 |
|
|
Molla rejimi sözdə müsəlman dövləti olsa da, əməlləri ilə fitnə-fəsad törədir, Fransa, İngiltərə və Amerikanın mənfəətlərini təmin edir.
Bu sözləri Axar.az-a güneyli yazar və milli fəal Elyar Təbrizli İranın mövcud siyasətini şərh edərkən deyib.
O bildirib ki, İranın təhdid və hədələri ciddi görsənməyə bilər, lakin Tehranın gizli niyyətləri və ortaqları ilə müştərək maraqları nəzərdən qaçmamalıdır:
“İranın başqa ölkələrə qarşı hədə və təhdidləri ABŞ üçün sərfəlidir. Çünki İranın münaqişədə olduğu ölkələr təhlükəsizlikləri naminə Amerika və Qərb ölkələrinin köməyinə üz tutur. Qorunmaq üçün Amerikadan silah alır. Husilər ARAMKO şirkətinə və neft bazalarına tez-tez hücum edirdi. Səudiyyə Ərəbistanı məcbur oldu ki, ABŞ-dan milyardlarla dollarlıq silah alsın. Hansı ki, bu pulu iqtisadiyyatına sərf edə bilərdi. Demək ki, İranın təhdid siyasəti Amerikanın işinə yarayır. Yaxud da, İranın savaş açıb, qorxutduğu ölkə öz ərazisində Amerikanın, Qərbin hərbi bazasını yerləşdirir və onları saxlamaq xərclərini də öz üzərinə götürür. Məsələn, Qətər, Bəhreyn, Küveyt kimi kiçik ölkələr ABŞ hərbçilərinin o bölgələrdə qalması üçün pul ödəyir”.
Təbrizli İranın gərginlik yaratdığı növbəti ölkənin Azərbaycan olduğunu bildirib:
“Azərbaycanın iqtisadiyyatı, ordusu inkişaf edir. Qarabağ da işğaldan azad olundu. Bu uğur İranda qıcıq yaratmağa başlayıb. Çünki özü sanksiyalar altındadır. Narkotik, “Hüseyniyyun” kimi terror qrupları və müxtəlif yollarla Azərbaycanın təhlükəsizliyini pozmaq istəyir. Məqsədi Bakını beynəlxalq iqtisadi layihələrdən kənar qoymaq və əhəmiyyətli məsələlərin gerçəkləşməsinə əngəl olmaqdır. İlk növbədə qorxur ki, Güney Azərbaycanda insanlar Şimaldakı inkişafı görüb, oranı özünə nümunə hesab edər. Sanksiyalar altında qalan İranın bu imkanları məhduddur. Tehran hakimiyyəti xarici siyasətdə iflasa uğrayıb. Doğru istiqamət götürə bilmir. İsraillə düşməndir. Azərbaycan və Türkiyə ilə mehriban qonşuluq siyasəti yürütmür. Zəngəzur dəhlizini bəhanə edir. Guya Azərbaycanda islama uyğun olmayan məsələlər olduğunu deyib, ölkənin daxili işlərinə qarışmaqla, əslində təxribatçı simasını nümayiş etdirir. Əlbəttə, bunlar bəhanədir. Çünki İran öz daxilində olan bir sıra ciddi problemlərdən fikir yayındırmaq və milləti çaşdırmaq üçün ən asan yolu Azərbaycanı təhdid etməkdə görür. Xalqı inandırmağa çalışır ki, İranda yaranan daxili problemlərin səbəbi Azərbaycanın İsrail və ABŞ ilə əlaqələrinin isti olmasıdır”.
Gec-tez Tayvan məsələsi həll edilməli olacaq və Pekin ABŞ və ya Yaponiya donanmasının buna qarışmasını istəməzdi
Rusiya diktatoru Vladimir Putinin yeni nüvə təhdidləri fonunda Çin Xarici İşlər Nazirliyi bildirib ki, heç bir halda nüvə müharibəsi başlamamalıdır. Onlar bildirirlər ki, ötən il yanvarın 5-də nüvə dövlətlərinin liderlərinin birgə bəyanatında deyilirdi ki, nüvə müharibəsində qalib gəlmək mümkün deyil, ona görə də nüvə silahına malik dövlətlər arasında strateji risklər azaldılmalıdır. Bununla belə, Çin Xarici İşlər Nazirliyi konkret dövlətlərin adını çəkməyib.
Təbii ki, Çinin bu reaksiyası Ukraynanın eşitmək istədiyi reaksiya deyil. Çünki Rusiya nüvə təhdidlərini dayandırmır, Çinin isə mövqeyi qeyri-müəyyən olaraq qalır. Çinin reaksiyasında heç bir spesifiklik yoxdur – Pekinin müraciət etdiyi və nüvə təhlükələrinə görə qınadığı tərəf göstərilmir, ad çəkilmir. Ona görə də Rusiya əminəm ki, bunu susqun razılıq kimi qiymətləndirir.
Çinin Rusiya-Ukrayna müharibəsini həll etməklə bağlı 12 bəndlik planına nəzər salsaq görərik ki, burada birinci bənd bütün ölkələrin ərazi bütövlüyü və suverenliyinə hörmətlə bağlıdır. Sənəddə Çinin mövqeyi kifayət qədər şəffafdır. Lakin Rusiyanın bu planın birinci bəndini pozması Pekin və Moskva arasında heç bir problem yaratmır. Bu o deməkdir ki, Çin bu pozuntuya dözür, göz yumur.
Çinin Kremlin nüvə təhdidlərinə qeyri-müəyyən reaksiyası, məncə, onunla bağlıdır ki, birincisi, Rusiyanın nüvə şantajı Çinə yönəlməyib. Əvəzində Çinin strateji rəqibinə - ABŞ-a qarşı yönəlib. Buna görə də Pekin o qədər də narahat deyil, hətta təhdid Çin üçün sərfəlidir. Nəzərinizə çatdırım ki, Pekinin standart hiyləsi, Çini nəyəsə görə günahlandırarkən, diqqəti başqa problemlərə, başqa məsələlərə və ya birbaşa günahkarın üzərinə yönəltməkdir. Məsələn, Çin uyğurlara qarşı insan haqlarını pozmaqda ittiham olunanda onlar həmişə amerikalıların “Şimali Amerikanın yerli əhalisinə qarşı soyqırım törətdiyini” xatırladırlar.
Kiyev Pekinlə danışanda Çin tərəfi bildirir ki, Rusiyanın nüvə şantajı çox effektlidir, çünki bu, NATO və ABŞ-ın münaqişəyə birbaşa müdaxiləsini, qoşunların birbaşa göndərilməsini, Ukraynaya uzaqmənzilli silahların ötürülməsini və s. stimullaşdırır. Yəni ki, Çin şantajı Rusiya tərəfindən bəzi razılaşmaların pozulması və ya nüvə qüvvələrindən sui-istifadə kimi qiymətləndirməyib. Və bu, Pekində döyüş meydanında strateji üstünlüklər əldə etmək üçün effektiv vasitə kimi qəbul edildi.
İkincisi, qeyd etmək lazımdır ki, Çin öz nüvə potensialını artırmağı planlaşdırır. Əvvəllər Çində minimum məhdudlaşdırma strategiyası var idi. Yəni ABŞ və ya Rusiyanın hər birində 6000-ə yaxın nüvə başlığı olanda Çin onların minimum sayını saxlayırdı. Axı strateji çəkindirmə heç kimin Çini nüvə silahı ilə hədələməməsi demək idi. Lakin indi Pekin qeyri-rəsmi olaraq konsepsiyasını dəyişir, 2030-cu ilə qədər nüvə başlıqlarının sayını 350-dən 1000-ə çatdırmağı planlaşdırır. 2035-ci ilə qədər isə 1500-ə qədər artırmaq nəzərdə tutulub. Bu, həm də Çinin Rusiya-Ukrayna müharibəsindən çıxardığı dərslərdən biridir. Çünki nüvə potensialının artırılması təkcə mühafizənin gücləndirilməsi naminə deyil, həm də təhdidlər, nüvə şantajı naminə baş verir. Axı nüvə silahlarının sayı danışıqlar masası arxasında daha ciddi mövqe yaradır.
Beləliklə, Çin Rusiyanın nüvə şantajını dəstəkləyir. Ona görə ki, bu, Qərbə qarşı həyata keçirilir, Rusiyanı müəyyən mənada gücləndirir, Qərbə daha az manevr imkanı verir. Həm də Çinə təcrübədən yararlanmaq imkanı verir, çünki gec-tez Tayvan məsələsi həll edilməli olacaq və Pekin ABŞ və ya Yaponiya donanmasının buna qarışmasını istəməzdi.
Müəllif: Yuri Poyta – “NewGeopoliticsResearchNetwork”ün Asiya bölməsinin rəhbəri
Mənbə: UNİAN
Tərcümə AYNA-ya məxsusdur.
Tanınmış iş adamı, Ukrayna parlamentinin sabiq deputatı, milyarder Konstantin Jevaqo xeyli vaxtdır gizləndiyi Fransada qalası olub.
“AzPolitika.info” Qərb mətbuatına istinadla xəbər verir ki, Kiyevin tələblərinə baxmayaraq, Paris külli miqdarda korrupsiya cinayətlərində ittiham olunan milyarderi təhvil verməkdən imtina edib.
Rəsmi olaraq Fransa məhkəməsi Ukraynada davam edən müharibəni, qeyri-müəyyənliyi və Ukrayna məhkəməsinin iş adamının əsas azadlıqlarını təmin etmək imkanlarının məhdudluğunu əsas kimi göstərib. Fransa tərəfinin bu qərarı Ukraynada narazılıqla qarşılanıb.
Martın 30-da Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi Azərbaycandan 28 ərizəyə dair qərar qəbul edib və hökumətin üzərinə ərizəçilərə 80 min avro təzminat ödəmək öhdəliyi qoyub, aihmaz.org saytı bildirib.
Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin Azərbaycan üzrə qərarlarının monitorinqi qrupunun rəhbəri Xalid Ağaliyev bildirib ki, Rövşən Məmmədli və Azər Kazımzadənin işi ədalətli məhkəmə araşdırması hüququnun pozulması ilə bağlıdır.
Tərəflər kommunikasiya mərhələsində dostca anlaşdıqları üçün Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi ərizənin baxılacaq işlərin siyahısından çıxarılması haqda qərardad qəbul edib. Qərardada əsasən, hökumət ərizəçilərin hər birinə 650 avro, hüquqi məsrəflərə görəsə ümumilikdə 1200 avro ödəməlidir.
Mətbuatda müxtəlif yazıların müəllifi Rövşən Məmmədli 2017-ci ildə həbs olunub və 30 sutka inzibati həbs cəzası alıb. Jurnalist Azər Kazımzadə 2017-ci ildə Lerik polisi tərəfindən saxlanılıb.
“Cabbar Savalanlı və başqaları Azərbaycana qarşı” işində 18 ərizəçinin şikayəti birləşib. Onlar sərbəst toplaşma hüququnun, əsasən 2017-ci ildə etiraz aksiyası zamanı saxlanmalardan şikayət ediblər.
Bu işdə də tərəflər dostca anlaşıblar. Anlaşmaya əsasən hökumət 18 ərizəçinin hər birinə 3000 avro ödəyəcək.
“Hikmət Səmədov və başqaları Azərbaycana qarşı” işi mülkiyyət hüququnun pozulması ilə bağlıdır. Burada da tərəflər dostca anlaşıblar.
Hikmət Səmədov, İsgəndər İsgəndərov, Asəf Nuriyev, Daxil Nəzərov 3600 avro, Ramiz Rzayev 1500 avro, Rahib Məmmədov 3000 avro alacaq. Ərizəçilərə ümumilikdə 1500 avro hüquqi xərc əvəzi də ödəniləcək.
2017-ci ildə əsassız inzibati həbsdən şikayət edən Rəhim Şalıyevin işi üzrə Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi ona 1250 avro ödənimləsinə qərar verib.
ReAL Partiyasının üzvü Ərəstun Baxşəliyev 2020-ci ildə inzibati qaydada 10 sutka həbs olunmasından şikayət edib. Apellyasiya Məhkəməsi 10 sutkanı 3 sutkayadək azaldıb. Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi ona 2850 avro kompensasiya
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi Ermənistan Konstitusiya Məhkəməsinin Haaqa Məhkəməsinin Rusiya Prezidenti Vladimir Putin barəsində çıxardığı həbs qərarının ölkə konstitusiyasına uyğun hesab etməsinə münasibət bildirib.
AzVision.az xəbər verir ki, Rusiya XİN rəsmi nümayəndəsi Mariya Zaxarova bu gün keçirdiyi brifinqdə bu mövzunun Rusiya ilə Ermənistan arasında yüksək səviyyəli təmaslarda müzakirə mövzusu olduğunu söyləyib.
“Bu təmasların detallarını açmağı lazımi hesab etmirəm. Əlbəttə ki, güman edirik ki, bu süjet müttəfiqlik və qarşılıqlı məqbul əsasda nizamlanacaq", - Rusiya XİN sözçüsü vurğulayıb.
Şotlandiyanın yeni seçilən Baş naziri Hamza Yusuf mənzil qərargahında ailəvi şəkildə ilk fotosunu paylaşıb.
Cebhe.info xarici KİV-ə istinadən xəbər verir ki, Həmzə Yusuf Şotlandiya Milli Partiyasına (SNP) rəhbərlik edən ilk müsəlman şəxsdir.
Qeyd edək ki, 37 yaşlı Həmzə Yusufun atası pakistanlı, anası isə keniyalıdır.
“France 24” fransız telekanalının yayımı Burkina-Faso ərazisində dayandırılır. Bu barədə martın 27-də “Röyter” agentliyi xəbər verib.
Agentlik qeyd edir ki, telekanalın verilişlərini dayandırmağı Burkina-Faso hakimiyyəti əmr edib. Bu göstəriş bütün Afrika ölkəsinə aiddir.
Burkina-Faso hökuməti martın 1-də Fransa ilə hərbi sazişi denons edib. Saziş 60 il əvvəl imzalanıb. Yanvarın əvvəlində Burkina-Faso Parislə olan sazişin müdafiəyə aid hissəsini pozub. Bu razılaşmaya əsasən Afrika respublikasının ərazisində Fransanın 400 nəfərlik xüsusi təyinatlı kontingenti yerləşməli idi. Fevralın 19-da Burkina-Fasoda olan fransalı hərbçilər ölkəni tərk ediblər, bu kontingent Afrika ölkəsində 2009-cu ildən yerləşmişdi.
Fransanın “LeFaso” xəbər portalının martın əvvəlində xəbər verdiyi kimi, Afrikada Fransadan və onun siyasətindən narazılıq artır. Ekspertlərin fikrincə, Fransanın Afrikadakı yeni strategiyası, mahiyyət etibarilə, Parisin ən az itkilərlə qitədəki yerini geopolitik düzənə uyğunlaşmaq və heç olmasa özünün keçmiş təsirinin bir hissəsini saxlamaq məqsədinə xidmət edir.
Son illər Fransanın Afrikada çətinlikləri sürətlə artıb. Belə ki Mali hakimiyyəti, Mərkəzi Afrika Respublikası, Burkina-Faso fransız qüvvələrinin bu ölkələrin milli ərazilərindən çıxarılmasını tələb ediblər.
Malidə, Burkina-Fasoda, Çadda, Nigerdə, Konqo Demokratik Respublikasında son aylar Fransanın iştirakına qarşı güclü xalq etirazları keçirilib. Malinin yeni Konstitusiyasının layihəsində fransız dilinin statusu ölkədə «işçi» səviyyəyə endirilib, bu layihə ümummilli referenduma çıxarılır (EADaily).
Kahramanmaraşdakı zəlzələlərlə bağlı dəqiq proqnozu ilə tanınan avstraliyalı elm adamı Frank Hoogerbeets planetlərin mövqelərinə əsaslanaraq yeni xəbərdarlıq edib.
Teref.az metbuat.az-a istinadən xəbər verir ki, o bildirib ki, növbəti güclü zəlzələ ola bilər. Elm adamının sözlərinə görə, ABŞ-ın qərbində, Himalay dağlarının qərbində, İranda, İndoneziya-Sakit okean və Karib hövzəsi bölgələrindən birində zəlzələ ehtimalı var.
Qeyd edək ki, tədqiqatçı əvvəlki açıqlamasında deyib ki, o Yer və planetlərin mövqeləri arasındakı əlaqələr üzərində araşdırmalar aparır. Tədqiqatçı bununla bağlı xüsusi proqram hazırladığını qeyd edib.
Ermənistanın “Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin Ehtiyatda olan Zabitlər İttifaqı” bəyanat yayaraq, ölkənin hakimiyyət orqanlarından KTMT-yə dəstəklə bağlı sənədlər paketini imzalamağı və Ermənistan-Azərbaycan arasındakı bütün təmas xətti boyunca sülhməramlı kontingentin yerləşdirilməsi xahişi ilə Rusiyaya müraciət etməyi tələb edib.
“AzPolitika.info” erməni mediasına istinadla xəbər verir ki, əsasını Ermənistan xüsusi xidmət orqanlarının keçmiş yüksək rütbəli zabitləri təşkil edən ictimai qurum Azərbaycanın hərbi tədbirlərə başlamasından ciddi şəkildə narahat olduğunu bildirib. Bu təşkilatın Rusiya xüsusi xidmət orqanlarının təsir dairəsində olması şübhə doğrumur.
Müəlliflər qeyd edirlər ki, 2022-ci ilin noyabrında Ermənistanın Baş naziri KTMT-nin Kollektiv Təhlükəsizlik Şurasının Ermənistana yardım göstərilməsi üzrə birgə tədbirlər haqqında sənəd layihəsini imzalamaqdan imtina edib. Lakin bundan sonra həm KTMT-nin baş katibi, həm də Rusiyanın xarici işlər naziri bəyan etdilər ki, KTMT missiyasının yerləşdirilməsi planı hələ də masadadır və o, 1-2 gün ərzində yerləşdirilə bilər.
Əslində, lazımi təhlükəsizlik və ərazi bütövlüyünə qarantiya olmadığı halda Ermənistan hakimiyyəti KTMT-nin yardım paketini qəbul etməyə borcludur.
"Mövcud reallıqları nəzərə alaraq, biz Nikol Paşinyana KTMT yardım paketinin imzalanması tələbi ilə müraciət edirik, lazım gələrsə, Ermənistan və Azərbaycan arasındakı bütün təmas xətti boyunca sülhməramlı kontingentin yerləşdirilməsi xahişi ilə KTMT-yə müraciət edirik. Ölkə üçün fəlakətli nəticələrə görə bütün məsuliyyət Paşinyanın üzərinə düşür”, - bəyanatda deyilir.
KTMT-nin yardımını qəbul etməkdən imtina etdiyi halda Ermənistan hakimiyyəti bu sənədlər paketini ictimaiyyətə açıqlamalı və imzalamaqdan imtinanın səbəblərini aydın şəkildə əsaslandırmalıdır. Həmçinin, əgər Baş nazir sənədləri imzalamaqdan imtina edərsə, o zaman Ermənistan Milli Assambleyasının bütün siyasi qüvvələrinə parlamentin təcili növbədənkənar iclasının çağırılması xahişi ilə müraciət etmək və bu məsələni gündəliyə salmaq lazım gələcək.
“Konqresin milli borc tavanını artırmaqdan imtina etməsi ilə nəticələnə bilən ABŞ-də defolt Çinə böyük qələbə gətirəcək”.
“Report” xəbər verir ki, bu barədə Ağ Evin mətbuat katibi Karin Jan-Pyer brifinqdə bildirib.
Onun sözlərinə görə, Konqres konstitusiyaya görə borc tavanı ilə bağlı qərar verməyə borcludur, əvvəlki administrasiyada üç dəfə heç bir şərt qoyulmadan qərar verib:
Ətraflı
“Biznes liderləri və iqtisadçılar xəbərdarlıq ediblər ki, defolt təhlükəsi Amerikanın kiçik müəssisələrinin, təqaüdçülərin və işləyən ailələrin dolanışıq vasitələrini risk altına qoyur və nəticədə Çin böyük qələbə qazanacaq. Son hadisələr də borc tavanı ilə bağlı Konqresin erkən qərarının zəruriliyini göstərir”.
Sözçünün sözlərinə görə, Bayden ölkənin maliyyə gələcəyi ilə bağlı milli borc tavanından ayrı məsləhətləşmələri alqışlayır. O vurğulayıb ki, prezident növbəti maliyyə ili üçün büdcə layihəsini (2023-cü il oktyabrın 1-dən 2024-cü il sentyabrın 30-dək) dərc edib, dövlət başçısının xahişinə baxmayaraq, respublikaçılar bunu etməyiblər.
“Onlardan eşitdiyimiz tək şey hüquq-mühafizə və sərhəd təhlükəsizliyi xərclərinin fəlakətli ixtisarlarının siyahısı, eləcə də amerikalıların səhiyyə xidmətlərindən məhrum edilməsi, səhiyyə və uşaq baxımının xərclərinin artırılması təklifləridir.
ABŞ administrasiyası bu yaxınlarda Konqresi 31,4 trilyon dollar səviyyəsində müəyyən edilmiş milli borc tavanını artırmağa çağırır. Hazırda Nümayəndələr Palatasına nəzarət edən Respublikaçılar Partiyası ənənəvi olaraq borc limitinin artırılmasına şübhə ilə yanaşır və dövlət xərclərinin azaldılmasının tərəfdarıdır.