 |
|
|
Tovuzun Aşağı Quşçu kəndində yaşayan sakinlər tullantıları yandırır və ya çaylara atırlar.
Onların sözlərinə görə, ərazidə tullantılar üçün nəzərdə tutulan zibil qutuları yoxdur.
Bəs bölgələrdə təkrar emal zavodu tikilə bilərmi?
Daha ətraflı “ATV Xəbər”in süjetində:
Baş Prokurorluq bələdiyyə torpağını mülkiyyətə və icarəyə götürmək istəyərkən vətəndaşların diqqət yetirməli olduğu məqamlarla bağlı müraciət edib.
Baş Prokurorluğun mətbuat xidmətindən verilən məlumata görə, Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsinin "161-Qaynar xətt” əlaqə mərkəzinə daxil olmuş vətəndaş müraciətləri mütəmadi olaraq təhlil edilir və aşkar olunmuş qanun pozuntularının aradan qaldırılması, gələcəkdə baş verməməsi, korrupsiyaya şərait yaradan hüquqpozmaların qarşısının alınması məqsədi ilə kompleks tədbirlər görülməkdədir. Müraciətlərin bir hissəsindən görünür ki, vətəndaşların narahat edən məsələlərdən biri də üzərində bələdiyyə mülkiyyəti olan torpaq sahələrinin mülkiyyətə və icarəyə verilməsi zamanı qarşılaşılan korrupsiya ilə əlaqədar hüquqpozmalardır:
"Odur ki, xoşagələməz hadisələrin qarşısının alınması üçün vətəndaşların bu sahədə bir sıra zəruri məlumatları bilmələri faydalı olardı. Azərbaycan Respublikasında torpaq sahəsi üzərində dövlət, bələdiyyə və xüsusi mülkiyyət növləri mövcuddur.
Bələdiyyə qanunla müəyyən edilmiş ərazi hüdudları daxilində yerli özünüidarəetmə formasıdır. "Bələdiyyələrin status haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 14-cü maddəsinə əsasən, bələdiyyələr milli qanunvericilik əsasında təşkil edilən, bələdiyyə üzvlərindən ibarət olan seçkili yerli özünüidarə orqanlarıdır.
Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə bələdiyyələrin ehtiyat fondunun aşağıdakı torpaqları xüsusi mülkiyyətə verilə bilər:
1. yaşayış məntəqələrinin perspektiv inkişafı üçün cəlb olunan torpaqlar;
2. kənd təsərrüfatına az yararlı və yararsız torpaqlar.
Yerli özünüdarəetmə orqanlarının fəaliyyətində şəffaflığın artırılması sahəsində görülmüş müsbət işlərlə yanaşı, bu sahədə bir sıra xarakterik korrupsiya hüquqpozmaları da mövcuddur.
Məsələn, bələdiyyələr 2007-ci il dekabr ayının 1-dən etibarən öz qərarları ilə torpaq alqı-satqısı həyata keçirə bilməzlər. Belə ki, həmin tarixdən qanunvericiliyə edilmiş dəyişikliklərə əsasən Azərbaycan Respublikasında bələdiyyə torpaqları üzərində mülkiyyət, istifadə və icarə hüquqlarının yalnız torpaq hərracları və ya müsabiqələri vasitəsilə əldə edilməsi nəzərdə tutulur.
Aparılmış təhlillərin nəticəsi göstərir ki, mövcud qaydalara baxmayaraq, torpaq sahələri hərracdankənar satılır, yəni bələdiyyələr tərəfindən köhnə tarixlə, 01.12.2007-ci ilə qədər olan dövrə dair qərarlar qəbul olunur və protokolların müvafiq vərəqələri dəyişdirilir.
Bundan əlavə, "Bələdiyyə torpaqlarının torpaq hərracları və ya müsabiqələri vasitəsilə verilməsinin tənzimlənməsi məqsədilə Azərbaycan Respublikasının bəzi qanunvericilik aktlarına dəyişikliklər və əlavələr edilməsi barədə” 23 dekabr 2008-ci il tarixdə qüvvəyə minmiş Qanun ilə bələdiyyə ərazisində daimi yaşayan və eyni zamanda ən azı 5 il müddətində yaşayış yeri üzrə qeydiyyatda olan Azərbaycan Respublikası vətəndaşları tərəfindən qanunvericilikdə müəyyən istisnalar nəzərdə tutulmaqla, bələdiyyə torpaqları üzərində mülkiyyət və icarə hüquqları yalnız açıq torpaq hərracları və ya müsabiqə yolu ilə əldə edilməsinin mümkünlüyü yeni qayda kimi müəyyən edilib.
Bələdiyyələr mülkiyyətə və icarəyə verilməsi nəzərdə tutulan sərbəst torpaq sahələri, habelə satışa çıxarılan torpaq sahələri və bu torpaqların ölçüləri, təyinatı, qiyməti, olduğu yeri göstərilməklə elanlar vasitəsilə əhalini əvvəlcədən məlumatlandırır, ildə bir dəfə torpaqların dövriyyəsi və istifadə olunması barədə əhaliyə məlumat verməlidirlər".
Xırdalanına yeni çəkilən kanalazisiya sistemi belə işləyir.. Məntiqi sual Görəsən necə çəkilib?
TEREF
İqtisadçı iddia edir ki, sərhəddə məhdudiyyətin əsas səbəblərindən biri ölkədən valyuta çıxışının qarşısını almaqdır
“2020-ci ilin 31 mart tarixindən başlayaraq Azərbaycanın quru sərhədləri bağlıdır. Buna mən imza atmışam. Bu, qanunauyğun olaraq baş nazir kimi mənim səlahiyyətimdir. Bu yaxınlarda da yenə 3 aylıq sərhədləri bağlamışam”.
Bunu martın 15-də Milli Məclisdə deputatların sərhədlərin bağlı saxlanması ilə bağlı iradlarına cavab verərkən baş nazir Əli Əsədov deyib. Baş nazir onu bildirib ki, quru sərhədləri bağlı olsa da, 2021-ci ildə ÜDM 5,6 faiz, 2022-ci ildə 5,7 faiz artıb. Ancaq 2023-cü ilin göstəricisini açıqlamayıb.
“Azpolitika.info bu mövzudakı yazıda iddia edir ki, 2023-cü il ÜDM artımı rəsmi statistikaya görə, cəmi 1.1 faiz olub. “Biz ölkə olaraq bu göstərici üzrə keçmiş SSRİ məkanında ən sonuncu yerdəyik. Yaxşı olardı ki, baş nazir "mən bağlamışam" deyərkən, bunun da izahını verəydi və nəhayət, bu qapanmanın səbəblərini açıqlayaydı", - deyə saytın yazısında qeyd edilir.
Rəsmi izahat olmadığından çox səsləndirilən versiyalardan biri təhlükəsizlikdir: “Təhlükəsizlik məsələsinə baxsaq, regionda söz sahibinə çevrilmiş, güclü ordusu, sərt hüquq-mühafizə sistemi, kifayət qədər yeni texnologiyalarla təmin olunmuş sərhəd və peşəkar təhlükəsizlik xidməti orqanları, güc strukturları olan Azərbaycan kimi bir dövlətin öz təhlükəsizliyini sərhədlərin bağlı saxlanması yolu ilə təmin etməsi iddiası, yumşaq desək, inandırıcı görünmür. Yuxarıda sadaladıqlarımızın heç yarısına da malik olmayan qonşu Gürcüstan və Ermənistan quru sərhədlərini çoxdan açdığı halda, bizim bağlı saxlamağımız ən azından anlaşılmazdır”.
Onu da bildirək ki, ABŞ Dövlət Departamenti özünün illik hesabatında quru sərhədlərin bağlı saxlanılmasını insan hüquqlarının pozuntusu kimi dəyərləndirib.
Natiq Cəfərli
İqtisadçı Natiq Cəfərli isə Gununsesi.info-ya deyib ki, karantin rejiminin uzadılması bir tək sərhədə görədir: “Dünyada artıq karantin yoxdur. Azərbaycan hökuməti illər əvvəl karantin rejimi ilə bağlı qərar verərkən həmin protokollara istinad etmişdi. ÜST də çoxdan protokolları ləğv edib. Ona görə də hökumətinin israrla "karantin var" deməsi inandırıcı deyil". O hesab edir ki, sərhəddə məhdudiyyətin saxlanmasının əsas səbəblərdən biri ölkədən valyuta çıxışının qarşısını almaqdır: “Bu da çox yanlış bir yoldur və iqtisadi aktivliyə mənfi təsir göstərir. Rəsmi rəqəmlər də bunu sübut edir. Keçən il MDB məkanında Azərbaycan ümumi daxili məhsulu ən az artan ölkə oldu - bizdə ÜDM cəmi 1 faiz civarında artdı. Bunun səbəblərindən biri məhz quru sərhədlərin bağlı olmasıdır”. Bu vəziyyət nə qədər davam edəcək və s. suallarla ekspertlərə müraciət etdik.
Fikrət Yusifov
Sabiq maliyyə naziri, iqtisadçı alim Fikrət Yusifov “Yeni Müsavat”a öncə bildirdi ki, quru sərhədlərin bağlı olmasının ölkənin iqtisadiyyatına ciddi ziyan vurmasına dair fikirlər əsaslı deyil: “Sərhədlərin bağlı olduğu dövrdə ölkədə idxal və ixracın həcmində baş vermiş dəyişikliklərin sərhədlərin bağlı olması ilə əlaqəsi yoxdur. Çünki biz ölkədən kənara istədiyimiz məhsulu ixrac edir və ya kənardan lazım olan nə varsa, onu da idxal edə bilirik. Əksinə, quru sərhədlərin bağlı olduğu dövrdə qeyri-neft sektorundan ixracımızın həcmi sürətlə artmışdı. Deməli, iqtisadiyyatdakı durumu quru sərhədlərin bağlı olması ilə əlaqələndirmək düzgün deyil”.
Bəs nədən hökumət quru sərhədlərin bağlı saxlanmasında bu qədər israrlıdır? İqtisadçının mövqeyi belədir: “Hesab edirəm ki, məsələnin hökumət tərəfindən bəyan olunmayan bir neçə qlobal səbəbləri var. Bu gün Azərbaycana qarşı ciddi və haqsız təzyiqlər mövcuddur. Bizə düşmən olan güclər ölkə daxilində müxtəlif şəbəkələri qurub yaratmaqla hər vəchlə daxili sabitliyi pozmağa çalışırlar. Bu yaxınlarda ölkəmizdə İranın böyük dindar casus şəbəkəsinin ifşa edilməsi dediklərimizin bir nümunəsidir. Bəlkə də çoxlarımız düşmən qüvvələrin Azərbaycanda İslam dini vasitəsilə etmək istədiklərinin fərqində deyillər. Son onilliklər ərzində İslamın Azərbaycanda həm eninə, həm də dərininə sürətlə genişləndiyini görməmək mümkün deyil. Bunu kim və ya kimlər edir? Sanki biz bölgədə İrandan sonra ikinci İslam dövləti yaratmağı hədəfləmişik. Ancaq bu belə deyil!
Unutmayaq - dünyanın ən güclü silahı təbliğatdır. Düzgün qurulmuş təbliğatla istənilən insanın beynini ən qısa zaman kəsiyində yuyub, onun baxışlarını 180 dərəcə dəyişmək mümkündür. Baxın, son illər ərzində Azərbaycanda məhz bu dediyimiz baş verir. İslama bağlanan kütlələrin son illərdə keçirdikləri bəzi aksiyaların miqyasını yada salmağı tövsiyə edərdim. Bir sözlə, dövlət baş verən bütün prosesləri görür və onlara uyğun qərarlar qəbul edir. Əgər dövlət bu addımları atmasa, bir müddətdən sonra biz acı nəticələrlə üz-üzə qalmış olarıq. Bizə kənardan eybəcərlik ixrac edənləri durdurmalıyıq və bu gün dövlətimiz bunu edir".
Sabiq nazir bir səbəb də açıqladı: “Quru sərhədlərin bağlı saxlanmasının bir başqa səbəbi şimal və cənub qonşularımız olan Rusiya və İranla bağlı baş verən proseslərdir. Bu gün bütün sivil dünya var gücü ilə bu iki ölkənin üzərinə gedir və bütün imkanları bir araya gətirərək hər iki ölkəni içəridən dağıtmağa çalışır. Rusiya-Ukrayna müharibəsi və Yaxın Şərqdə baş verən hərbi toqquşmaların ali hədəflərindən biri və birincisi də elə budur. Bu baş verərsə, nələrin olacağını göz önünə gətirmək lazımdır. Əhalisinin sayı 145 milyondan çox olan Rusiyada və 87 milyona yaxın insanın yaşadığı İranda vətəndaş qarşıdurmasının nə demək olduğunu və onun qonşu ölkələr üçün hansı fəsadlar yarada biləcəyini bir anlıq təsəvvür edək. Baş verəcək daxili qarşıdurmalar fonunda bu ölkələrdən əhalinin 3-5%-nin qaçqın kimi öz ölkəsini tərk edərək qonşu ölkələrin ərazisinə keçməsinin nə demək olduğunu göz önünə alaq. Baxın, dövlət bütün bunları hesablayır. Biz bu gün sərhədləri açıb sabah bu hadisələr baş verəndə onu qapadarıqsa, bizi dünyada heç kim başa düşməz. Ancaq sərhədlər əzəldən bağlıdırsa, bu zaman bizə heç kim irad bildirə bilməz. Düşünürəm ki, sərhədlərin bağlı saxlanmasının iki əsas səbəbi məhz bunlardır”.
Azər Badamov
Deputat Azər Badamov da fərqli düşünmür: “2023-cü ildə Azərbaycanda ÜDM-in 1,1%-ə düşməsinin quru sərhədlərin bağlı qalması ilə heç bir bağlılığı yoxdur. Çünki quru sərhədlərin bağlı olduğu 2022-ci ildə ÜDM 5,6%, 2022-ci ildə isə 5,7% olub. 2023-cü ildə sərhədləri açıq Avropanın inkişaf etmiş ölkələrində iqtisadi fəallıq aşağı olub. Qonşu ölkələrlə iqtisadi əməkdaşlığımız günü-gündən artmaqdadır. O cümlədən qonşu dövlətlərlə xarici ticarət dövriyyəmiz də artır. Quru sərhədlərimizin bağlı qalmasının qonşu ölkələlərlə iqtisadi əlaqələrin inkişafına və davam etdirilməsinə bir təsiri yoxdur. Bu baxımdan quru sərhədlərin bağlı qalmasının da iqtisadiyyatın azalması ilə bir bağlılığı yoxdur. İqtisadiyyatın 2022-ci ilə nisbətən 2023-cü ildə azalmasının başqa səbəblərini tapmaq lazımdır. 2024-cü ildə isə Dünya Bankı Azərbaycan iqtisadiyyatının 2,7% artacağını proqnozlaşdırır. Qeyd edə bilərik ki, 2024-cü ilin ilk aylarının iqtisadi inkişaf dinamikası pozitivdir. Bu, bir daha 2024-cü ildə 2023-cü ilə nisbətən iqtisadiyyatda artımların olacağını deməyimizə imkan verir. Sərhədlərin açılması ilk növbədə insanların qonşu respublikalara gediş-gəlişi üçün vacibdir. Çünki biz qonşu ölkələrlə sıx bağlıyıq. Hətta qohumluq əlaqələri olan ailələr çoxdur. Quru sərhədlər bağlı olduğundan onlar bir-birini ziyarət edə bilmirlər, məclislərdə iştirak etmək və bir-birinin yanında olmaq imkanından xaricdirlər. Bununla yanaşı, baş nazir yenə üç ay quru sərhədlərin bağlı saxlanılması ilə bağlı bir qərarı imzalayıbsa, burada bizim bilmədiyimiz məsələlər var deməkdir”.
Cavanşir ABBASLI
“Yeni Müsavat”
Qalmaqallı sabiq jek müdiri MTK yaradıb, binalar tikir
"Günəşli İnşaat” Mənzil Tikinti Kooperativi pay alqı-satqısı və sədrin dəyişməsini elan edib.
TEREF xəbər verir ki, MTK 2021-ci ildə dövlət qeydiyyatına alınıb.
Şirkətin qanuni təmsilçisi isə Mustafayev Laçın İsmayıl oğludur. L.Mustafayev bu şirkəti Nəsimi rayon Mənzil Kommunal Təsərrüfatı Birliyinin müdiri vəzifəsindən çıxarılandan sonra yaradıb.
Bir müddət əvvəl MTK-nın Suraxanı rayonu, Qaraçuxur qəsəbəsi, Əhməd Mehbalıyev küçəsi 7 ünvanında apardığı tikinti işləri sakinlərin narazılığına səbəb olub. Həmin vaxt sakinlər içərisində ağacların da olduğu həmin ərazidən meydança kimi, uşaqların oynadığı məkan kimi istifadə edildiyini əsas gətirərək etirazlarını bildiriblər.
Lakin Suraxanı RİH inşaat işlərinin qanuni şəkildə həyata keçirildiyini və BŞİH tərəfindən 1.24 ha torpaq sahəsinin "Günəşli İnşaat" MTK-ya ayrıldığı barədə açıqlama yayıb.
Xatırladaq ki, L.Mustafayevin adı mətbuatda qalmaqallarla hallanıb.
İqtisadiyyat.az
Ağstafa Rayon İcra Hakimiyyəti üşün 57 800 AZN-ə xidməti minik avtomobil alınıb.
Qaynarinfo xəbər verir ki, təchizatçı bir mənbədən satınalma metodu üzrə seçilib. Yəni, satınalma proseduru dövlət satınalmalarının vahid elektron portalında keçirilməyib.
Təchizatçının kimliyinə gəlincə, bu, "Auto Azərbaycan" MMC-dir. "Auto Azərbaycan" MMC "Hyundai" şirkətinin Azərbaycandakı distribütorudur.
İddialara görə, xidməti minik avtomobili Ağstafa rayonunun icra başçısı Seymur Orucov üçün alınıb.
Seymur Orucov 2020-ci ildən Ağstafaya rəhbərlik edir.
İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidməti kiçik sahibkarlığı məhv edir. Sözügedən xidmət ölkə ərazisində yeni fəaliyyətə başlamış kiçik sahibkarlıq subyektlərini yüksək məbləğdə cərimələr tətbiq etməklə inkişafına mane olur və ya sahibkarlığın ləğv olunması üçün şərait yaradır.
Kommersant.az xəbər verir ki, Dövlət Vergi Xidmətinin əməkdaşları yeni fəaliyyətə başlamış iaşə obyektlərini yüksək məbləğdə cərimələyir. Hazırki Vergi Xidmətinin əməkdaşları 2000-ci illərin yol polisləri kimi sanki "kol dibində gizlənərək" cərimə metodlarını tətbiq etməklə kiçik sahibkarlığı məhv edir. Maarifləndirmə və ya məlumatlandırma xarakterli bildiriş olmadan yeni fəaliyyətə başlamış obyektlərin cərimələnməsini buna sübut kimi göstərmək mümkündür.
Belə ki, Bakı şəhəri, Xətai rayonu, General Əliağa Şıxlinski 145 ünvanında yerləşən “Ab-Hava Greentone” restoranında 2 aylıq fəaliyyəti ərzində 3 dəfə qərarlı yoxlama aparılıb. Sahibkara yoxlama tətbiq olunan zaman müfəttişlər restoranda yemək yedikdən sonra vəsiqələrini göstərib, əllərində olan yoxlama qərarını təqdim edərək araşdırmalara başlayıb. Vergi çekində yoxlanışda problem çıxmayıb. “R-Keeper” və kassa arasında inteqrasiyanın yoxlanılmasında da nöqsan aşkar edilməyib. İşçilərin qeydiyyatını yoxlayıb yenə də nəticə ala bilməyən müfəttişlər “rəisin tapşırığıdır, yazılmalıdır” deyib 8 min manatlıq cərimə tətbiq ediblər.
Çünki, sözügedən ünvandakı “Ab-Hava” restoranı 1 saatlıq çıxış edən musiqiçiləri obyektin işçisi kimi qiymətləndirib və hər birini 2 min manat dəyərində olmaqla sahibkara 8 min manat cərimə tətbiq edib. Sahibkar bildirib ki, musiqiçilər 1 saatlıq fəaliyyət göstərir və restoranın əməkdaşları deyil. Bundan sonra vergi müfəttişləri musiqiçilərin sabit qəbz əsasında fəaliyyət göstərməli olduqlarını bildirərək cəriməni tətbiq edib. Bu, qanunvericiliyə uyğun ola bilər, amma 2 aylıq iaşə obyektini 8 min manat cərimələmək o restoranın birbaşa fəaliyyətini dayandırmağına xidmət edir.
Əvvəlcədən bildiriş, xəbərdarlıq, maarifləndirici söhbət, məlumatladırıcı məktub olmadan sabit qəbzdən xəbərsiz olan sahibkarı cərimələmək kiçik sahibkarlığı “qətl” edir. Daha sonra 2 dəfə də müfəttiş təyin olunub və yekunda restorana gələn 3-cü vergi işçiləri sahibkara məlumatlandırıcı bildiriş təqdim edib. Bildirişə imza atan sahibkara isə “sən imzanı at, amma tarix yerini boş qoy, tarixi biz özümüz idarədə yazacağıq” deyiblər. Sahibkar isə ehtimal edib ki, tarix cərimə günündən əvvələ yazılacaq və ona görə də imtina edərək faktiki tarixi bildirişə qeyd edib.
Dövlət Vergi Xidmətinin gözüyumulu qanunu tətbiq etməsi Azərbaycan iqtisadiyyatına birbaşa zərər vurur. Onu da nəzərinizə çatdıraq ki, sözügedən xidmət elə İqtisadiyyat nazirliyinin tərkibindədir.
VERGİ YIĞIMLARINI CƏRİMƏLƏR TƏŞKİL EDİR
2023-cü ildə dövlət büdcəsinin gəlirləri 35 milyard 578 milyon manat təşkil edib. Bu daxil olmanın 4.7 faiz və ya 1 milyard 660 milyon manatı fiziki şəxslərin gəlir vergisi, 22.5 faiz və ya 8 milyard 24 milyon manatı hüquqi şəxslərin mənfəət vergisi olub. Ən əsası isə daxil olmanın 38 faiz və ya 13 milyard 514 milyon manatı vergi olmayan gəlirlərin payına düşüb. Yəni, Dövlət Vergi Xidməti topladığı yığımların 3/1 hissəsindən bir az artığını cərimələr hesabına əldə edir. Bu da maariflənmə və məlumatlandırma olmadığı üçün sahibkarların qanunu bilməməsindən və ya xəbərsiz olmasından yararlanmaqdır. Əgər sözügedən xidmət sahibkarları könüllü vergiyə cəlb edərsə, əmin ola bilərik ki, yığılan 3/1 hissə kəskin şəkildə azalacaq və məcburiyyət qarşısında qalaraq obyektini bağlayan, sahibkarlığa küsən və bu kimi hallarla qarşılaşmaq istəməyən sahibkarlar yenidən ölkə iqtisadiyyatına qatqıda olacaqlar. Yekunda sabit qəbz əsasında fəaliyyət göstərən şəxslərin qeydiyyatı bərpa olunacaq könüllü vergi daxilolmaları da artacaq. Bunun nəticəsidir ki, 2023-cü ildə işsizlikdən sığorta və ya məcburi dövlət sosial sığorta haqlarını ödəməkdən yayınma 50,8 faiz, qanunsuz sahibkarlıq isə 66,7 faiz artıb.
Bunun çıxış yolu “kol dibində gizlənərək” cərimə yazmaq əvəzinə maarifləndirmək və ya məlumatlandırmaqdır.
ÇIXIŞ YOLU TAPMAYAN MİKAYIL CABBAROV SAHİBKARI QABAĞA VERİB
Sabit qəbz o zaman qüvvəyə mindi ki, Dövlət Vergi Xidməti günəmuzd işləyən şəxslərlə başa çıxa bilmədi. Onları vergiyə cəlb etməyin yollarını axtaran xidmət könüllü sabit qəbz əsasında fəaliyyətə başladı. Bu da effekt vermədi. Çünki, vergi müfəttişləri o şəxsləri tuta bilmir və hər an yer dəyişdikləri üçün onları vergiyə cəlb edə bilmirdi. Daha sonra isə günəmuzd şəxslərlə başa çıxa bilməyən nazirlik çıxış yolunu sahibkarda olduğunu “kəşf” etdi. Belə ki, “dövlət qurumu, nazirlik, nazir olaraq biz bacara bilmədik, sahibkar bacaracaq” prinsipi ortaya atıldı. Bununla da sahibkarların kütləvi cərimələnməsinə “start” verildi.
Bu və bu kimi hallar ölkə iqtisadiyyatına zərər vurur. Dərhal çıxış yolu tapılmayacağı halda isə iş yerlərinin bağlanması artacaq. Belə ki, 2023-cü il ərzində ölkədə 14 min 900 iş yeri bağlanıb. Bunun da 52.6 faizi isə fəaliyyət göstərən müəssisə və təşkilatlarda aparılan ixtisarlar ilə əlaqədar olub.
Qeyd edək ki, İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətinin mətbuat katibi Şahin Məmmədov telefon və rəsmi məktublara cavab vermədiyi üçün yazını birtərəfli yazmağa məcbur olduq. Bu da öz növbəsində Dövlət Vergi Xidmətinin maarifləndirmə mövzusunda nə qədər passiv olduğunu sübut edir. Qurumun mətbuat katibi mətbuata açıq adam deyilsə, o zaman demək olar ki, bu qurum məlumatlandırma və ya maarifləndirmə mövzusunda fəaliyyət göstərmir.
Paytaxtın Nərimanov rayonu, Nadir Əliyev küçəsinin vəziyyəti bərbad haldadır.
Yolun təmirini isə heç bir qurum öz üzərinə götürmür.
Məsələ ilə bağlı Nərimanov Rayon İcra Hakimiyyətinin tabeliyində olan Mənzil-Kommunal Təsərrüfatı Birliyindən bildirilib ki, bu işlər onların səlahiyyətlərinə daxil olmadığı və həmin yol məhəllədaxili yox, ümumi istifadədə olduğu üçün təmir işlərini Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyi (AAYDA) həyata keçirməlidir.
Avtomobil Yolları Dövlət Agentliyindən isə bildirilib ki, sözügedən küçə agentliyin balansında deyil və AAYDA tərəfindən həmin əraziyə hər hansı xidmət göstərilmir.
Ətraflı Baku TV-nin süjetində:
“Qafqaz Hüquqi Xidmətlər Mərkəzinin” baş direktoru İlqar Abbasov tərəfindən “Hürriyyət” qəzetinin redaksiyasına şikayət məktubu daxil olub. Qəzetimiz vasitəsilə Baş prokuror Kamran Əliyevə müraciət edən hüquqşünas prokurorluğun bir sıra əməkdaşlarının vəzifələrindən sui-istifadə əməllərindən və çoxsaylı məhkəmə qərarlarını icra etməkdən qərəzli surətdə imtina etmələrindən şikayətçidir. Onun məktubunu olduğu kimi dərc edirik:
“Hörmətli Baş prokuror!
“Qafqaz Hüquqi Xidmətlər Mərkəzi”nin hüquqi xidmət göstərdiyi vətəndaş – A.İsmayılovun zərərçəkmiş şəxs olduğu 210050957 saylı cinayət işi üzrə zəruri istintaq hərəkətlərinin qərəzli olaraq aparılmaması barədə, aidiyyəti prokurorluqlara 2022, 2023 və cari ildə etmiş olduğu çoxsaylı sübutlu-dəlilli vəsatətlər, ərizələr, şikayətlər cinayət işi icraatında olan Sabunçu rayon prokurorluğunun prokuroru İbrahim Lənbəranski, müstəntiqləri Tural Mürsəlovla Fuad Babayevin, həmçinin Bakı şəhər və Baş prokurorluqların həmin cinayət işinin istintaqına nəzarət etmək vəzifəsi daşıyan aidiyyəti prokurorlar tərəfindən qərəzli olaraq icra etməmək üçün “ötür-ötürə” salaraq, xüsusi əmlakını və dövlət büdcəsinə ödənilməli olan külli miqdar məbləğdə pul vəsaitini mənimsəmiş mütəşəkkil cinayətkar dəstənin cinayət əməllərini “ört-basdır” etməyə çalışırlar.
Ötən illər ərzində istintaqda qəbul edilmiş bir sıra qərarları, digər sənədləri zərərçəkmiş şəxsə verməmək üçün istintaqçılar tərəfindən açıq-aşkar imtina edilməsi, gizlədilməsi, “yoxa çıxması” və digər qanunazidd əməllər barədə sonuncu dəfə 2024-cü ilin yanvar-fevral ayında Sabunçu rayon, Bakı şəhər və Baş prokurorluqlara çoxsaylı müraciətlər edilmişdir.
Baş Prokurorluqda İstintaqa Nəzarət İdarəsinin rəis müavini Fəqan Mahmudovun imzası ilə zərərçəkmiş şəxsə ünvanlanmış 9 ədəd məktubların bir hissəsinin mətni digərlərinə tam ziddiyyət təşkil edir, sitat:
“...Sabunçu rayon prokurorluğunda istintaq edilən 210050957 saylı cinayət işi üzrə icraata xitam verilməsi haqqında qərarın ləğv edilməsi barədə A.İ.İsmayılovun müraciəti baxılması üçün Sizə göndərilir. Nəticəsi barədə vətəndaşa məlumat verilməsini xahiş edirəm” və “AR CPM-nin 39.1.1. maddəsinə əsasən xitam verilmiş və bu barədə maraqlı şəxslərə məlumat verimişdir” göstərməklə, özü yazılı olaraq bir daha sübut edir ki, 210050957 saylı cinayət işinin istintaqına nəzarət etmək məsuliyyəti daşıyan vəzifəli şəxslər işin nəticəsində maraqlıdırlar, işin gedişatına müdaxilə edirlər və cinayət işinin istintaqının hər bir halda özlərinin maraqları çərçivəsində nəticələnməsi üçün zərərçəkmiş şəxsin tələb etdiyi sənədləri vermirlər, cinayət işinin istintaqı ilə bağlı şikayətlərim üzrə verilmiş çoxsaylı məhkəmə aktlarını qərəzli olaraq yerinə yetirmirlər. Və bu məqsədlərinin üstünün açılmaması üçün müraciətləri “ötür-ötürə salmaqdan, ört-basdır etməkdən” də çəkinmirlər.
Rəis müavini Fəqan Mahmudovun məktubların hər birində “vətəndaşa məlumat verilməsini xahiş edirəm” müraciətinə Bakı şəhər prokurorunun müavini Fərid Nağıyev nə tədbir görmüş, nə də vətəndaşa cavab vermiş, bir sözlə vecinə də almamışdır. Sanki, belə bir vəzifədə fəaliyyət göstərən şəxs mövcud deyil.
Sübut olaraq 210050957 saylı cinayət işi üzrə faktların bir qismini təqdim edirəm:
04.11.2021-ci il tarixdə Sabunçu rayon Polis İdarəsinin İstintaq şöbəsində AR CM-nin 178.3.2. maddəsi ilə cinyət işi başlanılaraq qanunauyğun qaydada istintaq hərəkətləri aparılmışdır.
10.11.2021-ci il tarixdə A.İsmayılov müstəntiq polis mayoru E.Köçəriyevin qərarı ilə “cinayət işi üzrə cərərçəkmiş şəxs” qismində tanınmış və ifadəsini aldıqdan sonra «Magna Trans» MMC-nin direktor müavini R.Xəlilovla üzləşdirmə istintaq hərəkətləri aparılmışdır və o, üzv olduğu mütəşəkkil bir dəstənin bütün cinayət əməllərini istintaqa tam etriaf etmişdir.
25.12.2021-ci il tarixdə direktor müavini R.Xəlilova cinayət işi üzrə CM-in 178.3.2-ci maddəsi ilə ittiham elan edilmiş və haqqında qəti imkan tədbiri seçilmişdir.
29.03.2022-ci il tarixdə - təqsirləndirilən şəxs R.Xəlilovun cinayət əməlləri CM-nin 179.3.2. maddəsinə tövsüf edilərək, cinayət işi aidiyyəti üzrə davam etdirilməsi üçün Sabunçu rayon prokurorluğuna göndərilmişdir.
Cinayət işi Sabunçu rayon prokurorluğunun icraatına daxil olan vaxtdan:
1) 19.05.2022-ci il tarixdə - müstəntiq Tural Mürsəlov cinayət işinin istintaqını CPM-nin 53.1.1. maddəsi ilə dayandırılması barədə qərar qəbul etmişdir və qərarı zərərçəkmiş şəxsdən gizlətmişdir.
04.07.2022-ci il tarixdə Baş Prokurorun birinci müavini Eıçin Məmmədov, müstəntiq Tural Mürsəlovun 19.05.2022-ci il tarix qərarını qanunsuz və əsassız olması səbəbinə ləğv etmiş və istintaq hərəkətlərini davam etdirmək göstərişini vermişdir.
2) 11.07.2022-ci il tarixdə - müstəntiq Tural Mürsəlov Baş Prokurorun birinci müavini Elçin Məmmədovun qərarını və göstərişini icra etmək əvəzinə, A.İsmayılovun “cinayət prosesində zərərçəkmiş şəxs qismində iştirakıma xitam verilməsi haqqında” qərar vermişdir və bu qərarı zərərçəkmiş şəxsdən gizlətmişdir.
30.09.2022-ci il tarixdə, Sabunçu rayon Məhkəməsi 6(008)42/2022 saylı qərarla A.İsmayılovun şikayətini təmin edərək, onun “zərərçəkmiş şəxs qismində cinayət prosesində iştirakına xitam verilməsi barədə” müstəntiq Tural Mürsəlovun 11.07.2022-ci il tarixli qərarını qanunsuz və əsassız olması səbəbinə ləğv etmiş və iş üzrə yenidən araşdırma aparılması üçün materialları prokurorluğa göndərmişdir.
Prokuror və müstəntiq məhkəmənin bu qərarını icra etməkdən qərəzli olaraq imtina edirlər.
3) 29.08.2022-ci il tarixdə müstəntiq Tural Mürsəlov “Magna Trans” MMC-nin direktor müavini R.Xəlilov barəsində “Təqsirləndirilən şəxsin cinayət prosesində iştirakına xitam verilməsi haqqında” qərar qəbul etmişdir. Qərarı zərərçəkmiş şəxsdən gizlətmişdir.
29.01.2024-cü il tarixdə 6(008)-2/2024 saylı və 09.02.2024-cü il tarixdə 6(008)-2/2024 saylı qərarlarla Sabunçu rayon Məhkəməsi A.İsmayılovun şikayətini təmin ermiş və müstəntiq Tural Mürsəlovun direktor müavini R.Xəlilov haqqında “cinayət işi üzrə icraata xitam verilməsi barədə” 29.08.2022-ci il tarixli qərarını qanunsuz və əsassız olması səbəbinə ləğv etmiş və iş üzrə yenidən araşdırma aparılması üçün iş materialları Sabunçu rayon prokurorluğuna göndərmişdir.
Prokuror və müstəntiq məhkəmənin bu qərarını icra etməkdən qərəzli olaraq imtina edirlər.
4) 03.11.2022-ci il tarixdə, Sabunçu rayon Məhkəməsi 6(008)-47/2022 saylı qərarla A.İsmayılovun şikayətini təmin etmiş, onun R.Xəlilov və başqaları ilə üzləşdirmə istintaq hərəkətinin aparılmamasından ibarət müstəntiq Tural Mürsəlovun hərəkətsizliyini qanunsuz hesab etmiş və iş üzrə yenidən araşdırma aparılması üçün iş materialları prokurorluğa göndərmişdir.
Prokuror və müstəntiq məhkəmənin bu qərarını icra etməkdən qərəzli olaraq imtina edirlər.
5) 20.07.2023-cü il tarixli, Bakı Apellyasiya Məhkəməsinin Cinayət Kollegiyası 6(103)-267/2023 saylı qərarında göstərmişdir:
“A.İsmayılovun məhkəmə nəzarəti qaydasında şikayəti təmin edilsin. 210050957 nömrəli cinayət işi üzrə Bakı şəhəri Sabunçu rayon prokurorluğunun müstəntiqi Tural Mürsəlovun “cinayət işi üzrə icraatın dayandırılması” haqqında 02.03.2023-cü il tarixli qərarı qanunsuz və əsassız olduğu üçün ləğv edilsin. A.İsmayılovun şikayətində göstərdiyi və hazırkı qərarın təsviri-əsaslandırıcı hissəsində göstərilən xüsusatlarla bağlı əlavə araşdırma aparılsın. İbtidai araşdırmaya prosessual rəhbərliyi həyata keçirən prokurorun diqqəti AR CPM-nin 85.2.7., 220.2., 220.3. maddələrinin tələblərinin pozulmasına cəlb edilsin və bu tələblərin yerinə yetirilməsi təmin edilsin.
Qərar qətidir, ondan kassasiya şikayəti və kassasiya protesti verilə bilməz”.
Prokuror və müstəntiq məhkəmənin bu qərarını icra etməkdən qərəzli olaraq imtina edirlər.
Göstərdiklərim bir daha sübut edir ki, Sabunçu rayon prokuroru İbrahim Lənbəranski və müstəntiqləri Tural Mürsəlovla Fuad Babayev 2022, 2023 və 2024-cü illər ərzində verilmiş çoxsaylı məhkəmə qərarlarını qərəzli olaraq icra etməkdən imtina etmişlər.
Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası tələb edir:
- Məhkəmənin qərarları dövlətin adından çıxarılır və onların icrası məcburidir. (maddə 129.);
- Azərbaycan Respublikasının Prokurorluğu qanunların icra olunmasına nəzarət edir (maddə 133.);
Konstitusiyanın tələblərini qərəzli olarq icra etməyən prokurorlara nə ad verilməlidir?
Məqsədlərini tam həyata keçirmək üçün prokuror İbrahim Lənbəranski cinayət işinə bir dəfəlik son qoymağı qərara alır və 26 dekabr 2023-cü il tarixdə 210050957 saylı cinayət işini müstəntiq Fuad Babayevin icraatına verir. İki gün ərzində cinayət işinin materiallarını “mükəmməl öyrənmiş” müstəntiq Fuad Babayev:
- 29 dekabr 2023-cü il tarixdə A.İsmayılovun “cinayət prosesində zərərçəkmiş şəxs qismində iştirakıma xitam verilməsi haqqında” qərar vermişdir;
- 30 dekabr 2023-cü il tarixdə isə, CM-nin 39.1.1-ci maddəsinə əsasən “cinayət işi üzrə icraata xitam verilməsi haqqında” qərar vermişdir.
Müstəntiq Fuad Babayev hər iki qərarı zərərçəkmiş şəxs A.İsmayılovdan gizlətmişdir.
Cinayət işi üzrə icraata xitam verilməsi haqqında” qərardan cəmi iki nümunə gətirməklə, həmin sənədin hansı məqsədlə tərtib olunduğunu nəzərinizə çatdırıram:
1. Direktor M.Ağayevin ifaədsindən qərarda əks etdirilən və işin əsil mahiyyətinə aid olmayan mənasız, məzmunsuz, əlaqəsiz sözlər toplusunun hər bir sətri çoxsaylı suallar yaradır və saxtalıq olduğunu anlamaq üçün heç də xüsusi biliyə malik omağa da ehtiyac yoxdur;
2. Zərərçəkmiş şəxs kimi yeganə dəfə olaraq polisdə istintaqda dindirilmiş A.İsmaylov 3 il ərzində 120-dən çox sayda (sənədlər var) vəsatət, ərizə, şikayətlərlə bütün aidiyyəti prokurorlara müraciət edərək əlavə ifadəsinin alınmasını tələb etdiyi halda, nümunə üçün bircə dəfə olsun belə, nəinki dindirmək, onu heç prokurorluğun qapısından içəri buraxmayıblar.
Lakin, polisdə istintaq aparılarkən təqsirkar şəxs kimi istintaqa cəlb edilən və haqqında qətimkan tədbiri seçilmiş direktor müavini R.Xəlilovun törətmiş olduqları cinayət əməllərini etiraf etmiş olduğu polisdə alınmış ifadəsini və zərərçəkmiş şəxslə üzləşmə ifadəsindəki sübutları gizləmək məqsədi ilə, prokurorluqda almış olduqları onun “əlavə ifadə”sindəki “bilmirəm, etməmişəm, xəbərim yoxdur” və sairə sözləri qərarda mötəbər sübutlar kimi qabardaraq ona vəkillik etməkdən çəkinməmişlər.
Göstərdiyim qanun pozuntuları ilə bağlı, zərərçəkmişşəxs A.İsmayılov qanuni, əsaslı və ən başlıcası haqlı şikayətlərlə məhkəməyə müraciət edir və Sabunçu rayon Məhkəməsi onun bütün şikayətlərimi təmin edir:
- 29.01.2024-cü il tarixdə 6(008)-2/2024 saylı və 09.02.2024-cü il tarixdə 6(008)-2/2024 saylı qərarlarla R.Xəlilov haqqında “cinayət işi üzrə icraata xitam verilməsi barədə” müstəntiq Tural Mürsəlovun 29.08.2022-ci il tarixli qərarını ləğv etmişdir.
- 01.02.2024-cü il tarixdə 6(008)-14/2024 saylı qərarla “zərərçəkmiş şəxs qismində cinayət işində iştirakıma xitam verilməsi” barədə müstəntiq Fuad Babayevin 29 dekabr 2023-cü il tarixli qərarını ləğv etmişdir.
- 13.02.2024-cü il tarixdə 6(008)-19/2024 saylı qərarla “cinayət işi üzrə icraata xitam verilməsi” barədə müstəntiq Fuad Babayevin 30 dekabr 2023-cü il tarixli qərarını ləğv etmişdir.
Hörmətli Baş prokuror!
Cinayət Məcəlləsinin cəmisi bircə maddəsi ilə istintaq edilən cinayət işi üzrə bu qədər kobud qanun pozuntularının olmasına dair məhkəmə qərarları olduğu halda, müstəntiqlə prokurorun haqqında Baş prokurorluğun Kollegiyasına müzakirəyə çıxarıb barələrində tədbir görmək əvəzinə, istintaqa nəzarət etməli olan prokurorlar məhkəmə qərarlarının qərəzli olaraq icra edilməməsinə “karam, koram, dinmirəm” mövqeyini tutmuşlar.
Yuxarıda göstərdiyim davamlı və kobud qanun pozuntularını törətmiş, zərərçəkmiş şəxsə qarşı açıq-aşkar qanunazidd hərəkətləri davam etdirən, məhkəmə aktlarını icra etməyən və tutduqları vəzifələrdən sui-istifadə əməllərini davam etdirən Baş prokurorluğun və tabeçiliyində olan Bakı şəhəri və Sabunçu rayon prokurorluqlarının aidiyyəti vəzifəli şəxslərinin himayədarlığı altında:
- 210050957 saylı cinayət işinin bərbad hala salınmasına son qoyulmasını;
- Sabunçu rayon prokuroru İbrahim Lənbəranski və müstəntiqləri tətəfindən çoxsaylı məhkəmə qərarlarının icra edilməsini;
- Zərərçəkmiş şəxs A.İsmayılovun xüsusi əmlakı ilə bərabər, külli məbləğdə pul vəsaitini dövlət büdcəsindən gizlədilərək mənimsəmiş mütəşəkkil dəstənin, Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş qaydada məsuliyyətə cəlb olunmasının təmin olunmasında köməklik edilməsini Sizdən xahiş edirik”.
Hazırladı: Jalə FAMİLQIZI
Redaksiyadan: Qarşı tərəfin mövqeyini dərc etməyə hazırıq.
İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidməti “Baku Electronics” MMC (VÖEN – 1500046141) ilə satınalma müqaviləsi imzalayıb.
Yeniavaz.com xəbər verir ki, bir mənbədən satınalma metodu əsasında imzalanan müqaviləyə görə “Baku Electronics” MMC Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinin sifarişi ilə mətbuat nümayəndələrinə hədiyyələr təqdim edəcək və qarşılığında 4 min 499 manat 50 qəpik alacaq.
Məlumat üçün bildirək ki, bu müqavilə üzrə satınalma proseduru dövlət satınalmalarının vahid internet portalında keçirilməyib.
“Dövlət satınalmaları haqqında” Qanunun 15.1 maddəsində göstərilir ki, məxfi məlumatlar istisana olmaqla bütün dövlət satınalmaları yalnız portal vasitəsilə həyata keçirilir.
Eyni zamanda Qanunun 49-cu maddəsində qeyd olunur ki, bir mənbədən satınalma metodu aşağıdakı hallarda tətbiq olunur:
- Satınalma predmeti yalnız hər hansı konkret təchizatçıda olduqda;
- Satınalma predmetinin əvəzedicisi və alternativi olmadıqda;
- Satınalma predmetinə təcili tələbat yarandıqda;
- Təbii fəlakətlər, texnoloji qəzalar, epidemiyalar baş verdikdə və fövqəladə xarakter daşıyan digər hallarda bilavasitə insanların həyat və sağlamlığına vurulan ziyanın qarşısının təcili alınması məqsədilə;
- Satınalma predmeti kəşfiyyat və əks-kəşfiyyat fəaliyyətini təmin edən tələbata aid olduqda.
Qanunun tələblərindən də göründüyü kimi, mətbuat nümayəndələrinə hədiyyələrin təqdim edilməsi məxfi məlumat hesab oluna bilməz. Bu səbəbdən də, Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinin satınalma prosesini bu şəkildə keçirməsi başa düşülən deyil. Üstəlik müqavilənin hansı səbəbdən bir mənbədən satınalma metodu ilə imzalandığı da aydın deyil.
Bunlardan başqa, İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətinin açıqladığı məlumatda göstərilir ki, “Baku Electronics” MMC-nin 12 mart 2024-cu il tarixinə dövlət büdcəsinə 1 milyon 213 min 691 manat 29 qəpik vergi borcu var.
“Dövlət satınalmaları haqqında” Qanunun 23.3.5.1-ci maddəsinin tələblərinə görə, satınalma müqaviləsinin bağlana bilməsi üçün təchizatçının vergilər və digər icbari ödənişlər üzrə vaxtı keçmiş öhdəliklərinin olmaması lazımdır. Əgər satınalma müqaviləsi imzalanan zaman “Baku Electronics” MMC-nin vergi borcu olmayıbsa, o zaman şirkətin müqavilədən sonrakı qısa müddət ərzində 1,2 milyon manatlıq vergi borcunun yaranması da başa düşülən deyil.
Onu da bildirək ki, Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidməti təkcə “Baku Electronics” MMC ilə deyil, daha 3 şirkətlə satınalma müqaviləsi imzalayıb. İmzalanan müqavilələrin hamısı bir mənbədən satınalma metodu əsasında və dövlət satınalmalarının vahid internet portalından kənar həyata keçirilib.
Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidməti “Alfa Nuts” MMC (VÖEN – 1007563851) ilə 2 min 500 manatlıq, “Copy” MMC (VÖEN – 1500046141) ilə 1 856 manatlıq, “Caspel” MMC (VÖEN – 1300701451) ilə 59 min 613,6 manatlıq müqavilə imzalayıb.
Yazıda qeyd olunan müəmmalı məqamlara aydınlıq gətirmək üçün suallarımızı Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinin mətbuat xidmətinə ünvanladıq. Mətbuat xidməti sullarımıza cavab veriləcəyini bildirsə də, bu günə kimi heç bir cavab ala bilməmişik.
Onu da qeyd edək ki, Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidməti dövlət satınalmalarına (tender müsabiqələrinə) nəzarəti həyata keçirən dövlət qurumudur.