Ardını oxu...
NATO-nun Kosovodakı Sülhməramlı Qüvvələrinin (KFOR) sözçüsü polkovnik Andrea Qallieni bildirib ki, mayın 29-da ölkənin şimalındakı Zveçanda baş verən zorakı etirazların arxasında bəzi cinayətkar qruplar dayanır.

KFOR sözçüsü bu barədə paytaxt Priştinada keçirdiyi mətbuat konfransında danışıb.

Şimaldakı hərəkətlərə görə hər iki tərəfin də məsuliyyət daşıması lazım olduğunu vurğulayan Qallieni, bir tərəfin təhlükəsizlik səviyyəsini nəzərə almadan qərar verdiyi, qarşı tərəfin isə etirazlarda görünən zorakılıq hərəkətlərinə reaksiya vermədiyi üçün cavab verməli olduğunu deyib.

Etirazlar zamanı çoxlu sayda KFOR əsgərinin daş, əl istehsalı partlayıcı və silahla yaralandığını qeyd edən Qallieni “İnsanların dinc şəkildə şadlanmağa və etiraz etməyə çalışdıqları bəlli idi, ancaq bəzi cinayətkar qrupların onların arxasında gizləndiyi də aydın idi. Onlar yalnız KFOR qoşunlarına hücum etməyə çalışırlar”, deyib.

Kosovo hadisələrindən sonra Qallieni NATO Birgə Qüvvələr Komandanlığının tələbi ilə yerləşdirilən təxminən 500 əsgərdən ibarət türk komando batalyonu haqqında məlumat verib:

"Türkiyə batalyonu iyunun 5-dən Kosovoda yerləşdirilib. Onlar hazırda KFOR-un digər bölmələri ilə inteqrasiya və təlim keçirlər. Onlar gərginliyin daha da artmasının qarşısını almaq üçün fəaliyyətlərə dəstək vermək üçün yerləşdiriləcək. Təbii ki, şimalda yerləşdirilə bilərlər. KFOR-un əsas qüvvəsi təhlükəsizliyi təmin etmək üçün mövcudluğu təkmilləşdirir. Konsentrasiya səyləri hazırda şimaldadır, lakin ehtiyatda olan hərbçilər tələb olunduqda yerləşdirilə bilər”.

Qallieni həmçinin bildirib ki, təhlükəsizlik baxımından şimalda vəziyyət hələlik sakitləşib.

Mayın 26-da Kosovonun şimalında serblərin cəmləşdiyi Zveçan, Zubin Potok və Leposaviç bələdiyyələrində aprelin 23-də keçirilən yerli seçkilərdə qalib gələn alban merlərə Kosovo serbləri etiraz ediblər. Bölgədə etirazların davam etdiyi bir vaxtda Kosovo polisi və NATO-nun Kosovodakı Sülhməramlı Qüvvələri (KFOR) bələdiyyə binalarını məftil hasarlarla mühasirəyə alıb və bölgədəki şəxsi heyətin sayını artırıb.

Alban merləri qorumaq üçün bölgəyə göndərilən Kosovo polisi ilə Kosovo serbləri arasında qarşıdurma olub. 2008-ci ildə birtərəfli qaydada müstəqilliyini elan edən Kosovonu öz ərazisi kimi görən Serbiya da ordusunu Kosovo sərhədində yerləşdirməyə qərar verib. Kosovo serbləri tələbləri yerinə yetirilənə qədər bələdiyyə binası qarşısında etiraz aksiyalarını davam etdirəcəklərini bəyan ediblər.

Serbiya administrasiyası Kosovo serbləri tərəfindən boykot edilən və seçici fəallığının 3 faiz səviyyəsində olduğu seçkilərin etibarsız olduğunu iddia edir.
 
Ardını oxu...
Rusiyanın AES-də faciə hazırlaması ehtimalını artıran 4 detal: eskalasiya dərəcəsi artırılacaq

Rusiya dünyanı öz cinayətlərinə hazırlamaq üçün ilk dəfə deyil ki, sadə KQB metodundan istifadə edir. Kaxovka Su Elektrik Stansiyasının (SES) partladılması əvvəlcədən hazırlanmışdı. Stansiya hələ oktyabr ayında, Xerson bölgəsində işğalçıların "xoşməramlı jesti" ərəfəsində minalanmışdı. Hətta heç kimə sirr deyildi ki, partlayıcı maddələr səthdə deyil, dərinliklərdə yerləşirdi. Üstəlik, Rusiyanın təbliğat kanallarında Ukrayna Silahlı Qüvvələri hücuma keçsə, bu partlayıcıları işə salacaqları barədə məlumatlar yayılırdı... Yəni artıq dediklərini həyata keçirirlər. Cinayət əvvəlcədən elan edilmişdi.

Kaxovka SES-də baş verən faciə yalnız başlanğıcdır. Təəssüf ki, biz Zaporojye Atom Elektrik Stansiyası (AES) üçün də oxşar təhlükəni nəzərə almalıyıq. Bunun baş verə biləcəyinə dair bir neçə əlamət var.

Birincisi, yenə də hazırlıq gedir. Belə ki, may ayında işğalçılar AES personalının əksəriyyətini təxminən yarım aylığına stansiyadan göndərdilər. Və orada “gözə görünməz” nəsə etdilər. Mənbələrim deyir ki, həmin müddətdə neçə çadırlı “KaMAZ” markalı maşınlar AES ərazisinə daxil olub, hətta gecələr də nəsə daşıyıblar. İndi ruslar iyunun 8-dən 12-nə qədər stansiyadakı şəxsi heyətin sayını yenidən azaldır. Federal tətillər bəhanəsi ilə AES-də minimum sayda işçi qalır.

İkincisi, mayın 30-da Vladimir Putin yenidən “çirkli bomba”nı xatırladıb və onun yaradılmasını Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin AES-i işğaldan azad etmək niyyətləri ilə əlaqələndirib.

Üçüncüsü, elə həmin mayın 30-da Rusiya hökumətinin Rusiyanın işğal etdiyi ərazilərdə (sənəddə Rusiya Federasiyasının “özünün” hesab etdiyi “regionlara” aid edilməsi ilə bağlı fərmanı ortaya çıxdı - Xerson, Zaporojye, Donetsk, Luqansk vilayətləri) hərbi əməliyyatlarla bağlı texnogen qəzaların araşdırıldığı elan edildi.

Məni nə narahat edir? Məsələ burasındadır ki, bu qərar 2028-ci il yanvarın 1-dək qüvvədə olacaq. Amma bu tarix təsadüfən seçilməyib. Bu, Vladimir Putinin 5 oktyabr 2022-ci il tarixli “Zaporojye AES-in Rusiya Federasiyasının mülkiyyətinə verilməsi haqqında" fərmanından irəıli gələn tarixdir. Xüsusilə, orada bildirilir ki, Zaporojye AES-in istismarı üçün Ukrayna lisenziyaları, eləcə də stansiya personalının lisenziyaları 2028-ci il yanvarın 1-dək qüvvədədir...

Dördüncüsü, keçən həftə Enerqodarda bir növ mühüm çaxnaşma baş verdi. Belə ki, Rusiya Federasiyasının Federal Tibbi-Bioloji Agentliyinin rəhbəri Veronika Skvortsova (sovet dövründə kütləvi qırğın silahlarının tətbiqi ilə məşğul olan keçmiş 3 saylı şöbə) ilə bağlı məlumat verildi. Rusiya mətbuatının məlumatına görə, onun rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti radiasiya fonunu yoxlayıb, radiasiya qəzası qurbanlarını qəbul etmək üçün 10 çarpayılıq “ixtisaslaşdırılmış şöbə” açıb. Bundan sonra fövqəladə hallara hazırlığı təmin edən bu “dəstə” Enerqodarda gecə-gündüz növbətçiliyə başlayıb və ərazidə radiasiya xarakterli fövqəladə halların qarşısının alınması və nəticələrinin aradan qaldırılması üçün daim hazır vəziyyətdədir.

Yəni ki, hazırlaşırlar. Bütün bu dolayı əlamətlər onu göstərir ki, işğalçılar məğlubiyyəti elə-belə həzm etməyəcəklər. Onlar eskalasiya dərəcəsini artırmağa hazırlaşırlar. Ona görə də Kaxovka bəndinin dağıdılması yalnız başlanğıcdır. Növbədə Zaporojye AES-dir.

Müəllif: Olqa Koşarnaya - Nüvə enerjisi və nüvə təhlükəsizliyi üzrə ekspert.

Mənbə: UNİAN

Tərcümə AYNA-ya məxsusdur.
 
Ardını oxu...
Aİ hökuməti məhkəmə sisteminin müstəqilliyinin və qərəzsizliyinin təmin olunması üçün əlavə addımlar atmağa çağırıb

Avropa İttifaqı (Aİ) Azərbaycanla bağlı bəyanat yayıb. Bəyanatda Azərbaycanın məhkəmə sisteminin müstəqilliyinin və qərəzsizliyinin təmin olunması üçün əlavə addımların atılmasına ehtiyac olduğu vurğlanıb. Bununla yanaşı, Aİ müstəqil şəxslərin davamlı təqib olunmasından narahatlığını ifadə edib.

Avropa İttifaqı Venesiya Komissiyasının 2022-ci il media və siyasi partiyalar haqqında yeni qanunlarla bağlı 2023-cü il rəyini xatırladıb.

Həmin qanunların Azərbaycanda siyasi plüralizmə və toplaşmaq azadlığından istifadəyə mənfi təsir göstərəcəyindən narahatlığını bildirib.

Bundan əlavə, bəyanatda Dağlıq Qarabağ məsələsinə də toxunulub:

“Dialoqda davamlılıq və konkret nəticələr proses üçün həlledici əhəmiyyət kəsb edir. Biz Azərbaycanı Dağlıq Qarabağdakı erməni əhalisinin hüquqlarını və təhlükəsizliyini qoruyan müsbət gündəm hazırlamağa çağırırıq. Mövcud vəziyyət narahatedicidir və mənfi humanitar təsir göstərir, çünki etnik erməni əhalisi əsas enerji və rabitə xidmətlərində dəfələrlə fasilələrlə üzləşib, atəşkəsin tez-tez pozulması xəbərləri isə onların rifahı ilə bağlı ciddi narahatlıq yaradır. Əgər bu, belədirsə, biz Bakını sabit enerji təchizatını təmin etməklə və elektrik şəbəkəsində texniki xidmətin aparılmasına icazə verməklə, etnik erməni əhalisinə qoyulan məhdudiyyətləri aradan qaldırmaq üçün konkret addımlar atmağa çağırırıq.

Həmçinin bütün tərəfləri düşmənçilik ritorikasından çəkinməyə və bunun əvəzinə etimad yaradan və sülh danışıqları üçün əlverişli mühit yaradan narrativi təbliğ etməyə çağırırıq. Xüsusilə, saxlanılanların azad edilməsi ilə bağlı əlavə etimad yaradıcı tədbirlər də həyata keçirilməlidir”.

Aİ minatəmizləmə fəaliyyətlərinə də dəstək göstərməyə hazır olduğunu bildirib.

Bəyanat Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramovun ATƏT-in Daimi Şurasındakı çıxışına cavab olaraq yayımlanıb.

İyunun 6-da Ceyhun Bayramov ATƏT-in Daimi Şurasının xüsusi iclasındakı çıxışında təşkilatın fəaliyyətini tənqid etmişdi:

“İndiki məqamda təşkilat təhlükəsizliyimizə və sabitliyimizə qarşı çoxsaylı risklərə və çağırışlara effektiv cavab verməsini təmin etmək qabiliyyəti, siyasi iradə və institusional potensiala malik deyil. Təşkilat öz aktuallığını qorumaq və sürətlə inkişaf edən mühitə uyğunlaşmaq üçün çevik və adaptiv olmalıdır. Yalnız birgə həll yolları nəticə verə bilər. Köhnə rəvayətlərə və fərziyyələrə sadiq qalmaq faydasızdır və sadəcə, təşkilatı geriyə sürükləyəcək. Bu, təşkilatın daha yetkin və güclü olmasının yeganə yoludur. Kollektiv olaraq razılaşdırılmış sənədlərimiz və qərarlarımız çərçivəsində, təşkilatımız daxilində və xaricində reallıqları nəzərə alan yaradıcı həllər tələb olunur” – C.Bayramov çıxışında bildirib.
 
Ardını oxu...
Türkiyə Milli Kəşfiyyat Təşkilatının (MİT) keçmiş rəisi, yeni xarici işlər naziri Hakan Fidan dünya mediasının gündəmindən düşmək bilmir.

Teleqraf.com xəbər verir ki, son olaraq Almaniyanın RND agentliyindən diqqətçəkən analiz gəlib.

Türkiyə siyasətində heç kimin Hakan Fidan qədər sirr bilmədiyini yazan agentlik Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanla onun arasında sıx, güvənli əlaqənin olduğunu bildirib:

“MİT-ə 13 il rəhbərlik edən Fidan qədər sirləri olan şəxs yoxdur. Bu onu Türkiyənin ən güclü adamlarından biri edir. Türkiyədə hamı Fidanın adını bilir, amma cəmiyyət onun haqda çox az məlumatlıdır”.

Hakan Fidanın rəhbərliyi ilə MİT əməliyyatlarının genişləndirildiyini qeyd edən RND xaricdəki terrorçuların sürətlə ələ keçirildiyini vurğulayıb:

“Hökuməti tənqid edənlər MİT-dən qorxur. Fidanın rəhbərliyindəki xidmət xaricdə fəaliyyətini xeyli genişləndirib. Xüsusən də Şimali İraq, Suriya və Liviyada. Son illərdə MİT Ərdoğanın əzəli düşməni Fəthullah Gülənin tərəfdarlarını (terrorçuları) Türkiyəyə gətirib”.

Hakan Fidan üçün xarici siyasətin yeni sahə olmadığını bildirən alman agentliyi onun “kölgə xarici işlər naziri” kimi işlədiyini iddia edib:

“Fidan indi ilk dəfə nazirliyə rəhbərlik edir. Amma xarici siyasət onun üçün yeni sahə deyil. İllərlə arxa planda bir çox rollarda bütün əsas xarici siyasət qərarlarında iştirakçı olub. Ərdoğanın “kölgə xarici işlər naziri” kimi Türkiyənin İsrail və Misirlə yaxınlaşması üçün gizli danışıqlar hazırlayıb, Ukrayna münaqişəsində vasitəçilik etmək üçün Kiyev və Moskva ilə sıx əlaqə saxlayıb.

Fidanın beynəlxalq əlaqələri yaxşıdır. Vaşinqton və Moskvaya bir çox mühüm səfərlərdə Ərdoğan və keçmiş xarici işlər naziri Mövlud Çavuşoğlunu müşayiət edib”.
 
Ardını oxu...
Yaxın vaxtlarda Parisin köməyi və rəsmi icazəsi ilə Hindistanın “Trayan” özüyeriyən artilleriya sistemlərinin Ermənistana çatdırılmasına başlanılacaq.

Bu barədə “Caliber” “Telegram” kanalı Fransadakı erməni diasporu ilə geniş əlaqələri olan insayderə istinadən məlumat yayıb.

Söhbət “Nexter Systems” və yerli Hindistan tərəfdaş şirkətlərinin iştirakı ilə istehsalı Hindistanda lokallaşdırılan “Sezar” özüyeriyən artilleriya sistemlərinin hind analoqundan gedir. Sifariş edilən artilleriya qurğularının sayı ilə bağlı ətraflı məlumat yoxdur, lakin məlumdur ki, Fransanın erməni diasporu Parisin hərbi-siyasi rəhbərliyinin və şəxsən Prezident Emmanuel Makronun birbaşa siyasi razılığı ilə maliyyələşməni öz üzərinə götürüb.

Razılaşmanın icrasını gizlətmək üçün 155 mm/52 kalibrli silahların birbaşa uçuşlarla deyil, əvvəlcə İran ərazisinə çatdırılması, daha sonra isə quru yolu ilə Ermənistana çatdırılması planlaşdırılır.
Görünən odur ki, Fransa Ermənistanı silahlandırmağa davam etmək qərarına gəlib. Eyni zamanda Ermənistan-Azərbaycan danışıqlarında Moldovada beştərəfli qeyri-rəsmi formatda da olsa, hansısa “vasitəçi” rolunu oynamağa çalışır.

Deyəsən bundan sonra belə dialoqlar daha olmayacaq, çünki Kişineudakı uğursuzluqdan sonra Fransa İrəvanın hərbi gücünün artırılmasını üstün tutub və bu, Bakıda olduğu kimi anlaşılıb və qiymətləndirilib.

Fransa öz hərəkətləri ilə regionu yeni hərbi eskalasiyaya sövq edir, çünki 2020-ci ildə döyülən “bacısını” silahlandıran Fransa Azərbaycanın əl-qolunu sallayıb gözləməyəcəyini çox yaxşı bilir.
 
Ardını oxu...
Ukraynanın Dnepropetrovsk vilayətinin Maryanskoye kəndində Kaxovka Su Elektrik Stansiyasının bəndinin dağılması nəticəsində balıqlar kütləvi şəkildə qırılır.

Sosial şəbəkələrdə yayılan görüntülərdən minlərlə balığın dayaz sularda qaldığı, üzə bilməyərək məhv olduğu bəlli olur.

Ölmüş balıqları isə yemək olmaz. Çünki bu, botulizmə səbəb ola bilər.

Mənbə: Klymenko Time
 
Ardını oxu...
Rusiya qoşunları tərəfindən işğal edilən Enerqodar sakinlərinə şəhəri tərk etmələri xəbərdarlığı edilib.

Bizimxeber.az bildirir ki, şəhər rəhbərliyi Zaporojye atom elektrik stansiyasına nəzarətin itirildiyini bildirib.

"Stansiyanın işləmə üsulundan aydın olur ki, vəziyyət hər an nəzarətdən çıxa və kritik ola bilər", - deyə məlumatda qeyd olunur.

Zaporojye Atom Elektrik Stansiyası və Zaporojye vilayətinin Enerqodar şəhəri Rusiyanın başlatdığı genişmiqyaslı müharibənin ilk həftələrindən işğal altındadır.

Sentyabr ayından etibarən AES-in enerji blokları dayanma vəziyyətindədir.
 
Ardını oxu...
İran İslam Respublikası tarixi mövqeyinə sadiq qalaraq, Ermənistana dəstəyini davam etdirir.

Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh danışıqlarının həlledici mərhələyə girdiyi bir vaxtda İranın bu erməni təəssübkeşliyi təsadüfi deyil. Hazırda Azərbaycan və Türkiyə, bəzi məqamlarda hətta Rusiya (öz maraqları naminə) Ermənistanın bölgədə kommunikasiyalardan kənarda qalmasından arqument kimi istifadə edərək, sülh prosesini tezləşdirməyin onun öz faydasına olacağını vurğulayırlar. Belə bir məqamda Ermənistana “nəfəs vermək”, onu alternativ kommunikasiya layihələrinə qoşmaq təşəbbüsü sülh prosesinin əngəllənməsinə xidmət edir. Rəsmi Tehran məhz bu cür təşəbbüslərə əl atmağa başlayıb.

İyunun 6-dan Ermənistanın “FlyOne Armenia” aviaşirkəti İrəvandan Tehrana və əks istiqamətdə müntəzəm reyslərə başlayıb. Bu gün İrəvandan İranın paytaxtına ilk uçuş həyata keçirilib. Uçuşlar həftədə dörd dəfə yerinə yetiriləcək. Bu, işğalçı dövlətə əlavə nəfəslik açmaq, onun danışıqlar prosesindəki qeyri-konstruktiv mövqeyini stimullaşdırmaqdır.

Cənub qonşumuzun daha bir dəstəyi Ermənistanın Sünik bölgəsi ilə bağlıdır. İranın Sünik bölgəsində konsulluğunun açılmasından sonra Ermənistan iranlı həmkarları ilə iqtisadi və sosial proqramlar ətrafında müzakirələrə başlayıb. Bunu Sünik vilayətinin qubernatoru Robert Qukasyan deyib.

“İnvestisiya, mədəni və sosial proqramlar var. Biz hələ proqramların icrasına başlamamışıq, lakin tezliklə start verilməlidir”, – Qukasyan bildirib.

O, iki ölkə arasında münasibətlərin hər zaman isti olduğunu, Sünikdə Baş Konsulluğun açılışının daha əvvəl baş verməli olduğunu, lakin bir çox texniki problemlərə, əsasən də ünsiyyətə görə təxirə salındığını vurğulayıb.

Ermənistanın bölgədəki kommunikasiya layihələrindən kənarda qalması onu sülh danışıqlarında konstruktiv mövqeyə yaxınlaşdıran əsas amillərdəndir. Baş nazir Paşinyan dəfələrlə bəyan edib ki, Ermənistan özünü saldığı blokada vəziyyətindən çıxmalı, regional layihələrə qoşulmalı, münaqişədə olduğu qonşularla münasibətləri normallaşdırmalıdır. İndi Tehran rejiminin Ermənistana investisiya vədləri verməkdə və nəqliyyat-logistika dəstəyi göstərməkdə bir məqsədi var: İrəvan sülh danışıqlarında mümkün qədər rahat davransın, alternativ variantları olduğunu əsas gətirərək, inadkar mövqeyini qoruyub saxlasın.

Press Klub
Ardını oxu...
Belarus BMT Baş Assambleyasında 2024-2025-ci illər üçün dünya təşkilatının Təhlükəsizlik Şurasının qeyri-daimi üzvləri seçilərkən səsvermə zamanı lazımi sayda səs toplaya bilməyib və bu yer Sloveniyaya nəsib olub.

“Report” TASS-a istinadən xəbər verir ki, Sloveniyaya 153, Belarusa isə 38 ölkə səs verib. Qələbə qazanmaq üçün ölkə Baş Assambleyanın bütün üzvlərinin (cəmi 193 üzv var – red.) azı üçdə ikisinin səsini toplamalı idi.

2024-2025-ci illər üçün BMT Təhlükəsizlik Şurasının qeyri-daimi üzvü kimi həmçinin Əlcəzair, Qayana, Syerra Leone və Cənubi Koreya da seçilib. Onların seçimi alternativsiz əsaslarla olub.
 
Ardını oxu...
Hakan Fidanın xarici işlər naziri təyin edilməsindən sonra Milli İstihbarat Təşkilatının sədri vəzifəsinə İbrahim Kalın təyin olunub: son illər Türkiyənin önə çıxan beyinlərindəndir, onun qurduğu SETA mərkəzi dərin araşdırmaları ilə diqqət çəkir.
İbrahim Kalın Azərbaycana xüsusi sevgisi olan şəxs kimi tanınır, lakin bu bağlılıq təkcə Ərdoğanın yürütdüyü siyasi xəttdən yox, şəxsi amillərdən də qaynaqlanır.
Bununla bağlı Cəmaləddin Quliyevin maraqlı qeydləri var: “İbrahim Kalının Azərbaycana bağlılığı ərzurumlu olması, ailə-məişət dilinin Azərbaycan türkcəsi (dadaş ləhcəsi) olmasından, ələvi-qızılbaş ənənəsinə, Azərbaycan musiqisinə yaxınlığından irəli gəlir. Özü də Şah İsmayıl irsinə müraciət edir, sözü və melodiyası İbrahim Kalına aid bəstələr “azəri türküsü” adı ilə ifa olunur”.
Hakan Fidanın XİN-ə, İbrahim Kalının MİT-ə gətirilməsi Türkiyənin “Yeni yüzillik” adlandırdıqları dövrdə regional güc rolunu daha da möhkəmləndirmək və qlobal proseslərdə təsiredici oyunçuya çevrilmək planından xəbər verir.
Asif Nerimanli

Dünyapress TV

Xəbər lenti