\

Avropa Şurası Azərbaycanın bu qurumun Parlament Assambleyasındakı nümayəndə heyətinin mandatının 1 illik təsdiqlənməməsi ilə bağlı bəyanat yayıb.

Avropa Şurasından Gununsesi.info-nun elektron poçtuna göndərilən bəyanatda deyilir ki, bu qərara səbəblərdən biri Dağlıq Qarabağın bütün erməni əhalisinin Ermənistana qaçmasına və “etnik təmizləmə” iddialarına səbəb olan 2023 hərbi əməliyyatı olub.

Qərarda, həmçinin Azərbaycan Assambleya ilə əməkdaşlığın olmaması ilə bağlı bir sıra misallar, o cümlədən onun monitorinqi üzrə məruzəçilərinin siyasi motivli ittihamlarla saxlanılan şəxslərlə görüşünə icazə verilməməsi, onun qarşıdan gələn prezident seçkilərini müşahidə etməyə dəvət edilməməsinə istinad olunur:

“Seçkilərlə bağlı AŞPA-nın digər məruzəçilərinin ölkəyə səfərləri rədd edilmişdi. Reqlamentdə nəzərdə tutulmuş şərtlər yerinə yetirildikdə, Azərbaycan nümayəndə heyəti Assambleyadakı fəaliyyətini bərpa edə bilər. Bugünkü qərar yalnız Azərbaycan parlament nümayəndə heyətinin səlahiyyətlərinə aiddir. Azərbaycan Avropa Şurasının tamhüquqlu üzvü olmaqda davam edir”.

Qeyd edək ki, AŞPA-nın hər il sessiyasının açılış günündə milli parlamentlər öz nümayəndə heyətlərinin etimadnaməsini təqdim etməyə dəvət olunur. Azərbaycan Milli Məclisi on iki nəfərdən ibarət nümayəndə heyətinin etimadnaməsini təqdim edib. Bugünkü qərar yalnız Azərbaycan parlament nümayəndə heyətinin səlahiyyətlərinə aiddir. Azərbaycan Avropa Şurasının tamhüquqlu üzvü olmaqda davam edir

Avropa Şurası Parlament Assambleyası (AŞPA) Azərbaycan nümayəndə heyətini təsdiqləməkdən imtina edib. Qətnamə bu gün 76 lehinə, 10 əleyhinə və 4 bitərəf səs olmaqla qəbul edilib.
Bakupost.az Modern.az- a istinadla verdiyi məlumata görə, qətnamənin əleyhinə Türkiyə (9 deputat) və Albaniya (1 deputat) nümayəndələri səs verib.
Bundan başqa İsveçənin iki, Norveçin, Bosniya və Herseqovinanın bir deputatı səsvermədə tərəfsiz qalıb. Yeri gəlmişkən hər üç dövlətin digər nümayəndələri Azərbaycanın əleyhinə səs verib.
Türkiyənin kürdləri təmsil edən Xalqların Demokratik Partiyasından (HDP) olan deputatı da Azərbaycana qarşı mövqe tutub.
Azərbaycanın əleyhinə səs verən dövlətlər arasında Ermənistan, Almaniya, Fransa , İtaliya, İspaniya, Portuqaliya, Belçika, Finlandiya, İsveç, Britaniya, Andorra, Avstriya, Xorvatiya, Danimarka, İslandiya, İrlandiya, Litva, Lüksemburq, Malta, Monako, Moldova, San Marino, Serbiya olub.
Qeyd edək ki, bəzi avropalı parlamentarilər bu gün Avropa Şurası Parlament Assambleyasındakı Azərbaycan nümayəndə heyətinin səlahiyyətlərini sual altına alaraq, nümayəndə heyətimizə qarşı ağlasığmaz ittihamlarla çıxış ediblər. Bunu nəzərə alaraq Azərbaycan nümayəndə heyəti AŞPA-da geniş, ətraflı bəyanat yayıb. AŞPA-da mövcud olan dözülməz irqçilik, Azərbaycanofobiya və İslamofobiya mühiti fonunda Azərbaycan nümayəndə heyəti AŞPA ilə əməkdaşlığı və təşkilatda iştirakını qeyri-müəyyən müddətə dayandırmaq qərarına gəlib.
Nümayəndə heyəti bəyanatı səsləndirəndən sonra məkanı tərk edib.

Ermənistanın mövcud konstitusiyası sülh prosesinə əngəl yaratmır.

“Cebhe.info”nun məlumatına görə, Ermənistanın xarici işlər naziri Aratat Mirzoyan keçirdiyi mətbuat konfransında belə deyib. Qeyd edək ki, Ermənistan hakimiyyətinin konstitusiyada Müstəqillik Bəyannaməsinə istinad edildiyi üçün onu dəyişdirmək qərarına gəldiyi barədə məlumatlar yayılıb. Çünki bugünkü şərtlər daxilində Azərbaycanla sülh müqaviləsinin imzalanması və “Dağlıq Qarabağ”ın bu ölkənin tərkib hissəsi kimi tanınması konstitusiyaya ziddir. Konstitusiyanın preambulasında (Hər hansı hüquqi sənədin – direktiv aktın, deklarasiyanın, müqavilənin və s.-nin izahedici giriş hissəsi-red.) qeyd edilən Müstəqillik Bəyannaməsində keçmiş Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin ərazisinin Ermənistana birləşdirlməsinə dair Ermənistan SSR Ali Sovetinin 1 dekabr 1989-cu il tarixli qərarı öz əksini tapıb. Bu isə Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə və suverenliyinə ziddir.

Belə olan şəraitdə hər hansı sülh müqaviləsindən söhbət gedə bilməz. Ona görə də Ermənistan hakimiyyəti konstitusiyanın köhnə mətnindən imtina etməyin vacib olduğunu anlayır. Lakin Mirzoyan indiki hakimiyyətin inqilabdan sonra konstitusiya islahatlarından bəhs etdiyini və bu məqsədlə müvafiq komissiyanın yaradıldığını bildirib.

“Məncə, bu, hüquqi münasibətləri və mexanizmləri təsbit etməklə yanaşı, ilk növbədə, vətəndaşla dövlət arasında cəmiyyətdaxili münasibətlərin qurulmasının fəlsəfi əsasını təşkil edən sənəddir. Bu, istifadəsinə və əhəmiyyətinə görə daxili sənəddir”,-xarici işlər naziri belə deyib. Nazir sülh prosesinin məhz indiki konstitusiyaya görə ləngiməsi ilə bağlı fikirlərlə də razılaşmayıb.

Eyni zamanda, o, həm Ermənistanın, həm də Azərbaycanın bir-birinin konstitusiyalarında hüquqi problem gördüyünü və təqdim etdiyini gizlətməyib. Bundan əvvəl Baş nazir Nikol Paşinyan Ermənistanın yeni konstitusiyaya ehtiyacı olduğunu bildirib. Ermənistanın 1995-ci ildə qəbul edilmiş konstitusiyasına 2005-ci, eləcə də 2015-ci illərdə əlavə və dəyişikliklər edilib. Ermənistan mediasının yazdığına görə, yeni konstitusiyanın qəbulu Paşinyan hakimiyyəti üçün çətin olmayacaq. Çünki yeni konstitusiya ümumxalq səsverməsi yolu ilə qəbul ediləcək. Bu halda referendum iştirakçılarının yarıdan çoxu, lakin ümumxalq səsverməsində iştirak etmək hüququ olan vətəndaşların ən azı dörddə bir hissəsi buna səs verməlidir. 2021-ci il iyunun 20-də keçirilmiş növbədənkənar parlament seçkilərində Paşinyanın liderlik etdiyi “Vətəndaş Müqaviləsi” Partiyası 688 min səs qazanıb. Qarşıdan gələn referendumda isə yeni konstitusiya mətninin qəbulu üçün 647 min səs tələb olunur. Yəni ali qanunun qəbuluna nail olmaq üçün Paşinyan hakimiyyətinin elektoral bazası və əlində olan inzibati resurslar kifayət edir.

Rəsmi orqanlar seçici siyahılarında təmizləmələr aparmaqla məsələni öz xeyrinə həll edə bilər. Üstəlik, Müstəqillik Bəyannaməsinin və hazırkı konstitusiyanın müəllifi olan revanşist müxalifətin cəmiyyətdə siyasi dəstəyi güclü deyil. Ona görə də Nikol Paşinyan öz məqsədinə çatacaq. Çünki Ermənistanda konstitusiya islahatı Nikol Paşinyana yalnız Azərbaycanla və Türkiyə ilə münasibətləri normallaşdırmaq üçün deyil, həm də öz hakimiyyətini gücləndirmək üçün lazımdır. Konstitusiya layihəsində əksini tapan təkliflər Ermənistanda hakimiyyətin formalaşması mexanizmlərinin dəyişməsini nəzərdə tutur. Ermənistan Ədliyyə Nazirliyinin hazırladığı konstitusiya islahatları konsepsiyasına əsasən, ölkədə azlıq hökumətinin formalaşdırılması və növbədənkənar seçkilərin tarixinə yenidən baxılması imkanları qeyd edilir. Bununla bağlı əsas qanunda təsbit edilməsini nəzərdə tutan təkliflərdən hansının seçiləcəyi isə hökumətdəki müzakirələrdən sonra məlum olacaq. Layihədə indiki Konstitusiya ilə müəyyən edilmiş sabit parlament çoxluğu prinsipindən imtina təklif edilir. Konstitusiyada Ermənistanda heç vaxt istifadə olunmayan azlıq hökumətinin formalaşdırılması imkanının yaradılması təklifi var.

Bu məqsədə çatmaq üçün iki fərqli variant irəli sürülür: Birincisi, ölkə Prezidenti Milli Məclisin ən çox deputatının etimadını qazanmış şəxsi Baş nazir təyin edə bilər.

İkinci varianta görə, İrəvan merinə olduğu kimi hüquqi rejim tətbiq edilir. Bu seçki modelində ən çox (nisbi) səs toplayan namizəd Baş nazir seçilir. Yeni konstitusiya layihəsi Nikol Paşinyana seçkilər zamanı hazırda parlamentdə 72 mandatla malik olduğu sabit çoxluğu əldə edə bilməsə belə, digər partiyalarla ittifaqa və dialoqa getməklə hakimiyyəti qazanmaq imkanı yaradır. Hətta Paşinyan digər rəqiblərini nisbi səs faizi ilə üstələməklə Baş nazir seçilə bilər. Ermənistan Prezidentinin Paşinyanın adamı olduğunu nəzərə alsaq, dövlət başçısının konstitusiyanın verdiyi bu səlahiyyətdən istifadə edəcəyi şübhə doğurmur.

Eyni zamanda, mövcud qanun parlamentin buraxılmasından sonra 30-45 gün ərzində növbədənkənar səsvermənin təşkilini nəzərdə tuturdusa, yeni konstitisiyada bu müddətin 50-60 günə çatdırılması təklif edilir. Yəni bu halda da Paşinyan hakimiyyətinin ömrünü uzatmaq imkanı əldə edir. Ona görə də Nikol Paşinyana konstitusiya islahatları özünün dediyi kimi, yalnız Ermənistanı regional geosiyasi vəziyyət uyğunlaşdırmaq üçün deyil, subyektiv maraqlarını təmin etmək üçün də lazımdır.

Almatıda 700 mindən artıq insan yaşamamalıdır – Zəlzələni 6 ay öncədən deyən ekoloq

“Qazaxıstanda, Almatıda 12 bal gücündə zəlzələ ola bilər. Bu realdır. Çünki əvvəllər olub. 100 ildən bir belə zəlzələlər olur. Bu qardaşlıq məzarlığı çatlayacaq”.

Bakupost.az xəbər verir ki, bu barədə qazax ekoloq, ictimai xadim Mels Eleusizov hələ aylar öncə müsahibələrində bildirsə də, rəsmilər bunu ciddiyə almamışdı:

“Sovet vaxtı SSRİ Elmlər Akademiyasının təlimatına görə, Alma-Atanın əhali sayı 700 min təyin olunub. Maksimum 800 min ola bilər. Bu şəhərin su, torpaq, təbii resursu və ərazisinə görə hesablanıb.

İndi isə 3 milyon insandır. Axmaq siyasət nəticəsində əhalinin çoxunu kəndlərdən, əyalətlərdən şəhərlərə qovdular. Güclü zəlzələ olanda itkilər buna görə çox olacaq. Almatı 3 milyon insan üçün nəzərdə tutulmayıb”.

Strasburqda Avropa Şurası Parlament Assambleyasının (AŞPA) qış sessiyasının ilk günündə deputatlar "təşkilatın prinsiplərini pozduğuna görə" Azərbaycanın nümayəndə heyətinin səlahiyyətlərinin məhdudlaşdırılmasına səs veriblər. Bu təşəbbüslə Almaniyadan olan deputat Frank Şvabe çıxış edib. Şvabe bəyanatında Azərbaycanda insan hüquqlarının pozulmasının davam etdiyini, siyasi məhbusların sayının artdığını, rəsmi Bakının 7 fevral növbədənkənar prezident seçkilərini qiymətləndirmək üçün AŞPA nümayəndə heyətini dəvət etməkdən imtina etdiyini göstərib.

Deputat 2023-cü ildə Azərbaycanın AŞPA məruzəçilərini Laçın dəhlizinə buraxmaqdan imtina etdiyini də vurğulayıb.

Təklif səsverməyə çıxarılıb və səs çoxluğu ilə qəbul edilib.

İclasa sədrlik edən Emmanuelis Sinqeris deyib ki, bu təklifin qiymətləndirilməsi ilə AŞPA Monitorinq Komitəsi məşğul olacaq. Komitənin öz rəyini təqdim etmək üçün 24 saat vaxtı var. Bundan sonra AŞPA məsələni müzakirə edəcək və yekun qərar qəbul edəcək. Eyni zamanda, Azərbaycan nümayəndə heyəti bu məsələ üzrə səsvermədə iştirak edə bilməz. Verilən 24 saat müddət bu gün axşam saatlarında bitir.

Ekspertlər belə bir təşəbbüsü Azərbaycana qarşı təzyiq siyasətinin növbəti təzahürü kimi qiymətləndirirlər. Analitiklər hesab edirlər ki, AŞPA tərəfindən belə bir addımın atılması Azərbaycanın ərazilərini işğaldan azad etməsi, suverenliyini tam bərpa etməsi ilə bağlıdır.

Mövzu ilə bağlı AYNA-ya danışan sabiq xarici işlər naziri, diplomat Tofiq Zülfüqarov deyib ki, əslində alman deputatın bəyanatı seçkilərlə bağlı olsa da, əsl səbəblər Azərbaycanın daxili yox, xarici siyasəti ilə bağlıdır:
- İstənilən ölkədə keçirilən seçkilərdə nöqsanlar tapmaq olar. Burada yeni bir şey yoxdur. Müxtəlif mövqelər ola bilər və bu da təbiidir, daxili siyasətə aid olan prosesdir. Lakin təəssüflər olsun ki, indiki mərhələdə bu məsələlər Azərbaycana kömək etmək üçün yox, təzyiq vasitəsi kimi istifadə edilir. Əslində növbədənkənar prezident seçkilərinin nəticələri indidən bəllidir. Ona görə ki, indiki Prezident İlham Əliyevin siyasi nüfuzu, xalq arasında dəstəyi çox böyükdür və onun yenidən seçiləcəyi şübhə altında deyil. Heç ölkə müxalifəti də bunu şübhə altında qoymur. Bu siyasi nüfuzdan, xalqın dəstəyindən siyasi şəxsin istifadə etməsi normaldır. Ona görə də seçkilər indiki məqama salınıb.

Bu seçkilərin digər vacib mənası odur ki, müstəqillikdən bəri ilk dəfədir ki, seçkilər Azərbaycanın bütöv ərazisində keçiriləcək. Bu da seçilən namizədə daha böyük siyasi qazanclar gətirəcək ki, bu da hər kəsə bəllidir. İndi siyasi nüfuzu yüksək olan Prezident İlham Əliyevin seçiləcəyinə xarici dairələrdə də şübhə yoxdur. Ona görə də bu seçkilərə kölgə salınması üçün müxtəlif addımlar atılır.

Əslində bu məsələlər, Azərbaycan əleyhinə qərarlar bir məsələ ilə bağlıdır – Qarabağın azad edilməsi faktı ilə. 30 il ərzində Azərbaycana təsirlər göstərmək üçün birinci siyasi alət Qarabağ münaqişəsi idi. İşğal edilən Azərbaycan ərazisi idi, etnik təmizləməyə məruz qalan azərbaycanlılardır. Ötən ilin sentyabr ayında Azərbaycan vacib nəticəyə nail oldu – suverenliyimiz tam bərpa edildi. Demək olar ki, Azərbaycan ərazisində münaqişə üçün mühit qalmayıb. Ermənistanla hansısa qarşıdurma baş versə də, bu gərək şərti sərhəddə baş versin. Azərbaycan ərazisində münaqişənin qalmasına, toqquşmalara öyrəşmiş Avropadakı bəzi siyasi dairələr yeni reallığı qəbul edə bilmirlər.

- Xaricdən verilən bu qərarlara Azərbaycan hökumətinin immuniteti nə qədərdir?

- İmmunitet var, həm hökumətin, həm də cəmiyyətin. Əvvəllər ATƏT adı gələndə insanlar az qala fikirləşirdi ki, bu SSRİ Mərkəzi Komitəsi kimi bir qurumdur. İndi cəmiyyət görür ki, nəinki ATƏT, AŞPA, heç BMT-nin də qərarlarına dünyada qiymət verən yoxdur.

Ümumiyyətlə, beynəlxalq təşkilatların nüfuzu təkcə Azərbaycanda deyil, dünyanın hər yerində aşağı düşüb. Heç kəs beynəlxalq təşkilatlara ümidli deyil. Düzdür, o təşkilatlarda hansısa bürokratlar var, regionlara səfərlər edirlər, nələrsə danışırlar, bəyanat verirlər, çağırış edirlər və s. Bir növ “bəyanatlar fabriki” funksiyasındadırlar. Bəyanatlar verilir, bir-iki gündən sonra da yaddan çıxır. Bilirsiniz, həmin siyasilər, təşkilatlar öz taktikalarına uyğun addımlar atırlar. Amma bunun əhəmiyyəti elə də dərin deyil.

Təəssüfləndirən hal odur ki, həmin beynəlxalq təşkilatlar konstruktiv mövqe nümayiş etdirmirlər. Məsələlərə konstruktiv yanaşsaydılar, bəyanatları, qərarları daha çox Azərbaycanın xeyirinə olardı. Çünki Azərbaycan çox məsələdə haqlıdır. Lakin bu siyasi təzyiq alətlərini yaradan qüvvələrin məqsədləri ayrıdır. Hesab edirəm ki, bu cür bəyanatlara, qərarlara çox da fikir vermək lazım deyil.

- Belə bəyanatlardan, qərarlardan sonra Avropa İttifaqının Ermənistan-Azərbaycan sülh prosesinə töhfəsi real və səmimi qəbul oluna bilərmi?

- Azərbaycana qarşı addımlarda istər-istəməz illərlə istifadə olunan siyasi alətdən istifadəyə cəhd var. Qərbin yanaşması belədir ki, postsovet məkanı ölkələrindəki münaqişələr vasitəsilə həmin ölkələri zəiflətsinlər. Özü də bu, ölkələr arasında münaqişə olmasın, hansısa separatçı qüvvələrlə həmin ölkənin arasında münaqişə davam etsin. Bir növ, proksi qüvvələr vasitəsilə bunu həyata keçirmək onlar üçün sərfəlidir. Hansısa milli, yaxud dini azlığı müxtəlif yollarla istifadə edirlər. Yenə deyirəm, Azərbaycan 30 ildir ki, əldə olan bu aləti onların əlindən alıb. Artıq separatizmin davam etməsinə şərait yoxdur. Məsələ o deyil ki, Ermənistanla Azərbaycan arasında sülhdə beynəlxalq qüvvələr maraqlı deyillər. Sadəcə həmin qüvvələr sülhü özlərinin arzuladıqları formada istəyirlər.

Biz münaqişəyə nəticə baxımından yanaşırıq, beynəlxalq güclər isə proses kimi yanaşırlar. Onlar istəyirlər ki, münaqişə vəziyyəti qalsın və münaqişə tərəfi ölkələri zəifləsinlər, idarəolunan hala gəlsinlər. Zəif ölkələri idarə etmək daha asandır. Ona görə də sülhlə bağlı beynəlxalq təşkilatların, xarici qüvvələrin yanaşmalarının səmimi olduğunu söyləmək mümkün deyil.

Məsələ Ermənistanın yanaşmasından asılıdır. Rəsmi İrəvan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanımırsa, tanımaq istəmirsə, biz də onun ərazi bütövlüyünü tanımırıq. Bizim əsaslarımız Ermənistandan daha çoxdur.

Müəllif: Anar Bayramoğlu

2023-cü ildə qlobal qarşıdurmaların artması ilə birlikdə Üçüncü Dünya Müharibəsinin nə vaxt başlayacağı ilə bağlı ssenarilər müzakirə olunmağa davam edir. Dünya müharibəsi riski ilə bağlı narahatlıqlar daha da artarsa, bu zaman hansı bölgələrin təhlükəsiz olacağı da böyük maraq doğurur.

“AzPolitika.info” xəbər verir ki, Böyük Britaniyanın “Daily Mail” nəşri həmin ərazilərin siyahısını açıqlayıb:

Antraktida

Bu təhlükəsiz bölgə böyük bir qitədən ibarətdir. Çox güman ki, bura dünyanın ən cənub nöqtəsi olduğu üçün mümkün Üçüncü Dünya Müharibəsi zamanı müharibənin sıçrayacağı bölgə olmayacaq.

Argentina

Keçmişdə Argentina Folklend adalarının suverenliyi ilə bağlı Böyük Britaniya ilə qarşıdurma yaşasa da, bu siyahıda yer alıb. Çünki Argentina buğda kimi davamlı bitkilərin bolluğuna görə, daha təhlükəsiz bölgə hesab olunur. Böyük ehtimalla Cənubi Amerika ölkəsi nüvə müharibəsindən sonra aclıqdan tez bir zamanda xilas olan yeganə yerlərlərdən biri olacaq

Butan Krallığı

Qlobal Sülh İndeksində tez-tez yüksək yerləri tutan Butan Krallığının dağlıq ərazisinin Üçüncü Dünya Müharibəsi zamanı təhlükəsiz olacağı təxmin edilir.

Çili

Siyahıdakı başqa bir ölkə, dünyanın ən uzun sahil xəttinə malik Çilidir.

Fici

Sakit Okeanın cənub-qərbində yerləşən ada ölkəsi Ficinin ordusu cəmi 6 min nəfərdən ibarətdir. Fici də Qlobal Sülh İndeksində yüksək yer tutur.
Ərazisinin böyük hissəsi meşələrdən ibarət olsa da, zəngin mineral və balıq ehtiyatlarına sahibdir.

Qrenladniya

Qrenlandiya siyasi cəhətdən neytral bölgədir. Bu da onu fövqəladə vəziyyətlərdə ideal bir sığınacaq halına gətirir.

İslandiya

İslandiya Qlobal Sülh İndeksində ardıcıl olaraq yüksək yer tutaraq dünyanın ən sülhsevər ölkələrindən biri kimi tanınır.

İndoneziya

Siyahıda yer alan digər ölkələr kimi İndoneziya da bütün dünyada siyasi məsələlərdə neytral mövqeyi ilə diqqət çəkir.

Yeni Zellandiya

Qlobal Sülh İndeksində ikinci yerdə olan Yeni Zellandiya, dağlıq ərazisilərinin çox olmasına görə, təhlükəsiz bölgə hesab olunur.

İsveçrə

Dünyanın bütün ölkələri ilə müqayisdəd İsveçrə siyasi neytrallığı ilə diqqət çəkən əsas ölkədir.

“AzPolitika.info”

Ermənistanın Baş nazir Nikol Paşinyan bir neçə gün əvvəl ölkənin yeni Konstitusiyaya ehtiyacı olduğunu bildirdi. Paşinyanın bu fikri ölkəsində heç də birmənalı qarşılanmadı. Erməni türkşünas, tarix elmləri namizədi Varujan Geğamyan iddia etdi ki, Paşinyan Konstitusiyanı Türkiyənin tələbi ilə dəyişir.

Türkiyəli general Yücel Karauz Moderator.az-a açıqlamasında məsələni şərh edib. General qeyd edib ki, Ermənistan konstitusiyasındakı revanşits maddələr mütləq çıxarılmalıdır:

“Nikol Paşinyan tərəfindən Ermənistan konstitusiyasının dəyişdirilməsini gündəmə gətirib. Bunun həm Türkiyə-Azərbaycnla bağlı əlaqəsi var. Həmçinin də Ermənistanın daxili məsələləri ilə bağlıdır. Təbii ki konstitusiyaya edilən dəyişikliklərlə ana qanundan Azərbaycan və Türkiyəyə qarşı yönəlmiş saldırıcı, təhqiredici, revanşizmi ehtiva edən maddələr çıxarılmalıdır. Əks halda münasibətlərin normallaşdırılması, sülh müqaviləsinin imzalanması, sülh müqaviləsi imzalansa belə, Türkiyə ilə sərhədlərin açılması kimi məsələlər real deyil. “Dostluq istəyirəm, sülh istəyirəm, normallaşma istəyirəm” - deyən bir dövlətin başqa ölkənin torpaqlarında dövlət qurmasını konstitusiyasında qeyd etməsi doğru hərəkət deyil.

Ümid edirik ki, konstitusiyaya ediləcək dəyişikliklə həm Ermənistanın daxili siyasətinə aid məsələlər, həmçinin Azərbaycan və Türkiyə ilə əlaqələrə, o cümlədən beynəlxalq hüquqa zidd olan maddələr çıxarılacaq. Əks halda sona qədər qarşılıqlı anlayış, fədakarlıq, əl uzatmaq olmayacaq” – deyə Yücel Karauz qeyd edib.
Xatırladaq ki, Geğamyan Ermənistan Konstitusiyasının dəyişdirilməsi ilə bağlı məsələyə belə münasibət bildirmişdi: “Paşinyan Konstitusiyanı Türkiyənin tələbi ilə dəyişir, məqsəd Qarabağı, Ağrını, kilsəni, “soyqırımı”nın (qondarma-red.) “tanınması”nı silməkdir, bu gün Zəngəzur gündəmdədir, sabah Gümrü gündəmdə olacaq”.

Ermənistanın Rusiyaya quru yolla yükdaşımaları yenidən dayanıb.

Referans.az bu barədə erməni mediasına istinadən bildirir.

Belə ki, Gürcüstandan Rusiyaya gedən, Yuxarı Larsdan keçən yol qar və buzlaşma ilə əlaqədar yük maşınları üçün bağlanıb.

Ermənistanın Rusiyadakı gömrük attaşesi Vahan Akopyan erməni mediaslna bildirib ki, keçid məntəqəsi yalnız minik avtomobilləri üçün açıqdır.

Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan əsas qanunun dəyişən qlobal reallıqlara uyğunlaşdırılmasının zəruriliyini əsas gətirərək cəsarətli addım kimi ölkə konstitusiyasına yenidən baxılması təklifini irəli sürüb. Paşinyan dəyişən geosiyasi dinamikanın qarşısında Ermənistan Respublikasının rəqabət qabiliyyətini və dayanıqlığını artıracaq konstitusiyanın qəbul edilməsinin vacibliyini vurğulayıb.

"Bizim yeni geosiyasi və regional şəraitdə Ermənistan Respublikasını daha rəqabətli və həyat qabiliyyətli edəcək konstitusiyamız olmalıdır", - Paşinyan bildirib. O, sadəcə, düzəlişlərin edilməsini yox, hərtərəfli baxılmanın vacibliyini qeyd edib.

Lakin erməni politoloqlar arasında skeptisizm hökm sürür. Onlar Paşinyanı yaxınlaşmaqda olan milli avtokrat kimi təsvir edərək baş nazirin hakimiyyətinin yeni konstitusiyaya uyğun olaraq potensial konsolidasiyasını proqnozlaşdırırlar. "Yeni regional şərtlər"ə istinad xarici təzyiqlə bağlı şübhələrə səbəb olub və bəzi ekspertlər ehtimal edirlər ki, prezidentlər İlham Əliyev və Rəcəb Tayyib Ərdoğan Qarabağa dair istənilən xatırlatmanın milli qanunvericilikdən çıxarılması üçün Paşinyana təsir göstərirlər.

Yerevanda müəyyən səslər iddia edirlər ki, türk xalqlarının liderləri Paşinyanın Qarabağa dair bütün istinadları silməsinə təkid edirlər ki, bu da böyük bir ərazidə Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün tanınması ilə bağlı Paşinyanın son bəyanatının tam olması üçün vacib sayılır. Lakin bu, Ermənistanın konstitusiya mövqeyinə ziddir, çünki mövcud konstitusiyada Qarabağdan birbaşa danışılmır.

Mürəkkəblik Ermənistan Konstitusiyasının müstəqillik Bəyannaməsindən bəhs edən ilk cümləsindədir. Bu əsas sənəd Ermənistan SSR Ali Sovetinin və Dağlıq Qarabağ Milli Şurasının 1989-cu il tarixli birgə qərarı (Ermənistan SSR və Dağlıq Qarabağın birləşməsini elan edən) əsasında Ermənistanın müstəqilliyini elan edir.

Konstitusiyaya yenidən baxılmasa, Ermənistan təhlükəli vəziyyətdə qalır. İstənilən milli qanun, habelə sərhədlər və ərazilər haqqında Azərbaycan-Ermənistan dövlətlərarası müqaviləsi mübahisəli hesab edilə bilər və gələcək siyasi liderlər baş nazir Paşinyanın Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanımasının qanuniliyini mübahisələndirə bilərlər.

Öz siyasi yükündən və aqressiv ritorikasından məhrum edilmiş yeni konstitusiya qəbul edilməsə, Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh müqaviləsinə gedən yolun çətinliklərlə dolu olduğu görünür. Ermənistan yol ayrıcındadır və sülh perspektivi öz konstitusiya qanunvericiliyinə yenidən baxmağa hazır olmaqdan asılıdır.

Turan.az