 |
|
|
700 yaxın xarici vətənaş Qəzzadan təxliyə üçün Türkiyəyə müraciət edib.
Bu barədə Türkiyə xarici işlər naziri Hakan Fidan “TRT Haber”ə müsahibəsində bildirib.
O qeyd edib ki, hazırda bununla bağlı danışıqlar gedir, lakin Misir sərhədindəki keçid məntəqəsi bağlıdır.
Çinin şərqi Türküstanda, yəni Uyğur müsəlman türkləri soyqırımını dəstəkləyən müsəlman ölkələri. Bu tablo BMT təhlükəsizlik şurasında səsvermə zamanı olan mənzərədir.
Siyahıda ərəb ölkələri, Fələstin və İran da Çinin terroruna dəstək oldular.
Maraqlıdır görəsən məsələ Türk olan kimi dini təəsüb niyə yaddan çıxır.
Amma Türklərdə dini təəsübu saxlamaq tələb olunur....
1988-ci ildə SSRİ lideri Mixail Qorbaçovun iqtisadi məsələlər üzrə müşaviri Ağanbekyan Fransa qəzetinə müsahibəsində Dağlıq Qarabağın Ermənistana birləşdirilməsi haqda fikirlər səsləndirib. Bunun ardından Xankəndidə ermənilər nümayişə başlayıb.
Qarabağdakı separatizmin əsası demək olar ki, Fransada qoyulub. Son 30 ildə Paris hər zaman ermənipərəst mövqedən çıxış edib. Hazırda da bu mövqeyi davam edir.
Bəs indi Fransa Ermənistan amilindən istifadə edib Azərbaycana böyük problemlər yaratmaq gücündədirmi? Rıçaqlar nə qədər əlverişlidir?
Mövzu ilə bağlı Globalinfo.az-a danışan politoloq Tural İsmayılov Parisin İrəvanla bağlı mövqeyinin illərdir dəyişmədiyini deyib:
“Fransa tarix boyu Ermənistanın Cənubi Qafqazda özünün təsir rıçaqı, oyuncağı kimi çıxış etməsində maraqlı olub. Təəssüf ki, Paris bu siyasətini uzun müddət davam etdirdi. Bu gün hər kəsə bəllidir ki, Ermənistanın bütün təxribatlarının memarı Fransadır. Acı reallıq isə odur ki, bu gün birmənalı şəkildə erməni aqressiyası və işğalçılığını dəstəkləyən Fransa, 30 il boyunca ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədrliyində təmsil olunub. Həmin müddətdə də birmənalı olaraq Ermənistanı dəstəkləyib. Dünya birliyi heç bir şəkildə bu prosesin sona çatmasına töhfə verməyib”.
Politoloq Fransanın Azərbaycana qarşı münasibətində Türkiyə amilinin xüsusi rol oynadığını vurğulayıb:
“Eyni zamanda Fransa Azərbaycanın Türkiyənin müttəfiqi olduğunu yaxşı başa düşür. Bakının regional gücdən qlobal gücə çevrilməsini həzm edə bilməyən Paris, həm də Azərbaycan-Türkiyə strateji müttəfiqliyini qəbul etmir. Çünki Fransa daxilində Türkiyənin yüksələn dəyərinə qarşı bir xof var. Bu gün Beynəlxalq Valyuta Fondu, Dünya Bankı kimi təşkilatlar yaxın 10 ilin ən inkişaf edən iqtisadiyyatları sırasında Türkiyənin adını xüsusi çəkir. Belə bir vəziyyətdə Fransa məhz Türkiyənin Azərbaycanla strateji əməkdaşlığını qəbullana bilmir. Bu səbəblə Paris İrəvanı istifadə edə biləcəyi bir alət olaraq görür. Yəni ona müstəqil dövlət kimi hörmət etməkdən daha çox, təsir vasitəsi və təzyiq rıçaqı kimi yanaşır”.
T.İsmayılov Parislə Bakı arasında buzların nə zaman əriyə biləcəyinə toxunub:
“Əlbəttə ki, hazırda rıçaqlar heç bir formada Fransa üçün əlverişli ola bilməz. Xüsusilə Emmanuel Makronun hakimiyyəti dövründə Azərbaycan-Fransa, Türkiyə-Fransa münasibətləri dalana dirənib. Məsələnin bu qədər ciddi səviyyəyə gəlib çatmasının ən böyük günahkarlarından biri Parisin anti-Azərbaycan, anti-Türkiyə siyasətidir. Hesab edirəm ki, Fransa regionda Azərbaycan kimi önəmli bir dövlətlə müttəfiq olma imkanlarını ciddi formada zədələyib. İki ölkə arasında münasibətlərin düzəlməsi üçün uzun vaxt lazım olacaq”.
ABŞ Prezidenti Cozef Bayden xalqa müraciət edəcək.
ABŞ lideri bu barədə “X” sosial şəbəkəsindəki hesabında yazıb.
“HƏMAS-ın İsrailə qarşı terror hücumları. Qəzzada humanitar yardıma ehtiyac var. Rusiyanın Ukraynaya qarşı amansız müharibəsi davam edir. Biz partiya və ya siyasətdən daha böyük qlobal dönüş nöqtəsindəyik. Bu axşam saat 20:00-da mən Oval Kabinetdən xalqa müraciət edəcəyəm”, - ABŞ rəhbəri qeyd edib.
Azərbaycan torpaqlarını işğaldan azad etməklə öz əzəli torpaqlarında yaradılan separatçı rejimə son qoyub. Bununla da Cənubi Qafqazda yeni reallıqlara imza atıb. Bölgənin əsas geosiyasi aktoru kimi çıxış edən rəsmi Bakı regionun inkişafı üçün yeni perspektivlər yaradıb, yeni əməkdaşlıq formatlarının canlanmasına səbəb olub. Söhbət “3+3” platformasından gedir. Platformaya Azərbaycan, Türkiyə, Rusiya, İran, Gürcüstan və Ermənistan daxildir. Layihənin müəllifləri rəsmi Bakı və Ankaradır. Region ölkələrini bir platformada birləşdirməklə bölgədə daimi sabitliyi, əməkdaşlıq mühitini təmin etmək əsas hədəf kimi götürülüb.
Yaxın vaxtlarda İranda “3+3” formatında xarici işlər nazirləri səviyyəsində görüş keçiriləcək. Rəsmi İrəvan toplantıya qatılmağa razılıq verib. Əslində, Ermənistan bu addımı könüllü atmayıb. Sadəcə, çoxvektorlu siyasət yürütmək adı altında eyni vaxtda üç-dörd stulda oturmağa çalışan Nikol Paşinyan hökuməti nəyin bahasına olursa-olsun təcrid vəziyyətindən çıxmağa çalışır.
Strasburqa səfər edib Avropa Parlamentində “sülh göyərçini” obrazında görünməyə çalışan Paşinyanın hədəfi bəllidir - Avropadan daha çox vəsait qoparmaq. Yəni o, bir növ erməni ənənəsinə sadiq qalıb. Hökumət başçısının pul diləndiyi gün kimi aydındır.
N.Paşinyanın siyasəti həmişəki kimi yenə də ziddiyyətlidir və tərəddüdlərlə doludur. İrəvanın “3+3” formatında görüşdə iştiraka razılıq verməsi də bunun göstəricisidir. Ermənistan bir yandan Rusiyadan sürətlə uzaqlaşmağa çalışır, digər tərəfdən isə Rusiya ilə birlikdə “3+3” formatına qatılacağını təsdiqləyir. Bəllidir ki, bu formatın mahiyyəti “region problemlərinin regionda həll olunması” yanaşmasıdır. Lakin sual olunur, Paşinyan bu yanaşmanı qəbul edirsə, niyə Strasburq, Brüssel, Parisi inadkarlıqla regiona müdaxiləyə çağırır?
İndiyədək “3+3” formatında tam tərkibdə görüşün olmaması Bakı-Tehran münasibətlərindəki soyuqluq və gərginliklə bağlı idi. Artıq bu gərginlik yoxdur və görüşün keçirilməsinə heç nə mane olmur. Qərbin, xüsusən də, ABŞ və Avropanın Azərbaycana qarşı qərəz və ikili yanaşması davam edəcəksə, o zaman “3+3” formatı güclənəcək. Ən əsası, bu format “regional problemlərin həlli regiondadır” prinsipini möhkəmləndirəcək.
Əgər Qərb reallığı qəbul etməsə, Azərbaycana qarşı qərəzli və riyakar siyasətini davam etdirsə, onda ayağı Cənubi Qafqazdan birdəfəlik kəsiləcək. Ermənistan da anlamalıdır ki, problemlər Avropa Parlamentində deyil, regionun özündə həll olunmalıdır. N.Paşinyan elə bilir ki, onu alqışlayanlar səmimidirlər. Əksinə, onlar üçün hazırda Qafqazdan Rusiyanın sıxışdırılıb çıxarılması prioritetdir. Nikol Paşinyan da belə qüvvələrin planlarının həyata keçirilməsində vasitə rolunu oynayır.
Ən əsası, Ermənistan anlamalıdır ki, məhz Azərbaycan və Türkiyə regionun təhlükəsizliyini təmin edirlər. Məhz bu iki ölkə ilə münasibətləri yaxşılaşdırmaq, düşmənçilik hissini kənara qoymaq onun rifahına və inkişafına səbəb olacaq. Əks təqdirdə, Ermənistan rəhbərliyi, 30 il olduğu kimi, xalqını səfalət və yoxsulluq içində saxlamaqda davam edəcək.
“Report”
Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsi çərçivəsində növbəti analitik süjet hazırlanıb.
"Fransadakı ünsürlər Cənubi Qafqazın daim qan içində olmasına çalışırlar" adlı süjetdə fransızları və erməniləri bir çox hallarda müxtəlif sahələrin reallıqdan uzaq, dar dünya görüşlü, ədalətsiz nümayəndələrinin təmsil etdiyi, belə "ictimai", "siyasi" "xadimlər" ermənilərlə azərbaycanlılar arasında düşmənlik toxumu səpmələrindən bəhs olunur.
Teref.az xəbər verir ki, indiki Ermənistandan etnik təmizləmə nəticəsində qovulmuş azərbaycanlıların doğma yurda qayıdışını Azərbaycan "Böyük Qayıdış" adlandırır: "Ancaq "Böyük Qayıdış"a qarşı Ermənistanın Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinə iddiasını təqdim edən Fransanın Leuven Universitetinin professoru Pyer d-Arjan (Pierre d'Argent) bunu "Azərbaycanın irqçi layihəsi" adlandırıb. Bu dırnaqarası professor məqaləsində reallıqdan kənar iddialarla çıxış edir, Qarabağdakı ermənilərin Azərbaycanı könüllü tərk etdiklərinə şübhə ilə yanaşır".
Fransalı professorun diqqətinə çatdırılır ki, 1886-cı ildən 1988-ci ilə, yəni 102 il sonraya baxış etsə, mənzərə daha aydın olar:
"Bu tarixdə 300 minə yaxın Qərbi azərbaycanlı öz torpaqlarından zor gücünə qovulub, Ermənistan vətəndaşlıqları məcburi olaraq əllərindən alınıb. Qərbi azərbaycanlılara indiyədək Ermənistanın heç bir dövlət rəsmisi "gəlin, Ermənistan cəmiyyətinə inteqrasiya olun" deməyib. Azərbaycan Prezidenti isə Qarabağın erməni sakinlərinə Azərbaycan cəmiyyətinə inteqrasiya olunmağa, Konstitusiyanın verdiyi hüquqlardan yaralanmağa çağırıb. Bu baxımdan indiki Ermənistandan qovulan Qərbi azərbaycanlılar erməni irqçiliyinin qurbanı olub. Onlar Ermənistanın vətəndaşlığından məhrum olublar. Onların mülkiyyəti talan olub, Ermənistanda qalıb".
Süjetdə həmçinin ermənilərin şovinist yazıçısı Zori Balayanın İrəvanın erməni əhalisi başqa yerlərdən gəlmə olması fikrinə də yer verilir.
Sonda vurğulanır ki, Dağlıq Qarabağ xalqının etnik təmizləməyə məruz qalması ilə bağlı faktlar ortaya qoyulur:
"Azərbaycan mövcud vəziyyəti davam etdirmək üçün əlindən gələni edir, yəni etnik təmizləmə planlarını gücləndirməyə çalışır. Pyer d-Arjan kimi savadsız, qərəzli bir "professorun" erməniləri təmsil etməsi, bu etnik qruoun ziyanına olar. Çünki erməni elm adamları və onun Pyer kimi havadarlarının saxtakarlıqları daha çox ifşa olunar. Necə deyərlər: "Taylı-tayın tapmazsa günü ah-vayla keçər".
Xatırladaq ki, Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsinin məqsədi tarixi qədim torpaqlarımızın adının yaşadılması, tanıdılması, həmçinin azərbaycanlıların ermənilər tərəfindən deportasiyaya məruz qoyulmasından, həmin ərazilərdə mövcud olmuş, lakin adı silinən toponimlərin, saysız-hesabsız yeraltı və yerüstü maddi mədəniyyət nümunələri - qədim yaşayış məskənləri, nekropollar, kurqanlar, qala, saray və istehkam qalıqları, karvansaralar, körpülər, qəbirüstü sənduqələr, xaçdaşlar, at-qoç heykəlləri, məbəd, kilsə, məscid, pir və ocaqların üzə çıxarılması, həmin ərazinin təmiz oğuz-türk məskənləri olduğunu təsdiq edən faktların dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasıdır.
Həmçinin Prezident İlham Əliyevin Qərbi Azərbaycanla bağlı dediyi "XX əsrin əvvəllərinə təsadüf edən xəritə bir daha onu göstərir ki, Qərbi Azərbaycan tarixi Azərbaycan diyarıdır, şəhərlərin, kəndlərin adları Azərbaycan mənşəlidir və biz yaxşı bilirik ki, indiki Ermənistan ərazisində tarix boyu Azərbaycan xalqı yaşayıb. İndi əsas vəzifə ondan ibarətdir ki, dünya ictimaiyyəti də bunu bilsin", - fikrini əsas tutaraq Qərbi Azərbaycan İcmasının hazırladığı Qayıdış Konsepsiyasında irəli gələn vəzifələrin təbliğidir.
Bundan əlavə, Qərbi Azərbaycanla bağlı tarixçilərin, araşdırmaçıların düşüncələrini, deportasiyaya məruz qalmış şəxslərin həyat hekayəsini işıqlandırmaqdır./oxu.az
İsrailin xarici işlər naziri Eli Kohen Qəzzada xəstəxanda partlayıla bağlı BMT Baş katibi Anonio Quterreşə müraciət edib.
Bununla bağlı İsrail XİN başçısı "X" hesabında məlumat verib.
"Bu gün mən BMT-nin baş katibi Quterreşə müraciət edərək ondan Qəzzada xəstəxanada baş verən partlayışa görə Fələstin terror təşkilatlarının məsuliyyət daşıdığını açıq şəkildə elan etməsini tələb etdim.
Qəzza zolağındakı terror təşkilatları Qəzza sakinlərini qətlə yetirir və bundan çinik şəkildə istifadə edərək İsraili günahlandırırlar.
BMT dərhal açıqlama verməli və dinc əhaliyə qəsdən atəş açan və günahsız insanları qətlə yetirən İslami Cihadını pisləməlidir", - o deyib.
Avropa Şurasının Nazirlər Komitəsi və Aİ nümayəndə heyəti oktyabrın 18-də Strasburqda keçirilən görüşdə Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi ilə bağlı bəyanat qəbul ediblər.
“Avropa İttifaqı Azərbaycanın 19 və 20 sentyabr tarixlərində keçirdiyi hərbi əməliyyatlardan sonra Qarabağ ermənilərinin kütləvi surətdə köçürülməsi və Laçın dəhlizinin doqquz aylıq blokadası nəticəsində yaranmış son dərəcə çətin vəziyyəti narahatlıqla izləməkdə davam edir. Dağlıq Qarabağın demək olar ki, bütün əhalisi, 100,6 min nəfərdən çoxu Ermənistanda sığınacaq tapıb.
Qarabağda qalanlara və gedənlərə davamlı olaraq maneəsiz humanitar dəstəyin təmin edilməsi son dərəcə vacibdir. Keçən həftə Avropa Komissiyası 2020-ci ildən bəri verilmiş 20,8 milyon avroya əlavə olaraq 10,45 milyon avro dəyərində əlavə humanitar yardım paketi elan etdi.
Azərbaycan Qarabağ ermənilərinin insan hüquqlarını, əsas azadlıqlarını və təhlükəsizliyini, o cümlədən onların öz evlərində ləyaqətlə, heç bir qorxu və ayrı-seçkilik olmadan yaşamaq hüququnu təmin etməli, könüllü, təhlükəsiz, ləyaqətli və davamlı qayıdışı üçün şərait yaratmalıdır. qaçqın və köçkünləri öz tarixlərinə, mədəniyyətlərinə və hüquqlarına hörmət edilməlidir.
Bundan əlavə, yerli əhalinin mədəni irsi və mülkiyyət hüquqları effektiv şəkildə qorunmalı və təmin edilməlidir.
Bununla əlaqədar xatırladırıq ki, Azərbaycan Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin sentyabrın 22-də göstərdiyi müvəqqəti tədbirlərə əməl etməli, yəni Konvensiya üzrə öhdəliklərinin, xüsusən də Maddəsinin 2 (yaşamaq hüququ) və 3-cü maddə (işgəncənin, qeyri-insani və ya ləyaqəti alçaldan rəftarın və ya cəzanın qadağan edilməsi) pozulmasına səbəb ola biləcək hər hansı tədbirdən çəkinməlidir.
Prezident Əliyevin Qarabağ erməniləri ilə sülh şəraitində yaşamağa, onların hüquqlarını qorumağa hazır olması barədə ictimaiyyətə açıqlamalarını diqqətə aldıq. Bu əhalinin taleyi üçün birmənalı olaraq Azərbaycan əsas məsuliyyət daşıyır. Maddi, konkret və şəffaf təminatlar təmin edilməlidir.
Mühüm etimad quruculuğu tədbiri kimi biz bütün Qarabağ erməniləri, o cümlədən onların nümayəndələri üçün hərtərəfli amnistiya və hər tərəfdən sərt ritorikadan çəkinməyi gözləyirik.
Qarabağa beynəlxalq çıxış ehtiyac duyulan yardımın göstərilməsi və yerlərdə vəziyyətin müstəqil monitorinqinin təmin edilməsi baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Avropa İttifaqı BMT-nin son iki səfərini qeyd edir. Biz Baş Katibin Miqrasiya və Qaçqınlar üzrə Xüsusi Nümayəndəsinin bu kütləvi köçlə mübarizədə Ermənistan hakimiyyətinə dəstək və yardım göstərilməsi işini yüksək qiymətləndirir və Avropa Şurasının İnsan Hüquqları üzrə Komissarı Dunya Miyatoviçin rəhbərlik etdiyi faktaraşdırıcı missiyasını və onun sonrakı tövsiyələrini səbirsizliklə gözləyirik.
Aİ həm Azərbaycanın, həm də Ermənistanın suverenliyi, sərhədlərinin toxunulmazlığı və ərazi bütövlüyünü dəstəklədiyini bir daha təsdiqləyir. Biz Azərbaycanı 1991-ci il Almatı Bəyannaməsinə uyğun olaraq Ermənistanın ərazi bütövlüyünə qeyd-şərtsiz sadiqliyini bir daha təsdiq etməyə çağırırıq.
Aİ regiondakı bütün insanların rifahı naminə hərtərəfli və davamlı sülhə nail olmaq üçün hər iki tərəf arasında dialoqun asanlaşdırılmasına sadiq qalır”, – bəyanatda deyilir.
AzToday
Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi (AİHM) oktyabrın 18-də “Ovanesyan və Karapetyan Ermənistana qarşı”işi ilə bağlı mühüm qərar çıxarıb.
Bu iş üzrə ərizəçilər Qarabağda xidmət zamanı faciəvi şəkildə həlak olan R. Ovannisyan və A. Sarkisyanın valideynləri Ohanesyan və Svetlana Ohanesyan idi. Hər iki əsgər müvafiq olaraq 2009 və 2008-ci illərdə Ermənistan ordusuna çağırılıb və AİHM qərarında qeyd olunduğu kimi, “DQR” də yerləşən hərbi hissəyə göndərilib.
28 iyul 2010-cu il tarixində, saat 18:00 radələrində R. Ohanesyan, A. Sarkisyan və daha dörd hərbçi ölü tapıldı, hər biri güllə yarası aldı. İddiaçıların sözlərinə görə, onların övladları qanunsuz münasibətlərin qurbanı olub, işgəncələrə, döyülmələrə və nəticədə qətllərə məruz qalıb.
Ərizəçilər iddia edirlər ki, Ermənistan hakimiyyəti yüksək vəzifəli komandirlər də daxil olmaqla bütün günahkarların müəyyən edilməsi və məsuliyyətə cəlb edilməsi məqsədilə hərtərəfli araşdırma aparmayıb.
AİHM müəyyən edib ki, Avropa İnsan Hüquqları və azadlıqları Konvensiyasının 2-ci maddəsində (yaşamaq hüququ) nəzərdə tutulmuş ərizəçilərin hüquqları pozulub. Kompensasiya olaraq Strasburq məhkəməsi hər bir ərizəçiyə 30.000 avro almağı əmr etdi.
Azərbaycanlı hüquqşünas və Vəkillər Kollegiyasının Rəyasət Heyətinin üzvü Muxtar Mustafayev AİHM-in qərarını dərin əhəmiyyət kəsb edən qərar kimi alqışlayıb. O qeyd edib ki, bu, beynəlxalq məhkəmə tərəfindən təsdiq edilmiş Azərbaycan ərazilərinin Ermənistan tərəfindən işğalını bir daha vurğulayır. Turan-a müsahibəsində Mustafayev vurğulayıb ki, AİHM-in qərarı Ermənistanın öz vətəndaşlarını Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində hərbi xidmət keçmək üçün göndərdiyini təsdiqləyir. Bundan başqa, AİHM Ermənistanı Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə tanınmış ərazisində törədilmiş cinayətlərə görə məsuliyyətə cəlb edir.
Mustafayev AİHM-in “Çıraqov və başqaları Ermənistana qarşı” işi üzrə başqa qərarına da istinad edib, burada Ermənistan ayrı-ayrı şəxslərin evlərindən çıxarılması və Laçın rayonunda əmlakının müsadirə edilməsindən məsul hesab edilib.
“AİHM – in qərarı Azərbaycanı öz əraziləri üzərində suverenliyi bərpa etməkdə ittiham edənlərə cavabdır”, – deyə Mustafayev bildirib. (Turan)