Yeni tədris ilinin başlanmasına bir aydan az vaxt qalır. Məktəbə yeni başlayacaq olan uşaqlar həyəcan, hətta təşviş və qorxu hisləri keçirə bilirlər. Hər il yeni dərs ilinin ilk günlərində birincilərdən sinifdə ağlayanlar az olmur.
Onlar məktəbdə əvvəlcə heç görmədiyi uşaqlarla qarşılaşacaq, tapşırıqlar da daxil olmaqla, bir çox qaydalara əməl etməli olacaqlar. Məktəb həyatı uşaqlar üçün yeni bir sosial mühitdir.
Mütəxəssislər bildirir ki, məktəb uşağın imkanları daxilində onun bütövlükdə inkişafı və həyatda sağlam ruhlu, uğurlu və xoşbəxt olması üçün uyğun mühit hazırlayır.
Bəs, uşaqları bu yeni sosial mühitə necə hazırlamaq lazımdır?

Psixoloq Sevinc Həbibova "Sherg.az"a söyləyib ki, birinci sinifə başlayan uşaqlar ilk vaxtlar məktəb mühitinə adaptasiya ola bilmirlər:
''Çünki onların çoxu 5 yaşınadək baxçaya getdikləri üçün ancaq oyunlar oynayaraq yeyib-yatıblar. Bu dövrdə isə uşaqların valideynləri övladlarını çox əzizlədikləri üçün onlar tam böyümürlər. Birincilərin əksəriyyəti dərsdə 1 saat qalmamış ağlayaraq valideynlərini istəyirlər. Çünki onlar uşaqdırlar və hələ ayaqyoluna belə sərbəst gedə bilmirlər. Təbii ki, bu mərhələdə ibtidai sinif müəllimləri xüsusi rol oynayır. Qeyd edim ki, yeni məktəbə gələn şagirdləri başlanğıcda çox yükləmək olmaz. Arada məntiqi oyunlar oynamaq, birlikdə idman etmək lazımdır. Qeyd edim ki, müasir dövrün uşaqlarına köhnə dövrün dəyərləri ilə yanaşmaq doğru deyil. Məsələn, əvvəllər uşaqlar mühitə daha tez adaptasiya olurdular. Yeni nəslin uşaqları isə komforta düşkündürlər. Valideyn övladında məktəbə getməklə bağlı hansısa problem olduğunu müşahidə edərsə, mütəxəssisə müraciət edə bilər. Ümumiyyətlə, hər birimizin böhran dövründə psixoloqa ehtiyacı var. Həmçinin, müəllimlər də birincilərlə səmimi söhbətlər etməlidirlər. Şagirdləri çox dərslə yükləmək onlara psixoloji cəhətdən pis təsir edir. Uşaq məktəbdən evə gələndə valideynin onun gününün necə keçirdiyi barədə söhbət etməsi şagirdin rahatlamasına kömək etməklə yanaşı, məktəbə adaptasiyasını da sürətləndirir".

Gəncə şəhəri, Turan küçəsi 106 ünvanında yaşayan Hüseynov İsmayıl Əli oğlu tərəfindən Hurriyyet.az saytının redaksiyasına şikayət məktubu daxil olub. Şikayətçi iddia edir ki, məhkəmə xeyrinə qərar çıxarsa da, icra olunumur:

“Mən, Hüseynov İsmayıl Əli oğlu, yazaraq sizdən xahiş edirəm ki, problemimi işıqlandırasınız.

3 övladım var, yaşadığım ev atamdan bizə miras qalıb. Ev və torpaq sahəsi cəmi 530 kv.metrdir. Tikili sahə isə 92.3 kv.metrdir.

Atam sağlığında bacım Hüseynova Esmira və qardaşım Hüseynov Şairə vəsiyyətnamə verib. Atam öldükdən sonra notarial qaydada mənə 1/8 pay düşdü.

Aramızdak ev söhbətinə görə, bacı və qardaşlarımla narazılıq var idi. Bunlar birləşib, öz haqlarını digər bacım Hüseynova Esmiraya verdilər. Hazırda isə, qarşı tərəf mənim evdə yaşamağıma imkan vermir.

11 ildən artıqdır ki, həyətdə çadır qurub, yoldaşımla orada yaşayırıq. Onlar məni “ləyaqətsiz vərəsə” etmək istəsələr də, bu, mümkün olmadı. Kompensasiya ilə əlaqəli iddiaları da təmin edilmədi.

2016-cı ildə yoldaşımın adına bankdan 2000 dollar pul götürüb, atamın razılığı ilə həyətin künc hissəsində yarımtikili tikdirdim. Atamın vəfatından sonra isə Esmira (bacım) tikintini başa çatdırmağıma imkan vermədi.

Məhkəmə prosesi zamanı da yenə haqsızlıqla üzləşdim.

Deməli, məhkəmə eksperti Səidov Elmar mənə düşən payın mümkünsüz olduğunu qeyd etdi. Bu cavab mənə şübhəli gəldi. Onun dedikləri mümkün deyildi. Bu ev ata yurdudur və hər bir övlad arasında bölünməlidir.

Məsləhətləşdiyim vəkillərin dediyinə görə, bu iddianı bir daha qaldıra bilmərəm. Nə edəcəyimi, kimdən kömək istəyəcəyimi bilmirəm.

Sonradan 92.3 kv.m evə köçürülmə və istifadə hüquqlarımın müəyyən edilməsi iddiası ilə məhkəməyə müraciət etdim. Məhkəmə işə baxdı və qərar qəbul etdi.

Qətnamədə deyilir ki, iddia təmin edilsin, Hüseynov İsmayıl Turan küçəsi 106 N ünvanında yerləşən fərdi yaşayış evinə köçürülsün və istifadə qaydaları müəyyən edilsin.

Məhkəmə qərarlarının icra idarəsindən mənə yazılı halda məktub gəldi. İcraçı Səməd İsmayılovun icraata başlaması haqqında yazı idi. Təklif olunurdu ki, borclu Hüseynova Esmira Əli qızı 10 gün müddətində icranı könüllü təmin etsin. İcra könüllü təmin edilmədikdə, borclu barəsində məcburi icra tədbirləri görülsün. İcra hərəkətlərinin həyata keçirilməsi ilə bağlı xərclər və icra ödənişləri borcludan tutulsun. İcra sənədinin icrasının təmin edilməsi üçün borclunun əmlakı siyahıya alınsın və həmin əmlakın üzərinə həbs qoyulsun.

Mən icraçı Səməd İsmayılovun qəbulunda oldum. O, mənə dedi ki, arxayın get, səni otağın girişində yerləşdirəcəm. Qarşı tərəf mənə “icra ilə necə danışmaq lazımdır, yaxşı bilirəm” dedi. Sonra icraçı ilə görüşüb nə danışdılar bilmirəm, bir neçə gün sonra Səməd İsmayılov bizə gəldi və akt yazdı. Mən onun sözünə arxayın olub akta imza atdım.

Evdə bəzi otaqları gözdən keçirib, 3 tərəfdən aynayla bağlı 10 kv.m-lik mətbəxin yarısını, yəni 5 kv.m yeri göstərib, “plastiklə bağla və burada yaşa”, - dedi. Amma kommunal haqqında heç nə demədi. Onu da qeyd etdi ki, bu yerdə ancaq sən yaşaya bilərsən, yoldaşın yox.

Mən Məhkəmə qərarlarının icra idarəsinin rəisi Ələmdar İbrahimovun qəbulunda gözləyərkən, məndən qabaq Səməd İsmayılov onun otağına girdi, 3-4 dəqiqədən sonra çıxıb getdi. Ələmdar İbrahimov məni qəbul etdi və dedi ki, biz səni darvazadan içəri salmalıyıq, qalan şeyləri özünüz həll edin. Bu cavabın qarşısında mən nə etməliyəm? Belə haqsızlığın qarşısında acız qalmışam. Əlimdə məhkəmənin qərarı olsa da, icraçı ayrılan 11.5 kv.m yaşayış sahəsini alıb vermir. Az yaşım yoxdur, bu yaşdan sonra harda yaşamalıyam? Belə qərar olar ki, özün yaşa, yoldaşın yox?!

Mən Azərbaycan Respublikasının səlahiyyətli şəxslərindən problemimlə bağlı kömək istəyirəm”.

P.S. Hazırda vətəndaşların ən çox narazı olduğu qurumlardan biri Ədliyyə Nazirliyidir. İşlədiyimiz şikayətlərə əsasən deyə bilərik ki, bəzi icra nümayəndələrinin dediyi “mənə heç kəs heç nə edə bilməz” ifadəsi həqiqətdir. “İcra” dedik, hazırda məhkəmə qərarını icra edəcək şəxs yada düşür. Lakin hazırda vəziyyət tam əksinədir. İcraçı işlə tanış olur, hansı tərəf onun üzünə yaxşı baxırsa, problemi o yöndə həll edir və yaxud da çalışır.

Jalə FAMİLQIZI

Redaksiyadan:Yazıda adı qeyd olunan şəxslərin mövqeyini dərc etməyə hazırıq.

Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinə görə ödənilən müavinətlər istisna olmaqla:
Bütün dövlət müavinətləri, əvəzsiz ödənilən dövlət köçürmələri, dövlət pensiyaları, dövlət təqaüdlərin,
Hüquqi şəxsin, filialı və ya nümayəndəliyinin, habelə fərdi sahibkarın fəaliyyətinin ləğvi və işçilərin sayının vəya ştatların ixtisar edilməsi ilə əlaqədar olaraq əmək müqavilələrinə xitam verildikdə işçilərə, habelə işçinin vəfatı ilə əlaqədar əmək müqaviləsinə xitam verildikdə isə vəfat edənin vərəsələrinəAR-n Əmək Məcəlləsinə müvafiq olaraq ödənilən təminatlar,
Habelə AR-nın qanunları bə müvafiq icra hakimiyyəti orqanlarının qərarları əsasında dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına fərdi birdəfəlik ödəmələr və ya maddi yardımlar, alimentlər.
Azər Quliyev,
TEREF

Dünya praktikasında 3 uşağı olanlar çoxuşaqlı ailələr hesab edilir. Bu baxımdan Azərbaycanda çoxuşaqlı anlayışının 5-dən 3-ə endirilməsi təklif edilir. Azərbaycanda kütləvi şəkildə boşanmaların olması, o cümlədən ailələrin 1 uşaqlı sistemə keçməsi arıtq bir çox sosioloqları dərindən narahat edir və bununla bağlı ciddi xəbərdarlıq edirlər. Dövlət çoxuşaqlı ailələrə sosial dəstək üçün bir sıra yardımlar və imtiyazlar hazırlamalıdır. Həmin ailələrin sosial-iqtisadi ehtiyaclarının ödənilməsi ölkəmizin inkişafı deməkdir.

Bəs Azərbaycanda çoxuşaqlı ailələrə yardım məqsədilə hər uşağa görə 100 manat məbləğində sosial müavinət verilə bilərmi? Mövzunu Sonxeber.az-a danışan sosioloq Əhməd Qəşəmoğlu deyib ki, bu gün ölkəmizdə çoxuşaqlı ailə modeli təbliğ olunmalı və onlara ayrıca sosial müavinət təyin edilməlidir?

"Mən uzun illərdir ki, həmişə üç uşaqlı ailə modelini təbliğ etmişəm. Ailədə bir yaxud iki uşaq olanda ölkədə əhali azalır. Fakt odur ki, bu gün ailələr bir yaxud iki uşağa üstünlük verirlər. Hələ bizdə boşanmaların sayı çoxdur və dünya liderliyindəyik. Ailədə üç uşaq olanda ölkədə əhali artımı normal olur. Dövlət bununla bağlı addımlar atmalıdır. İlk növbədə üç uşağı olan ailələrə ayrıca sosial müavinət verilməlidir. 4-5 uşağı olan ailələrin isə təbliğatını aparmalıyıq".

Sosioloq bildirib ki, uşaqların sayı onların yetişdirilmə tərzinə təsir etməməlidir:

"Ən azından çoxuşaqlı ailələrə hər uşağa görə ən azı 100 manat məbləğində yardımlar edilməlidir. 4-5 uşağı olan ailələrə mükafat və fəxri adlar verilə bilər. Bu gün dövlətimiz həmin ailələrə maddi və mənəvi dəstək göstərməklə yanında olmalıdır. Bu gün çoxuşaqlı modeli təbliğ olunmasa, yardımlar və müavinətlər verilməsə əhali arasında qocalma sürətlənəcək. Əhalinin sayının azalması isə demoqrafik vəziyyətin pozulmasına gətirib çıxaracaq. Bir sosioloq kimi məsləhət görürəm ki, bu məsələ daim diqqət mərkəzində saxlanılsın. Eyni zamanda yeni ailə quran cütlüklərə dövlət dəstəyinin edilməsinə ehtiyac var".

“Həyat sığortası ilə əməkhaqqınızdan çıxılan vergi və sosial sığorta ödənişləri hesabınıza qayıdır. Üstəlik, həyatınız da sığortalı olur. Sizi zəngin edən həyat sığortası”, “Özünüz illərlə yığacağınız vəsaiti bizimlə 3 ilə yığın! Eyni zamanda həyatınız da sığortalı olsun” və s. devizləri ilə kredit götürən şəxslərə təklif edilən həyat sığortası məsələsi hələ də müzakirə mövzusu olaraq qalmaqdadır.
Bu sığorta növü kredit borcu olan şəxslər üçün nəzərdə tutulub. İstənilən növ üzrə kredit götürən şəxslərin həyatları sığortalandığı halda, şəxs vəfat etdikdə və ya əmək qabiliyyəitni itirdikdə (əllillik) banka olan kredit borcu sığorta şirkəti tərəfindən tam və birdəfəlik olaraq ödənilir. Bu sığorta növü ailənizi və yaxınlarınızı sizin banka olan kredit borcunuza görə məsuliyyət daşımaqdan azad edir. Lakin, bü cürə şərtlərlə kredit vəd edən sığorta şirkətləri mövcuddurmu? Həyat sığortasından nə üçün insanlar yararlana bilmir?
Şərtlərdə istənilən səbəbdən ölüm halları olan zaman kredit borclarının silinməsi öz əksini tapsa da, şirkətlər buna əməl etməkdən boyun qaçırırlar.
Referans.az-a bu haqda danışan iqtisadçı Əkrəm Həsənov bildirib ki, həyat və sağlamlığın, əmək qabiliyyətinin itirilməsi sığortası Azərbaycanda təəssüf ki, yalnız ipoteka kreditlərində tətbiq olunur:
“Yəni vətəndaş 15- 20 illik kreditlə ev almaq istəyəndə həyat sığortası tətbiq olunur. Son zamanlar həyat sığortasında da problemlər yaranıb. Sığorta şirkətlərinin müqaviləsində o qədər istisnalar yazırlar ki…Bu xəstəliyin varsa, düşmür, o xəstəliyin varsa, düşmür. İnsan elə xəstəlikdən ölür də. Kim nə bilir nə xəstəliyi var?”.
Ekspert deyir ki, əgər şəxsin əmlakı yoxdursa, kredit zamanı zamin də olmayıbsa və şəxs vəfat edibsə, o kredit bağlanır: “Əgər vəfat edən şəxsin övladları varsa, amma vərəsəlik yoxdursa, o halda kredit silinir. Əgər vəfat edən şəxsin banka 10 min borcu var, şəxsin evi, mülkü var. Bu zaman ev keçir övladlarına. Bu halda övladları ölən şəxsin 10 minini bağlamalıdırlar. Amma, şəxs ölübsə, övladları var, əmlakları yoxdursa, övladlarına heç nə qalmır və bu zaman onlar atalarının kredit borcunu ödəməli deyillər”.
Müsahib bu yaxınlarda rastaşdığı hadisəni də danışıb: “Şəxs qaraciyər çatışmazlığından ölüb. Şəxsdə nə zamansa hepatit C olub. Sığorta şirkəti deyir ki, nə zamansa, bunda bu xəstəlik olub. Müqavilədə yazmışdım ki, şəxs hepatit C olsa, həyat sığortası verməyəcəm”.

Ən yeni tarix. Maraqlı faktlar.
SSRİ dövründə idarəetmə sahəsində diqqəti çəkən maraqlı məqamlardan biri də müəssisələr qarşısına qoyulan konkret planlar, öhdəliklər olub.
Qeyd edək ki, “yuxarılar”dan qoyulan bu planlar icra olunmadığı halda həmin müəssisənin işçiləri mükafatlardan, müəyyən olunmuş güzəştlərdən (ev növbəsindən, sanatoriyalara pulsuz göndərişlərdən, bağ evləri üçün torpaq sahələrinin və avtomobillərin alınmasından və s.) məhrum olunublar.
Bax, elə buna görə də çox vaxt keyfiyyət arxa plana keçərək, əsas kəmiyyətə üstünlük verilib.
O cümlədən bu cür planlar SSRİ-də fəaliyyət göstərən və dünyanın heç bir ölkəsində analoqu olmayan xüsusi ayıltma məntəqələrinə də tətbiq edilib.
Yəni, realda sərxoş olub asayişi, ictimai qayda-qanunu pozanların sayından asılı olmayaraq məntəqələrdən yuxarılara konkret say göstərilən hesabatların getməsi məcburiyyəti yaranıb.
Belə olan halda bəzən məntəqə əməkdaşları yarımsərxoş olanları belə qeydiyyata salmağa məcbur olublar.
Əvvəlcədən bir faktı qeyd edək ki, dünyanın digər ölkələrində ayltma məntəqələri adında müəssisələr mövcud olmayıb.
Amerika Birləşmiş Ştatlarında polisin alkoqollu içkilər qəbul etmiş şəxsi saxlamağa hüququ yoxdur.
Əgər şəxs içkinin təsirindən qanun pozuntusuna yol verirsə, o zaman həmin şəxs polisə aparılır, mövcud qanunlara görə cəzalandırılır. Təbii ki, əgər törətdiyi əməl cinayət məcəlləsində öz əksini tapırsa.
Kanadada könüllülərdən ibarət “Qırmızı burun” cəmiyyəti fəaliyyət göstərir. Onların əsas missiyası sərxoş olmuş şəxsi evinə aparmaqla yekunlaşır.

Qərbi Avropa ölkələrində də sərxoşlara qarşı heç bir kobud münasibət göstərilmir.
Bu ölkələrdə də könüllülərdən ibarət xüsusi dəstələr sərxoş vəziyyətə düşmüş adamları evlərinə çatdırırlar.
SSRİ-də isə bu məsələyə qarşı münasibət tam fərqli olub.
Rusiyada ilk dəfə ayıltma məntəqəsi 7 noyabr 1902-ci ildə yaradılıb və “Sərxoşlar üçün sığınacaq” adı ilə fəaliyyət göstərib.
Müəssisə şəhər xəzinəsinin vəsaiti hesabına saxlanılıb.
Müəssisə əsasən qış fəslində içib küçələrdə yatanlara xidmət göstərib. Onlar isti yemək, isti yatacaq və ilkin tibbi yardımla təmin ediliblər. Daha sonra bu adda müəssisələr Arxangelskdə də fəaliyyətə başlayıb.
SSRİ dövründə isə ilk ayıltma məntəqəsi 1931-ci ildə Leninqradda, daha sonra isə Moskvada açılıb. Yeri gəlmişkən, qeyd edək ki, olduqca ciddi rejimə malik olan bu müəssisələr də alkoqollu içkilərə qarşı olan hədsiz ehtirasın qarşısını ala bilməyib.
Nəinki ayıltma məntəqələrinin fəaliyyətə başlaması, heç dövlət səviyyəsində məsələ ilə bağlı verilən qərarlar belə mənasız olub Təkcə SSRİ-nin mövcudluğu dövründə beş dəfə, 1918, 1929, 1958, 1972 və 1985-ci illərdə dövlət səviyyəsində antialkoqol kampaniyaları keçirilsə də, bu tədbirlər kütləvi narazılıqlardan başqa heç bir nəticə verməyib.
İlk dövrlərdə ayıltma məntəqələri SSRİ Səhiyyə Komissarlığının (nazirliyinin) tabeliyində fəaliyyət göstərib.
Müəssisələrə “xüsusi təyinatlı tibbi avtomobil”lər verilib. Məntəqədə çalışanlar yerli daxili işlər orqanlarının əməkdaşlarının köməyindən də yararlanıblar. Xüsusi təyinatlı avtomobillər milislərlə birgə reydlərə çıxıblar, yaxud konkret çağırışlara gediblər.
Məntəqəyə gətirilən şəxslər feldşer tərəfindən müayinə olunub, onlar əvvəlcə soyuq duşa salınıb, daha sonra onlara xüsusi dərman preparatları verilib. Tabe olmadıqları halda onları dəmir çarpayıya bağlanaraq lazımi tibbi prosedurları keçiriblər.
Bəzən bu prosedurları keçirmək üçün milis əməkdaşlarının köməyinə də ehtiyac duyulub.
Səhərisi gün məntəqənin “qonağı” haqqında bütün məlumatlar dəqiqləşdirilib, özü ilə profilaktik söhbət aparılıb, ailəsinə, iş yerinə, yaxud tələbədirsə, oxuduğu təhsi ocağına məktub göndərilib.
1940-cı ildə Lavrenti Beriyanın təşəbbüsü ilə xüsusi ayıltma məntəqələri “NKVD”-nin tərkibinə verilib.
Bu dövrdə içki həvəskarları üçün ayıltma məntəqələri ən təhlükəli yerə çevrilib. Beriya qanunlarının hökm sürdüyü ayıltma məntəqələrində keçirilən tədbirlər həddindən artıq sərt olub.

Leonid İliç Brejnevin hakimiyyəti illərində xüsusi ayıltma məntəqələri burada işləyənlər üçün əsl gəlir mənbəyi yerinə çevrilib.
Həmin dövrdə kimin haqqında ayıtma məntəqəsindən iş yerlərinə və ya oxuduqları təhsil ocaqlarına məktub gedibsə, onları ciddi cəza gözləyib. İşdən azad etmək, partiya sıralarından xaric olmaq, şiddətli töhmət almaq, institutdan qovulmaq kimi cəzalardan xilas olmaq üçün ayıltma məntəqəsinə düşənlər məntəqə əməkdaşlarının qələmlərinin mürəkkəbini pulla “qurudublar”.
Yuri Andropovun və Mixail Qorbaçovun hakimiyyəti illərində xüsusi ayıltma məntəqələri Stalin dövründəki “populyarlığını” yenidən bərpa edib. Ancaq bu da uzun sürməyib.
SSRİ-nin süquta doğru getdiyi illərdə təsərrüfat hesablı olan müəssisələr bir-bir fəaliyyətlərinə son qoymağa başlayıblar.
Rusiya Federasiyasının böyük şəhərlərində bir neçə ayıltma məntəqəsi 2011-ci ilə qədər fəaliyyətini davam etdirib.
2011-ci ildə Rusiya Nazirlər Kabinetinin müvafiq qərarı ilə bütün ayıltma məntəqələrinin fəaliyyətinə rəsmi son qoyulub...
(İlham Cəmiloğlu)

Son illər paytaxtın bir çox ərazilərində çoxmərtəbəli binaların mansard şəklində tikilən sonuncu mərtəbəsinin mənzil kimi satışa çıxarılması halları artıb. Ekspertlərin böyük qismi isə ucuz ev axtaran alıcıların diqqətini daha çox cəlb edən mansardların mənzil kimi istifadə edilməsinin əleyhinədirlər. Məsələnin diqqəti ən çox cəlb edən tərəfi isə qanunvericilkdə qeyri-yaşayış sahəsi sayılan mansardlara “kupça” (çıxarış) verilməsidir.

Pravda.az xəbər mansard evlərlə bağlı araşdırma aparıb.

MANSARDLARIN TARİXİ

“Mansard” fransız sözüdür və bir çox dünya ölkələrində binanın obyekt, restoran kimi istifadə edilən hissəsi, paralel olaraq dam rolu oynayan qoruyucu tikilidir. İlk dəfə 1630-cu ildə fransız memarı Fransua Mansar çardağı yaşayış məqsədləri üçün istifadə edib. Beləliklə, binanın çardaq mərtəbəsi məhz onun şərəfinə “mansard” adlandırılıb. Parisin şəhər hakimiyyət orqanları həmin dövrlərdə mərtəbədən asılı olaraq ev sahibidən vergilər toplasalar da, mansardlar mərtəbə hesab olunmayıb. Buna görə də vergidən azad edilib. Ekspertlər bildirirlər ki, binanın mansard mərtəbəsinin qurluşu dam örtüyündən istilikitirməni 7-9% azaldır. Əgər mansard damının qurulmasının bütün texnoloji incəliklərinə riayət edilərsə, dam örtüyünün təmiri ilə bağlı bütün xərcləri azaltmaq olar. Xarici ölkələrdə zövqlə tikilən mansardlar yaşayış sahəsi kimi istifadə olunur. Bu ideya indi də Parisdə geniş yayılıb...

MANSARDIN FƏSADLARI

Mansardlar binalara çox vaxt tikilib təhvil verilərkən deyil, sonradan əlavə olunur. Hətta köhnə binalarda da rekonstruksiya aparılaraq mansard tikilir. Belə tip binaların əksəriyyəti təhlükəli binalar sayılır, çünki binanın yük tutumu normadan artıq olur. Digər tərəfdən isə mansardlara lift qalxmır. Ən əsası, mansard qeyri-yaşayış sahəsi olduğu üçün burada yaşamaq olmaz. Adətən mansardın altında yaşayan mənzil sahibləri mansardı satın alaraq onu yaşayış üçün deyil, şəhərin mənzərəsini seyr etmək üçün istifadə edirlər. Lakin maklerlər çox vaxt mansardın qiymətinin ucuz olduğunu əsas gətirərək onu müştərilətə mənzil kimi təklif edirlər. Əlbəttə, qiymətin ucuz olması müştəriləri cəlb edir, lakin əsas məqam budur ki, müştəri sonradan mansardı satmaq istəsə, bu elə də asan başa gəlməyəcək. Çünki daşınmaz əmlak bazarına çıxan müştərilərin çoxu hazırda nəinki mansarddan, hətta birinci və sonuncu mərtəbədən yayınırlar.

“KUPÇA” VERİLİRSƏ, İPOTEKA VƏ KREDİT ZƏMANƏT FONDU NİYƏ MANSARD EVLƏRƏ PUL AYIRMIR?

Əmlak məsələləri üzrə ekspert Elnur Fərzəliyev deyib ki, hər hansı əmlak ipoteka krediti ilə satılırsa, həmin əmlakın mütləq şəkildə çıxarışı olmalıdır:

“Bundan əlavə, əmlakda təyinat üzrə mövcud vəziyyət eyniləşməlidir. Yəni mənzilin çıxarışda təyinatı “yaşayış mənzili” yazılmalıdır. Mansard hissələrə əksər hallarda çıxarışlar verilmir və həmin hissə texniki mərtəbə sayılır. Mansardın çıxarışı varsa və çıxarışda texniki mərtəbə kimi qeyd olunubsa, mənzil kimi istifadədədirsə, bu halda da həmin mənzillərə ipoteka kreditləri verilmir. İpoteka kreditləri ayrılan zaman qiymətləndirici mütəxəssislər evə baxış keçirirlər. Ev haqqında tam məlumat yazırlar. Sonra bank mənzilə həmin qiymətləndirməyə uyğun olaraq pul ayırır. Mənzillərlə bağlı normativlər var. Yan divarların, tavanın hündürlüyü və s. nəzərə alınır. Bir sözlə, mansard tipli mənzillərin çıxarışı yoxdursa və ya çıxarışda texniki mərtəbə kimi qeyd edilibsə, belə halda ipoteka verilmir. Ən əsası da mansard tipli mənzillərə lift qalxmadığı üçün vətəndaş həmin hissəyə bir-iki mərtəbə pilləkən qəfəslə qalxmaq məcburiyyətində qalır. Mansard tipli mənzillər çıxarışa qeyri-yaşayış kimi qeyd olunubsa, onlarda kommunal xərclər - qaz, su, işıq pulu fiziki şəxs kimi deyil, qeyri-yaşayış obyekti kimi daha baha qiymətə hesablanır”.

Hüquqşünas Əkrəm Həsənov isə bildirib ki, məsələni daha da genişləndirmək lazımdır:

“Həm mansard, həm də zirzəmilərə, qarajlara belə çıxarış verilir. Halbuki o da qeyri-yaşayış sahəsidir və bütün sakinlərə mənsubdur. Yəni mansard kimi. Bu, tikinti sahəsində olan özbaşnalıqdan irəli gəlir. Tikinti sahəsində tam özbaşınalıqdır. Yəni layihələndirmə, tikintinin aparılması... Əslində binanın torpağı mənzil alanların adına alınmalıdır. Layihə əvvəlcədən bəyan olunmalıdır. Bunların heç biri yoxdur. Heç biri ictimaiyyətə bəyan olunmur. Nəinki ictimaiyyətə, binadan mənzil alanlara da. Sadəcə, binanı tikənlər artıq qanunsuz pul əldə edirlər və təəssüf ki, aidiyyəti orqanlar da buna göz yumur. Çox zaman da onlarla əlbir olurlar...”

Azərbaycanda 6 və daha çox insanın yaşadığı ailələrdə bir nəfər il ərzində orta hesabla 126,1 kiloqram çörək və çörək məhsullarından istifadə edir.

Yeniavaz.com açıqlanan sonuncu rəsmi məlumatlara istinadən bildirir ki, bu, Nazirlər Kabinetinin müəyyən etdiyi minimum normadan aşağıdır.

Məlumat üçün bildirək ki, ölkədə minimum istehlak səbətinin tərkibi sonuncu dəfə Nazirlər Kabinetinin 6 iyun 2014-cü il tarixli qərarı ilə müəyyən edilib və həmin qərarda göstərilir ki, insanın sağlamlığının və həyat fəaliyyətinin minimum səviyyəsi üçün hər bir insan il ərzində ən azı 136,8 kiloqram çörək və çörək məhsullarından istifadə etməlidir.

Eyni zamanda ailə tərkibi 4 və 5 nəfərdən ibarət olan ev təsrrüfatlarında da çörək və çörək məhsullarının istehlakı minimum səviyyədən aşağıdır. Yalnız 3 və daha az insanın yaşadığı ailələrdə çörək və çörək məhsullarının istehlakı minimum səviyyədən yüksək olub.

Onu da qeyd edək ki, böyük ailələrdə çörək və çörək məhsullarından başqa ət və ət məhsullarının, həmçinin bitki yağlarının istehlakı da minimum istehlak normasından aşağı olub. Statistika Komitəsinin açıqladığı sonuncu məlumatda qeyd olunur ki, 6 və daha çox insanın yaşadığı ailələrdə il ərzində adambaşına 32,5 kiloqram ət və ət məhsulları, 9,9 kiloqram bitki yağı istehlak olunub.

Nazirlər Kabinetinin qəbul etdiyi qərara görə ət və ət məhsullarının istehlakı ən azı 32,9 kiloqram, bitki yağlarının istehlakı isə 10,9 kiloqram olmalıdır.