 |
|
|
Kreml etiraf etməsə də, Rusiya Ukraynaya hücumunun yeddinci ayında canlı qüvvə azlığından əziyyət çəkir. Qərbin hesablamalarına görə, Rusiya müharibədə 25 min əsgər itirib. Ölən və yararlananların ümumi sayınınsa 80 min nəfər olduğu bildirilir. Üstəlik, bu itkilərin qarşılığında Kreml işğalın əvvəlində qarşısına qoyduğu məqsədlərin heç birinə çata bilməyib.
Moskva bu vaxta qədər müharibə və ümumi səfərbərlik elan etməkdən boyun qaçırıb. Müşahidəçilər bunu daxili siyasi nəticələrdən çəkinməklə əlaqələndirirlər. Hökumət şəhər yerlərindən və peşəkar zümrənin arasından əsgər toplamır. Əvəzində əsasən ucqar və yoxsul regionlarda yaşayan kişiləri müqaviləli əsgər qismində orduya cəlb etməyə çalışır.
“Özləri heç nə etmək istəməyənlər…”
Sentyabrın 15-də Rusiyanın dünyada ad çıxarmış özəl hərbi şirkətlərinə nəzarət edən Yevgeni Priqojinin bir həbsxanada çəkilmiş videosu yayılıb. Videoda Priqojin dustaqları Ukraynada döyüşmək üçün onun şirkətinə qoşulmağa çağırır. Rusiyada məhbus hüquqlarını müdafiə qrupları 10 minədək məhbusun artıq Ukraynaya göndərildiyi qənaətindədir.
Priqojin videoda görünən şəxsin özü olduğunu qəbul etməsə də, sentyabrın 16-da yaydığı bəyanatda məhbusların səfərbər edilməsi praktikasını dəstəkləyib.
“Məhbusların özəl hərbi şirkətlər üçün vuruşmasını istəməyənlər, bunu qınayanlar, özləri də heç nə etmək istəməyənlər və ümumən bu mövzunu sevməyənlər cəbhəyə öz uşaqlarını göndərsinlər. Ya özəl hərbi şirkətlər və məhbuslar, ya da sizin övladlarınız – özünüz qərar verin”, – Priqojin deyib.
Kadırovun təşəbbüsü
Sentyabrın 15-də Çeçenistan lideri Ramzan Kadırov Rusiyanın 83 regionunun liderini “Kremlin hərbi səfərbərlik elanını gözləmədən” regional səviyyədə, müstəqil qaydada səfərbərliyə başlamağa və müharibəyə azı 1000 könüllü göndərməyə çağırıb.
ABŞ-da yerləşən Müharibə Araşdırmaları İnstitutunun sentyabrın 15-də yaydığı təhlildə deyilir ki, Kreml Ukraynanın Xarkov bölgəsindəki son uğurları fonunda daha çox canlı qüvvə səfərbər etməyə çalışır.
“Xarkov vilayətindəki məğlubiyyət Kremli bütün Rusiyada səfərbərlik kampaniyası elan etməyə məcbur edib. Bu da qismən Kadırovun təşəbbüsüdür”, – İnstitut yazır.
Kadırovun mesajından sonra iki gün ərzində Rusiyanın azı dörd regional lideri onun bu ideyasını dəstəkləyib. Onlardan biri mərkəzi Volqaboyunda yerləşən Mari El Respublikasının başçısı Yuri Zaytsevdir. Rusiyanın ən yoxsul regionlarından biri olan Mari El artıq Ukraynaya 3 batalyon könüllü göndərib. Priqojinin görüntüləndiyi videodakı həbsxana da burada yerləşir.
Qanunsuz kampaniya
Ancaq “Vətəndaş.Ordu.Hüquq” adlı qeyri-hökumət yardım təşkilatının rəhbəri Sergey Krivenko deyir ki, Rusiya qanunlarına görə regionların öz fərdi hərbi səfərbərlik kampaniyalarını keçirməsi açıq-aşkar qanunsuzdur.
“Əlbəttə ki, Rusiya federativ dövlətdir. Ancaq bütün təhlükəsizlik məsələləri və silahlı qüvvələrin formalaşdırılması və fəaliyyəti yalnız və yalnız mərkəzi hakimiyyətin funksiyalarıdır.
Müdafiə Nazirliyi, yaxud Milli Qvardiya xaricində hər hansı səfərbərlik və ya ayrı-ayrı hərbi birləşmələrin yaradılması qeyri-mümkün və qeyri-qanuni olmalıdır. Ancaq təbii ki, bu mümkündür, ancaq bu qeyri-qanunidir”, – Krivenko “Nastoyaşeye Vremya”ya deyib.
Qanunlar nə deyir
Krivenko əlavə edib ki, Rusiya qanunları fərdlərin alternativ mülki xidmət, həmçinin dini və digər baxışlara görə hərbi xidmətdən imtina yolu ilə belə səfərbərliklərdən və orduya çağırışdan yayınmasına icazə verir.
“İnsanlar zorakılıqla orduya yazılmağa məcbur edilmir. Onlar müxtəlif yollarla tələyə salınır. Onlara iri məbləğdə pul və başqa şeylər vəd edilir və bir qayda olaraq heç vaxt ödənilmir. Ancaq heç kim zorla məcbur edilmir. Bu isə o deməkdir ki, vicdanlı Rusiya vətəndaşlarının bu haqda düşünmək və bu şərdə iştirak etməmək şansı var.
Bunun mümkün olduğunu deyirəm, ancaq asan olduğunu demirəm. Son zamanlar bunu etmək xeyli çətinləşib, ancaq hələ də mümkündür. Bu sadəcə əlavə səy və qətiyyət tələb edir”, – deyə Krivenko əlavə edib.
“Haber Global” xəbər verir ki, bu barədə Türkiyədəki diplomatik mənbə bildirib.
Bu vəzifəyə İrit Lilian təyinat alıb.
O, bu təyinata qədər İsrailin Türkiyədəki səfirliyinin müvəqqəti işlər vəkili olub.
Qeyd edək ki, Türkiyə ilə İsrail arasında münasibətlərin pozulmasının təməli 2009-cu il yanvarın 29-da İsveçrənin Davos şəhərində “Qəzza: Orta Şərqdə sülh” mövzusunda keçirilən konfransda qoyulub. Belə ki, Türkiyənin o zamankı Baş naziri R.T.Ərdoğan İsrailin həmin dövrdəki Prezidenti Şimon Peres çıxış edərkən İsraili fələstinlilər münasibətdə obyektiv və ədalətli davranmamaqda qınayaraq, “one minute” (“bir dəqiqə”) deyərək dövlət başçısının sözünü kəşmişdi. Bundan sonra tərəflər arasında diplomatik qalmaqal yaşanmışdı.
2010-cu il mayın 31-də isə Fələstinin Qəzza zolağına humanitar yardım aparan Türkiyənin “Mavi mərmərə” gəmisinə İsrail hərbçilərinin basqını iki dövlət arasında gərginliyin yaranmasına səbəb olmuşdu. Həmin hadisə nəticəsində Türkiyənin 9 vətəndaşı israilli hərbçilər tərəfindən öldürülmüşdü. Bundan sonra isə iki ölkə arasında vəziyyət böhran həddinə çatmışdı. Türkiyə Təl-Əvivdəki səfirini, İsrail isə Ankaradakı səfirini geri çağırmışdı və iki ölkə arasında diplomatik əlaqələr kəsilmişdi.
2016-cı ildə diplomatik əlaqələr yenidən bərpa olunub.
Münasibətlərin istiləşməsinin əlaməti olaraq İsrail Prezidenti İsaak Hersoq 2022-ci ilin martında Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanla görüşmək üçün Ankaraya səfər edib. Avqustun 17-də isə İsrailin Baş naziri Yair Lapidin ofisi İsrail və Türkiyə arasında diplomatik münasibətləri tam bərpa etmək və səfir təyin etmək barədə qərarı qəbul edildiyini açıqlayıb.
"ABŞ Konqresinin Nümayəndələr Palatasının spikeri Nensi Pelosi Ermənistana səfər etməklə və Avropanın Ermənistanda olan ən təhlükəli avtokratlarından bəziləri ilə vaxt keçirməklə böyük səhvə yol verib".
DİA.AZ xəbər verir ki, bu sözləri Bizim.Media-ya verdiyi özəl açıqlamada ABŞ-da yaşayan politoloq Piter Teys söyləyib.
O, bildirib ki, Nensi Pelosi Amerikanı Kraliça II Elizabetin dəfn mərasimi üçün Birləşmiş Krallığa səfər edən prezident Co Baydenlə eyni vaxtda tərk edib:
"Spiker Pelosi kraliçanın dəfnindən istifadə edərək başqa yol seçə və İrəvana səfərini diplomatik şəkildə təxirə sala bilərdi. Xanım Nensi Amerikanın Avrasiyadakı ən sadiq müttəfiqi, eyni zamanda sülhsevər dövlət olan Azərbaycan Respublikasına və xalqına qarşı böhtan tipli bəyanatlar verməklə ciddi səhvə yol verib. Dövləti təmsil edən siyasətçi adi siyasətçidən fərqli olaraq hissə qapılaraq və ya hansısa toplumun təsirinə düşərək ürəyi istədiyi kimi bəyənatlar verməməlidir.
Bəyanatlardan öncə xanım Pelosi xatırlamalı idi ki, indi təcavüzə uğrayan kimi qələmə verdiyi ölkə, 30 il bütün dünyanın gözü qarşısında Azərbaycanın 20 faizdən artıq torpaqlarını işğal altında saxladı".
Ekspert onu da vurğulayıb ki, rəsmi Vaşinqton Azərbaycanı bölgədəki strateji məqsədləri üçün heç vaxt təhlükə mənbəyi hesab edə bilməz:
"Təəssüflər olsun ki, bəzi siyasətçilərimiz yalnız müxtəlif ştatlarda yaşayan erməni icmalarının səslərini toplamaqla məşğuldurlar və indi bütün səyləri də, məhz buna doğru yönəlib. Qlobal terrorizmlə mübarizədə Azərbaycan ABŞ-ın ən yaxın müttəfiqlərindən biridir. Ümidvaram ki, Nensi Pelosinin son açıqlamaları uzun illər ərzində qurulmuş ABŞ-Azərbaycan münasibətlərini sarsıda bilməyəcək. İndiki məqamda ABŞ-a tərəf tutmaqla, bölgədəki gərginliyi artırmaq yox, tərəfləri sülhə dəvət etmək vacibdir" - deyə ekspert fikirlərini yekunlaşdırıb.
ABŞ Nümayəndələr Palatasının spikeri Nensi Pelosinin Ermənistan səfərində tarixi və aktual həqiqətlərlə əlaqəsi olmayan, xoş niyyətdən tamam uzaq, qərəzli baxışı yansıdan və diplomatik səyləri sabotaj edən açıqlamaları əsla qəbuledilməzdir.
Bu barədə Türkiyənin Vitse-prezidenti Fuat Oktay bildirib.
O deyib ki, Ağ Ev erməni diasporunun səslərinə göz qırpdığı açıqca bəlli olan Pelosi və bərabərindəki lobbi dəstəkli bir neçə siyasətçinin Qarabağ məsələsinə dair açıqlamalarının ABŞ-ın rəsmi mövqeyini əks etdirib-etdirmədiyinə aydınlıq gətirməlidir.
“Bölgədə davamlı barış və stabilliyə şiddətlə ehtiyac duyulan bir vaxtda bütün beynəlxalq aktorları məsuliyyətli davranmağa dəvət edirəm. 30 ildir haqsız və hüquqsuz bir şəkildə işğal altında saxlanılan Ana Vətən torpaqlarını azad etmək üçün mübarizə aparan Can Azərbaycanın yanında durmağa qətiyyətlə davam edəcəyik”, - o vurğulayıb. //apa/
Bu gün radikal erməni millətçi ünsürləri Azərbaycanın Parisdəki səfirliyinə hücum edib. Bu barədə Azərbaycanın Fransadakı səfiri Rəhman Mustafayev məlumat verib.
“Erməni fanatikləri Azərbaycanın Fransadakı səfirliyinin binasına basqın edirlər. Amma gəlin erməni barbarlarını bir kənara qoyaq. Cənab Emmanuel Makron, səfirlikləri qorumadığına və təhlükəsizliyimizlə bağlı qanuni istəklərimizə məhəl qoymadığına görə Fransaya ayıb”, – səfir tvitində yazıb.
O, əllərində Ermənistan bayraqları olan bir qrup adamın səfirliyin binasına basqın etməsini əks etdirən videogörüntüləri də yayıb.
Ötən gün aqressiv izdiham Azərbaycanın Beyrutdakı səfirliyinə də basqın etməyə cəhd edib. Sosial şəbəkələrdəki görüntülərə görə, Livan polisi çətinliklə onun qarşısını alırdı.
Dünən Tbilisi polisi aqressiv ermənilərin Azərbaycanın Gürcüstandakı səfirliyinə yaxınlaşmasına imkan verməyib.
3 gün əvvəl radikal ermənilər Vaşinqtondakı Azərbaycan səfirliklərini mühasirəyə alıblar.
Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın Nyu-York şəhərindəki Mərkəzi Parkda etdiyi gəzintinin görüntüləri ölkədə gündəm olub.
Yeniavaz.com xəbər verir ki, Ərdoğan Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) 77-ci Baş Assambleyasına qatılmaq və müxtəlif görüşlər keçirmək üçün gəldiyi ABŞ-ın Nyu-York şəhərindəki Mərkəzi Parkda gəzintiyə çıxıb.
Bu zaman o, parkdakı ABŞ və Türkiyə vətəndaşları ilə səmimi söhbət edib, şəkil çəkdirib. Onun bu səmimi görüntüləri Türkiyə və dünya ictimaiyyəti tərəfindən maraqla qarşılanıb.
Gəzinti zamanı Türkiyə prezidenti yerli sakinlərdən birinə siqaret çəkməməyi tövsiyyə edib.
Sözügedən kadrları təqdim edirik:
Qeyd edək ki, Mərkəzi Parkdakı gəzinti zamanı Ərdoğanı Türkiyənin Vaşinqtondakı səfiri Hasan Murat Mercan və
Türkiyənin BMT-dəki daimi nümayəndəsi Feridun Sinirlioğlu müşayiət edib.
ABŞ-ın Ukraynadakı səfiri Bridget Brink hesab edir ki, Kiyev danışıqların vaxtını, Vaşinqtonun Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski və hökumətinin təhlükəsizliyini təmin etməklə əldə etməyə çalışdığı “qələbə”nin tərifini özü təyin etməlidir.
Bu barədə diplomat bazar günü “Corriere della Sera” qəzetində dərc olunan müsahibəsində bildirib.
O deyib: “Vaşinqton hesab edir ki, “qələbə” anlayışı Ukraynanın demokratik yolla seçilmiş prezidenti Vladimir Zelenskidən gəlməlidir.
Danışıqlara başlamaq və başlamaq onun ixtiyarındadır. Bizim vəzifəmiz ona və hökumətinə təhlükəsizlik və hərtərəfli yardım göstərməkdir ki, məqsədlərinə çatsınlar”.
Onun sözlərinə görə, Birləşmiş Ştatlar Ukraynanın “Avro- və Şimali Atlantika institutlarına inteqrasiya edəcəyinə ümid edir ki, bu da ölkəyə fayda verəcək, həmçinin Avropa və ABŞ-ın maraqlarına uyğun olacaq”.
Ermənistan Prezidenti Britaniya Kraliçasının cənazəsi ilə şəkil çəkdirdiyinə görə sərt tənqid edilib.
APA-nın Britaniya bürosunun xəbərinə görə, bu barədə "The Sun" nəşri məlumat yayıb. Xəbərdə bildirilib ki, Ermənistan prezidenti hörmətsizlik edərək Kraliça II Elizabetin cənazəsini ziyarət zamanı yüksək səslə danışıb, köməkçiləri ilə zarafatlaşıb. Həmçinin cənazə önündə baş əyərkən köməkçisi prezidentin fotolarını çəkib. Kraliçanın cənazəsinin olduğu "Westminster Hall"da şəkil çəkdirmək isə dövlət rəsmiləri də daxil bütün şəxslərə qəti qadağandır.
Hadisə yerində olan şəxslərdən biri "The Sun"a prezidentin hərəkətləri ilə bağlı açıqlama verib:
"Həmin zalda yüzlərlə adam var idi - heç kim danışmırdı. Yalnız o danışırdı və açıq-aydın şəklini çəkdirməyi əvvəldən planlaşdırmışdı"
Digər bir şəxs isə "The Sun" a bildirib ki, hər kəs qaydalara tam şəkildə əməl etməyə bacarsa da, tək bir şəxs bu qaydanı pozub.
Qeyd edək ki, Kraliçanın cənazəsinin olduğu "Westminster Hall"da şəkil çəkdirmək bütün şəxslərə qəti qadağandır. Yalnızca media mənsubları foto çəkə bilər.
Kraliçanın rəsmi dəfn mərasimi sentyabrın 19-da baş tutacaq.
Rusiyanın artıq 70 bələdiyyə deputatı prezident Vladimir Putinin istefası tələbi ilə bağlı müraciət imzalayıb. Ən təəccüblü isə odur ki, sənədi imzalayanlar arasında təxminən üçdə biri Sankt-Peterburqdandır. Hansı ki, Sankt-Peterburq klanı Putinin qalası kimi tanınırdı.
Ovqat.com-un məlumatına görə, iddianı rus mediası irəli sürüb.
Severreal.org-un iddiasına inansaq, imzaların böyük əksəriyyəti Moskva və Sankt-Peterburq deputatları tərəfindən atılıb. Digər rayonlardan isə hələlik kütləvi imzalar yoxdur.
"Biz Rusiyanın bələdiyyə deputatları hesab edirik ki, prezident Vladimir Putinin hərəkətləri Rusiyanın və onun vətəndaşlarının gələcəyinə zərər vurur. Biz Vladimir Putinin Rusiya Federasiyasının prezidenti vəzifəsindən istefasını tələb edirik!", - müraciətdə belə deyilir.
Təşəbbüs Sankt-Peterburqun Smolninski Şurasının deputatları tərəfindən irəli sürülüb. Onlar Dövlət Dumasını Putini istefaya göndərmək üçün onu dövlətə xəyanətdə ittiham etməyə çağırıblar. Putinin Rusiya ordusunun Ukrayna ərazisinə soxulması qərarının Rusiya və onun vətəndaşlarının təhlükəsizliyinə zərər vurduğunu bildiriblər.
Daha sonra məhkəmələr Smolninski Şurasının deputatlarını Rusiya ordusunu gözdən salmaq maddəsi ilə cərimələyiblər. Dmitri Palyuqa 47 min rubl, Nikita Yuferev 46 min rubl, İvan Çebotar, Dmitri Baltrukov və Anna Kiselyova hər biri 44 min rubl məbləğində cərimələnib.
Deputatların bəyanatından sonra məhkəmə Sankt-Peterburq qubernatoruna Smolninskoye bələdiyyəsinin şurasını buraxmağa icazə verib.
İraqın Bəsrə limanında neft sızması baş verib.
Məlumata görə, təmir işləri başa çatana qədər limandan neftin daşınması üzrə əməliyyatlar dayandırılıb.
Neft sızmasının “böyük miqdarda” baş verdiyi, bərpanın bir həftədən çox çəkə biləcəyini qeyd olunub.
Hadisənin digər təfərrüatları açıqlanmayıb.
Mənbə: TASS