməramlıları yerləşdirilib. Hazırkı mərhələdə ərazidə tez-tez atəşkəs pozulur, hətta günlərlə sürən döyüşlər baş verir. Nəticədə hər iki tərəf itki verir və buna görə bir-birlərini günahlandırırlar.

BMT Təhlükəsizlik Şurasında hansısa qərar yalnız Laçın yolu ilə bağlı qəbul edilə bilər ki, bunun da heç bir hüququ əsası olmayacaq. Laçın yolu Azərbaycanın suveren ərazisidir. Yəni Azərbaycan öz ərazisi ilə bağlı istənilən qərarı verə bilər. Bu, beynəlxalq hüquqda da belədir. Ayrıca, hansısa anti-Azərbaycan qərarın qəbulu BMT-nin nüfuzunu sarsıda bilər.

TEREF.AZ bildirir ki, teleqraf.com-a açıqlamasında Natiq Miri belə deyib.

Onun sözlərinə görə, son qlobal gəlişmələr fonunda BMT kimi bir mötəbər təşkilatın artıq heç bir işə yaramadığı gerçəyi üzə çıxdı:

“Deyək ki, belə bir qərar qəbul olundu, bunun icra mexanizmi də olmalıdır. Fələstin-İsrail münaqişəsi ilə bağlı son 60 ildə onlarla qətnamə qəbul olunub. İcra olunubmu? Pakistanla Hindistan arasında Cəmmu və Kəşmirlə bağlı konkret qətnamələr var. Bu qətnamələri Hindistan birmənalı şəkildə pozub.

BMT Təhlükəsizlik Şurası və Baş Assambleyası vaxtilə Azərbaycanla bağlı ümumilikdə 6 qətnamə qəbul etmişdi. Bu qətnamələri Azərbaycanın özü təkbaşına həyata keçirdi.

Azərbaycanı dəstəkləyən qardaş Türkiyə artıq bəyan edib ki, gerçəklər nəzərə alınmalıdır. Bu o deməkdir ki, heç bir hüquqi əsası olmayan, konkret korporativ və xristian həmrəyliyi maraqlarını güdən anti-Azərbaycan qətnaməsi qəbul olunmayacaq. Olsa belə, buna adekvat reaksiyalar veriləcək. Bu təpkilərin içində Azərbaycan ordusunun Qarabağda antiterror əməliyyatların keçirilməsi kimi qərarları da ola bilər.

Türkiyə bəyan edib ki, 2020-ci ildə olduğu kimi, yenə də Azərbaycanın yanında olacaq. BMT nə edəcək? Yeni bir müharibə başladacaq? Sülhə töhfə verə bilməyən BMT belə bir qərar çıxararsa, bu, sülhün qarşısını almaq, yeni müharibənin önünü açmaq demək olacaq.

44 günlük müharibədən sonra qalan işlər tamamlanmalıydı. Yalnız iki il sonra Laçında buraxılış keçid məntəqəmizi qura bildik. Bu, beynəlxalq hüquqa görə, bizim təbii haqqımızdır. Məsələlərin yubanmasında Ermənistan və havadarları məsuliyyət daşıyır. Biz gözləməməliyik, həmişə gündəmi biz yaratmalıyıq. Biz qalib ölkəyik. Azərbaycan vaxt itirmədən Qarabağla əlaqəli qalan məsələləri həll etməlidir. Ya dinc, ya da qeyri yolla, əsas hədəf Azərbaycanın bütövləşməsi olmalıdır. Bütün ərazilərdə suveren hüquqlarımız bərpa edilməlidir”.

Natiq Miri vurğulayıb ki, Ermənistan kimi dörd dövlətə cavab verə biləcək qədər silahımız, gücümüz var:

“Hansısa danışıqlara, güzəştlərə ehtiyac yoxdur, məsələ hansı yolla həll edilə bilərsə, o addımlar da atılmalıdır. İndi Azərbaycan üzərində yeganə təzyiq mexanizmi Qarabağ məsələsidir, bu da həll olunmalıdır. Digər məsələlər avtomatik olaraq çözüləcək. Yəni BMT-nin çıxaracağı qərarları gözləməli deyilik, biz gündəm, hadisələr yaratmaqla prosesi idarə etməli, bütün dünyanı da bunları qəbul etməyə məcbur etməliyik. Nə qədər gec deyil, Azərbaycan hərbi-siyasi cəhətdən hərəkətə keçməlidir.

Gələcəkdə mümkün təxribatların qarşısını bəri başdan almaq üçün Müdafiə Nazirliyi təcili qaydada Qarabağdakı ermənilərə müraciət etməlidir.

Ermənilər bütün texnikaları, hava müdafiə və artilleriya sistemlərini mülki obyektlərdə yerləşdiriblər. Demək, Azərbaycana qarşı ciddi təxribat hazırlanır. Müdafiə Nazirliyi bəyanat verməlidir ki, mülki erməni əhalisi ayıq olun, bu cür texnikaların evlərinin yaxınlığında yerləşdirilməsinə imkan verməsin, əks təqdirdə hərbi hədəfə çevrilə bilərsiniz. Hansı erməni ölmək istəyər? Belə bir ajiotajı Qarabağ ermənilərinin içində yaratmalı idik, yaratmalıyıq.

Ermənistan subyekt deyil, müstəqil qərar verə biləcək ölkə deyil, Ermənistan kənardan idarə olunur. Belə bir ölkə ilə necə sülh bağlamaq olar? 10 noyabr sənədinə imza atan Paşinyan bu gün həmin anlaşmanın bəndlərini yerinə yetirmir. Demək, Azərbaycan bundan dərs almalıdır. Bundan sonrakı addımları özümüz müəyyənləşdirməliyik. Qardaş Türkiyənin Xarici İşlər Nazirliyinin verdiyi bəyanatı da təxminən bu yöndə verilmiş mesaj kimi dəyərləndirmək lazımdır”.

Azərbaycan və Rusiya xarici işlər nazirləri Ceyhun Bayramov və Sergey Lavrov arasında telefon danışığı olub.
Bakupost.az xəbər verir ki, bu barədə Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi məlumat yayıb.
Telefon danışığı zamanı Qarabağ ətrafındakı vəziyyət müzakirə olunub.
***
22:14
Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi də telefon danışığı ilə bağlı məlumat yayıb.
Bildirilib ki, Ceyhun Bayramov Ermənistanın beynəlxalq hüquq normaları və prinsiplərinə zidd olaraq, Azərbaycana qarşı hərbi-siyasi təxribatlarını intensivləşdirməsinin iki ölkə arasında mövcud normallaşma prosesinə ciddi zərbə vurduğunu diqqətə çatdırıb.
Bakupost.az xəbər verir ki, bölgədə guya “gərgin humanitar vəziyyət”, “blokada”nın mövcudluğu ilə bağlı manipulyasiyalarını davam etdirən Ermənistanın, erməni sakinlərin təlabatlarının ödənməsi üçün Laçın yolu və digər alternativ yollardan istifadə ilə bağlı məsələlərin həll olunması üçün əldə olunmuş razılaşmalara əməl etmək əvəzinə, sülh prosesinə maneçilik törətdiyi bildirilib.
Sergey Lavrov Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan liderləri tərəfindən imzalanmış 10 noyabr 2020-ci il tarixli Üçtərəfli Bəyanatla təsbit olunmuş öhdəliklərə sadiqliyin vacibliyini qeyd edib.
Telefon danışığı zamanı, həmçinin qarşılıqlı maraq doğuran digər məsələlər ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb.