Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev və Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan Almaniyadadırlar, hər iki lider Münhen Təhlükəsizlik Konfransında iştirak edəcək.
İlham Əliyev və Nikol Paşinyan konfrans çərçivəsində panellərdə çıxışlar edəcək və müxtəlif liderlərlə görüşəcəklər.
Əsas suallardan biri budur: İlham Əliyevlə Nikol Paşinyan Münhendə görüşəcəklərmi?
Danışıqlarda irəliləyiş yoxdur, bu mənada liderlərin görüşü heç nəyi dəyişməyəcək.
Buna baxmayaraq, İlham Əliyevin Nikol Paşinyanla hansısa paneldə birgə iştirakı və ya ayaqüstü görüşü də istisna deyil.
Elxan Şahinoğlu
TEREF

Bolt, Uber və s. kimi özəl taksi şirkətləri ilə bağlı vətəndaşların şikayətlərinin ardı-arası kəsilmir. Taksi sürücüləri ilə sərnişinlər arasında yaşanan xoşagəlməz hallar da narahatlığa əsas verir. İndiyədək dəfələrlə taksi sürücülərinin narkotik vasitələrdən istifadə etməsi, qayda pozuntularına yol verməsi, hətta psixoloji vəziyyəti yerində olmayan şəxslərin belə sürücü kimi fəaliyyət göstərməsi bunlara misal ola bilər.

Vətəndaşlar tərəfindən redaksiyamıza daxil olan şikayətlərdə deyilir ki, “Bolt” mobil tətbiqi vasitəsilə taksilərin sifarişi zamanı təyin olunan avtomobilin rəngi, qeydiyyat nişanı, taksi sürücüsünün adı, şəkili və s. bu kimi məlumatlar qeyd olunur. Lakin bəzi hallarda vətəndaşlar təmamilə fərqli dövlət qeydiyyat nişanlı, başqa model və rəngdə avtomobil gəlir. Həmçinin sürücü də tətbiqdə qeyd olunan şəxs olmur. Vətəndaşlar bu halla qarşılaşdıqda taksiyə minməkdə tərəddüd edirlər.

Bu halın baş vermə səbəbi nədir? Nəyə görə tətbiqdə qeyd olunmayan şəxs təyinat yerinə gəlir? Vətəndaşlar belə halla qarşılaşdıqda nə etməlidirlər?

Azərbaycan Yerüstü Nəqliyyat Agentliyinin İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsindən Referans.az-a açıqlama verilib.

"Taksi fəaliyyətinə icazə üçün tələb olunan sənədlərdən biri də reysqabağı tibbi müayinə müqaviləsidir.

“Avtomobil nəqliyyatı haqqında”, “Lisenziyalar və icazələr haqqında” qanunlara əsasən, taksi minik avtomobilləri ilə sərnişindaşıma fəaliyyəti göstərmək istəyən hüquqi şəxslər və ya fərdi sahibkarlar buraxılış vəsiqəsi, eyni zamanda nəqliyyat vasitələri üçün buraxılış kartı almalıdırlar.

Nazirlər Kabinetinin 71 nömrəli Qərarına əsasən Avtomobil nəqliyyatı ilə sərnişin və yük daşımalarını yerinə yetirən daşıyıcılar mülkiyyət, icarə və ya istifadəsində olan avtonəqliyyat vasitələrinin texniki vəziyyətinin reysqabağı yoxlanılmasını, sürücülərin isə reysqabağı tibbi müayinədən keçirməsini təmin etməlidirlər. Bundan başqa hüquqi şəxslər və ya fərdi sahibkarlar reysqabağı texniki müayinə ilə bağlı aidiyyəti üzrə qeydiyyatdan keçmiş texniki-təmir sahələri (nəqliyyat vasitələrinə texniki xidmət göstərən məntəqələr), sürcülərin tibbi müayinəsi üçün isə tibb müəssisələri ilə müvafiq qaydada müqavilə imzalaya bilərlər. Qeyd olunan şərait eyni zamanda daşıyıcı tərəfindən parklarda da yaradıla bilər.

Hüquqi şəxslər və ya fərdi sahibkarlar buraxılış vəsiqəsi və buraxılış kartına müraciət etdikdə tələb olunan sənədlərdən biri də reysqabağı tibbi müayinə müqaviləsidir. Sürücünün narkotik sərxoşluq vəziyyətinin, narkotik vasitələr və psixotrop maddələrdən istifadənin müəyyən edilməsi üçün aparılan tibbi müayinənin nəticəsi barədə məlumatlar, eyni zamanda xüsusi hazırlıq keçməsini təsdiq edən sənəd də təqdim etməlidir. Qeyd olunan sənədlər olmadığı təqdirdə daşıyıcılar icazəyə müraciət edə bilməyəcəklər.

Taksi minik avtomobili ilə sərnişin daşımalarında istifadə olunan avtonəqliyyat vasitələrinin texniki göstəriciləri, daxili və xarici tərtibatına dair tələbləri, həmçinin sürücü barədə məlumatların siyahısı təsdiq olunandan sonra taksi nəqliyyat vasitələrinə Azərbaycan Yerüstü Nəqliyyat Agentliyi tərəfindən müvafiq icazə veriləcək.

Qeyd olunan sahə üzrə elektron qaydada icazələrin verilməsi prosesinə isə taksi fəaliyyətinə dair yeni tələblər müəyyən edildikdən sonra başlanılacaq.

Bununla da bu sahədə uçot və nəzarət mexanizminin tətbiqi mümkün olacaq".

Fidan Vəlisoy

“Bu, Ermənistanın daxili işlərinə müdaxilədir”

“Son günlər Bakıdan Ermənistanın qanunvericilik sahəsi ilə bağlı verilən bir sıra bəyanatlar ölkəmizin suverenliyinin pozulması və Ermənistan Respublikasının daxili işlərinə müdaxilədir”.

“AzPolitika.info” xəbər verir ki, bunu Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan fevralın 15-də hökumətin iclasında bildirib.

Təbii ki, onun dedikləri Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin ötən gün söylədiyi “Əgər bizə qarşı ərazi iddialarına son qoyulmazsa, əgər Ermənistan öz qanunvericiliyini normal qaydaya salmazsa, təbii ki, sülh müqaviləsi olmayacaq” bəyanatı ilə əlaqədardır.

Paşinyanın söylədiyi bu fikir sözsüz ki, böyük ölçüdə daxili auditoriyaya yönəlib və müxalifətin hücumlarının qarşısını almağa hesablanıb. Çünki bir müddət əvvəl Paşinyanın özü və tərəfdarları dönə-dönə Ermənistan Konstitusiyasının dəyişdirilməli olduğunu bəyan ediblər. Hətta ona da eyham vurublar ki, həmin sənəddəki Azərbaycana və Türkiyəyə qarşı yer alan ərazi iddiaları Ermənistanın qonşuları ilə normal münasibət qurmasına və gələcək inkişafına mane olur, təhlükə yaradır.

Paşinyan hakimiyyətinin bu mövqeyinə dərhal rusiyapərəst və revanşist müxalifət etiraz etməyə başladı və Baş naziri, onun komandasını “Bakının tapşırığı ilə hərəkət etməkdə” günahlandırdı. Paşinyan bunu təkzib etdi. İndi isə Bakıdan açıq şəkildə səsləndirilən haqlı bəyanata “bu, daxili işlərimizə qarışmaqdır” formasında cavab verməklə, guya özünün və başçılıq etdiyi dövlətin “müstəqilliyini” nümayiş etdirməyə çalışır.

O, həmçinin daxili auditoriyaya çatdırmaq istəyir ki, guya Konstitusiya dəyişikliyi ideyası onun komandasının müstəqil təşəbbüsüdür və bunu Azərbaycanla heç bir əlaqəsi yoxdur. Ancaq nədənsə, Paşinyandan soruşan yoxdur ki, nədən o və onun komandası 2018-ci ildən - hakimiyyətə gələn kimi, yaxud 44 günlük müharibədən, hətta ötən ilin sentybrındakı hərbi əməliyyatdan əvvəl Konstitusiya dəyişikliyi təşəbbüsü ilə çıxış etmirdi? Yoxsa, o vaxta qədər mahiyyətində qonşu ölkələrə qarşı ərazi iddiası olan bu sənədi oxumamışdılar?

Paşinyanın sözlərinin və əməllərinin bir-birinə zidd olması, bir-birini təkzib etməsi adi haldır. Bunu təkcə Azərbaycanda deyil, Ermənistanda və regionda marağı olan bütün digər ölkə və təşkilatlarda yaxşı bilirlər. Bu baxımdan Paşinyanın bir tərəfdən məhz Qarabağdakı acı məğlubiyyətdən və erməni separatizminə son qoyulandan sonra Konstitusiya dəyişikliyindən danışmağa başlaması, digər yandan isə Azərbaycanın haqlı bəyanatını “Ermənistanın daxili işlərinə müdaxilə” kimi qələmə verməsi növbəti ziddiyyətli yanaşmadır.

Paşinyan həmin çıxışında onu da iddia edib ki, guya Ermənistan qanunvericiliyindəki hansısa bəndin Azərbaycanla Ermənistan arasında bağlanacaq sülh müqaviləsinə təsir etdiyi barədə mülahizələr reallığa uyğun deyil. Bu yanaşmanın absurd və saxta olduğunu görmək çətin deyil. Deməli, belə çıxır ki, bir ölkə digərinə qarşı öz ali qanununda ərazi iddiası irəli sürə və eyni zamanda da onunla sülh müqaviləsi bağlaya bilər? Bu halda, həmin müqavilənin hansı dəyəri, etibarlılığı, legitimliyi ola bilər? İstənilən gün hansısa təzyiqlər altında Paşinyanın öz hakimiyyəti, yaxud onun yerinə gələcək yeni hakimiyyət bəyan edə bilər ki, bu sülh müqaviləsi Ermənistan Konstitusiyası ilə ziddiyyət təşkil etdiyi üçün heç bir qüvvəyə malik deyil.

Ümumiyyətlə, qonşu ölkələrə qarşı ərazi iddiasını öz ali qanununa salan bir dövlətlin həmin dövlətlərlə bağladığı sülh müqaviləsi nə dərəcədə ciddi sənəd hesab oluna bilər və belə bir dövlət qonşuları ilə necə normal münasibətlərə iddia edə bilər? Azərbaycan da öz ali qanununa Ermənistana qarşı ərazi iddiası əlavə etsə, İrəvan və onun havadarları bunu necə qəbul edər görəsən?...

Görünən nəticə odur ki, Paşinyan bu bəyanatı ilə bir daha eyni anda iki oturacaqda oturmaq istədiyini nümayiş etdirir. Bunun üçün nə iqtisadi, nə siyasi, nə də digər potensialı və bacarığı olmayan Ermənistan başçısı belə cəhdlərin nə ilə bitdiyini 2018-ci ildən bu yana dəfələrlə görüb, ancaq görünür, hələ də nəticə çıxarmayıb. Hələ də başa düşməyib ki, Ermənistan üçün həyasızlıqla, yalanla, saxtakarlıqla, uzaq paytaxtlardakı havadarlara güvənməklə nəyəsə nail olmaq dövrü artıq keçmişdə qalıb...

C.Məmmədov

“AzPolitika.info”

Bir tərəfdə ərşə qalxan fəryad, digər tərəfdə dünyanın ağzını bağlamağa vurnuxan tezislər

Kreml ABŞ-ın media məkanına nüfuz etməyə çalışan kimi aydın səmada daha bir qalmaqal baş verdi - Amerikanın ən nüfuzlu nəşri CNN korrupsioner amerikalı jurnalist, “Fox News”dan qovulan Taker Karlsonun artıq səs-küyə səbəb olmuş Rusiya lideri ilə təbliğat müsahibəsinin qarşısına “kozır” qoydu. CNN “Human Rights Watch” (HRW) təşkilatının Mariupoldakı Rusiya cinayətləri ilə bağlı hesabatını dərc edərək, xüsusilə Rusiya Prezidenti Vladimir Putini günahlandırıb. Putin minlərlə dinc sakinin ölümünə və saysız-hesabsız binaların dağıdılmasına səbəb olan Mariupola vəhşicəsinə hücuma görə müharibə cinayətləri mühakiməsi ilə üzləşməlidir.

Hesabat peyk çəkilişlərinin, şəhər qəbiristanlıqlarının fotoşəkillərinin və videolarının təhlili əsasında hazırlanıb. HRW-nin məlumatına görə, mütəxəssislər döyüşlərdə 8000-ə yaxın insanın həlak olduğunu təxmin edirlər: “Lakin bu, mühafizəkar hesablamadı. Ölənlərin sayı daha çox ola bilər, çünki cəsədlər binaların dağıntıları altında qalmış və ya kütləvi məzarlıqlarda basdırılmış ola bilər”.

Hesabat minlərlə binanın, o cümlədən yüzlərlə çoxdürmərtəbəli yaşayış binasının, həmçinin xəstəxanalar, məktəblər və universitetlər kimi mülki infrastrukturun rus qoşunları tərəfindən dağıdılmasına dair inandırıcı sübutlar təqdim edir. O, həmçinin 2022-ci ilin mart-aprel aylarında - döyüşlərin pik dövründə şəhərdə fəaliyyət göstərən 17 Rusiya hərbi və ya Rusiyaya bağlı milli birlikləri, eləcə də hesabat müəlliflərinin fikrincə, cinayət məsuliyyəti daşıya biləcək yüksək rütbəli məmurları müəyyən edir.

“Human Rights Watch”un böhran və münaqişələrin tədqiqi direktoru İda Savyerin sözlərinə görə, aydın idi ki, Putin də daxil olmaqla, yüksək vəzifəli məmurlar Mariupoldakı vəziyyətdən xəbərdardırlar və şəhər hücumun planlaşdırılması və koordinasiyasında birbaşa iştirak edirlər”.

HRW-nin hesabatında Vladimir Putin və digər yüksək vəzifəli məmurların Mariupolun mühasirəsi ilə bağlı açıq-aşkar hərbi cinayətlərdə rollarına və “ehtimal ki, humanitar yardımın və evakuasiyanın qarşısının alınmasına” görə təhqiqat aparılmalı və mühakimə edilmələri tövsiyə edilir.

Rusiya mətbuatında Karlson ilə müsahibə ilə bağlı təbliğat şousu Putinin ukraynalı uşaqların deportasiyası ittihamı ilə Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin həbsindən sonra Rusiya diktatoruna qarşı sübuta əsaslanan ittihamla kölgədə qaldı. Və bu, yalnız başlanğıcdır. Axı bu gün Ukraynanın bütün işğal olunmuş ərazisi Mariupol vəziyyətindədir, bütün ölkə hər gün raket və dron hücumlarına və bombardmanlara məruz qalır. Bunun üçün cavab verməli olacaqlar - hər şəhər, qəsəbə, hər itirilən həyat üçün.

Sadə avropalıların və amerikalıların gözündə nə Rusiyanın, nə də onun liderinin əvvəlki reputasiyasını bərpa etmək mümkün olacaq. Ukraynada iki illik müharibə zamanı bəşəriyyətə qarşı həddən artıq aşkar və gizli cinayətlər törədilib. Hətta uzun müddət rus diktatorunun şıltaqlığına göz yuman Qərb siyasətçiləri belə, onunla əl sıxmaqdan imtina edirlər.

Yeganə ümid Kremlin yaxın adamları və təbliğatçılarının Ağ Evə qayıtmasını çoxdan arzuladığı Donald Trampadır. Kiyevi “üç günə” ala bilməyən və iki il ərzində tez-tez dəyişən tapşırıqların heç birini yerinə yetirə bilməyən ruslar indi ümidlərini Trampın Ağ Evə qəbuluna və onun Konqresdəki mühafizəçilərinə bağlayırlar. Məhz bu mühavizəkarlar hər şəkildə Ukraynaya, eyni zamanda İsrail və Tayvana kömək üçün qanun layihəsinin qəbulunu əngəlləyirlər. Və nədənsə təsadüfən belə alındı ki, bununla maraqlananların hamısı Rusiyanın dostlarıdır - həm HƏMAS, həm də Çin.

Ancaq gəlin Karlsona qayıdaq. Hansını ki, ya Tramp göndərib, ya da Kreml dəvət edib. Ancaq bir şey dəqiqdir - seçiləcəyi təqdirdə vitse-prezident postunu alacağına həqiqətən ümid bəsləyən Trampın yaxın adamı və Ukrayna ilə bağlı tezislərini təkrarlayan Skabeyeva və Popovun təbliğat studiyasının daimi qonağı Moskvada çox xoş qarşılanır. Həm Tramp, həm də Putin bu PR addımlaırnı çox faydalı hesab edir. Məqsəd Putinin imicini dəyişmək və onun cinayətlərinə amerikalı seçicinin gözündə bəraət qazandırmaqdır.

Bununla belə, Karlsonun CNN-ə qarşı heç bir şansı yoxdur. Onun üç milyonluq “YouTube” auditoriyası CNN-in çoxmilyonluq auditoriyası ilə müqayisədə heç nə deyil. Onun artıq Rusiya hakimiyyəti ilə əməkdaşlıq etdiyinə görə “Putinin ruporu”, “Gözəl tutuquşudur, ona peçenye verəcəyəm”, “Dondurulmuş rus malı” başlıqlı karikaturaları çəkilir. “Times Free Press”in “Chattanooga” adlı rəssamı isə sadəcə Taker Karlsonu RT kanalında Sovet gerbi olan qulaqcıqlı papaqda çəkib.

Digər tərəfdən, “YouTube”da müsahibə Putinin özünə heç bir qiymət vermir - bu, yeni dünya düzəninin hakimi olduğunu iddia edən, köhnə günlərdə protokolu pozaraq, Roma Papası, Böyük Britaniya Kraliçası II Yelizaveta və digər dünya liderləri ilə görüşlərə gecikən, Fransa Prezidenti Makronu danışıqlardan əvvəl nəcis testindən keçirən və onu saatlarla auditoriyanı gözləməyə məcbur edən biri üçün düzgün miqyas deyil.

Amma seçim yoxdur. Ukraynalılar bütün kartları onun əlindən aldılar. Hər halda, onlar indi Trampın Konqresdə lobbiçilik etdiyi ABŞ-dan hərbi yardımın dayandırılmasına nail olmalıdırlar. Artıq üç aydan çoxdur ki, onun nəzarətində olan respublikaçılar Ukraynaya 61,4 milyard dollar maliyyə ayrılması ilə bağlı səsverməni pozurlar, bunsuz Ukrayna həqiqətən də özündən qat-qat üstün düşmənlə qarşıdurmada sağ qala bilməyəcək. Bununla bağlı güman etmək olar ki, Putinlə müsahibə anı təsadüfən seçilməyib.

Təbii ki, seçki kampaniyası zamanı Oval kabinetə namizədin ən yaxın adamının diktatorla müsahibə son dərəcə qalmaqallı faktdır. Məşhur amerikalı jurnalistin Adolf Hitlerdən müsahibə almasını təsəvvür etmək mümkün deyil. Baxmayaraq ki, Tramp bu cür qalmaqallarla tanınmasa da, özünü Sovet İttifaqının hüquqi varisi hesab edən Rusiya üçün bu, ümumiyyətlə, normaldır.

Digər "faydalı axmaqların" diktatorlarla müsahibələrini - əsas bolşeviki və terrorçunu "filosof" adlandıran Herbert Uelsin Leninlə söhbətini xatırlayaq - "Canavar əvəzinə bir filosofla tanış oldum" dedi. Və ya başqa bir cəlladın - Stalinin Lion Feyxtvanger ilə müsahibəsi.

Amma bütün dünyanı sevindirən odur ki, Rusiyanın SSRİ-yə, Putinin Leninə və ya Stalinə, Karlsonun isə Uels və ya Feyxtvangerə çatmasına çox var...

Müəllif: Mira Həsənova
Ayna.az

İşəgötürənlərdən analoqsuz tələblər və ya qulluqçu iki əcnəbi dili niyə bilməlidir?

Ölkəmizdə iş tapmaq asan məsələ deyil. Bəzən insanlar aylarla axtarır və heç nə tapa bilmirlər. Vakansiyalarla bağlı yazılar sosial şəbəkələrdə ən populyar olanlar sırasındadır ki, bu, onların altında gedən müzakirələrdən də görünür.

İş axtaranlar və onu təklif edənlər çox vaxt barrikadaların əks tərəfində olurlar. Birinciləri tez-tez aşağı əmək haqqı, səkkiz saatdan çox iş günü və ümumiyyətlə işçilərə qarşı şişirdilmiş tələblər qəzəbləndirir.

Bir çox ölkələrdə işə qəbulla bağlı müsahibə zamanı “etimadnamələrə” deyil, bilik və bacarıqlara diqqət artırılır. Ölkəmizdə hətta ixtisassız işçilərdən çox vaxt bir neçə dil bilməsi və universitet diplomuna sahib olması gözlənilir.

Hətta, bəzən uşaqlar üçün təmizlik işçiləri və dayələr də meyarlara görə seçilir. Amma döşəmələri yumaq və ya uşağın bezini, paltarını dəyişdirmək üçün bu və ya digər elmlər üzrə dərin biliyə ehtiyacı yoxdur

Bu yaxınlarda sosial şəbəkədəki qrupların birində zəng mərkəzi və qəbulda operator vakansiyası elanı çıxdı. Tələblərin əksəriyyəti (məsələn, ən azı iki dil - Azərbaycan və rus dilləri, daha yaxşısı isə ingilis dili, kompüter bilikləri, xoşxasiyyətli və s.) başadüşüləndir. Amma çoxlarını təəccübləndirən o oldu ki, namizədlərin mütləq ali təhsili olmalıdır.

Həqiqətən də belə bir sual yaranır: doğrudanmı telefonlara cavab vermək və ya qonaqları salamlamaqla üçün ömrünün dörd-altı ilini sərf edərək, ali təhsil müəssisəsini bitirməlisən?

Prosesdə məlum oldu ki, namizədlərə də yaş məhdudiyyəti tətbiq olunacaq, deyirlər, indi hər yerdə belədir. Və yenə də, görəsən, doğrudanmı, deyək ki, 35-40 yaşdan sonra, bəzi işəgötürənlərin fikrincə, insan ünsiyyət bacarıqlarını itirir və bu cür fəaliyyətlərə yararsız olur?

Tez-tez fərqli bir növ şişirdilmiş gözləntilər var. Belə ki, bir tələb üçün, bir qayda olaraq, xüsusilə yüksək əmək haqqı deyil, bir işçidən iki, hətta üç fərqli işçinin funksiyalarını yerinə yetirmək tələb edilir.

İşəgötürən, təbii ki, qanuna zidd olmayan istənilən tələbləri müəyyən edə bilər. Amma işə ehtiyacı olanların çoxluğunu bildiyi üçün belə tələblər edilir. Əhalinin işə ehtiyacı əmək bazarındakı təkliflərin sayından xeyli çoxdur.

Söhbətləşdiyimiz paytaxt sakini də iş tapmaqla bağlı çətinlik çəkir: “Və mən CV-mi hər yerə göndərdim, elanlar vasitəsilə zəng etdim, amma heç bir nəticə olmadı. Ali təhsilliyəm, doğma Azərbaycan dilindən əlavə rus dilini mükəmməl bilirəm, amma ixtisasım üzrə heç nə tapa bilmirəm. Daha doğrusu, mənə bir-iki dəfə iş təklif etdilər, amma cüzi maaşa. Mən onsuz da ixtisasımdan kənar işlə məşğul olmağa razıyam, təki normal maaş versinlər”.

Vətəndaşların Əmək Hüquqlarını Müdafiə Liqasının (VƏHML) sədri, hüquqşünas Sahib Məmmədov mövzuya dair AYNA-ya deyib ki, vətəndaşların ixtisas tələb olunmayan peşələrə olan tələbləri artır: “Xarici dil bilməyin məcburi olduğu ofislərdə, bir sıra hallarda hətta təmizlikçi xanımdan da, ən azı, baza səviyyəsində dil bilgisi tələb olunur”.

Öz növbəsində, Dövlət Məşğulluq Xidmətinin əmək bazarının təhlili şöbəsinin müdiri Elman Sadıqov hesab edir ki, belə faktların yaranmasının səbəbi daha çox işsizlərin və yaxşı maaşla iş tapmaq istəyənlərin çoxluğudur.

“Xidmət-iş” Həmkarlar İttifaqları Federasiyasının vitse-prezidenti Cəmaləddin İsmayılovun sözlərinə görə, hazırda şirkətlər əcnəbilərlə əməkdaşlıq halında olduğu üçün, köməkçi peşəsindən belə, xarici dil bilmək tələb oluna bilər: “Bu, indiki halda normal tələbdir. Belə bir iş həm də kompüter biliklərini tələb edir. Bu, dövrün tələbidir. Əvvəllər katibə yalnız çay süzür və zənglərə cavab verirdisə, indi o da e-poçt göndərir və qəbul edir və sair”.

“Amma bəlli deyil ki, niyə belə vəzifələrə ali təhsilli adam axtarmaq lazımdır. Bu, artıq həddindən artıq tələbdir. İnsan ömrünün illərini universitetdə oxumağa sərf edirsə, istərdim ki, aldığı bilikləri praktikada tətbiq etsin, ofisə gələn qonaqlara çay tökməsin”, - deyə AYNA həmsöhbəti bildirib.

İsmayılovun qeyd etdiyi kimi, məişət reallıqları elədir ki, bu və ya digər vakansiya üçün adətən yaxın ətraflarından adam axtarırlar, tapa bilmirlərsə, kənardan kimisə axtarmağa başlayırlar: “Sonra onlar müsabiqə elan edə və ərizəçiyə həddən artıq tələblər qoya bilərlər, xüsusən də bu günün standartlarına uyğun yaxşı təklif etdiklərini bilirlərsə. Əmək bazarı da sürətlə dəyişir, işəgötürənlərin şıltaqlıqları da. Və onların gözləntiləri çox vaxt peşəkar bacarıqlarla məhdudlaşmır. Bəziləri üçün işçinin gözəl bədən quruluşu, gənc yaşı, cəlbedici görünüşü və üstəlik, problemsiz olması vacibdir”.

“Bəli, tez-tez işəgötürənin həddindən artıq tələbləri, hətta qanunu pozan tələbləri olur, lakin bu işlə qəbuldan imtina etməkdən başqa bir şey etmək mümkün deyil. Əgər Əmək Müfəttişliyi üzrlü səbəblər olmadan iş şəraitini yoxlaya bilmirsə, işə qəbul prosedurları barədə nə deyə bilərik?!”, - deyə ekspert vurğulayıb.

Müəllif: Elya Belskaya
ayna.az

Dövlət başçısı İlham Əliyev Avropa İttifaqı Şurasının prezidenti Şarl Mişelin xahişi üzərinə Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanla yenidən Brüsseldə görüşə biləcəyini söyləyib. Bunun üçün əsas şərt görüşün üçlü formatda təşkilidir. Masada Fransa prezidenti Emmanuel Makron da yer almağa çalışarsa görüş alınmayacaq və rəsmi Bakı üçün Brüsselin vasitəçiliyi yenə arxa plana keçəcək. Bunu Jarl Mişel də anlamamış deyil. Jarl Mişel üçün bu görüş həm də ona görə vacibdir ki, Avropa İttifaqı ölkələrində seçkilər keçiriləcək və bunun əsasında birliyin icra strukturları yenidən formalaşacaq. Yəni 2024 Jarl Mişel üçün Avropa İttifaqı rəhbərliyində son il ola bilər. Buna görə də Mişel son ilində müxtəlif istiqamətlərdə uğur qazanmaq istəyir. Bu istiqamətlərdən biri də Azərbaycanla Ermənistan arasında vasitəçilikdir. Jarl Mişel digər avropalı rəsmilərdən fərqli olaraq iki ölkə arasında balansı pozmur və İlham Əliyev bunu müsbət qiymətləndirir. Əslində sülh sazişinin və ya çərçivə sazişinin Brüsseldə imzalanması həm Bakının, həm də İrəvanın maraqlarına cavab verər. Ancaq bunun üçün Nikol Paşinyan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü ifadə edən bəndin qəbuluna və özündə ərazi iddiası əks etdirən Ermənistan Konstitusiyasının yenilənməsinə razı olmalıdır.
Elxan Şahinoğlu
TEREF

Bayden, Tramp, yoxsa... - Birləşmiş Ştatların Prezidentinin kim olacağını proqnozlaşdırmaq mümkün deyil

ABŞ-da növbəti prezident seçkiləri 2024-cü il noyabrın 5-də keçiriləcək. Respublikaçılar və Demokrat partiyalarından ABŞ-ın dövlət başçısı vəzifəsinə namizədlər hələlik rəsmi şəkildə irəli sürülməyib, lakin dörd il əvvəl olduğu kimi siyasətçilər - Donald Tramp və Co Baydenin qələbə uğrunda mübarizə aparacağı gözlənilir. “Lenta.ru” ABŞ-da prezidentlik yarışı ilə bağlı hazırda kampaniyanın necə getdiyini və onun nəticələrini araşdırıb. AYNA sözügedən araşdırmanı təqdim edir:

Birləşmiş Ştatlarda prezident seçkiləri əsas siyasi qüvvələrin - Respublikaçılar və Demokrat partiyaların nümayəndələri arasında gedəcək (1853-cü ildən yalnız bu iki partiyanın namizədləri ABŞ prezidenti olublar). Rəsmi namizədliklərin irəli sürülməsi yayda baş tutacaq.

Ehtimallara görə, noyabrın 5-də hazırkı Prezident, demokrat Co Bayden və ABŞ-ın 45-ci Prezidenti respublikaçı Donald Tramp amerikalıların səsləri uğrunda mübarizə aparacaqlar. ABŞ-da seçki yarışı yanvarın 23-də Nyu-Hempşir ştatında ilk partiyadaxili praymerizlər - Demokratlar və Respublikaçılar partiyalarının praymerizlərinin keçirilməsi ilə başlayıb. Bayden və Tramp gözlənildiyi kimi, partiyaları daxilində qalib gəldilər.
Demokrat namizəd

Bayden 2023-cü ilin aprelində ikinci müddətə namizəd olmaq planlarını açıqladı: Trampa görə təhlükədə olan Amerika demokratiyasını xilas etmək niyyətində olduğunu söylədi. Konstitusiyanın ikinci maddəsinə görə, namizədlər üçün tələblər arasında yuxarı yaş həddi yoxdur (14 ildir ölkədə yaşayan 35 yaşdan yuxarı amerikalının ABŞ Prezidenti olmaq üçün namizədliyini irəli sürmək hüququ var), lakin seçicilərin Baydenin yaşı ilə bağlı sualları var. Co 2021-ci il yanvarın 20-də vəzifəsinin icrasına başlayaraq artıq ABŞ-ın ən yaşlı Prezidenti olub: dövlət başçısı kimi and içəndə onun 78 yaşı var idi. Növbəti seçkilərdə qalib gəlsə, 82 yaşında vəzifəsinin icrasına başlayacaq və səlahiyyət müddətinin sonuna kimi 86 yaşı olacaq.

“Çoxları mənim yaşıma diqqət yetirir. Anladım. İnanın, mən bunu hamıdan yaxşı bilirəm”, Co Bayden çıxışlarının birində deyib.

Baydenin Demokrat Partiyası tərəfindən namizədliyinin irəli sürüləcəyinə faktiki olaraq şübhə yoxdur, partiyadaxili praymerizlərdə ona qarşı yalnız iki az tanınan namizəd mübarizə aparır - yazıçı Marianne Williamson və Minnesotadan Nümayəndələr Palatasının üzvü olan Dik Fillips.

2020 və 2016-cı illərdə namizəd olmaq istəyən məşhur Vermont senatoru Bernie Sanders bu dəfə kampaniyada iştirak etmir. Səkkiz il əvvəl, 2016-cı ildə siyasətçi Hillari Klinton demokratların namizədi idi, lakin o, Trampa uduzmuşdu.
Seçkilərdə iştirak etmək üçün bir neçə partiyanın - prezidentliyə və vitse-prezidentliyə namizədləri irəli sürülüb. Beləliklə, hazırkı vitse-prezident Kamala Harrisin Baydenlə yanaşı, namizədliyi irəli sürülür. Xatırladaq ki, Bayden özü Barak Obamanın administrasiyası dövründə (2009-2017-ci illərdə) vitse-prezident olub.

Respublikaçı namizəd

Trampdan başqa bir neçə başqa namizəd Respublikaçılar Partiyasının prezident seçkilərində iştirak etmək arzusunu bildirdilər, o cümlədən kifayət qədər populyar keçmiş vitse-prezident (Trampın dövründə) Mayk Pens və Nyu-Cersi ştatının keçmiş qubernatoru Kris Kriste. Lakin onlar yarışdan kifayət qədər tez geri çəkildilər - geniş dəstəyin olmadığına əmin oldular. Nyu-Hempşirdə keçirilən praymerizdən qısa müddət əvvəl Florida qubernatoru Ron DeSantis və iş adamı və yazıçı Vivek Ramasvami də paymerizdə iştirakdan imtina ediblər. İlk praymerizlərdən sonra Trampın yeganə rəqibi ABŞ-ın BMT-dəki keçmiş nümayəndəsi Nikki Heyli olaraq qalır.
Respublikaçılar Partiyasından vitse-prezidentliyə namizəd daha sonra məlum olacaq,. Amma Tramp özü etiraf edib ki, bu, Cənubi Karolinadan olan senator Tim Skott ola bilər. DeSantis və ya Heyli də vitse-prezident postuna namizəd ola bilər.

Seçkilərin nəticələrinə dair proqnozlar

ABŞ seçkiləri həm ştatlarda, həm də bütün dünyada insanların diqqətini çəkir. Analitiklər və ekspertlər səsvermənin nəticəsini proqnozlaşdırmağa çalışırlar. Amma aydın olan odur ki, indi ABŞ-ın növbəti Prezidentinin adını dəqiq çəkmək mümkün deyil.

Rusiya Dövlət Humanitar Universitetinin Xarici Regional Tədqiqatlar və Xarici Siyasət Departamentinin rəhbəri, tarix elmləri doktoru Olqa Pavlenko hesab edir ki, Baydenin Prezident kürsüsünü saxlamaq üçün yaxşı şansı var. Ekspert hazırkı dövlət başçısının administrasiyasının müəyyən uğurlarını (“amerikalılar üçün iş yerləri yaratdı, enerji lobbisinin və hərbi sənaye kompleksinin çox ciddi maraqlarını təmin etdi”) vurğulayır, lakin eyni zamanda, qeyd edir ki, səsverməyə çox güman ki, Meksika ilə sərhəddə qeyri-qanuni miqrantlarla bağlı vəziyyətin pisləşməsi təsir edəcək.

Ümumiyyətlə, son illər ekspertlər ABŞ seçkiləri ilə bağlı dəqiq proqnoz verməkdə çətinlik çəkirlər, bəzən yanılırlar. Məsələn, 2016-cı il kampaniyası, demək olar ki, hər kəs Hillari Klintonun prezident olacağını proqnozlaşdırsa da, Tramp qalib gəldi.

Qlobal təsir

ABŞ-ın dövlət başçısının seçilməsi təkcə ölkənin özü üçün deyil, bütün dünya üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. ABŞ prezidentinin qəbul etdiyi qərarlar dünya siyasətinə, iqtisadiyyatına və təhlükəsizliyinə təsir edir. Birləşmiş Ştatlar dünyanın aparıcı güclərindən biridir və onun siyasəti Amerikadan kənarda müxtəlif regionlarda baş verən hadisələrə təsir edə bilir. Belə ki, ABŞ prezidentliyinə namizədlər Ukrayna münaqişəsi, Fələstin-İsrail nizamlanması, Yəmən husiləri və İrandan gələn təhlükə, Çinlə münasibətlər və Tayvan məsələsi barədə danışacaqlar.

İqtisadiyyat

Prezidentin fiskal siyasət, ticarət, vergi və digər iqtisadi məsələlərlə bağlı qərarları qlobal iqtisadiyyata təsir edə bilər. Dünyanın bir çox ölkələri ABŞ-ın iqtisadi sabitliyindən asılıdır: bu, beynəlxalq ticarətə və dolların əsas ehtiyat valyuta kimi roluna aiddir (baxmayaraq ki, son illərdə getdikcə daha çox ölkə de-dollarizasiyaya çalışır).

ABŞ məsələn, Çinə qarşı ticarət məhdudiyyətləri tətbiq etməklə və ya sanksiyaları sənayelərə və ya bütün ölkələrə şamil etməklə digər ölkələrin iqtisadiyyatına təsir göstərə bilər. ABŞ hakimiyyət orqanları və biznesləri məsələn, Rusiya, İran və ya Venesueladan gələn yanacağa müxtəlif məhdudiyyətlər tətbiq etməklə enerji bazarına da təsir göstərə bilər. Bundan əlavə, ABŞ iqtisadiyyatındakı problemlər 2008-ci ildə olduğu kimi qlobal maliyyə böhranlarına səbəb ola bilər.

Təhlükəsizlik

Prezident xarici siyasət, o cümlədən milli təhlükəsizlik məsələləri, antiterror əməliyyatları və beynəlxalq münaqişələrə cəlb olunma ilə bağlı qərarlar qəbul edir. ABŞ İraq və Suriyada hərbi kontingentini saxlamağa davam edir və Yəməndə husilərə qarşı raket və bomba hücumlarında iştirak edir.

Məhkəmə sistemi

Prezident Ali Məhkəməyə hüquq sisteminə və mühüm məsələlərlə bağlı qərarlara təsir göstərə bilən hakimləri təyin edir. Məhkəmə qərarları cəmiyyətdə parçalanmaya səbəb ola bilər.

Sosial məsələlər

Prezidentin sosial məsələlər - səhiyyə, təhsil, bərabərlik və irqçiliklə mübarizə, silah sahibliyi, narkotik və miqrasiya böhranları ilə bağlı mövqeyi ölkə daxilində cəmiyyətə təsir edir.

İqlim və ətraf mühit

ABŞ Prezidentinin qəbul etdiyi iqlim dəyişikliyi və digər ekoloji problemlərlə mübarizə siyasəti bu problemlərin həllinə təsir göstərə bilər.

ABŞ-da prezident seçkiləri necə keçirilir?

İlkin mərhələ: namizədliyin elan edilməsidir. Potensial namizədlər prezidentliyə namizəd olmaq niyyətlərini rəsmən elan edirlər. Bu, mətbuat konfransı, press-reliz və ya sosial mediada bəyanat şəklində ola bilər. Daha sonra seçki qərargahının formalaşdırılması prosesidir. Namizədlər strategiya, maliyyə, kommunikasiya və seçicilərin səfərbərliyi üçün komandalar toplayıb, öz təşviqat qərargahlarını təşkil edirlər.

Fandreyzinq

Namizədlər seçki kampaniyasını maliyyələşdirmək üçün vəsait toplamağa başlayırlar. Onlar potensial sponsorların və donorların dəvət olunduğu məclislər və şam yeməyi təşkil edə, vəsaitlərin köçürülə biləcəyi onlayn platformalardan istifadə edə bilərlər.

Müxtəlif ştatlarda seçicilərin dəstəklədikləri partiya üçün üstünlük verdiyi namizədi seçdikləri praymerizlər keçirilir. Praymerizin qalibləri partiya qurultaylarına nümayəndə olurlar.

Partiya qurultayları - Respublikaçı və ya Demokrat partiyalarından prezident və vitse-prezidentliyə namizədləri rəsmi olaraq irəli sürdükləri milli qurultaylar keçirirlər.

Milli kampaniya və teledebat

Daha sonra namizədlərin rəsmi elanı olur. Partiya qurultaylarından sonra partiyanın rəsmi namizədləri elan edilir və milli seçki kampaniyasına başlayırlar. Sonra namizədlər əsas məsələləri müzakirə etmək üçün nəzərdə tutulmuş teledebatlarda iştirak edirlər.

Daha sonra namizədlər öz kampaniyalarını əsas ştatlara yönəldir, seçiciləri səfərbər etmək üçün mitinqlər, debatlar və reklam kampaniyaları keçirirlər. Ənənəvi olaraq, Demokrat Partiyasının və Respublikaçılar Partiyasının namizədləri dəstəkləyən ştatlar var.

Bununla belə, "yelləncək" adlanan ştatlar da var - yəni seçkidə həmin ştatlarda kimin dəstəklənəcəyini proqnozlaşdırmaq demək olar ki, mümkün deyil. Amma bu ştatlarda keçirilən seçkilərin nəticəsi çox vaxt qalibin kim olacağını müəyyən edir.

Ənənəvi “yelləncək” ştatlarına bunlar daxildir: Ayova, Arizona, Virginia, Viskonsin, Corcia, Minnesota, Miçiqan, Nevada, Ohayo, Pensilvaniya, Şimali Karolina və Florida.

Məsələn, 2000-ci ildə seçkinin nəticəsi “yelləncək” ştatlarından birində səslərin hesablanması ilə müəyyən edilirdi. Respublikaçı Corc Buş və demokrat Al Qor demək olar ki, eyni nəticələr göstərdilər, hər şey Floridada səsvermə yolu ilə həll olundu. Bir neçə dəfə təkrar hesablamalar aparıldı və işə məhkəmədə baxıldı. Nəticədə seçkilərdən cəmi bir neçə həftə sonra Buş qalib elan edildi.

Səsvermə və nümayəndə seçilməsi

Seçicilər Kollegiyasında hansı nümayəndənin namizədə səs verəcəyini müəyyən etmək üçün müxtəlif ştatlarda seçki səsverməsi keçirilir. Səsvermədən sonra seçkilərin nəticələri hesablanır. Ən çox seçici səsini (ümumilikdə 538) toplayan şəxs qalib gəlir.

Seçkidə qalib gəlmək üçün prezidentliyə namizəd 270 və ya daha çox seçici səsini almalıdır. 50 ştatdan 48-də “qalib hər şeyi alır” qaydası var, yəni ən çox seçici səsini alan namizəd bütün səsləri alır.

ABŞ tarixində üç dəfə bu, rəqibindən daha az seçici dəstəyi alan namizədin prezident olması ilə nəticələnib. Sonuncu belə hal 2016-cı ildə Trampın qalib gəldiyi vaxt baş verib.

ABŞ prezident seçki sistemi

Bu gün istifadə edilən ABŞ Prezidentinin seçilməsi mexanizmi ümumiyyətlə 1787-ci ildə qəbul edilmiş Konstitusiya ilə müəyyən edilib.

O vaxtdan bəri Konstitusiyaya aşağıdakı dəyişikliklər edildi:

12-ci düzəliş (1804). Bu, Prezident və vitse-prezidentin seçilməsi, bu vəzifələrə səsvermənin bölünməsi proseduruna aydınlıq gətirib.

15-ci düzəliş (1865). Vətəndaş müharibəsindən sonra irqindən və rəngindən asılı olmayaraq vətəndaşlara bərabər səsvermə hüququ verən düzəliş qəbul edildi.

19-cu düzəliş (1920). Qadınlar səsvermə hüququ əldə etdilər.

Digər düzəlişlər – söhbət 20-21-ci əsrlərdə müxtəlif dəyişikliklər edildi ki, bunlardan başlıcası səsvermə hüququnun genişləndirilməsinə təsir edən, partiya qurultaylarında nümayəndələrin birbaşa seçilməsinin tətbiqi, nümayəndə bölgüsündə dəyişikliklərdən gedir.

Əhəmiyyətli dəyişikliklərdən biri 1951-ci ildə 22-ci düzəlişlə iki dəfədən artıq Prezident vəzifəsini icra etmək imkanının məhdudlaşdırılmasıdır.

Müəllif: Turan Abdulla
Ayna.az

Mərkəzi Seçki Komissiyası seçkilərin şəffaf və ədalətli keçirilməsi üçün lazım olan bütün addımları atıb.

"Report" xəbərinə görə, bunu MSK-nın bu gün keçirilən iclasında MSK sədrinin müavini Rövzət Qasımov bildirib.

Onun sözlərinə görə, peşəkarlıq fonunda aparılan araşdırmalar göstərir ki, sağlam seçki mühitinə kölgə salmaq üçün bəzi cəhdlər olub.

Qeyd edilib ki, daxil olmuş bütün protokollar, internet resurslarında yayımlanan bütün informasiyalar araşdırılıb. Azərbaycanın öncül təcrübəsi kimi qəbul olunan veb-kameralar bu işdə də böyük yardımçı olub. Aparılan araşdırmalar zamanı bir neçə seçki məntəqəsində seçicilərin iradəsinin müəyyən edilməsinə imkan verməyən pozuntular aşkarlanıb.

Beləliklə, 41 saylı Gəncə-Samux-Goranboy Seçki Dairəsinin 38 saylı, 61 saylı Qusar Seçki Dairəsinin 7 və 27 saylı, 65 saylı Salyan-Biləsuvar-Neftçala Seçki Dairəsinin 9 saylı, 68 saylı Sabirabad-Şirvan Seçki Dairəsinin 2 saylı, 77 saylı Lənkəran Seçki Dairəsinin 7 və 31 saylı, 92 saylı Göyçay-Ağdaş Seçki Dairəsinin 6 saylı, 99 saylı Bərdə Seçki Dairəsinin 2 saylı, 114 saylı Şəki Şəhər Seçki Dairəsinin 1 saylı, 115 saylı Şəki Kənd Seçki Dairəsinin 6 saylı seçki məntəqələrinin nəticələri ləğv edilib və həmin seçki məntəqələrinin komissiyaları buraxılıb.