“Anadangəlmə xəstəliklərlə doğulan uşaqların sayında artımın bir çox səbəbi ola bilər və bunlar həm genetik, həm də ətraf mühit amillərinə bağlıdır. Statistikada 20 faiz artımın müşahidə olunması geniş miqyasda nəzərdən keçirilməli bir vəziyyətdir”.

Bu sözləri “Yeni Sabah”a infeksionist Aytən Ziyadova anadangəlmə xəstəliklərin sayının artması ilə bağlı açıqlamasında deyib. Bildirib ki, aşağıdakı faktorlar bu artıma təsir göstərə bilər:

Genetik amillər: Genetik xəstəliklər irsiyyət yoluyla ötürülə bilər. Ailə daxilində olan müəyyən genetik xəstəliklər və ya valideynlərin qohumluğu bu riskləri artırır. vakansiyalar

Ana və atanın yaşı: Valideynlərin yaşı artdıqca, xüsusilə anaların yaşı 35-dən çox olduqda, uşaqda anadangəlmə xəstəliklərin yaranma riski artır.

Ekoloji faktorlar: Zərərli kimyəvi maddələrə məruz qalmaq (havanın çirklənməsi, toksinlər), qida keyfiyyəti, infeksiyalar (məsələn, Zika virusu) və zərərli vərdişlər (siqaret çəkmək, alkoqol və narkotik maddə istifadəsi) ana hamiləlik dövründə uşağın inkişafına mənfi təsir göstərə bilər.

Prenatal qayğının çatışmazlığı: Hamiləlik dövründə keyfiyyətli tibbi xidmətin olmaması və ya gec diaqnostika anadangəlmə xəstəliklərin erkən aşkarlanmasına və qarşısının alınmasına mane ola bilər.

Bəslənmə çatışmazlığı: Folik turşusu və digər vacib vitaminlərin çatışmazlığı, hamiləlikdə qeyri-sağlam qidalanma uşaqda bəzi nevroloji və fiziki qüsurların yaranmasına səbəb ola bilər”.

Həkim çıxış yolları haqqında da danışıb:

Hamiləlik planlaması və prenatal qayğı: Ailələrə hamiləlik öncəsi müayinələrdən keçməyi tövsiyə etmək vacibdir. Hamiləlik dövründə mütəmadi olaraq prenatal qayğı almaq və xüsusi analizlərdən keçmək mümkündür ki, erkən mərhələdə problemlər aşkar olunsun və tədbirlər görülsün.

Genetik məsləhət: Valideynlərdə irsi xəstəliklər riski varsa, hamiləlikdən əvvəl genetik məsləhət almaları tövsiyə olunur. Bu, potensial problemlərin qabaqlayıcı tədbirlərini təmin edə bilər.

Qidalanma və vitamin qəbulunun artırılması: Fol turşusu, dəmir, D vitamini kimi vacib qida əlavələri ana və uşağın sağlam inkişafı üçün mühüm əhəmiyyət daşıyır. Sağlam qidalanmanın təşviq edilməsi vacibdir.

Ekoloji amillərin azaltılması: Zərərli maddələrin məruz qalmasının azaldılması, xüsusilə hamilə qadınların toksinlərdən uzaq qalması və ya bu cür amillərdən qorunmaları təmin edilməlidir.

Maarifləndirmə kampaniyaları: Cəmiyyətə yönəlmiş maarifləndirmə və təlim proqramları ilə ailələr arasında hamiləlik və prenatal qayğı haqqında bilik artırıla bilər”.

Pediatr bu tədbirlər nəticəsində anadangəlmə xəstəliklərin artımını nəzarət altında saxlamaq və gələcək nəsillərin daha sağlam olmasını təmin etməyin mümkün olduğunu vurğulayıb.

Toyuğun hansı hissəsinin zərərli olduğu açıqlanıb.

Bu barədə “Sputnik” radisuna açqlamasında dietoloq və qastroenteroloq Natalya Siçeva danışıb.

Həkim yemək bişirərkən toyuq dərisindən istifadə etməməyə çağırıb. Onun sözlərinə görə, dərinin tərkibində çox miqdarda doymuş yağ var. O, sinə ətini toyuğun ən faydalı hissəsi adlandırıb.

Mütəxəssis bu növ əti axşam yeməyində yeməyi məsləhət görür:

“Qırmızı ət isə naharda yeyilməlidir”.

Bundan əlavə, dietoloq toyuq ətini buxarda bişirməyi məsləhət görüb. Eyni zamanda, hər gün toyuq yemək lazım deyil, onu balıq və digər ət növləri ilə əvəz etmək daha yaxşıdır./Cebheinfo.az

Gündəlik qəbul etdiyimiz qidalar sağlamlığın üçün vacib ünsürlərindən biridir. Düzgün qidalanmaq üçün rasionumuza vitamin və minerallarla zəngin qidaların daxil edilməsi əsas şərtdir. Bu baxımdan qida rasionunun zənginləşdirilməsində bioloji fəallığa malik qida əlavələrindən də istifadə olunur. Bitki, heyvan, mineral mənşəli və ya kimyəvi yolla alınmış bioloji aktivliyə malik bu məhsullar kapsul, tablet, toz, sirop və digər formada hazırlanır. Həmin qida əlavələri gündəlik qəbuletmə dozası müəyyənləşdirilmiş məhsullardır.

Belə maddələrin insan bədəninə təsiri haqqıda professor, tanınmış həkim Adil Qeybulla Referans.az-a açıqlamasında danışıb.

“Dərman preparatlarından başqa overpatik dərmanlar və bir də bioloji aktiv fəallığa malik maddələr var ki, bunlar çox geniş yayılıb. Bunlar ayrı-ayrı vitamin kompleksləri, mineral komplekslər, flavanoidlər və sairədir. Bu maddələr dərman kimi əslində, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının reystrinə daxil deyil. Amma hər halda müəyyən bir bioloji aktivliyə malik olan maddələrdir. Bunlar həm qida kimi, həm də dərman kimi qəbul edilir. Əslində, bu cür maddələrin yan təsirləri onların təlimatlarında göstərilməlidir”.

Professor bildirib ki, birmənalı olaraq bu dərman preparatlarının və bioloji aktiv maddələrin təyinatı həkimə məxsusdur.

“Hazırda reseptlərdə bu maddələri ayırırlar. Amma istənilən halda həkimlər bunları nəzarət altında saxlamalıdırlar. Çünki onlar bu maddələrin farmokogenetikasını, farmokodinamıkasını, orqanizmdəki metabolizmini yaxşı bildiyinə görə onun təyinatı da həkimə məxsus olmalıdır”.

Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi (AQTA) xarici ölkələrdən Azərbaycana ixrac həyata keçirən qida obyektlərinin təsdiqi reyestrinə 4 Belarus şirkətini daxil edib. Yeniavaz.com xəbər verir ki, bu şirkətlərdən biri Belarusda ət və sümük unu istehsalı ilə məşğul olan “Qomelskiy belkovo jirovoy zavodu” (ОАО Гомельский белково-жировой завод) olub.

Məlumat üçün bildirək ki, AQTA Azərbaycana ixrac həyata keçirən qida obyektlərinin təsdiqi reyestrinə ilk dəfə ət və sümük unu istehsalçısını da daxil edir.
Qeyd edək ki, ət və sümük unu heyvan tullantılarının emalından (üyüdülməsi) əldə olunur. Ət və sümük unu fosfor gübrəsi kimi bitkiçilikdə istifadə olunur. Eyni zamanda ət və sümük unu heyvandarlıqda kalsiumla zəngin yem əlavəsi kimi də istifadə edilə bilər. Xüsusən də broyler toyuqlarının və ev heyvanlarının (it, pişik) qidalanmasında sümük unundan geniş istifadə olunur.

Terapevt, tibb elmləri namizədi Andrey Kondraxin maqnit qasırğaları zamanı bədəninizə kömək etmək üçün düzgün qidalanma qaydalarını danışıb.Foodinfo.az xəbər verir ki, həkim maqnit qasırğaları zamanı yağlı, qızardılmış və hisə verilmiş qidalardan uzaq durmağı tövsiyə edib. Çay və qəhvə içməkdən çəkinmək daha yaxşıdır, ən yaxşı içki təmiz sudur. Ən yaxşı yemək isə tərəvəz, meyvə və quş əti olacaq.Bu dövrdə tam yuxu yatmalı daha çox istirahət etməlisiniz. Eyni zamanda, idmanla məşğul ola bilərsiniz.

Bakıda fəaliyyət göstərən ictimai iaşə obyektində normativ tələblərin pozulduğu müəyyən edilib.

Bu barədə Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi (AQTA) məlumat yayıb.

Bildirilib ki, Bakı şəhəri, Nərimanov rayonu, İ.Dadaşov küçəsi, ev 57 ünvanında fəaliyyət göstərən, fiziki şəxs Hüseynov Əli Rəşad oğluna məxsus “Beer Loft” ictimai iaşə obyektində Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin əməkdaşları tərəfindən keçirilmiş plandankənar yoxlama zamanı qida təhlükəsizliyi sahəsində normativ hüquqi aktların tələblərinin pozulduğu müəyyən edilib.

Belə ki, iaşə obyektində aşkar saxtalaşdırma əlamətləri olan və idxal sağlamlıq aktı olmayan 8 ədəd 0.5 litrlik, 6 ədəd 0.7 litrlik, 4 ədəd 1 litrlik "Nemiroff" əmtəə nişanlı delikat araq, 1 ədəd 1 litrlik "Nemiroff" əmtəə nişanlı original araq, 4 ədəd 1 litrlik, 4 ədəd 0.7 litrlik, 7 ədəd 0.5 litrlik "Zerno" əmtəə nişanlı araq, 11 ədəd 0.7 litrlik, 5 ədəd 0.5 litrlik "Verba" əmtəə nişanlı araq, 4 ədəd 0.5 litrlik "Finlandiya" əmtəə nişanlı araq, 1 ədəd 0.5 litrlik "President" əmtəə nişanlı araq məhsulunun satışının həyata keçirildiyi müəyyən edilib.

Faktla bağlı qanunvericiliyə uyğun olaraq müvafiq tədbirlər görülüb. Normativ hüquqi aktların tələblərinə uyğun olmayan saxta spirtli içki məhsullarının satışının qarşısı alınıb və dövriyyədən çıxarılaraq məhv edilib.

Xatırladaq ki, ötən gün də Bakı şəhəri, Səbail rayonu, Xaqani küçəsi, ev 14/16 ünvanında fəaliyyət göstərən, fiziki şəxs Mehdiyev Oqtay Ələkbər oğluna məxsus “The Crown” ictimai iaşə obyektində yoxlamalar zamanı saxta spirtli içkilər aşkarlanmışdı.

Pendir bəzi hallarda xəstəliklərin keçməsinə səbəb ola bilər, xüsusən də düzgün emal edilmədikdə və ya saxlanılmadıqda. Foodinfo.az xəbər verir ki, pasteurizasiya olunmamış süddən hazırlanan pendir Listeria, Salmonella və E. coli kimi zərərli bakteriyalar daşıya bilər. Bu bakteriyalar qida zəhərlənməsinə, ciddi bağırsaq infeksiyalarına və hətta immun sistemi zəif olan insanlarda daha ağır xəstəliklərə səbəb ola bilər. Xüsusilə hamilə qadınlar, yaşlılar və immuniteti zəif olanlar bu cür infeksiyalara qarşı daha həssasdırlar. Listeria bakteriyası hamilələrdə aşağı düşmə və ya erkən doğuş riskini artırır. Bu səbəbdən, pendirin təhlükəsiz istehsalı, saxlanması və istehlakı vacibdir.

Bioloq Vitali Napolov hansı turpun ən sağlam olduğunu deyib.Foodinfo.az xəbər verir ki, bioloqun fikrincə, ən güclüsü qara turpdur. Bu o deməkdir ki, ən faydalıdır.Qara turp açıq-aşkar iltihab əleyhinə təsirə malikdir. Onlar bronxit, öskürək, soyuqdəymə zamanı kömək edə bilər, orqanizmi toksinlərdən təmizləyir, qanda xolesterinin səviyyəsini aşağı salır, qan damarlarının divarlarını gücləndirir və ürək-damar xəstəliklərinin inkişafının qarşısını alır. Bioflavonoidlər ağciyər funksiyasını stimullaşdırır və astma hücumlarının tezliyini azaldır. Vitamin C immuniteti yaxşılaşdırır. Kalium qan damarlarının sağlamlığına müsbət təsir göstərən qan təzyiqini normallaşdırmağa kömək edir. Lif həzm problemlərinə kömək edir və qəbizliyin qarşısını alır. Tərkibindəki fol turşusu sayəsində qara turp sakitləşdirici təsirə malikdir. Ağ turp orqanizmi toksinlərdən yaxşı təmizləyir və maddələr mübadiləsini stimullaşdırır. Yaşıl turp güclü antioksidant olan A vitamini ilə zəngindir. Bu rəngdə olan kök tərəvəz dərinin və saçın vəziyyətinə müsbət təsir göstərir.