Bakının Binəqədi rayonunda piyadanın xəsarət alması ilə nəticələnən yol-nəqliyyat hadisəsi baş verib.

“Report”un məlumatına görə, avtomobil yolu keçən 1943-cü il təvəllüdlü Gülüstan Əşrəf qızı Şamirovanı vurub.

Yaralı təcili tibbi yardım avtomobilinin köməkliyi ilə xəstəxanaya çatdırılıb.
Hadisənin təfərrüatı araşdırılır.

Naxçıvan şəhəri, Culfa rayonunun bir qrup qadın sakinləri tərəfindən “Hürriyyət” qəzetinin redaksiyasına şikayət məktubu daxil olub. Şikayətçilər iddia edirlər ki, Məşğulluq İdarəsi onları iş saatından artıq çalışdırır, qarşılığında isə əlavə ödəniş verilmir:

“Biz, bir qrup qadın, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinə də şikayət etmişik. Şikayətimizdən sonra bizi işlə təmin etdilər, amma indi də Məşğulluq İdarəsi bizi incidir ki, iş istədiniz, verdik, indi də bizim dediklərimizi etməlisiniz. Bizə deyirlər ki, saat 9-dan 1-ə kimi işinizi görün, 1-də nahara gedin, daha sonra işinizin başına qayıdın.

Hər birimiz onlara müraciət edib bildirdik ki, evdə ailəmiz, uşağımız, problemimiz var, o qədər iş saatı olar? 327 manat əmək haqqı verirlər, səhərdən axşama kimi bizi işlədirlər.

Səkinin üzərində oturmaqdan bir neçə nəfər qadın hal-hazırda iynə-dərmandadır. Hara şikayət ediriksə, bizə cavab vermirlər. Culfa İcra Hakimiyyəti deyir ki, bizlik deyil, kim sizə iş verib, gedin o da həll etsin. Qalmışıq çarəsiz vəziyyətdə.

Sizin sayt vasitəsilə hörmətli Fuad Nəcəfliyə müraciət edirik: “Bu soyuq aylarda kuçələrdə qalmışıq, xahiş edirik, bizə kömək edin. Biz xadimələrə zülm edirlər, saatdan artıq işlədirlər”.
Mənbə: “Hürriyyət”

Sona bəyim Behbudova qədim zamanlarda yaşamayıb. Yaşadığı yaxın dövr yaşlı nəslin yadındadır. 1915-1980-ci illəri əhatə edir. Vaxtı ilə səsinə, sənətinə, gözəl ifaçılıq tərzinə görə xalqımızın hörmətini, dərin məhəbbətini qazanıb. İndisə unudulub. Yada salaq..
Sona bəyim Qarabağda tanınmış Behbudovlar soyundandır. Bu soy Cavanşir elinin Sarıcalı oymağının Behbudalılar tayfasına bağlıdır. İki qardaşın ata tərəfdən Behbudəli ağanın, ana tərəfdən Pənahəli xanın törəmələridilər. Sona bəyimin ulu babası Mirzəli bəy Behbudəli ağa oğlu Qarabağ xanlığının ünlü sərkərdələrindəndir.
Mirzalı bəyin ikinci oğlu Əli bəy Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. Saray təhsili almışdı. İbrahimxəlil xana xidmət еtmişdi. Sərkərdə idi. Qasım bəy Zakirlə, Baba bəy Şakirlə, Əhməd bəy Cavanşirlə dost idi.
Əli bəy İbrahimxəlil xanın qızı Şahnisə bəyimlə ailə qurmuşdu. Bala bəy, Abbas bəy adlı oğulları vardı.
Əli bəyin ikinci oğlu Abbas bəy 1815-ci ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. Mədrəsə təhsili almışdı. Ata mülkünü idarə еtməklə dolanırdı.
Abbas bəy Mələk xanımla ailə qurmuşdu. Hüsеyn bəy, Həsənəli bəy, Mеhrəli bəy, Məmmədəli bəy adlı oğulları, Şahnisə bəyim və Tеlli bəyim adlı qızı vardı.
Abbas bəyin üçüncü oğlu Mеhrəli bəy 1840-cı ildə Üçoğlan kəndində anadan olmuşdu. Qəza məktəbində oxumuşdu. Sonra ali təhsilə yiyələnmişdi. Həkim işləmişdi.
Mеhrəli bəyin Cümşüd bəy, Səlim bəy adlı oğulları, Bulqеyis bəyim adlı qızı vardı.
Cümşüd bəy Mеhrəli bəy oğlu 1876-cı ildə Şuşa qəzasının Üçoğlan kəndində doğulmuşdu. Şuşa rеal məktəbində oxumuşdu.
Cümşüd bəyin Sona bəyim adlı qızı vardı.
Sona bəyim Cümşüd bəy qızı Behbudova 1915-ci ildə Şuşa qəzasının Üçoğlan kəndində dünyaya gəlmişdi. XX yüzilin otuzuncu illərində Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutuna daxil olmuş, lakin təhsilini başa çatdırmamışdı. Yaxşı səsi olduğuna görə Üzеyir bəy Hacıbəyovun məsləhəti ilə Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının nəzdində bəstəkar Qənbər Hüsеynlinin rəhbərliyi altında fəaliyyət göstərən «Sazçı» qızlar ansamblına solist qəbul olunmuşdur. Geniş konsert salonlarında bir-birinin ardınca uğurlu çıxışlar edən Sonanın sorağı bütün Azərbaycana yayılır.
Sona bəyim Behbudova sonra əmək fəaliyyətini «Yaşıl tеatr» da davam еtdirmişdir.
Məlahətli və yanıqlı səsə malik olan Sona bəyim Bеhbudova еl mahnılarımızın və muğamlarımızın gözəl ifaçısı idi. O, «Sazçı» qızlar ansamblının tərkibində rеspublikamızın müxtəlif rayonlarında qastrol səfərlərində olmuş, 1945-ci ildə Azərbaycanın bir qrup incəsənət işçisi ilə Irana gеtmiş, Tеhran Təbriz, Ərdəbil, Qəzvin, Rəşt və başqa şəhərlərdə konsеrtlər vеrmişdi.
Fatma Mеhrəliyеva, Rəhilə Həsənova, Arif Məmmədov, Zеynəb Xanlarova kimi müğənnilərin yеtişməsində Sona bəyim Bеhbudovanın böyük əməyi olmuşdur. Müğənninin ifasında solo mahnılar Azərbaycan radiosunun fondunda qorunub-saxlanılır.
Sona bəyim Bеhbudova 1980-ci ildə vəfat edib.
Böyük təəssüflər olsun ki, bu böyük sənətkar unudulub. İnternet resurslarından istifadə etmək qərarına gələndə, sadəcə tanımadı. Günahsa bizimdir..
Ənvər Çingizoğlu.
Allah rəhmət eləsin...
Teref. Xocanın Blogu
Səhifəmiz hamnın üzünə açıqdı

Rusiyada “Memorial” - siyasi məhbusların dəstəklənməsi layihəsi AzadlıqRadiosu Tatar-Başqırd xidmətinin jurnalisti Alsu Kurmaşevanı siyasi məhbus elan edib.

ABŞ və Rusiya vətəndaşı olan Kurmaşeva oktyabrın sonundan Kazan şəhərindəki təcridxanadadır.

O Rusiyanın “xarici agent” qanununu pozmaqda ittiham olunur. Jurnalisti “xarici agent” kimi qeydiyyatdan keçmək üçün Rusiya hakimiyyəıt orqanlarına müraciət etməməkdə günahlandırırlar.

Bu, Rusiyada bu maddə üzrə qaldırılmış ilk cinayət işidir.

“Siyasi məhbuslara dəstək. “Memorial” layihəsinin rəhbəri Sergey Davidis AzadlıqRadiosuna deyib ki, insan haqları müdafiəçiləri özünü “xarici agent” kimi bəyan etmədiyinə görə jurnalsitə qarşı başlanmış cinayət təqibini və onun azadlıqdan məhrum edilməsini qanunsuz hesab edirlər.

“Memorial” təşkilatında hesab edirlər ki, bu, müasir Rusiyada “avtoritar və hətta totalitar meyllərin” təzahürüdür.

"Bu maddə bütün jurnalistlərə xəbərdarlıqdır"
Cinayət Məcəlləsinin bu maddəsi, hər hansı şəxsin Ədliyyə Nazirliyindən özünün “xarici agent” reyestrinə salınmasını rica etmədən Rusiyada hərbi-texniki fəaliyyətlərlə bağlı informasiyanı toplamasına görə həbsxana cəzası nəzərdə tutur.

İnsan haqları müdafiəçiləri deyilər ki, bu maddə əslində hərbi mövzuda hətta dövlət sirri olmayan hər hansı informasiyanın toplanmasını qadağan edir.

İnsan haqları müdafiəçilərinin fikrincə, beləliklə, Kurmaşeva faktiki olaraq jurnalist fəaliyyətinə görə təqib olunur. Onun barəsində cinayət işi, əslində bütün jurnalistlərə, xüsusilə də xarici media ilə işləyənlərə xəbərdarlıqdır.

İnsan haqları müdafiəçiləri Rusiya hakimiyyətini Alsu Kurmaşeva barəsində cinayət təqibinin dayandırılmasına və onun azad olunmasına çağırırlar.

“Qanunsuz saxlanmış şəxs”
Bundan əvvəl “Sərhədsiz reportyorlar”, “Jurnalistikada qadınlar koalisiyası”, Jurnalistlərin Müdafiəsi Komitəsi və daha 12 təşkilat ABŞ dövlət katibi Antoni Blinkenə müraciət edərək onu “prosesi sürətləndirməyə”, AzadlıqRadiosu Tatar-Başqırd xidmətinin jurnalisti Alsu Kurmaşevanın “qanunsuz saxlanmış şəxs” elan edilməsinə çağırıb.

Amerika vətəndaşının “qanunsuz saxlanmış şəxs” kimi tanınması ABŞ hakimiyyətindən onun azad edilməsi üçün rəsmi tədbirlər görülməsini tələb edərdi.

Yəni bu halda ABŞ Rusiya hakimiyyətindən öz vətəndaşının azad olunmasını tələb edə bilərdi.

ABŞ, Kanada, Çexiya, Fransa, Polşa və İsveç hökumətləri, habelə Avropa İttifaqının xarici işlər komissarı, Avropoa Parlamentinin rəhbərliyi, ATƏT, BMT-nin insan haqları üzrə ali komissarı Alsu Kurmaşevanın saxlanmasını pisləyiblər.

Bundan əvvəl
Oktyabrın 23-də Kazandakı Sovetski rayon Məhkəməsi Kurmaşevanın vəkilinin həbsə alternativ qətimkan tədbiri barədə vəsatətini rədd edərək jurnalistin dekabrın 5-dək təcridxanada saxlanılması haqda qərar çıxarıb.

"Bugünkü dinləmənin nəticəsindən çox məyus olduq", – Azad Avropa/Azadlıq Radiolarının prezidenti vəzifəsini icra edən Cefri Qedmin (Jeffrey Gedmin) demişdi.

"Alsunun ailəsinə qovuşa bilməsi üçün onu dərhal azad etməyə çağırırıq", – o, sözlərinə əlavə edib.

Hakimiyyət oktyabrın 11-də Kurmaşevanı ABŞ pasportunu Rusiya hökumət orqanlarında qeydiyyatdan keçirmədiyinə görə 10 min rubl ($103) cərimələyib. Bunu yerli media gördüyü məhkəmə sənədlərinə əsasən yazıb.

Kurmaşeva bu il Rusiyanın saxladığı ikinci ABŞ mediası təmsilçisidir.

Çexiyanın Praqa şəhərində AzadlıqRadiosunun Tatar-Başqırd xidmətində işləyən Kurmaşevanın həm ABŞ, həm də Rusiya vətəndaşlığı var. O, Rusiyaya mayda ailəsində yaranmış təcili vəziyyətə görə gedib.

Onu iyunun 2-də Kazan aeroportunda uçuşu gözləyərkən müvəqqəti saxlayaraq ABŞ və Rusiya pasportlarını müsadirə ediblər, jurnalist o vaxtdan Rusiyadan çıxa bilməyib.

Bakıda piyada ilə sürücü arasında gərginlik yaşanıb.

Bu barədə görüntülər sosial şəbəkələrdə yayılıb.

İddia edilir ki, video paytaxtda lentə alınıb.

Görüntülərdən aydın olur ki, yolu keçmək istəyən xanım, sürücünü avtomobili onun üzərinə sürməkdə ittiham edir.

Sözügedən videonu təqdim edirik:

"Ad çəkmək istəmirəm" demək necə yozulur? Qorxaqlıqmı, ağrımaz başa buz bağlamaqmı? Ki hər birimiz zaman-zaman həm qorxağıq, həm qorxmazıq, həm də qaşınmayan yerdən qan çıxaran... İşdə, insanlıq halı...
Lakin ad çəkə bilmirsənsə sus, ad çəkə bilməmək yarısusmaqdır... deyənlər də haqsız deyil... çox vaxt susaraq susmamağa çalışırıq... bunu da yazaq zəif insan təbiətimizin ayağına...
Aparıcı haqda uzun uzadı yazmayacağam. O bircə kəlmə ilə özü haqda hər şeyi deyib, çox oxuduğunu desə də mədəni səviyyə aşağıdır və xanımın ədəb problemi var.
Bir də mədəni səviyyə elə bir şeydir ki, oxumaqla onu azca korrektə etmək olar. Yapını dəyişmək olmaz. Məsələn, bir dəfə çox kamil bilik sahibi sayılan bir tarixçini dinləyirdim Aygün Muradxanlının verilişində. Qızıldan qiymətli söz danışırdı, lakin oturuşu qara qəpiyə dəyməzdi. Oturacağa elə yayılmışdı ki, adam evində belə yayxanmır. Adam alim olmuş amma öyrənə bilməmiş ki, oturuş insanın mahiyyətindən xəbər verən bir ədəb elementidir və insanın çox gizli kodlarını açır. "Oturuşmuş adam" sözü də boşuna yaranmayıb.
Nə isə... ədəbli adam, peşəkar aparıcı efirdən dünyanı dolaşan nəhəng bir yaradıcılığa "zil-zibil" deyə bilməz. Deyərsə, demək, yerində deyil... lakin yerində olmayanı güllələmirlər... bu günkü aparıcıların, tv redaktorlarının, rəhbərlərinin, onları təyin edənlərin çoxu, 99%-i yerində deyil, savadsız, səviyyəsiz və hətta əyarsızdırlar...
Keçək, illərdən bəri ağanəzərlik edən yazıçıya...
Əvvəlcə öz teleaparıcı təcrübəmdən yazacam...
90-cı illərdə "həftəaşırı" adlı bir verilişim vardı. Dövrünün yeniliyi idi.
Deyilənə görə cəsarətli suallar verirdik. Mənim üçün isə bu suallar cəsarət deyil, bir iş idi, telejurnalistika peşəsi idi. Ölkənin siyasi formasiyası dəyişmişdi, yeni şüur gəlmişdi, biz bilərək-bilməyərək yenilikçi şüurun daşıyıcıları idik. Bu, bizdən çox zamanın işləyi idi.
...Ünlü qonaqlarımız olur, sovet dövrünün ərköyün uşaqlarına maraqlı bildiyimiz, "kəşf etdiyimiz" suallarımızı verirdik. Çox vaxt özləri xahiş edib verilişimizə gəlirdilər.
Həmsöhbətlərim arasında Anar, İsmayıl Şıxlı, Yusif və Vaqif Səmədoğulları, Zəlimxan Yaqub, Çingiz Abdullayev, Fikrət Qoca, Rəfiq Zəka, Qabil və başqaları vardı.
Bu söhbətlərdən tamaşaçı razı qalırdı, reytinqimiz üst yerdə idi. Biz həmsöhbətindən yararlanmaq peşində olanlardan deyildik. Toplumun ehtiyacı olan, sovet dövründə dilə gətirilməsi mümkün olmayan məqamlara toxunurduq, həmsöhbətlərimiz isə razı qalmırdı və bizi durduqmaq üçün hər yola əl atırdılar.
Həmin illərdə müəllif verişlərimi dəfələrlə bağladılar. Lakin şəxsimə efir yasağı gəlməmişdi, o üzdən yeni adda veriliş aça bilirdim.
İndi ilk bağlanmanın tarixçəsini danışacam və ad çəkəcəm. Susaraq deyil, susmayaraq danışacam.
Böyük sıxıntı altında olduğum, prezident aparatından rəhbərliyə, rəhbərlikdən üzərimə gələn bir basqının altında əzildiyim bir vaxt idi. Yerlə yeksan idim, bilmirdim dirənişlə uğraşım, yoxsa efirə hazırlaşım, suallar hazırlayım, saçımı, əynimi, başımı sahmana salıb, efirdə yorğun deyil, gülərüz, məmnun, dərdən, qəmdən uzaq görünüm, yoxsa azyaşlı uşaqlarımı, məktəbə, idmana, əlavə dərslərə qaçırım...
...Rəfiq Zəka son həmsöhbətim idi. Uyarı almışdım, veriliş bağlanacaqdı...
Rəfiq Zəkanın yeni dövrdə yazdıqları ilə keçmişdə... Lenin, kommunist partiyası haqda yazdığı tərif şeirlərindən misal gətirir və bu yolda aldığı mükafatları müzakirəyə çıxarmışdım.
Əlbəttə, amansızca... amma hələ bir kimsə efirdə və ya həyatın günlük müzakirələrində fikirlərimi, sözlərimi "ədəbdən kənar" bulmamışdı. Amansızca ola bilərdi... lakin ədəblə, hörmətlə...
Tənqid etdiyimizə hörmət, nifrət etdiyimizə anlayış borcumuz var...
Qonşumuz olan yaşlı bir ibtidai sinif müəllimi verilişlərimi çox izləyirdi. Çox da bəyənirdi, tərifi tərifə calayırdı. Bir dəfə yolumu kəsib "doğrudan da mehriban vəzirsən" dedi. Anlamadım, izah etdi: dedi, vəzirlər acımasız olur, sən də acımasızsan, sualların çox ağırdı, lakin mehribansan, sözünü yumşaq deməyi bacarırsan.
Bu izah xoşuma gəlmişdi. Əlbəttə, acımasızlıq heç də yaxşı şey deyil, lakin sözün doğrusunu deməyi bacarmaq da əlahiddə bir keyfiyyətdir. Və ən çətin işdir. Bu fb məkanında doğru danışmaqdan çəkinən nə qədər ünlü var, bilirsiniz.
Bu gün həbs edilmiş qələm yoldaşı haqqında söz deməyə qorxan nə qədər qələm sahibi var. Adı ev siyasından çıxar deyə və ya yeni siyahıya düşməz deyə həqiqətə göz yuman, bir kəlmə AZADOL sözü yazmağa hünəri çatmayan nə qədər qələm adamı var?!
Bunlar təkcə onların zəifliyi deyil ki, həm də dövrün simptomlarıdır, zamanın ictimai-siyasi simasıdır. Ki, əslində qələmi məzəndəyə (alqı-satqıya) düşmüşlərin faciəsidir...
... nə isə...
Rəfiq Zəkanın aydınlatmasından məlum oldu ki, ondan əvvəl verilişimə gəlmiş və alışmadıqları duruma düşmüş yazıçılar - Anar, Çingiz Abdullayev, Fikrət Qoca, Zəlimxan Yaqub dövrün prezidentinə məktub yazıb bildiriblər ki, bəs cənab prezident biz sizi dəstəkləyirik deyə əslində soyadı Vəzir deyil, Vəzirova olan bir Mehriban bizi toplum içində gözdən salır. O Vəzirovanın bəlli siyasi səbəblər üzündən əsas hədəfi biz deyilik, sizsiniz!!! O Vəzirova soyadlı aparıcının davası sizinlədir. Sizi dəstəkləyənləri gözdən salmaqla sizi gözdən salır. Bizim vasitəmizlə sizinlə savaşır... və s.
Belə...
Rəfiq Zəka nə qədər doğru deyirdi, bilmirəm, amma dünənə qədər sayqı ilə davranan rəhbərlik əmr almış kimi günümü göy əskiyə bükmüşdü... hər kəlməm təqib altında idi, hər cümləmə töhmət alırdım. Adım töhmət lövhəsindən əskik olmurdu. Hər gün işə gələndə birinci o lövhənin önünə keçirdim ki, başqası "muştuluqlamasın".
Məni işdən çıxarmağa zəmin hazırlanırdı...
Rəhbərliklərin ən böyük istedadı tabeliyində olanı dirigözlü öldürmə qabiliyyətidir. Mən də elə ölmüş gündə idim...
Bütün Aztv və yazılı mətbuat üçün iztirablı illər idi. Prezident aparatından "hər kəs mövqeyini bildirsin" əmri gəlmişdi. Mövqeyi bildirmək, getmiş hakimiyyətə dişinin dibindən çıxanı demək, gəlmiş iqtidara tərif yağdırmaq anlamında bir əmr idi. Rəhbərlik "kimlərlə işləyəcəyimizi müəyyən etməliyik" əmrini Aztv rəhbərliyinə vermişdi, o da başıma od ələməkdə idi.
Uzun söhbət oldu... amma bitmədi... hara bitir... bir ömrün iztirabları yazmaqla bitərmi... iztirabı dövrün siyasəti həndəsi sistemlə balaladırsa... bitərmi heç...
Efirə çıxmağım yasaqlandı. Bunu çətin suallara cavab vermək istəməyən yazıçılar etdi, fikrindəyəm. Əlbəttə, onlar zamanın gedişatından ilham aldılar. Repressiyaya əl atdılar. Söz adamları sözdən qorxdular. Yeni dövrə yeni etiraflarla gələ bilmədilər. Keçmişin sorğulanmasını istəmədilər. Sovet dövrünün "əlbəbək, gülbəbək" etdiyi bir ədəbi zümrə yenidən at oynatmağa - donos yazmağa başlamışdı. Gözün üstdə qaşın var deyənin kürsüsünü devirirdilər.
Əlbəttə, o məktubla məni Aztv-dən çıxara bilmədilər. Lakin ədəbi-bədii verilişlərimi yasaq etdilər. Bu minvalla çalışmalarımı daha iki il davam etdim. Ünlü "aydınlarımızın" bir dəfəlik gedişimə gücü çatmadı. Gücləri efir yasağına çatdı.
Lakin hədəf başqa idi və bu hədəfin çətəsi başqa bir plan qurdu. Radiodan televiziyaya baş redaktor gəlmiş Mailə Muradxanlı komitədə nüfuz sahibi idi, peşəkar idi, ömrüboyu radiodan televiziyaya gəlməık üçün çalışmışdı. Gələ bilməmişdi. Nəhayət gəlmiş və mənə baş redaktor olmuşdu. Həqiqət naminə deyim, bu iş üçün mükəmməl biliyi də vardı, ədəbiyyatı, sənəti bilirdi, ədəbi aləmi tanıyırdı. Lakin çox qadınlar kimi zəif yerləri vardı, özündən irəlidə olanı vurmaq talantı vardı. Möhtəşəm bir intriqaçı idi. Onu heç zaman sevmədim, o da məni sevməzdi, amma hörmətim vardı, unudulmaz həmsöhbət idi, çox maraqlı insan idi. Fərqimiz həm yaşda idi, həm də o sevmədiklərini sıradan çıxarmaqda mahir idi, təcrübəli idi. Mən isə sevmədiyimlə uğraşmazdım, unudardım, arxamca çevrilən oyunlardan xəbərsiz qalardım.
Nə oyunlar çevrildi... otuz nəfərlik redaksiyanı iki nəfərin - mənim və Solmaz Əmirlinin üstünə qaldırdı... iş-güc qaldı, boş intriqalarla uğraşdırdı... yenə olmadı. Axırda yolunu tapdı. Cəlal Əliyevin gur-gur guruldayan vaxtı idi. Bizim yüksək idarədən kimsə onun "mübarək hüzuruna" çıxa bilməzdi. Mailə Muradxanlı Zeynəb Xanlarova ilə dost idi. Onu Cəlal Əliyevin yanına göndərib: "bu qadın Vəzirovun qohumudu və aztv-də dəstə qurub sizinlə düşmənçilik edir" mesajını "əmi"yə çatdırdı.
Əminin belə şeyləri götürən vaxtı deyildi, Əbdürrəhman Vəzirovda da intiqası vardı. Mənim familiyam da başıma bəla idi... məni vurmaq istəyən də, öymək istəyən də qürur və bəla mənbəyim olan soyadımdam yapışırdı...
Beləcə... xanımağaların əmisi qalib gəldi...
Bir az uzun sürdü sürəc, amma sonunda mən gedəsi oldum...
Heyif... insan öz dəyərli vaxtını nə dəyərsiz işlərə sərf edir...
...eşitdim, Yazıçılar Birliyi aparıcı ilə bağlı bəyanat yayıb. Mənimlə bağlı da bir bəyanat tarixçəmiz var. Onu da danışım...
Yazıçılar İttifaqı ilə başqa bir qarşıdurmam isə bir başqa vaxtda baş verdi. Artıq qəti bir efir yasağım vardı. İndiki kimi yutub filan yoxdu. Talelər iki dodaq arasında idi.
Bir gün böyük şair Həmid Nitqinin yaradıcılıq gecəsi keçirilirdi Yazıçılar İttifaqında, biz, Aydınlar Birliyinin bir neçə üzvü yaxın kafelərin birində çay içib vaxtı gözləyirdik. Cavad Heyət lə bir masada idik, o Həmid Nitqi haqda gözəl xatirələr danışırdı. Vaxt tamam olanda məlum oldu ki, Cavad Heyət toplantıya qatılmır, çünkü eşidib ki, Elçi Bəy də toplantıya gələcək. Elçi Bəy olan yerdə görünmək iqtidarla münasibətlərinə, bu tay Azərbaycanda görəcək işlərinə zərər verər deyə, ehtiyat edir. Gəlmir və bizə uğur arzulayır...
Bu adları dövr anlaşılsın deyə çəkirəm, heç kimlə heç bir davam yoxdur... əksinə hər kəsə hörmətim var. Çingizə olmasa da - zatən o özünü yetərincə rüsvay edib - Anara, Zəlimxan Yaqubun, Cavad Heyətin, Mailə Muradxanlının xatirəsinə hörmətim var. Mailə Muradxanlı bütün mənfiləri və müsbətləri ilə orjinal bir qadın idi.
Yeri gələndə bu adamların xoş olmayan əməllərindən danışıram, yaxşı tərəflərini də məmnuniyyətlə dilə gətirirəm. Səbəb yalnız dövrün izahını verməkdir. Xoş halıma ki kimsəyə tərifnamə borcum da yoxdur, doğru bildiyimə də susan deyiləm. Hətta görürsünüz, susaraq danışmıram, ad çəkib ağrımayan başıma buz bağlayıram.
Etirazlara da açığam...
Həmid Nitqini yaradıcılıq gecəsinə Yazıçılar İttifaqının rəhbərliyindən kimsə gəlmədi, halbuki özləri təşkil etmişdilər. Elçi Bəy iştirak edir deyə bir otaqdan o biri otağa keçmədilər. İşlərini buraxıb yasa getdilər. Əslində işdən qaçdılar. Bunu da çətin dövrün ayağına yazıram....
Azadlığını qəsb etdirmiş Yazıçılar İttifaqı rəhbərliyi barədə tənqidi bir yazı yazdım. Mənə cavab olaraq bəyanat verdi Yazıçılar İttifaqı. Bu gün verdiyi bəyanatdan. Bəyanatlarına da cavab yazdım, yazdım ki, ölkədə bu qədər ölüm-itim var, problemləri saydım, o vaxt Rusiyada bizimkiləri öldürürdülər, hər gün ölkəyə tabut gəlirdi. Ordu səfil vəziyyətdə idi, əskər ölümləri, orduda intihar, rüşvət, əskərin yeməyini, geyimini oğurlamaq tüğyan edirdi. Demokratik dəyərlər bir-bir sıradan çıxır, mətbu orqanlar bağlanır, jurnalistlər həbs edilirdi. Dedim, Yazıçılar, bir dəfə də bu müsibətlər barədə bəyanat verin. Şəxsinizdən başqa dərdiniz yoxmu?!
Eşitdim, məsələni müzakirə edib mənə cavab verməmək qərarına gəliblər, cavab yazıb məşhurlaşır, deyiblər. Çox komik...
Əlbəttə, Yazıçılar İttifaqının ictimai dərdi yoxdu, fərdlərlə döyüşləri o qədər çoxdur ki, mənim hekayəm o teatrın dəqiqəsi belə deyil. Amma mənim üçün ağırdır. Çünkü həyatımı etkiləyib. Necə zalımca etkiləyib onu bir Allah bilir...
Gələk bəyanat məsələsinə... daha doğrusu ağanəzərin aparıcını məhkəməyə verməsi məsələsinə... Şərif Ağayar deyir ki, bu, repressiyadır.
Bəli, öz nəzərinin ağa olduğunu iddia etmək və əlində olan gücdən sui istifadə etmək repressiyadır. Ki, bu məsələdə adamın təcrübəsi var...
Bu uzun yazımın son sözünü qısaca belə ifadə edim: ağanəzər, vallah, ayıbdı... məhkəməyə vermə, vermisənsə geri al... yazıçı tarixdə təkcə kitabları ilə qalmır, həm də adamlığı ilə qalır... sən jurnalistə "utanmıxdan ölmürsən" deyəndə səni məhkəməyə verən oldumu... ey böyük qələm adamı, min kitabın müəllifi, bu sıravi qələmlilərdən ibrət götür... nə olar... axı sənin də danışığında ədəb problemi var...
Mehriban Vəzir
Teref. Xocanın Blogu