 |
|
|
Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyanın 2019-cu il avqustun 6-da o zaman işğal altında olan Şuşa şəhərinə səfəri zamanı “Qarabağ Ermənistandır və nöqtə” deməsini hər kəsin yaxşı xatirindədir.
Paşinyanın qeyd edilən sərsəmləməsinə 2019-cu il oktyabrın 4-də “Valday” Beynəlxalq Diskussiya Klubunun plenar sessiyasında çıxış edən Prezident İlham Əliyevin cavabı “Qarabağ Azərbaycandır və nida işarəsi” olmuşdu.
Ermənistan liderinin Qarabağı Ermənistan ərazisi elan etməsi Azərbaycanla sülh danışıqlardan imtina etməsi kimi qiymətləndirildi. Bu isə 2020-ci ildə 44 günlük Vətən müharibəsinin başlanmasına gətirib çıxartdı. Nəticədə, Azərbaycan öz ərazilərini işğaldan azad etdi və erməni separatizminə son qoydu. Həmin vaxt Paşinyanın açıqlaması daha çox siyasi səriştəsizlik və qeyri-ciddi xarakterə malik olması ilə izah edilirdi.
Ancaq ortaya çıxan tarixi faktlar Paşinyanın “Qarabağ Ermənistandır və nöqtə” ifadəsinin təsadüfi olmadığını və bunun erməni faşist ideologiyasının əsasını təşkil edən tezis olduğunu təsdiq edir.
Belə ki, XX əsrin 60-cı illərində ermənilər keçmiş Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin Ermənistan SSR-ə birləşdirilməsi üçün SSRİ rəhbərliyinə ardıcıl müraciətlər ediblər. Qarabağda erməni separatizmi həmin illərdə də baş qaldırıb. Azərbaycan SSR ərazisinə iddiaları yeni güclə alovlanb. 1963-cü ildə DQMV-dən Qarabağdan və digər ətraf rayonlardan olan 2500-ə yaxın erməni sakinlərin imzası ilə Sov.İKP MK-nın birinci katibi Nikita Xruşşova etiraz məktubu göndərilmişdi. İmzalayanlar “Dağlıq Qarabağın və ona bitişik bütün Ermənistan rayonlarının Ermənistan SSR-ə birləşdirilməsi və ya RSFSR-in tərkibinə daxil edilməsi məsələsini dərhal həll etməyi” tələb edirdilər. Lakin ermənilər Xuruşşovdan istədiklərini ala bilmədilər. 1964-cü ilin əvvəllərində SSRİ Ali Sovetinin sədri Anastas Mikoyanın Krımın 10 il əvvəl Ukraynaya uğurla verilməsini nəzərə alaraq, DQMV-ni Ermənistana birləşdirmək təklifinə Xruşşovun sərt cavab verərək erməniləri Qarabağdan köçürməklə hədələyib.
Xruşşov əsəbi halda deyib:
“DQMV ermənilərinin bir sutka ərzində Ermənistana köçürülməsi üçün 12 min hərbi yük maşını təmin etməyə hazıram”. Ona görə də ermənilər Azərbaycana qarşı ərazi iddialarını Leonid İliç Brejnevin hakimiyyəti dövründə həyata keçirməyə çalışdı. 1966-cı ilin avqustunda ermənilərin 2000-ə yaxın nümayəndəsinin imzası ilə Sov.İKP MK-nın yeni Baş katibi L.Brejnevə məktub göndərildi və orada xüsusilə qeyd edildi:
“Qarabağ ərazi nöqteyi-nəzərindən və milli tərkibinə, xüsusiyyətlərinə, mənəviyyatına və məişətinə görə Ermənistandır.
Qarabağın tarixi Ermənistanın tarixidir, Qarabağın dili erməni dili, incəsənəti və ədəbiyyatı erməni incəsənəti və ədəbiyyatıdır. Ermənistan SSR olduğu üçün, onun ayrılmaz hissəsi olan Qarabağı da süni surətdə Sovet Ermənistanından ayırmaq məqsədəuyğun deyildir”. “Ermənistan SSR-in bir qrup elm və mədəniyyət xadiminin XXIII Partiya Qurultayına” bu müraciətini Ermənistan SSR Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi A.Koçinyan və Nazirlər Sovetinin Sədri B.Muradyanın da imzalayaraq 1966-cı il sentyabrın 30-da Sov.İKP MK-ya məktub göndərib. Göründüyü kimi, “Qarabağ Ermənistandır və nöqtə” ifadə təsadüf nəticəsində ortaya çıxmayıb və bunu ilk dəfə Paşinyan deməyib.
Həmin fikir Qarabağı ilhaq edərək Ermənistana birləşdirməyi qarşıya məqsəd qoyan erməni separatizminin, işğal və terror fəaliyyətinin ideoloji əsasını təşkil edir. Yəni erməni şovinistləri bunu Paşinyandan əvvəl də deməklə Azərbaycanın tarixi ərazilərinin onlara aid olduğuna dair saxta arqument yaratmağa çalışıblar. Azərbaycan 2020-ci ildən başlayaraq mərhələli şəkildə öz ərazilərini işğaldan azad etmək və separatizmin kökünü kəsməklə bu ideologiyanın dayaqlarını məhv etdi.
Amma ermənilər yalnız Qarabağı Ermənistan ərazisi elan etməklə kifayətlənməyiblər. Vaxilə Zəngəzuru və sonrakı illərdə Azərbaycandan qopardıqları digər torpaqları da Ermənistan ərazisi kimi təqdim etməyə çalışıblar. Lakin Azərbaycan heç bir hüquqi və siyasi əsası olmayan bu saxtakarlığı aradan qaldırmalı və “Zəngəzur, Göyçə, İrəvan Azərbaycandır! (Nida işarəsi)” deməlidir.
Müşfiq Abdulla
“Cebhe.info ”
Prezident İlham Əliyevin tapşırığına uyğun olaraq, Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb.
Oxu.Az-ın məlumatına görə, respublikanın müxtəlif ərazilərində yataqxana, sanatoriya, pioner düşərgəsi, yarımçıq tikililər və inzibati binalarda müvəqqəti məskunlaşmış ailələrdən ibarət növbəti köç karvanı yanvarın 22-də Bakı şəhərinin Qaradağ rayonundan yola salınıb. Bu mərhələdə Füzuli şəhərinə daha 30 ailə - 106 nəfər köçürülür.
Prezident, müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə rəşadətli Azərbaycan Ordusunun qazandığı Zəfər nəticəsində məcburi köçkünlərin 30 ildən sonra könüllü, təhlükəsiz və ləyaqətlə doğma yurdlarına qayıtmasına imkan yaranıb. Doğma yurda qayıdan Füzuli sakinləri hərtərəfli dövlət qayğısı ilə əhatə olunduqlarına görə Prezident İlham Əliyevə və Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyevaya təşəkkür ediblər. Onlar, həmçinin, torpaqlarımızı işğaldan qurtaran rəşadətli Azərbaycan Ordusuna, qəhrəman əsgər və zabitlərimizə minnətdarlıqlarını bildirib, bu yolda canlarından keçən şəhidlərimizə rəhmət, ailələrinə səbir diləyiblər.
Xatırladaq ki, indiyədək Füzuli şəhərində 440 ailənin (1 625 nəfər) daimi məskunlaşması təmin edilib.
Aytac Qasımova
Polis əməkdaşlarının keçirdikləri tədbirlərlə yanvarın 18-də Xankəndi şəhəri ərazisində 1 ədəd qumbaraatan, 16 ədəd müxtəlif markalı avtomat silahı, 4 ədəd tapança, 19 ədəd qumbara, 4 ədəd tüfəng, 131 ədəd patron darağı, 6463 ədəd müxtəlif çaplı patron və digər sursatlar aşkar olunaraq götürülüb.
dia-az.info
Böyük Qayıdış proqramı çərçivəsində 30 ildən sonra öz doğma yurduna, el-obasına yenidən qovuşan füzulililər bu dəfə başqa həyəcanlı tarixi günü yaşamağa hazırlaşırlar.
Onlar ilk dəfə doğma yurdlarında seçici kimi prezident seçkilərinə qatılacaqlar.
Füzuli sakinləri deyirlər ki, biz həmin tarixi ana şahidlik etmək üçün tam hazırıq.
Daha ətraflı “ATV Xəbər”in süjetində:
Bu gün Azərbaycan kifayət qədər aqressiv ritorikadan istifadə edir və hərbi potensialını gücləndirir.
Bu iddianı keçmiş Qarabağ separatçılarının keçmiş nümayəndəsi Ayk Xanumyan səsləndirib.
O bildirib ki, xarici cəbhədə Bakının 2020-ci ilin sentyabrına qədər həyata keçirdiyi diplomatik və digər hazırlıqları “müşahidə edir”:
“Ona görə də mən Azərbaycan tərəfdən müharibəyə hazırlıq görürəm və hesab edirəm ki, 2024-cü ildə Ermənistana qarşı hərbi əməliyyatların başlanması ehtimalı yüksəkdir”.
Onun sözlərinə görə, Azərbaycan İran tərəfi ilə məsələləri həll edə bilsə, Zəngəzura hücum edə bilər.
Mövzu ilə bağlı "Sherg.az"a danışan siyasi şərhçi Elmir Səftərov bildirib ki, Azərbaycan hər zaman siyasi dialoqun, qarşılıqlı və birbaşa müzakirələrin aparılması ilə problemlərin həllinin tərəfdarı olub:
"Ermənistan isə fürsət yarandıqca öz işğalçılıq və pozuculuq ritorikasından istifadə edərək əsl niyyətini büruzə verib. Ermənistanın məğlubiyyəti ilə nəticələnən 44 günlük Vətən müharibəsindən sonra imzalanan 2020-ci il 10 noyabr tarixli üçtərəfli bəyanatda nəzərdə tutulan bəndlərlə üzərinə götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirməyən rəsmi İrəvan normallaşmaya meyilli olmadığını növbəti dəfə göstərdi. Əvəzində isə Azərbaycan həyata keçirdiyi lokal xarakterli antiterror tədbirləri ilə imzalanan sənədləri Ermənistan yerinə yetirmədiyi üçün bərpa etməli oldu. Əlbəttə, İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra belə məğlub ölkəyə verilən 3 ilə yaxın vaxt da Azərbaycanın münasibətlərin tənzimlənməsinə sadiqliyini və Ermənistanın yanlışlarından nəticə çıxaracağına ümid etdiyini göstərdi. Xoşluqla öz silahlı qüvvələrini və separatçıların qanunsuz birləşmələrini Azərbaycan torplaqlarından çıxartmağa razı olmayan İrəvan bunu hərbi gücü ilə məcbur qəbul etməklə, diplomatik dildən anlamadığını nümayiş etdirdi. Həll edilməmiş məsələlər qaldıqca Azərbaycanla Ermənistan arasındakı normallaşma mütləq şəkildə təmin olunmamış sayılır. Üçtərəfli Bəyanatın 9-cu bəndini misal çəkə bilərik ki, Ermənistan tərəfindən sabotaj edilir".
Ekspert onu da qeyd edib ki, bölgədəki bütün iqtisadi və nəqliyyat əlaqələri bərpa edilməsi, Naxçıvan Muxtar Respublikası arasında nəqliyyat əlaqəsinin təhlükəsizliyinə zəmanət verilməsi məsələsinin reallaşmasına Ermənistan problem yaratdıqca mütləq sülhün əldə edilməsi çətinləşəcək:
" Lakin Ermənistan əvvəlcə üçtərəfli Bəyanatın 9-cu bəndi olan bölgədəki bütün iqtisadi və nəqliyyat əlaqələrinin bərpa edilməsi məsələsini dəstəkləsə də, hazırda geri addım atır və prosesləri ləngidir. Bu gün Ermənistanın siyasi rəhbərliyi üzərinə götürdüyü, razılaşdığı öhdəlikləri yerinə yetirmir, növbəti dəfə destruktiv davranış nümayiş etdirir. Ermənistan üçtərəfli Bəyanatla üzərinə götürdüyü öhdəliyi yerinə yetirib, bu layihəyə razı olmasa, əvvəlki kimi zərər görəcək. Rəsmi İrəvanın son illərdə xoşluqla nəyisə qəbul etmədiyini nəzərə alsaq, görünür ki, dəhlizin açılması da "Dəmir yumruq" vasitəsilə həyata keçiriləcək. Amma Azərbaycan hər zaman olduğu kimi regionda sülhün və sabitliyin olmasını istəyir və bu istiqamətdə öz təkliflərini Ermənistana göndərib. Qarşıdakı proseslərdə dəhlizin açılması ilə bağlı baş verə biləcək problemlərə görə bütün məsuliyyət Ermənistanın üzərinə düşür".
Fikirləşmirəm ki, indi kimsə gedib, orada torpaq alıb, nəsə tikə bilər. Bunun zamana ehtiyacı var. Torpaqlar reyestrin kadastr planına düşməlidir. Ölçüləri, kateqoriyaları hamısı bilinməlidir. Sonra isə orda bələdiyyələr fəaliyyətə başlamalıdır. Ondan sonra Qarabağda və Şərqi Zəngəzurda torpaq alıb, nəsə tikmək olar.
Bu sözləri Axar.az-a əmlak üzrə ekspert Nüsrət İbrahimov deyib.
Onun sözlərinə görə, Qarabağda fərdi ev tikmək üçün müəyyən şərtlər lazımdır:
“Bu evlər təbii ki, Baş Plana uyğun tikiləcək. Əgər orda qeyd olunubsa ki fərdi ev tikmək olar, deməli, tikilə bilər. Düzdür, dövlət başçısı ilkin tapşırıqlarını yəqin ki, verib. Amma alt sənədlər hazır deyil. Hazır olduqdan sonra o bölgələrə daha çox iş adam köçə, ev tikə bilər. Bu gün üçün isə mümkün sayılmır”.
Ekspertin sözlərinə görə, işğaldan azad olunmuş ərazilərdə iş yerlərinin çox olması tikiləcək evlərin də sayına təsir edəcək:
“İş yerləri çox və insanlar üçün cazibədar olsa, o ərazilərə axın ola bilər. Çünki o ərazilərdə yaşamaq istəyən insan çoxdur. Bakıdan da müəyyən əməkçi qüvvəsi yəqin ki, o zonalara gedəcək”.
“23 aprel hadisələri çox önəmli bir tarixdir. Bütün sərhədlərə biz nəzarət etməyə başlamışdıq və bir daha göstərdik ki, bu torpaqların sahibləri bizik”.
AZƏRTAC xəbər verir ki, bunu Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev yerli televiziya kanallarına müsahibəsində deyib.
Aprelin 23-nə qədər də bir neçə dəfə Ermənistana və yerli separatçılara bunun (Qarabağın – red.) bizim torpağımız olduğunu nümayiş etdirdiyimizi, “Fərrux”, “Sarıbaba-Qırxqız”, “Qisas” əməliyyatlarının tərəfimizdən aparılmış önəmli hərbi əməliyyatlar olduğunu xatırladan dövlətimizin başçısı diqqətə çatdırıb:
“Bu əməliyyatlar nəticəsində o vaxt nəzarətimizdə olmayan Qarabağ bölgəsinin strateji təpələri, yüksəklikləri biz tərəfdən götürülmüşdür və 19-20 sentyabr əməliyyatı üçün bunun çox böyük əhəmiyyəti var idi. Yəni, o əməliyyatlar, sadəcə olaraq, kortəbii seçilməmişdi, məqsədyönlü əməliyyatlar idi”.
Birinci Qarabağ müharibəsində baş verənləri lentə alan hərbi reportyorlar Nizami Abbasov və Ədil Arifoğlu Baku TV-yə danışıblar.
Müharibənin dəhşətlərindən söz açan Ədil Arifoğlu öz xalqının ağrı-acısını görüntüləməyin daha ağır olduğunu deyib: “Başqa ölkədə müharibəni işıqlandıranda kadrların necə çəkiləcəyini, informasiyanı necə çatdıracağını düşünürsən. Amma öz yaxınının ölümünü, necə əzab çəkməyini lentə almaq, millətinin məğlub olduğunu, torpağının işğal edilməsini görmək başqa bir şeydir”.
O, müharibədə döyüşlərdən birini çəkərkən yaralanmasından da bəhs edib: “Yaralanan döyüşçümüzü çəkmək istəyəndə snayper məni vurdu. Güllə boğazımdan girmişdi. O vəziyyətdə 500 metr arxaya getmişəm. Heç boğazımdakının güllə olduğunu bilməmişdim. Həkimlər də elə bilmişdilər ki, minaatan qəlpəsidir”.
Əməkdar incəsənət xadimi Nizami Abbas isə onu ən çox təsirləndirən kadrlar haqqında danışıb: “Mənə ən çox qardaşı ilə birlikdə əsir götürülən rabitəçi Dürdanənin kadrları təsir etmişdi. O, Allahverdi Bağırovun iqamətgahında başına gələn hadisələri danışanda mən qulaq asa bilməyib, otağı tərk etdim. Həmin adamlarla bu gün də görüşmək mənim üçün çətindir”.
Ətraflı süjetdə:
“Fransanın Ermənistana göndərdiyi “humanitar yardım” TIR-larının içi boş çıxıb”.
Bu fikirləri erməni jurnalist Leo Nikolyan Azərbaycan Dövlət Televiziyasında (AzTV) yayımlanan “Əsas Məsələ” verilişində çıxışı zamanı deyib.
O bildirib ki, bu sadəcə kommunikasiya propaqandasıdır.
Daha ətraflı süjetdə: