Mənzil bazarında müştəri qıtlığı davam edir.

Bu barədə "Qafqazinfo"ya paytaxtdakı rieltorlar məlumat veriblər. Bununla belə evlər bahalaşmaqdadır. Belə ki, Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, 2024-cü ilin mart-iyun aylarında ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə mənzillərin orta qiyməti 9.2 faiz artıb. Yeni tikilmiş mənzillər 10.3 faiz, köhnə binalarda olanlar isə 9.2 faiz bahalaşıb.

Maraqlıdır, müştəri qıtlığı varsa, qiymətlər niyə artır?

Rieltorların sözlərinə görə, bahalaşan təkcə mənzillər deyil. Həmçinin fərdi yaşayış evləri, yəni həyət evlərinin də qiymətləri artır. Sənədsiz evlərə çıxarış ("kupça") veriləcəyi ilə bağlı xəbərlərin fonunda, hətta belə evlərin də qiymətində artım var. Bu amil satışların azalmasına rəğmən mənzillərin də qiymətinə təsir edir.

Daşınmaz əmlak üzrə ekspert Elnur Fərzəliyev isə deyir ki, mənzillərin qiymətindəki artım əsasən bina tikintisi üçün yararlı olan torpaq sahələrinin bahalaşması ilə bağlıdır. Bu məsələ yeni tikilən mənzillərin qiymətlərinə təsir edir. Köhnə tikililərin qiymətləri isə süni olaraq artırılır.

Bakı şəhərində ən çox bahalaşma Səbail rayonundadır. Bu barədə Azərbaycan Qiymətləndiricilər Cəmiyyətinin sədri Vüqar Oruc danışıb. Onun sözlərinə görə, bu rayon ərazisində iyun ayında ötən ilin eyni ayı ilə müqayisədə ikiotaqlı yeni tikilinin qiyməti orta hesabla 18.3 faiz, köhnə tikilininki isə 14.2 faiz artıb. Həmçinin Nərimanov rayonunda ikiotaqlı yeni tikili mənzilin qiyməti 15.9 faiz, köhnə mənzilin qiyməti 12.0 faiz artıb. Eyni zamanda, Nizami rayonunda ikiotaqlı yeni tikili mənzil üçün məbləğ 16.2 faiz, köhnə binalı mənzil üçün isə 11.0 faiz yüksəlib. Ən az qiymət artımı isə Qaradağ rayonunda qeydə alınıb. Bu ərazidə iyun ayında bir il əvvələ nisbətən yeni tikilidə ikiotaqlı mənzil ortalama 5.5 faiz, köhnə tikilidə isə 3.9 faiz bahalaşıb.

Ekspert hesab edir ki, Ukraynadakı müharibə nəticəsində Rusiyada və bu ölkədə yaşayan, biznesi olan soydaşlarımızın Azərbaycanın daşınmaz əmlak bazarına diqqəti artıb. Həmçinin daşınmaz əmlaka investisiya etmək daha əlverişlidir. Belə ki, banklar manatla olan əmanətlərə illik 7-8 faiz, bəzən 10 faiz gəlir vəd edir. Daşınmaz əmlak isə hər il orta hesabla 15 faizə yaxın bahalaşır.

Üstəlik evlərin kirayəsindən gəlir əldə etmək imkanlarının da olması daşınmaz əmlaka marağı daha da artırır. Bu amil daşınmaz əmlaka sərmayə qoyuluşunun cazibədarlığını yüksəldir. Nəticə etibarilə daşınmaz əmlaka investisiyaların artması qiymətləri yüksəldir. Bu, daşınmaz əmlakın bahalaşmasının səbəblərindən biridir. Burada inflyasiya amilinin də rolu az deyil.

Lakin V.Oruc da bu qənaətdədir ki, bahalaşmanın əsas səbəbi torpaq sahələrinin qiymətlərindəki artımdır. Bir sözlə, bina tikintisinə yararlı torpaq sahələrinin getdikcə azalması qiymətlərin artmasını şərtləndirir. Bu da yeni tikililərdəki mənzillərin bahalaşmasını qaçılmaz edir. Belə vəziyyət köhnə binalardan mənzil satanların da "işinə yarayır". Beləliklə, yeni mənzillər bahalaşdıqca köhnələrin də qiymətləri artır. Fərdi yaşayış evlərinə gəlincə, yaxın vaxtlarda "kupça"sız evlərin sənədləşdirilməsinə başlanılacağının vəd olunması bu bazarda da bahalaşmaya "yaşıl işıq" yandırır. Bu baxımdan bahalaşmanın davam edəcəyi gözlənilir.

Son günlər bazarlarda və marketlərdə pomidorun qiymətində kəskin bahalaşma müşahidə edilir. İstehlakçılar pomidorun qiymətinin 1.5-2 dəfə artdığını bildirir. Onlar yay fəslində pomidorun belə kəskin bahalaşmasının normal olmadığı qeyd edirlər.Qış tədarükünə hazırlaşan əhalini isə bu sual çox maraqlandırır.
Görəsən, pomidorun qiyməti nə vaxt düşəcək?

Məsələni dəyərləndirən iqtisadçı ekspert, Natiq Cəfərli "Sherg.az"a söyləyib ki, pomidorun qiymətinin artmasının səbəbi xarici ixracata daha çox önəm verilməsidir:

''Bu yöndə Rusiyaya maraq daha çoxdur. Ona görə də ixracata göndərilən pomidorun həcmi artdıqca yerli bazarlarda qiymət daha yüksək olur. Çünki istehsal həcmi Azərbaycanda ciddi şəkildə artmayıb. Əgər pomidorun istehsal həcmi kəskin şəkildə çoxalsa, həm ixracata yönəlik artım olardı, həm də daxili bazardakı qiymətlərdə sabitlik yaranardı. Bundan sonra pomidorun qiymətinin aşağı enməsi isə məhsuldarlıqdan asılıdır. Beləki, avqust-sentyabr aylarında məhsuldarlıq bol olarsa, o zaman qiymətlərdə müəyyən enmələr ola bilər. Fikrimcə, hazırda bu çətin məsələdir. Çünki ixracat əsas hədəf kimi götürülür. Bu onlara daha çox sərf edir. Ona görə də ixracat artdıqca daxili bazarda da qiymətlərin yüksək olması ehtimalı var".

Yay həm də tikinti mövsümünün qızğın vaxtıdır.

Paytaxtın əksər ərazilərində tikinti və təmir işləri gedir.

Bəs tikinti materiallarının qiymətində hansı dəyişiklik var? Qiymət artımı tikinti bazarına necə təsir edib?

“Cebheinfo.az”-ın əməkdaşı “EuroHome” tikinti və inşaat materialları bazarına baş çəkib.

Alıcıdan çox fəhlə var

Bazarda səhər saatlarından başlayaraq alıcılardan çox yükdaşıma ilə məşğul olan fəhlələri görünürdü. Çox güman ki, bazara yeni tikinti və inşaat materilları gətirilmişdi. Armatur satışı ilə məşğul olan Dadaş adlı satıcı deyir ki, qiymətdə ötən ilə nisbətən artım olub:

“Armaturlar əsasən Rusiya istehsalıdır. Hər birinin öz qiyməti var. Bir tonunu 1 150 manata təklif edirik. Keçən il isə bu rəqəm 1 200 manat idi. Ölçüsü 12-lik olan armaturun 1 metri 1-1,15 manat, 14-lük isə 1,39 və ya 1,43 manatdır. Demək olar ki, alıcı yoxdur. Lakin bəzən müştəri gəldiyi an ən azı bir neçə ton armatur alır. İyun və sentyabr ayları tikinti mövsümü sayılır. Amma bu il əvvəlki illərə nisbətən daha yaxşı ticarət etmişik”.

“Elə istidə burada otururuq”

Vilayət adlı satıcı deyir ki, taxtanın qiyməti ucuzlaşmaqda davam edir:

“Hazırda taxtanın 1 kubmetrini 300-320 manat civarında təklif edirik. Ötən il bundan baha qiymətə təklif olunurdu. Lakin yenə də alıcı azdır. Elə istidə burada otururuq. Biz də istəyirik ki, qiymət ucuz olsun. Çünki alan çox azdır. Bir neçə il öncə burada baş verən yanğından sonra ocağımıza taxtadan tabut hördük. Nə qədər sahibkar əziyyət çəkdi. Yenə də bu günümüzə şükür”.

“O kərpicdən heç heyvan üçün dam tikilə bilməz”

Zəkəriyyə adlı alıcı deyir ki, qiymətlərdə artım çoxdur:

“Ötən il taxtanın 1 kubmetrini 320 manata almışdım. Hissə-hissə materiallar alaraq evimi tikmək istəyirdim. Ancaq mişar daşı keçən il 40-50 qəpiyə təklif edilirdisə, hazırda 80-90 qəpik arası təklif edilir. Belə olan halda görün bir “KamAZ” daşın qiyməti nə qədər olacaq? Əvvəllər isə ən azı 800 daş alırdıq”.

O bildirib ki, kərpicin də qiyməti kəskin artıb:

“Əvvəllər ən ucuz tikinti materialı kərpic idi. Kərpic torpaqdan hazırlanır. Yəni maya dəyəri çox ucuzdur. Ancaq nə baş verdi ? 10-14 qəpiyə satılan kərpicin hazırda qiyməti 25 qəpikdir. O kərpicdən heç heyvan üçün dam tikilə bilməz. 30 qəpiklik kərpic 54 qəpiyə təklif edilir. Bu qədər bahalıq olan yerdə tikinti materialları əvəzinə samandan özümüzə ev tikməli olacağıq”.

Kərpic satan Valeh adlı satıcı bildirir ki, qiymətinin artması çoxdan gözlənilən idi:

“Ard-arda tikinti məhsullarının qiyməti artır. Bazarda təklif çox, tələb azdır. Biz də istəyirik ki, ucuz qiymətə sataq, lakin maya dəyəri baha olduğuna görə ucuz sata bilmirik”.

“Ucuzdur, yenə alan yoxdur”

Dam örtüyü satışı ilə məşğul olan Məhərrəm bildirib ki, qiymət münasib olsa da, alıcı azdır:

“Əvvəllər 10-11 manata satdığımız 50 mm ölcüdə olan dam örtüyü hazırda 9-10 manat arası təklif edilir. Ən nazik, yəni 32 mm ölcüdə olan dam örtüyünü 4 manata təklif edirik. Standart 38 mm ölcüdə olan dam örtüyünü 6 manata stırıq. Keçən il isə daha idi. Lakin yenə də alıcı qıtlığı var. Halbuki əvvəllər alıcı yetəri qədər idi. Ancaq bu il vəziyyət daha ağırdır”.

Bir neçə il əvvəl ilə müqayisədə “Azərpoçt” MMC-nin poçt şöbələri vasitəsilə ölkədaxili pul köçürmələrində 60-70 %-lik azalma mövcuddur.

“Report” xəbər verir ki, bunu Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyinin yanında “Azərpoçt” MMC-nin əməliyyat departamentinin direktoru Asiman Əliyev “Asan radio”da yayımlanan “Rəqəmsal Dialoq” verilişində deyib.

“Bu onu göstərir ki, bu əməliyyat növü insanlar arasında artıq o qədər də aktual deyil. Əsasən pandemiya dövründə qapanma şəraitində insanların daha çox kartdan karta əməliyyatlarına meyllənməsi müşahidə edildi. Bu da bizim daxili pul köçürmələri üçün təsirsiz ötüşmədi” ,- deyə o qeyd edib.

A.Əliyev 2022-ci ildən başlayaraq Rusiyadan Azərbaycana pulköçürmə istiqamətində yeni vasitə təqdim edilib: "Vətəndaşlar “Granat” pulköçürmə sistemi vasitəsilə köçürülən pul vəsaitlərini poçt şöbələrindən də ala bilərlər".

“Böyük Yeddilik” (G7) qrupunun ötən il üzrə dövlət borcunun həcmi açıqlanıb.

İqtisadiyyat.az bu barədə dünya statistikasına istinadən xəbər verir.

Məlumata görə, ötən il Amerika Birləşmiş Ştatları təqribən 33 trilyon dollar ilə "G7" ölkələri arasında ən yüksək dövlət borcuna sahib ölkə olub. Bununla belə, dövlət borcunun ÜDM-dəki payı baxımından Yaponiya ABŞ-dən daha yüksək borc yükü daşıyır.

Hesabat dövründə ən yüksək dövlət borcu olan "G7" ölkələri bunlardır:

Ölkələr Borcun miqdarı
ABŞ 33,2 trilyon dollar
Yaponiya 10,07 trilyon dollar
Böyük Britaniya 3,35 trilyon dollar
Fransa 3,25 trilyon dollar
İtaliya 3,05 trilyon dollar
Almaniya 2,83 trilyon dollar
Kanada 2,21 trilyon dollar

Bu ilin I yarısında Hesablama Palatası 91 milyon manatlıq maliyyə pozuntusu aşkarlayıb.

Büdcəyə zərərin 39,3 milyon manat olduğu hesablanıb.

Qurumun kollegiyası 36,6 milyon manat məbləğində hesablanmış büdcəyə zərərin müvafiq qaydada pul və ya natura şəklində bərpası, eləcə də əvəzləşdirilməsi istiqamətində təkliflər verib.

2,7 milyon manat məbləğində hesablanmış büdcəyə zərər üzrə cinayət tərkibinin əlamətlərinin ehtimal olunması ilə əlaqədar 2 audit üzrə müvafiq materiallar hüquq-mühafizə orqanlarına göndərilib.

Büdcəyə zərərdən əlavə, həm də digər maliyyə pozuntuları da qeydə alınmışdır. Auditlər zamanı rast gəlinən bu pozuntulara vəsaitlərin icrası zamanı vahid büdcə təsnifatına əməl olunmaması, satınalma tətbiq olunmadan vəsaitin icrası və s. hallar aid edilib ki, belə hallar üzrə maliyyə pozuntularının məbləği 51,7 milyon manat təşkil edib.

Nəticələri rəsmiləşdirilmiş auditlər üzrə maliyyə hesabatlarında 169,3 milyon manatlıq təhriflərə yol verildiyi aşkarlanıb ki, bunların 47 milyon manatı əhəmiyyətli təhriflərdən ibarət olub.

Nəzarət tədbirlərinin nəticələri ilə bağlı zəruri addımların atılması məqsədilə 14 halda nəzarət obyektlərinə auditor hesabatı və kollegiya qərarları göndərilmişdir. 2024-cü ilin İş Planına əsasən başa çatdırılmış nəzarət tədbirlərinin nəticələri Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə və Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisinə təqdim olunmuşdur. 5 tədbir üzrə Azərbaycan Respublikasının və Naxçıvan Muxtar Respublikasının Nazirlər Kabinetinə, 2 tədbir üzrə aşkar edilmiş aidiyyəti nöqsanlarla əlaqədar səlahiyyətləri çərçivəsində tədbirlərin görülməsi məqsədilə Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyinə, 8 tədbirlə əlaqədar Azərbaycan Respublikasının və Naxçıvan Muxtar Respublikasının aidiyyəti mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarına və digər qurumlara məlumat göndərilmişdir.

Hesabat dövründə də əvvəlki illərdə başa çatdırılmış nəzarət tədbirlərinin nəticələri üzrə qurumlar tərəfindən atılmış addımların icrasının izlənilməsi (follow-up) diqqətdə saxlanılmış, əvvəlki illərin nəzarət tədbirləri üzrə dövlət vəsaitinin bərpa təklifi ilə bağlı qalan vəsaitdən 2,3 milyon manatın hesabat tərtib olunduğu günədək pul və əvəzləşdirmə formasında bərpası təmin edilib.

Əvvəlki ildə maliyyə hesabatlarının auditi nəticəsində aşkarlanmış 661,5 milyon manat əhəmiyyətli təhriflərin 205,2 milyon manatı üzrə müvafiq düzəlişlər edilib.

İngiliz Financial Times, son dönemde Türkiye’ye yönelen yabancı sıcak paranın, olası küresel veya yerel şoklar karşısında hızla çıkabileceğine dikkat çekti.
İngiliz Financial Times gazetesine konuşan yabancı fon yöneticileri ve bir Türk ekonomi yetkilisi, Türkiye'ye son dönemde yüksek faiz nedeniyle gelen sıcak paranın, ani bir küresel veya yerel şok durumunda hızla çıkabileceğine dair uyarılarda bulundu.

Analizde, "İşlemciler milyarlarca doları Türk lirasına yatırıyor" başlığı altında, fonların yüksek faizden faydalanmak amacıyla Türkiye’ye yöneldiği ancak bu durumun ani piyasa değişimlerine karşı ülkeyi savunmasız bırakabileceği vurgulandı.

CARRY TRADE AKIŞI VE TÜRKİYE'NİN DURUMU
Düşük maliyetli borçlanarak yüksek getiri sağlayan paralara yatırım yapma stratejisi olan 'carry trade' akışına dikkat çekilen haberde, Türk lirasının yılbaşından bu yana ABD dolarına karşı yüzde 18 kazanç sağladığı ifade edildi. Türkiye’ye Ekim 2023’ten bu yana toplamda 24 milyar dolarlık carry trade amaçlı fon akışı gerçekleşirken, TL tahvillere son bir yılda 12,5 milyar dolarlık yabancı girişi olduğu belirtildi.

HIZLI PARA VE YATIRIMCI GÜVENİ
Analizde, Türkiye’ye girişlerin büyük bir kısmının "hızlı para" akışı şeklinde olduğu ve bu nedenle olası bir şokta hızlı çıkış olabileceği uyarısı yapıldı. Abrdn yatırım şirketinden Kieran Curtis, "Bu tür işlemlerde hızlı paranın payı artıyor, bu da tersine dönmeye daha yatkın hale getiriyor" dedi.

Bir Türk ekonomi yetkilisi de benzer görüşleri paylaşarak, dışsal şokların kararsız yatırımcıları Türkiye piyasalarından kaçırabileceğini kabul etti.

YEREL TASARRUF SAHİPLERİNİN RİSKLERİ
Hedge fon yöneticileri, Türkiye'ye olan ilginin yanı sıra yerel tasarruf sahiplerinin TL’ye olan güvenini kaybetme riskine de dikkat çekti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) rezervlerindeki artışın yabancı sıcak para çıkışına karşı koruma sağlayabileceği ifade edilirken, büyük ölçekli doğrudan yabancı yatırımların henüz gerçekleşmediği kaydedildi.

FIM Partners’ın makro strateji şefi Charlie Robertson, Mehmet Şimşek’in yatırımcılara öngörülebilirlik sunabileceğini, ancak bunun sonuçlarının birkaç yıl içinde görülebileceğini belirtti.
cumhuriyet.com.tr
TEREF

"Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi tərəfindən minimum əməkhaqqının artırılması ilə bağlı təkliflər hazırlanır və bu təkliflər noyabrın birinə qədər təqdim olunacaq. Daha sonra hökumətdə müzakirə olunduqdan sonra minimum əməkhaqqının artırılması ilə bağlı qərar qəbul ediləcəyi gözlənilir".

Bunu Baku.ws-ə açıqlamasında VI çağırış Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Vüqar Bayramov bildirib.

Onun sözlərinə görə, ilkin gözlənti növbəti ilin yanvar ayından etibarən minimum əməkhaqqının artması ilə bağlıdır:

"Artım faizinin iki rəqəmli olacağı gözlənilir. Çünki son illər orta aylıq əməkhaqqıda iki rəqəmli artım qeydə alınıb. Bu baxımdan biz minimum əməkhaqqı artırılan zaman həm 2023 və 2024-cü illərdə normal, orta aylıq əmək artım faizinin nəzərə alınması, eyni zamanda inflyasiyanın bu kontekstdə indeksləşdirilməsini təklif edirik. Çünki praktiki olaraq bu minimum əmək haqqı daha yüksək artımların əldə edilməsinə gətirib çıxara bilər.

Nəticədə 700 mindən artıq vətəndaşımızın əməkhaqqısının artmasına, birbaşa onların gəlirlərinə təsir göstərə bilər. Nəzərə alsaq ki, minimum əməkhaqqı alan vətəndaşlarımız daha çox sosial tələbə təminatına ehtiyacı olan vətəndaşlarımızdır. Bu da onların sosial təminatının daha da gücləndirilməsinə xidmət etmiş olacaq.

Bütövlükdə bu istiqamətdə müzakirələr davam edir və təkliflərin hazırlanması və yeni büdcə paketinin müzakirə olunması və nəticə etibarən minimum əməkhaqqının artmasına imkan verəcək.

Konkret məbləğlə bağlı bu ilin payız aylarında müzakirələr nəticəsində əldə edilən rəqəmlə bağlı məlumatı bölüşmək mümkün olacaq".

Prezident İlham Əliyev Şuşada keçirilən II Qlobal Media Forumunda çıxış edib

Azərbaycan qazının Avropaya nəqlini iki dəfə artırmaq bizim hədəfimizdir və biz bu hədəfə doğru irəliləyirik.

AYNA xəbər verir ki, bu sözləri Prezident İlham Əliyev “Yalan məlumatların ifşası: Dezinformasiyaya qarşı mübarizə” mövzusunda 2-ci Şuşa Qlobal Media Forumunda çıxışında söyləyib.

“2021-ci ildə biz Avropaya 8 milyard kubmetr qaz nəql edirdik. Bu il təkcə Avropaya 13 milyard kubmetrə yaxın təbii qaz nəql ediləcək. Ümumi həcm isə 21 milyard kubmetr olacaq. 2027-ci il haqqında danışırıqsa, biz Avropaya ixracı 16 milyard kubmetrə çatdırmalıyıq. Bu resurslar Avropaya mövcud nəqliyyat şəbəkəsi - Cənub Qaz Dəhlizi, həm də onun interkonnektorları vasitəsilə çatdırılacaq”, - deyə dövlətimizin başçısı əlavə edib.