 |
|
|
Bir çoxumuz üçün səhər günün nisbətən xoşagəlməz dövrüdür, çünki bədənin yenidən nizamlanması üçün vaxt lazımdır.
Çoxları qəhvənin bu məqsədlə icad edildiyini söyləyə bilər, lakin bu məhsulu çox sağlam adlandırmaq olmaz.Xoşbəxtlikdən, bədəninizi gücləndirməyə kömək edə biləcək müəyyən növ qidalar var.Hansı qidalar enerji mənbəyidir?
Şokolad - endorfin istehsal edir.Bir stəkan soyuq su sinir sistemini aktivləşdirir.
Portağal suyu C vitamininin daxil olması səbəbindən beyni stimullaşdırır.
Qaragilə, moruq və çiyələk beyində qan dövranını aktivləşdirir.
Ət enerji ehtiyatınızı doldura bilər.
Badam və qoz yorğunluğu aradan qaldırır.
Almaların tərkibində bor var ki, bu da detallara diqqət yetirməyə kömək edir.
Yulaf əzməsi kompleks karbohidratlar və lif mənbəyidir.
Qaynadılmış yumurta xroniki yorğunluqla mübarizə aparmağa kömək edir.Yaşıl çay canlandırıcı və tonik təsirə malikdir.
foodinfo.az
Diyetoloq Marqarita Koroleva arıqlamaq istəyənlərə tövsiyələr verib.O qeyd edib ki, həddindən artıq yemək olmaz.
Eyni zamanda pəhriz yüksək keyfiyyətli və balanslı olmalıdır.
Həkim zərif cinsin nümayəndələrə bir dəfəyə 280 ml-dən, kişilərə isə 350 ml-dən çox yemək yeməmələrini tövsiyə edib.
O, qeyd edib ki, gündə beş dəfə yemək olar.
Bu vəziyyətdə, üç tam yemək və daha iki qəlyanaltı olmalıdır.Həkim həmçinin sağlamlığa mənfi təsir edən, orqanizmdə mayenin yığılmasına səbəb olan, çəki artımına səbəb olan qidalardan uzaq durmağı tövsiyə edib.
Moskva 24
Öncə çəkinizi düzgün təyin etməniz lazımdır. Bunun üçün çəki hesablama vasitəsindən faydalana bilərsiniz. Bu hesaba görə çəkinizin az olduğu müəyyən olunarsa və həkim tərəfindən başqa bir narahatlığınız olmadığı təsdiq edilərsə, o zaman burada yazılan məsləhətlər sizin üçündür.
Arıq insanların sağlam bir şəkildə kökəlməsi sanıldığı qədər asan deyil. Sağlam çəki almaq istəsəniz, o zaman aşağıdakılara əməl etməlisiniz:
Qızartma, xəmir xörəkləri, şirniyyat kimi bol kalorili yeməkləri gün ərzində bol miqdarda yeməklə sağlam bir şəkildə kilo ala bilməzsiniz. Bütün əsas qida maddələrini kafi və balanslı səviyyədə almanız lazımdır.
Tərəvəz və meyvələrdən hər gün 5 boşqab yemək lazımdır. Bunlar təbii olmalıdır, yəni dondurulmuş və ya konservləşdirilmiş olmamalıdır. Meyvə və tərəvəzlərdə olan antioksidanlar sizi həyat boyu bir çox narahatlıqdan və xərçəngdən qoruyacaq.
Süd və süd məhsulları xüsusilə kalsium, zülal və vitamin baxımından son dərəcə zəngin qidalardır. Bununla yanaşı, süd içərək aldığınız kalori miqdarını ən asan şəkildə artıra bilərsiniz. Əgər südü sevmirəm deyirsinizsə, içərisinə bir qaşıq meyvə püresi, meyvəli yoqurt qatın. Bol miqdarda süd içməyə qərar versəniz, az yağlı südü seçin, əks təqdirdə bədəndəki yağ tarazlığı pozula bilər. Süd məhsullarından xüsusilə az yağlı pendirdən bol miqdarda istifadə edə bilərsiniz.
Qanınızla bağlı hər hansı bir problem yaşamamaq üçün hər gün iki boşqab ət (qırmızı, balıq, toyuq) yeyin. Ət dəmir baxımından ən zəngin qidadır. Ancaq ətdən iki porsiyadan çox istifadə etməyin. Ət yerinə yumurta və quru paxlalıları yeyə bilərsiniz. Ancaq sosiska, kolbasa, hamburger kimi yağlı və bol kalorili yeməklərdən az istifadə edin.
Ara yeməklərini mütləq yeyin. Bu, çəkinizin artmasına kömək edər. Ancaq yenə bu paylarda bol kalorili, yağlı və şəkərli yeməklərdən az istifadə edin. Yeməklərinizi iştahlı və gözə xoş görünən şəkildə hazırlayın, yeyərkən zövq almağa çalışın.
Çəkinizin artmasına yardım edəcək məsləhətlər:
1) Yeməklərinizi seçərkən bol kalorili olmalarına diqqət yetirin.
2) Gündə 4-6 pay yemək yeyin (hamısı da bol kalorili).
3) Bol karbohidrat və zülal alın. Ancaq unutmayın ki, kalorinizin əksəriyyətini zülallar deyil, karbohidratlar təşkil etməlidir.
4) Gecə yatmazdan 2-3 saat əvvəl yemək yeyin. Beləcə, kalorinizdən az xərcləyəcəksiz.
5) Yo-Yo pəhrizini tətbiq edin. Bu, çəkini artırmanın ən yaxşı üsullarından biridir. 4 gün boyunca yüksək kalorili, sonra 3 gün müddətində ondan daha çox kalori ehtiva edən yeməklər yeyin. Bu vəziyyət arıqlamaq istəyən kök adamların başına tez-tez gələn bir vəziyyətdir. Zəifləmək üçün pəhriz saxlayarkən, birdən özlərini itirib daha çox yeməyə başlayırlar. Siz isə bunu şüurlu şəkildə edəcəksiniz.
6) Qırmızı ət digər ətlərə nisbətən daha çox kilo almağınıza səbəb olar. Ancaq bunu davamlı olaraq qəbul etməyin, arada başqa zülal qaynaqlarından da istifadə edin.
9) Zülal və amin turşusu baxımından zəngin olduğu üçün südün içərisinə blendrda parçalanmış xurma qatıb içə bilərsiniz.
10) Yeyin və istirahət edin.
foodinfo.az
Yuxusuzluq çoxsaylı problemlərə səbəb ola bilər. Ancaq çox yatmaq da faydalı bir vərdiş deyil.
Yuxunun keyfiyyəti fiziki və zehni rifahda, eləcə də ümumi həyat keyfiyyətində əsas rol oynayır.
Ancaq çox yatmaq da narahatlığa gətirib çıxarır.
Mütəxəssislər yuxunun gündə 9 saatdan çox davam etməsini problem olduğunu bildiriblər. Çətin bir həftədən sonra ara-sıra uzun yuxular təhlükəli olmasa da, onların müntəzəmliyi yuxu pozğunluğunu və ya digər tibbi vəziyyəti göstərə bilər.
Həddindən artıq yuxu problemlərin əlamətidir. Dərmanlar, tibbi və ya nevroloji pozğunluqlar həddindən artıq yuxunun əsas səbəbləri ola bilər. Piylənmə, diabet, xroniki ağrı, yuxu pozğunluğu, depressiya və ya narahatlıq kimi müxtəlif tibbi şərtlər də yuxunu ağırlaşdırır.
Tədqiqatlar gündə 8 saatdan çox yatmaq (günorta yuxusu daxil olmaqla) ilə ürək xəstəliyi riskinin artması arasında əlaqə olduğunu göstərir. Çox yatmaq əhalinin 8%-i arasında yayılıb. Bununla belə, bəzi insanların daha çox yuxuya ehtiyacı olduğunu nəzərə almaq lazımdır. Əhalinin təxminən 2% -i gündə 10-12 saat yuxuya ehtiyac duyur. Bu hallarda həddindən artıq yuxu normal sayılır.
Həddindən artıq yuxu yorğunluğun artmasına, immunitet funksiyasının azalmasına və xroniki xəstəlik riskinin artmasına səbəb ola bilər. Çox yatdığından şübhələnənlər üçün müntəzəm oyanma vaxtı təyin etmək və zəngli saatınızdakı mürgüləmə düyməsini istifadə etməmək tövsiyə olunur. Gün ərzində kifayət qədər təbii günəş işığı almaq və yatmazdan əvvəl ondan qaçmaq da kömək edə bilər. Bu dəyişikliklər yaxşılaşmaya səbəb olmazsa, həkimə müraciət etmək məsləhətdir.
Yuxunun keyfiyyəti fiziki və zehni rifahda, eləcə də ümumi həyat keyfiyyətində əsas rol oynayır.
Ancaq çox yatmaq da narahatlığa gətirib çıxarır.
Mütəxəssislər yuxunun gündə 9 saatdan çox davam etməsini problem olduğunu bildiriblər. Çətin bir həftədən sonra ara-sıra uzun yuxular təhlükəli olmasa da, onların müntəzəmliyi yuxu pozğunluğunu və ya digər tibbi vəziyyəti göstərə bilər.
Həddindən artıq yuxu problemlərin əlamətidir. Dərmanlar, tibbi və ya nevroloji pozğunluqlar həddindən artıq yuxunun əsas səbəbləri ola bilər. Piylənmə, diabet, xroniki ağrı, yuxu pozğunluğu, depressiya və ya narahatlıq kimi müxtəlif tibbi şərtlər də yuxunu ağırlaşdırır.
Tədqiqatlar gündə 8 saatdan çox yatmaq (günorta yuxusu daxil olmaqla) ilə ürək xəstəliyi riskinin artması arasında əlaqə olduğunu göstərir. Çox yatmaq əhalinin 8%-i arasında yayılıb. Bununla belə, bəzi insanların daha çox yuxuya ehtiyacı olduğunu nəzərə almaq lazımdır. Əhalinin təxminən 2% -i gündə 10-12 saat yuxuya ehtiyac duyur. Bu hallarda həddindən artıq yuxu normal sayılır.
Həddindən artıq yuxu yorğunluğun artmasına, immunitet funksiyasının azalmasına və xroniki xəstəlik riskinin artmasına səbəb ola bilər. Çox yatdığından şübhələnənlər üçün müntəzəm oyanma vaxtı təyin etmək və zəngli saatınızdakı mürgüləmə düyməsini istifadə etməmək tövsiyə olunur. Gün ərzində kifayət qədər təbii günəş işığı almaq və yatmazdan əvvəl ondan qaçmaq da kömək edə bilər. Bu dəyişikliklər yaxşılaşmaya səbəb olmazsa, həkimə müraciət etmək məsləhətdir.
Səhər yeməyində qoz-fındıq yemək yumurtaya daha sağlam alternativdir. Bu barədə alman alimlərinin Diabetin Tədqiqi üzrə Avropa Assosiasiyasında (EASD) dərc olunmuş araşdırmasında deyilir.Məlum olub ki, yumurtadan imtina ürək-damar xəstəliklərinin, eləcə də 2-ci tip diabetin inkişaf riskini azaldır. Bundan əlavə, kərə yağını zeytun yağı ilə əvəz etmək ürəyə da çox təsir etdi. Üstəlik, ümumiyyətlə, müəlliflər vurğulayırlar ki, səhər qoz-fındıq yemək pəhrizi tarazlaşdırmağa kömək edir.
Koronavirusa qarşı vaksini hazırlaması ilə məşhurlaşan Almaniyanın “BionTech” şirkətinin qurucusu Uğur Şahin xərçəngə qarşı vaksin üzərində çalışdıqlarını bildirib.
Uğur Şahin “Bild am Sonntag”a müsahibəsində bildirib ki, 2025-2029-cu illər bu sahədə aparılan tədqiqatla əlaqədar nəticələrə sahib olacaqlar.
Uğur Şahin xərçəngə qarşı hər fərd üçün ayrıca hazırlanacaq mRNA əsaslı vaksinlərin 2030-cu ildən əvvəl qeydə alınacağına ümid etdiyini söyləyib:
“Xəstədən qan və xərçəng nümunəsi alırıq və 4 həftə sonra fərd üçün xüsusi vaksin hazırlayırıq. İldə sadəcə 100 deyil, 10 minlərlə xəstə üçün belə vaksin hazırlaya bilərik”.
Qeyd edək ki, xərçəngə qarşı vaksinin və CAR T hüceyrə terapiyasının kombinasiyası ilə bağlı klinik tədqiqatın ilkin nəticələrini açıqlayıb.
Uğur Şahin nəzərə çatdırıb ki, aparılan tədqiqat zamanı demək olar ki, bütün xəstələrdə xərçəng şişlərinin böyüməsi dayanıb və xəstələrin 2/3-də şişlər kiçilib:
“Bu kombinasiya immun sisteminin “xüsusi savaşçılar”dan ibarət bir ordu ilə xərçəng hüceyrələrini tapıb məhv etmək potensialına sahibdir. Şiş daha kiçikdirsə, immunterapiyaya başlayıb qalan xərçəng hüceyrələrini müalicə edə bilərik. Gələcəyin strategiyası bu fərqli müalicələrin kombinasiyasıdır. Həm də qarşıdakı bir neçə ildə klassik kimyəvi terapiya yerinə hədəfə yönəlik olan ADCS-nin istifadə ediləcəyinə əminəm”.
Kətan toxumunun faydaları saymaqla bitmir.
Gununsesi.info Türkiyə mətbuatına istinadən xəbər verir ki, üyüdülmüş və ya toxum şəklində istifadə edilən bu ərzaq vitamin və mineral mənbəyi olmaqla yanaşı, proteyin, lif və omega-3 ilə zəngindir. Əgər vegeterian qidalanmanı üstün tutursunuzsa, kətan toxumu ilə omeqa-3 ehtiyacınızı tam şəkildə qarşılaya bilərsiniz.
Bu toxum eyni zamanda liqnan qaynağıdır. Liqnan xərçəng riskini azaldan, antioksidant və estrogen xüsusiyyətlərə sahib birləşmədir. Maraqlıdır ki, kətan toxumunun tərkibində digər bitkilərdən 800 dəfə çox liqnan var. Araşdırmalara görə, bu bitkidən istifadə edən qadınlarda döş xərçənginə yoluxma riski olduqca aşağıdır.
Pəhrizdə olanlar da bu toxumun faydalarından yararlanmalıdır. Toxum su ilə birlikdə qəbul edildikdə mədədə şişərək toxluq hissi yaradır. Eyni zamanda şəkəri tənzimləyərək, tez-tez acmağınızın qarşısını alır.
Yemək orqanizminizin işləməsi üçün lazım olan enerjini təmin edir. Ancaq yatmazdan əvvəl bəzi qidalardan qaçınmaq lazımdır.
Xarici KİV yatmazdan əvvəl qaçmalı olduğunuz qidaları təqdim edir:
Kofeinli içkilər: Qəhvə və kofeinli soda yaxşı yuxuya kömək etmir. Hətta tərkibində kofein olan çayı belə yatmazdan əvvəl içmək tövsiyə edilmir. Çünki kofein orqanizmdə 8 saat aktiv olaraq qalır.
Ədviyyatlı qidalar: Ədviyyatlı qidalar ürək yanmasına və rahat yuxuya mane ola biləcək turşu reflüsinə səbəb ola bilər. Acılı qidalarda olan kapsaisin yuxu problemlərinə gətirib çıxarır.
Spirt: Yatmadan dərhal əvvəl spirt içmək, sidikqovucu təsiri səbəbiylə oyanmağınıza səbəb olaraq istirahət keyfiyyətinizə mənfi təsir göstərə bilər. Bundan əlavə, spirt əhval-ruhiyyəni tənzimləyən və yaddaşın saxlanmasını yaxşılaşdıran yuxunun vacib mərhələsi olan REM yuxusuna mane olur.
Şokolad: Şokolad, xüsusilə tünd şokolad tərkibində antioksidantlar və az miqdarda kofein var ki, bu da orqanizmi stimullaşdırır. Yatmadan əvvəl şokolad yemək tez yuxuya getməyi çətinləşdirə bilər.
Odur ki, keyfiyyətli istirahəti qorumaq üçün yatmazdan əvvəl sadalanan qidaları istehlak etməkdən çəkinmək tövsiyə olunur.
Xarici KİV yatmazdan əvvəl qaçmalı olduğunuz qidaları təqdim edir:
Kofeinli içkilər: Qəhvə və kofeinli soda yaxşı yuxuya kömək etmir. Hətta tərkibində kofein olan çayı belə yatmazdan əvvəl içmək tövsiyə edilmir. Çünki kofein orqanizmdə 8 saat aktiv olaraq qalır.
Ədviyyatlı qidalar: Ədviyyatlı qidalar ürək yanmasına və rahat yuxuya mane ola biləcək turşu reflüsinə səbəb ola bilər. Acılı qidalarda olan kapsaisin yuxu problemlərinə gətirib çıxarır.
Spirt: Yatmadan dərhal əvvəl spirt içmək, sidikqovucu təsiri səbəbiylə oyanmağınıza səbəb olaraq istirahət keyfiyyətinizə mənfi təsir göstərə bilər. Bundan əlavə, spirt əhval-ruhiyyəni tənzimləyən və yaddaşın saxlanmasını yaxşılaşdıran yuxunun vacib mərhələsi olan REM yuxusuna mane olur.
Şokolad: Şokolad, xüsusilə tünd şokolad tərkibində antioksidantlar və az miqdarda kofein var ki, bu da orqanizmi stimullaşdırır. Yatmadan əvvəl şokolad yemək tez yuxuya getməyi çətinləşdirə bilər.
Odur ki, keyfiyyətli istirahəti qorumaq üçün yatmazdan əvvəl sadalanan qidaları istehlak etməkdən çəkinmək tövsiyə olunur.
Bütün günü yemək istəyi, aşırı iştah heç də təkcə kökəlmək səbəbi deyil, həm də xəstəlik əlamətidir.
“Medicina” xəbər verir ki, endokrinoloq Marina Maksimova iştahın gizli diabet ola biləcəyini açqlayıb.
“Əgər gizli diabet inkişaf edirsə, analiz qanda şəkəri yüksək göstərməyə bilər.
Çünki gizli diabetdə qlükoza səviyyəsi gecə saatlarda qalxır. Əgər xəstə səhər qan analizi versə, orda problem görülməyəcək.
Gizli diabetin əlamətləri kökəlmə, damaqda qanama, dişlərdə problem, ağızda quruluq, güclü susama ola bilər.
Dəridə qırmızı ləkələr, səpki, quruma, qaşınma olur. Sidiyə tez-tez gedir, yorğunluq hiss edir.
Diabeti vaxtında aşkar etmək lazımdır. Bunun üçün endokrinoloqa gedib bir sıra vacib analizlər verilməlidir: 3 aylıq şəkər, aclıq, toxluq, insulin və s.
Gizli diabet sonradan digər xəstəliklərə yol açır”.
Dünya İqtisadi Forumunun “Qlobal Gender Fərqi” indeksinə görə, Azərbaycan 146 ölkə arasında 101-ci yerdə qərarlaşıb.
Yenisabah.az xəbər verir ki, bu barədə Azərbaycan Respublikasının Dayanıqlı İnkişaf üzrə Milli Əlaqələndirmə Şurası, İqtisadiyyat Nazirliyi və Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Əhali Fondunun birgə hazırladığı “Azərbaycanda DİM-in Maliyyələşdirilməsi” ilə bağlı dərc olunan hesabatında qeyd olunub.
İqtisadi iştirakçılıq və imkanlara görə, Azərbaycan 146 ölkə arasında 36-cı, təhsil nailiyyətinə görə 55-ci, siyasi səlahiyyətlərə görə 135, sağlamlıq və uzunömürlülüyə görə 144-cü yerdə qərarlaşıb.
Qeyd edək ki, bu indeks müxtəlif ölkələrdə qadınların iqtisadi iştirakı, imkanları, təhsil səviyyəsi, sağlamlıq, uzunömürlülük və s. göstəricilərinə əsasən, onların rifahının müqayisəli təhlili əsasında hazırlanıb.