Ardını oxu...
Xocalıda tapılan insan qalıqlarından birinin Akif Mahmudova aid olma ehtimalı var.

Bu barədə “AzTV Xəbər”ə onun ailəsi danışıb.

Qardaşı Nəsib Mahmudov bildirib ki, hadisə günü ailə üzvlərinin bir çoxu vəfat edib, qardaşı itkin düşüb, 32 ildir xəbər yoxdur.
Həmçinin, N.Mahmudov Xocalıda yaşadığı dəhşətlərdən də danışıb.

Ətraflı süjetdə:


 
Ardını oxu...
Gənclər və İdman Nazirliyinin Azərbaycan Atletika Federasiyası ilə birgə keçirdiyi Xankəndi - Bakı ultramarafonunun açılış mərasimi olub.

“Report”un Xankəndiyə ezam olunmuş əməkdaşının məlumatına görə, ilk dəfə təşkil edilən yarışın açılışı Xankəndidə baş tutub.

İlk olaraq şəhidlərin xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib.

Tədbirdə çıxış edən Azərbaycan Atletika Federasiyasının prezidenti Cavid Qurbanov Xankəndidə yarış keçirməyin onlar üçün böyük fəxr olduğunu bildirib:

“Bu, Azərbaycanda keçirilən ilk beynəlxalq yürüşdür. Hər kəsə uğurlar arzulayıram. Yol uzaqdır və hava soyuqdur. Buna baxmayaraq, idmançıların məsafəni qət edəcəklərinə inanıram”.

Gənclər və İdman Nazirliyinin idman şöbəsinin müdiri Elnur Məmmədov da öz növbəsində iştirakçılara uğurlar arzulayıb:

“Burada tarixi anı yaşayırıq. Azərbaycanda ilk dəfə bu məsafədə beynəlxlaq ultramarafon təşkil olunur. Bu tarixi anı bizə yaşadan Ali Baş Komandan İlham Əliyevə minnətdarlığımızı bildiririk. Allah şəhidlərimizə rəhmət eləsin, qazilərimizə can sağlığı versin. 389 km-dən sonra hər birinizi Bakıda gözləyəcəyik”.
Sonda Azərbaycan Dövlət Himni səslənib.

Sonra ultramarafonun iştirakçıları “Qürurla irəli” şüarı ilə ilk dəfə keçirilən yarışa Xankəndidə start veriblər.
Onlar ilk olaraq 83 km məsafə qət edərək, Yevlaxa çatacaqlar. Ardından Yevlax - Ucar (84 km), Ucar - Hacıqabul (88 km), Hacıqabul - Qobustan (70 km) və Qobustan - Bakı (55 km) mərhələlərini keçməklə, martın 4-də Bakıya çatacaqlar.

Ultra marafonda ümumilikdə 64 idmançı mübarizə aparır. Onlar arasında Türkiyə (5 nəfər), Meksika (4) və Moldova (1) təmsilçiləri də var.

Qeyd edək ki, hər mərhələnin qalibləri ayrılıqda təltif ediləcəklər. Ultra marafonun ümumi qalibləri isə baş mükafatı qazanacaqlar.
Ardını oxu...
Laçın şəhəri və Zabux kəndinə növbəti köç karvanı yola düşüb.

"DogruXeber.az" xəbər verir ki, bu mərhələdə Laçın şəhərinə daha 20 ailə - 78 nəfər, Zabux kəndinə isə 4 ailə - 11 nəfər köçürülür.

Köçürülən ailələr Qaradağ rayonu “Qobu Park-3” köçkün şəhərciyində məktəbin qarşısından Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsinin və Laçın RİH-nin nümayəndələri tərəfindən yola salınıb.

Bununla ümumilikdə Laçın şəhərinə 451 ailə (1705 nəfər) köçürülüb. Zabux kəndinə köçürülənlərin sayı isə 808 nəfərə çatıb (211 ailə).
    
Ardını oxu...
-Sənə nə olub əzizim?
-Gözlərim yanır!Gözlərim yanır əmi,gözlərim yanır...
Həkim çiynimə toxunur:
-Kordur.Gözlərini siqaret kötükləri ilə yandırıblar.Bura gələndə gözlərində siqaret kötükləri qalmışdı...
Müəllifdən:-Oxucu məni bağışlasın,amma gözümün gördüyünü,qulağımın eşitdiyini yazıq dilim söyləyə bilmir.
Yuri Romanov: "Mən müharibəni çəkirəm"
Ardını oxu...
 
Ardını oxu...
Londonda Xocalı soyqırımı qurbanlarının xatirəsini yad etmək üçün anım abidəsi ziyarət olunub.

Bu barədə Böyük Britaniya səfirliyindən məlumat verilib.

Londonda yaşayan Azərbaycan icmasının üzvləri, Azərbaycanın Londondakı səfirliyinin əməkdaşları və Britaniyada təhsil alan tələbələr Xocalı soyqırımının 32-ci ildönümü ilə əlaqədar Londonda “Memorial Garden”in önündə toplaşıblar.

Tədbirin əvvəlində Xocalı soyqırımı qurbanlarının xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad olduqdan sonra, abidə önündə qərənfil gül dəstələri düzülüb.
Tədbirdə çıxış edən səfir Elin Süleymanov Xocalı Faciəsi qurbanlarının qanının müzəffər Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyev sayəsində yerdə qalmadığını, artıq Xocalı şəhəri də daxil olmaqla bütün Azərbaycan ərazisində şanlı bayrağımızın qürurla dalğalandığını bildirib.

London Azərbaycan Evinin rəhbəri Əli Təkin Atalar, Britaniya Azərbaycanlıları Assosiasiyasının rəhbəri Hafiz Baxşəliyev, iş adamı Şahin Vəlisoy və digər qonaqlar soyqırımı hadisəsi ilə bağlı fikirlərini bölüşüblər. Bütün tədbir iştirakçıları məşəqqətli illərdən keçən Azərbaycan xalqının bu gün rifaha çatdığını, cənab Prezident və qalib ordumuz sayəsində bütün dünyada başı uca təmsil olunduqlarını vurğulayıblar.
Ardını oxu...
Ardını oxu...
Ardını oxu...
 
Ardını oxu...
Hər birimizin ürəyində qisas hissi var, hər birimiz o qanlı tarixə qayıdanda, o dəhşətli video və fotosənədlərə baxanda bizi qəzəb boğur, 30 il yox, 300 il keçsə də bu qəzəb bizi buraxmayacaq.xəbər verir ki, bu sözləri Prezident İlham Əliyev fevralın 26-da Xocalı rayon ictimaiyyətinin nümayəndələri ilə görüşündə söyləyib.

“Bu, təbiidir, biz insanıq, ancaq eyni zamanda, biz, böyük xalqın nümayəndələriyik”, – deyən dövlət başçısı qeyd edib: “O xalqın ki, öz gücü ilə o əsarətdən çıxdı, o xalq ki, bir yumruq kimi birləşərək düşmənin belini qırdı, o düşmənin ki, onun arxasında o vaxt və bu gün böyük dövlətlər dayanır. O böyük dövlətlər dayanmasaydı, heç vaxt 1990-cı illərin əvvəllərində bizim torpağımız işğal altına düşməzdi. Biz o vaxt gücsüz idik, onların arxasında böyük qüvvələr dayanmışdır. Bu gün biz güclüyük və bəziləri bizə deyirlər ki, biz rəhm edək, amma onlar bizə rəhm etdilərmi ki?”.
“Yenə də deyirəm, bütün bunlar təbii bizim fikirlərimizdir, duyğularımızdır. Yenə də deyirəm, biz qisasımızı aldıq, biz həm 44 günlük İkinci Qarabağ müharibəsi ərzində, həm birgünlük antiterror əməliyyatı zamanı böyük peşəkarlıq, qəhrəmanlıq, fədakarlıq göstərmişik. Bizim övladlarımız ölümə gedirdilər ki, bu torpaqları işğalçılardan azad etsinlər. Allah bütün şəhidlərimizə rəhmət eləsin!”, – Prezident İlham Əliyev vurğulayıb.

Ardını oxu...
Azərbaycan Xocalı soyqırımının 32-ci ildönümünü artıq başını dik tutaraq yad edir

Xocalı soyqırımından 32 il ötür. Dia-az.info xəbər verir ki, 1992-ci il fevralın 25-dən 26-na keçən gecə erməni hərbi birləşmələri keçmiş SSRİ ordusunun 366-cı motoatıcı alayının köməyi ilə Xocalı şəhərinə hücum edib.

Şəhərin 2 500 sakini xilas olmaq üçün Ağdam istiqamətində hərəkət edib. Ermənilər isə dinc sakinləri gülləbaran ediblər.

Erməni təcavüzkarlarının Azərbaycan xalqına qarşı törətdikləri növbəti kütləvi qırğın 613 nəfərin, o cümlədən 106 qadın, 63 uşaq, 70 qocanın həyatına son qoyub. 1 275 dinc sakin əsir götürülüb, onlardan 150 nəfərin taleyi hələ də məlum deyil. 475 nəfər şikəst olub. Səkkiz ailə bütünlüklə məhv edilib. 25 uşaq hər iki valideynini, 130 uşaq isə valideynlərindən birini itirib.

Xocalı qətliamı Ermənistanın uzun illərdən bəri Azərbaycana qarşı həyata keçirdiyi planlaşdırılmış etnik təmizləmə və təcavüz siyasətinin tərkib hissəsi idi. Soyqırımının törədilməsinə görə Ermənistanın ozamankı siyasi-hərbi rəhbərliyi məsuliyyət daşıyır.

Ermənistanın azərbaycanlılara qarşı törətdiyi Xocalı soyqırımı, eləcə də Bağanıs Ayrım, Qaradağlı, Ağdaban və Başlıbel qətliamları ilə müşayiət olunan hərbi təcavüzü nəticəsində torpaqlarımızın 20 faizə qədəri işğal edildi, 20 min vətəndaşımız qətlə yetirildi, 50 min nəfərdən artıq adam yaralandı və əlil oldu. Azərbaycan böyük humanitar fəlakətlə üz-üzə qaldı.

1994-cü ildə ozamankı Prezident Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə Milli Məclis “26 Fevral - Xocalı Soyqırımı Günü haqqında” xüsusi qərar qəbul edib. Sənəddə hadisənin başvermə səbəbləri və günahkarları təfsilatı ilə açıqlanıb.

Bakının Xətai rayonunda Xocalı soyqırımı qurbanlarının xatirəsinə “Ana harayı” adlı abidə ucaldılıb.

Bildirək ki, Heydər Əliyev Fondu Xocalı soyqırımı haqqında faktların dünyaya çatdırılması istiqamətində sistemli və ardıcıl fəaliyyət göstərir. Fondun dəstəyi və təşkilatçılığı ilə soyqırımı ilə bağlı xüsusi layihə çərçivəsində dünyanın bir sıra ölkələrində aksiyalar, silsilə tədbirlər, sərgilər, anım mərasimləri keçirilir.

Fondun vitse-prezidenti, İslam Konfransı Gənclər Forumunun Mədəniyyətlərarası Dialoq üzrə baş əlaqələndiricisi Leyla Əliyevanın təşəbbüsü ilə elan edilən “Xocalıya ədalət!” kampaniyasının səmərəsi isə ildən-ilə artır.

Azərbaycan Xocalı soyqırımının 32-ci ildönümünü artıq başını dik tutaraq yad edir.

2020-ci ilin sentyabrın 27-də başlanan və noyabrın 10-dək davam edən Vətən müharibəsində Azərbaycan Ordusu Ermənistan silahlı qüvvələrini darmadağın edərək zəfərə nail olub.

Bununla da Xocalı soyqırımının qisası döyüş meydanında alınıb.

Ermənistanın daim mülki əhalini hədəf seçən təxribatlarına və hərbi təcavüzünə cavab olaraq, 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan xalqı əzəli torpaqlarının işğaldan qurtarılması, BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinin tələblərinin yerinə yetirilməsi və tarixi ədalətin bərpa edilməsi uğrunda Vətən müharibəsinə qalxdı.

Vətən müharibəsinin gedişatında Ermənistanın Gəncəni, Bərdəni, digər şəhər və kəndlərimizi kütləvi məhvetmə imkanlarına malik ballistik və reaktiv raketlərlə, kasetli bombalarla hədəfə alması bir daha sübut etdi ki, zamanla metodlar dəyişsə də, mülki əhaliyə qarşı qanlı cinayətlər törətmək Ermənistan tərəfinin daim həyata keçirdiyi dövlət siyasətidir. 44 gün sürən döyüşlər nəticəsində rəşadətli Azərbaycan Ordusu parlaq qələbə qazanaraq doğma torpaqlarımızı işğaldan azad etdi.

Haqq səsimizin dünyaya çatdırılması və Xocalı soyqırımının beynəlxalq aləmdə tanıdılması üçün ötən illər ərzində məqsədyönlü fəaliyyət göstərilib, 2008-ci ildən isə bu fəaliyyət “Xocalıya ədalət” beynəlxalq kampaniyası ilə geniş vüsət alıb. Hazırda Xocalı soyqırımı bir sıra ölkələr tərəfindən tanınıb və faciəyə beynəlxalq siyasi qiymət verilib.

Xocalı soyqırımına hüquqi qiymət verilməli və bu dəhşətli faciəni törədənlər öz layiqli cəzalarını almalıdırlar.

Azərbaycan xalqı heç bir vaxt Xocalı faciəsini unutmayacaq.

Ardını oxu...
Millət vəkili Ceyhun Məmmədov doğma rayonuna, işğaldan azad edilmiş Cəbrayıla səfər edib.

SAVASH.ORG xəbər verir ki, o, bu barədə feysbuk hesabında paylaşım edib.

C. Məmmədov doğmalarının ermənilər tərəfindən güllələnmiş, dağıdılmış məzarlarının fotolarını paylaşaraq yazıb:

“Əziz həmvətənlər! Bu şəkildə gördüyünüz qəbirlər mənim babamın, nənəmin və digər doğmalarımın qəbirləridir. Babamın qəbiri mərmər olduğu üçün onun üz daşlarını qəbir oğruları oğurlayıblar. Digər qəbirlər adi daşdan olduğu üçün ona dəyməyiblər.

Əvvəl də paylaşmışdım qəbirstanlıqlardakı bütün daşların üzərində atəş izləri var, özü də gözlərinin içindən. Üzərində məscid olan qəbirlər də atəşə məruz qalıblar. Sözlə bunları ifadə etmək çox çətin və ağırdır.

Ancaq bilirsiniz insana həm də ən çox nə pis təsir edir? Günahsız olduğumuz yerdə günahlandırılmağımız, ermənilərə qarşı soyqırımında ittiham olunmağımız. Çox təəssüf!”

C.Məmmədov əcnəbi diplomatların bu vandallığa göz yummalarını vurğulayıb:

“O qəbirləri mənim kimi, həmin ölkələrə səfər edən ayrı-ayrı ölkələrin diplomatları da görüblər. Əcəba öz ölkələrinin müvafiq qurumlarına məlumat verməyiblərmi? Makronun və onun kimi düşünənlərin bu əməllərdən xəbərləri yoxdurmu? Var, ancaq onların gözləri, daha doğrusu vicdanları kordur. Onları həqiqətləri görməyə qoymur.

Sonda sözüm dəyərli gənclərədir. Dəyərli gənclər! Unutmayın ki, sizin üzərinizə çox böyük məsuliyyət düşür. Biz tarixin hansısa bir mərhələsində yenidən ermənilərin bizim başı pozuqluğumuzdan istifadə edib eyni qırğını və işğalı törətmələrinə imkan verməməliyik.

Biz tez-tez deyirik, tarix təkrarlanır. Düşünürəm, xalqlar tarixdən nəticə çıxarmayanda təkrarlanır. Ona görə tariximizi yaxşı öyrənək, üzərimizdə daha çox işləyək, bir və həmrəy olaq. Qruplaşmadan, qısqanclıqdan, başıpozuqluqdan uzaq olaq. Yoxsa tarix bizi bağışlamayacaq. Necə ki, ötən əsrin sonlarında bağışlamadı”.
 
Ardını oxu...
İşğaldan azad olunan Laçın hava limanından möhtəşəm görüntülər yayılıb.

Oxu.Az xəbər verir ki, bu barədə kadrlar İTV-nin efirində yayımlanıb.

Dronla çəkilən kadrlarda Laçının hündürlükdən çəkilmiş eksklüziv görüntülərini görmək mümkündür.
Həmin görüntüləri təqdim edirik:

 
 
 

Reper Kanye Uest və sevgilisi model Bianca Censori Milanda Marni brendinin şousunda görünüblər.

32gun.az bildirir ki, bu barədə Daily Mail məlumat yayıb .

Bianca Censori alt paltarı olmayan qara dəri kostyumda poza verib. Görünüşü hündürdaban çəhrayı çəkmələrlə tamamlayıb. Ona yaş saç düzümü və gümüşü kölgələrlə makiyaj edilib. Kanye Uest qara şalvar və kapüşonlu küləkdən qorunmağa üstünlük verib.
 
Ardını oxu...
İrəvan Bakının yaratdığı yeni fürsətləri dəyərləndirməlidir

Münhen Təhlükəsizlik Konfransı çərçivəsində Almaniya kansleri Olaf Şoltsun vasitəçiliyi ilə Azərbaycan və Ermənistan liderləri arasında keçirilmiş görüş dalana dirənmiş danışıqlar prosesinə töhfə verə bilərmi?

Bu sual hər iki ölkənin ictimaiyyətini, eləcə də prosesin bütün iştirakçılarını düşündürür. Hər halda, Azərbaycanda keçirilmiş prezident seçkisindən sonra rəsmi Bakının bu istiqamətdə ilk mesajı müsbət oldu. Azərbaycanın yenilənmiş şərtlərindən dolayı Ermənistanda və bəzi Qərb dairələrində yaranmış pessimist əhval-ruhiyyəyə baxmayaraq, Prezident İlham Əliyev prosesin bu müstəvidə aparılmasına “davam” dedi. Tərəflər Münhendə bildirdilər ki, xarici işlər nazirlərinə və delimitasiya komissiyasına görüşmək və müzakirələri davam etdirmək tapşırığı veriblər.

Deməli, qarşıdakı həftələrdə, ola bilsin, aylarda normallaşma prosesi nazirlərin və komissiya üzlərinin görüşlərindən ibarət olacaq. Xatırladaq ki, sonuncu dəfə Azərbaycan və Ermənistan XİN rəhbərləri iyun ayının sonunda ABŞ-da bir araya gəliblər, daha sonra Laçın yolu ilə bağlı yaranmış gərginlik, sentyabrda Azərbaycanın Qarabağda keçirdiyi antiterror əməliyyatı təmasların dayanmasına səbəb olub. Maraqlıdır, nazirlərin bu dəfə görüş yeri hara olacaq?

Delimitasiya və demarkasiya üzrə ikitərəfli komissiyanın yer problemi yoxdur, onlar dövlət sərhədində bir araya gəlib, müzakirə apara bilirlər. Sonuncu belə görüş bu ilin 31 yanvarında Azərbaycanın Qazax rayonu ilə Ermənistanın İcevan rayonunun sərhədində baş tutub. Bundan sonra da “sərhəd danışıqları elə sərhəddə olsa yaxşıdır” məntiqi ilə görüşlərin həmin ünvanda keçirilməsi mümkündür.

Nazirlərin statusu və sülh gündəliyini müzakirə etməsi müzakirə ünvanının seçilməsini bir qədər mürəkkəbləşdirir. Çünki tərəflərin mövqeyində fərqlər var: Azərbaycan prosesin geosiyasi ziddiyyətlərin predmetinə çevrilməsini istəmədiyini deyərək, Ermənistana vasitəçilərin iştirakı olmadan ikitərəfli danışıqlar təklif edir. İrəvan isə hər vəchlə normallaşma prosesinin Qərbin egidası altında olmasında maraqlıdır. Ermənistan üçün artıq Rusiya variantı gündəlikdən tamamilə çıxıb, bu da Azərbaycan üçün bir qədər rahatlıq yaradıb. Amma rəsmi Bakı Avropa İttifaqı və ya Birləşmiş Ştatların da danışıqlarda aktiv iştirakını istəmir. Burada başlıca məqam Rusiyanın neqativ münasibəti, habelə Azərbaycanın qoyduğu tələblərin Qərb vasitəçiləri tərəfindən süngü ilə qarşılanmasıdır.

Ehtimal etmək olar ki, xarici işlər nazirlərinin növbəti görüşü neytral ölkədə, məsələn, Gürcüstan paytaxtında baş tutsun. Azərbaycan indiki məqamda Qərbin istəklərini tam şəkildə yerinə yetirməyəcək, Brüssel və Vaşinqton hələ bir müddət Azərbaycanın Münhendə müzakirələrə razılıq verməsi və dialoqu bərpa etməsi ilə kifayətlənməlidirlər.

Müzakirələrin gündəliyə gəlincə, bu, artıq yayda xarici işlər nazirləri arasında Vaşinqtonda günlərlə davam etmiş iki görüşün gündəliyindən kəskin fərqlənir. Çünki yerdə vəziyyət kəskin dəyişib, Azərbaycan Qarabağdakı qondarma rejimi ləğv edib, erməni sakinlər bölgədən köçüb və buna bağlı mübahisəli məsələlər kökündən həll olunub.

Ermənistanın israr etdiyi Qarabağ ermənilərinin hüquqları və təhlükəsizliyinə beynəlxalq qarantiyalar mövzusu artıq yoxdur. Erməni əhalinin geri qaytarılması da danışıqlar predmeti deyil. İrəvanın əsas istəyi Azərbaycanın 29.8 min kv.km daxilində Ermənistanın ərazi bütövlüyünü tanıması, 1991-ci il sərhədləri əsasında delimitasiya və demarkasiya işlərinə başlanılması, anklavlar probleminin, habelə Azərbaycan ordusunun nəzarətində keçmiş ərazilərin bu kontekstdə müzakirə olunmasıdır. Nikol Paşinyan hökuməti sərhəd boyu yüksəliklərdə mövqe tutmuş Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin geri çəkilməsini də istəyir. İrəvanın Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı mövqeyi ondan ibarətdir ki, bu, ikitərəfli razılaşma çərçivəsində həll olunmalı, Rusiyanın prosesdə iştirakına imkan verilməməlidir, habelə Azərbaycana tam nəzarətsiz dəhliz verməkdən söhbət gedə bilməz, ölənin giriş-çıxışında avtomobillər texniki vasitələrlə yoxlanılmalıdır. Bu şərtlərin yerinə yetirilməsi halında Ermənistan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü və suverenliyini tanımağa, bir daha ərazi iddiasına düşməyəcəyinə dair öhdəliklər götürməyə hazır olduğunu bildirir.

Azərbaycanın sülh gündəliyi isə daha genişdir və münaqişənin tarixi aspektlərinə əsaslanır. Rəsmi Bakı malik olduğu hərbi-siyasi üstünlükdən istifadə edərək, problemin maksimum Azərbaycanın milli maraqları daxilində, tarixi ədalətin bərpası və davamlı mübahisəsiz sülh müqaviləsinə imza atacağını bəyan edir.

Əvvəla, Ermənistanın tələb etdiyi kimi, ordunu şərti sərhəddəki yüksəkliklərdən geri çəkməyəcəyini bəyan edir, daha sonra anklavlar məsələsinin İrəvanın dediyi qaydada deyil, iki mərhələdə həllini tələb edir. Anklav olmayan, işğal edilmiş 4 kəndin boşaldılması, daha 4 kəndin məsələsinin komissiyada müzakirəsi təklif olunur.

İkincisi, Azərbaycan sovet işğalından sonra ölkə ərazilərinin Ermənistana pay verildiyini əsas gətirərək, Naxçıvana nəzarətsiz dəhliz verilməsini tələb edir. Bakı 10 noyabr 2020-ci il bəyanatına əsaslanaraq, Rusiya FTX-nın dəhlizə nəzarət etməli olduğunu bildirir ki, bu da Ermənistanda və onun Qərb tərəfdaşlarında qıcıq yaradır.

Üçüncüsü, sərhədlərin hansı xəritələr əsasında dəqiqləşdirilməsi mövzusunda da Bakı və İrəvanın mövqeləri kökündən fərqlənir. Azərbaycan rəsmiləri bildirirlər ki, sovet işğalı dövründə Ermənistanın ərazisi cəmi 9 min kvadrat kilometr olub, 70 il ərzində bu ərazi Azərbaycandan tamamilə qanunsuz formada qoparılmiş 20 min kvadrat kilometr ərazi hesabına böyüdülüb. Sovet İttifaqının dağıldığı ərəfədə Ermənistan etnik münaqişəyə başlayıb və bu da 30 ildən çox çəkib, nəticədə iki ölkə arasında sərhədlərin delimitasiya və demarkasiyası həyata keçirilməyib. İrəvanın istinad etdiyi xəritələrin heç biri Azərbaycan üçün hüquqi əhəmiyyətə malik deyil, çünki onlar Ermənistanı süni şəkildə böyüdən sovet rejiminin bölgüsünə əsaslanıb.

Dördüncü vacib məsələ Azərbaycana qarşı onilliklər ərzində davam etmiş ərazi iddialarının Ermənistanı hüquqi və siyasi dalana salmasıdır. Ölkənin Müstəqillik Bəyannaməsi, Konstitusiyada ona verilən istinadı, 1991-ci ildə imzalanmış Alma-Ata bəyannaməsinə Qarabağla bağlı qoşduğu şərtlər və bir sıra başqa hüquqi aktlar Azərbaycanla potensial sülh müqaviləsini mübahisə predmetinə çevirir.

Beşinci məqam Ermənistanın sülh müqaviləsinə ABŞ və ya Avropa İttifaqının timsalında beynəlxalq qarantorlar axtarmasıdır. Azərbaycan bildirir ki, indiki geosiyasi ziddiyyətlər fonunda bu axtarışlar regionda əlavə gərginlik mənbəyi yaradır və sülh perspektivinə zərbə vurur. Bakı ikitərəfli danışıqlar təklif edir və Ermənistan hələ ki, buna razılıq verməyib.

Beləliklə, normallaşma prosesinə yenidən start verilsə də, ziddiyyətlər kifayət qədər böyük və çoxşaxəlidir. Qısa müddətdə ortaq nöqtələr tapmaq və uzlaşmaq çətindir. Amma vəziyyət o qədər də ümidsiz deyil. Tarixdə ən mürəkkəb münaqişələrin həlli yolları var və bu qarşılıqlı kompromislərə və tərəflərin razı qaldığı ədalətli formula əsaslanır.

Münaqişənin tarixinə və Azərbaycan üçün nəticələrinə baxdıqda Bakının tələblərini bir qədər yumşaq adlandırmaq mümkündür. 30 il ərzində Azərbaycanın böyük bir hissəsi işğalda qalıb, bütöv şəhərlər, kəndlər məhv edilib, on minlərlə insan həlak olub, yaralanıb, milyona yaxın vətəndaş onilliklər ərzində dövlətin xərcləri hesabına çadırlarda, yataqxanalarda ağır şəraitdə yaşayıb. Bakı tam haqlıdır ki, münaqişəni həll edərkən yalnız 44 günlük müharibənin nəticələrinə baxmaq doğru deyil. Heç olmasa, dönüb 30 ildə Azərbaycanın işğaldan aldığı maddi, mənəvi ziyana diqqət etmək vacibdir. Ölkə rəhbərliyinin ən böyük güzəşti Ermənistanı bu tarixi cinayətlərə görə divara dirəməməsidir.

İrəvan və onun dəstək verən beynəlxalq qüvvələr məhz Ermənistanın 70-80 illik tarixində Azərbaycan hesabına qazandıqlarına və Qarabağ münaqişəsi zamanı Azərbaycana vurduğu ölçüyəgəlməz zərbələrə baxıb qərar verməlidirlər:

Naxçıvana rahat, nəzarətsiz gəliş-gediş üçün dəhliz Azərbaycanın tam qanuni haqqıdır;

Ermənistanda sülhü mübahisələndirəcək qanunların, Konstitusiyanın dəyişdirilməsi vacibdir, əks halda, regionda heç vaxt davamlı, möhkəm sülh olmayacaq;

Anklavlar dərhal qaytarılmalıdır və Azərbaycan məhz Ermənistanın təcavüzkar keçmişinə görə öz ordusunu indiki mövqelərdə saxlamalıdır.

Sülh müqaviləsi bu şərtlər altında imzalana bilər və əslində bu da Ermənistan üçün ən böyük mükafat sayıla bilər. Dönüb bir balaca tarixə baxanda elə görünür…
preesklub

Dünyapress TV

Xəbər lenti