Ardını oxu...
Şengen ölkələrindən hər hansı birinə səyahət etməyə icazə verən sənəd vətəndaşlar üçün əlçatmaza çevrilib. Səbəb? Əgər vizaya gedən yolda bir tərəfdən süründürməçiliyi yaradan xarici ölkələrin səfirlikləri və konsulluqlardırsa, digər tərəfdən, yerli turizm və vasitəçi şirkətlərdir.

Hazırda problemlə bağlı kütləvi narazılıqlar sosial platformalara ayaq açıb. Problemin əsas səbəbi isə xaricə səfər etmək istəyən insanların viza almaq üçün sərbəst şəkildə səfirliklərin saytından görüş yeri götürə bilməməsidir. Yerli turizm şirkətlərinə müraciət etdikdə yalnız VİP yerlərin mövcud olduğunu və bunun üçün qiymətin 200-300 AZN aralığında dəyişdiyini bildirirlər. Əgər təcili uçuşun varsa, qiymətin daha da qalxma ehtimalı var. Bu məbləğə viza dəstəyi üçün ödənilən 70-100 AZN daxil deyil. Faktı yoxlamaq üçün istənilən turizm şirkətinə telefon açmaq kifayətdir.

"Kaspi" qəzetinin mövzuya dair məqaləsini təqdim edirik.

Rüşvətsiz görüş götürməyin yolları

Sosial platformalarda, səyahət qruplarında problemin yaranmasında yerli turizm şirkətləri ilə bərabər viza müraciətlərinə dəstək xidməti göstərən vasitəçi şirkətlərin də işbirliyinin olduğu qeyd edilir.

Yazılan statuslar və rəylər də problemin dərinliyini təsdiqləyir. "Xahiş edirəm, viza üçün rüşvətsiz görüş götürməyin yolları haqqında məlumat verəsiniz"; "Səfirliklərə görüş yeri üçün pulsuz yaxın düşmək mümkün deyil" kimi narazılıqlar baş alıb gedir. "Siz oranı da ələ keçirdiniz! Afərin sizə. Qabaqlar çətin də olsa, səfirliklə görüş vaxtı tapa bilirdik, indi isə bütün vaxtları zəbt etmisiniz və buranı da bazara çevirmişiniz. Yəqin ki, bu işlərə də bir əncam tapılar. Ancaq başa düşün ki, belə pul qazanmaq əxlaqsızlıqdır", - bu rəyi isə turizm şirkətlərindən birinin paylaşımına biologiya elmləri doktoru Elimxan Cəfərov yazıb.

Səyahət bloqeri Elşən İsmayılov özünün "Facebook" profilində Almaniyanın ölkəmizdəki səfirliyinə narazılığını ünvanlayıb: "Hazırda may ayından etibarən yerlər (appointment) satılır. Səfirliyə dəfələrlə zəng edərək şikayətlər edilsə də, əhəmiyyət verilmir. Şəxsən mən 300-400 manata yer almağa məcbur olan onlarla adam tanıyıram. Ya konsul, ya da "Vizametrik" şirkəti sizə xəyanət edir".

Mövzu ilə bağlı sual ünvanladığımız səfirliklərin heç birindən cavab ala bilmədik.

Dövlət Turizm Agentliyi: "Məlumatlıyıq"

Dövlət Turizm Agentliyindən narahatlıq yaradan sualımıza belə cavab verildi: "Qeyd olunan məsələ ilə bağlı məlumatlıyıq. Xarici ölkə səfirləri ilə ikitərəfli görüşlərdə viza prosedurları ilə bağlı vəziyyətin optimallaşdırılması üçün sözügedən məsələ mütəmadi olaraq qaldırılır. Eyni zamanda, məsələ müvafiq dövlət orqanlarının diqqətinə çatdırılır. Həmçinin turizm sənayesi üzrə ictimai təşkilatlarla da həll yolları istiqamətində mütəmadi olaraq müzakirələr aparılır. Hesab edirik ki, məsələnin öz həllini tapması ikitərəfli turizm əlaqələrinin inkişafı üçün vacib məqamdır".

"Rüsum 30 avrodan artıq olmamalıdır"

Sorğumuza Daxili İşlər Nazirliyindən "DİN-ə aid sual deyil" cavabı gəldi. Baş Prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsinə ünvanladığımız sual da bir ay keçməsinə baxmayaraq cavabsız qalıb.

Xarici İşlər Nazirliyinin Konsulluq İdarəsinin rəisi Emil Səfərov isə sualımızı cavablandıraraq müraciətimizdə qeyd etdiyimiz məqamların "Azərbaycan Respublikası və Avropa İttifaqı arasında vizaların rəsmiləşdirilməsinin sadələşdirilməsi haqqında" Saziş əsasında təsis edilmiş Avropa İttifaqı-Azərbaycan arasında Birgə Viza Sadələşdirilməsi Komitəsi zamanı, o cümlədən Avropa İttifaqına üzv dövlətlərlə keçirilən ikitərəfli görüşlərdə dəfələrlə tərəflərindən gündəmə gətirildiyini bildirir: "2013-cü il 29 noyabr tarixində imzalanmış Sazişin 6-cı maddəsinin 3-cü bəndinə əsasən üzv dövlətlər vizanın rəsmiləşdirilməsi üçün kənar xidmət təchizatçısı ilə əməkdaşlıq etdiyi halda, kənar xidmət təchizatçısı xidmətlər üçün rüsum ala bilər. Bu rüsum öz işlərinin icrası zamanı üzləşdiyi xərclərə mütənasib olmalı və 30 avrodan artıq olmamalıdır. Həmçinin sazişə tərəf olan ölkələr ərizəçilərə öz ərizələrini birbaşa onların konsulluqlarına təqdim etmək imkanını saxlamalıdırlar. Sazişin 7-ci maddəsinin 1-ci bəndinə əsasən, sazişə tərəf olan ölkələrin diplomatik missiyaları və konsulluq bölmələri vizanın rəsmiləşdirilməsi üçün ərizənin və tələb olunan sənədlərin qəbul tarixindən 10 təqvim günü ərzində vizanın rəsmiləşdirilməsi müraciəti ilə əlaqədar qərar qəbul etməlidir. Həmin maddənin 3-cü bəndinə əsasən, ərizəçilərdən ərizənin təqdim edilməsi üçün görüş təyin edilməsi tələb olunduğu təqdirdə görüş bir qayda olaraq görüş üçün edilmiş müraciət tarixindən etibarən 2 həftə ərzində baş tutmalıdır". İdarə rəisi qeyd edib ki, müraciətimizdə qeyd olunan məsələlərlə əlaqədar XİN tərəfindən Avropa İttifaqına və üzv dövlətlərinə müraciət ünvanlanıb.

İnsanlar Şengen zonasına səyahət etməkdən çəkinirlər

Turizm üzrə ekspert Rəhman Quliyevin fikrincə, viza rəsmiləşdirməsində çətinliklər yarandığı üçün insanlarımız Şengen zonasına səyahət etməkdən çəkinir, digər ölkələrə maraq göstərirlər. Ekspert 2010-15-ci illərdə diplomatik korpuslarda vizaların rəsmilşdirilməsində canlı növbə olduğunu xatırlayır: "Onda insanlar anketlərini onlayn deyil, fərdi şəkildə doldurur, tələb olunan sənədləri toplayaraq konsulluğa müraciət edirdilər. Orda onları birbaşa konsul və ya köməkçisi qarşılayırdı. Viza verilməsi birbaşa konsulun səlahiyyətində idi. Amma indi vətəndaşlar böyük çətinliklərlə üzləşirlər. Çünki onlayn görüş yeri götürülməsi çox ciddi problem yaradır".
Ardını oxu...
Estetik cərrah, “AzE Estetik Mərkəz” MMC-nin direktoru Ülviyyə İlyasovanın əməliyyat etdiyi daha bir pasiyentin ağır vəziyyətdə olduğu barədə xəbərlər yayılıb.
TEREF “Qafqazinfo” - ya istinadən xəbər verir ki, bu haqda ABŞ-də yaşayan azərbaycanlı jurnalist Qənirə Ataşova sosial şəbəkə hesabında paylaşım edib.

"Ülviyyə İlyasovanın qanunsuz apardığı cərrahi əməliyyat daha bir qadını ölümün pəncəsinə atıb. Noyabrın 14-də diplomu və tibbi təhsili olmayan Ülviyyə İlyasova qanunsuz şəkildə liposaksiya əməliyyatı həyata keçirib.

1989-cu il təvəllüdlü, 35 yaşlı Bəsti Hacıyeva bu əməliyyatdan sonra ağır vəziyyətə düşüb. Ev şəraitində müalicə adı altında vəziyyəti daha da pisləşən Bəsti xanım bu gecə “Liv Bona Dea” Hospitalın reanimasiya şöbəsinə, septik-şok diaqnozu ilə yerləşdirilib”, - Q.Ataşova məlumat verib.

Jurnalist bildirib ki, xəstənin bədənində geniş infeksiya ocaqları aşkarlanıb, qanı zəhərlənib və həyatı ciddi təhlükədədir. Onun sağalıb-sağalmayacağı hələ də məlum deyil:

“Bu faciənin ən düşündürücü tərəfi isə Ülviyyə İlyasovanın heç bir tibbi təhsili olmamasına baxmayaraq, əməliyyat aparmağa davam etməsidir. Ona belə əməliyyatları öyrədənlər isə Azərbaycan Tibb Universitetini bitirmiş, özlərinə “həkim” deyən, lakin bu kimi qanunsuz işlərə şərait yaradan şəxslərdir. Bir daha aidiyyəti qurumlara çağırış edirəm. Saxta sertifikatlarla fəaliyyət göstərən və qanunsuz tibbi əməliyyatlar həyata keçirən şəxslərin fəaliyyəti dərhal dayandırılmalıdır. Gənc qadınların həyatını məhv edənlər məsuliyyətə cəlb olunmalıdır. Bu kimi hallara şərait yaradan “həkimlər” də qanun qarşısında cavab verməli
Bəsti Hacıyeva ilə bağlı vəziyyət bir cəmiyyətin vicdan məsələsidir. Gənc qadınların həyatına biganə qalmaq olmaz. Liposaksiya cihazlarını ölkəyə gətirənləri araşdırmaq lazımdır. Savadsız insanlara lazer aparatı kimi cərrahi aparatları paylayanlar kimlərdir?”

Xatırladaq ki, bu il aprelin 16-da Ülviyyə İlyasovanın liposaksiya - piysovurma əməliyyatı etdiyi daha bir xəstə, 1984-cü il təvəllüdlü Səbirə Vəliyeva cərrahi əməliyyatdan sonra ölüb.

Hadisə ilə bağlı Yasamal Rayon Prokurorluğu məlumat yayaraq bildirib ki, toplanmış sübutlar əsasında Ülviyyə İlyasovaya Cinayət Məcəlləsinin 143 (təhlükədə qoyma) və 314.2-ci (ehtiyatsızlıqdan zərərçəkmiş şəxsin ölümünə səbəb olan səhlənkarlıq) maddələrilə yekun ittiham elan edilərək barəsində polis nəzarəti altına vermə qətimkan tədbiri seçilib.
Cinayət işi aidiyyəti üzrə baxılması üçün məhkəməyə göndərilib.

Qeyd edək ki, S.Vəliyeva Ü.İlyasovanın eltisi olub. Vəfat edən 40 yaşlı qadının biri qız, biri oğlan olmaqla 10 yaşlı əkiz uşaqları anasız qalıb.
 

Ardını oxu...
 


COP29 (Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişikliyi üzrə Konfransı) dünyanın diqqət mərkəzində olan və qlobal ekoloji gələcək üçün həlledici məqamların müzakirə olunduğu tarixi tədbir kimi yadda qaldı. Lakin bu zirvə toplantısının əsas diqqət çəkən tərəfi təkcə qəbul edilmiş qərarlar deyil, həm də Qərb ölkələrinin, xüsusilə ABŞ və Avropa İttifaqının (Aİ), məsuliyyətdən yayınmaq üçün atdığı addımlar və bu prosesdə Azərbaycanın strateji rolu oldu.

ABŞ və Aİ-nin məsələni siyasiləşdirmək cəhdləri

Ekspertlər, tərəfsiz təhlilçilər hesab edirlər ki, Azərbaycan bu tədbiri olduqca yüksək səviyyədə keçirdi.  Baxmayaraq ki, bəzi qüvvələr öz iyrənc əməllərindən geri qalmadılar.

Ardını oxu...

COP29 ərəfəsində ABŞ və Avropa İttifaqının məsuliyyəti öz üzərindən atmaq üçün iqlim məsələlərini siyasiləşdirmək cəhdləri müşahidə olundu. C.Bayden Administrasiyası və Aİ rəhbərliyi iqlim məsələləri üzrə konkret maliyyə hədəflərinin müəyyən edilməməsi üçün süni maneələr yaratmağa çalışdı.

Bayden administrasiyası, xüsusilə, daxili və xarici siyasətdə öz varisini – yeni seçilmiş prezident Donald Trampı çətin vəziyyətdə qoyacaq bir mühit yaratmağı hədəfləmişdi.

Avropa İttifaqının bu məsələdəki rolu isə daha da açıq şəkildə nəzərə çarpır.

 Aİ-nin əsas söz sahiblərindən biri olan Ursula fon der Lyayen Bayden administrasiyası ilə razılaşmış şəkildə Avropa İttifaqının iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə məqsədlərinə minimum maliyyə ayırmağa üstünlük verdi. Bunun nəticəsində Ursula fon der Lyayen COP29-a qatılmadı və Avropa İttifaqının mövqeyini zəiflətdi.

Ardını oxu...

Almaniyanın xarici işlər nazirinin mövqeyi: İqlimdən insan haqlarına

COP29-da Aİ-ni təmsil edən Almaniyanın xarici işlər naziri Annalena Berbokun davranışı isə toplantıdakı gərginliyi daha da artırdı. Konfransın əsas mövzusu olan iqlim dəyişikliyi məsələlərinə diqqət yetirmək əvəzinə, Berbok Azərbaycandakı insan hüquqları ilə bağlı mətbuat konfransları keçirdi və Qərbin Azərbaycandakı müxalif şəbəkələri ilə görüşlərə üstünlük verdi. Bu yanaşma konfransın mahiyyətindən uzaqlaşmağa səbəb oldu və iştirakçı dövlətlər arasında gərginlik yaratdı. Bütün bunlar göstərdi ki, Qərb üçün dəyərlər anlayışı yoxdur. Onlar yenə də “insan hüquqları” mövzusunu qabardaraq öz gəlirlərinin, qrantlarının, maraqlarının arxasınca gedirlər.

Ardını oxu...

Bakının strateji rolu və tarixi razılaşma

Bütün çətinliklərə baxmayaraq, Azərbaycanın COP29-a ev sahibliyi etməsi və bu tədbirin yüksək səviyyədə təşkil olunması müzakirələrin konstruktiv şəkildə davam etdirilməsinə şərait yaratdı.

Beynəlxalq ictimaiyyətin təzyiqi qarşısında həm ABŞ, həm də Aİ güzəştə getməyə məcbur oldu. Digər tərəfdən, inkişaf etməkdə olan ölkələr də kompromisə gedərək qlobal maliyyə hədəfinin razılaşdırılmasına töhfə verdilər.

Bu müzakirələrin nəticəsi olaraq, COP29 çərçivəsində iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə üçün 300 milyard dollarlıq maliyyə hədəfi müəyyən edildi. Bu rəqəm, həqiqətən də, tarixi nailiyyət kimi qiymətləndirilir və gələcək illərdə iqlim dəyişikliyi ilə mübarizəyə daha böyük töhfələr vermək üçün zəmin yaratdı.


Azərbaycanın uğuru və COP29-un tarixi əhəmiyyəti

Azərbaycanın COP29-a ev sahibliyi etməsi ölkənin beynəlxalq arenadakı nüfuzunu daha da artırdı. Tədbir yalnız yüksək səviyyəli təşkilatçılıqla deyil, həm də əldə olunan nəticələrlə yadda qaldı. Azərbaycan öz strateji mövqeyi ilə iqlim dəyişikliyi mövzusunda qlobal səviyyədə kompromisə nail olunmasına şərait yaratdı.

Ardını oxu...

COP29 həm Azərbaycan, həm də qlobal ictimaiyyət üçün tarixi bir hadisə oldu. Bakıdan başlayan bu tarixi razılaşma, yalnız bu gün üçün deyil, gələcək üçün də iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə yeni üfüqlər açdı. Bu tədbir, Azərbaycanın beynəlxalq siyasətdə oynadığı vacib rolu bir daha təsdiq etdi və qlobal ekoloji problemlərin həllinə mühüm töhfə verdi.

Ardını oxu...

Bakıdakı COP29 konfransı, maliyyə hədəflərinin müəyyən olunması və Qərbin maneələrinə baxmayaraq konsensusun əldə edilməsi ilə iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə tarixində əlamətdar bir məqam oldu. Azərbaycan bu tədbirdə həm ev sahibi, həm də qlobal lider rolunda çıxış edərək beynəlxalq ictimaiyyətə bir daha sübut etdi ki, iradə və düzgün strategiya ilə hər bir çətinlik aradan qaldırıla bilər. COP29-un əldə etdiyi nailiyyətlər isə hələ uzun illər xatırlanacaq.

 

Əli Rais,
Musavat.com

 

Ardını oxu...
"Sosial sığorta alan şəxslərə ödədikləri sosial sığortaya əsasən pensiya versəydik, onlar 110 manatdan yuxarı pensiya almazdılar... Biz çox böyük sosial sığorta ilə bağlı amnistiyaya getmişik... Bu gün bizim pensiya sistemimiz çox humanistdir... Bu gün biz sığortanın prinsiplərini birəbir tətbiq etsək, şərtləri qat-qat sərtləşdirməliyik".

Bunlar Sahil Babayevin son çıxışından “seçmələrdir”.

Beləliklə, nazir hesab edir ki, Azərbaycanda əsasını vaxtilə hazırda korrupsiyaya görə həbsdə olan nazir Səlim Müslümovun qoyduğu pensiya sistemi çox humanistdir(!). Ancaq yəqin ki, tarixdə “humanizm” sözünün bu qədər təhrif olunduğuna, hörmətsiz, urvatsız vəziyyətə salındığına dair nümunə tapmaq çox çətindir. Minimum pensiyanın 280 manat, yəni 160 dollardan bir az çox, qiymətlərin isə ən inkişaf etmiş (pensiyaların ortalama 3000-4000 dollar olduğu) ölkələrdəki qədər, hətta bəzən ondan da baha olduğu Azərbaycanda pensiya sistemini necə “humanist” adlandırmaq olar, axı?

Məsələn, Azərbaycanda vaxtilə(!) müqəddəs peşə sahibləri sayılan müəllimlərin pensiyalarına baxın. Müəllim onun maaşının 400-500 manat olmasına görə günahkar deyil. Bu, Sahil Babayevin də təmsil olunduğu hökumətin müəllimə rəva bildiyi, layiq gördüyü əmək haqqıdır və o da bu məbləğdən pensiya kapitalı toplayıb, pensiyaya çıxandan sonra(yaşaya bilsə) həmin maaşa uyğun(300-400 manat) da pensiya almalıdır. Yəni, həmin “müqəddəs” müəllim az qala “dilənçi maaşı” aldığı kimi, “dilənçi pensiyası” da almağa məhkumdur.

İndi nazir bu müəllimin, yaxud eyni vəziyyətdə olan və dövlətdən qəpik-quruş maaş və pensiya alan digər vətəndaşın üzünə deyə bilərmi ki, bizim pensiya qanunu humanistdir?

Bu adamların nəyi nə xalqın səsinin, nə də seçiminin heç bir aidiyyatı olmayan və parlamentdə yatan bir çox deputatlardan əksikdir ki, onlardan 10 dəfə az pensiya alır, dərmana, ərzağa möhtac qalırlar? Niyə müəllim, fəhlə, satıcı və s. pensiya kapitalı yığmalı və bu yığıma uyğun qəpik-quruş pensiya almalı olduğu halda, deputat, prokuror, polis rəisi, hakim və digər vəzifəlilərə pensiya başqa cür hesablanmalıdır? Nəticədə zatən heç də ölkənin kasıb təbəqəsinə aid olmayan bu keçmiş vəzifəli şəxslər 4000-5000 manat pensiya alırlar.

Pensiyalarda 10 faiz artım ediləndə müəllim və digər az pensiya alanlar üçün bu 30-50 manatı keçmir. Rəislərin, prokurorların, hakimlərin, deputatların və digər “seçilmişlər”in pensiyası 10 faiz artanda(400-500 manat) isə bu pensiyanın təkcə artım hissəsi müəllimin bütünlükdə aldığı pensiyadan çox olur. Budurmu, “çox humanist pensiya qanunu”?

İndi müəllim, həkim və digər az maaşlı peşə sahibləri nə etsin? İndidən bütün gənclər getsin polis, prokuror, hakim, deputat olsun ki, yüksək pensiya alsın? Bəs başqa peşələrdə, hökumətin aşağı maaş verdiyi yerlərdə kimlər çalışsın?

Yaxud hökumət hər nə qədər guya şəffaflaşdırmağa çalışsa da, buna nail ola bilmədiyi özəl sektor olsun. Burada çalışanların çox böyük əksəriyyətinin maaşı rəsmi hesabatda sahibkar tərəfindən azaldılmış məbləğdə - minimum əmək haqqına uyğun göstərilir. Yəni, sahibkar məsələn, 1000 manat maaş verdiyi işçiyə 345 manat rəsmi əmək haqqı göstərir ki, DSMF-yə az pul ödəsin.

Əslində, sahibkar da bunu kefindən etmir. Sosial sığorta faizləri o qədər yüksəkdir ki, sahibkar maaşları olduğu kimi göstərsə, ya müflisləşməlidir, ya da satdığı məhsulun qiymətini artırmalıdır ki, bu xərcləri ödəyə bilsin. Lakin bu variantların heç biri məqbul deyil və bunun da ilk növbədə günahkarı yenə Babayevin də təmsil olunduğu hökumət və müvafiq vergi, sosial sığorta, pensiya qanunvericiliyini təsdiqləyən parlamentdir.

Ümumiyyətlə, olmazmı ki, neft-qaz ölkəsi olan Azərbaycanda pensiya yükünün əhəmiyyətli hissəsini dövlət öz üzərinə götürsün və bunu bütünlükdə vətəndaşın, zəif qeyri-neft sektoruna malik iqtisadiyyatın, inhisarçılıqdan, bahalı kreditlərdən, ağır vergi qanunvericiliyindən, cərimələrdən və s. əziyyət çəkən özəl sektorun, sahibkarın üzərinə atmasın? Bunun üçün sadəcə, büdcə oğurluqlarını azaldıb, həmin vəsaitləri sosial sahəyə yönəltmək bəlkə də kifayət edərdi.

Təcrübə göstərir ki, ölkə iqtisadiyyatının qeyri-neft sektoru, özəl sektor hələ əhalinin yüksək maaş və pensiya təminatını reallaşdıra biləcək səviyyədə, potensialda deyil. Olduqca zəifdir. Odur ki, bu “humanist pensiya sistemi” daha inkişaf etmiş və güclü iqtisadiyyatlara yarayır, bizdəkinə yox...

Vətəndaşın hüquqsuzluğunu pensiya qanununun “humanistliyini” ifadə edən daha bir kobud misal göstərmək olar. Necə olur ki, kredit alan şəxs öləndə onun ailəsi kreditdən azad edilmir, məbləğ ailə üzvlərinə “yüklənir”, amma həmin vətəndaşın ölənə qədər yığdığı pensiya kapitalı onun ailəsinə verilmir, faktiki olaraq “batır”? Bəlkə sosial nazir bunu da pensiya qanunumuzun “çox humanist” olması ilə izah edə bilər?

Nazir deyir ki, pensiya qanunu daha sərt ola bilərdi. Yəni, zatən 280 manatla yarıdilənçi kimi yaşayan pensiyaçını bundan da ağlar günə qoymaq, dilənçi edib küçələrə salmaq olardı! Marqlıdır, Azərbaycandakı nazirlərin hansının ətrafında, yaxınları, qohum-əqrabaları, hətta qulluqçuları arasında 280 manatla dolanan ahıl, imkansız adamlar var?

Normal hüquqi dövlətdə nazir postu həm də siyasi vəzifədir. Ancaq təəssüf ki, bizdə nazirlər də daxil olmaqla bir çox yüksək kürsülərdə oturan məmurlar öz vəzifələrinin ictimai, xüsusilə də siyasi yükünü anlamaqda çətinlik çəkirlər. Buna görə də danışmağı bacarmırlarsa, heç olmasa susmağı öyrənmələri pis olmazdı..

Belə açıqlamaların, bəyanatların əhalinin həssas təbəqələrində qıcıq yaratdığını ya görmürlər, ya görməzdən gəlirlər, ya da reallıq hissini itirdiklərindən heç o təbəqə tərəfə baxmırlar belə.

Milyonluq villalarda yaşayıb, yüz minlərlə qiyməti olan avtomobillərdə gəzib, 280 manat pensiya alan ahıla “pensiya qanununumuz humanistdir, bundan daha sərt ola bilərdi” kimi açıqlamalar vermək kənardan heç də “humanizmin ən parlaq nümunəsi” kimi görünmür.

Bu adamlara izah edən lazımdır ki, pensiyaçı, əlil, xəstə, yoxsul adamlarla mühasib, maliyyəçi, eyni zamanda da qadağa, minnət və s. dilində danışmaq olmaz. Bu insanlar əhalinin həssas sosial təbəqəsini təşkil edir, onların əksəriyyətinin Azərbaycanın labirinti xatırladan pensiya hesablanması sistemindən heç anlayışı yoxdur və zatən sosial vəziyyətləri ağırdır.

Bir də üstəlik, “şərtləri qat-qat sərtləşdirə bilərdik” deyib minnət qoymaq onları daha da aşağılayır. Bunun isə “humanizm” ilə heç bir əlaqəsi yoxdur...

Cəlal Məmmədov

“AzPolitika.info”
 
Ardını oxu...
-Mirzə, mənim kağızımı yaz, aparım!

-Gözlə, bu saat yazıram, əlimdə iş var.

-Sən deyəsən məni yaxşı tanımırsan Mirzə! Mən Əhməd bəyəm, Parisdən bir ay olar qayıtmışam.

-Gözlə.

-Bilirsən, mən Həsən ağanın qohumuyam.

-Doğrudan Həsən ağanın qohumusan?

-Doğrudan.

-Sən Allah, Həsən ağanın qohumusan?

-Vallah, Həsən ağanın qohumuyam.

-Sən Həzrət Abbas, Həsən ağanın qohumusan?

-Həzrət Abbas haqqı, Həsən ağanın qohumuyam.

-Deginən sən öl, Həsən ağanın qohumuyam?

-Sən öl, Həsən ağanın qohumuyam.

-Onda gəl min boynuma!

Allah rəhmət eləsin Azərbaycanın əvəzolunmaz, korifey aktyoru, Xalq artisti Həsən Məmmədova. “Papaq” filmindəki Mirzə Səfər obrazını bu gün üçün oynayıbmış. O unudulmaz səhnə.

İndi də Sabirabadda peyda olub həmin Həsən ağa.

Sabirabad Rayon İcra Hakimiyyətinin birinci müavini Həsən Həsənov xüsusi ittiham qaydasında məhkəməyə müraciət edib.

Adam Sabirabadın Qəzli kənd sakini olan 1970-ci il təvəllüdlü Arif Məmmədovun Cinayət Məcəlləsinin 148-ci (Təhqir) maddəsinə əsasən cinayət məsuliyyətinə cəlb edilməsini tələb edib.

Araşdırmalar zamanı məlum olub ki, 2023-cü ildə də H.Həsənov vətəndaşdan məhkəməyə şikayət edib. Həsən Həsənov Arif Məmmədovun ictimaiyyət arasında onu təhqir etdiyini bildirib. Həmin vaxt Sabirabad Rayon Məhkəməsi işə baxıb və proses zamanı Arif Məmmədov vəzifəli şəxsdən məhkəmədə üzr istəyib. Bunu əsas götürən Sabirabad Rayon Məhkəməsi işə xitam verib. Lakin Həsən Həsənov Qəzli kənd sakini olan Arifin ictimaiyyət arasında – hamının qarşısında ondan üzr istəməsini də tələb edib. Arif Məmmədov bununla da razılaşıb. Çarəsiz kəndli hamının gözü önündə də məmurdan üzr istəyib.

Amma icra başçısının birinci müavininin bununla ürəyi soyumayıb. Sabirabad Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının Quruzma, Qaraqaşlı, Kovlar, Yenikənd və Qəzli kənd sakinləri ilə Quruzma kəndindəki şadlıq evlərindən birində keçirilən görüşdə Arif Məmmədov da iştirak edib. O, həmin görüşdə icra başçısının birinci müavinindən üzr istəməyib.

Görüşdən sonra Həsən Həsənov Arif Məmmədovun onu yenidən təhqir etməsi iddiası ilə növbəti dəfə məhkəməyə üz tutub. O, akt tərtib etdirərək Arif Məmmədovun insanlar arasında onu söydüyünü bildirib. Akta bir sıra vəzifəli şəxslər, eləcə də İcra Hakimiyyətinin əməkdaşları imza atıblar.

Eyni məzmunlu şikayətə bu dəfə Şirvan Şəhər Məhkəməsində baxılıb. Lakin məhkəmə Arif Məmmədovun icra başçısının birinci müavinini yenidən təhqir etməsi iddiasını təsdiq edən sübutların yetərsiz olmasını əsas gətirərək ona bəraət verib.

İndi Arif başıçının müavinindən əl çəkib, amma müavin ondan əl çəkmir. İddia edir ki, bir dəfə məhkəmədə, bir dəfə kənddə, millətin qarşısında üzr istəmisən, gəl bir dəfə də rayon ictimaiyyətinin qarşısında üzr istə. Arif rayon ictimaiyyəti qarşısında üzr istəsə, onda Həsən müəllim deyəcək ki, yox e, respublika səviyyəsində üzr istə. Bəlkə də deyər ki, gözlə COP29 başa çatsın, Olimpiya Stadionu boşalsın, gəl orada, 60 minlik əhalinin gözü qarşısında üzr istə.

Həsən müəllim, gəlin sizə bir məsləhət verim də. Elə hazırda COP29 keçirilir, götür Arifi, gəl COP29 tədbirinə, 72 min nəfər xarici qonaqlarımız da var, onların qarşısında üzr istəsin, sən də rahat ol da. Axı sizin bu probleminiz həm də qlobal məsələdir. Sadə kəndli kimdir ki, siz boyda şəxsiyyətə böhtan ata. Nəinki üzr istəməlidir, hətta sizin, ölkəyə gələn 72 min xarici ölkə vətəndaşlarının qarşısında baş əyməli, dombalaq aşmalıdır.

Bir az gecikməsəydiniz, məsələni COP29-da liderlərin sammitində də müzakirəyə çıxarmaq olardı. Bəli, bəli, bu zarafat məsələ deyil. Arif kimdi axı, sizi boyda məmurun dediyini etməyə? Nə danışırsınız? Bəlkə də elə Arif sizdən üzr istəmədiyi üçün qlobal istiləşmə başlayıb, Xəzər dənizi quruyur, kainata fəlakət xəbərdarlığı edilib. Axı siz müqəddəssiniz, o boyda rayon sizin başınıza and içir. Arif kimdi? Sadə, üstündən toz tökülən, “cındırından cin hürkən” bir kəndli. Axı siz Həsən ağasız!

Samir Əli - TNS.az
 
 
 
Ardını oxu...
“Yaşıl dünya naminə həmrəylik ili” çərçivəsində noyabrın 22-də Bakıda Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti, IDEA İctimai Birliyinin təsisçisi və rəhbəri Leyla Əliyevanın iştirakı ilə növbəti ağacəkmə aksiyası həyata keçirilib.

TEREF xəbər verir ki, IDEA könüllülərinin iştirakı ilə keçirilən budəfəki aksiya zamanı 1000 ədəd Eldar şamı əkilib və ərazidə müvafiq abadlıq işləri aparılıb. Sözügedən ərazidə ağacların effektiv sulanması və su israfının qarşısının alınması məqsədilə damcılı suvarma sistemindən istifadə nəzərdə tutulub.

Bu gün paytaxtımızda hava təbəqəsi avtomobil nəqliyyatı, istehsal və istehlak fəaliyyəti zamanı yaranan tullantılarla çirklənir, havada olan toz və digər yad maddələr insan sağlamlığına, bütün ekoloji tarazlığa zərər verir. Meşə zolaqlarının salınması, yaşıllaşdırma fəaliyyətləri ekoloji tarazlığın bərpasına və havanın keyfiyyətinin artırılmasına müsbət təsir edir.

IDEA İctimai Birliyi bu cür ekoloji aksiyaların mütəmadi olaraq təşkili ilə ətraf mühitin mühafizəsinin vacibliyini insanların, xüsusilə, gənc nəslin diqqətinə çatdırır və onları ekoloji problemlərə qarşı mübarizədə birgə fəaliyyətə səsləyir. Vətəndaşlar qanunsuz ağac kəsilməsi halları ilə rastlaşdıqda şikayət və təkliflərini şəhər və ya mobil telefonlardan 1113 qaynar xətt vasitəsilə IDEA İctimai Birliyinə çatdıra bilərlər.

Qeyd edək ki, “1113 - Təbiətin təcili yardımı” qaynar xətti və mobil qrupu 2014-cü ildə Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti, IDEA İctimai Birliyinin təsisçisi və rəhbəri Leyla Əliyevanın təşəbbüsü ilə “Ağacların kəsilməsinə yox!” proqramı çərçivəsində yaradılıb. Sözügedən qaynar xəttə daxil olmuş minlərlə vətəndaş şikayəti üzrə tədbir görülüb.
 
Ardını oxu...
Fövqəladə Hallar Nazirliyi daha bir tenderin nəticələrini açıqlayıb. Tribunainfo.az xəbər verir ki, nazirliyin Tikintidə Təhlükəsizliyə Nəzarət Dövlət Agentliyinin Tikilməkdə olan Obyektlərin Birləşmiş Müdriyyəti iki rayonda toplam 10 mənzilin bərpasını həyata keçirəcək.

Rəsmi mənbələrdə qeyd edilir ki, FHN Ağsu rayonunda 9 ədəd, Şamaxı rayonunda 1 ədəd fərdi yaşayış evlərinin bərpasını reallaşdırmalıdır. “BAKU BUILDING” MMC ilə bağlanmış müqavilənin dəyəri isə 572.467,43 manat təşkil edir.

Bu isə o deməkdir ki, FHN bir evin bərpasına 57.2 min manat xərcləməyi planlaşdırır. Əyalət üçün bu rəqəmin kifayət qədər yüksək olduğu istisna deyil.

Bildirək ki, “BAKU BUILDING” MMC (VÖEN 1005706701) 14.01.2019-cu ildə dövlət qeydiyyatına alınıb. Nizamnamə kapitalı 10 manat olan şirkətin hüquqi ünvanı BAKI ŞƏHƏRİ BİNƏQƏDİ RAYONU, BİLƏCƏRİ Ə/V, ev 37B-də yerləşir. MMC-nin qanuni təmsilçisi Hüseynov Samir Rafiq oğludur. MMC-nin təsisçisi və ilk qanuni təmsilçisi Mirzəyev Əli Məmməd oğlu olub. Göyüşov Mahal İman oğlu da 2019-cu ilin fevral-sentyabr aylarında qanuni təmsilçisi olub.

Açıq mənbələrdən apardığımız araşdırma zamanı isə məlum olub ki, sözügedən MMC ilə FHN arasında bu ilk anlaşma deyil. Buna qədər sözügedən şirkət nazirliklə 2023-cü ildə Ağsuda 3 otaqlı mənzinlin tikintisində anlaşıblar. Maraqlıdır ki, bir mənzilin inşası üçün FHN “BAKU BUILDING”ə 163.645,9 manat pul ödəyib.

Bundan başqa Fövqəladə Hallar Nazirliyi (FHN) Tikintidə Təhlükəsizliyə Nəzarət Dövlət Agentliyinin Tikilməkdə olan Obyektlərin Birləşmiş Müdriyyəti 25.07.2024-cü ildə “BAKU BUILDING” MMC ilə Bərdə rayonu, Qaraqoyunlu kəndinin sakini Quliyeva Zeynəb Hadı qızına məxsus fərdi yaşayış evində bərpa işlərini də həyata keçirib. Bu dəfə isə işlər 46 999,99 manata başa gəlib.

Həmçinin 23.07.2024-cü ildə “BAKU BUILDING” MMC ilə Şəki şəhərində analoji işləri görüb və nazirlikdən bunun üçün 33.356,48 manat alıb. Eyni zamanda şirkət 11.06.2024-cü ildə Qusar rayonu, Kuzun kəndində 2 evi 162 169,27 manata təmir edib.
 
Ardını oxu...
“Azərbaycan məhkəməsi Ramiz Mehdiyevin kürəkəni İlhamın əlində əsir-yesir duruma düşüb. Eyni mahiyyətli, əsassız və qanunsuz iddialarla, vəsatətlərlə, şikayətlərlə İlham məhkəmələri 6 ildir ki, uzadır. İndi də eyni mahiyyətli iddia ilə Sumqayıt Kommersiya Məhkəməsinə müraciət ediblər. Mən Ali Məhkəmənin, Məhkəmə Hüquq Şurasının sədri, hörmətli İnam müəllimə müraciət edirəm. Məhkəmədən bunca sui-istifadənin qarşısını alın. Bu adamlar məhkəməyə müraciət hüququnu “dubinka”ya çevirib haqq-ədalətin əzilməsində istifadə edirlər” – bu sözləri Musavat.com-a şabranlı sahibkar Mansur İbrahimov deyib.

Onun sözlərinə görə 2024-cü il mayında Sumqayıt Kommersiya Məhkəməsində hakim Fərman Həmidlinin sədrliyi ilə onun Mehdiyevin kürəkəninə qarşı iddiasına baxılarkən qarşı tərəf prosesin uzadılmasına xidmət edən növbəti vəsatətlə çıxış etdi: “O mənə, Şabran Notariat Kontoruna və digərlərinə qarşı torpaq sahəsinin alqı-satqı müqaviləsinin ləğvinə dair vəsatətlə çıxış etdi. Hakim Fərman Həmidli vəsatətin əsassız və qanunsuz olduğunu əsas gətirib rədd etdi. Bu dəfə Sumqayıt Apellyasiya Məhkəməsinə şikayət etdilər. Hakim Almaz Süleymanova İlham Əliyevin şikayətini qanunsuz və əsassız hesab etdi. İş materialları yenidən baxılması üçün Sumqayıt Kommersiya Məhkəməsinin hakimi Fərman Həmidlinin icraatına qaytarıldı. Əvvəldən də bəlli idi ki, bu şikayətləri də qanunsuz və əsassızdır, sadəcə vaxt uzatmağa xidmət edir. Belə də oldu, 1 aydan artıq müddət sərf olundu, şikayət təmin edilmədi. Bundan sonra da gah vəkili qəfil xəstələndi, gah guya barışıq üçün vaxt istədilər. Sonra da vəkilin atası, ardından da qardaşı rəhmətə getdi”.

Mansur İbrahimov deyir ki, artıq 2024-cü ilin noyabr aydır, onun iddiası üzrə məhkəmə baxışı yekunlaşmayıb:

“Mən iddianı 2020-ci ilin sentyabrında qaldırmışam. 4 il 2 aydır ki, Azərbaycan məhkəməsinə iddiam üzrə qərar verilməsinə imkan vermirlər. Azərbaycan məhkəməsini heç bir əsası olmayan, sırf vaxt uzanmasına xidmət edən vəsatətlərlə, iddialarla məşğul edirlər. Bu qəbildən olan daha bir iddianı Sumqayıt Kommersiya Məhkəməsinə veriblər. Hansına ki, Sumqayıt Kommersiya Məhkəməsində baxılıb! Kürəkən Sumqayıt Kommersiya Məhkəməsində bu ilin mayında mənə, Şabran Notariat Kontoruna və digərlərinə qarşı torpaq sahəsinin alqı-satqı müqaviləsinin ləğvinə dair vəsatətlə çıxış edib və hakim Fərman Həmidli vəsatətin əsassız və qanunsuz olduğunu əsas gətirib rədd eləyib. Sumqayıt Apellyasiya Məhkəməsinə şikayətlərini də hakim Almaz Süleymanova təmin etməyib. Bununla belə eyni vəsatəti 6 ay sonra iddia şəklində Sumqayıt Kommersiya Məhkəməsinə təqdim ediblər. Məhkəmə də həmin iddianı icraata götürüb. Ona görə də Ali Məhkəmənin, Məhkəmə Hüquq Şurasının sədri İnam Kərimova müraciət edirəm ki, Azərbaycan məhkəməsindən bu şəkildə istifadə edilməsinin qarşısı alınsın. Bu, sırf hüquqdan, məhkəməyə müraciət hüququndan sui-istifadədir”.

Yada salaq ki, 2020-ci ildə Mansur İbrahimov Şabran Rayon Məhkəməsinə müraciət edərək Mehdiyevin kürəkəninin zəbt etdiyi, ona məxsus 52 hektar bağ torpaq sahəsinin geri qaytarılmasını iddiası ilə çıxış edib. Şabran məhkəməsi, ardından Sumqayıt Apellyasiya Məhkəməsi onun xeyrinə qərar verib. Qarşı tərəf Ali Məhkəməyə üz tutub. Bu dəfə işin kommersiya məhkəməsində baxılması qərarı verilib. İlham Əliyev bu dəfə işə kommersiya məhkəməsində baxılmasına etiraz edib. Buna görə iş yenidən Ali məhkəməyə qaytarılıb. Ali Məhkəmə şikayətə baxıb və yenidən kommersiya instansiyasına baxılmasına qərar verilib.

Sahibkar deyir ki, kürəkən deputat olduğu günlərdə, 2011-2019-cu illər ərzində ona məxsus olan Şabran rayonu, Gəndab, Aygünlü və Dəvəçi kəndləri ərazisində yerləşən ümumilikdə 52 hektar bağ torpaq sahələrini zəbt edib: “Bu məsələ ilə bağlı Daxili işlər Nazirliyinə şikayət etmişdim. Şikayətim əsasında 5 aya yaxın araşdırıma aparıldı. Nazirliyin Baş İstintaq və Təhqiqat İdarəsi tərəfindən 24 oktyabr 2022-ci il tarixli №006-247661222 saylı məktubun icrası ilə əlaqədar qoyulmuş suallar Ağır cinayətlərin istintaqı şöbəsinin, xüsusilə mühüm işlər üzrə baş müstəntiqi Cövdət İsgəndərovun və “Turaz” MMC-nin icraçı direktoru Zahir Ələskərovun iştirakı ilə araşdırıldı. “Turaz” MMC-nin Şabran rayonu ərazisində istifadə olunan torpaq sahələri GPS aləti vasitəsilə ölçüldü və həmin sahələrin kimin mülkiyyətində olması baradə məlumatların - xəritə üzərində cizgiləri və mülkiyyətçilərin adlı siyahısı tərtib olundu.

Bilindi ki, keçmiş deputat mənə məxsus 83 hektar bağ torpaq sahəsini zəbt edib. Hazırda 83 hektarın 52 hektarlıq bağ hissəsi ilə bağlı Sumqayıt Kommersiya Məhkəməsində iddiama baxılmaqdadır. İndi də 6 ay əvvəl vəsatət kimi verdikləri, rədd edilən şikayətlərini iddia şəkilinə salıb yenidən Sumqayıt Kommersiya Məhkəməsinə müraciət ediblər. Baş verənlər Azərbaycan məhkəməsinə müraciət hüququnun zorlanmasından başqa bir şey deyil. Ümidim Azərbaycan dövlətinə, dövlətimizin başçısına, Ali Məhkəmənin, Məhkəmə-Hüquq Şurasının sədri İnam Kərimovadır. İnanıram ki, Azərbaycan məhkəmələri mənə qarşı cinayətə bərabər qanunsuzluqlara son qoyacaqlar”.
 
 
 
Ardını oxu...
Masazır qəsəbəsi, Qurtuluş-93 Yaşayış Kompleksində yerləşən parkda qanunsuz obyekt tikilir.

Belə ki, əraziyə dəmir konstruksiyalar yerləşdirilərək tikinti işlərinə hazırlıq görülüb.

Sakinlərin sözlərinə görə, asudə vaxtlarını parkda keçirmək üçün demək olar ki, şərait qalmayıb.

Məsələ ilə bağlı Qurtuluş-93 Yaşayış Kompleksinin rəhbərliyi bildirib ki, ərazidə dəmir konstruksiyalar müvəqqəti yerləşdirilib və hər hansı bir obyektin tikintisi planlaşdırılmır.

Ətraflı "ATV Xəbər"in süjetində:

 
Ardını oxu...
Azərbaycan xalqının görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin ədəbiyyata olan xidmətlərindən Nizami Gəncəvinin 840 illik, Məhəmməd Füzulinin 500 illik, “Kitabi-Dədə Qorqud” dastanlarının 1300 illik yubileylərinin keçirilməsi əmrini verməsi ən vaciblərindəndir. Onun bu tədbirləri keçirməsi ədəbiyyat sahəsində aparılan məqsədyönlü elmi-ideoloji işin əsas hissələrindəndir. Bu yubileylərin keçirilməsi nəticəsində bu sənətkarların və abidələrin Azərbaycan xalqına məxsusluğu əsaslı sübutlarla sübut olunaraq, bütün dünyaya bəyan edilmişdir. Heydər Əliyevin ədəbiyyat siyasətinin əsasını Azərbaycanın mənafelərinin qorunması, müdafiə edilməsi təşkil edir. Eyni zamanda onun ədəbiyyat siyasətində tarixilik prinsipinin özünəməxsusluğu ona görə əsasdır ki, onun vasitəsilə Azərbaycan xalqına özünün soykökünü, milli-tarixi keçmişini dərindən və əsaslı şəkildə dərk etdirmək, mənimsətmək, xalqımızda milli qürur hisslərini daha da yüksəltmək mümkündür. Heydər Əliyevin ədəbiyyatda tarixilik prinsipinə daha çox önəm verdiyini özünə rəhbər tutan Elçin, İsa Hüseynov, Əzizə Cəfərzadə, Hüseyn İbrahimov, Fərman Kərimzadə, Əlisa Nicat kimi Azərbaycan yazıçıları əsərlərində milli-tarixi özünüdərk proseslərinə daha çox yer vermişdirlər və onların əsərləri sayəsində ədəbiyyatda tarixi mövzularda yazılmış bədii əsərlərin sayı artmışdır. Yazıçılarımızın əsərlərində tarixi mövzuları kütləviləşdirməsi və miqyasının genişləndirilməsi nəticəsində vətən və xalq üçün önəmi böyük olan tarixiliklə bədiiliyin vəhdət daşıdığı əsərlər meydana çıxdı. Azərbaycan ədəbiyyatına tarixi simaların obrazlarını yaradaraq, daxil etmək çox çətin və məsuliyyətli işdir. Tariximizin çox mühüm şəxsiyyətlərini ədəbi əsərlərdə ən yüksək səviyyədə canlandırılmasının öhdəsindən gəlmək üçün yüksək istedad və dərin bilik tələb olunurdu. Heydər Əliyev ədəbiyyat siyasəti üçün əsas şərtləndən biri də o idi ki, tarixiliklə bədiiliyin sintezi nəticəsində layiqli bədii əsərlər yazılsın və bu əsərlərdə müasirlik meyarı özünəməxsus rolunu və yerini milli-tarixi dərk proseslərinin fonunda qoruyub, saxlaya bilsin. Çünki müasirlik çağdaş həyatın və ədəbiyyatın mərkəzində duraraq, düşüncənin və təfəkkürün ədəbiyyatda ictimai inkişafını müəyyən edir. H.Əliyev ədəbiyyatda müasirlik məsələsinə önəm verərək bildirirdi ki, müasir həyat və çağdaş ədəbiyyat birlikdə paralel şəkildə irəliləməlidir. Görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin ədəbiyyatşünaslıq elmlərinə ən yüksək dəyəri verməsinə görə ədəbiyyatşünaslıq zənginləşmiş və inkişaf etmişdir. O, Azərbaycanda ədəbiyyat siyasətinin banisi və böyük müdafiəçisi kimi tanınır. Heydər Əliyevin ədəbiyyat siyasətinin inkişaf səviyyəsinin əsas şərtlərinə əsasən, Azərbaycanda mətbu orqanlar olan “Ədəbiyyat qəzeti”nin, “Azərbaycan”, “Qobustan” və “Ulduz” jurnallarının nəşri dövlət tərəfindən maliyyələşdirildi və bununda sayəsində milli ədəbiyyatın inkişafında böyük irəliləyiş oldu. Onun ədəbiyyat siyasətinin mərkəzində Azərbaycançılıq ideologiyası dayanırdı. Heydər Əliyevin ilkin təməlini qoyduğu ədəbiyyat siyasəti günü-gündən əlavə müddəalarla daha da zənginləşdirərək müasir dövrün ədəbiyyat siyasəti halına gəlmişdir. Onun ədəbiyyat siyasətində artıq formalaşmış ənənələri davam etdirilməsi və əlavə müddəalarla zənginləşdirməsi böyük xidmətləri siyahısındadır. Ədəbiyyat siyasətində artıq formalaşmış ənənələri davam etdirərək, yazıçılara fəxri adların, fərdi təqaüdlərin verilməsi və yaradıcı gəncliyin istedadlı nümayəndələrinin stimullaşdırılması üçün konkret əməli işlərin görülməsi bu qəbildən olanlardır. Ədəbiyyat sahəsində xidmətləri olanlara müntəzəm olaraq, Azərbaycan Respublikası Dövlət mükafatlarının verilməsi Heydər Əliyevin ədəbiyyat siyasəti sahəsindəki xidmətlərinin əməli ifadəsidir. Azərbaycan dövlətinin ədəbiyyat siyasəti böyük ehtirama əsaslanır. Yüksək səviyyəli mükafatların və təqaüdlərinin yaradılması mövcud siyasətin ənənələridir. Ədəbiyyat sahəsinə aid olan və ya onunla bilavasitə əlaqəli olan Azərbaycan Yazıçılar Birliyi, Nizami Gəncəvi adına Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyi, Azərbaycan Dövlət Milli Dram Teatrı, Opera Teatrı, C.Məmmədquluzadə adına Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrı və s. kimi yerlərdə aparılan böyük quruculuq prosesləri Heydər Əliyevin ədəbiyyat siyasətinin əsas tərkib hissəsidir. Azərbaycanda uğurla həyata keçirilən ədəbiyyat siyasəti nəticəsində yeni çağdaş ədəbi nəsil meydana çıxmış və Azərbaycançılıq məfkurəsi daha da zənginləşdirilmişdir. Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafında Heydər Əliyevin ədəbiyyat siyasətinin böyük rolu və mükəmməl, hərtərəfli təsiri olduqca əhəmiyyətlidir. Ədəbiyatşünaslıq həmişə siyasiideoloji cəhətdən aktuallıq kəsb edən sahədir. Heydər Əliyevin bu sahədəki fəaliyyətindən bəhs edən ədəbiyatşünaslar öz kitab və monoqrafiyalarında ulu öndərin Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrinə, onların yubileylərinin keçirilməsinə, ev muzeylərinin təşkilinə, əsərlərinin akademik nəşrlərinin hazırlanmasına, əsərlərinin dünya dillərinə tərcümə olunub yayılmasına, ədəbiyyat xadimlərinin və ədəbi nəşrlərin dövlət qayğısı ilə əhatə olunmasına göstərdiyi diqqət və qayğını qələmə almışlar. Heydər Əliyev hakimiyyəti dövründə ədəbiyyat siyasətini daim irəlilədərək, ədiblərə göstərdiyi saysız-hesabsız qayğılar ilə tarixə adını yazdırmışdır. Cəfər Cabbarlının, Cəlil Məmmədquluzadənin, Səməd Vurğunun, Hüseyn Cavidin, Rəsul Rza və Nigar Rəfibəylinin ev muzeylərinin yaradılması və abidələrinin ucaldılması onun adı ilə bağlıdır. Ədəbiyyatı xalqın mənəvi sərvəti və intellektual mülkiyyəti sayan Heydər Əliyev Azərbaycan ədəbiyyatını dərindən bilən və sevən insanlara xüsusi hörmət etmişdir. Heydər Əliyev çox yaxşı bilirdi ki, xalqın milli mənlik şüurunun formalaşmasında, mənəvi cəhətdən təkmilləşməsində, tarixi yaddaşın qorunub saxlanılmasında şairlərin və yazıçıların böyük rolu nəzərə alınmalıdır. Buna görə də, ümummilli lider həyatı və fəaliyyəti boyunca bu sahəyə diqqət və qayğı göstərdir. Ümummilli lider yaxşı bilirdi ki, ədəbiyyat millietnik, siyasi-ideoloji, mənəvi cəhətdən xalqın formalaşma yolunu müəyyən edə bilmə gücündədir. Ədəbiyyatına bağlı Azərbaycan xalqı özünü sözlə ifadə etmiş, öz bütövlüyünü, etnik mövcudluğunu doğma ədəbiyyat ilə qoruyub saxlaya bilmişdir. Şifahi xalq yaradıcılığına böyük önəm verən Heydər Əliyev Azərbaycan ədəbiyyatının incisi olan xalq yaradıcılığının tarixə çevrilmiş və yazıya alınmış ən böyük nümunəsi olan “Kitabi-Dədə Qorqud” dastanını milli varlğımızın mötəbər qaynağı hesab edirdi. “Kitabi-Dədə Qorqud” dastanı ən qədim abidə kimi xalqımızın milli mənlik şüurunu formalaşdıran elementlərlə zəngindir. Buna görə də, Heydər Əliyev Azərbaycan ədəbiyyatını “Kitabi-Dədə Qorqud” dastanınsız belə yüksək mədəni səviyyəyə çata bilməyəcəyi fikrində idi. Ulu öndər Heydər Əliyevin ədəbi məclislərdə, yubiley tədbirlərində, ədəbi simalarla görüşlərdə, Azərbaycan və türk yazıçılarının qurultaylarındakı çıxışlarında səsləndirdiyi fikirlər onun ədəbiyyat siyasətinin inkişafı istiqamətində apardığı planın bir hissəsi olmuşdur. Buna görə o, Azərbaycan ədəbiyyatının araşdırılması və sistemləşdirilməsi üçün bütün tədbirlərin görülməsini buyurmuşdur. Ədəbiyyatın təbliği nəticəsində Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı daha da inkişaf etmişdir. Heydər Əliyevin ədəbiyyat siyasətinin mərhələlərinin tədqiqata cəlb edilməsi nəticəsində onun klassik Azərbaycan ədəbiyyatına və folkloruna dair fikir və mülahizələri, verdiyi fərman və sərəncamlar araşdırılaraq ədəbiyyatşünaslığın inkişafına təkan verməsi konkret faktlar əsasında sübut edilmişdir. Onun ədəbiyyata milli müstəvidən yanaşması və azərbaycançılıq ideologiyasının əsas tərkib hissələrindən biri kimi dəyərləndirməsi ilə ədəbiyyatşünaslıq obyektiv elmi qiymətini almışdır. Çağdaş ədəbiyyatşünaslığın tədqiq olunmasında tarixi müqayisəli və sistemli-təhlil metodlarından istifadə olunmuşdur. Milli ideologiya tədqiq və təhlil prinsipləri ilə onu araşdıran tədqiqatçılar üçün gərəkli mənbə rolunu oynaya bilmişdir. Heydər Əliyevin görüşləri əsasında ədəbiyyat tariximizin müxtəlif sahələrinin tədqiqi və təbliği daim yüksələn xətt üzrə inkişaf etmişdir. Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi Heydər Əliyevin ədəbiyyat siyasəti üçün gərəkli mənbə rolunu yerinə yetirilmişdir. Heydər Əliyevin ədəbiyyat siyasəti və onun mahiyyəti milli siyasətin tərkib hissəsi kimi ölkədə ədəbiyyata necə münasibət bəslənməsini və bu yürüdülən siyasətin tərkib hissəsi olan İsa Həbibbəyli, Nizami Cəfərov, Bəkir Nəbiyev və Yaşar Qarayev kimi akademiklərimizin fikirlərinə göstərilən münasibəti özündə ehtiva edir. Ədəbiyyatın millətin özünütəsdiqinin ifadə vasitəsi olduğunu bildirən ağıllı, məqsədyönlü, səmərəli şəkildə millətin özünüdərkinin və xalqda milli qürur və ləyaqət hissinin vacibliyini bilən ulu öndər ədəbiyyatı bədii sözün qüdrətilə yaşayan xalqın mənəvi potensialının meydana çıxarılması və Azərbaycan xalqının dünyada tanıdılmasına və imicinin yüksəldilməsinə rəvac verən vasitə kimi qəbul edirdi. Əlverişli şərait nəticəsində ədəbiyyatçılar Azərbaycan xalqının intellektini, böyük ədəbi-bədii potensialını özlərinin milli-mənəvi, elmi, ədəbi və mədəni mühiti təcəssüm etdirən əsərlərində bütün dünyaya çatdıra bilirdilər. Ümumiyyətlə, Heydər Əliyevin ədəbiyyat siyasətinin konsepsiyasında milli və bəşəri dəyərlərə sadiq qalmaq və tariximizi düzgün əks etdirmək dayanır. Görkəmli dövlət xadiminin bu sahədəki fəaliyyətini dəyərləndirəndə Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafı, təbliği və tədqiqi ilə bağlı mühüm göstərişlərinin, fərmanlarının və qərarlarının olduğunun şahidi oluruq. Ədəbiyyatın inkişafı və təbliği ilə bağlı konseptual fikirləri Azərbaycan ədəbiyyatının potensiallarının üzə çıxarılmasına xidmət etmişdir. Milli zəminə söykənən Azərbaycan ədəbiyyatında vətənpərvərlik duyğuları ilə zəngin olan klassik ədəbi irs və folklor nümunələri ədiblərimizin Azərbaycançılıq idealına sədaqət nümunəsidir.


Ədəbiyyat siyahısı:
1. Heydər Əliyev və Azərbaycanda ədəbi proses // Heydər Əliyev zirvəsi (Naxçıvan Dövlət Universitetinun Elmi Əsərlərinin xüsusi buraxılışı). Naxçıvan: Qeyrət, 2008, səh. 89-90.
2. Heydər Əliyev və Azərbaycan folkloru // Naxçıvan Dövlət Universitetinin Elmi Əsərləri. Naxçıvan: Qeyrət, 2009, № 2, s.106-109.
3. Heydər Əliyev və klassik Azərbaycan ədəbi irsi // Naxçıvan Dövlət Universitetinin Elmi Əsərləri. Naxçıvan: Qeyrət, 2009, № 1, s.6-10.
4. Heydər Əliyev və “Dədə Qorqud kitabı” // MEA Folklor İnstitutu. “Dədə Qorqud” (elmi -ədəbi toplu), I (46), Bakı: Nurlan, 2013, s. 32-36.
5. Heydər Əliyev və Nizami Gəncəvinin ədəbi irsi // Naxçıvan Dövlət Universitetinin Elmi Əsərləri. Naxçıvan: Qeyrət, 2013, № 2, s. 32- 35.
6. Sovet dövrü Azərbaycan ədəbi fikirinin istiqamətləndirilməsində Heydər Əliyevin rolu / Regional inkişaf və böyük mədəniyyət: mənşə, harmoniya və tipologiya məsələləri. Beynəlxalq konfransın materialları. Naxçıvan Dövlət Universiteti, Qeyrət, 2009, s. 42-43.
 

Dünyapress TV

Xəbər lenti