Türkiyə və Suriyada baş verən zəlzələ 1 mlrd. dollardan çox iqtisadi zərərə səbəb ola bilər.

Bu barədə ABŞ Geoloji Tədqiqat mərkəzi məlumat yayıb.

İlkin hesablamalara görə, iqtisadi xərclər 1 mlrd. dollara çata bilər. İqtisadi itkilərin isə əlavə 100 mln. – 1 mlrd. dollara qədər olacağı təxmin edilir.

Bu gün Türkiyə birja indeksi də dəyər itirib.

İqtisadçı Mixail Belyayev Çin yuanının “yeni dollar” ola biləcəyini iddia edib.

İqtisadçı ekspert Mixail Belyayev dolların regional əhəmiyyətli valyutalarla əvəzlənəcəyini proqnozlaşdırıb.

Belyayev etiraf edib ki, Çin istehsal və ticarətdə lider kimi ortaya çıxdığı üçün yuan “yeni dollar” ola bilər.
“Məncə, regionlar öz güc mərkəzlərini formalaşdıracaq və əlavə iqtisadi maraqlarla bir-birinə bağlı olan bu güc mərkəzlərində, əsasən bu regionlarda qəbul edilən valyutadan istifadə olunacaq”, – deyə Belyayev vurğulayıb.

Belyayev hesab edir ki, ABŞ və dolların dünya səhnəsindən sıxışdırılması prosesi daha dinamikdir və yaxın 5 il ərzində tamamlana bilər.
pressklub

Deputatlar təkliflər verdilər, MEDİA rəhbəri isə... – “Bu, mediada iqtisadi müstəqillikdə atılan ilk addımdır”

Bu gün Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin iclası keçirilib. Gündəliyinə səkkiz məsələ daxil edilən iclasda müzakirə olunan məsələlərdən biri də Vergi Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi haqqında qanun layihəsidir. Dəyişiklikdə media ilə bağlı müddəalar da əksini tapıb.

Toplantıda Medianın İnkişafı Agentliyinin (MEDİA) icraçı direktoru Əhməd İsmayılov iştirak edib.

Qanuna dəyişikliyə görə, media subyektlərinin (audiovizual media subyektləri istisna olmaqla) öz fəaliyyətlərindən əldə etdikləri gəlirlər (o cümlədən reklam gəlirləri), habelə müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) tərəfindən verilən maddi yardımlar gəlir vergisindən azad olunur.

Qeyd edək ki, gəlir vergisindən azad olunma 2023-cü il yanvarın 1-dən 3 il müddətinə tətbiq ediləcək.

Media subyektləri (audiovizual media subyektləri istisna olmaqla) tərəfindən istehsal olunan media məhsullarının təqdim edilməsi, habelə Azərbaycan Respublikasında daimi nümayəndəlik yaratmayan qeyri-rezident şəxslər tərəfindən media subyektlərinə (audiovizual media subyektləri istisna olmaqla) media fəaliyyəti ilə bilavasitə bağlı olan işlərin görülməsi və xidmətlərin göstərilməsi əlavə dəyər vergisindən azad edilir. Layihəyə əsasən, azadolmalar 2023-cü il yanvarın 1-dən tətbiq olunmaqla 3 il müddətində qüvvədə olacaq.

"Azərbaycandan xaricə milyonlarla reklam pulları axır"

İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin sədri Tahir Mirkişili bildirib ki, media subyektlərinə tətbiq edilən vergi güzəştləri dövlət büdcəsinə 10 milyon manata başa gələcək.

“Media subyektlərinə dəstək olaraq, bu, az məbləğ deyil, ancaq medianin inkişafı dövlət büdcəsinin digər sahələrdən gələn gəlirlərinin artmasına imkan verəcək. Azərbaycandan xaricə milyonlarla reklam pulları axır. Etiraf edək ki, sosial şəbəkələrə baxsaq, bunu görə bilərik. Bu gün sosial şəbəkələr reklam baxımından media subyeklərini üstələyir, onların daha çevik alətləri var. Amma bu qanun, vergi dəyişiklikləri media subyektlərinə də daha çevik işləməyə imkan verəcək”,- deyə komitə sədri bildirib.

“Bu, dövlət büdcəsi üçün o qədər də böyük problem olmayacaq”

Deputat Mahir Abbaslı çıxışında təklif edib ki, media subyektlərinə tətbiq edilən vergi güzəştləri üç ildən beş il müddətinə artırılsın.

Millət vəkili hesab edir ki, vergi güzəştlərinin üç ildən beş il müddətinə artırılması bu sahədə inkişafa təkan verəcək: “Bildirildi ki, 3 il müddətində edilən vergi güzəştləri dövlət büdcəsinə 10 milyon manata başa gələcək. Bu da ildə təxminən 3 milyon manat deməkdir. Müddətin beş ilə qaldırılması problem hesab edilməz. Mənə elə gəlir ki, bu, dövlət büdcəsi üçün o qədər də böyük problem olmayacaq”.

“Vergidən azadolma ilə bağlı 3 il azdır, 5 il daha məqsədəuyğundur”

“Medianın reklam gəlirləri kifayət qədər azdır. 2021-ci ildə medianın 42,3 mln. manatlıq gəliri olub. Bu gəlirlərin 36 milyon manatı televiziyanın payına düşür. İxtisaslaşmış medianın reklam gəlirləri kifayət qədər azdır. Yazılı və ixtisaslaşmış mediaya reklam verməyi təşviq etmək lazımdır. Vergi Məcəlləsində dəyişiklik edilərək reklam verən şirkətlərə güzəştlər tətbiq edilməsi və vergi güzəştlərinə baxılması lazımdır ki, bu, biznesi mediaya reklam verməyə təşviq etsin”. Bu sözləri isə deputat Vüqar Bayramov söyləyib.

Millət vəkili bildirib ki, ötən il sosial media gəlirlərin əhəmiyyətli dərəcədə hissəsini götürüb: “Azərbaycanda sosial medianın gəlirləri, yazılı mediadan daha çoxdur və olacaq da. Biznes sosial mediada reklam yerləşdirməkdə daha maraqlıdır, nəinki yazılı mediada. Buna görə də mediaya reklam verilməsinin təşviqi mühümdür. Vergidən azadolma ilə bağlı 3 il azdır, 5 il daha məqsədəuyğundur. Bu məbləğ elə də böyük deyil. Məbləğ artsa belə, büdcədə elə böyük çəkiyə malik olmayacaq. Biznes təşviq olnmayanadək medianın gəlirlərində kəskin artımlar müşahidə olunmayacaq”.

“Hələ qarşıda media sahəsində görüləcək işlər çoxdur”

MEDİA-nın icraçı direktoru Əhməd İsmayılov bildirib ki, mediada vergi güzəştləri ilə bağlı qanun qəbul olunduqdan sonra reklam bazarında canlanmanın yaranması mümkündür. Onun sözlərinə görə, qanun layihəsi media sahəsində maliyyə şəffaflığının artırılmasına böyük dəstək göstərəcək.

“Bu, mediada iqtisadi müstəqillikdə atılan ilk addımdır. Hələ qarşıda media sahəsində görüləcək işlər çoxdur. Eyni zamanda bu sahədə biznes subyektləri, sahibkarla görüşümüz nəzərdə tutulur”, - deyə ismayılov vurğulayıb.

MEDİA rəhbərinin sözlərinə görə, çalışacaqlar ki, bu görüşdə sahibkarların, biznes subyektlərinin reklama dəstək verməsi üçün onlara nə lazımdırsa, kömək edilsin: “Bununla bərabər qanunvericilikdə hansı mexanizmlər öz əksini tapa bilər, onu da müzakirə edəcəyik. Media subyektlərinin rəhbərləri ilə biznes subyektlərinin yaxın gələcəkdə bir platformada görüşlərini təşkil edəcəyik. Düşünürəm ki, bu görüşlərdən sonra ortaq fikrə gələ bilərik. Görüşlərdə biznes subyektlərinin mediaya dəstək olması üçün müzakirələr keçiriləcək”.
ayna.az

Fevralın 3-də Bakıda Cənub Qaz Dəhlizi Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin 9-cu toplantısı keçirilir. Tədbir iştirakçılarından bəzilərinin fikrincə, burada əsas məsələ Cənub Qaz Dəhlizinin (CQD) genişləndirilməsi perspektivlərinin müzakirəsidir.

Elə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev də çıxışında bu məsələyə də toxunub: “Biz yeni marşrutların qurulması və yeni resursların cəlb olunması sahəsində işləyirik. İndi görürük ki, bu, heç vaxt olmadığı qədər vacibdir… Bu gün biz artıq TANAP-ın (Trans Anadolu Boru Xətti) 16 milyard kubmetrdən 30 milyard kubmetrə qədər, TAP-ın (Trans Adriatik Boru Xətti) isə 10 milyard kubmetrdən 20 milyard kubmetrə qədər genişləndirilməsi haqqında danışırıq”.

Prezident qeyd edib ki, Azərbaycan qaz ixracını ildən-ilə artırır: “2021-ci ildə ixracatımız 19 milyard kubmetr, 2022-ci ildə 22.6 milyard kubmetr təşkil edib, 2023-cü ildə 24.5 milyard kubmetr təşkil edəcəyi planlaşdırılır”.

“…Ən azı 100 il kifayət edəcək”
O, həmçinin deyib ki, “təbii qaz ehtiyatlarımız bizim və tərəfdaşlarımız üçün ən azı 100 il kifayət edəcək”.

CQD 2020-ci ildən işə düşüb. O, Azərbaycan qazını Avropaya nəql edir. Dəhliz Bakıdan başlayaraq Gürcüstan, Türkiyə, Yunanıstan və Albaniya ərazisindən keçməklə İtaliyaya qədər uzanır. Azərbaycanın “Şahdəniz” yatağından hasil olunan qaz TANAP və TAP vasitəsilə İon-Adriatik boru kəmərinə çatdırılacaq və Şərqi Avropa ölkələrinə də paylanacaq. Dəhlizin başlanğıc seqmenti Cənubi Qafqaz Boru Kəməridir.

Ötən ilin iyulunda Avropa İttifaqının təmsilçiləri Azərbaycan ilə Cənub Qaz Dəhlizinin genişləndirilməsinə dair memorandum imzalayıblar. Memoranduma əsasən, Azərbaycan Avropaya nəql etdiyi qazın həcmini 2027-ci ildə 20 milyard kubmetrə çatdırmalıdır. Hazırda TAP-ın ötürücülük qabiliyyəti ildə 10 milyard kubmetrdir.

Bir ilə 15 milyard dollarlıq ixrac
Dövlət Gömrük Komitəsinin (DGK) məlumatına görə, 2022-ci ildə Azərbaycandan 14 milyard 989 milyon 675 min dollarlıq təbii qaz ixrac olunub. Ötən il ixracda 18 faiz artım olub.

Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri İlham Şaban isə Azadlıq Radiosuna bildirib ki, Azərbaycanın əlavə qaz verəcəyi istiqamətlər artıq müəyyənləşib: “Prezident həftə əvvəlində Budapeştdə oldu və bildirdi ki, Macarıstan Azərbaycandan yalnız qaz almayacaq, o, həm də Azərbaycan qazının tranzit ölkəsinə çevriləcək”.

NABUKKO-nu canlandırmaq
Ekspertin xatırlatmasına görə, prezident deyib ki, “biz tarixə qovuşmuş NABUKKO layihəsini canlandırırıq”: “Faktiki olaraq 2013-cü ildə layihə kimi gündəmdən çıxmış bu layihə çox simvolik məna daşıyır. Məhz Azərbaycan o vaxt TAP-ı seçməsi ilə Avropanın 11 il gündəmdə olan bu layihəsini arxivə göndərdi”.

NABUKKO qaz kəməri Xəzər bölgəsi və Orta Asiyanın təbii qaz ehtiyatlarını Avropa bazarlarına çatdırmağı nəzərdə tuturdu.

“Üç potensial layihə”
Ekspertin sözlərinə görə, qazla bağlı Azərbaycanın üç potensial layihəsi var: “”Azəri-Çıraq-Günəşli” blokunun dərin qatındakı qaz yatağıdır. Bunun işləyib bazara çıxarılması maksimum 2025-ci ilə mümkündür. 2028-ci ilə “Abşeron-2” layihəsinin işə salınması mümkündür. Üçüncü layihə isə “Ümid” və “Babək”dir. Artıq “Ümid”dən ötən il 1.5 milyard kubmetr qazı çıxara bildik və oradan yaxın 5 il ərzində 3 milyard kubmetr qazının çıxarılması planlaşdırılır”.

Qazın satış qiyməti…
İ.Şaban vurğulayıb ki, 2022-ci ildə Avropada qazın orta qiyməti 1350 avro olub: “Bizim özümüzün ixrac etdiyimiz qaz Gürcüstan və Türkiyə nəzərə alınmaqla 800 dollardır. Avropaya satdığımız qazın qiyməti 1000 dollar olub. Bu il qiymət 700 dollar olsa belə, biz uduzmuruq, çünki 2021-ci ildə biz qazı 300 dollara satmışdıq”.

Onun fikrincə, Azərbaycanın Avropaya qaz ixracının artırılması ölkədəki qaz qiymətlərinə təsir etməyəcək.

Xatırlatma
Cənub Qaz Dəhlizi Məşvərət Şurası çərçivəsində nazirlərin ilk toplantısı 2015-ci il fevralın 12-də gerçəkləşib. Hər il baş tutan bu toplantının sonuncusu isə 2022-ci il fevralın 4-də keçirilmişdi.

Bu il fevralın 1-dən etibarən fiziki şəxslərin əmanəti üzrə ödənilən illik faiz gəlirlərinin vergiyə yenidən cəlb olunmasından sonra kartlarda olan pullara verginin tətbiq olunub-olunmayacağı məsələsi gündəmə gəlib.

Bakupost.az xəbər verir ki, millət vəkili Vüqar Bayramov məsələni şərh edib.
O bildirib ki, “Vergi Məcəlləsinə” edilən dəyişikliklərdən sonra 2023-cü il fevralın 1-dən etibarən 5 (beş) il müddətində Azərbaycan ərazisində, habelə ölkə hüdudlarından kənarda rezident hüquqi şəxslər tərəfindən kütləvi təklif edilmiş və tənzimlənən bazarda ticarətə buraxılmış səhmlər və istiqrazlar üzrə ödənilən dividend, diskont (istiqrazların nominalından aşağı yerləşdirilməsi nəticəsində yaranmış fərq) və faiz gəlirləri vergidən azad olunub. Bu, məcəllənin 102.1.22-2 maddəsi ilə tənzimlənir. Göründüyü kimi, fiziki şəxslərin əmanəti üzrə ödənilən illik faiz gəlirləri azad olmalar siyahısında deyil.
Vüqar Bayramov bildirib ki, həmin məcəllənin 123-cü maddəsi ödəmə mənbəyində faizlərdən vergi tutulmasını nəzərdə tutulur. Yəni, kartlarda olan vəsaitlər ilə bağlı iki hal mümkündür. Birincisi, əgər kartda olan vəsait gəlir gətirmirsə (məsələn, pulun saxlandığı debet və kredit plastik kartlar) o halda kartda olan pul vergiyə cəlb olunmur. Əgər kartda olan vəsaitə faiz hesablanırsa və kart sahibinə aylıq və ya illik gəlir gətirirsə o halda həmin qazanc vergiyə cəlb olunacaq. "Məsələn, kartda 5 min manat pul var. Həmin vəsaitə illik 7 faiz gəlir hesablanır və bu məbləğə 400 manat əlavə olunur. Bu halda kart sahibinin ödədiyi illik vergi 40 manat olur (400 manat X 10 %). Kartda olan əsas məbləğin vergiyə cəlb olunması nəzərdə tutulmur. Yalnız faizi gəliri vergiyə cəlb oluna bilər".
Vüqar Bayramov əlavə edib ki, faiz gəliri gətirməyən bank kartlarına görə heç bir halda vergi ödəmək tələb oluna bilməz.

Rəqabət Məcəlləsinin qəbul edilməsi ilə qanun pozuntuları ilə bağlı tətbiq edilən maliyyə sanksiyaları və cərimələr ciddiləşəcək.

Bunu İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinin rəisi Məmməd Abbasbəyli qurumun 2022-ci ilin yekunlarına həsr olunmuş mətbuat konfransında deyib.

O bildirib ki, maliyyə sanksiyalarının tətbiq olunmasının məqsədi dövlət büdcəsinə vəsait yığmaqdan ibarət deyil:

"Bu addım daha çox həmin davranışın gələcəkdə təkrar olunmaması istiqamətindədir. Qanunu pozan subyektə qarşı cərimə onun qanunu pozması nəticəsində əldə etdiyi mənfəətdən çox olmasa həmin subyekt bu davranışı təkrar edəcək. Sanksiyaların ciddiləşdirilməsinin əsas məqsədi də gələcəkdə bu qanun pozuntularının qarşısını almaqdan ibarətdir".

Məmməd Abbasbəyli əlavə edib ki, Rəqabət Məcəlləsi hökumətə təqdim edilib: "Hazırda sənəd Prezident Administrasiyasında baxılır və qısa müddətdə Milli Məclisə təqdim edilməsi gözlənilir".

Maraqlıdır, məcəllənin qəbulu süni qiymət artımını aradan qaldıracaq?

TEREF.AZ yazır ki, Cebhe.info-ya açıqlamasında iqtisadçı Eyyub Kərimli bildirib ki, süni qiymət artımını tam aradan qaldırmasa da, müəyyən təsirləri olacaq:

"Ümumiyyətlə, qanunvericiliyin hər bir tələbi həmin sahədə olan neqativ halların qarşısını almağa yönəlib. Cərimələrin artırılması o sahədə olan hüquq pozuntularının qarşısının alınmasına yönəlib. Çünki ölkə təcrübəsində belə hallar çox olub. Düşünürəm ki, məcəllənin qəbulu inhisarçılıq meyillərini və süni qiymət artımını tam aradan qaldırmasa da, müəyyən təsirləri olacaq.

Məsələn, bu yaxınlarda müəyyənləşdi ki, xarici ölkələrdə ucuz olan yağ məhsulları bizdə 2 dəfə artıq qiymətə satılır. Bu, inhisarçılar tərəfindən həyata keçirilən pozuntudur. Bundan bir müddət öncə, müəyyən ərzaq zəncirləri üzrə qiymət enişini gördük. Bu da həmin sahədə aparılan yoxlamaların nəticəsi idi. Hesab edirəm ki, cərimələrin sərtləşdirilməsinin qiymət artımına tam olmasa da, müəyyən qədər təsiri olacaq".

Bütün Rusiya bankları və bir sıra ölkələrdə 100-dən çox bank İranın SEPAM kimi tanınan maliyyə telekommunikasiya sisteminə qoşulub.


İran Mərkəzi Bankının beynəlxalq məsələlər üzrə sədr müavini Möhsün Kərimi "Tasnim" agentliyinə bildirib ki, bu, SWIFT beynəlxalq banklararası sisteminə ehtiyacı aradan qaldırıb. Kərimi qeyd edib ki, İran banklarının maliyyə əməliyyatlarını həyata keçirmək üçün artıq SWIFT sisteminə ehtiyacı yoxdur: "Rusiya üzrə bütün banklar, SPFS (maliyyə hesablaşma sistemi: SWIFT maliyyə köçürmə sisteminin Rusiya ekvivalenti) ilə çıxışı olan digər ölkələrdəki Rusiya banklarının bütün filialları və 106 qeyri-rus bankı 13 ölkədə artıq SEPAM-a qoşulub. Rusiyanın SPFS-si İran SEPAM ilə əlaqəli olduğundan, Rusiya şəbəkəsinə çıxışı olan hər kəs indi İran banklarına və əksinə qoşula bilər. SEPAM və SPFS arasında mesajlar SWIFT standartları əsasında göndərilir".

Yada salaq ki, 2022-ci ilin oktyabrında Rusiyanın İrandakı ticarət nümayəndəsi Rüstəm Jiqanşin Rusiya və İran arasında SWIFT beynəlxalq banklararası məlumat və ödəniş sisteminin analoqunu işə salmağı planlaşdırdığını açıqlayıb.

İran mediası xəbər verir ki, 2022-ci ilin yanvar-iyul ayları arasında Rusiya ilə İran arasında ikitərəfli ticarət illik müqayisədə 44,9% artaraq 2,8 milyard dollar təşkil edib.

Teref.az yazır ki, sosial şəbəkə fəalı Nicat Ocaqlı yazır:
"Mado Cafe Nərimanovda 1 stəkan çay 4 aze ..."
Bu statusundan sonra o "Mado" kafesinin aşağıdaki hesab çekini paylaşıb:

Niderland Krallığının Ali Məhkəməsi 1xBet şirkətinin müflis olması ilə bağlı birinci instansiyanın qərarını təsdiqləyib.

Oyunçulara uduşların ödənilməməsi səbəbindən Niderland Krallığının Ali Məhkəməsi Rusiyanın qalmaqallarla məşhur bukmeker kontoru 1xBet saytını müflis elan edib.

Bu barədə Curaçao Chronicle media nəşri məhkəmə qərarına istinadən məlumat yayıb.

1xBet-i onlayn oyun qurbanlarının müdafiəsi Fondu məhkəməyə verib və bildirib ki, Rusiya bukmeker kontoru ən azı 18 aldadılmış oyunçuya 1 milyon avroya yaxın uduşlarını ödəməyib. Həmçinin, vergi orqanları 1xBet-ə qarşı 1 milyon avrodan çox tələblərini irəli sürüblər.

Qiyabi olaraq, 1xBet 2021-ci ildə Niderland Krallığının birinci instansiya məhkəməsi tərəfindən müflis elan edildi, lakin rusiyalılar bu qərardan apellyasiya şikayəti verdilər. Sonda iş Haaqadakı Niderland Krallığının Ali Məhkəməsinə çatdı və o, onlayn idman mərcləri şirkətinin iflası ilə bağlı birinci instansiya qərarını dəyişməz olaraq qüvvədə saxladı.

Digər Qərb kiber idman nəşri Esports.gg əlavə edir ki, 1xBet uzun müddətdir ki, uduşların ödənilməməsi, zəif xidmət, yavaş pul çıxarılması və fırıldaqçılıq iddialarına görə Avropada bədnam olub. Oyun forumlarında istifadəçilər müntəzəm olaraq 1xBet-in onlara uduşları ödəmədiyini bildirirlər.

“Mən onların dəstək xidməti ilə əlaqə saxladım və onlara hesabdan çıxarış təqdim etdim, lakin hesabdan çıxarış göndərən kimi onlar artıq cavab verməyi dayandırdılar. Onlardan heç bir cavab gəlmədi.” Digər bir istifadəçi 1xBet-in “böyük bir fırıldaq” olduğunu təfərrüatlandıraraq, qalanlarına yalvarır: “Uşaqlar, bu tələyə düşməyin!”, Esports.gg Rusiyanın bukmeker kontoru haqqında oyunçuların rəylərindən nümunələr gətirir.

Rusiyanın bukmeker kontorunun Curacao lisenziyasını aldığı ölkə olan Niderland Krallığının Ali Məhkəməsi tərəfindən 1xBet-in müflis elan edilməsi çox güman ki, bu lisenziyanın 1xBet tərəfindən itirilməsi ilə nəticələnəcək. Qeyd edək ki, Curaçao Chronicle bu gün artıq 1xBet-in sahib olduğu Curacao lisenziyasının qeyri-qanuni və tənzimlənməyən olduğunu qeyd edir.