 |
|
|
Azərbaycana idxal edilən kərə yağına çəkilən xərc artıb.
1 ton kərə yağının orta statistik dəyəri ötən ilin ilk 7 ayında 4963 dollar ikən, cari ilin ilk 7 ayında 5685 dollar təşkil edib.
2022-cilin ilk 7 ayında Azərbaycana 68 milyon 401 min dollar dəyərində 12032 ton kərə yağı idxal edilib. Ötən ilin eyni dövründə 44 milyon 916 min dollar dəyərində 9051 ton kərə yağı idxal edilmişdi.
Bu ilin ilk 7 ayı ərzində xaricdən Azərbaycana 429 min 806,11 ton buğda idxal olunub.
Yeniavaz.com açqılanan rəsmi məlumatlara istinadən bildirir ki, idxal olunan buğdanın gömrük dəyəri 154 milyon 660,17 min dollar təşkil edib.
Nəticədə ölkəyə gətirilən buğdanın 1 tonunun orta gömrük dəyəri 360 dollar olub.
İdxal olunan buğdanın ən yüksək qiyməti iyun ayında (1 ton/419,2 dollar) qeydə alınıb.
Tarix Ümumi miqdarı 1 ton buğdanın dəyəri
Yanvar 2022 93 704,53 ton 346,6 $
Fevral 2022 56 893,03 ton 342,4 $
Mart 2022 32 266,61 ton 323,5 $
Aprel 2022 125 178,55 ton 342,5 $
May 2022 47 582,34 ton 394,7 $
İyun 2022 45 123,65 ton 419,2 $
İyul 2022 29 057,4 ton 402,1 $
Onu da qeyd edək ki, ötən il Azərbaycana xaricdən ümumi dəyəri 331 milyon 946 min dollar olan 1 milyon 148 min 101 ton buğda idxal edilib (1 ton/289 dollar).
Xatıraldaq ki, Azərbaycan buğdaya olan ehtiyacını daxili istehsal hesabına təmin edə bilmir. Azərbaycanda ərzaq məhsullarının istehsalı hər il təxminən 2,5 milyon ton buğdya ehtiyac olur. Bundan başqa toxum, mal-qara və quş yeni üçün də il ərzində 500-600 min ton buğdadan istifadə edilir. Azərbaycanda yerli istehsal isə təxminən 2 milyon tona yaxındır.
Son bir neçə gündür dana ətinin qiyməti bahalaşıb. İndi hər bir kiloqram dana ətinin qiymətində 1 manat, 1.50 qəpik artım var. Belə ki, paytaxtda qəssablar sümüklü hər 1 kiloqram dana ətini 11 manat 50 qəpiyə, 12 manata verirlər.
Satıcıların sözlərinə görə, artım son 1 həftədir baş verib.
Həmçinin sümüksüz dana ətinin qiyməti də bahalaşıb. Qiymətlər indi 15 manat olub. Bəs bahalaşmanın səbəbi nədir?
Satıcılar bildiriblər ki, danalar rayonlarda bahalaşdığı üçün ətin də qiyməti artıb. Əgər qıtlıq davam edərsə, qiymətlər daha da arta bilər.
Az bir zamanda xeyli müştəri qazanan “Leobank” hazırda müştərilərinin etimadını itirməkdədir.
AFN-ə bankın xidmətlərindən şikayət edən vətəndaşlar bildirirlər ki, “Leobank” ödəmələr üzrə faizləri artırıb. Şikayətçi Cəmil Cəfərov (ad şərtidir) heç bir xəbərdarlıq olmadığı halda “Misli” mərc oyunlarına pul qoyduğu zaman ondan 2 manat komissiya tutulduğunu bildirir: “Bu bankın xidmətindən məhz bir çox hallarda komissiya tutulmadığı, yaxud da az tutulduğu üçün istifadə edirdim. Bir neçə gün əvvəl “Misli”də mərc oyunlarına pul qoyurdum, 1 manat mərcə atdım, 2 manat komissiya çıxıldı. Məəttəl qaldım, axı “Leobank” bunun üçün pul tutmurdu. Bundan əlavə, mənə heç bir xəbərdarlıq da gəlməyib belə bir komissiyanın tutulacağı ilə bağlı”.
Məsələ ilə bağlı bankın *7773 nömrəsilə əlaqə saxladıq. Bildirildi ki, artıq bu aydan etibarən minimum 2 faiz olmaqla hər pul qoyuluşundan 2 manat komissiya tutulacağı ilə bağlı qərar qəbul edilib. Sualımızı cavablandıran şəxs onu da qeyd etdi ki, bu haqda müştərilərə məlumat verilib. Şikayətçi C.Cəfərov isə belə bir xəbərdarlığı almadığını bildirdi. Eyni zamanda onu da qeyd etdi ki, bankın tətbiqində yalnız bu gün belə bir məlumat yerləşdirilib.
Bu ilin 1-ci yarımilliyində Ermənistana gələn turistlərin sayı 600 min nəfərə çatıb ki, bu da ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 2 dəfədən də çoxdur. JAMAZ.İNFO xəbər verir ki, bunu tanınmış iqtisadçı, ADRP-nin sədri Qubad İbadoğlu deyib.
O bildirib ki, bu dövrdə Ermənistanda iqtisadi artım 11,8 faiz, xidmət bölməsində artım isə 26,9 faiz olub. Tanınmış iqtisadçı sual edir ki, əcaba Ermənistanın iqtisadiyyatında belə yüksək iqtisadi artımı şərtləndirən hansı amillərdir? “Görünür ki, Ermənistanda iqtisadi liberallaşdırma, anti-korrupsiya və məhkəmə islshatları nəticəsində əlverişli olan biznes mühiti ora xüsusilə də Rusiyadan sərmayələrin və transferlərin həcmini artırıb. Bununla yanaşı, Azərbaycanın quru sərhədlərinin bağlı olması yay turist mövsümü dövründə Ermənistanın xidmət sektorunun gəlirlərin artımına, Qarabağın işğaldan azad edilməsi dövlət xərclərinin azalmasına gətirib çıxarıb və hər iki amil iqtisadi artıma müsbət təsir göstərib”.
Qubad bəy məsələni belə izah edib: “Belə ki, Azərbaycanla quru sərhədlər bağlanmasına görə, Gürcüstana səfər edən iranlılar bu planı Ermənistan vasitəsilə reallaşdırır. Bununla yanaşı dövr ərzində Ermənistana gələn turistlər arasında iranlıların da sayı artıb və onlar hazırda Ermənistana ən çox səfər edən edən ölkələr arasında ilk üçlüyə daxildir. Bundan əlavə, Gürcüstana gələn və Cənubi Qafqazın digər ölkəsini də gəzmək niyyətində olan əcnəbilər Azərbaycanla quru sərhədlərin bağlı, Bakıya uçuş qiymətlərinin bahalığını nəzərə alaraq Ermənistan səfər etməyə üstünlük verirlər. Beləliklə, Ermənistan Gürcüstana gələn turistlərin bir qismini ölkəsinə cəlb edir və onlardan qazanır. Bunun da başlıca səbəbi iki ildən çox müddətdə Azərbaycanın quru sərhədlərinin bağlı qalmasıdır. Bir sözlə, Azərbaycan hakimiyyətinin səbatsız siyasətindən biz itiririk, ermənilər və gürcülər qazanır”.
ABŞ Prezidenti Cozef Baydenin administrasiyası Əfqanıstan Mərkəzi Bankının ABŞ-da saxlanılan, təxminən, 7 milyard dollarlıq aktivlərini qaytarmamaq qərarına gəlib və bu məsələ ilə bağlı “Taliban”la danışıqları dayandırıb.
“Report” xəbər verir ki, bu barədə “The Wall Street Journal” məlumat yayıb.
Nəşrin məlumatına əsasən, Əfqanıstanda “Əl-Qaidə” terror təşkilatının lideri Ayman əl-Zəvahiri öldürüldükdən sonra ABŞ “Taliban” hərəkatının rəhbərlik etdiyi Əfqanıstan hökuməti ilə aktivlərin qaytarılması ilə bağlı danışıqları dayandırıb.
Bundan başqa, ABŞ tərəfi Əfqanıstan iqtisadiyyatını sabitləşdirmək üçün vəsaitin bir hissəsinin yardım və digər əməliyyatlar üçün istifadəsini istisna edib.
Nəşr qeyd edir ki, hazırda Əfqanıstan Mərkəzi Bankının inflyasiyanın qarşısını almaq, məzənnəni sabitləşdirmək və “qeyri-sağlam iqtisadiyyatı” dirçəltmək üçün dondurulmuş xarici aktivlərə ehtiyacı var.
ABŞ isə növbəti dəfə reket dövlət olduğunu göstərərək, milyonlarla insanın açlıqdan əziyyət çəkdiyi Əfqanıstanın pulunu mənimsəyib.
Dövlət Statistika Komitəsinin (DSK) məlumatına görə, 2022-ci ilin yanvar-iyul aylarında istehlak qiymətləri indeksi 2021-ci ilin yanvar-iyul aylarına nisbətən 113,0 faiz, o cümlədən ərzaq məhsulları, içkilər və tütün məmulatları üzrə 118,7 faiz, qeyri-ərzaq məhsulları üzrə 107,0 faiz, əhaliyə göstərilmiş ödənişli xidmətlər üzrə 110,1 faiz təşkil edib. Komitədən bildirilib ki, cari ilin iyul ayında istehlak qiymətləri indeksi əvvəlki aya nisbətən 100,5 faiz, əvvəlki ilin iyul ayına nisbətən 113,7 faiz həddində olub.
Qeyd edək ki, son aylar ərzaq məhsullarının qiymətlərində kəskin artım qeydə alınır. İlin əvvəlindən etibarən un, makaron məmumlatları, şəkər tozu və digər zəruri qida məhsullarının qiymətləri iki dəfəyə yaxın artıb. Bəzi ekspertlər son bahalaşmanı dünya miqyasında baş verən iqtisadi hadisələrlə əlaqələndirsə də, əks qənaətdə olanlar - məmur oliqarxiyası və inhisarçıların qiymət artımına rəvac verdiyini iddia edənlər də var. Dia.az-ın məlumatına görə, Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Məşhur Məmmədov AYNA-ya açıqlamasında deyib ki, qiymət artımları nəinki Azərbaycanda, bütün dünyada hiss olunmaqdadır: “Koronavirus pandemiyasından sonra dünyada ciddi dəyişikliklər baş verməyə başlayıb. Böyük güclər arasında baş verən qarşıdurmalar, qarşılıqlı iqtisadi çəkişmələr dünya miqyasında qiymətlərin artmasına səbəb olub. Misal üçün, un məmulatlarının qiymətlərinin bahalaşması Rusiyanın Ukraynaya qarşı hərbi təcavüzü ilə bağlıdır. Çünki dünyada ən böyük taxıl idxalçıları Rusiya və Ukraynadır. Rusiyanın Ukraynaya hərbi müdaxiləsi və şimal qonşumuza qarşı sanksiyalar səbəbindən dünyada taxıl böhranı hökm sürməkdədir”.
“Digər sahələrdə qeydə alınan bahalaşmanı da doğuran əsas səbəb budur. Norveç hökumətinin açıqlamasına görə, bu ölkədə son 10 ilin ən ağır inflyasiyası baş verir. İnkişaf etmiş, etməkdə olan, güclü, zəif - bir sözlə, bütün ölkələrdə inflyasiya və bahalaşma qeydə alınır”, - deyə həmsöhbətimiz bildirib.
Deputatın fikrincə, Azərbaycan digər dövlətlərlə müqayisədə bu böhrandan da minimum itkilərlə çıxacaq: “Koronavirus pandemiyası, digər iqtisadi böhranlarda olduğu kimi, ölkəmiz bu sınaqdan da üzüağ çıxacaq. Digər dövlətlərlə müqayisə etsək, görərik ki, Azərbaycan hökumətinin həyata keçirdiyi məqsədyönlü tədbirlər bu iqtisadi böhrandan da minimum itkilərlə yayınmağımızı təmin edir. Cənab Prezident İlham Əliyevin sərəncamları ilə pensiyalar və məvaciblər artırılıb. Məhz elə bu səbəbdəndir ki, əhali bahalaşmanın ağır fəsadlarını hiss etmir”.
“Bəzən belə fikirlərə rast gəlirik ki, guya, bahalaşma daxili problemlərlə əlaqədardır. Bu, tamamilə əsassız və məntiqsiz bir yanaşmadır. Bu gün dünyada elə ölkə yoxdur ki, orada ikirəqəmli inflyasiya qeydə alınmasın. Bir daha söyləmək istəyirəm ki, bunu doğuran əsas səbəb dünya miqyasında iqtisadi böhranın hökm sürməsidir”, - deyə Məmmədov vurğulayıb.
İqtisadçı ekspert Nemət Əliyev isə baş verənləri təkcə dünyada yaşanan böhranla əlaqələndirmir. O, AYNA-ya şərhində söyləyib ki, DSK-nın açıqladığı hesabat reallığı əks etdirmir: “Azərbaycan hökuməti bəyan edir ki, inflyasiya 13 faiz həddindədir. Əslində isə bu məlumat həqiqətə uyğun deyil. Statistika Komitəsi sadəcə hesabat xatirinə hesabatlar hazırlayır. Onsuz da cəmiyyətin belə hesabatlara inamı və etimadı yoxdur. Çünki hər kəs bilir ki, bu açıqlanan rəqəmlər hansı məqsədlərə xidmət edir”.
“Bu ilin əvvəlindən etibarən 35-40 faiz bahalaşma qeydə alınıb. Hətta bəzi məhsullar var ki, onların qiymətlərində iki dəfəyə yaxın artım olub. Bunlar çox ciddi və təhlükəli rəqəmlərdir. Bunu görmək üçün marketlərdə və bazarlarda kiçik monitorinq aparmaq kifayətdir. Dükanlarda qiymətlər nəinki ay ərzində, bəzən saatbasaat dəyişir”, - deyə mütəxəssis qeyd edib.
Onun sözlərinə görə, orta məbləğ pensiya və orta əmək haqqının artırılması bahalaşmanın cüzi bir hissəsini kompensasiya edir: “Görünən odur ki, Dövlət Statistika Komitəsi və digər bu kimi qurumlar Azərbaycan hökumətindən daxil olan məsləhətlər əsasında rəqəmlər səsləndirir. Çünki bu rəqəmlərin reallıqla heç bir əlaqəsi yoxdur. Mənasız mexanizm tapıblar. Real inflyasiyanı ikiyə və ya üçə bölərək rəqəmlər açıqlayırlar”.
“Ən acınacaqlı məqam odur ki, hökumət bu bahalaşmanın qarşısını almaqda maraqlı görünmür. Məmur oliqarxiyası əksər sahələrə nüfuz edib. Qiymətlər “kartel üsulu” (inhisarçıların razılaşması) ilə müəyyən olunur. Heç olmasa, belə bir çətin şəraitdə insanların heysiyyatı ilə oynamasınlar, əhalini daha çıxılmaz duruma salmasınlar. Göründüyü kimi, heç bir məsuliyyət hiss etmirlər”, - deyə Əliyev bildirib.
Əlavə edib ki, cəmiyyəti Allahın ümidinə buraxmaq olmaz: “Elə ailələr var ki, yavan çörəyə möhtacdırlar. Heç olmasa, onları düşünün. Ənənəvi statistikalar, şişirdilmiş rəqəmlər çıxış yolu deyil. Hökumət təcili tədbirlər görməlidir”.
Səudiyyə şahzadəsi Valid bin Talal Rusiya-Ukrayna müharibəsi başlamazdan əvvəl Rusiya şirkətlərinin səhmlərinə 500 milyon dollardan çox sərmayə qoyub.
Axar.az xəbər verir ki, bu barədə "Blumberq" məlumat yayıb.
"Şahzadəyə məxsus olan "Kingdom Holding Co." investisiya şirkəti fevral ayında PJSC Qazprom, PJSC Lukoyl və PJSC Rosneft tərəfindən verilmiş depozitar qəbzləri alıb. Aktivlərin əldə edildiyi konkret tarixlər bildirilməyib", - məlumatda deyilir.
Qeyd olunur ki, bu şirkətlərin qiymətli kağızlarının dəyəri müharibədən sonra kəskin şəkildə aşağı düşüb. Səudiyyə şirkəti isə hələ də aktivlərə sahib olub-olmaması ilə bağlı suala cavab verməyib.
İyunun 30-da məlum olub ki, “Qazprom” səhmdarları 2021-ci il üçün dividend ödəməmək qərarına gəliblər. Bu səbəbdən şirkətin qiymətli kağızları 30% ucuzlaşıb.
Fransa hökuməti vətəndaşlara qışa indidən hazırlaşmağı təklif edib. Belə ki, Milli Assambleyanın deputatı İzabell Valantin ölkədə rekord dərəcədə aşağı yanacaq ehtiyatı olduğunu açıqlayıb.
“Ukraynada münaqişə başlayandan müxtəlif resursların çatışmazlığı (Fransada) artır. Yarımkeçiricilər, xammallar, dənli bitkilər... Çoxsaylı sektorlar təsirlənir, bu da ümumi qiymət artımına səbəb olur. Bu, davamlı olaraq bahalaşan qalıq yanacaqlara da aiddir, hansı ki, ehtiyatları rekord səviyyədə aşağı səviyyədədir”, - deyə Valantin bildirib.
Deputat əlavə edib ki, hazırda energetika sahəsində vəziyyət nəzarət altında olsa da, qışda bu, idarəolunmaz hala gələ bilər, bahalaşma isə vətəndaşların alıcılıq qabiliyyətinə göstərəcək. Bu səbəbdən o, indidən qışa daha yaxşı hazırlaşmaq üçün istehlakçılara 2022-ci ilin payızında ehtiyatı bərpa etməyə təşviq edəcək bir mexanizm hazırlamağı təklif edib.
Mənbə RT
Neft kotirovkaları cümə günü enişi sürətləndirsə də, yenə də həftəni müsbət balansla qapayır.
“Brent” markalı neftin oktyabr fyuçersləri London birjasında 1,71 ABŞ dolları (1,72%) ucuzlaşaraq 97,89 dollar/barelə bərabər olub. WTI markalı neftin sentyabr fyuçersləri isə Nyu York əmtəə birjasında (NYMEX) 2,04 dollar (2,16%) ucuzlaşıb və bir barel üçün 92,3 ABŞ dollar təşkil edib.
Hər iki marka öncəki həftə təxminən 9% ucuzlaşdıqdan sonra bu həftənin əvvəlindən bahalaşıb. ABŞ-dan gələn güclü statistik məlumatlar neft bazarı üçün müsbət amil olub.
“Goldman Sachs”ın ekspertləri bazarın artan tələbi və məhdud təklifi tarazlaşdırmağa hələ də ehtiyacı olduğu üçün benzin və neft qiymətlərinin bu ilin sonuna doğru yenidən yüksələcəyini proqnozlaşdırır.
“Brent”in fyuçersləri bir barel üçün 130 dollara, ABŞ-da pərakəndə benzin qiymətləri isə bir qallona (3,7 litr) görə təxminən 5 dollara qayıda bilər”, – “Goldman Sachs”ın enerji araşdırmaları üzrə direktoru Damyen Kurvalen “Bloomberg”ə bildirib.