E-Polis mobil tətbiqi yenilənib. Hamı üçün faydalı ola biləcək yeni xidmətlər var. "102 SOS" artıq aktivdir.
PlayStore-dən görünür ki, E-Polis mobil tətbiqi bir neçə gün öncə yenilənib və yeni xidmətlər yaradılıb.
Ən çox diqqətimi cəlb edən isə "İtirilmiş əşyaların TAPILMAMASI ilə bağlı arayış üçün müraciətin qəbulu " xidməti oldu.
Maraqlı, faydalı və çox sayda insanlar üçün gərəkli ola biləcək bir xidmətdir. Əvvəllər bunun üçün polisə getmək, ərizələr yazmaq, elanlar vermək lazım gəlirdi.
İndi isə sadəcə tətbiqdə itən əşyaları seçib müraciəti göndərmək yetərlidir.
E-Polis-də digər yeniliklər "Nəqliyyat vasitəsinin idarə edilməsi üzrə sorğuların qəbulu", "AYNA cərimələri haqqında məlumat və ödəniş" və "Arxiv arayışlarının verilməsi üçün müraciətin qəbulu" xidmətləridir.
Ən çox diqqət çəkən məqamlardan daha birisi də "102 SOS" xidmətilə bağlıdır.
Əvvəlki versiyalarda 102 xidmətinə video və audio faylların göndərilməsi, yazılı müraciət nəzərdə tutulmuşdu.
E-Polisin yeni versiyasında isə artıq xidmətə birbaşa zəng üçün "102 SOS" DÜYMƏSİ yerləşdirilib.
Bu düyməni basmaqla birbaşa "102 xidmətə " bağlanmaq olar.
Güman ki növbəti mərhələdə "102 SOS" vasitəsilə ən yaxınlıqda olan polislə əlaqə yaratmaq imkanı da reallaşdırılacaq.
Beləliklə, E-Polisə 5 yeni xidmət əlavə edilib.
DİN-nin və bütövlükdə polis sisteminin rəqəmsal transformasiyası istiqamətində atılan addımlar, kütləvi polis xidmətlərinin rəqəmsallaşdırılması və müntəzəm yenilənməsi sahəsində DİN tərəfindən görülən işlər çox təqdirəlayiqdir.
Yeri gəlmişkən, E-Polis-in əvvəlki versiyasından əldə etmək mümkün olan xidmətləri bir daha təqdim edirəm :
- məhkumluq haqqında arayış
- 102 xidmətə onlayn müraciət (Virtual -102)
- avtomobilin yüklü olub-olmaması haqqında arayış
- DYP cərimələri üzrə müraciət
- etibarnamə üzrə müraciət
- Nəqliyyat qəzası ilə bağlı icbari sığorta arayışı
- STOP -la bağlı məlumatlandırma
- işğaldan azad edilmiş ərazilərdə buraxılış icazəsi məlumatı
- şəxsin özü haqqında məlumat və s.
Osman Gunduz
TEREF

Xəbər verdiyimiz kimi, avqustun 15-dən Azərbaycanda aylıq internet paketlərinin qiymətləri artırılıb.

“Aztelekom”un yaydığı məlumatda bildirilib ki, avqustun 15-dən etibarən edilən dəyişikliklər əhalinin yüksəksürətli internetə olan tələbatında artım tendensiyasını nəzərə alaraq, göstərilən xidmətin keyfiyyətinin yüksəldilməsi və dayanıqlı infrastrukturun təmin edilməsi məqsədilə həyata keçirilib:

“Şirkət GPON (Gigabit Passive Optical Network – Gigabit tutumlu Passiv Optik Şəbəkə) tarifləri üzrə təqdim olunan sürətləri 2.5 dəfə (40 Mbit/s internet sürətini 100 Mbit/s-yə, 60 Mbit/s internet sürətini 150 Mbit/s-yə və 100 Mbit/s sürətini isə 250 Mbit/s-yə qədər) artırıb.

Yeni sürət tariflərində abunəçilər üçün minimal sürət 100 Mbit/s-dən başlayacaq və hər Mbit/s üçün ödəniş məbləği 0.45 AZN-dən 0.25 AZN-ə endirilib. Belə ki, abunəçilərə 100 Mbit/s internet üçün 25 AZN, 150 Mbit/s internet üçün 30 AZN, 250 Mbit/s internet üçün 36 AZN qiymət təklif edilir”.

Bildirək ki, Azərbaycanda aylıq internet paketlərinin qiymətləri artırılsa da, tarifləri üzrə internetin nə sürəti, nə də xidmətin keyfiyyətinin yüksəldilməsi istiqamətində nəzərəçarpacaq müsbət dəyişikliklər baş verməyib. Artıq bununla bağlı şikayətlər pik həddə çatıb. Abunəçilər kütləvi şəkildə “Aztelekom”un fəaliyyətinə etiraz edirlər.

Maraqlıdır, tariflər üzrə internetin sürəti ilə bağlı problem nə zaman həl olunacaq?

Məsələ ilə bağlı iqtisadçı-alim Vüqar Qocayev “Cebheinfo.az”-a açıqlamasında deyib ki, əhalinin 80 faizdən çoxu internetlə təmin edilib:


“Yaxın bir neçə ildə ölkəmizdə rəqəmsal dünyaya diqqət artıb. Bu səbəbdən də internet xətlərin sayı da durmadan artırılıb. Demək olar ki, ən ucqar kəndlərə belə, fiber-optik kabel xətləri çəkilib.

Bu gün daha sürətli internetdən yararlanmaq üçün yüksək sürətli internet paketlərindən istifadə etmək yaxşı olardı. Lakin əhaliyə söz verilən yüksəksürətli internetə paketləri, praktikada gözlənildiyi kimi deyil. İnternetin keyfiyyəti artırmaq daha məqsədəuyğun olardı, nəyin ki, internetin qiymətini”.

İqtisadçı bildirib ki, bu gün internet paketləri və mobil internetin qiyməti ölkəmizdə xeyli bahadır:

“Azərbaycanda qonşu dövlətlərlə müqayisdə internet paketlərinin qiyməti xeyli bahadır. Yalnız sanksiyalar altında olan və 3-cü dünya ölkələri ilə müqayisədə bizdə internetin qiyməti və sürəti normaldır.

Bu çox aşağı göstəricidir. Məhz Azərbaycanda internet daha ucuz və əlçatan olmalıdır. Ən əsası isə Rəqabət Məcəlləsinin prinsiplərinə əsaslanaraq abunəçilərə alternativ yaradılmalıdır”.

O qeyd edib ki, “Aztelekom”un üzərində olan təyziq yüksək olduğundan gələn ildən ölkəmizdə internetin qiyməti ucuzalaşacağı proqnozlaşdırılır:

““Aztelekom” ən çox narazılıq olunan dövlət qurumlarından biridir. Hazırda “Aztelekom” əhalinin gözləntisini doğrulda bilmir. İnternetin sürətinin artırılması təqdirəlayiqdir. Lakin əhalinin durumunu da nəzərə alaraq internet sürətin qiymətə münasib edilməlidir. Hesab edirəm ki, internetin qiyməti ucuzlaşmalı və daha münasib şərtlərlə vətəndaşların istifadəsinə verilməlidir”.

Ayda atmosferin olmaması insan gözünün məsafə və ölçü alışqanlığını dəyişir. Sanki ətrafdakı hər şey yaxınlıqda, əlinin altındadır, yetər ki, əlini uzad. Əslində isə Apollon15 Ay modulunun fonunda Hadley dağı onlarla kilometr uzaqdadır və onun hündürlüyü 4500 metrdir.
“Apollon”un bütün altı missiyasının astronavtları məsafə təxminlərində dəfələrlə yanılmışdılar – yaxınlıqda görünən kiçik obyektlər çox uzaqda idilər, onlara yaxınlaşanda isə ölçülərinin nə qədər nəhəng olduğu ortaya çıxırdı.
https://t.me/ibrahim_nebioglu
TEREF

“WhatsApp” istifadəçiləri PİN kodu vasitəsilə yeni mesajlardan “qorunma” imkanı əldə edəcəklər.

Bu yeni funksiya iOS cihazlarında “TestFlight” proqramı vasitəsilə aşkar edilib. Bu yeniliklə istifadəçilər arzuolunmaz mesajlardan qorunmaq üçün PİN kodu təyin edə biləcəklər. Belə ki, yeni həmsöhbətlər ilk mesajı yazmaq üçün həmin PİN kodunu daxil etməli olacaqlar. Bu məhdudiyyət yalnız istifadəçilərin “əlaqə kitabı”nda olmayan şəxslərə şamil ediləcək.

Hələlik, bu funksiyanın messencerin ictimai versiyasında nə vaxt istifadəyə veriləcəyi barədə məlumat verilməyib

Ölkədə bütün sahələrdə qiymətlərin durmadan və sürətlə artdığı bir zamanda internet provayderləri də “heç kimdən geri qalmayaq” devizini rəhbər götürüblər. Lakin provayderlər “əmma” qoyaraq, bir qədər hiyləgər yol seçiblər...

“Aztelekom” GPON (Gigabit Passive Optical Network - Gigabit tutumlu Passiv Optik Şəbəkə) tarifləri üzrə təqdim olunan sürətləri 2.5 dəfə (40 Mbit/s internet sürətini 100 Mbit/s-yə, 60 Mbit/s internet sürətini 150 Mbit/s-yə və 100 Mbit/s sürətini isə 250 Mbit/s-yə qədər) artırdığını elan edib. Yeni sürət tariflərində abunəçilər üçün seçim imkanı 100 Mbit/s-dən başlayır. İddiaya görə, hər Mbit/s üçün ödəniş məbləği 0.45 AZN-dən 0.25 AZN-ə endirilib. Abunəçilərə 100 Mbit/s internet üçün 25 AZN, 150 Mbit/s internet üçün 30 AZN, 250 Mbit/s internet üçün 36 AZN qiymət təklif edilir. Yəni, əvvəllər abunəçilər 10, 15, 18 manatlıq paketlərdən yararlanırdılarsa, yeni qiymət dəyişikliyində artıq seçim imkanı yoxdur. Bu tariflər isə insanların narazılığına səbəb olub.

“Aztelekom” və “Bakı Telefon Rabitəsi” internetin qiyməti ilə bağlı məlumatlara belə aydınlıq gətiriblər ki, aparılan infrastruktur təkmilləşdirmələrinin məqsədi vətəndaşların yüksək sürətli internetə artan tələbatının qarşılanması və daha yüksək keyfiyyətli internet xidmətlərindən faydalanmasıdır: “Qiymət siyasətimiz müştərilərimizə daha yüksək sürət və Mbit həcminə görə mümkün optimal qiymət təklif etmək şərti ilə bazar tələblərinə uyğun formalaşdırılır”.

İlk baxışdan hər şey gözəldir. Milli provayderlərimiz internetin sürəti baxımından beynəlxalq reytinqlərdə quyruqda sürünən ölkəmizi “pis siyahıdan” çıxarmağa cəhd edir. Yuxarıda qeyd etdiyimiz “əmma” olmasa...

Mütəxəssislərin fikrincə, “Aztelekom”un faktiki texniki imkanları 100 Mbit internet qrafikini təmin etməyə yetmir. Ən yaxşı halda 15-16 Mbit-ə qədər internetlə təmin edə bilir. Həm də vətəndaşa seçim haqqı verilmir. Ən aşağı səviyyə 25 manat deyil, 10-15 manat ola bilər. Burada seçim, rəqabət imkanları, istehlakçıların seçmə sərbəstliyi olmalıdır. Hər kəs də öz büdcəsinə, iqtisadi qrafikinə uyğun, özünə lazım olan qədər internetə vəsait ödəməlidir. Böyük şirkətlər, banklar, təhsil, səhiyyə müəssisələri var ki, orada yüksək sürətli internetə ehtiyac var. Ancaq hər hansı fərdi mənzil, yaxud bir vətəndaş üçün bu qədər yüksək internetə də ehtiyac yoxdur. Olarsa, o zaman vətəndaş büdcəsinə uyğun olaraq daha keyfiyyətli internet üçün çox vəsait ödəyə bilər. Bir sözlə, aşağı kateqoriyalarda seçim olmalıdır. Seçim olmadığına görə bu, birbaşa istehlakçı hüquqlarının, bazarda rəqabət prinsiplərinin pozulmasıdır.

Azad İstehlakçılar Birliyinin sədri Eyyub Hüseynov Pressklub.az-a açıqlamasında deyib ki, istehlakçıların beynəlxalq və yerli hüquqlarından biri onun seçim hüququdur:

“Təəssüf ki, bizdə bu barədə haqsızlıq olur. İstehlakçıların seçim hüququ pozulur. Azərbaycan hökuməti elə bir şərait yaratmalıdır ki, istehlakçıların seçim hüququ təmin olunsun. Kim hansı internetdən istifadə etmək istəyirsə, ona da qoşulsun. Çox təəssüf ki, burada hökmranlıq mövcuddur istehlakçılara təzyiqlər olur. Bu barədə mənə şikayətlər gəlir. Bu, istehlakçıların hüquqlarının pozulması kimi qiymətləndirilə bilər. Bununla bağlı AİB-ə yazılı şikayətlər daxil olarsa, biz insanların hüquqlarını qorumaq üçün lazımi addımları atarıq”.

Yuxarıda da qeyd etdiyimiz kimi, mütəxəssislər “Aztelekom”un faktiki 100 Mbit internet qrafikini təmin etməyə texniki imkanları olmadığını bildirilər. Elə abunəçilər də qiymət və “sürət” artımı olmasına baxmayaraq, yenə də əziyyət çəkdiklərindən gileylənirlər. Bəs bu problemlərin yaranma səbəbi nədir?

Pressklub.az-a açıqlama verən Azərbaycan İnformasiya və Kommunikasiya Texnologiyaları Sənayesi Assosiasiyası (AİKTSA) İdarə Heyətinin sədri Elvin Abbasov bildirib ki, adətən insanlar “qapıdan çölə çıxan kimi internet gedir” deyirlər.


Yəni, paketlərin dəyişməsindən sonra internetin keyfiyyəti azalıb: “Əslində modemin əhatəsindən kənara çıxmağın internetin keyfiyyəti ilə heç bir əlaqəsi yoxdur. Bu sadəcə modemin siqnallarının əhatəsi ilə əlaqəlidir”.

Ekspert deyib ki, paketin sürətinin qalxması ilə siqnalların fəaliyyətinin zəifləməsinin heç bir əlaqəsi olmasa da insanlar bundan əziyyət çəkirsə, siqnalgücləndirici qurğular, yəni akses pointlərdən istifadə edə bilərlər: “Hər bir halda provayderlər də xidmət etdiyi bölgələrdə öz qurğularını yaxşılaşdırmalıdır. Ola bilsin ki, əhalinin, ailə təsərrüfatının və bizneslərin sayına görə müəyyən qurğular tam hesablanmayıb və daha aşağı yüklə təmin olunub. Həmçinin, ədalətsiz yanaşma da istisna olunmur. Amma bunların hər biri texniki olaraq əsaslanmalıdır. Vətəndaşlar evlərində telefonu və ya kompüteri birbaşa gələn xəttə qoşaraq sürət testi ilə öz internet limitlərini ölçməlidir”.

İnternetin sürətindən şikayət edənlərdən biri də Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri, enerji məsələləri üzrə ekspert İlham Şabandır. “Qiymətin bahalaşmasının internet xidmətinin keyfiyyətinə heç bir aidiyyatı yoxdur. KTV səhərdən işləmir. Yazırsan da cavab vermirlər. Zəng etməyin mənası da yoxdur”- deyə, o, paylaşımında bildirib.

Yeri gəlmişkən, Azərbaycan İnternet Forumunun prezidenti Osman Gündüz mətbuata açıqlamasında bildirib ki, deyilən arqumentlər məntiqsizdir və heç bir dataya söykənmir. Hələlik ölkədə telekommunikasiya sektorunda müstəqil tənzimləyici qurum yoxdur.

Onun sözlərinə görə, sektorda istehlakçıların hüququnu qorumalı olan İnformasiya Kommunikasiya Texnologiyaları Agentliyidir: “O da müstəqil deyil. “Aztelekom” da nə Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyinin tabeliyində olan İnformasiya Kommunikasiya Texnologiyaları Agentliyindən (İKTA) çəkinir, nə də İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətindən. Yenicə magistral (backbone) statusu qazanan “Aztelekom”-un hər bir müştəriyə minimal 100Mbit/s sürət təqdim etmək, keyfiyyətli servis qurmaq üçün heç bir texniki-texnoloji imkanı yoxdur”.

Osman Gündüz hesab edir ki, gərək müvafiq qurumlar monitorinq aparıb “Aztelekom”un elan etdiyi parametrlərə uyğun texnoloji imkanlarının olmasını müəyyən etsin: “Əminliklə deyirəm ki, “Aztelekom”da nəinki hər abunəçiyə 100Mb/s, heç 40 Mb/s vermək üçün texniki-texnoloji imkanı yoxdur. Açıqlasın görək, “Aztelekom” hazırda nə qədər trafik alır və nə qədər satır? Müştərilərin sayı və tələbatı nə qədərdir ? Dövlət qurumu üçün bu məlumatlar açıq olmalıdır. Lakin “Aztelekom” bunu qapalı saxlayır”.

Günay Elşən

İki il əvvəl "Hyundai" şirkəti qeyri-adi xarici görünüşə malik "N Vision 74" konsept-karını nümayiş etdirib.

3DNews.ru xəbər verir ki, layihə şirkətin yüksəksürətli elektrik nəqliyyat vasitələrinə baxışını əks etdirir.

Bu yaxınlarda isə məlum olub ki, koreyalı avtomobil istehsalçısının konsepti təkcə nəzəri xarakter daşımır, avtomobilin kütləvi istehsala keçmə şansı yüksəkdir.

"Hyundai" 2030-cu ilə qədər 21 tam elektrikli modelini, o cümlədən "N Vision 74" konseptini təqdim etmək niyyətində olduğunu bildirib. Şirkət nümayəndələri birbaşa "N Vision 74" haqqında heç nə deməyiblər və qeyd ediblər ki, dərc edilmiş slaydlar və video təqdimatların hamısı hazırda mövcud məlumatdır.

Gözlənilir ki, "Hyundai N Vision 74"ün istehsal versiyası konseptual versiyadan həm görünüş, həm də texniki aspektlərə görə köklü şəkildə fərqlənə bilər.

ABŞ-də 55 mindən çox istifadəçi "X" sosial şəbəkəsi ilə bağlı problemlər olduğunu bildirib.

Oxu.Az xəbər verir ki, bu məlumatı məşhur internet resurslarının işini izləyən "Downdetector" portalı yayıb.

Məlumata görə, istifadəçilərin 85%-i proqramda nasazlıqlar müşahidə edib, 11%-i serverə qoşula bilməyib, 4%-i isə sayta daxil olmaqda çətinlik çəkib.

Bildirilir ki, platforma ilə bağlı problemlər Böyük Britaniya, Almaniya, Fransa, Yaponiya, İspaniya və digər ölkələrdə də qeydə alınıb.

MSK seçki günü seçki məntəqələrində vətəndaşın şəxsiyyətini müəyyən edən “rəqəmsal şəxsiyyət vəsiqəsini” qəbul edəcək, yoxsa kağız formada sənəd tələb edəcək ?
Bizim seçki sistemi, seçki infrastrukturu ölkənin rəqəmsal inkişaf səviyyəsinə və müasir çağırışlara adekvatdrımı?
1. Ötən gün MSK elan edib ki, 1000 seçki məntəqəsində veb kameralar quraşdırılıb. Xatırlayıram ki 15 il öncə də beləydi.
Amma, 15 il ərzində deyil, sadəcə son 3 ildə ölkənin rəqəmsal infrastrukturunda köklü dəyişikliklər olub.
RİNN-in həyata keçirdiyi “Onlayn Azərbaycan” layihəsi ilə az qala dağın başında olan məktəbə (seçki məntəqəsinə) fiber optik internet xətti çəkilib. ETN isə mövcud münbit şəraitdən effektiv istifadə edib və fiber optik bağlantı qurulan məktəblərin sayını bir neçə dəfə artırıb.
Amma MSK-nın veb kameraların sayı ilə bağlı açıqlamaları 15 ildir dəyişməz qalıb.
2. Bir neçə ay öncə Prezident mövcud qanunvericiliyə dəyişiklikləri təsdiqləyib və bununla da vətəndaşlara məxsus bir neçə sənədin rəqəmsal variantının hüquqi statusu təsdiqlənib.
RİNN-in İnnovasiya və Rəqəmsal İnkişaf Agentliyi MyGov portal vasitəsilə təqdim edilən “rəqəmsal şəxsiyyət vəsiqəsinin” fiziki formada(kağız formada) təqdim edilən şəxsiyyət vəsiqəsilə eyni hüquqi qüvvəyə malik olduğunu açıqlayıb.
İndi isə baxıram ki, seçki günü seçki məntələqlərində vətəndaşların təqdim edəcəkləri identifikasiya vasitəsi olaraq yalnız fiziki şəxsiyyət vəsiqələrindən danışılır.
"Rəqəmsal şəxsiyyət vəsiqələrinin" necə tədim ediləcəyi, smartfonda MyGov tətbiqində olan məlumatların seçki məntəqəsində necə identifikasiya olunacağı haqqında heç bir açıqlamaya rast gəlmək mümkün deyil.
Düşünürəm ki bununla bağlı İRİA və MSK-nın birgə açıqlamlarına ciddi ehtiyac var
3. Ölkədə keyfiyyətli rəqəmsal infrastruktur qurulur. Rəqəmsal sənədlərin hüquqi statusu müəyyən edilib. Vətəndaşları identifikasiya etmək üçün dövlətə məxsus SİMA rəqəmsal imzası yaradılıb və milyonlarla vətəndaş buna sahibdir. Ölkədə kibertəhlükəsizliklə bağlı bir neçə səlahiyyətli qurum var və mühit də müsbət istiqamətə inkişaf edib.
Onda sual yaranır ki, bəs nə üçün seçkilərdə heç olmasa pilot qaydada elektron səsvermə keçirilmir ? Amma xatırladıram ki, bizdən daha zəif rəqəmsal infrastruktura sahib olan qonşu ölkələrdə (Gürcüstanda, Qazaxıstanda, Ermənistanda , Estoniyada, Rusiyada və s.) Avropanın bir neçə ölkəsində elektron səsvermə tətbiq edilir. MSK heç olmasa elektron səsvermə üçün məntəqələrdə skanerlər qoya bilərdi.
4. Müşahidələr göstərir ki, şəffaflıqla bağlı məsələlərdə də MSK-nın rəqəmsal texnologiyalardan istifadəsində çatışmazlıqlar var. MSK tərəfindən ilkin nəticələrin və yekun seçici fəallığının təqdim edilməsi adətən çox ləngiyir. Əvvəlki seçkilərin də nəticələri onu göstərir ki , cəmi-cümlətanı 125 deputatın seçkisi ilə bağlı ilkin nəticələr xeyli ləng təqdim edilirdi.
Düşünmək olar ki bu, həm də seçki infrastrukturunda rəqəmsallaşmanın yetrəli olmaması ilə bağlıdır.
Ümid edirəm MSK bu dəfə dairə üzrə seçkilərin ilkin nəticələrini yerlərdən məlumatlar daxil olduqca avtomatik olaraq , real vaxt müddətində təqdim edə biləcək.
Ümumiyyətlə seçki prosesində ölkəmizdə mövcud olan rəqəmsal imkanların tətbiqi haqqında çox şey demək olar.
MSK seçki günü “karusellərin” qarşısnı almaq üçün artıq ölkəmizdə istifadə edilən üz tanıma texnologiyaları tətbiq edə bilərdi, qutulara topa ilə bülleten atılmasının qarşısnı almaq üçün də qutunun konstruksiyasına əl gəzdirə bilərdi, SİMA imza vasitsəilə pilot qaydada onlayn formada səsvermə keçirə bilərdi, məntəqə üzvlərinin öz geyimlərində bülleten gizlədilməsini əngəlləmək, protokolları götürərərk məntəqəni qeyri-qanuni tərk etməsinin qarşısnı almaq üçün əlavə texnologiyalar və innovasiyalar tətbiq edə bilərdi.
Amma görünən odur ki, MSK nəinki beynəlxalq təcrübədən, heç ölkəmizdə mövcud olan innovasiyalardan və texnologiyalardan seçki prosesində effektiv istifadəyə diqqət yetirmir.
Beləliklə, açıq formada demək lazımdır, bizim seçki sistemi və seçki infrastrukturu ölkəmizin rəqəmsal inkişaf səviyyəsindən xeyli geridədir.
Ümid edirəm, MSK, RİNN, İRİA seçki gününədək heç olmasa “rəqəmsal şəxsiyyət vəsiqəsinin” seçki məntələqlərində tətbiqi üçün konkret addımlar atacaq və seçki sisteminin rəqəmsal transformasiyasını gücləndiriəcəklər .
Osman Gunduz
TEREF

Avtomobil istehsalçıları avtomobilin istehsalı prosesində böyük maliyyə yükləri ilə üzləşirlər.

İndex.az xəbər verir ki, avtomobilin dizaynı və mühərrikinin inkişafı yüksək xərclər və uzun AR-GE prosesləri tələb edən mürəkkəb bir prosesdir.

Bu maliyyə yükünü yüngülləşdirmək və səmərəliliyi artırmaq üçün brendlər öz mühərriklərini paylaşmağı seçirlər. Bu strategiya həm istehsal xərclərini azaldır, həm də qlobal bazarda rəqabət üstünlüyü təmin edir.

Mühərrikin bölüşdürülməsinin əsas səbəbləri arasında xərclər, texniki standartlaşdırma və bazar tələblərinin müxtəlifliyi daxildir. Hər bir ölkənin müxtəlif vergi və tənzimləmə sistemləri nəqliyyat vasitələrinin mühərrik həcmini və performansını formalaşdırır.

Mühərrik paylaşımının istehsal xərclərini azaltmaq üçün markalar arasında əməkdaşlıq olduğunu söyləmək səhv olmaz. Bəs hansı modellər digər markaların mühərriklərindən istifadə edir?

“Toyota Supra” BMW 3.0L turbomühərrikli altı silindrli mühərrikdən istifadə edir.

“Toyota Supra” 2019-cu ildən BMW ilə əməkdaşlıqda hazırlanmış bir modeldir və BMW-nin töhfələri xüsusilə mühərrikdə diqqəti çəkir.

“Aston Martin DB12- O”, “Mercedes-AMG” 4.0L tvin-turbo V8 mühərrikindən istifadə edir.

“Aston Martin DB12” brendin qabaqcıl idman avtomobillərindən biridir və yüksək performanslı mühərriki ilə diqqəti cəlb edir.

“DB12 Aston Martin”in yeni 4,0 litrlik V8 mühərrikindən istifadə edir. Bu mühərrik “Mercedes-AMG” tərəfindən istehsal olunur. “Aston Martin” bu mühərriki fərdiləşdirib və öz modelinə inteqrasiya edib.

“Lotus Emira” “Mercedes-AMG” mühərrikindən istifadə edir.

“Lotus”un AMG mühərrikindən istifadəsi ümumiyyətlə performans və mühəndislik baxımından böyük üstünlüklər verir. “Lotus Emira”da istifadə edilən 4 silindrli turbomühərrik “Mercedes-AMG” tərəfindən hazırlanmışdır.

“Pagani Huayra” “Mercedes-AMG” 6.0L V12 mühərrikindən istifadə edir.

İtaliyanın idman avtomobil istehsalçısı “Pagani” tərəfindən istehsal olunan bu idman avtomobili yüksək məhsuldar mühərriki ilə tanınır. “Huayra Mercedes-AMG” tərəfindən istehsal edilən 6,0 litrlik V12 iki turbomühərrikdən istifadə edir.

Mühərrikin paylaşılması avtomobil sənayesində böyük üstünlüklər təmin edir. Müxtəlif markaların ümumi mühərriklərinin istifadəsi xərcləri azaldır və mühəndislik və istehsal proseslərini standartlaşdırır. Bu, istehlakçılara daha geniş modellər təklif etsə də, brendlər üçün daha davamlı və səmərəli istehsal prosesi deməkdir.

Təbii ki, bu vəziyyətin yuxarıdakı markalarla məhdudlaşmadığını da qeyd etməliyik.