 |
|
|
Türkiyədə erkən seçkilərin keçirilməsi mümkün deyil.
APA-nın İstanbul müxbirinin verdiyi xəbərə görə, bu barədə Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan “CNN Türk” və “Kanal D”nin birgə canlı yayımında bildirib.
O qeyd edib ki, başçılıq etdiyi hakim “Cümhur İttifaqı” 14 may seçkilərində Məclisdə 322 yerlə çoxluğu əldə etdiyinə görə, prezident seçkilərinin 2-ci turunda müxalifət namizədi qalib gəldiyi halda erkən seçimi keçirə bilməyəcək.
Türkiyə müxalifəti və CHP-yə yaxınlığı ilə tanınan jurnalist Fatih Portakal seçkilərlə bağlı diqqətçəkən çağırış edib.
Jurnalist CHP sədri və Millət İttifaqının prezidentliyə namizədi Kamal Kılıçdaroğlunu istefaya çağırıb.
“Kılıçdaroğlu “inanıram” deyərək, hələ də ayaqda olduğu mesajını verdi. Yerində edilmiş davranışdır. Mənim ona bir təklifim var, bu, daha məqsədəuyğun və təsirlidir. Dərhal CHP başqanlığından getsin və müstəqil olduğunu bəyan etsin. Mayın 28-də seçkiyə belə getsin. Onsuz da qalib gəlsəydi, partiyanı tərk etməli olacaqdı. Uduzanda da CHP-nin başında durmamalıdır. Həm yaşına görə, həm də bəlkə də məğlub olmuş lider kimi partiyaya rəhbərlik edə bilməyəcək. Bu, qərarsız seçicilərə təsir, insanları yenidən seçkiyə cəlb edə bilər. İtirəcək nəyi qalıb? İnsanlar onun haqda “mübarizəsini apardı” deyə danışacaqlar”, - Portakal bildirib.
Jurnalist Azərbaycan cəmiyyətinə ölkəmiz əleyhinə yanaşması ilə tanışdır. Mayın 14-də sosial mediada verdiyi açıqlamasında Azərbaycanın Türkiyənin dostu olmadığını iddia etmişdi. Yersiz açıqlaması ölkəmizdə etirazlara səbəb olmuşdu.
Türkiyə xaricindəki 5 ölkədə prezident seçkilərinin səsvermə müddəti uzadılıb.
Türkiyə mediası xəbər verir ki, həmin ölkələr ABŞ, Kanada, Avstraliya, İrlandiya və İngiltərədir.
Xaricdə səsvermə mayın 20-də başlayacaq və mayın 24-də başa çatacaq, lakin seçici sayının çox olduğu bu ölkələrdə səsvermə prosesi 1 gün daha uzadılacaq.
Türkiyədə mayın 14-də keçirilən prezident və parlament seçkiləri maraqlı nüanslarla yadda qaldı. Hakim Ədalət və İnkişaf Partiyası (AKP) parlamentdə əzici üstünlüyə sahib olsa da, prezident kürsüsü uğrunda gedən mübarizə nəticəsiz qalıb. Türkiyənin yeni dövlət başçısının kimliyi mayın 28-də keçiriləcək növbəti turdan sonra bəlli olacaq.
Ötən bazar baş tutan seçkilər əsas 2 namizəd arasında keçib. Hazırkı ölkə başçısı Rəcəb Tayyip Ərdoğan və ana müxalifət lideri, CHP sədri Kemal Kılıçdaroğlu prezidentlik uğrunda yarışsalar da, tələb olunan 50,1% baryerini ilk turda onlardan heç biri keçə bilməyib.
Seçkinin nəticələri təkcə Türkiyədə deyil, dünyanın hər yerində ən müxtəlif kontekstlərdən təhlil olunur. Dövlət başçısı Ərdoğanın prezidentlik postunu 0,50% səslə əldən verməsi çoxsaylı suallar doğurub.
“Yeni Sabah” məsələnin təfərrüatlarını araşdıranda maraqlı məqamlar üzə çıxıb. Türkiyənin siyasi həyatına yaxın bələd olan adamların saytımıza bildirdiyinə görə, R. T. Ərdoğanın bu mübarizədən qalib ayrılması tamamilə mümkün idi. Belə ki, etibarsız sayılan səslərin sayı 1 milyondan çoxdur. Analitiklərin fikrincə, hakim AKP seçki məntəqələrində etiraz hüququndan istifadə edərək, etibarsız sayılan 1 milyon səsin ən azı yarısını öz namizədinin xeyrinə çevirə bilər. Bu zaman Ərdoğanın qələbəsini təmin etmək üçün tələb olunan 50,1%-i təmin etmək mümkün olacaqdı.
Bəs Türkiyə prezidenti niyə rəqibi ilə ikinci turda təkrar yarışmağa razı olub?
AKP-yə yaxın dairələr bizimlə söhbət zamanı bu məsləyə aydınlıq gətiriblər. Onların fikrincə, 2002-ci ildən bəri Türkiyəyə rəhbərlik edən R. T. Ərdoğan 50,1% səslə prezident seçilməyi özünə rəva bilməyib. Ərdoğanın ikinci turda rəqibi ilə yenidən qarşılaşmaq istəməsi 2 vacib amillə izah olunur.
Birinci və əsas amil dövlət başçısının ikinci turda səslərini artırmaq arzusudur. Ərdoğan seçicilərin ən azı 60%-nin səsini qazanmağa iddialıdır. Bu nəticə onun Türkiyə üzərindəki təsir imkanlarını artırmağa imkan verəcək.
İkinci amil isə Türkiyə Prezidentinin seçki dönəmində “başını ağrıdan” K. Kılıçdaroğlunun və onun timsalına ölkə müxalifətinə “dərs vermək” planıdır. Hakimiyyət ideoloqları hesab edirlər ki, Ərdoğan ikinci turda rəqibini ən azı 15-20% səslə qabaqlamaqla onun tamamilə sıradan çıxmasını təmin edə bilər. Prezidentlik uğrunda mübarizədə rəqibinə 15-20% fərqlə uduzan Kılıçdaroğlunun siyasətdə uzun müddət duruş gətirməsi inandırıcı görünmür. AKP rəsmiləri bunu bildikləri üçün Kılıçdaroğlunu “nokaut”a salmaqda israrlı görünürlər. Onların qənaətinə görə, ikinci turda qazanılan parlaq qalibiyyət ənənəvi müxalifətin tamamilə sıradan çıxması ilə nəticələnəcək.
Hadisələrin inkişafı Ərdoğanın və ətrafının bu planı reallaşdırmağa yaxın olduğunu göstərir.
Türkiyədə prezident seçkilərinin II tura qaldığı rəsmən açıqlandı. Paralel olaraq keçirilən millət vəkili seçkiləri isə təsdiqlənmiş hesab edilir. Artıq parlamentə daxil olacaq deputatlar müəyyənləşib. Məclisin bu dəfəki üzvləri arasında siyasətçilərlə bərabər idmançılar, musiqiçilər, jurnalistlər və nazirlər olmuş millət vəkilləri də var.
Tribunainfo.az xəbər verir ki, siyasi partiyalar öz siyahılarına diqqətçəkən adları daxil ediblər. MHP-nin qurucusu Alparslan Türkeşin övladları AK Partiyadan Yıldırım Tuğrul Türkeş, İYİ Partiyadan isə Ayyüce Türkeş millət vəkili kimi məclisə daxil ola biliblər. Yıldırım Tuğrul Türkeş Ankara, Ayyüce Türkeş isə Adana millət vəkili olaraq xidmət göstərəcək.
Parlament siyahılarında idman aləmindən də adlar var idi. Keçmiş futbolçu və məşqçi Ünal Karaman İYİ Partiya Konya millət vəkili olmağı bacarıb. İYİ Partiyadan da Hatay millət vəkili namizədi olan sabiq milli futbolçu Gökhan Zan isə seçilməyib.
AK Partiya İstanbul Millət vəkili Namizədi olan Milli Üzgüçü Umut Arman Sonay da namizəd olsa da, parlamentə girə bilməyib.
Sənət aləmindən də bir çox adlar Məclisə daxil olub. Musiqiçi Yücel Arzen AK Partiya İstanbul Millət vəkili seçilib.
Rifah Partiyasının İstanbul millət vəkili namizədi, sənətçi Davud Güloğlu isə parlamentə daxil ola bilməyib. MHP Muğla millət vəkili namizədi aktrisa Özlem Balcı da seçilməyib.
CHP Ankara 1-ci bölgəsindən namizədliyi böyük müzakirələrə səbəb olan sabiq ədliyyə naziri Sadullah Ergin isə millət vəkili seçilib.
AK Partiya İzmir millət vəkili namizədi jurnalist Şebnem Bursalı və İstanbul millət vəkili namizədi jurnalist Hülki Cevizoğlu da TBMM-ə daxil olmağı bacarıblar.
Milliyyətçi Hərəkat Partiyasının lideri Devlet Bahçelinin müvəqqəti sədrliyi ilə Türkiyə Böyük Millət Məclisinin 28-ci çağırış Baş Assambleyasının ilk iclasının keçiriləcəyi gözlənilir.
TEREF.AZ Trend-ə istinadən xəbər verir ki, mayın 14-də keçirilən parlament seçkilərinin ilkin nəticələrinə görə, Türkiyə Böyük Millət Məclisinə yaşı 30-dan aşağı olan 5 deputat daxil olub.
Yeni çağırış Türkiyə parlamentinin ən gənc deputatı Ədalət və İnkişaf Partiyasının Ankaradan olan deputatı 25 yaşlı Zehranur Aydemir olub.
Osmaniyedən olan millət vəkili Devlet Bahçelinin TBMM-in müvəqqəti sədri olacağı gözlənilir. O, parlamentin ən yaşlı üzvüdür.
İlkin nəticələrə görə, Türkiyə parlamentində 479 kişi və 121 qadın deputat mandatı alıb.
Ədalət və İnkişaf Partiyası parlamentdə 30 qadın, Milliyyətçi Hərəkat Partiyası 4, İYİ partiyası 6, Yaşıl Sol Partiyası 30, Türkiyə İşçi Partiyası 1 qadınla təmsil olunacaq.
Türkiyədə prezident seçkisinin ikinci turu üçün bülletenlərin forması açıqlanıb.
Ali Seçki Şurasından (YSK) bildirilib ki, əvvəlki qaydada sənədlərdə birinci Ərdoğanın adı yazılacaq.
Həmçinin, qurumdan prezident seçkinin ikinci turunun təqvimi də açıqlanıb.
Məlumata görə, ikinci tur üçün namizədlərin təbliğat kampaniyası mayın 16-da başlayacaq. Mayın 20-dən 24-dək gömrük-keçid məntəqələrində və xarici ölkələrdə səsvermə baş tutacaq. Ayın 27-də təbliğat başa çatacaq, ertəsi gün isə səsvermə keçiriləcək.
Seçkinin müvəqqəti nəticələri mayın 29-da, yekun nəticələri isə iyunun 1-də məlum olacaq.
Kamal Kılıçdaroğlu prezident seçkilərinin 2-ci tur qərarından dərhal sonra kəskin videomesaj paylaşıb.
Mia.az xəbər verir ki, videomüraciətdə əlini masaya çırpan Kılıçdaroğlu qəzəbli olduğunu gizlətməyib:
O, iqtidara və seçicilərə xitabən deyib: "Burdayam, vallahi də, billahi də sonunadək mücadilə edəcəyəm. Siz də buradasınız (seçicilərə ünvanlı ürəyini göstərir - Mia.az). Buradayam!".
Türkiyədə seçkilərin ilkin rəsmi nəticələri açıqlanıb.
Bu barədə Türkiyə Ali Seçki Qurumu bülletenlərinin 99.76 faizinin sayıldığını bildirib.
Nəticələrə əsasən, prezidentliyə namizədlərin səsləri aşağıdakı kimidir:
Rəcəb Tayyib Ərdoğan - 49,35%
Kamal Kılıçdaroğlu - 44,97%
Sinan Oğan - 5,25%
"Putini əsəbləşdirmək və ya meydan oxumaq çox vaxt bağ evində səliqəli intiharla bitir..."
Səttar Həkim: "Priqojin pəncərədən düşə bilər, yaxud ətirli çaydan zəhərlənə bilər" - "Politico"
"Putini əsəbiləşdirmək və ya ona meydan oxumaq təhlükəli oyundur, çox vaxt səs-küylə və ya bağ evində səliqəli intiharla bitir..."
"Bütün tənqidçilərini aradan götürmək üçün Putinə "Noviçok" kifayət etməz, lakin Priqojin üçün bir flakon tapılacaq..."
Putinin ünvanına ədəbsiz tənqiddən sonra "Vaqner qrupu" rəhbərinin həyatı təhlükədədir
"Vaqner qrupu"nun başçısı Yevgeni Priqojin çay işəndə ehtiyatlı olmalıdır, çünki Kreml şəxsən Vladimir Putinin ünvanına sərt tənqidə görə onu cəzalandıra bilər".
Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "Politico" nəşrində dərc edilən istehzalı-analitik məqalədə deyilir.
"Vladimir Putini əsəbiləşdirmək və ya ona meydan oxumaq təhlükəli oyundur, çox vaxt səs-küylə və ya bağ evində səliqəli intiharla bitir", - məqalədə deyilir.
Nəşr xatırladır ki, Ukraynaya tammiqyaslı hərbi müdaxiləsi başlanandan Rusiyada görkəmli rusiyalıların müəmmalı ölümləri dalğası yayılıb. Ən azı yeddi rusiyalı oliqarx müəmmalı şəraitdə həlak olub, həmçinin bir çox tanınmış məmur qəflətən dünyasını dəyişib.
Məqalə müəllifləri güman edir ki, bu yaxınlarda şəxsən Putini təhqir edən Priqojin "izah edilməyən" tərzdə pəncərədən düşə bilər və ya bir fincan ətirli çay içərək ölümcül çökə bilər.
"O, ötən həftə özünün Rusiyada çoxları Putini nəzərdə tutduğunu hesab edən "xoşbəxt baba" haqqında ədəbsiz monoloqu ilə həddini aşmayıb ki? Ruslar arasında bundan daha zəif səbəblərdən pəncərədən düşənlər olub", - müəllif istehza edib.
Eyni zamanda, nəşr rusiyalı müxalif jurnalistlər Andrey Soldatov və İrina Boroqanın fikirlərinə yer verib. Onlar hələ də Priqojinin Rusiya hərbi kəşfiyyatı, Baş Kəşfiyyat İdarəsi, mümkündür ki, şəxsən Putin tərəfindən dəstəkləndiyi qənaətindədir.
Onlar istisna etmir ki, Kreml diktatoru qəsdən Priqojinə müəyyən sərbəstliklərə imkan verir ki, o, Rusiyanın hərbi rəhbərliyinə qarşı dayana bilsin.
Bundan öncə bu həftə Rusiyanın "Birinci kanal"ının sabiq əməkdaşı, xəbərlər studiyasının birbaşa efirində açıq şəkildə Putini məsxərəyə qoymaqla məşhurlaşan Marina Ovsyannikova bəyan edib ki, onun bütün tənqidçilərini aradan götürmək üçün "Noviçok" maddəsi yetməz.
"Lakin Priqojin üçün yəqin ki, bir flakon tapılacaq", - "Politico" yazır.
Priqojin Putinin üzərinə gedib
Xatırladaq ki, Priqojin mayın 9-da Putin cansıxıcı görkəmdə Qırmızı meydanda son illərdə ən sönük hərbi paradlardan birini müşahidə edərkən
Putinə hücum edib, dərc etdiyi videoda kifayət qədər aydın şəkildə onun "üzərinə gedib".
O, deyib ki, hansısa "xoşbəxt baba" Rusiya ordusunda hər şeyin yaxşı olduğunu düşünür, əslində isə rusiyalılar cəbhədə böyük itkilərə məruz qalır və daima döyüş sursatlarının qıtlığını hiss edir.
"Bu babanın birdən, təsadüfən, mən fərz edirəm, bitmiş üzdəniraq çıxacağı halda bundan sonra ölkə nə edəcək, müharibəni necə udacaq?" - Priqojin sual edib.