 |
|
|
Azərbaycanın İsraildəki səfirliyinin rəsmi açılış mərasiminin vaxtı açıqlanıb.
"Report" xəbər verir ki, bu barədə i24 telekanalı məlumat yayıb.
Ətraflı
Məlumata görə, səfirliyinin rəsmi açılış mərasimi martın 29-da Təl-Əvivdə baş tutacaq və burada Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramovun da iştirak edəcəyi gözlənilir.
Qeyd edək ki, Prezident İlham Əliyev 2022-ci il noyabrın 26-da Azərbaycanın İsrail Dövlətində (Təl-Əviv şəhərində) səfirliyinin təsis edilməsi ilə bağlı sərəncam imzalayıb.
Dövlət başçısının yanvarın 11-də imzaladığı digər sərəncamla Muxtar Məmmədov Azərbaycanın İsraildəki fövqəladə və səlahiyyətli səfiri təyin edilib.
ABŞ dövlət katibinin Yaxın Şərq üzrə müavini Barbara Leaf martın sonunda Livana səfər edəcək.
Xarici KİV xəbər verir ki, o, Livan parlamentinin sədri Nəbih Berri, bu ölkənin keçid hökumətinin başçısı Nəcib Mikati, xarici işlər naziri Abdullah Bu Həbib və bir sıra siyasi liderlərlə görüşəcək.
Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər, Misir, ABŞ və Fransanın qatıldığı fevral ayında Parisdə Livanla bağlı beştərəfli görüş keçirilib.
Rusiya-Çin münasibətləri görünməmiş yüksək səviyyəyə çatıb.
APA-nın Moskva müxbiri xəbər verir ki, bunu Rusiyanın müdafiə naziri Sergey Şoyqu bildirib.
“Rusiya ilə Çin arasında münasibətlər bu gün yeni, görünməmiş yüksək səviyyəyə çatıb və dünyada artan geosiyasi gərginlik şəraitində qlobal sabitliyin dəstəkləyici sütununa çevrilib”, - Şoyqu çinli həmkarı general-polkovnik Li Şanfunu Çin Xalq Respublikasının müdafiə naziri təyin edilməsi ilə əlaqədar təbrikində deyib.
Albaniya Respublikasının Prezidenti Bayram Beqay X Qlobal Bakı Forumunda iştirak etmək üçün martın 11-də Azərbaycan Respublikasına işgüzar səfərə gəlib.
"DogruXeber.az" xəbər verir ki, hər iki ölkənin dövlət bayraqlarının dalğalandığı Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportunda Albaniya Prezidenti Bayram Beqayı Azərbaycanın energetika naziri Pərviz Şahbazov və digər rəsmi şəxslər qarşılayıblar.
"KTMT üzv ölkələri Ermənistanın ikili oyun oynadığını yaxşı bilirlər".
Bunu Azərbaycan Respublikası Prezidentinin köməkçisi, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyasının xarici siyasət məsələləri şöbəsinin müdiri Hikmət Hacıyev "Report"a müsahibəsində bildirib.
"Ermənistan daim ümid edirdi ki, KTMT ölkələri onun Azərbaycanın ərazilərini işğalda saxlamasına kömək etməlidir. Amma həmin ölkələr Ermənistanın bu avantürüst siyasətinin alətinə çevrilmək istəmirdilər. Yəni, Ermənistan özünü yanlış addımları ilə pis vəziyyətə salıb. KTMT-nin keçmiş baş katibi Yuri Xaçaturovu vəzifədə ola-ola necə hörmətsiz qaydada geri çağırıb cinayət işi açmaları hamının yadındadır. Bu, əslində bütün KTMT üzv ölkələrinin təhqir olunması idi", - Hikmət Hacıyev qeyd edib.
"Son vaxtlar Ermənistan öz ərazisində KTMT-nin təlimlərinin keçirilməsindən imtina etdi. İndi də artıq Baş katibin müavini kvotasından imtina ediblər.
Hayastan Respublikası hesab edir ki, bütün dünya bunlara borcludur, hamı gəlib onların əvəzinə Azərbaycana qarşı vuruşmalıdır. Və əsassız iddiaları qəbul edilmədiyi üçün hamıdan inciyirlər. KTMT üzv ölkələri Ermənistanın ikili oyun oynadığını yaxşı bilirlər", - Azərbaycan Prezidentinin köməkçisi vurğulayıb.
Rusiyanın Ukraynaya qarşı işğalçı müharibəsi davam etdiyi vaxtda Türkiyədən tərəflərə sülh çağırışı edilir. Rəsmi Ankara hesab edir ki, Moskva ilə Kiyev arasında sülh danışıqları başlamalı, müharibəyə son qoyulmalıdır. Türkiyənin bunun üçün vasitəçilik etməyə hər zaman hazır olduğu istər Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan tərəfindən, istərsə də digər rəsmi şəxslər tərəfindən bəyan edilib.
Ankaranın bu mövqeyi bəzi ölkələr, xüsusilə də Qərb tərəfindən müsbət qarşılanmır. Avropa və ABŞ hesab edir ki, indiki şəraitdə sülh danışıqları yalnız Moskvanın xeyirinə işləyər.
Ankaranın Rusiyanın Ukraynadakı işğalçı müharibəsi ilə bağlı tutduğu mövqeyi “Lenta.ru” saytına Türkiyə Prezidenti yanında Təhlükəsizlik və Xarici Siyasət Şurasının üzvü, Altınbaş Universitetinin (İstanbul) rektoru Çağrı Erhan şərh edib. DIA/AZ Erhanın müsahibəsini AYNA-ya istinad və ixtisarla təqdim edir:
- Türkiyə Ukrayna böhranının lap əvvəlindən kifayət qədər balanslı mövqe tutdu və bu, ona münaqişənin hər iki tərəfinin etibar etdiyi azsaylı ölkələrdən birinə çevrilməyə imkan verdi. Belə bir ssenari varmı ki, Türkiyə Rusiyaya qarşı daha sərt mövqe nümayiş etdirməyə, məsələn, sanksiyalara qoşulmağa məcbur olacaq?
- Mən belə düşünmürəm. Türkiyə lap əvvəldən Qərb müttəfiqlərinə açıq şəkildə bildirdi ki, bizim xüsusi mövqeyimiz var. Biz digər NATO üzvləri kimi deyilik. Bizim həm Rusiya, həm də Ukrayna ilə dəniz sərhədlərimiz və bir çox ticarət, sosial və mədəni əlaqələrimiz var. Türkiyə ilə bu iki ölkə arasında münasibətlərin həcmi digər NATO ölkələri ilə müqayisədə daha çoxdur. Ona görə də biz əvvəldən Qərb müttəfiqlərimizdən xahiş etdik: bizi heç bir sanksiyaya doğru itələməyin, biz Rusiya ilə münasibətlərimizi normal şəkildə davam etdirmək istəyirik. Eyni zamanda Türkiyə, təbii ki, Montrö Bəyannaməsi əsasında dərhal Qara dəniz boğazlarını Rusiya hərbi gəmiləri üçün bağladı.
Sonrakı aylar isə Türkiyənin yanaşmasının düzgünlüyünü nümayiş etdirdi: təxminən bir il əvvəl biz Rusiya və Ukraynanın xarici işlər nazirlərini Antalyada bir araya gətirə bildik. Sonra Türkiyə hərbi əsirlərin mübadiləsində vasitəçi rolunu oynadı.
Nəhayət, bizim əsas uğurumuz “taxıl sazişi” oldu. Çünki bu, təkcə Rusiya, Ukrayna və ya Türkiyə üçün deyil, həm də Ukrayna və Rusiya taxılının tədarükündən tamamilə asılı olan ən azı 11 Afrika ölkəsi üçün vacib idi. Onlar aclığın astanasında idilər. Bu razılaşma Qərb müttəfiqlərimiz tərəfindən bəyənildi və müsbət qarşılandı.
Hər bir münaqişədə münaqişənin hər iki tərəfinə çıxışı olan biri olmalıdır. Bunsuz müqavilələr bağlamaq, hətta sadəcə bazarlıq etmək mümkün deyil. Ona görə də Türkiyə öz siyasətindən əl çəkməyəcək.
- Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan apreldə Rusiya və Ukrayna prezidentləri arasında danışıqlar təşkil etmək istəyir...
- Bunun nəticə verib-verməyəcəyini söyləmək çətindir. Çünki ABŞ və Böyük Britaniya hərbi əməliyyatların davam etdirilməsinə çalışır və Rusiya ilə istənilən görüş və danışıqlara qarşı çıxır.
- Türkiyə vasitəçilikdən nə qazanır - iqtisadi və siyasi baxımdan?
- Artıq Türkiyənin cənubunda və şərqində müharibələr gedir, şimalda da müharibəyə ehtiyacımız yoxdur. Ona görə də Türkiyə Rusiya və Ukraynanın münaqişəyə tez bir zamanda son qoymasını və sülhə gəlməsini istəyir.
Hərbi əməliyyatların başlaması ilə Türkiyəyə Rusiya və Ukraynadan mühacir axını çoxalıb. Qaçqınların sayı hər gün artır. Artıq Suriyadan və regionun digər ölkələrindən çoxlu miqrant və qaçqınlarımız var. Ona görə də bizə hələlik rus və ukraynalı qaçqınlar lazım deyil. Biz münaqişənin onsuz da çətin vəziyyətə düşən Türkiyə iqtisadiyyatına mənfi təsir göstərməsini istəmirik.
Qara dəniz regionu iqtisadiyyatımız üçün son dərəcə əhəmiyyətlidir. Türkiyəyə enerji qaynaqlarının çatdırılması üçün ən mühüm kanal olan “Türk axını” oradan keçir. Rusiya Prezidenti Vladimir Putin Türkiyədə yeni qaz qovşağının yaradılmasını təklif etdi və biz bunu ürəkdən alqışlayırıq. Ona görə də Türkiyə sülhün tezliklə bərqərar olmasına gətirib çıxaracaq istənilən təşəbbüsü dəstəkləyəcək. Üstəlik, özümüz də çox vaxt təşəbbüskar kimi çıxış edirik.
- Siyasi aspektdən yanaşsaq, Türkiyənin münaqişəyə yanaşmasının geosiyasi mövqeyini gücləndirdiyini, onu bir növ Qərbə alternativə çevirdiyini hiss edirsinizmi?
- Mən belə düşünmürəm. ABŞ və Böyük Britaniya öz təsir dairələrini yaradırlar və iki şərti blok yaranıb. Fevralın sonunda BMT Baş Assambleyası Ukrayna ilə bağlı daha bir qətnamə qəbul etdi: dünya ölkələrinin demək olar ki, dörddə üçü ya lehinə səs verdi, ya da bitərəf qaldı. Qətnamənin əleyhinə yalnız bir neçə ölkə çıxış etdi. Deməli, Qərb artıq istədiyinə nail olub.
Amma eyni zamanda biz Rusiyaya qarşı sanksiyaların nəticə vermədiyini görürük. Nə İranda, nə Şimali Koreyada, nə də başqa bir ölkədə onların heç bir təsiri olmadı. Ona görə də Qərb Rusiyaya maksimum ziyan vurmaq üçün müharibəni uzatmağa, onun dayanmamasına əmin olmağa çalışır. Yəni söhbət Türkiyənin geosiyasi mövqeyindən və ya buna bənzər bir şeydən getmir. Biz yalnız Qərblə Rusiya arasındakı bu lazımsız eskalasiyadan uzaqlaşmağa çalışırıq.
- ABŞ və Avropa İttifaqında getdikcə daha çox deyilir ki, Rusiya ilə Ukrayna arasında sülh danışıqlarının vaxtı hələ çatmayıb. Türkiyə bu fikirlə razılaşırmı? Hazırda sülh danışıqları üçün hər hansı şərait görürsünüzmü?
-Türkiyə əmindir ki, ilk addım barışıq əldə etmək üçün mühümdür. Tam hüquqlu sülh danışıqları bundan sonra başlayacaq. İndi onların parametrlərini, gündəliyini müzakirə etməyə ehtiyac yoxdur. Tam hüquqlu sülh danışıqları üçün hələ tezdir.
Əvvəllər sülh üçün ilkin şərtlər artıq yaranmışdı və o, çox qısa müddətə bağlanmışdı. İndi ən azı bir ay davam edəcək və tərəflərə sülhün bağlanmasının təfərrüatlı şəkildə müzakirə olunacağı nazirlər səviyyəsində danışıqlar aparmağa imkan verəcək atəşkəsin bağlanması üzrə danışıqlara başlamaq lazımdır.
Amma hazırda belə şərait yaratmadan sülh danışıqları aparmaq mümkün deyil. Təbii ki, tərəflər atəşkəs üçün öz ilkin şərtlərini irəli sürəcəklər. Bu barədə rəsmi məlumatım yoxdur, amma mediada gedən məlumatlara əsasən, deyə bilərəm ki, Ukrayna atəşkəs üçün şərt kimi Zaporojye Atom Elektrik Stansiyasının onun və ya ən azı MAQATE-nin nəzarətinə verilməsini istəyir. Rusiyanın bununla razılaşacağına əmin deyiləm. Amma düşünmürəm ki, Ukraynanın heç bir tələbini təmin etmədən atəşkəsə razılaşmaq mümkün olacaq.
Ukrayna münaqişənin davam etdirilməsində maraqlı olan Qərbin təzyiqi altındadır. Qərb ölkələri Ukraynaya getdikcə daha çox silah göndərir, hərbi məsləhətlər verir və mənəvi dəstək göstərir: ABŞ Prezidenti Co Bayden Kiyevdə idi və bundan əvvəl də Zelenski ABŞ-da qəbul edilib. Ona görə də ukraynalılar hiss edirlər ki, Qərb onları sona qədər dəstəkləyəcək - yaxşı və ya pis, amma reallıq budur.
- Türkiyə bu ilin sonuna qədər atəşkəsin bağlana biləcəyinə inanırmı?
- Bəşəriyyət tarixində minlərlə müharibə olub. Onların hamısı bitdi. Bu müharibə də nə vaxtsa bitəcək, amma dəqiq nə vaxt olduğunu bilmirik. Bunun üçün tərəflər bir-birinə doğru bir neçə addım atmalı, qarşılıqlı tələblərin heç olmasa bir hissəsini yerinə yetirməlidirlər. Və Türkiyə indi bu iki ölkəni bir araya gətirməyə, uzlaşmaya, ortaq məxrəcə gəlmələrinə kömək etməyə çalışır.
- Türkiyənin sülh yolu ilə nizamlanmaya dair öz baxışı varmı?
-Bu il ərzində Türkiyə yalnız vasitəçi idi, başqa bir şey olmadı. Hazırda Türkiyənin yeganə missiyası prezidentlər Putin və Zelenskinin xarici müdaxilə olmadan heç olmasa bir dəfə görüşməsi və birbaşa danışması üçün şərait yaratmaq istəyir. Çünki onlar görüşsələr, bəlkə də özlərinə uyğun bir həll tapa bilərlər.
Türkiyənin hüdudlarında prezident seçkiləri öncəsi əsas rəqiblər Rəcət Tayyib Ərdoğan və Kamal Kılıcdaroğlunun reytinqi barədə sorğu keçirilib.
Gununsesi.info-nun xəbərinə görə, sorğuda ölkənin iri şəhərlərində Kamal Kılıcdaroğlu böyük səs üstünlüyü ilə Rəcəb Tayyib Ərdoğanı üstələyib.
Əhalinin nisbətən kasıb yaşadığı və dinə bağlı olduğu ölkələrdə isə Ərdoğan rəqibindən çox səs toplayıb.
Sorğunun ümumi nəticələrinə gəlincə, Kılıcdaroğlu ilə hazırki dövlət başçısı arasında fərq belə olub.
Kılıcdaroğlu 43.6 faiz, Ərdoğan isə 40,7 faiz səs qazanıb.
Yerdə qalan 15.7 faiz isə digər namizədləri və bitərəf qalanların iradəsini əks etdirib.
Türkiyə-İsveç-Finlandiya Daimi Birgə Mexanizminin toplantısı ümumən müsbət aurada keçdi.
Axar.az xəbər verir ki, bu barədə Türkiyə Prezident Administrasiyasının İctimaiyyətlə Əlaqələr İdarəsinin rəhbəri İbrahim Kalın deyib.
“Prossesin sürəti Finlandiya və İsveçin atacağı addımlarla bağlıdır. NATO-nun genişlənməsini həmişə dəstəkləmişik”, - deyə o bildirib.
Türkiyənin Xalq Demokratik Partiyasının (HDP) keçmiş həmsədri Səlahəddin Dəmirtaş İYİ partiyasının sədri Meral Akşenerə məktub yazıb.
Türkiyə mətbuatı xəbər verir ki, Dəmirtaş məktubunda maraqlı siyasi məqamlara toxunub.
Hazırda həbsdə olan Dəmirtaşın sözlərinə görə, əgər HDP Akşenerə dəstək vermək qərarına gəlsə, böyük ehtimalla Kılıçdaroğlu Prezident, xanım siyasətçi isə vitse-prezident olacaq:
“Bundan başqa, partiyanız bir neçə nazir vəzifəsini öhdəsinə götürəcək”.
Qeyd edək ki, Türkiyə müxalifəti martın 6-sı ölkədə mayın 14-ü keçiriləcək Prezident seçkilərinə vahid namizədini açıqlayıb. Belə ki, “altılı masa”nın prezidentliyə namizədi CHP lideri Kamal Kılıçdaroğlu olub.
Çin Qərbin təzyiqlərinə baxmayaraq, Rusiya ilə çoxşaxəli, o cümlədən iqtisadiyyat və hərbi sahədə əməkdaşlığı davam etdirəcək.
Bu fikirlər ABŞ kəşfiyyatının ölkəyə qarşı “qlobal təhdidlər”lə bağlı illik hesabatının məxfi olmayan versiyasında yer alıb.
Qeyd olunub ki, Ukraynadakı hərbi əməliyyatın qlobal narazılığına baxmayaraq, Çin Moskvanın ictimai dəstəyini kəsdiyi halda ABŞ-a meydan oxumağa davam etmək üçün Rusiya ilə diplomatik, müdafiə, iqtisadi və texnoloji əməkdaşlığı davam etdirəcək.
Sənəd ABŞ Senatının kəşfiyyat üzrə xüsusi komitəsində keçirilən dinləmələr zamanı açıqlanıb. Dinləmələr açıq, sonra isə bağlı qapılar arxasında keçirilib.