Son 20 ildə Türkiyədə vətəndaşların hüquq və azadlıqlarının qorunmasına, qanunun aliliyinin möhkəmləndirilməsinə yönəlmiş mühüm islahatlar həyata keçirilib.

Bunu cümə axşamı Türkiyə Ali Məhkəməsində çıxış edən Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan deyib.

O, qeyd edib ki, Türkiyənin hazırkı Konstitusiyası 1982-ci ildə qəbul edilib və bir sıra dəyişikliklərə baxmayaraq, artıq dövrümüzün çağırışlarına cavab vermir.

Türkiyə lideri xatırladıb ki, hakim Ədalət və İnkişaf Partiyası ötən il ölkənin Əsas Qanunu layihəsini hazırlayıb, lakin bu təşəbbüs digər siyasi qüvvələr tərəfindən lazımi dəstək almayıb.

Prezident Ərdoğan həmçinin bildirib ki, Türkiyə artıq bir sıra ölkələrdə tətbiq olunan “hüquqi müdafiə sığortası” sistemini tətbiq etməyi planlaşdırır.

“Müəyyən dairələr Türkiyənin məhkəmə sistemini cinayət təşkilatlarının alətinə çevirməyə çalışır. Biz buna imkan verməyəcəyik! Dünya ictimaiyyəti birdəfəlik dərk edir ki, Türkiyə Cümhuriyyəti qaranlıq qüvvələrin rəhbərlik etdiyi dövlət deyil”, - ölkə rəhbəri əmin edib.

Türkiyə Prezidenti daha sonra Avropa İnsan Haqları Məhkəməsini (AİHM) tənqid edib. Ərdoğan AİHM-i ədalət prinsiplərindən uzaq siyasi motivli qərar qəbul edən qurum adlandırıb:

“Türkiyədən söhbət gedəndə siyasi motivli hökmlər verilir, Almaniya və ya Fransada iddialar müzakirə olunanda isə tamam başqa planla qərarlar verilir”.
Teref.az

Azərbaycanda xalqın 1988-ci ildən başlayan azadlıq mübarizəsi 1991-ci ildə öz bəhrəsini verdi. Lakin ölkə bu zaman bir sıra siyasi problemlərlə də qarşılaşdı. Qarabağ münaqişəsinin alovları 1988-ci ildən közərməyə başlamışdır. 1990-cı il qanlı yanvar hadisəsi siyasi vəziyyəti daha da gərginləşdirdi. Bu mürəkkəb, çıxılmaz şərait getdikcə daha da dərinləşirdi. Azərbaycan nəinki ərazi hətta müstəqilliyini itirmək təhlükəsilə üz-üzə idi. Belə vəziyyətdə hər zaman dövlətin yenidən möhkəmlənməsi, çiçəklənməsi üçün güclü siyasi liderə ehtiyac duyulurdu.
Ulu Öndər Heydər Əliyev dünya siyasətçiləri arasında uzun illər böyük təcrübəsi olan dahi şəxsiyyətdir. Azərbaycanın çətin vəziyyətdən xilas olmasında onun bu təcrübəsinin əvəzsiz rolu danılmazdır. Ulu Öndər Heydər Əliyevin doğma vətəninə, xalqına olan məhəbbəti, siyasi təcrübə, idarəçilik bacarığı, yüksək iqtisadi bilikləri və nadir insan keyfiyyətləri olmuşdur. Həmin dövrdə Moskvada yaşayan Ulu Öndər Heydər Əliyev Azərbaycanda getdikcə dərinləşən siyasi çətinliklərə biganə qalmayaraq 1990-cı il iyulun 20-də Bakıya qayıtdı, iki gün sonra isə Naxçıvana getdi. Qarışıq siyasi dövrdə onun təcrübəsinə böyük ehtiyac vardı. Bu səbəbdən də, o, həmin ildə də Azərbaycan SSR xalq deputatı və Naxçıvan MSSR xalq deputatı seçildi. Sovetlər imperiyasının dağılmağa başladığı dövrdə Azərbaycanın hər yerində olduğu kimi Naxçıvanda da ciddi böhran yaşanırdı. Bir tərəfdən ermənilərin hərbi təcavüzü, digər tərəfdən kommunikasiya əlaqələrinin kəsilməsi Naxçıvanı blokadaya salmışdı. Mərkəzi hakimiyyətin biganə münasibəti çıxılmaz vəziyyət yaratmışdı.1990-cı il noyabrın 17-də keçirilən ilk sessiya deputatların istəyi və böyük təkidi nəticəsində Ulu Öndər Heydər Əliyevin sədrliyi ilə öz işinə başlamışdı. Həmin sessiyada təkcə Naxçıvan üçün deyil, ümumən, Azərbaycan üçün son dərəcə böyük əhəmiyyətə malik tarixi qərarlar qəbul olundu. Sessiyada Naxçıvan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının adından “Sovet Sosialist” sözlərinin çıxarılması, Naxçıvan MSSR Ali Sovetinin Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisi adlandırılması, dövlətimizin müstəqillik rəmzi olan üçrəngli bayrağın Naxçıvan Muxtar Respublikasının dövlət bayrağı kimi qəbul edilməsi haqqında tarixi qərarlar qəbul olundu.
1991-ci il sentyabr ayın 3-də dünya şöhrətli siyasətçi Heydər Əliyev Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri seçildi. Görkəmli dövlət xadiminin qədim diyardan Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisinə və Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə deputat seçilməsi böyük təcrübəyə malik olan qüdrətli siyasətçinin ölkənin ictimai-siyasi həyatında yaxından iştirak etməsinə meydan açıldı.
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin gərgin fəaliyyəti və səyləri sayəsində Muxtar Respublikada sabitlik təmin edildi və Naxçıvanda sosial-iqtisadi vəziyyət yaxşılaşdırıldı. Həmin dövrə nəzər saldıqda bu mərhələnin milli dövlətçilik ənənələrinin bərpası baxımından da xüsusi əhəmiyyətə malik olduğu görünür. Blokada şəraitində yaşayan Naxçıvanın problemlərinin həlli istiqamətində atılan addımlar, beynəlxalq əlaqələrin qurulması, Azərbaycan-Türkiyə, Azərbaycan-İran münasibətlərinin yeni müstəviyə keçirilməsi qismən də olsa blokadanı aradan qaldırmağa imkan verdi. Ulu Öndər Heydər Əliyev Ali Məclisin Sədri vəzifəsinin icrasına başlayandan cəmi 4 gün sonra – 1991-ci il sentyabrın 7-də Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Milli Müdafiə Komitəsinin yaradılması haqqında qərar qəbul edildi. Dahi Liderin bu qərarı və ümumilikdə Naxçıvanı erməni təcavüzündən xilas etmək uğrunda gördüyü xidmətlər misilsizdir. Siyasi fəaliyyətinin Naxçıvan dövründə Ulu Öndər Heydər Əliyevi gördüyü işlər, atdığı tarixi əhəmiyyətli addımlarla Muxtar Respublikanın qurtuluşunu, dirçəlişini və həmrəyliyini təmin etmiş oldu.
Ulu Öndərin Azərbaycan Ali Sovetinin sədri seçildiyi 1993-cü ilin 15 iyun tarixi, daha sonra Prezident səlahiyyətlərinin Ulu Öndərə həvalə edildiyi 24 iyun tarixi və ən nəhayət Ulu Öndərin xalqın mütləq əksəriyyətinin səsini qazanaraq Prezident seçildiyi 3 oktyabr tarixi bizim üçün unudulmaz olan, dövlətimizin inkişafının və yüksəlişinin təməlində dayanan şanlı səhifələrdir.
Hazırda Azərbaycan həm siyasi, həm də iqtisadi cəhətdən böyük inkişaf yolu keçmişdir. Müasir, müstəqil Azərbaycanın çiçəklənməsi və ölkədəki stabillik məhz Ulu Öndər Heydər Əliyevin xidmətidir. Azərbaycanın uğurla inkişaf edən ölkəyə çevrilməsi məhz Ümummilli Liderimiz Heydər Əliyevin rəhbərliyi altında siyasi və iqtisadi sistemin möhkəmlənməsi nəticəsində eldə olunmuş nailiyyətdir. Məhz bu milli ideya ətrafında birləşmə siyasətini, prosesini Ölkə Prezidentimiz cənab İlham Əliyev uğurla davam etdirir. Müasir dövrdə Azərbaycan beynəlxalq aləmə sürətlə inteqrasiya edən, dinamik iqtisadi inkişafını və etibarlı siyasi sabitliyini təmin etmiş müstəqil bir dövlətdir.
Metin Hüseynov - politoloq
Teref.az

Brüsseldə tərəflər sülh sazişi mətninin üzərində iş aparılması üçün bir ay müddətində işçi qruplarının yaradılmasına razılaşıb.

Bundan öncə yenə Brüsseldə eyni anlaşma əldə olunmuşdu, İrəvan heç bir praktiki addım atmadı. İndi məsələ yenidən gündəmdədir. Görünür, İrəvanın öhdəliyini yerinə yetirməsi müzakirə olunub və razı salınıb. Lakin Ermənistanın razılaşma ilə bağlı praktiki mərhələdə addım atacağı yenə şübhəlidir.

Hərçənd, yekun bəyanat deməyə əsas verir ki:

- Qərb masasındakı müzakirələrdə də Bakının gündəliyindən kənara çıxılmır;

- Postmünaqişə reallığı Avropa Birliyi tərəfindən qəbul olunur və bu, Qərbdə “Minsk qrupu”nu diriltmək cəhdlərinə qarşı müsbət alternativdir;

- Anlaşma Azərbaycanın öhdəliklərini yerinə yetirməyən Ermənistana qarşı istənilən addımını legitimləşdirir.

Tərəflər noyabrın sonuna qədər eyni formatda görüşməyə də razılaşıb. Ermənistan Moskva masasında nəsə əldə etməyə çalışacaq, lakin burada da gündəliyin təxmini eyni olması İrəvanın “çıxış yolu” axtarışını nəticəsiz edir.
axar

"Bu gün Ermənistan və Azərbaycan arasında dövlətlərarası münasibətləri tənzimləyən sülh müqaviləsi üzrə irəliləyiş üçün əsaslı işi gücləndirməyə razılaşdıq və xarici işlər nazirlərinə bir ay müddətində mətn layihələri üzərində işləmək üçün görüşməyi tapşırdıq".

"Report" xəbər verir ki, bunu Avropa İttifaqı Şurasının Prezidenti Şarl Mişel Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan ilə üçtərəfli görüşündən sonra mətbuata bəyanatında bildirib.

"Görüş bu formatda dördüncü müzakirəmiz idi. Müzakirələr Cənubi Qafqazda baş verən son hadisələr və Aİ ilə hər iki ölkə arasında münasibətlərə yönəlmişdi. Mübadilələrimiz açıq və məhsuldar oldu, mən buna görə hər iki liderə təşəkkür etmək istərdim. Gündəliyimizdəki bütün məsələlərə baxdıq", - o qeyd edib.

Aİ Şurası Prezidenti vurğulayıb ki, son görüş zamanı əldə olunmuş razılaşmaların irəliyə aparılması üçün kifayət qədər addımların atıldığını görmək müsbət haldır.

Sərhədlərin delimitasiyası və sabit vəziyyətin ən yaxşı şəkildə təminatında irəliləyiş barədə bütün məqamların nəzərdən keçirildiyini deyən Şarl Mişel həmçinin komissiyanın növbəti iclasının noyabrda Brüsseldə keçirilməsi barədə razılıq əldə olunduğunu söyləyib.

"Biz nəqliyyat-kommunikasiya əlaqələrinin bərpası üsulları ilə bağlı müzakirələrin gedişatını nəzərdən keçirdik", - o deyib.

Aİ Şurası Prezidenti əlavə edib ki, əhalini uzunmüddətli davamlı sülhə hazırlamaq vacibdir: "Aİ uzunmüddətli davamlı sülhə doğru dəstəyini daha da gücləndirməyə hazırdır. Aİ həm də hər iki ölkənin və onların əhalisinin rifahı naminə iqtisadi inkişafın irəliləyişinə təkan verməyə davam edəcək".

Qeyd edilib ki, noyabrın sonunadək bu formatda növbəti görüşün keçiriləcəyi barədə razılıq əldə olunub.

Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi (XİN) bu gün, avqustun 30-da Rusiya paytaxtı Moskva şəhərində Ermənistanla sərhədlərin delimitasiyası üzrə komissiyaların görüşü ilə bağlı açıqlama yayıb.

Məlumatda bildirilir ki, Azərbaycan Baş nazirinin müavini Şahin Mustafayev və Ermənistan Baş nazirinin müavini Mher Qriqoryanın sədrliyi ilə iki ölkə arasında Dövlət sərhədinin delimitasiyası üzrə Dövlət Komissiyasının, habelə Dövlət sərhədinin delimitasiyası və sərhəd təhlükəsizliyi məsələləri üzrə Komissiyanın ikinci iclası keçirilib: "İclasdan öncə Rusiya Federasiyası hökumətinin sədri A.Overçuk Ş.Mustafayev və M.Qriqoryan ilə görüşüb, komissiyaların işinin davam etdirilməsini alqışlayıb".

Bildirildiyinə görə, tərəflər təşkilati, prosedural məsələləri müzakirə edib, komissiyaların gələcək işi və birgə fəaliyyətinin reqlamenti üzrə predmetli fikir mübadiləsi aparıblar: "Üçüncü görüşün razılaşdırılmış vaxtda keçirilməsinə dair razılıq təsdiqlənib".

Qeyd edək ki, Sərhədin delimitasiyası üzrə Dövlət Komissiyası Avropa İttifaqı Şurasının Prezidenti Şarl Mişelin təşəbbüsü ilə iki ölkənin lideri arasında aparılan danışıqların nəticəsində bu il yaradılıb. Dövlət sərhədinin delimitasiyası və sərhəd təhlükəsizliyi məsələləri üzrə Komissiya isə 2020-ci il noyabrın 10-da üçtərəfli (Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan) razılaşmadan sonra həmin formatda aparılan danışıqların gedişində yaradılıb.

Xatırladaq ki, bu il mayın 22-də Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevlə Ermənistanln Baş naziri Nikol Paşinyan Avropa İttifaqı Şurasının prezidenti Şarl Mişelin vasitəçiliyi ilə Brüsseldə görüşüb. Tərəflər sərhədlərin demarkasiyası komissiyasının işə başlaması üzrə razılığa gəliblər. Həmin görüşdən bir gün sonra – mayın 23-də iki ölkə liderləri sərhədlə bağlı komissiya yaradaraq onun tərkibini təsdiqləyiblər.

Komissiyaların ilk görüşü bu il mayın 24-də Azərbaycan-Ermənistan sərhədində keçirilib.

Fransa son illərdə Afrikada Türkiyə, Rusiya və Çinin fəallaşmasını öz siyasətinə təhlükə olaraq görür.

Axar.az xəbər verir ki, bunu türkiyəli ekspert Yıldırım Çinar deyib.

“Region dövlətləri ilə ikili və çoxtərəfli münasibətlərin inkişaf etdirilməsi Fransa siyasətinə böyük zərbə vurmaq potensialına malikdir. Makronun əcdadlarının Əlcəzairdə əkdiyi müstəmləkə toxumlarının bəhrəsini biçmək üçün ölkəyə qarşı neokolonial danışıqları davam etdirəcəyi bir həqiqətdir. Türkiyənin xarici siyasət nümayəndələri də Fransa, Şimali Afrika və hətta Cənubi Afrikayla bağlı qərarlarında çox diqqətli olmalıdır”, - o bildirib.

Ekspertin fikrincə, Afrika ölkələri siyasi cəhətdən müstəqil olsa belə, hələ də sosial-iqtisadi baxımdan azad deyil:

“Buna görə, Fransanın bir çox keçmiş müstəmləkələri Parisin qitə ilə bağlı neokolonial siyasətinə zaman ötdükcə daha çox reaksiya verməyə başladılar. Bu reaksiyalar xüsusilə Makron dövründə daha çox özünü büruzə verməyə başladı. Həmçinin, Makronun Afrikaya qarşı aqressiv siyasəti əks nəticə verdi. Bu isə bilavasitə Fransanın xarici siyasətinə mənfi təsir göstərib”.

Rusiya Prezidenti Vladimir Putin bütün vasitələrlə dünya liderlərini Krım Platforması sammitində iştirakdan çəkindirməyə çalışıb. Xüsusilə Rusiya Prezidenti Türkiyə lideri Rəcəb Tayyib Ərdoğanı bu ideyadan əl çəkməyə razı salıb.

Bunu Krım tatar xalqının lideri Mustafa Cemilev Krım.Realii-yə müsahibəsində deyib.

O, Niger və Konqo Respublikasının sammitdən son anda imtina etdiyini bildirib. Qana da sammitdə iştirak etməyi planlaşdırıb, lakin “texniki səbəblərdən” iştirak edə bilməyəcəyini bildirib.

Cemilev qeyd edib ki, bu ölkələrin iştirakı vacibdir, ona görə Rusiya şantaj və təhdidlərlə hamını uzaqlaşdırmağa çalışmayıb.

Xüsusilə, Krım tatarlarının liderinin sözlərinə görə, Rusiya Prezidenti Ərdoğanı Krım platformasında iştirakdan imtina etməyə inandırıb və bunun müqabilində Türkiyəyə turist axını vəd edib.

“Mənə dedilər ki, Putin Ərdoğana Türkiyə sammitdə iştirak etmədikcə, turist axını çoxalacaq, ticarəti genişləndirəcəyik, deyib. Ərdoğan isə cavab verib: Elə həmin yerdə (Krımda – red.) qohumlarım yaşayır. Sonra qohumlarıma deyəcəyəm ki, onları turistlərə dəyişmişəm? Və ən əsası Ukrayna bizim qonşumuzdur və Qurana görə qonşular bir-birinə kömək etməlidirlər, deyib. Bu dəfə Ərdoğan çox yaxşı çıxış edib”, – deyə Cemilev bildirib.

Xuraman Etibarlı,

KONKRET.az

Avropa İttifaqı ölkələrinin xarici işlər nazirləri tezliklə Rusiya ilə mövcud olan viza sazişini dayandıra bilərlər.

Söhbət 2007-ci ildə Rusiya ilə Aİ arasında bağlanmış sazişin qvvədən düşməsindən gedir. Sazişin fəaliyyəti avqustun 30-da, Praqada nazirlərin iki günlük görüşü zamanı dayandırılacaq.
Ətraflı

Əgər razılaşma pozularsa, viza almağa çalışan ruslar daha çox sənəd təqdim etməli olacaqlar. Bundan əlavə, viza almaq daha bahalı olacaq və vizanın cavabını gözləmə müddəti daha uzun sürəcək.

Mənbə: Financial Times

Avropa İttifaqı Ukrayna böhranı zamanı “uduzması”, bu Böyük Britaniyaya sərf edəcək, çünki krallıq Avropanın güclü olmasında elə də maraqlı deyil.

SİA-nın rus saytlarından əldə etdiyi məlumata görə, bu xəbəri Xorvatiyanın “Advance” nəşri yayıb.

“Bir neçə gündən sonra Boris Conson baş nazir vəzifəsini tərk edəcək və gələn ayın əvvəlində ondan üz döndərən partiyası bu vəzifəyə yeni adam seçəcək. Conson, baş nazir vəzifəsini davam etdirərkən, bərbad siyasi karyerasının son günlərində diqqətini Ukraynaya yönəltmişdi”.

Xorvatiya nəşrində belə deyilir.

O da qeyd olunur ki, Conson Kiyevə növbəti səfəri zamanı Avropa İttifaqı tərəfindən Ukraynaya hərbi və iqtisadi yardımın davam etdirilməsinin vacibliyini vurğulayıb.

Baş nazirin bəyanatı məhz “Avropada vəziyyətin daim pisləşdiyi, enerji və ərzaq məhsullarının qiymətlərinin artdığı” vaxtda səslənib.

...Məncə, bunun “Avropanın güclü olmaması” ilə nə əlaqəsi?

Ağasəf Babayev

İsveç və Finlandiya NATO üzvlüyünün təsdiqlənməsi müqabilində Türkiyə qarşısında üzərinə götürdüyü öhdəliklərə görə hələ ki, konkret addımlar atılmayıb. Prosesdə irəliləyiş olmasa, Türkiyə buna görə bəzi addımlar ata bilər.

Axar.az xəbər verir ki, bu sözləri Türkiyə Diplomatik Münasibətlər və Siyasi Araşdırmalar Mərkəzinin (DIPAM) rəhbəri Tolqa Sakman deyib.

Sakman bildirib ki, Türkiyə ilk iclasda onsuz da konkret addımların atılmasını gözləmirdi:

“Bu görüş tərəflərin memorandumun mətnindəki məsələlərlə bağlı öhdəliklər götürməsi və prosesə eyni nöqtədən başlanması baxımından əhəmiyyətli hesab olunur. İlk görüş olduğu üçün yeniliyin olmaması çox da mənfi sayılmır. Ancaq indiyə qədər həll olunmayan məsələlərə münasibət bildirməmək bu görüşdən danışarkən üzərində dayanmalı olduğumuz mövzulardan ola bilər”.

O qeyd edib ki, proses irəliləmədiyi təqdirdə NATO danışıqlara cəlb oluna bilər:

“Prosesin NATO çərçivəsində getdiyini nəzərə alsaq, verilən vədlərə əməl edilməsi üçün NATO da vasitəçi kimi çıxış edə bilər. Həmçinin, Türkiyə ölkələrlə ayrı-ayrılıqda ikitərəfli münasibətlərə dair dəyərləndirmələr apara bilər”.