Bir dostumuz ötən günlərin birində Vaqif Səmədoğlu heyranlarını təhqir etdi. Düzü, məəttəl qaldım, heç gözləməzdim. Özü sevmir deyə sevənlərə ağır sözlər söyləmək yaraşan iş deyildi.
Başqa biri Nərimanovun siyasi fəaliyyətini qınayanları abırdan salır, az qala "axı siz kimsiniz ki Nərimanovu bəyənmirsiniz?" deyə hikkə göstərir.
Olmaz belə!
Başqasının heyranlarına və ya sevdiyinizi sevməyənlərə hücum etmək nə demək? Ünvanlarına artıq-əskik yazmaq, hörmətsizlik etmən ayıb deyilmi?
Heç kimin sizin kimi düşünmək mükəlləfiyyəti yoxdur. Gücünüz çatırsa içinizdəki diktatora qarşı vuruşun. Birdən fürsətiniz olar, Allah eləməsin, sizin kimi düşünməyənləri zindana atarsınız.
Pis örnək olmayın. Onsuz da pis örnək bolluğu var. Zatən, elçisi günüm olmuş bir aqibətimiz var.
Son 100 ildə Azərbaycan şairi, yazıçısı topluma o qədər pis nümunə göstərib, saya gəlməz... bir araya gətirsən kitab olar.
Lütfən... hədləri gözləyək. Necə olsa adımız qələm əhlidir. Xalqın gözü bizdədir.
Fərqli düşüncəyə dözmək, müzakirə və ya mübahisə etmək master-klasının siz göstərməyəcəksiniz... kim göstərəcək?!
Mehriban Vezir
TEREF

İlk "Türk Askeri Devletini" "KURAN" Kağan Mete Han'dır. “KURULTAY" Alp, Kağan, Yabgu ve Tudun’lardan oluşan askeri ve mülki millet meclisi demektir. Ziya Gökalp’e göre ilk Türk KURULTAY'ının KURUCU'su da Metehan'dır. KUR kelimesi Türk Askeri Teşkilatında çok önemli bir kelimedir ve günümüzde hala çeşitli şekillerde kullanılmaktadır.
KUR, Hun ve Göktürk Alp-Savaşçıların kullandığı "Askeri Kemerdir". KUR KURŞANMAK, "Kemer Kuşanmak" anlamına gelir. Yüksek rütbeli Alp'lar "Çift KUR KURŞANIR". Türk Kağan ve Alp'lara özgü oturuş biçimi BAĞDAŞ KURMAKTIR. Bağdaş KURMAK, eski Hun ve Göktürk, "Askeri İkonografisinde" kullanılan, sembolik oturuş biçimidir. DEVLET KURMAK da yine kökeni KUR olan kökenle bağlantılıdır. Devlet KURMAK ve Bağdaş KURMAK, Askeri Devlet geleneğinin bir yansımasıdır. DEVLET KURMAK, BAĞDAŞ KURMAK ve KURULMAK, kutsal ve özel bir mekana yerleşmek, çevrelemek ve sahiplenmek demektir. KURUL ve KURULTAY ise, bu "Türk Askeri Devletini" yöneten, "Yüksek Rütbedeki" Kağanlar, Alp'lar, Yabgular ve Er'lerin oluşturduğu teşkilatın adıdır.

Hunlar, Göktürkler, Türk Şahi Tiginler, Selçuklular, Osmanlılar, Memluklular ve diğer bir çok Türk Devleti, "Ordu Devlet" sistemi ile yönetilmiştir. Kağanlar ise bu ordunun KURMAY'ı ve Baş Komutanı olmuştur. KURMAY terimi de "Türk Askeri Jargon'una" ait bir kelimedir. KUR, Rütbe demektir ve yüksek rütbeli Alp'lara, KURMAY adı verilir. Günümüzde de özel eğitim almış Subaylara KURMAY rütbesi verilir. GENEL KURMAY tanımının da kökeni budur. KURMAY kelimesi de yüksek rütbeli kişi anlamına gelir. KURŞATMAK, yine Askeri bir tabirdir ve bir bölgeyi ya da orduyu çevrelemek anlamında kullanılır.
KURGAN, çevrelenmiş ve sıralanmış taşlar ile çevrilmiş, mezar demektir ve bu tür mezarlar çoğunlukla Asker yani Kağan, Alp ve Er mezarlarıdır.

Bunların dışında HAYAL KURMAK, KURGU, KURGULAMAK gibi kelimeler de, hayal etmek, düşünmek, planlamak, sistematik hale getirmek, düzenlemek vb. anlamlara gelir ki, yine bir bakıma Askeri Jargona uygun kelimelerdir. Aynı şekilde KURAL, KURALLAR VE KURALCI kelimeleri de, "Türk Askeri" ve "Türk Devlet" disiplini ile bağlantılı olabilecek sözcüklerdir.
KURTARMAK kelimesi de Türkçe KURTGAR kelimesinden evrilmiştir. Elbette KURTARICI tabiri de büyük kahraman savaşçılar için söylenmiştir. KURALAY kelimesi de askeri bir tabirdir ve "KUR KURŞANMIŞ ALAY KOMUTANI" anlamına gelir. MİRALAY ise Farsça Mir-Bey ve Türkçe Alay sözcüğünden oluşur.

KUR yani Kemer, Alplara değer katan ve onlara rütbe kazandırıp değerlerini artıran özel bir kemerdir. Bu yüzden KUR kelimesini “Değer”, “Kıymet”, “Rütbe” gibi de kullanırız. KURUM tanımı da KUR kökünden türemiştir ve ASKERLİK KURUMU şeklinde söylenmiştir. KURUM İngilizce Enstitü karşılığında olan ve yine yüksek rütbeli ve eğitimli insanların çalıştığı yer anlamına gelir. KURULUŞ da aynı anlamdadır.
İlk Türk devletini KURAN Metehan'dan sonra, yeni Türk devletini KURAN ve TÜRKLERİN KURTARICISI, Mustafa Kemal ATATÜRK'tür. O, KUR KURŞANMIŞ, ve Devlet KURMUŞ en büyük KURMAY'dır
Nuray Bilgili.
TEREF

Bu gün Azərbaycan xanəndəlik sənətinin ən görkəmli nümayəndələrindən biri bəstəkar, musiqi xadimi, xanəndə, Azərbaycanın xalq artisti Cabbar Qaryağdıoğlunun doğum günüdür.

Oxu.Az xatırladır ki, Cabbar Qaryağdıoğlu XIX əsrin II yarısında yetişən və musiqi tariximizdə ən görkəmli rol oynayan sənətkarlardan biridir. Onu “Şərq musiqisinin peyğəmbəri” adlandırırdılar.

Ömrünün 60 ilini xalqdan öyrəndiyi və topladığı 500-dən artıq mahnını işləyib Azərbaycanın xanəndəlik sənətini yaratmağa həsr etmiş müğənni Zaqafqaziyada ən yaxşı xalq ifaçısı şöhrətini qazanıb.

Cabbar Qaryağdıoğlu 1861-ci ildə Şuşada “Seyidli” məhəlləsində anadan olub. Atası Məşədi İsmayıl kişi boyaqçı idi. Bu sənəti Cabbara da öyrətmək istəyirdi. Lakin oğlunun gözəl səsi, anadangəlmə istedadı Cabbarı başqa bir sahəyə istiqamətləndirirdi. Uşaqlıqdan məhəllə uşaqları ilə “Qayabaşında”, “Qırxpilləkəndə”, “Ağzıyastı kahada” quzu otaran Cabbar saatlarla “Dəlikdaşın” üstündə oturaraq zümzümə edərdi. Sonralar bu zümzümələr XIX əsrin ən böyük xanəndəsinin yetişməsinə səbəb oldu.

Cabbar Qaryağdıoğlunun səsi güclü dramatik-tenor tipli səs idi. O, bu güclü və əzəmətli səsi ilə son dərəcə lirik-minor ruhlu muğam sayılan “Segah”ı olduqca həzin və yumşaq, eyni zamanda, yanıqlı səsləndirməklə adamda elə təsəvvür yaradırdı ki, muğamı dramatik tenor yox, lirik tenor oxuyur. Onun köhnə qrammafon vallarını səsləndirdikdə adam o dəqiqə hiss edir ki, belə bir qüdrətli səs, temperamentli üsullar, müxtəlif formalı çətin zəngulələr vuran yalnız Cabbar Qaryağdıoğlu ola bilər. O, major muğamları oxumaqda da mahir idi. Vokal ustalığı ilə nəinki dinləyicini heyran qoyur, eyni zamanda təsiredici ifaçılıq məharəti ilə dinləyicini fikrindən ayırır, kədərini, qəmini unutdururdu.

Azərbaycanda opera sənətinin meydana gəlməsində də onun rolu böyükdür. Opera səhnəmizin ilk aktyoru məhz Qaryağdıoğlu olub.

Bu gün Azərbaycanın musiqi tarixində Cabbar Qaryağdıoğlunun adı böyük məhəbbətlə çəkilir. Onun sənətinin sirrləri gənc xanəndələrə öyrədilir. Onun “Şahnaz”ı, “Qatar”ı, “Heyratı”sı musiqi xəzinəmizin ən qiymətli inciləridir.

Cabbar Qaryağdıoğlu Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının ilk təşkilatçılarından biri olub.

Cabbar Qaryağdıoğlunun şairliyi də vardı. Bəstəkar kimi mahnılar da qoşurdu.

O, 1944-cü il aprelin 20-də vəfat edib, Fəxri xiyabanda dəfn olunub.

Adər - Od, Bayd - sevmək, AN - ölkə - AZƏR BAYC AN - ODU (GÜNƏŞİ) SEVƏNLƏRİN ÖLKƏSİ deməkdir. Gil yazıda da bizim inamımızın qədimlərdə Şəməş (Günəş), Ahura, Şimşək allahı Mərduk olduğu təsdiq edilir.
Poema gil yazılardan tərcümələrimin məcmusu olmuş 1997-də Sietldə nəşr etdiyim "ƏCDAD" (472 səh.) kitabına istinadan yazılıb və u kitabda da gedib:
İnandırmağa çalışıram ki, bütün ömrü boyu nüvədililər demişgən, "düzdə (yəni yerdə) karrax" qalıb:
"- A səni imam, a Azərbaycan Akademiyası deyə bilərsənmi, mən kimnən törəmişəm?",
Bu kitabı (indi kitabları) min zillətlə gil yazılardan birər-birər əvdiyib sirrlərini aça bildiyim Türk sözlərindən, mətnlərindən tərtib edib bildiyim 3 dildə yazdım ki,
"- Sən allah, İqrar Musayeviç (Tarix institutunun ölmüş direktoru Əliyoff ), bəlkə sən düzüni deyəsən, mən kimin turuğuyam?.." suallarını ətrafa qığılcım kimi səpən və bütün varlığını ərəbdən, farsdan aldığını mütləq təbliğ edən, bununla öyünən millətimin gözü açıla.
İranda, Türkiyədə, İrakda, Suriyada 20-dən çox azlqıları olan (adlarını bura yazsam, bir saat bu səhifədə qalacaqsız), amma hamısınnan xəbərsiz qalmış və bu gün "azərbaycanlı" adlandırılan mənim bədgüman TÜRK millətim oxuyub, bəlkə inamını özünə qaytara.
İnana ki, 6 min illik Mixi Yazısı, 3 min illik Etrusk yazıları (yeni tapıntıdır) onun şaquli ulularının icadıdır.
HEYHAT !
M.F. Axundov aça bildimi?
Mirzə Cəlil aça bildimi?
M.Ə. Sabir aça bildimi?
Bəxtiyar Vahabzadə aça bildimi?
AMMA AÇILACAQ !!
***
... Götür Ata,
Götür Ana,
budur sənin
gözlərinə
gün İşığı.
Budur
sənin qollarına
yeni qüvvət;
vur belinə,
budur sənə
yeni dayaq,
güc qurşağı.
İç də,
qorxma,
babaların,
nənələrin
bu müdriklik
şərbətini.
İç,
cana gəl,
təzələnsin
qoy ağ nurun,
təmiz ruhun,
beynindəki
fikirlərin
qarışığı.
Dinləmə gəl,
rus dilində,
fars dilində
taleyinin sazın
çalan
yad aşığı,
yad ozanı.
Dinləmə gəl
Sazıı qəsdən kökdən salıb
Tarixinin ahəngini
pərdə-pərdə pozanını.
Öz dilindir
Özəə dayaq,
Tanı onu,
Tanıt onu,
Andır onu,
Qandır onu.
Geydir
balaa öz əyninə
anasının
öz donunu.
Oxu
əski tarixini
bu KİTABDAN!* -----*artıq "bu KİTABLARDAN"
Keçmişinin
dərinliyin
dizlərinə
dayaq et ki,
sabahının
genişliyin
qurasan sən.
Gələcəyin zirvəsinə
yüksələsən.
Ürəyinə
təpər verər
bu eliksir.
Haramlaşmış
ulu dünyan
halallaşar.
Dil təkinin qatlarına
enərsən də,
sən özünə
dönərsən də.
Bilərsən ki,
azdırılmış
Onminillik
Gil Yazılı
yollarında
sən
heç kəsdən
dönməmsən!
Sən özünsən!
Sən özünsən!
Səni səndən
döndərənii
tanı, baba,
tanı, nənə,
tanı,
"ınqa" deyən
körpə balam!
Tanı,
"Vağzalıda"
gəlin köçüb
astanada
çini qıran
ərkan qızım,
Təzə evə gələn yazım.
Öz dilində
öz balana
döşlərindən
halal süd ver,
Gəlin tacım!
Oxu ona…………………..oğluna
oxu ana*.....................*qızına - ana - burda qadın cinsidir.
bu KİTABIN
min illərin
qübarına
saralmayan,
zaman adlı
qasırğanın,
dalğasına daralmayan
u müqəddəs
gil yazılı
səhifələrin.
Ulu dünyan
budur, oğlum,
budur, qızım,
Öyrənibən,
öyrət onu,
Sən özünə
səcdədə ol!
Tək özünə
inam olsa
heç bir qüvvə
u Torpaqda,
səni səndən
ayırammaz!
Ulu VƏTƏN ! -
u sənindir!
Heç bir yannan
gəlməmisən
sən u elə.
Unutma gəl
bu kəlməmi:
At da getsin
zibilliyə
Necə atdın
sırığını,
Oxuyub da
yorma özüü,
Türkə azğın,
farsa satqın
İqrar yazan
qaralanmış,
paralanmış
"Azərbaycan tarixi"ni.
Onu yazan
xain əli,
xain beyni,
xain dili,
xain eyni* *şüuru
Yazan biclər -
kəsrəvilər,
yağıların diqtəsilə
yazıb onu.
Onu bil ki,
Azərbaycan dünyasından
həcv yazıb,
indiyəcən
kitab yazan
tarixçilər.
Unutma ki,
heç bir yandan
gəlməmisən
bu Torpağa.
Köç ediblər
sənin yanaa,
sənin şanaa,
sənin yurdaa,
sənin odaa
qızınmaqçın
qan qardaşın,
can sirdaşın -
Oğuz Baban -
Bayat Baban,
Qıpçaq Nənən,
Səlcuq Dədən,
Hun oğullar,
Hun noğullar:
"Əridə udsiz Kür deyə ki, Arazu deyə,
Gələ edə savab, hunca deyə,
barı hunca deyə!"*........................Şairə Bida Həmmədani (3200 il)
BİDA NƏNƏN
HƏMMƏDANDA
nə yazırdı
gil lövhəyə?
Yalanımı qazıyırdı
Sal naməyə
damarından
Həqiqəti
doğan NƏNƏN?
Zamanlara
səmalardan
şimşək təki
çaxan NƏNƏN?!
Bu Torpağın
təkindəcə
Öz kökündür,
kövərindir
rişələnən:
Babilanda,
Türükküdə,
Apennində* ......*yeni tapıntılar əsasında yeni əlavədir
Nan Elamda*,...................*Nan - Şan, Şanlı
İrəvanda!
Naxçıvanda-
Odur, sənin
öz ilkindir.
İnanmırsan?..
İnanmırsan,
al külüngü,
al düsəri,
iti beli,
qaz dərinə.
Bax, yazılı xəzinələr,
Bu Torpağın təkindədir,
Mixi yazı nümunələr
İlandağın,
Kəbir Kuhun*.....................*Luristanda - qədim Türükküdə dağ
Tarkitaun*...........................*Mahaçqala üstündə dikələn dağ
sal qayalı yükündədir.
- Onu bu gün
qayalarda bərpa etdi
nər cigitlər,
Kumukdakı
ər igidlər...*....*Yazı, açılışımda Tarkitauda 2020-də yenidən qazıldı
İrbunyedə*,....*İrəvanın gil yazıdakı türkcə adı
Xudafərin
kəndindədir.*.......*Oradakı mumiya yazısı təmiz türkcədir
İnanmırsan?
İnanmırsan,
al da lingi
vur torpağın
damarına,
TÜRKÜ DİLİN,
TÜRKÜ ELİN
ÖZ DÜNYƏVİ
KÖKÜNDƏDİR!
KAİNATIN
TƏKİNDƏDİR!..
_________________________
Şəkildə: ƏCDAD - ABŞ, Sietl, "Tariyel V Ali" İnc.", 1997, 472 s., azərbaycanca;
Poema 1997-də Sietldə nəşr etdiyim "Əcdad" kitabımın şərəfinə yazılıb (solda) və u kitabda da gedib. İndi u kitab dəy tək deyil.
Poemadakı qüdsal arzular vaxtilə "ƏCDAD"ın millətə tövsiyəsi idisə, indi artıq 4 ölkədə nəşr edilmiş 1300 səhifəlik 2-cildlik rusdilli davaçmısının da (ortadakı qoöşa şəkil) və
ABŞ-da iUniverse (Ay Yunivörs) nəşriyyatında lap elə bu günlərdə çapdan çıxacaq 900 səhifəlik ingilisdilli turuğunun da (törəməsinin) (sağdakı şəkil) və "Mixi yazılı basmaqəlib lövhələr və Etrusk yazıları" (sonuncu kitab) adlı "torun" da özünü danan xalqa müraciətidir.
Kitablar isə əsil yazılı kökünü dünyaya tanıdacaq millətin Qəbaləsidir.
Tariyel Azerturk
TEREF

“Respublika Endokrinoloji Mərkəzində uşaqlara boy artımı ilə bağlı pulsuz verilən “Biosidus” firmasına məxsus hormon iynəsi tapılmır”.

Bu şikayətlə “Qafqazinfo”ya valideynlər müraciət ediblər. Qeyd edilib ki, problem artıq bir neçə həftədir ki, davam edir.

Onların sözlərinə görə, mütəmadi olaraq vurulmalı olan iynəni bu səbəbdən bir aya yaxındır ki, yubatmaq məcburiyyətində qalıblar:

“Hər ay Endokrinoloji Mərkəzə müraciət edib iynəni götürürdük. Martın əvvəlində yenə müraciət edəndə məlum oldu ki, iynə yoxdur. Mərkəzdən bizə deyirlər ki, iynələr sifariş olunub, lakin gömrükdə saxlanılıb. Səbəbini isə bilmirik”.

Şikayətçilər iynənin xüsusi temperaturda saxlanmalı olduğunu bildirirlər. Valideynlər qorxurlar ki, gömrükdə uzun müddət qalmaqla preparat öz keyfiyyətini itirə bilər:

“Bu iynəni biz soyuducuda saxlayırıq. Hətta mərkəzdən alıb evə gətirmək üçün də buz torbasından istifadə edirik. İndi gömrükdə hansı şəraitdə saxlanılır, niyə saxlanılır, bilmirik. Axı bu dövlət proqramıdır, uşaqları bu hormonsuz qoymaq olmaz”.

Yaranmış problemlə əlaqədar Dövlət Gömrük Komitəsinə müraciət olunub. Komitədən sorğuya cavab olaraq bildirilib ki, qeyd edilən dərman vasitələri martın 3-də ölkəyə gətirilib və mallar Bakı Karqo Terminalının anbarında xüsusi soyuducularda saxlanılır:

“Yubanmanın səbəbi isə odur ki, idxalatçı şirkət ƏDV ilə bağlı ödənişlərinin həyata keçirilməsi üçün vəsaitinin olmadığını bildirərək qanunvericiliklə tələb olunan gömrük bəyannaməsini belə gömrük orqanlarına təqdim etməyib. Mallar gömrük bəyannaməsi ilə gömrük orqanlarına təqdim edildikdən sonra gömrük prosedurlarına uyğun olaraq əməliyyatlar həyata keçiriləcək və malların buraxılışı təmin olunacaq”.

Qeyd edək ki, bundan əvvəl də boy artımı üçün istifadə olunan “Norditropin” preparatının verilməsi ilə bağlı problem ortaya çıxıb. Təxminən üç ay ərzində uşaqlara sözügedən iynənin verilməsində fasilə yaranıb. Həmin vaxt Tibbi Ərazi Bölmələrini İdarəetmə Birliyi (TƏBİB) tərəfindən yayılan açıqlamada “Novo Nordisk” əczaçılıq şirkəti tərəfindən uşaqlarda boy hormonunun müalicəsi üçün istifadə olunan dərman vasitəsinin istehsalının dayandırıldığı bildirilib. Sonradan isə Respublika Endokrinoloji Mərkəzi hormon təminatı üçün başqa şirkətlə müqavilə bağlayıb.

Xatırladaq ki, həmin preparatla yalnız xüsusi komissiyada xəstənin sağlamlıq vəziyyəti, preparata ehtiyac səviyyəsi və əks-göstərişlər nəzərə alınmaqla imtiyazlı qrupa daxil olan xəstələr təmin edilir.

Məşhur türk aktyoru, “Yeşilcam”ın ustad sənətçisi Kadir İnanırın son vəziyyəti məlum olub.

Bu barədə aktyorun yerləşdirildiyi Ümraniye Elmi Araşdırmalar xəstəxanasının baş həkimi, professor Necdet Sağlam açıqlama verib.

O qeyd edib ki, 74 yaşlı sənətçinin səhhətində irəliləyiş var.

“Artıq şüuru üstündədir. Mesajlara gülümsəyərək cavab verir, ünsiyyət qurur. Artıq onu danışmağı üçün heç bir problem olmayacaq, lakin indi danışmaq üçün çox yorğundur”, - həkim bildirib.

Xatırladaq ki, martın 24-də Kadir İnanır Beykozdakı evində huşsuz vəziyyətdə tapılmışdı.

Müğənni Alla Puqaçova "Crocus City Hall" konsert zalında törədilən terror aktından sonra sənətçi Manija Sanqindən bağışlanmasını istəyib.

32gun.az bildirir ki, Puqaçova bu barədə "instagram"da yazıb.

Manija terror aktından sonra Tacikistan və Orta Asiya sakinlərinə qarşı nifrətin qızışdırılmasından göz yaşları içində danışdığı videomüraciət yazıb . Rəssam uşaqlıqda hər yayı nənəsi ilə Düşənbədə necə keçirdiyini xatırlayıb. O, qohumunun ona təvazökar olmağı və taleyin verdiyini qəbul etməyi öyrətdiyini paylaşıb. Həm də “sizə aid olmayanı heç vaxt götürməyin”.

“Bu gün nənəm 14 ildir ki, yoxa çıxıb. Son bir neçə il ərzində çox düşünürdüm ki, o, bizim və dünyada baş verənləri yaşamadığı üçün sevinirəm. Mən həm də sevinirəm ki, taciklərin və bütün Orta Asiyanın sakinlərinin başına gələcək fəsadlar ona təsir etməyəcək. Mən də sevinirəm ki, o, amansız gecəni görmədi. O, açıq-aşkar vəhşiliklərə cavab olaraq ictimai işgəncənin nə qədər qanun olduğunu görmür”, - deyə müğənni bildirib.

Qeyd edək ki, Manija terrorun milliyyətinin olmadığını xatırladıb və insanları “insan olaraq qalmağa” çağırıb.

Puqaçova nəşrə münasibət bildirib.

"Bağışlayın!" - deyə Diva yazıb.

Manija Puqaçovaya cavab verib ki, onu çox sevir.

Martın 22-də axşam saatlarında bir qrup naməlum şəxs Moskva yaxınlığındakı Crocus City Hallda Piknik qrupunun konsertinə gələnlərə avtomat silahdan atəş açıb. Binada bir neçə partlayış baş verib və yanğın başlayıb.