İyulun 24-də Ermənistanın xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan iranlı həmkarı Hüseyn Əmir-Abdullahianın dəvəti əsasında Tehrana səfər edib.

Nazirlər nümayəndə heyətlərinin iştirakı ilə danışıqlar apardıqdan sonra birgə mətbuat konfransı keçiriblər və bir sıra diqqətçəkən açıqlamalar veriblər.

Hüseyn Əmir-Abdullahian bəyan edib ki, Ermənistan xarici işlər nazirinin Tehrana səfərinin əsas məqsədi İran prezidenti ilə Ermənistan baş nazirinin son görüşündə əldə olunmuş razılaşmaların icra vəziyyətinin nəzərdən keçirilməsi olub.

Əlbəttə, danışıqlarda ikitərəfli əlaqələrə dair məsələlər də müzakirə obyekti olub. Lakin İran Xarici İşlər Nazirliyinin yaydığı məlumatdan da aydın olur ki, Mirzoyanın Tehran səfərində hər halda Cənubi Qafqazda baş verən proseslər, o cümlədən Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh danışıqları diqqət mərkəzində dayanan əsas mövzu olub.

Təsadüfi deyil ki, Ermənistan xarici işlər nazirinin İrana səfəri başlamazdan bir neçə saat öncə İran Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Nasir Kənani də Cənubi Qafqazla bağlı məsələlərin ölkəsi üçün fövqəladə əhəmiyyət daşıdığını bildirib və İranın qonşular arasında ixtilafların dinc yolla həlli prosesinə dəstəyini ifadə edib. Ermənistanlı həmkarı ilə birgə mətbuat konfransında Hüseyn Əmir-Abdullahian Ermənistanla Azərbaycan arasında sülh danışıqlarını alqışladıqlarını bildirərək deyib:

“Qafqaz böyük güclər arasında mübarizə və çəkişmə meydanına çevrilməməlidir. Qafqazın böyük güclər arasında rəqabət səhnəsinə çevrilməsi regionumuzda sülhə imkan verməyəcək və bölgədə ciddi çağırışlar doğuracaq.
Bu gün Azərbaycanla Ermənistan arasındakı sülh danışıqları barədə həmkarımla söhbət etdik. Əminik ki, bölgədə müharibəyə əsaslanan nizamın sonu çatıb və indi Qafqaz regionunda sülhə əsaslanan nizamın bərqərar olması zamanı yetişib”.

Əmir-Abdullahian əlavə edib ki, bu sülhün yaranması üçün dövlətlər və xalqlar arasında münasibətlərdə dostluq və əməkdaşlıq dilindən istifadə olunmasına ehtiyac var.

O həmçinin İranın “üç üstəgəl üç” formatını dəstəklədiyini, Ermənistan və Azərbaycanın da iştirak edəcəyi bu görüşün baş tutması üçün səylərini davam etdirəcəyini bəyan edib.

“Azad İran” “Youtube” kanalının mövzu ilə bağlı hazırladığı süjeti təqdim edirik:

25 iyul tarixində Azərbaycan Respublikasının xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov Rusiya Federasiyasına işgüzar səfəri çərçivəsində Rusiya Federasiyasının xarici işlər naziri Sergey Lavrov ilə ikitərəfli, daha sonra isə Rusiya xarici işlər naziri və Ermənistan xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan ilə üçtərəfli görüşlər keçirib.

Bu barədə Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin Mətbuat Xidməti məlumat yayıb.

Qeyd olunub ki, görüşlərdə, Azərbaycan və Ermənistan arasında münasibətlərin normallaşması prosesi müzakirə olunub.

Nazir Ceyhun Bayramov bölgədə mövcud vəziyyət, Azərbaycan tərəfindən regionda sülh və təhlükəsizliyin bərqərar olunması istiqamətində atılan addımlar əleyhinə Ermənistan tərəfindən törədilən hədə və qeyri-qanuni fəaliyyətlər, habelə təyyarələrin uçuşuna törədilən maneələr daxil, hərbi təxribatlar barədə ölkəmizin mövqeyini bir daha diqqətə çatdırıb.

Nazir Ceyhun Bayramov bölgədə humanitar vəziyyətə dair səsləndirilən iddiaların tamamilə əsassız olmaqla yanaşı, bu iddiaların siyasi manipulyasiya olduğunu vurğulayıb.

Ermənistan tərəfindən 10 noyabr 2020-ci il tarixli Üçtərəfli Bəyanatda təsbit olunmuş öhdəliklərə zidd olaraq, Laçın yolundan hərbi məqsədlər, habelə Azərbaycanın təbii sərvətlərinin qanunsuz daşınması üçün sui-istifadə hallarına qarşı tədbirlərin Azərbaycanın suveren hüququ olduğunu bildirilib. Bu məqsədlə, eyni zamanda Azərbaycan tərəfindən Laçın dövlət sərhədindən buraxılış məntəqəsinin təsis olunmasının zəruri tədbir olduğu diqqətə çatdırılıb.

Sərhəd buraxılış məntəqəsinin yaradılmasından bəri erməni sakinlərin hər iki istiqamətdə şəffaf, təhlükəsiz və nizamlanan keçidi üçün şəraitin yaradılmasına baxmayaraq, Ermənistan tərəfindən 15 iyun tarixində keçid məntəqəsinə qarşı törədilmiş təxribatın erməni sakinlərin keçidinə maneçilik törətdiyi Nazir tərəfindən bildirilib. Hazırda, Azərbaycan tərəfindən erməni sakinlərin tibbi məqsədlər üçün keçidinin təmin olunduğu diqqətə çatdırılıb.

Azərbaycan tərəfinin erməni sakinlərin ehtiyaclarının qarşılanması üçün “Ağdam-Xankəndi” yolundan və digər alternativ yollardan istifadə daxil olmaqla, bir sıra təkliflər irəli sürülməsinə baxmayaraq, erməni tərəfinin bütün təkliflərə qarşı çıxması onların məkrli niyyətlərini və humanitar vəziyyət barədə iddiaların siyasi şantaj olduğunu göstərdiyi qeyd olunub.

Azərbaycanın öz suveren ərazilərində yaşayan ermənilərin reinteqrasiyası tədbirlərinə müdaxilə cəhdlərinə son qoyulması, Azərbaycanın suverenliyi və ərazi bütövlüyünün sözdə və əməldə Ermənistan tərəfindən qeyd-şərtsiz təsdiqlənməsinin, eləcə də öhdəliklərə zidd olaraq hələ də tam olaraq Azərbaycan ərazisində mövcud olan erməni silahlı qüvvələrinin ərazilərimizdən çıxarılmasının bölgədə sülhün təmin edilməsi üçün ən zəruri şərtlər olduğu nazir Ceyhun Bayramov tərəfindən vurğulanıb.


***

Moskvada Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan xarici işlər nazirləri Ceyhun Bayramov, Sergey Lavrov və Ararat Mirzoyan arasında üçtərəfli görüş başlayıb.

“Report” xəbər verir ki, görüşdə Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərinin normallaşması prosesi müzakirə olunur.

Qeyd edək ki, üçtərəfli danışıqlardan əvvəl C.Bayramovla S.Lavrov arasında görüş olub.

Tərəflər Azərbaycan və Ermənistan arasında münasibətlərin normallaşma prosesi ilə yanaşı, Moskva və Bakı arasındakı münasibətlər və regional məsələləri müzakirə ediblər.

İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının (İƏT) katibliyi Qurani-Kərimin təhqir edilməsi halları ilə əlaqədar İsveçin təşkilatdakı xüsusi nümayəndəsinin statusunun dayandırılması barədə qərar qəbul edib.

Müvafiq bəyanat bazar günü təşkilatın saytında dərc olunub.

“İƏT Katibliyi İsveçin təşkilatdakı xüsusi nümayəndəsinin statusunun dayandırılması ilə bağlı qərarı barədə Stokholm hökumətini məlumatlandırıb”, - sənəddə deyilir.

Qeyd olunur ki, İƏT-in icraedici orqanı növbədənkənar iclasdan sonra onun baş katibi Hüseyn Brahim Tahaya “xüsusi nümayəndənin statusunun dayandırılması da daxil olmaqla, Qurani-Kərimin və digər islami dəyərlərin təhqir olunduğu istənilən ölkə ilə katibliyi əlaqələndirən rəsmi çərçivələrə yenidən baxılması üçün mümkün addımları nəzərdən keçirməyi” tövsiyə edib.
Bildirilir ki, İƏT-in baş katibi bəzi üzv dövlətlərin İslamın müqəddəs kitabına qarşı təkrar təcavüz hallarına etiraz olaraq gördüyü tədbirləri alqışlayıb. O, təşkilat ölkələrini İsveç hakimiyyətinin hərəkətlərindən narazılıq nümayiş etdirmək üçün məqsədəuyğun hesab etdikləri tədbirləri görməyə çağırıb.

Mənbə: TASS

Bakı Kremlə “qırmızı cizgiləri” işarə edir: Rusiyanın həm Türkiyə, həm də NATO ilə toqquşma riski artır
Üçtərəfli anlaşmalar, 2025-ci ildə müddəti bitdikdən sonra rəsmən hüquqi qüvvəsini itirəcək, rus sülhməramlılar da Azərbaycan ərazisini tərk etməli olacaqlar, prezident Ərdoğanın bu reallığı ifadə etməsi üçün Türkiyənin sənədlərin tərəfi olmasına hər hansı ehtiyac yoxdur... Əgər, Kreml 2025-ci ildə rus sülhməramlıları Qarabağdan çıxartmaq istəməzsə, onda, dərhal Azərbaycan-Türkiyə müttəfiqliyi barədə Şuşa Bəyannaməsinin uyğun maddələri işə düşəcək, Rusiya Türk İttifaqının hərbi-siyasi potensialı ilə üzləşməli olacaq...

Cənubi Qafqazda gərginlik artan xətt üzrə inkişaf edir. Rusiya bu regionda sülhün və sabitliyin bərpa edilməsində qətiyyən maraqlı olmadığını hər imkanda biruzə verir. Kreml regional qarşıdurmanı stimullaşdırmaq üçün bütün imkanlardan yararlanmağa çalışır. Və hələlik Rusiyanın bu cəhdlərinin müəyyən nəticələr verdiyi də inkaredilməz reallıqdır.

Məsələ ondadır ki, Kremlin sifarişi ilə Azərbaycanın Qarabağ bölgəsindəki erməni separatçı-terrorçular əhalini küçə və meydanlara toplamağa çalışırlar. Düzdür, elə bir ciddi say çoxluğu yarada bilmirlər. Hər halda, bu bölgədə yaşayan erməni azlığının sayı Ermənistan siyasi dairələrinin iddia etdiyindən dəfələrlə azdır. Və erməni azlığının müəyyən qismi də Araik Arutyunyanın terrorçu dəstəsinin “girovu” durumunda qalmaqdan bezib.

Ancaq buna baxmayaraq, Rusiyanın dəstəyini arxasında hiss edən Araik Arutyunyan və onun terrorçuları hansısa radikal planların reallaşdırılmasına başlayacaqları barədə də danışmağa başlayıblar. Erməni separatçı-terrorçuların məhz Kremlin qurduğu ssenarilər əsasında rus sülhməramlıların himayəsinə güvənərək, hərəkət edtdikləri isə qətiyyən şübhə doğurmur. Və bu baxımdan, Rusiyanın Azərbaycanın Xankəndi və ətraf bölgəsində baş verənlərdə əsas katalizator rolunu oynadığına əmin olmaq
Hər halda, bəzi regional hadisələrin birbirinə paralellik təşkil etməsi müəyyən nəticələr çıxartmağa münbit şərait yaradır. Belə ki, Kreml rəsmi Bakının Laçın yolunda nəzarət-buraxılış məntəqəsi yaratmasından olduqca narahat və narazıdır. Ona görə də, erməni separatçı-terrorçulara silah sursat daşıyan rus sülhməramlıların nəzarətsiz hərəkət şərtlərinin bərpasına çalışır. Və Qarabağ ermənilərini hərəkətə gətirməklə, situasiyanı gərginləşdirir, Azərbaycana təzyiq göstərməyə cəhd göstərir.

Rəsmi Bakının Qarabağ bölgəsindəki erməni azlığına humanitar yüklərin Bərdə-Ağdam Xankəndi yolu ilə daşınması variantını Brüssel görüşündə əsas gündəm mövzularından birinə çevirməyi bacarması isə Kremli ümumiyyətlə, hövsələdən çıxarıb. Rusiya siyasi dairələri artıq rus sülhməramlılar üçün “çənbər”in sürətlə daraldığını, tezliklə bölgədən çıxmalı olacağını anladığından panik qərarlar qəbul etməyə başlayıblar. Və Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin son absurd açıqlamasını da bu sıraya daxil etmək olar.

Məsələ ondadır ki, rəsmi Bakı “qırmızı cizgiləri” aşan açıqlamaları və tələbləri qətiyyən xoşlamır. Belə hallarda rəsmi Bakı adətən, daha prinsipial və qətiyyətli davranmağa üstünlük verir. Böyük ehtimalla Azərbaycanın siyasi dairələri Kremlin məlum təztiqlərinə daha radikal qarşılıq verməklə, Rusiyaya “qırmızı cizgilər”in keçdiyi trayektoriyaları növbəti dəfə xatırlatmalı olacaqlar.

İndi əsas problem ondan ibarətdir ki, Cənubi Qafqazda, o cümlədən də, Azərbaycanın Xankəndi və ətraf bölgəsində “qırmızı cizgiləri” Kreml məhz özü müəyyən etməyə iddialı olduğunu biruzə verir. Terrorçubaşı Araik Arutyunyanın dili ilə daha “radikal addımlar” mesajı da iddianın ifadə olunmasıdır. Halbuki, Kremldə də, elə Xankəndidə də hər hansı “radikal addım”ın atılmasına ediləcək cəhdin situsiyanı ciddi şəkildə dəyişəcəyini də anlamamış deyillər. Və bu dəyişikliyin məhz rəsmi Bakının siyasi iradəsi ilə Rusiyanın birbaşa əleyhinə olacağı da qətiyyən şübhə doğurmamalıdır.

Hər halda, Kremlin “təxribat emissarı” Ruben Vardanyanı Azərbaycan ərazisinə göndərib, hansısa nəticələr əldə edə biləcəyi dövrlər çox-çox geridə qalıb. İndi Ruben Vardanyanın dəstəsinin vasitəsilə Ağdam-Xankəndi yolunun qapadılmasına göstərilən cəhdlər Rusiyaya elə bir manevr məkanı qazandırmaz. Üstəlik, erməni kriminal milyarderin dili ilə bölgənin gələcyi ilə bağlı yeni şərtlər diqtə etmək cəhdləri də heç bir nəticə verməz.

Kreml bölgəyə tamamilə yad kriminal ünsür olan Ruben Vardanyan vasitəsilə “humanitar hava karidoru” iddiasını gündəmə gətirsə də, buna heç kim əhəmiyyət verməz. Çünki Kremlin “təxribat emissarı”nın xitab etdiyi BMT-də hamıdan yaxşı bilirlər ki, beynəlxalq hüquq normalarına görə Qarabağ Azərbaycanın ayrılmaz tərkib hissəsidir. Və rəsmi Bakının razılığı, hətta birbaşa müraciəti olmadan bunun reallaşmasının qeyri-mümkünlüyünü sübuta ehtiyacı yoxdur.

Ruben Vardanyanın rus sülhməramlılara BMT mandatının verilməsini də gündəmə gətirməsi onun Kremldən göndərilən mətni dilə gətirdiyini göstərir. Hər halda, rus sülhməramlıların beynəlxalq mandat qazanmasında yalnız Rusiyanın maraqlı olduğu inkaredilməz reallıqdır. Və prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın NATO sammitindən sonra “Rusiya sülhməramlıları 2025-ci ildə Azərbaycan ərazisindən çıxarılacaq. Çünki üçtərəfli anlaşmaya əsasən, onların müddəti həmin tarixdə sona çatacaq” açıqlaması Kremldə əsl “soyuq duş” effekti yaradıb.

Ona görə də, son günlər Rusiyanın siyasi və diplomatik dairələri Kremli beynəlxalq səviyyədə küncə sıxışdıran bu açıqlamaya alternativ variantlar düşünməyə çalışırlar. Ancaq Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmi təmsilçisi Mariya Zaxarova “Türkiyə üçtərəfli anlaşmanın iştirakçısı deyil” deməkdən uzağa gedəcək əks arqumentlər tapa bilməyib. Halbuki, bu, olduqca zəif arqumentdir.

Məsələ ondadır ki, üçtərəfli anlaşmalar 2025-ci ildə müddəti bitdikdən sonra rəsmən hüquqi qüvvəsini itirmiş olacaq. Yəni, rus sülhməramlılar da Azərbaycan ərazisini tərk etmək məcburiyyətində qalacaqlar. İndi prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın bu qədər aydın olan reallığı ifadə etməsi üçün Türkiyənin üçtərəfli anlaşmanın iştirakçısı olmasına hər hansı ehtiyac belə, yoxdur.

Digər tərəfdən, Türkiyə Azərbaycanın hərbi-strateji müttəfiqidir. Ona görə də, Azərbaycanın suveren hüquqlarına hər hansı problemin Türkiyənin reaksiyasına səbəb olacağı qətiyyən şübhə doğurmur. Yəni, Kreml anlamalıdır ki, Azərbaycanla əvvəlki dövrlərin vərdişləri ilə davrana bilməz. Əgər, Kreml 2025-ci ildə rus sülhməramlıları Qarabağdan çıxartmaq istəməzsə, onda dərhal Azərbaycan-Türkiyə müttəfiqliyi barədə Şuşa Bəyannaməsinin uyğun maddələri işə düşəcək.

Bu baxımdan, Kreml 2025-ci ildə rəsmi Bakının “çıx” tələbinə cavab verərkən, Azərbaycanın Türkiyə ilə hərbi müttəfiq olduğunu mütləq nəzərə almalıdır. Çünki Türkiyə həm də NATO-nun əsas ölkələrindən biridir. Kremlin Azərbaycanla qarşıdurması əvvəlcə Türkiyəni, ardıncasa, dolayısı ilə NATO-nu da Rusiyayla üz-üzə gətirə bilər.\\Musavat.com

Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan cümə axşamı BMT-ni Şimali Kipr Türk Respublikasını (ŞKTR) tanımağa çağırıb.

“Türkiyə Kiprə sülh və demokratiya gətirdi. Kiprli türklər gələcəyə daha böyük ümidlə baxırlar. Mən Birləşmiş Millətlər Təşkilatına tarixi çağırışımı təkrarlayıram: Adanın reallıqlarından üz döndərməyin və ŞKTR-ni mümkün qədər tez tanıyın.

Kipr türklərinin suveren hüquqları və beynəlxalq hüquq qarşısındakı bərabərliyi məsələsi həll olunmayana qədər yeni danışıqlar prosesi haqqında söhbət belə gedə bilməz”, - dövlət başçısı bölgəyə səfəri zamanı deyib. (Mənbə: Haber Global)