"Azərbaycanda yeni tankerlərin, quru yük gəmilərinin və bərələrin sayının artırılmasına ehtiyac var".

Bunu Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev yanvarın 17-də Davosda Niderlandın “Damen Shipyards Group” şirkətinin icraçı direktoru və səhmdarı Arnout Damen ilə görüşündə deyib.

Dövlət başçısı bildirib ki, bu sahədə "Damen Shipyards Group" şirkəti ilə əməkdaşlıq üçün yaxşı potensial mövcuddur.

Avtonəqliyyat vasitəsi sahiblərinin mülki məsuliyyətinin icbari sığortası üzrə sığortası fəaliyyət üçün müvafiq icazəsi olan sığorta şirkətləri onlara edilən müraciətlərə cavab olaraq avtomobilləri sığortalamaqdan imtina etmək hüququna malik deyil.

"Unikal" xəbər verir ki, bu barədə Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) açıqlamasında bildirilir.

Qurum bəyan edib ki, “İcbari sığortalar haqqında” qanuna əsasən, sığortaçı müvafiq riskləri sığorta etdirmək üçün müraciət edən və sığorta marağı olan şəxslə icbari sığorta müqaviləsi bağlamaqdan imtina edə bilməz. Belə halları baş verdiyi təqdirdə vətəndaşlar 966 qaynar xəttinə zəng vurmaqla və yaxud yazılı şəkildə müraciət etməklə AMB-yə şikayətlərini bildirə bilərlər. Daxil olan bütün şikayətlər operativ qaydada nəzarətə götürülərək müraciətdə qeyd edilən məsələlər dərhal araşdırılır və qısa müddət ərzində vətəndaşın seçdiyi sığortaçı tərəfindən icbari sığorta şəhadətnaməsinin buraxılması təmin edilir.

Hal-hazırda avtoicbari sığorta bazarında vəziyyətə nəzarət edilməsi və mövcud problemlərin həlli məqsədilə mütəmadi olaraq AMB ciddi şəkildə monitorinqlər həyata keçirir, hərtərəfli təhlillər və qiymətləndirmələr apalır. Qiymətləndirmələrin nəticələri əsasında zəruri addımların atılması davam etdiriləcək.

Ukrayna limanlarından daşınan ərzaq məhsullarının həcmi 17 milyon 254 min tonu ötüb.

Bu barədə Türkiyə Müdafiə Nazirliyindən məlumat verilib.

Məlumata görə, Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan və Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş katibi Antonio Guterreşin sədrliyi ilə 22 iyul 2022-ci ildə imzalanan Qara Dəniz Taxıl Dəhlizi Təşəbbüsü çərçivəsində yaradılmış Birgə Koordinasiya Mərkəzinin səyilə ərzaq məhsullarının Ukrayna limanlarından ehtiyacı olan ölkələrə təhlükəsiz şəkildə sövq edilməsi təmin olunub.

Açıqlamada qeyd olunub ki, ötən müddət ərzində Ukrayna limanlarını tərk edən gəmilərin 643-ü taxıl daşıyıb.

Mənbə: Anadolu

2022-ci ilin ilk 10 ayı ərzində xarici ölkələrdən Azərbaycana 33 milyon 986,5 min dollar dəyərində 130,2 min ton kartof gətirilib.

Yeniavaz.com-un açıqlanan sonuncu rəsmi statistikaya istinadən apardığı hesablama göstərir ki, idxal etdiymiz 1 kiloqram kartofun gömrük dəyəri 44 qəpik (26 sent) olub.

Bu dövrdə ölkəyə idxal olunan iribuynuzlu heyvan ətinin (sümüklü) 1 kiloqramının gömrük dəyəri 6,8 manat (4 dollar) olub.

İdxal olunan digər əsas ərzaq məhsullarının orta gömrük dəyəri isə aşağıdakı kimidir:

– quş ətinin (dondurulmuş) 1 kiloqramının dəyəri 2,8 manat (1,6 dollar),
– kərə yağının 1 kiloqramının dəyəri 9,7 manat (5,7 dollar),
– çayın 1 kiloqramının dəyəri 8,6 manat (5,1 dollar),
– bitki yağlarının 1 kiloqramının dəyəri 4,7 manat (2,7 sent),
– siqaretin 20 ədədinin (1 qutu) dəyəri 62 qəpik (36 sent),
– kondisionerlərin 1 ədədinin dəyəri 542 manat (319 dollar),
– soyuducuların 1 ədədinin dəyəri 620 manat (365 dollar),
– paltaryuyan maşınların 1 ədədinin dəyəri 450 manat (264 dollar).

Azərbaycanın xarici ölkələrdəki səfirləri və beynəlxalq təşkilatlardakı nümayəndələrinin maaşı artırılır.
Bu, Prezident İlham Əliyevin “Sosial sığorta haqqında”, “Diplomatik xidmət haqqında” qanunlarında və Vergi Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi barədə” qanunun tətbiqi və “Diplomatik xidmət haqqında” qanunun tətbiq edilməsi barədə”, “Diplomatik xidmət haqqında” qanuna əlavələr və dəyişikliklər edilməsi barədə” qanununun tətbiq edilməsi haqqında” fərmanlarında dəyişikliyi təsdiqləməsi ilə mümkün olub.
Fərmana əsasən, Azərbaycan Respublikasının fövqəladə və səlahiyyətli səfirlərinin, Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq təşkilatlar yanında daimi nümayəndələrinin dövlət məvacibi Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin təminedici idarə rəisinin aylıq vəzifə maaşından, aylıq vəzifə maaşına əlavələrdən (ən yüksək olanı tətbiq edilməklə) və aylıq vəzifə maaşının 25 faizi məbləğində mükafatdan ibarətdir.
Nazirlər Kabinetinə on beş gün müddətində aşağıdakı müavinətlərin məbləğini müəyyən edib Azərbaycan spublikasının Prezidentinə məlumat versin:
3.1.1. “Diplomatik xidmət haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 21.3-1-ci və 21.10-cu maddələrinə uyğun olaraq, Azərbaycan Respublikasının diplomatik nümayəndəliyinə və ya konsulluğuna işə təyin olunan diplomatik xidmət əməkdaşlarına və diplomatik xidmət orqanlarının inzibati-texniki xidmətini həyata keçirən şəxslərə ödəniləcək birdəfəlik yerləşmə müavinətinin;
3.1.2. həmin Qanunun 21.6-1-ci və 21.10-cu maddələrinə uyğun olaraq, diplomatik xidmət əməkdaşına və diplomatik xidmət orqanlarının inzibati-texniki xidmətini həyata keçirən şəxsə onunla birlikdə yaşayan orta ixtisas və ali təhsilin bakalavr səviyyəsi üzrə əyani təhsil alan 23 yaşına qədər övladlarına görə ödəniləcək təhsil müavinətinin;
3.1.3. həmin Qanunun 21.6-2-ci və 21.10-cu maddələrinə uyğun olaraq, diplomatik xidmət əməkdaşına və diplomatik xidmət orqanlarının inzibati-texniki xidmətini həyata keçirən şəxsə qəbul edən dövlətdə onunla birlikdə yaşayan, həmin dövlətdə və ya üçüncü dövlətdə əmək fəaliyyəti ilə məşğul olmayan ailə üzvlərinə görə ödəniləcək aylıq müavinətin;
3.1.4. həmin Qanunun 21.7-2-ci maddəsinə uyğun olaraq, Azərbaycan Respublikasının diplomatik nümayəndəliyində və ya konsulluğunda işləyən diplomatik xidmət əməkdaşlarına səlahiyyətlərinin icrası ilə bağlı ödəniləcək aylıq təmsilçilik müavinətinin;
3.2. həmin Qanunun 21.7-1-ci və 21.10-cu maddələrinə uyğun olaraq, Azərbaycan Respublikasının diplomatik nümayəndəliklərinin və konsulluqlarının fəaliyyət göstərdikləri müharibə və silahlı münaqişə şəraitində olan xarici dövlətlərin siyahısını, habelə həmin diplomatik nümayəndəliklərdə və konsulluqlarda işləyən diplomatik xidmət əməkdaşlarına və diplomatik xidmət orqanlarının inzibati-texniki xidmətini həyata keçirən şəxslərə ödəniləcək kompensasiyanın məbləğini bir ay müddətində müəyyən edib Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə məlumat versin;
3.3. həmin Qanunun 23.2-ci maddəsinə uyğun olaraq, Azərbaycan Respublikasının diplomatik nümayəndəliyində və ya konsulluğunda işləyən diplomatik xidmət əməkdaşlarının və diplomatik xidmət orqanlarının inzibati-texniki xidmətini həyata keçirən şəxslərin dövlət məvacibini, aylıq əlavənin məbləğini müəyyən edən fərqləndirici əmsalları və onların tətbiq edilməsi qaydasını bir ay müddətində müəyyən edib Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə məlumat versin;
3.4. “Sosial sığorta haqqında”, “Diplomatik xidmət haqqında” Azərbaycan Respublikasının qanunlarında və Azərbaycan Respublikasının Vergi Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi barədə” Azərbaycan Respublikasının 2022-ci il 30 dekabr tarixli 780-VIQD nömrəli Qanunundan irəli gələn digər məsələləri həll etsin.
Fərman 2023-cü il yanvarın 1-dən tətbiq edilib.

Prezident İlham Əliyevin yerli TV-lərə verdiyi müsahibəni diqqətlə izlədim, təəssüf ki, yeni tezislər çox az idi, əsasən bundan öncə elan edilən məsələlərin təkrarını dinlədik, ona görə də, bir tək inflyasiya ilə bağlı dediklərinə şərh vermək istərdim.
İlham Əliyev: “Hələ idxaldan asılıyıq, yüksək inflyasiya Azərbaycana idxal edilib. İdxal edilmiş inflyasiya ilə bizim mübarizə imkanlarımız kifayət qədər məhduddur”.
Doğrudan da, ölkə ərzaq məhsullarında 75%-ə yaxın, dərman və tibbi ləvazimatda 95%-ə yaxın, qeyri-ərzaq, sənaye mallarının bir çox növlərində 100% idxaldan asılıdır və bu sual yaradır ki, 30 ilə yaxın ölkəni idarə edən hökumət nədən yerli istehsalla bağlı ciddi uğurlar əldə edə bilməyib.
İndi sözümün canı heç o da deyil, bu haqda zatən illərdir danışırıq: Bəli, xaricdəki qiymət artımı ölkəyə təsir edir, bu bizdən asılı deyil, amma vergi-gömrük siyasəti ki, ölkədən, indiki hökumətdən asılıdır, elə deyil?! Ölkədə ƏDV-ni, vergi növlərini, gömrük rüsumlarını ki, ABŞ, Avropa, Dünya təyin etmir – deməli, qiymət artımı ilə effektiv mübarizə üçün hökumət vergi-gömrük alətlərindən doğru istifadə edə bilmir, 6 aya yaxındır ki, ərzaq məhsullarında ƏDV-ni 18%-dən 2%-ə salmağı, dərmanlar da isə ƏDV-ni tamamən ləğv etməyi təklif etmişik.
Ölkə əhalisi gəlirlərinin 55%-i ərzağa, 4%-ə yaxınını isə dərman və tibbi xidmətlərə sərf edir, vətəndaşlar öz ərzaq təlabatının 80%-ni şəbəkə marketlərdən ödəyir ki, onlar da ƏDV ödəyicisi olduqları üçün kassada 50 manatlıq ərzağa 59 manat ödəməyə məcbur qalır. Bu məsələnin həlli dünyadan deyil də, məhz iqtidardan asılıdır. Bu addım qiymət artımını xeyli səngidə, əhalinin real gəlirlərini artıra bilər. Əhali ərzaq və dərman alarkən ƏDV-dən qənaət etdiyini qeyri-ərzaq məhsullarına xərcləyəcək ki, onların dövriyyəsi artıqca zatən satışdan əldə olunan büdcəyə ƏDV ödənişləri də yüksələcək – yəni, bu addım heç də büdcəyə vergi daxilolmalarını ciddi azaltmayacaq, büdcə böyük pul itirməyəcək, camaat ƏDV-dən qənaət etdiyinə, məsələn, ayaqqabı, mikser, pal-paltar və s. alaraq zatən ticarət dövriyyəsinin artmasına, o sahələrdən vergidaxilolmaların çoxalmasına səbəb olacaq...
Natiq Cəfərli
Teref.az

2022-ci ildə Rusiyanın dövlət büdcəsinin gəlirləri 28 trilyon rubl, xərcləri isə 31,3 trilyon rubl təşkil edib ki, son nəticədə büdcədə 3,3 trilyon rubl və yaxud təxminən 48 milyard ABŞ dolları kəsir yaranıb.

Bunu maliyyə naziri Anton Siluanov bildirib.

“Dövlətin büdcədənkənar fondlara ayırmalarını nəzərə almasaq, büdcə kəsiri ÜDM-in 1,8%-i qədər və yaxud planlaşdırdığımız kimi 2 %-dən aşağı olar”, – deyə A.Siluanov vurğulayıb.

Bundan başqa, onun sözlərinə görə, büdcə gəlirləri proqnozları üstələyib.

Qərb ölkələrinin sanksiyalarına görə Rusiya büdcəsinin qarşıdakı 3 ildə kəsirli olacağı gözlənilir.

2022-ci ildə milli valyutanın – İsveçrə frankının bahalaşması İsveçrə Milli Bankının (İMB) rekord həddə itkilərə qatlaşmasına səbəb olub.

“Report” “Der Spiegel” jurnalına istinadən xəbər verir ki, son 12 ayda federal ehtiyatların kəsiri 132 milyard frank təşkil edib və bu, Mərkəzi Bankın 115 illik tarixində ən böyük itkidir.

Müqayisə üçün qeyd edək ki, İMB-nin 2021-ci ildə mənfəəti 26,3 milyard frank təşkil edib. Həmin il federal hökumət və kantonal hakimiyyət orqanları 6 milyard frank, səhmdarlar isə hər qiymətli kağıza görə 15 frank dividend alıb.

2023-cü ildə tənzimləyicinin rəhbərliyi 2022-ci ilin mənfi maliyyə nəticələrinə görə pul ödənişlərindən imtina etmək niyyətindədir.

Qeyd edək ki, buna qədər İMB-nin ən böyük itkisi 2015-ci ildə qeydə alınmışdı. O zaman bankın itkiləri 23 milyard frank təşkil etmişdi.

Azərbaycan Pakistandakı daşqın fəsadlarının aradan qaldırılmasına 7 milyon dollar ayırıb.

Bu barədə Cenevrədə BMT və Pakistanın birgə təşkilatçılığı ilə “İqlimə davamlı Pakistan” mövzusunda beynəlxalq konfransda bildirilib.

Çıxışda ölkəmiz tərəfindən dost və qardaş Pakistan xalqı və dövlətinin ağrı-acısının bölüşüldüyü, 2010-cu ildən etibarən bu ölkədə fərqli illərdə baş vermiş daşqınların fəsadlarının aradan qaldırılmasına dəstək məqsədilə indiyədək 7 milyon ABŞ dollarına yaxın məbləğdə töhfə verildiyi qeyd olunub.

Pakistan tarixinin ən ağır təbii fəlakəti hesab edilən son daşqınların səbəb olduğu dağıntıların aradan qaldırılmasına dəstək olaraq 2022-ci ilin avqust ayında Azərbaycanın Pakistana 2 milyon ABŞ dolları məbləğində maliyyə yardımı göstərdiyi nəzərə çatdırılıb.

Nazir müavini, fəsadların miqyasını nəzərə alaraq, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin tapşırığına əsasən təşəbbüsə dəstək məqsədilə ölkəmiz tərəfindən əlavə 2 milyon ABŞ dolları həcmində humanitar məqsədli maliyyə yardımının göstəriləcəyi barədə Pakistan tərəfini və konfrans iştirakçılarını məlumatlandırıb.

2022-ci ildə baş vermiş təbii fəlakət ölkə ərazisinin üçdə birini su altında qoyaraq, 15 min insanın ölümünə və yaralanmasına, eləcə də 33 milyon insanın köçkün düşməsinə səbəb olub, beləliklə Pakistan tarixində ən dəhşətli təbii fəlakətə çevrilib.

Qiymətlər yeni rekorda imza atır, məsələn, ətin kiloqramı 20 manat

Qısa müddətdə qiymətlərin sabitləşməsi üçün heç bir səbəb görünmədiyi üçün yeni ildə də ərzaq inflyasiyası davam edəcək. Ölkədə nəinki xaricdən gətirilən ərzaqlar, hətta yerli ərzaqlar da bahalaşır, baxmayaraq ki, nədənsə ötən ilin əsas bəlasının - bahalaşmanın kökündə yalnız idxalın dayandığı hesab olunur.

Yeni ilə qədər yerli mətbuat ölkədə hansı məhsulların daha çox bahalaşdığını sadalamağa başlamışdı. Ən çox "bahalaşan" malların reytinqini bayram çeşidi ilə üstələdiyi gözlənilirdi - bazarlarımızda kənd təsərrüfatı, qənnadı məmulatları, pirotexniki vasitələr, hədiyyəlik məmulatların və dekorasiyaların qiymətləri əsasən artıb. Bir sözlə, şənlik süfrələri, hədiyyələr və bəzək üçün alınan hər şey.

Azad İstehlakçılar Birliyinin (AİB) rəhbəri Eyub Hüseynovun sözlərinə görə, bayramqabağı bahalaşma 20 faiz olub və sadə alıcıların fikrincə, qiymət artımı ilboyu dayanmayıb. Eyni zamanda, çoxdan gözlənilən gün ərəfəsində bayram ziyafət səbətinin qiymət etiketləri - düyü, yağ, balıq və ətin qiyməti nəzərəçarpacaq dərəcədə artıb.

İqtisadçı ekspert Rauf Qarayev AYNA-ya açıqlamasında deyib ki, qiymət etiketlərinin dəyişmə sürətinə baxsaq, ərzaq inflyasiyası bu il də davam edəcək: "Deyə bilərik ki, biz qiymət artımı ilinə girmişik. Dekabrın sonu - yanvarın əvvəlindən yuyucu tozların, sabunların, şampunların qiymətində artım müşahidə olunur. İlkin məhsullardan ət əhəmiyyətli dərəcədə bahalaşıb. Qiymətlərə təkcə xarici şərtlər təsir etmir. Məsələn, mal istehsalçılarda bahalaşanda və buraya yeni qiymətlərlə gətiriləndə də qiymət dəyişir. Daxili qiymət artımlarının məntiqini də istisna etmək olmaz”.

Mütəxəssis bildirib, bu gün artıq müəyyən strukturların birləşdirilməsi prosesi gedir və gələcəkdə vergi və gömrük qanunvericiliyinin müəyyən inteqrasiyası mümkündür: “Beləliklə, vahid fiskal siyasət şəraitində, digər şeylərlə yanaşı, qiymət reallıqlarını daha yaxşı proqnozlaşdırmaq mümkün olacaq. Yüksək qiymətlərin əsas çarəsi rəqabət haqqında qanun ola bilər”.

“Axı, belə bir sənəd qəbul olunarsa, yerli bazarda təklifin artmasına kömək edəcək. Əgər biz məhkəmə-hüquq sistemində irəliləyiş əldə etsək və bununla da biznes mühitini yaxşılaşdırsaq, o zaman qiymətlər cilovlanar. Amma indi bütün bunlar sadəcə proqnozdur və hələ ki, inflyasiyaya qarşı heç nə yoxdur”, - deyə Qarayev qeyd edib.

Azərbaycanda son iki ayda inflyasiya sabitləşsə də, hələlik ikirəqəmli səviyyədə qalır, növbəti il üçün ciddi qeyri-müəyyənlik qalmaqdadır. Mərkəzi Bank belə bir əminlik var ki: “Təhlillər göstərir ki, inflyasiya əvvəlki ayda pik həddə çatıb (15,6%) və ola bilsin ki, azalacaq. 2023-cü ildə birrəqəmli inflyasiya proqnozuna baxmayaraq, inflyasiya mühitinin qeyri-müəyyənliyi yüksək olaraq qalır”.

İqtisadçının fikrincə, Mərkəzi Bankın bəyanatı bütövlükdə ölkə iqtisadiyyatını pərdə arxasında qoyaraq apardığı siyasətdən irəli gəlir: “İqtisadi reallıqlar xarici və daxili siyasətlə sıx bağlıdır. Bizdə bu, Türkiyə ilə yaxınlaşma üçün güclü vektordur. Deməli, istehlak bazarında da zaman-zaman oxşar reallıqlar yaranır. Məsələn, Türkiyədə olduğu kimi bizdə də ət bahalaşır”.

“Yeri gəlmişkən, orada süd məhsulları 3 dəfə bahalaşıb və yerli bazar da eyni yolla gedib. Qarşıdan gələn il piştaxtaların ət və süd çeşidi xüsusilə kəskin bahalaşacaq. Kərə yağının qiyməti də qalxacaq və bu prosesdə bazarın inhisarlaşmasının rolu heç də sonuncu deyil”, - deyə həmsöhbətimiz bildirib.

Qardaş ölkədə ətin və südün bahalaşmasına səbəb lirənin ucuzlaşmasıdır. Bu səbəbdən baytarlıq dərmanları və yemlər bahalaşıb. Nəticə yerli fermerlərin məhsulunda kəskin qiymət artımıdır. Amma bütün bunlar bizdə yoxdur və buna baxmayaraq qiymətlər, demək olar ki, birləşərək qalxır.

Yerli mətbuat xəbər verir ki, hazırda paytaxt rayonlarının bəzi yerlərində dana ətinin kiloqramı 14-16 manata satılır, quzu ətinin qiyməti isə 19-20 manatadək bahalaşıb. Satıcılar bahalaşmanın səbəbi kimi bayram günlərində tələbatın artmasını göstərib və qiymət artımının müvəqqəti olduğunu bildiriblər. Onların fikrincə, bu həftədən ətin qiyməti yenidən ucuzlaşacaq. Lakin ötən illərin qiymətqoyma praktikasını nəzərə alsaq, daha çox əminliklə deyə bilərik ki, bahalaşmadan sonra məhsul bir daha ucuzlaşmayacaq.

Müəllif: Emma Rzayeva