Qrenlandiya köpəkbalığı uzunluğu 5 metrə qədər böyüyə bilən nəhəng heyvanlardır. Onların Şimali Atlantikanın dərin və soyuq sularında yavaş-yavaş üzdüyünü müşahidə etmək mümkündür.

İndex.az xəbər verir ki, elm adamları bu yavaş temp və yavaş böyümə sürətinə görə Qrenlandiya köpəkbalıqlarının uzun müddət yaşadığını düşünürdülər. Ancaq son araşdırmalarına qədər onlar üçün hər hansı bir yaş müəyyən etmək çətin olub.

Böyük ağ köpəkbalığı kimi bəzi növlər, arxa sümüklərində təbəqələrdə böyüyən kalsifikasiya edilmiş toxumalara malikdir. Bu toxumalardan heyvanların yaşını təyin etmək üçün istifadə olunur.

Ancaq Qrenlandiya köpəkbalıqlarının çox yumşaq toxumaları və quruluşları var. Başqa sözlə, sərt bədən quruluşlarına sahib deyillər. Bu səbəblə onların yaşlarının heç vaxt müəyyən edilə bilməyəcəyi düşünülürdü. Xoşbəxtlikdən, mütəxəssislər bunun yolunu tapdılar.

Qrenlandiya köpəkbalığının göz lensi xüsusi bir maddədən ibarətdir və tərkibində metabolik cəhətdən inert zülallar var. Bu o demək idi ki, zülallar bədəndə sintez edildikdən sonra onlar artıq əvəz olunmur.

Bu yolla, köpəkbalığı yetkinlik yaşına çatmayan və radiokarbon tarixli kimi təcrid edilə bilər. Tədqiqatçılar bu məlumat və texnikaya əsaslanaraq Qrenlandiya köpəkbalıqlarının son dərəcə yaşlı olduğunu müəyyən etdilər.

Uzun araşdırmalar nəticəsində onlardan xüsusilə birinin 400 yaşında olduğu təsbit edildi və beləliklə Qrenlandiya köpəkbalığı dünyanın ən uzunömürlü onurğalısı oldu.

Ən yeni tarix. Maraqlı faktlar.
Dünyaya sülh ölkəsi kimi təqdim olunan SSRİ-də həmişə narazı kütlələr olub. Yarandığı gündən süqutuna qədər mövcud rejimin sərtliyinə baxmayaraq, bu narazı kütlələr öz etiraz səslərini ucaltmaqdan çəkinməyiblər.
Etirazların səbəbləri fərqli motivlər olsa da, narazılığın, qiyamların, üsyanların bir hədəfi olub: ölkə rəhbərliyinin yarıtmaz siyasəti, sosial problemlər, yerinə yetirilməyən vədlər.
Bütün bu hadisələr ictimaiyyətdən böyük peşəkarlıqla gizlədilib, SSRİ rəhbərləri hadisələri yerindəcə qapayıb. Amma bu da uzun çəkməyib. 1990-cı illərdən sonra “məxfi” qrifli qovluqlar açıldıqca “kommunizm”ə doğru gedən ölkədə baş verən tam fərqli hadisələrin şahidi oluruq.
Etiraz dalğaları təkcə sənaye şəhərlərindən, kənd təsərrüfatı rayonlarından keçməyib, o cümlədən qapalı məkanlarda da, hərbi hissələrdə, cəzaçəkmə müəssisələrində, həbsxanalarda da etiraz səsləri eşidilib.
Belə hadisələrdən biri də 1970-ci ilin may ayında Kuybışev vilayətinin (indiki Samara) Tolyatti şəhərindəki 7 və 16 saylı islah-əmək koloniyasında baş verib.
1970-ci ildə SSRİ-də Leninin 100 illiyi ilə bağlı böyük tədbirlər keçirilib. Ölkənin ayrı-ayrı bölgələrindən azadlıqdan məhrum olan məhkumların valideynləri, doğmaları Mərkəzi Komitəyə teleqramlar, məktublar ünvanlayaraq ölkə rəhbərliyindən Leninin 100 illik yubileyi ilə əlaqədar amnistiya verilməsini xahiş ediblər.

Ayrı-ayrı tədbirlərdə rəsmilər belə bir qərarın verilməsinin mümkünlüyünü söyləyiblər və bununla da insanlarda bir ümid yeri saxlayıblar.
Aprel ayında ölkəni bürüyən yubiley tədbirləri sona çatıb. Daha sonra 1 May və 9 May bayramları təntənə ilə qeyd olunub. Amma amnistiya məsələsi reallaşmayıb. Bu isə cəzaçəkmə müəssisələrində ciddi narazılığa və etirazlara səbəb olub.
Mayın 21-də Tolyatti şəhərindəki 17 saylı islah-əmək koloniyasında axşam saatlarında 1-ci postun gözəçti əsgəri Kiselyova məhbuslar hücum ediblər. Hadisə Kiselyovun məhbuslardan birinə xəbərdarlıq etməsi ilə başlayıb.
Belə ki, gözətçi əsgər elan lövhəsindən taxta hissələri qopartmaq istəyən məhbusa geri çəkilmək əmrini verib. Əmr icra olunmayanda əsgər havaya xəbərdarlıq atəşi açıb. Lakin bu atəşin də nəticəsi olmayıb. Belə olan halda Kiselyov məhbusun ayaqlarına bir neçə dəfə atəş açaraq onu yaralayıb. Yaralanı tibb məntəqəsinə çatdırdıqdan sonra təxminən 30 nəfərə yaxın məhbus Kiselyovu tərksilah edib ölümcül vəziyyətə qədər döyüblər. Onlar daha sonra koloniyanın inzibati binasına hücum edərək içəridə olan növbətçi zabitləri və nəzarətçiləri tanınmaz hala salıblar. Növbətçi otaqdan cərimə kameralarının (karserlərin) açarları götürülüb, 40 nəfərdən artıq adam dözülməz şəraiti olan cərimə kameralarından azad olunublar.
Qiyama iki “avtoritet”, Aleksandr Boqaçov və Aleksandr Yaxonov başçılıq edib. Qiyamçı məhbusların sayı 500 nəfərə çatıb. Koloniyanın ərazisindəki inzibati bina, klub, yardımçı təsərrüfat otaqları yandırılıb.
Sonra qiyamçılar koloniyaya bitişik olan digər cəzaçəkmə müəssisənə, 6 saylı islah-əmək düşərgəsinə hücum ediblər.
Aradakı ikiqat daş hasarı bir göz qırpımında dağıdan məhbuslar burada da nəzarətçiləri və növbətçi zabitləri tərksilah edib kabinetlərdən birinə doldurublar. Koloniyanın ərazisində olan bütün tikililər yandırılıb.
Koloniyanın sənaye zonasına daxil olan məhbuslar anbarlardan böyük miqdarda spirt əldə ediblər. Qatqısız texniki spirti içən qiyamçılar daha qəzəbli şəkildə qarşılarına çıxan hər şeyi darmadağın ediblər.
Saat 22-23 radələrində islah-əmək müəssisəsinin rəisi Quryev, müavini Brener və əməliyyat hissəsinin rəisi Kostyuk hadisə yerinə gəliblər. Yüksək rütbəlilərin məsələni dinc yolla həll etmək cəhdi baş tutmayıb. Hər üçü dəhşətli dərəcədə döyülərək koloniyanın giriş qapısının qarşısına atılıb.
Məsələdən xəbər tutan Kuybışev vilayət daxili işlər idarəsinin rəisi Vasili Çistyakov gecədən xeyli keçməsinə baxmayaraq, hadisə ilə bağlı SSRİ daxili işlər naziri Nikolay Şelokovu məlumatlandırıb. Həmin dövrdə daxili qoşunları hər hansı bir hadisəyə cəlb edilməsi üçün ölkənin birinci şəxsinin razılığı mütləq şərt sayılıb. Cəmisi 15 dəqiqə ərzində Şelokov Brejnevin razılığını alıb.
Gecə yarısı daxili qoşunların hissələri koloniyaya yeridilib. 6 saata yaxın davam edən əməliyyatdan sonra koloniyada vəziyyət sabitləşdirilib.
İnsident zamanı koloniyanın 3 əməkdaşı və 4 məhbus həlak olub.
Hadisə ilə bağlı cinayət işi açılıb. Düz bir il davam edən istintaqa 140 nəfər cəlb edilib. 29 nəfər 5 ildən 15 ilə qədər azadlıqdan məhrumetmə cəzasına məhkum olunub və onların cəza yerləri dəyişdirilib. 3 nəfərə isə ən ağır cəza, güllələnmə hökmü oxunub.
Hadisə ilə bağlı Mərkəzi Komitədə xüsusi iclas keçirilib.
Həmin dövrdə cəzaçəkmə müəssisələri DİN-ə tabe olduğundan Nikolay Şelokova həbsxanalardakı vəziyyət ilə daha yaxından tanış olmaq tövsiyə edilib.
Nazir bu hadisədən sonra cəzaçəkmə müəssisələrində məhbusların sosial vəziyyətinin yaxşılaşması ilə bağlı bir sıra tədbirlər həyata keçirib.
İlham Cəmiloğlu, Musavat.com

Xəbər verildiyi kimi, Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın Niderlanddakı səfiri Rəhman Mustafayevi geri çağıraraq Rusiya Federasiyasına səfir təyin edib. Polad Bülbüloğlunun 18 illik diplomatik karyerasının sona çatması ilə Azərbaycanın Şimal qonşusunda səfiri də dəyişdi.

R.Mustafayev Avropadan qayıtsa da, Rusiya ictimai-siyasi mühitinə yad diplomat deyil. 61 yaşlı səfir 1980–1985-ci illərdə Moskva Dövlət Universitetinin Beynəlxalq İqtisadi Münasibətlər fakültəsində təhsil alıb. Karyerasının 1994–1997-cı illər dövründə Azərbaycanın Rusiyadakı səfirliyinin əvvəlcə üçüncü, sonra ikinci, ardınca birinci katib işləyib.1997–1999-cu illərdə Dövlət Əmlak Komitəsinin Xarici əlaqələr şöbəsinin müdiri olub. 2000–2006-cı illərdə yenidən Azərbaycanın Rusiyadakı səfiriliyinə qayıdaraq müşavir vəzifəsini tutub.

Rəhman Mustafayevdən həm Azərbaycan cəmiyyətinin, həm Rusiya ictimai-siyasi həyatına qaynayıb-qarışmaq istəyənlərin, həm də bu ölkəyə çörək dalınca üz tutmuş yüzminlərlə azərbaycanlı miqrantın gözləntiləri var.

Rusiya, Azərbaycan dövləti qədər azərbaycanlılar üçün də vacib ölkədir. İttifaq dövründən qalan bağlar, müstəqilliyin ilk illərindəki çətin sosial-iqtisadi şəraitin diqtəsi altında başlayan iqtisadi-ticarət əlaqələri sonrakı dövrlərdə daha da genişlənərək milyonları əhatə edib. Bu ölkəyə əmək miqrantı kimi üz tutan başqa postsovet ölkələrinin vətəndaşları ilə yanaşı azərbaycanlıların da dolanışığı rus bazarlarından çıxıb. Son illərdə Rusiyanın cəlbediciliyi xeyli azalsa da, böyük bazar kimi yenə də əhəmiyyətini qoruyub saxlayır. Bu ölkədən qazanılıb göndərilən yüz milyonlar Azərbaycanla yanaşı digər ölkələrdə sosial-iqtisadi sabitliyin qorunmasında, rifahın təmin olunmasında rol oynayır.

Əlbəttə, Rusiyada yaşayıb, işləyən azərbaycanlılar üçün şərait güllük-gülüstanlıq olmayıb. Rusiya kriminal şəbəkələrin ən geniş yayıldığı ölkələrdən biridir, hətta onu postsovet ölkələrindəki cinayətkar qrupları birləşdirən mərkəz də adlandırmaq olar. On illərdir bu şəbəkələr arasında gedən nüfuz müharibələri minlərlə insanın həyatını itirməsinə səbəb olub. Azərbaycanda az-az kəndlər tapmaq olar ki, onun azı 1 sakini Rusiyada öldürülməsin. Ölkənin hüquq-mühafizə orqanlarının bərbad işi, bir çox hallarda kriminal qruplaşmalarla ortaq hərəkət etməsi miqrantlar üçün ən böyük problemlərdən biri olub. Belə çətin şəraitdə əmək miqrantlarının ümid yeri ölkəsinin Rusiyadakı səfirliyi, konsulluqları olmalıdır. Amma təəssüf ki, Azərbaycan səfirliyi həmvətənlərimizin bu ümidlərini heç vaxt doğrultmayıb. İctimailəşən bəzi insidentlər xaric, başda Polad Bülbüloğlu olmaqla, azərbaycanlı diplomatların vətəndaşların problemləri ilə məşğul olduğunu görən olmayıb. Məsələn, ötən 3 onillikdə minlərlə azərbaycanlı Rusiyada kriminal razborkalarda öldürülsə də, onların qanı batırılıb, çünki hüquq-mühafizə orqanlarından araşdırma tələb edən səfirlik olmayıb…

Yaxud, Azərbaycan səfirliyinin qapıları sənədələri qaydasında olmayan, digər səbəbələrə görə çətinliklərlə üzləşən azərbaycanlıların üzünə bağlı olub. Mediada konsulluq xidmətlərində dəfələrlə rüşvət, korrupsiya, süründürməçilik halları barədə şikayətlər dərc edilsə də, nəticəsiz qalıb.

Rusiyada 2 milyona yaxın azərbaycanlının yaşadığı haqda statistik məlumatlar var: olduqca böyük rəqəmdir, onların 600 minə qədəri bu ölkənin vətəndaşlığını əldə edib. Amma bu rəqəmlərin müqabilində Rusiyadakı Azərbaycan diasporu hansı vəziyyətdədir? Səfirlik azərbaycanlıların təşkilatlanması, rus ictimai-siyasi mühitində aktiv iştirak etməsi ilə bağlı hansı işi aparıb? Azərbaycanlılar seçkili orqanlarda necə təmsil olunurlar, mediada, vətəndaş cəmiyyətində, siyasi partiyalarda və başqa sahələrdə niyə azdırlar?

Bunlar Azərbaycan dövlətinin Rusiyadakı maraqlarından biridir – ictimai-siyasi sferada yetərli səviyyədə təmsil olunmaq, nüfuz qazanmaq, yumşaq güc əldə etmək… Bu işi təşkil etmək ilk növbədə Azərbaycanın bu ölkədəki səfirliyinin üzərinə düşür.

Azərbaycan Respublikasının bütün yüksək dövlət mükafatlarını əldə etmiş Polad Bülbüloğlu 18 illik səfirliyi dövründə dövlət maraqlarını olduqca pis təmsil edib, ictimai çıxışlarında bəzən onu rus məmurlarından fərqləndirmək çətin olub. Burada Rusiya Prezidenti V.Putinin onu xidmətlərinə görə “Aleksandr Nevski ordeni” ilə təltif etməsi o qədər də təəccüblü görünmür. Çünki bir səfir kimi o Rusiya hökumət orqanlarını azərbaycanlıların problemlərinə görə az narahat edib, bəlkə də heç etməyib...

Yeni səfir Rəhman Mustafayevin Rusiyadakı diplomatik fəaliyyətinə sadalanan problemlərin öyrənilməsindən başlaması yaxşı olardı. O, səfirliyi Bülbüloğlunun dünya görüşünə uyğunlaşdırılmış idarəetmədən çıxarıb dövlət maraqlarına, azərbaycanlılara xidmətə qaytarmalıdır. Bu, səfir kimi ondan hamının gözləntisidir./azpolitika.info

Mağaradan tapılan qocanın yaşı eşidənləri şoka saldı Hindistanda boş bir mağaradan 188 yaşlı insan tapılıb.

Sonxeber.az xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, yaşlı adam səlahiyyətli şəxslər tərəfindən böyük çətinliklə mağaradan çıxarılıb. Şəxsiyyəti müəyyən edilən kişinin 188 yaşında olduğu bəlli olub.

Uzun saç və saqqallı, hədsiz arıq qoca mağaradan çıxarılaraq polislərin qucağında xəstəxanaya aparılıb.

Onun mağarada olma səbəbi hələ ki öyrənilməyib.

“Məktəblərdə bu cür halların baş verməsi bizi düşündürməlidir”.
Bunu “AzPolitika”-ya açıqlamasında keçmiş deputat, tanınmış elm və təhsil bilicisi Etibar Əliyev son günlər orta məktəblərdə şagirdlərin iştirakı ilə baş verən kriminal hadisələrin səbəblərini şərh edərkən deyib.
Xatırladaq ki, iki gün əvvəl Şəmkir və Xaçmaz rayonlarında 10-cu sinif şagirdlərinin arasında yaranan mübahisələr bıçaqlanma ilə nəticələnib. Bir nəfər ölüb. Bu gün səhər saatlarında isə Bakının Ramana qəsəbəsində 2008-cü il təvəllüdlü yeniyetmə özündən 4 yaş böyük şəxsə bıçaqla xəsarət yetirib.
E.Əliyev qeyd edir ki, məktəblərdə kriminal hadisələrin artmasının çox dərin səbəbləri var: “Son illərdə Azərbaycan məktəbi demək olar ki, deqradasiyaya uğrayıb. Məktəblərdə dərs keçirilmir, 9,10,11-ci sinif şagirdləri məktəbə gəlmirlər. Məktəblərimizdəki tərbiyə komponenti artıq yoxa çıxıb. Müəllimlər bu işlə məşğul olmurlar. Ona görə ki, uşaqlar məktəbdə olmurlar. Mən vaxtilə Milli Məclisdə bu məsələləri dəfələrlə qaldırmışam, ancaq təəssüf ki, heç bir tədbir görülmür. Bu, belə davam edə bilməz”.

Keçmiş deputat təəssüflə vurğulayır ki, Təhsil Nazirliyinin rəhbərliyi məktəblərə həddindən artıq ögey münasibət bəsləyir. “Onlar yalnız qrant layihələri düşünürlər. Buna görə də məktəblilərin belə hadisələr törətməsi adi hala çevrilib. Məktəbi bilməyən adamlar məktəbə rəhbərlik edir. Regional təhsil idarələrinə rəhbərlik edən şəxslərin demək olar ki, əksəriyyəti təhsilə bağlı adamlar deyillər. Onlar təsadüfən - şəxsi münasibətlərə və ya digər amillərə görə həmin vəzifəyə təyin olunublar”, - o əlavə edib.
Etibar Əliyev bildirir ki, artıq bu cür hadisələrin qarşısının alınmasının vaxtı çatıb: “Düşünürəm ki, bu istiqamətdə geniş işlər görülməlidir. Maarifçilik işləri aparılmalıdır və bu hadisələr sonlandırılmalıdır. Məktəbi itirən cəmiyyətin gələcəyi görsənmir. Fikir vermisinizsə, elm və təhsil naziri heç vaxt məktəblərdəki davamiyyətdən danışmayıb. Səbəb ondan ibarətdir ki, uşaqlar məktəbdən yayınıb, fərdi hazırlığa yönəlsinlər ki, valideyn də böyük vəsaitlər xərcləsin. Yəni məqsəd maddiyyatın artmasıdır”.
Təhsil eksperti Azərbaycanın böyük zəfər qazandığını xatırladır və hesab edir ki, cəmiyyət bu zəfərin bəhrəsini görməlidir: “İstedadlı, düşünə bilən milli kadrların yetişməsi üçün əlimizdən gələni əsirgəməməliyik. Elə bir gənc nəsil yetişdirməliyik ki, onlar insan kapitalına töhfə versin, ölkənin gələcəyini düşünsünlər. Bütün bu rüsvayçı hallar bizi düşündürür. Böyük təhsil fədaisi, maarif naziri olmuş, Azərbaycanda məktəbləşmənin təşəkkül tapmasında böyük rolu olan akademik Mehdi Mehdizadə deyirdi ki, "Nazir öz kabinetində otura-otura Kəlbəcərin, Laçının, Tovuzun, Xaçmazın və digər rayonların ən ucqar kəndində olan təhsili, məktəbi hiss etməlidir". İndiki nazir nazirlik binasından heç 100 metr məsafədə olan məktəblə də maraqlanmır, orda nə baş verdiyini başa düşmür. Bilir, amma ona belə reaksiya vermir...”

Bir aydan artıqdır ki, “SOCAR Petroleum” şirkətinin bazasından rayonlara yanacaq verilmir. Bunu “Hürriyyət”ə müraciət edən sahibkarlar iddia edirlər. Onlar bildirirlər ki, bir aydır heç bir rayonun bazasında yanacaq yoxdur. Bunun səbəbini öyrənmək istəsələr də, SOCAR-dan heç bir cavab ala bilməyiblər.

Yanacaq doldurma məntəqələrinin (YDM) sahibləri deyir ki, “SOCAR Petroleum”un yaratdığı süni problem səbəbindən, son bir ay ərzində yanacağı Bakıdan daşımağa məcbur olublar. “Bu da əlavə xərclə yanaşı, çox böyük zülmdür. Ona görə ki, Bakıya gecə saat 12-dən tez yük maşını ilə girmək olmaz, səhər saat 5-ə kimi isə tərk etməlisən”, - deyən sahibkarların sözlərinə görə, hazırda Bakıdan Gəncəyə bir maşın yanacağın daşınma xərci 800 manat, Qazaxa isə 1000 manatdır. Hər maşın təxminən 30 ton yanacaq daşıyırsa, bu, hər litrə görə əlavə 3,3 qəpik məsrəf artımı deməkdir.

YDM rəhbərləri deyir ki, Bakıdan rayonlara yanacaq daşımaq əlavə xərc olmaqla yanaşı, həm də ciddi təhlükədir: “Gün ərzində 1200-1500 maşın Bakıdan - SOCAR-ın neft bazasından yanacaq doldurub, regionlara gəlməlidir. Bilirsiniz ki, bir neçə gün əvvəl Ucarda maşının biri partladı. Bu maşın Bakının mərkəzində partlasa nə olardı? Şübhəsiz, bu zaman yüzlərlə adam ölə bilərdi. Belə olan halda, bütün regionları Bakıya getməyə məcbur etmək kimə lazımdır?”.

Üstəlik, sahibkarlar haqlı olaraq sual edirlər ki, əgər yanacağı Bakıdan daşımalı olacaqlarsa, o zaman regiondakı bazalar kimə lazımdır: “Bu işçiləri niyə saxlayırlar? Bu, çox gülünc bir haldır. SOCAR-ın yeni prezidenti bunu niyə edir, biz başa düşə bilmirik. Axı, biz uzun illərdir rayonlardakı bazalardan yanacaq götürərək satıb, dövlətin vergisini də vermişik. İndi bu “yenilik” anlaşılan deyil”.

Şikayətçilər onu da da deyir ki, “SOCAR Petroleum” şirkətinin bu qərarı Bakıda əlavə sıxlıq yaradır: “Deyirlər ki, Bakıda sıxlığı azaldaq. Ağır tonajlı, təhlükə mənbəyi olan, 30-50 ton yük daşıyan maşınların Bakıya girib-çıxması nə deməkdir? Bu təhlükə deyilmi? “SOCAR Petroleum” şirkətinin rəhbərliyi nə fikirləşir, biz bilmirik. Sizdən xahiş edirik ki, bu problemi işaqlandırın, yanacaq regionlara gəlsin, sahibkarlar da bazalardan götürüb satsın”.

Sahibkarlar hesab edir ki, SOCAR rəhbərliyinin bu qərarının iki məqsədi ola bilər: “Ya SOCAR çox qazanmaq, ya da bizim kimi xırda sahibkarları aradan çıxarmaq istəyir ki, özünə əlavə yanacaq doldurma məntəqələri açsın. Təsadüfi deyil ki, son bir ay ərzində gündə 2-3 ton yanacaq satan YDM-lər artıq bağlanır, sahiblkarlar, işçilər işsiz qalır. Şübhəsiz, bu insanlar da dövlətdən, ölkə rəhbərliyindən narazı qalır. Yəni bir məmurun şıltaqlığı nəticəsində yüzlərlə, minlərlə adam işsız, ailəsi çörəksiz qalır”.

“Hürriyyət”

Ən yeni tarix. Maraqlı faktlar.
- Mən axşam sizi restorana dəvət edirəm, buna görə sizə istədiyiniz qədər pul verəcəm.
- Dəvətinizə görə çox sağ olun, amma mən onu qəbul edə bilməyəcəm və mən pula satılmıram.
İmtina cavabını eşidən kişi qızın qolundan tutur, o biri əli ilə pencəyinin cibindən bir topa pul çıxarıb qızın üzünə çırpır:
- Sən bu qədər qudurmuş fahişəsən ki, mənim sözümdən çıxırsan?
1952-ci ilin iyun ayında Moskvanın məşhur restoranlarının birində baş verən dava günün səsli-küylü mövzusuna çevrilərək mərbuata da sızır. Müştərinin xidmətçi qıza intim təklifi müştəri ilə restoran işçilərinin arasında davaya səbəb olur.
Münaqişə müştərinin restoran işçilərinə odlu silahdan atəş açması ilə yekunlaşır. Üç nəfər yaralanır, silahlı müştəri Tengiz Alabidze isə milislər tərəfindən saxlanılır. Bu insident böyük bir cinayətin üstünün açılmasına səbəb olur...
Tengiz Alabidze 1949-cu ildən Kuybışevdə şərab zavodunun direktoru işləyib. Buna qədər o, Tbilisidə hamam-camaşırxana kompleksinin müdiri olub.

Bu hamam Tbilisidə gizli fahişəxana kimi tanınıb. Müharibədən yayınan Tengiz Alabidzeni bu hamam kifayət qədər zənginləşdirib. Amma buna baxmayaraq, o, daha çox varlanmaq üçün yollar axtarıb. Tbilisidəki erməni dostlarından biri ona “kömək” etmək qərarına gəlib, Alabidzeyə onu Moskvada böyük bir adamla tanış etməyi söz verib.
Beləliklə, dostlar Moskvaya yollanıblar.
Dostunun vasitəçiliyi ilə Alabidze SSRİ Yeyinti Sənayesi Nazirliyinin şərabçılıq baş idarəsinin rəis müavini, milliyətcə erməni olan Nikolay Mirzəyanla tanış olub.
İki günlük danışıqlardan sonra Mirzəyan Alabidzeyə Kuybışevdəki (indiki Samara) şərab zovuduna direktor vəzifəsini təklif edib.
Qeyd edək ki, Mirzəyan vəzifə ranqına görə böyük səlahiyyətlərə sahib olmasa da, o, bu nazirlikdə ən ötkəm və sözü keçən şəxslərdən biri olub.
Anastas Mikoyanın kadrı və ona ən yaxın adamlarından biri sayıldığından Mirzəyan bu nazirlikdə istədiyi kimi hərəkət edə bilib. Ölkənin bütün şərabçılıq müəssisələri birbaşa onun nəzarəti altında olub. Sonralar o da məlum olub ki, Mirzəyan Alabidzeni zavod direktoru təyin etdiyinə görə 170 min rubl rüşvət alıb.
Erməni “dayı”sına arxayın olan Alabidze zavod direktoru kimi fəaliyyətə başlayanda böyük məbləğlərdə pul qazanmaq üçün xüsusi mexanizm yaradıb.

Onu da qeyd edək ki, həmin dövrdə ölkədə alkoqollu içkilərin qıtlığı olub. Alkoqollu içkilərin istehsalını, satışını şəxsən Stalin öz nəzarətində saxlayıb. Əsas məqsəd o olub ki, “işbaz”lar bu sahədə bazara müdaxilə edə bilməsinlər. Amma bu “təhlükə” Alabidzeni qorxutmayıb.
Əvvəlcə Alabidze gizli sövdələşmələr nəticəsində zavoda daxil olan şərab xammallarının spirt faizinin daha çox olmasına nail olub. Belə olduğu halda daha çox hazır məhsul əldə etmək mümkün olub ki, onların satışından gələn pullar Alabidzenin şəxsi büdcəsinə axıb. Sözsüz ki, hazır məhsulu satışa çıxarmaq üçün şüşə qablara və onların etiketlərinə tələbat yaranıb.
Alabidze zavoddan kənarda şüşə qabların qəbul məntəqəsini açıb və boş şüşələr digər qəbul məntəqələrindən daha baha qiymətə qəbul olunub. Bununla yanaşı, o, mətbəələrin birindən çap dəzgahı alıb və həmin dəzgahda istənilən qədər etiketlər çap olunub.
Hazır məhsulların satışı Alabidze üçün problem olmayıb.
Zavodda qalan qayimə-faktura ilə hazır məhsulları daşıyan maşınlara verilən qayimə fakturalar fərqli olub.
Mal restoran, kafe, mağazalara çatdırıldıqdan sonra saxta qayimə-fakturalar ləğv edilib.
Digər tərəfdən, Alabidze onun işinə müdaxilə etmək səlahiyyətində olanlarla da dil tapıb. Ən əsası isə o, ayda bir dəfə Moskvaya gedib “dayı”sı Mirzəyanın haqqını verməyi də unutmayıb.
Beləliklə, 3 il ərzində Mirzəyan və Alabidzenin qarşılıqlı fəaliyyəti nəticəsində 20 milyon pul qazanılıb. Mövcud dövr üçün bu ağılasığmaz bir məbləğ sayılıb.
Restorandakı davadan sonra hüquq-mühafizə orqanları Tengiz Alabidzenin fəaliyyətini ciddi araşdırmağa başlayıblar.
SSRİ Daxili İşlər Nazirliyinin sosialist əmlakının dağıdılmasıyla mübarizə idarəsinin (SƏDMİ – rusca OBXSS) əməkdaşları Kuybışevə ezam olunublar.
İki həftəlik araşdırmalardan sonra Alabidzenin bütün maxinasiya həlqələri tam aşkar olunub. Həlqənin digər tərəfindəki Mirzəyan da kənarda qalmayıb.
Axtarış zamanı Mirzəyanın evindən nağd şəkildə 2 milyon 800 min, ailəsindən kənar yaşadığı məşuqəsinin evindən isə 1 milyon rubl tapılıb. Tengiz Alabidzenin təkcə Tbilisidəki mənzilindən 3 milyon rubl, 600 min rubl dəyərində qızıl aşkar olunub.
Mikoyan bu məsələyə tam müdaxilə edə bilməsə də, həmyerlilərini ən ağır cəzadan xilas edə bilib. Məhkəmənin hökmü ilə Mirzəyan və Alabidze 10 il azadlıqdan məhrumetmə cəzasına məhkum ediliblər.
musavat.com

Şəmsəddin Əliyev: “Əgər qohumlardan onu kiminsə görməsi ehtimalları varsa, iş təzələnə bilər”

Kürdəmir rayonu, Bağman kənd sakini Cəbrayılov İlqar İsrayıl oğlu tərəfindən Hurriyyet.az saytının redaksiyasına şikayət məktubu daxil olub. Şikayətçi bildirir ki, qardaşı 2016-cı ildə naməlim şəxslər tərəfindən oğurlanıb, hələ də tapılmır:

“Mən, Cəbrayılov İlqar İsrayıl oğlu, yazaraq qardaşım Cəbrayılov Vüqar İsrayıl oğlu 1973-cü ildə Kürdəmir rayonun Bağman kəndində anadan olub. Ailəlidir, 3 uşağı var.

2016-cı ildə qardaşım maşınını satıb, təxminən 30-35 baş quzu aldı. O, bu quzuları kökəldib, Bakıda Elməddin adlı qəssaba satdı. Qəssab pulunu ödəməmişdi. Demişdi ki, gələrsən haqq-hesab edərik. Onun dediyinə görə, qardaşım qəssabdan pulunun böyük hissəsini alıb, müəyyən qədər borc qalıb.

2016-cı il, oktyabrın 13-də qardaşım Vüqar Cəbrayılov səhər tezdən Bakı şəhəri, Sabunçu rayonu, Ramana qəsəbəsindən - bacımgilin evindən çıxaraq, qalıq pulunu almaq üçün qəssabın yanına gedib. Qəssab da deyib ki, hələ səhərdir, ət satmamışam, biraz gözlə, nə satsam pulunu sənə verərəm. Bu zaman qardaşım bildirib ki, mən rayona gedirəm, qalan pulu əmim oğlu Cəbrayılov Yaşar Eldar oğluna verərsən. Həmin vaxt əmim oğlu da qəssabxananın yanına gəlib. Vüqardan soruşub ki, hara gedirsən? Qardaşım da Kürdəmirə gedəcəyini bildirib. Deyib ki, getmə, sabah maşınla mən də rayona gedəcəm, birgə gedərik. Qardaşım isə deyib ki, işləri ilə əlaqədar rayona gözləyə bilməyəcək. Əlavə edib ki, Elməddində (qəssabda – müəl.) pulum var, gələndə o pulu da alarsan.

Nə qədər pul olub, onu bilmirəm. Qəssabın dediyinə görə, həmin vaxt qardaşıma zəng gəlib, o, çölə çıxıb. Sonra içəri keçərək, “mən gedirəm” deyib. Ondan sonra qardaşımdan xəbər yoxdur”.

Bu da həmin insanların silahlarını gətirib polis bölmələrinə verilməsində öz təsdiqini tapır” - Şəmsəddin Əliyev

Qeyd edək ki, məsələ ilə bağlı keçmiş polis rəisi, "Polisə Dəstək” İctimai Birliyinin sədri Şəmsəddin Əliyevlə söhbətləşərək, hadisənin mahiyyətini araşdırmağa çalışdıq:

“Bu şəxs 2016-cı ildən itkin düşüb. Əgər yaxınları, doğmaları xəbərsiz itkin düşməsi ilə bağlı şəkilli və yazılı şəkildə ərazi üzrə polis orqanlarına məlumat veriblərsə, təbii ki, həmin polis şöbəsində itkin düşmə ilə bağlı müvafiq iş açılır. Müəyyən müddətdən sonra onun axtarışı ilə bağlı işlər həyata keçirilir. Amma müəyyən müddət ərzində tapılmazsa, şəxsiyyəti ilə, harda olması ilə bağlı bir məlumat daxil olmazsa, bu halda onun itkin düşmüş hesab edilməsi və yaxud da onun ölmüş elan olunması ilə bağlı məhkəməyə edilən müraciətlərə baxa bilər. Əgər məhkəmənin vətəndaşın itkin düşməsi və yaxud ölmüş elan olunması ilə bağlı qərarı varsa, o, ölmüş və yaxud itkin düşmüş hesab olunur.

Keçmiş zamanlarda, yəni sovet dönəmində itkin düşmüş şəxs 6 ay müddətində doğmalarına hər hansı bir məlumat ötürə bilməzsə və onunla bağlı hər hansı məlumat yoxdursa, bu halda o, qətlə yetirilmiş kimi dəyərləndirilərdi. Onun haqqında qəsdən adam öldürmə kimi cinayət işi açılardı. Müəyyən istintaq aparılırdı. İstintaqın nəticəsi olmazsa, müəyyən müddətdən sonra işin istintaqı dayandırılar və hansı bir hərəkət edilməzdi. Amma yalnız və yalnız yeni açılmış hallara görə cinayət işi təzələnə bilərdi”.

Ş.Əliyev vurğulayır ki, Əgər həmin itkin düşmüş şəxsin yaxın adamları istinataqı aparan orqana - polis və ya prokurorluq orqanlarına məlumat verərlərsə ki, bu insanı filan yerdə görüblər - avtobusda, nəqliyyat vasitələrində və s. o halda həmin şəxslərin müraciəti əsasında işin istintaqı təzələnə bilər:

“2016-cı ildə bu günə işin üzərindən 8 il keçib. Böyük ehtimalla, belə qənaətə gəlmək olar ki, vətəndaş qətlə yetirilib. Qəsdən, yoxsa ehtiyatsızlıqdan, bunu ehtimal etmək çətindir. Burada çox fərziyələr işlətmək mümkündür. Amma bütün hallarda versiya söyləmək istəmirəm. Şübhəsiz, yəqin ki, ərazi üzrə cinayət istintaqı gedib. Fakt olaraq hazırda dayandırılıb. Biz istinatqın gedişinə müəyyən mənada maneə ola bilərik. Yəni o faktlar - ehtimallar ki var, onları məcrasından yayındıra bilərik. Düşünürəm ki, əgər doğurdan da qohumlardan onu kiminsə görməsi ehtimalları varsa, bununla bağlı müvafiq orqanlara şikayət etsələr, iş təzələnə bilər. Amma mənim ehtimalım belədir ki, əgər xəstəliyi, anlaqlı vəziyyətdə olmasına dair hər hansı şübhələr yoxdursa, deməli, bu adamı qətlə yetiriblər. Amma bütün hallarda bununla bağlı hər hansı məlumat varsa, işin istintaqı yenilənə bilər”.

Aynurə İSMAYIL

Redaksiyadan: Aidiyyəti qurumların mövqeyini dərc etməyə hazırıq.

Xocalı rayonu, Cəmilli kənd sakini Cavadov Habil Əsgər oğlu tərəfindən Hurriyyet.az saytının redaksiyasına şikayət məktubu daxil olub. Şikayətçi iddia edir ki, “Baku Steel Company” QSC -nin rəhbər şəxsləri ona qarşı haqsızlıq edir:

“Mən, Cavadov Habil Əsgər oğlu, 1974-cü il noyabrın 6-da Xocalı rayonunun Cəmili kəndində anadan olmuşam. Orta təhsilliyəm , öhdəmdə iki azyaşlı övladım var. Qızım bu il ADA Universitetinə qəbul olub, 14 yaşlı oğlumun isə psixoloji problemi var, özünü normal idarə edə bilmir. Özüm isə yüksək şəkər, yüksək təzyiq, ürəyin işemiyası, ürəkdə damar tıxanıqlığı, sol qolumda sümük yeyilməsi və s. xəstəliklərdən əziyyət çəkirəm.

2003-cü ilin aprel ayının 15-dən “Baku Steel Company” şirkətində əmək fəaliyyətinə başlamışam. İşlədiyim 20 ildən artıq müddətdə həmişə məsuliyyətli olmuşam, üzərimə düşən işi layiqincə, qüsursuz şəkildə yerinə yetirmişəm. Bir sözlə, işlədiyim müəssisəni “ata ocağım” kimi bilmişəm.

Təxminən 2016-cı ildə bizə sex rəisi təyin olunan Əliyev Anar adlı şəxsin mənə qarşı etdiyi təzyiq və təhdidləri nəticəsində uzunmüddətli stress yaşamışam. Nəticədə, özüm də bilmədən şəkər xəstəliyinə tutuldum.

2018-ci il, avqust ayının 4-də işdə olduğum zaman qəflətən halım pisləşərək, komaya düşmüşəm. Respublika Xəstəxanasının reanimasiya şöbəsində həkimlərin ciddi-cəhdi nəticəsində 3 gündən sonra komadan ayıla bildim. Hazırda “İnsulin”dən asılı şəkərli diabet xəstəsi olmaqla, yüksək təzyiq, ürəyin işemiyası, ürəkdə 40 faiz damar tıxanıqlığı, sol qolumda sümük yeyilməsi və s. bu kimi xəstəliklərdən əziyyət çəkirəm.

4 ildir səhhətimlə əlaqədar yüngül işə keçirilməm üçün zavod rəhbərliyinə saysız-hesabsız ərizələrlə müraciət etsəm də, bu günə kimi müsbət cavab ala bilməmişəm. Üç ilə yaxındır müraciətlərim susqunluqla qarşılanır, sanki kar və kor olublar. Nəhayət, 2023-cü ilin dekabr ayında məhkəməyə müraciət edəcəyimi bildirdikdə, həkimdən sənədlər tələb etməyə başladılar. Bütün həkim sənədlərini, epikrizlərimi təqdim etdim. Lakin yenə də mənim məsələm öz həllini tapmadı.

Son çarə kimi, aidiyyəti üzrə Nərimanov Rayon Məhkəməsinə müraciət etdim. Qarşı tərəfin vəkili həkim məsləhət komissiyasının rəyini gətirməyimi istədi. Onu da gətirib sentyabrın 18-də, son məhkəmə iclasında məhkəməyə təqdim etdim. Qarşı tərəfin vəkili bildirdi ki, mən bu sənədi yox, ekspert komissiyasının rəyini təqdim etməliyəmmiş. Halbuki, söhbət mənim xəstəliyimdən gedirsə, bütün sənədlər, epikrizlər, həkim məsləhət komissiyasının rəyi mənim xəstəliyimi tam olaraq təsdiq edir.

Artıq üçüncü məhkəmə prosesi başa çatıb, hələ də yekun məhkəmə qərarı verilməyib. Növbəti məhkəmə, oktyabrın 9-na təxirə salınıb. İş hakim Səbinə Nuriyevanın icraatındadır.

Qeyd edim ki, 14 yaşlı oğlumun xəstəlik probleminin olması yoldaşımın da işləməsinə imkan vermir. Uşaq Abşeron Rayon Xəstəxanasında, nevraloji şöbədə problemli uşaq kimi qeydiyyatdadır.

Onu da bildirim ki, haqqında bəhs etdiyim sex rəisi Əliyev Anarın mənimlə ədavət aparmasının səbəbi, onun məni öz ərizəm əsasında işdən çıxarılmağıma etiraz etməyim olmuşdur. Yəni onun bu təklifini qəbul etmədikdə, mənə qarşı sərt təhdidlər etmişdir. Bu təhdidlərdən sonra yaşadığım stress nəticəsində yuxarıda qeyd etdiyim xəstəliklərə tutulmuşam.

Bilirəmki, möhtərəm Prezdentimiz İlham Əliyev və Birinci vitse-prezident Mehriban xanım Əliyeva bu kimi neqativ hallardan xəbər tutsa, dərhal tədbir görər, qarşısını alardı.

Bu məktubu yazmaqda məqsədim səlahiyyətli şəxslərdən işimlə bağlı kömək istəməkdir”.

Məsələ ilə bağlı “Baku Steel Company” QSC ilə əlaqə saxlamağa çalışsaq da, zənglərimiz cavabsız qaldı.