ABŞ-nin yeni seçilən prezidenti Donald Trampın Ukraynada sülhlə bağlı razılaşma əldə etməsi çətin olacaq.

“AzPolitika” xəbər verir ki, bunu Ukraynanın sabiq xarici işlər naziri Dmitri Kuleba “The Times” qəzetinə verdiyi müsahibədə deyib.

Kuleba qeyd edib ki, Rusiya ilə Ukrayna arasında hələ də sülhü qeyri-mümkün edən “fundamental fikir ayrılıqları” mövcuddur: "Məncə, heç bir sürətli danışıqlar olmayacaq".

Bundan əvvəl Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski sülhün qarşılığında NATO-ya üzv olmağı tələb etmişdi. Lakin Kuleba hesab edir ki, Alyans yalnız 10-20 ildən sonra Ukraynanı ona üzv olmağa dəvət edəcək. Eyni zamanda, onun sözlərinə görə, belə bir təklif qəbuledilməzdir, çünki bu müddət ərzində Ukrayna Rusiyanın növbəti hücumlarına qarşı həssas durumda olacaq: "Bu müharibənin real sonu ondan ibarət olacaq ki, bizdən yalnız biri sağ qalacaq. Ya Ukrayna, ya da Putin".

Kuleba Ukraynanın NATO üzvlüyünü gözlədiyi bir vaxtda Britaniya və Fransa sülhməramlılarının cəbhə xəttində yerləşdirilməsi ideyasını tənqid edərək, onlara xərclənəcək pulun silah təchizatına xərclənməsinin daha doğru olduğunu söyləyib: "Sülhməramlı missiya üçün təxminən 40 000 əsgər nəzərdə tutulur. 1500 kilometrlik cəbhə xətti boyunca 40 000 əsgəri yaymağa çalışın. Bu, çox nazik qırmızı xətt olardı".

Bununla yanaşı, keçmiş xarici işlər naziri Trampın Ukraynaya hərbi yardımı dayandırmaqla bağlı hədəsini yerinə yetirəcəyinə inanmır. Onun sözlərinə görə, Kiyev yenidən rus qoşunları tərəfindən təhdid edilərsə, Tramp fikrini dəyişmək məcburiyyətində qalacaq: "Onun indi və burada nəyin onun xeyrinə olduğunu qiymətləndirmək üçün əla instinktləri var və bu, dəyişə bilər. Əgər döyüş meydanında Ukrayna üçün işlər həqiqətən pis getsə, o, Ukraynanı “qatarın altına atmaqda” ittiham oluna bilər. O, mövqeyini dəyişəcək və Ukraynaya yardım edəcək”.

Kuleba həmçinin deyib ki, avropalı siyasətçilər öz seçicilərindən müdafiə xərclərini artıra bilməyəcək qədər qorxurlar. Sabiq nazir onları həm də Rusiya ilə real müharibə ehtimalına dair kəşfiyyat məlumatlarına məhəl qoymamaqda günahlandırıb.

Bununla belə, o, İngiltərə, Almaniya və Fransanın Ukraynaya hərbi yardımı davam etdirməkdən başqa çarəsinin olmayacağını bildirib: “Mən düşünmürəm ki, Avropa çox sadə səbəbə görə Ukraynaya xəyanət etsin. Onlar bilirlər ki, Ukrayna yıxılarsa, müharibə onların torpaqlarına gələcək. Ona görə də Ukraynaya yardım nə qədər baha başa gəlsə də, onların özlərinin müharibə aparması bundan daha çox baha başa gələcək”.

İranda, Qazaxıstanda dollar bahalaşıb, Rusiyada da rubl dəyərini itirir. Türkiyədə də xeyli vaxtdır bu tendensiya hökm sürür. Məsələ ölkəmizdə müzakirələrə səbəb olub. Az qala hər kəsi eyni sual düşündürür: Manatın aqibəti necə olacaq? Devalvasiya gözlənilirmi?

Globalinfo.az-a danışan iqtisadçı Elçin Qurbanov söhbətə Rusiya ilə başlayıb.

Belə ki, o, Rusiya rublunun dollar qarşısında ucuzlaşması ilə əlaqəli bu günlərdə xüsusi sıçrayışların olmadığını bildirib:

“Ən yüksək sıçrayış 27 noyabr tarixində 1 dolların 113.4 rubl səviyyəsinə yüksəlməsi olub. Bu ilin 11 dekabrında 105.50, 15 dekabr isə bir qədər ucuzlaşaraq 103.36 rubl səviyyəsində qərarlaşıb. 2023-cü ilin həmin tarixindəki məzənnə 1 dollar 90.62 rubl müəyyən edilmişdi. Yəni ötən ilin eyni tarixindəki məzənnəyə nisbətən 14.07 faiz və ya 12.75 rubl artım qeydə alınıb. Bu da bir neçə real amillərlə əlaqələndirilir. İxrac gəlirlərinin azalması, neft ixracı (ixrac) ilə ödənişlərin arasında zaman fərqinin artması və repatriasiyanın yumşaldılması, mövsümi idxal məhsullarına tələbatın digər aylara nisbətən artması Yeni il (bayram) öncəsi illik büdcələrin bağlanması və bankların valyuta (spekulyativ) siyasətidir. Gözlənilən odur ki, dekabrın sonuna doğru idxal azaldıqca valyutaya ehtiyac da azalacaq. Bununla da məzənnədə normallaşma qeydə alınacaq. Hələlik baş verən dəyişiklik partlayış doğuran hadisə kimi təsv ir oluna bilməz”.

İqtisadçı deyib ki, Türkiyə lirəsində isə nisbətən yüksək ucuzlaşma qeydə alınıb:

“Belə ki, bir ay ərzində Türk lirəsi ABŞ dolları qarşısında məzənnə dəyərini 1.48 faiz itirib və ya dolların məzənnəsində 0.51 lirə bahalaşma qeydə alınıb. 2023-cü ilin 15 dekabr tarixi ilə 2024-cü ilin eyni tarixi arasında ABŞ dollarının məzənnəsində 28.98 lirədən 34.94 lirə səviyyəsinə yüksəliş qeydə alınıb. Bu da dolların lirə qarşısında 5.96 lirə və ya 20.56 faiz bahalaşması deməkdir. Lirənin zəifləməsində əsas səbəb Yaxın Şərqdə münaqişənin kəskinləşməsidir. Bu münaqişə bütün yaxın ölkələrə təsirsiz ötüşmür. Lirənin ucuzlaşmasına səbəb həm də qlobal valyuta bazarında dolların bütün valyutalar qarşısında möhkəmlənməsidir”.

Elçin Qurbanov Qazaxıstanda dolların bahalaşması məsələsinə aydınlıq gətirib:

“Qazaxıstanda bir ay ərzində dolların məzənnəsi 494.45 tenqedən 523.40 tenqeyə qədər yüksəlib. Bu isə son bir ayda təxminən 5.86 faiz bahalaşma deməkdir. Ötən ilin eyni tarixi ilə müqayisədə isə Qazaxıstan tenqesi 14.62 faiz dəyərini itirib. Amma müvafiq qurumlar tərəfindən 2024-cü ilin sonuna 1 dollar 460 tenqe səviyyəsində proqnozlaşdırılmışdı. Proqnoz ilə faktiki məzənnə arasında əhəmiyyətli dərəcədə fərqin yarandığı bəllidir. Bunun səbəbi zəif xammal iqtisadiyyatına malik olan Qazaxıstanın valyuta gəlirlərinin dünya bazarındakı dəyişiklərdən və əsas beynəlxalq valyuta olan ABŞ dollarından asılılığı kimi izah olunur”.

Ekspert İran valyutasının kəskin ucuzlaşdığını qeyd edib:

“İranda rialın dollara nisbətən rekord həddə ucuzlaşması qeydə alınıb. Rəsmi mənbədə 11 dekabr tarixində 42087,50 tüməndən 75600.00 tümənə yüksəlməsi böyük sıçrayışdır və ciddi təlatüm doğurub. Bu sıçrayışla İran rialı 79.6 faiz ucuzlaşıb. Bir neçə gün ərzində belə sıçrayışlı devalvasiyanın səbəbi İran, İsrail, ABŞ münasiətlərindəki siyasi gərginlikdir. İranın daimi siyasi müttəfiqlərinin Yaxın Şərqdə təsir gücünün zəiflədiyi və təsir dairəsində olan qruplaşmaların sıradan çıxarılması əsaslı təlatümlər doğurub. İran öz ehtiyatlarına daha konservativ yanaşmağa məcburdur. Yaranmış siyasi-iqtisadi gərginlik əhali arasında da ciddi təlaşa səbəb olduğu üçün hər kəs öz ehtiyatlarını dversifikasiya etmək istədiyindən dollara tələb dəfələrlə artıb”.

Elçin Qurbanov deyib ki, Azərbaycanda ən azı yaxın 6 ay müddətində dollar bahalaşmayacaq:

“Azərbaycan demək olar ki, possovet ölkələri içərisində özünün valyuta (monetar) siyasətinə görə ən yüksək və uzunmüddətli maliyyə sabitliyinə malik ölkədir. Maliyyə sabitliyi isə əlverişli investisiya iqliminin başlıca elementlərindən biridir. Hökumət bu sabitliyi qorumaqda davam edir. Əgər dünyada qlobal siyasi kataklizmlər olmasa, hesab edirəm ki, yaxın 6 ay ərzində ölkəmizdə devalvasiya ilə bağlı heç bir narahatlıq baş verməyəcək”.

Dekabrın 14-də Gürcüstan Parlamentində prezident seçkiləri ilə bağlı səsvermə keçirilib. Prosedur parlamentin plenar iclaslarının zalında baş tutub və ona Mərkəzi Seçki Komissiyası (MSK) rəhbərlik edib.

Səsvermə açıq şəkildə aparılıb. Əvvəlcə Gürcüstan Parlamentinin üzvləri, sonra isə əlifba sırası ilə digər dövlət orqanlarının nümayəndələri səs veriblər. Müxalifət prosesdə iştirak etməyib. Üç yüz nəfərlik seçki kollegiyasının tam tərkibinin üçdə ikisinin - azı 200 üzvünün səsi prezidenti seçmək üçün kifayətdir.

MSK tərəfindən seçkilərin nəticələri barədə məlumat verilib. Bildirib ki, 224 seçici hakim “Gürcü Arzusu – Demokratik Gürcüstan” Partiyasının və ümumilikdə seçkidə tək nazmiəd olan Mixail Kavelaşvilinin lehinə səs verib. Səsvermədə 225 üzv iştirak edib, bülletenlərdən 1-i etibarsız hesab edilib. Yeni qayda ilə seçilən Gürcüstan Prezident 5 il müddətinə vəzifəsini icra edəcək. Xatırladaq ki, ilk dəfə olaraq Gürcüstanda dövlət başçısını seçicilər kollegiyası seçiblər.

Qeyd edək ki, Kavelaşvilinin 53 yaşı var. O, siyasətə gəlməmişdən əvvəl peşəkar futbolçu olub. Kavelaşvilinin ali təhsili yoxdur. Məhz bu səbəbdən o, 2015-ci ildə Gürcüstan Futbol Federasiyasının prezidenti postuna namizədliyini irəli sürə bilməyib. Bu hadisə onun həyatında dönüş nöqtəsi oldu. Keçmiş futbolçu siyasətə keçib. 2016-cı ildə Kavelaşvili ilk dəfə “Gürcü Arzusu”ndan parlamentə seçilib.

“Gürcü Arzusu”ndan bildirilib ki, “Kavelaşvili hətta diplomu olan çoxlarından daha savadlıdır” və “vətənini sevmək üçün diploma ehtiyac yoxdur”. Formal olaraq qanunda namizədlərdən ali təhsil haqqında attestat və hətta məktəbi bitirmək haqqında attestat təqdim etməyi tələb edən heç bir müddəa yoxdur. Lakin Gürcüstanda heç vaxt ali təhsili olmayan prezident olmayıb.

Oktyabrın 26-da keçirilən parlament seçkilərininn nəticələrini tanımayaraq etiraza qalxan və hələ də aksiyalarını davam etdirən gürcü müxalifəti prezident seçkilərini də tanımadığını bəyan edib. Müxaliflər bildiriblər ki, saxta yolla keçirilən seçkidə özünü qalib elan edən “Gürcü Arzusu”nun formalaşdırdığı parlamentin keçirdiyi prezident seçkisi legitim ola bilməz. Partiyalar hazırkı Prezident Salome Zurabişvilini legitim dövlət başçısı hesab etdiklərini qeyd ediblər. Hökumətə müxalif olan Prezident xanım Zurabişvili də seçkilərin nəticəsini tanımadığını söyləyib.

Qonşu ölkədə etiraz aksiyalarının bu seçkidən sonra daha da şiddətlənəcəyini proqnozlaşdıran əksər ekspertlər hesab edirlər ki, Gürcüstanda siyasi böhran vəziyyəti davam edəcək.

“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri, politoloq Elxan Şahinoğlu AYNA-ya müsahibəsində bildirib ki, prezident seçkiləri baş tutsa da, hakim partiyanın dəstəklədiyi şəxs Gürcüstan Prezidenti postuna sahib olsa da, ölkədə siyasi gərginik davam edəcək:

- Hesab edirəm ki, etiraz aksiyaları getdikcə güclənəcək, müxalifət tərəfdarları artacaq və hökumət daxilində parçalanmalar olacaq. Hakim “Gürcü Arzusu”nun iki yolu var: ya müxalifətə güzəştə getməli və yeni parlament seçkiləri təyin etməlidir, ya da əksinə, hakimiyyət etiraz aksiyalarını boğaraq nəzarəti ələ almalıdır. Birinci variantda “Gürcü Arzusu”nun məğlubiyyəti qaçılmaz olacaq. Gürcüstan hökuməti yaxşı bilir ki, müxalifətin tələblərini yerinə yetirsə, hakimiyyəti itirəcəklər. Görünən odur ki, “Gürcü Arzusu” ikinci variantı seçib. Amma hökumət etirazları polis gücünə yatırsa da, bu, ölkədə sabitliyin bərqərar olması anlamını verməyəcək.

- Yəni böhranın davam edəcəyi ehtimalı çoxdur...

- Bilirsiniz, hazırda demək olar ki, Gürcüstan cəmiyyəti ikiyə parçalanıb. Gənclər Avropaya inteqrasiyanı, nisbətən orta və yaşlı nəsil isə indiki hökumətin Rusiya ilə münasibətləri bərpa etmək cəhdlərini dəstəkləyir. Əlbəttə, bu parçalanmanın təsirləri özünü göstərəcək. İndiki halda fövqəladə vəziyyət müvəqqəti də olsa, “Gürcü Arzusu” hökumətini qorumağa imkan verə bilər. Amma müxaliflərin, Avropaya inteqrasiya tərəfdarlarının mübarizəsi davam edəcək. Sabah insanlar küçələrə axın etməyə bilərlər, amma ölkədəki fikir ayrılığı, ixtilaflar dərinləşəcək, bu isə gərginliyi daha da artıracaq. Bununla yanaşı, Qərb ölkələri nə Gürcüstan hökumətinin və parlamentin legitimliyini tanıyır, nə də yeni dövlət başçısını tanıyır. Bütün bunlar siyasi böhranın davam edəcəyini deməyə əsas verir. Etirazlar səngiyə bilər, amma artıq çatlar var, qütbləşmə var ki, bu, gələcək böhrandan xəbər verir.

- Gürcü cəmiyyətindəki parçalanma deməyə əsas verirmi ki, əslində bu gün Gürcüstanda baş verənlər Qərblə Rusiya arasındakı savaşdır?

- Əlbəttə, bu, iki gücün savaşıdır. Bu gün Gürcüstanda Qərblə Rusiyanın maraqları toqquşur. Düzdür, “Gürcü Arzusu” hökumətinin bu gün Rusiya ilə açıq əlaqələri və diplomatik münasibətləri yoxdur. Buna baxmayaraq, “Gürcü Arzusu”nun qurucusu və demək olar ki, idarəçisi olan oliqarx Bidzina İvanişvili Rusiyanın rəqibi olan Qərbi Gürcüstan üçün də təhlükə kimi qiymətləndirir. İvanişvili və onun nəzarət etdiyi hakim komanda belə hesab edirlər ki, Gürcüstan Avropa İttifaqına öz gündəmi ilə daxil olmalıdır. Avropa İttifaqı isə əksinə, hesab edir ki, əgər Gürcüstan İttifaqa üzv olmaq istəyirsə, rəsmi Tiflis Brüsselin bütün şərtlərini qəbul etməlidir. İxtilaf da məhz buna görə yaranıb. Gürcüstan Parlamentinin qəbul etdiyi iki qanun rəsmi Tiflis ilə Brüsselin yollarını ayırdı. Buna baxmayaraq, Gürcüstan hökuməti Avropa İttifaqına üzvlükdən imtina etməmişdi. Amma Gürcüstanın Baş naziri İrakli Kobaxidzenin Avropa İttifaqına üzvlüklə bağlı danışıqları 2028-ci ilə dondurmaq qərarı vəziyyəti daha da gərginləşdirdi. Halbuki, bunu elan etmədən də hökumət müstəqil siyasətini davam etdirə bilərdi və proseslər belə genişlənməzdi.

- “Gürcü Arzusu”nun bu qərarı düşünülməmiş qərar idi, yoxsa bilərəkdən məqsədi tez zamanda ortaya qoydu?

- Deməzdim ki, düşünülməmiş verilən qərar idi. Məncə, parlament seçkilərindən sonra Qərbin bu seçkilərə yanaşması “Gürcü Arzusu”nda qıcıq yaratdı və belə qərara gəlindi ki, bu addımı atsınlar. Bununla Qərbə mesaj vermək istədilər. Amma Gürcüstan Baş nazirinin qərarı Ukraynada 2013-cü ildəki hadisələrə bənzədi. Ukraynanın keçmiş Prezidenti Viktor Yanukoviç 2013-cü ildə fikrini iki dəfə dəyişdi, əvvəlcə Avropa İttifaqı ilə assosiativ saziş imzalamağa hazır olduğunu bildirsə də, Kremlin təzyiqi altında bu fikrindən imtina etdi. Nəticədə Ukrayna gəncləri Kiyevdə davamlı mitinq və küçə yürüşlərinə başladılar. Bu hadisələrin Ukrayna üçün ağır nəticələri oldu. Rusiya əlinə düşən fürsətdən istifadə edərək əvvəlcə Krımı ilhaq etdi, ardınca hərbi qüvvələri Ukraynanın şimalına daxil oldular, müharibə bu gün də davam edir. Eynilə Gürcüstan hökumətinin qərarı da ölkədəki Avropaya inteqrasiya tərəfdarlarını ayağa qaldırdı. Yenə deyirəm, “Gürcü Arzusu” müxtəlif yollarla etirazların səngiməsinə çalışır. Amma buna nə dərəcədə nail ola biləcəklər, zaman göstərəcək.

- Gürcüstanda baş verənlərə Azərbaycanın mövqeyi necə olmalıdır?

- Təbii ki, biz qonşu dövlət olan Gürcüstanda sabitlik və təhlükəsizlikdə maraqlıyıq. Azərbaycan Qərb ölkələrindən fərqli olaraq Gürcüstanın daxili işlərinə qarışmamaqla, hakimiyyətlə müxalifət arasındakı mübarizədə tərəf tutmamaqla doğru strategiya aparır. Azərbaycan üçün önəmli olan Gürcüstanda sabitliyin bərqərar olmasıdır. Azərbaycan Gürcüstanda xaosun davamlı olmasını arzulamır. Nəzərə almaq lazımdır ki, Gürcüstanda yüz minlərlə azərbaycanlı yaşayır və onların təhlükəsizliyi də bizim üçün önəmlidir. Gürcüstandakı xaosdan Qərbdəki qüvvələr öz məqsədləri üçün istifadə edirlər ki, bu, Cənubi Qafqaz üçün arzuolunmaz haldır. Biz həm də bölgəmizdə gərginliyi istəmirik. Ümumiyyətlə, Gürcüstanda mübarizə aparan qüvvələr arasındakı prosesə qarışmaq düzgün deyil. Azərbaycan Gürcüstanda istənilən hakimiyyətlə strateji tərəfdaşlığı davam etdirəcək.

"Gürcüstanın dəyərləri və adət-ənənələrindən imtina edərək hər hansı bir təşkilata qoşulmasının mənası yoxdur".

Bunu "İmedi" telekanalına müsahibəsində Gürcüstanın yeni seçilmiş Prezidenti Mixail Kavelaşvili deyib.

Onun sözlərinə görə, Gürcüstan hakimiyyəti istənilən məsələ ilə bağlı müzakirələrə açıqdır, lakin Qərbdən müzakirə aparmaq üçün heç bir qarşılıqlı istək yoxdur, sadəcə tənqid var.

"Əgər bizim dəyərlərimiz və xarakterimiz, mədəniyyətimiz, dilimiz, inancımız, olmasaydı, hansısa təşkilata qoşulmağın nə mənası olardı? Biz Avropa Birliyinə olduğumuz kimi üzv olmaq istəyirik, inteqrasiyadan imtina etmirik", - o bildirib.

Kavelaşvili ölkənin hazırkı Prezidenti Salome Zurabişvilinin hökumətlə qarşıdurmasını da dəyərləndirib. O qeyd edib ki, Zurabişvili hökumətin siyasəti ilə razılaşmırdısa, istefa verməli idi.

Son günlər ölkəmizə qarşı Qərbdən gələn təzyiqlər artmaqdadır. Ekspertlər iddia edir ki, bu təzyiqlər Rusiya faktorunu kənarda qoyub.

Sual yaranır: Qərbdən Azərbaycana gələn təhlükə və təzyiq fonunda Rusiya amili hansı rolu oynayır? Rusiya amili Azərbaycana münasibətdə tamamən neytrallaşıb? Bundan başqa, Vaşinqtonun Bakıya hücumu nə zamana kimi davam edəcək?

Globalinfo.az-a danışan politoloq Vəli Əlibəyovun fikrincə Rusiya hazırda “mələk” kimi görünür.

Politoloq Rusiyadan gələn təhlükə amilinin unudulmadığını qeyd edib:

“Mümkündür, hansısa ekspertlər bu barədə danışmırlar, nəsə demirlər. Lakin rəhbərlik səviyyəsində Azərbaycanın xarici siyasət idarəsi, fərqli qurumlar, həmçinin hökumət Azərbaycana qarşı Rusiya və müxtəlif ölkələrdən gələn təhlükədən xəbərdardırlar. Onlar həmişə Azərbaycanın maraqlarının keşiyindədirlər. Razıyam ki, son vaxtlar ABŞ-ın ölkəmizə qarşı təzyiqləri fonunda Rusiya “mələk” kimi görünməyə başlayıb. Amma bu, bəlkə də, sadə insanlara yönələn bir siyasətdir. Hamımız başa düşürük ki, burada əsas məqsəd Azərbaycan-ABŞ münasibətləri fonunda Azərbaycanı və onun əhalisini ruspərəst etmək, Rusiyaya daha da yaxınlaşdırmaqdır”.

V.Əlibəyov deyib ki, Azərbaycana qarşı Qərblə bərabər, Rusiyadan da təhlükə var:

“Yalnız Rusiyadan və ya Vaşinqtondan yox, ümumiyyətlə, hər hansı bir ölkədən Azərbaycana qarşı təhlükə mövcuddur. Çünki həmin ölkələrin maraqları bunu tələb edir. ABŞ-ın Bakıya hücumunun nə zamana kimi davam edəcəyi məsələsinə gəlincə, məncə, bunu tək Amerikaya bağlamayaq. Ümumiyyətlə, Azərbaycana qarşı Avropa ölkələri tərəfindən də təzyiqlər var. Bu, Azərbaycan müstəqil siyasət yürütməyə davam etdikcə belə olacaq”.

Politoloqun sözlərinə görə, Azərbaycan nə qədər ki, heç kəsdən asılı olmayaraq öz siyasi xəttini yürüdəcək, o qədər də xarici və böyük dövlətlərə, güc mərkəzlərinə sərf etməyəcək:

“O dövlətlər ölkəmizin onlara xidmət etməsi üçün əlindən gələni edəcəklər. Lakin biz öz haqq yolumuzdan dönməyəcəyik. Azərbaycan müstəqilliyini ona görə qan bahası ilə əldə etməyib ki, indi də çox asanlıqla onu kiməsə bəxşiş etsin. Azərbaycan müstəqil, özünü təmin edən və beynəlxalq arenada təsdiq etmiş bir dövlətdir. O baxımdan da nə qədər ki, Azərbaycan öz siyasətini davam etdirəcək, təzyiqlər də olacaq. Buna normal yanaşmaq lazımdır. Təzyiqlər varsa, deməli, biz hər şeyi düz edirik. Təzyiqlər varsa, Azərbaycanın müstəqil siyasəti var və bu, kimlərisə qane etmir. Əgər bizim siyasət hər kəsi qane etsə idi, onda Azərbaycanın özünü qane etməzdi”.

Azərbaycanda oynaq, sümük xəstəlikləri ilbəil cavanlaşır.

Bir çoxumuz hətta travmatoloq və ya ortopedə gedəcəyimizi də bilmirik.
Artıq çəki, oturaq həyat, zərərli qidalar və onurğada problemlər 40 yaşında belə insanı ağrılarla üz-üzə qoyur.

Oynaq, diz, çiyin ağrıları, sümük, qığırdaq yeyilməsi, yastıpəncəlilik üçün möcüzə dərman və ya müalicə varmı?

BTV-nin “HəkimPostu” verilişində bu dəfə qonaq Respublika Diaqnostika Mərkəzinin ən təcrübəli travmatoloq ortopedlərindən biri Altay Cəfərov oldu.

Həkim oynaq, dayaq aparatı ilə bağlı ən vacib 7 sualı cavablandırdı.

1. Qamətimizi, ayaqlarımızı nə əyir?
2. Oynaqların kirəcləşməsinin səbəbləri?
3. Artroz, artritlərdə dizə iynə, yoxsa əməliyyat?
4. Kök hüceyrə köçürülməsi oynaqları sağaldırmı?
5. Kollagen içmək insanı cavanlaşdırırmı?
6. Yastıpəncəliliyi necə yoxlatmalı?
7. 80-90 yaşlı insanın ayağı sınarsa nə etməli?

Ətraflı BTV-də videomüsahibədə izləyin:

Maya çörəyinin zərərləri və maya çörəyinin faydaları haqqında mif cəmiyyətdə kök salır.
Hibiny.ru xəbər verir ki, mikrobioloq Olesya Savkina TASS-a müsahibəsində bu barədə danışıb.O bildirib ki, təbiətdə termofil maya (yüksək temperaturda mövcud ola bilən) yoxdur. Bişirmə zamanı tamamilə bütün maya ölür.Üstəlik, maya insanlar üçün çox faydalıdır, çünki tərkibində çoxlu protein, vitamin və digər bioloji aktiv maddələr var.