İkinci tur həlledici olacaq və ya Fransada sağçıların qalibiyyəti nə vəd edir?

İyunun 30-da Fransada Parlamentin aşağı palatası olan Milli Assambleyaya növbədənkənar seçkilərin birinci turu keçirilib. Avropa Parlamentinə seçkilərdə olduğu kimi, 33,4 faiz səs toplayan Marin Le Penin sağçı Milli Birlik Partiyasının qələbə qazanacağı gözlənilir.

İkinci yerdə 27,98 faizlə sol blok “Yeni Xalq Cəbhəsi” qərarlaşıb. Üçüncü yeri 20,76 faiz səslə Prezident Emmanuel Makronun İntibah Partiyası tutub. Makron partiyasının məğlubiyyətindən sonra vətəndaşlara hansısa müraciəti etməyib.

Lakin Fransada seçki kampaniyasının yekun nəticələrinə yalnız iyulun 7-də, ikinci turdan sonra, deputat mandatlarının əsas hissəsinin bölüşdürüləcəyi vaxt yekunlaşacaq.

Fransa Milli Assambleyasına seçki hələ 2027-ci ildə keçirilməli idi. Bununla belə, iyunun əvvəlində Le Pen və Jordan Bardellin rəhbərlik etdiyi sağçı partiyanın qalib gəldiyi Avropa Parlamentinə seçkilərdən sonra Prezident Makron aşağı palatanın buraxıldığını və növbədənkənar seçkilərin keçiriləcəyini elan etdi.

Avropa Parlamentinə seçkilərdən sonra Makron dedi: “Bu, Avropanı müdafiə edən partiyalar üçün yaxşı nəticə deyil. Ona görə də heç nə olmamış kimi davrana bilmirəm. Konstitusiyamızın 12-ci maddəsində tələb olunan məsləhətləşmələri apararaq, mən səsvermə yolu ilə bir daha sizə parlament gələcəyimizin seçimini vermək qərarına gəldim. Ona görə də Milli Assambleyanı buraxdım”.

İlk turda sağçı Milli Birlik Partiyası qalib gəlib. Müttəfiqləri ilə birlikdə o, 33,4 faiz topladı ki, bu da sağ üçün mütləq rekord oldu. Bir neçə il əvvəl, 2022-ci il parlament seçkilərində Le Pen tərəfdarları 19 faiz nəticə ilə yalnız üçüncü yerdə olmuş və 577 yerlik Milli Assambleyada 89 deputatdan ibarət fraksiya təşkil etmişdilər.

Le Pen ilkin nəticələrin dərcindən sonra tərəfdarlarının mitinqində "Demokratiya sözünü dedi", söyləyib. Partiyanın Baş nazirliyə namizədi Jordan Bardella isə fransızların “apellyasiya şikayəti olmadan hökm çıxardığını” vurğuladı.

Birinci turun nəticələrinə görə ikinci yerdə “Yeni Xalq Cəbhəsi” adlı sol qüvvələrin - sosialistlərin, kommunistlərin, yaşılların və sol populistlərin koalisiyası qərarlaşıb. Solçular 27,98 faiz səs toplayıb. Seçicilərin cəmi 20,8 faizi Prezidenti dəstəkləyən mərkəzçi partiyalar blokuna səs verib. Dördüncü yerdə 6,6 faiz nəticə ilə mötədil sağçı respublikaçılar qərarlaşıb.

Makron özü koalisiyasının nəticəsini şəxsən şərh etməyib. Baş nazir Qabriel Attal onun adından prezidentyönlü koalisiyanın tərəfdarları qarşısında çıxış edib. Siyasətçi sağçılara qarşı respublikaçı qüvvələrinin birləşməsinin zəruriliyini bəyan edib.

Prezident isə xalqa yazılı müraciətlə çıxış edərək, yüksək fəallığa diqqət çəkib – fəallıq 67 faiz olub, əvvəlki parlament seçkilərində bu rəqəm 50 faizə belə çatmırdı. Onun fikrincə, bu, Fransanın “siyasi vəziyyətə aydınlıq gətirmək” istəyindən xəbər verir. Bundan əlavə, o, vətəndaşların ifrat sağçıların qələbəsini istəmədiklərini göstərmək üçün fransızları Milli Mbirlik Partiyasına qarşı “geniş, açıq-aydın demokratik və respublika mitinqinə” çağırıb.

Fransanın bir çox şəhərlərində Marin Le Penin partiyasının qələbəsinə qarşı nümayişlər keçirilib. Bəzi etirazlar iğtişaşlara çevrilib. Etirazçılar “Milli Birlik Partiyasının qalib gəlməsinə imkan verməyəcəyik!" və “Paris faşizmə qarşı!” şüarları səsləndirib, dükanların vitrinlərini sındırdılar və Fələstin bayraqlarını dalğalandırdılar. Parisdə polis gözyaşardıcı qazdan istifadə etməli olub.

Fransada parlament seçkiləri iki turda keçirilir və iyulun 7-nə təyin edilmiş ikinci turda seçki kampaniyasının nəticələrinə qərar veriləcək. İkinci tur namizədlərdən heç birinin 50 faiz səs toplaya bilmədiyi dairələrdə keçiriləcək. Birinci turda 12,5 faizdən çox səs toplayan bütün namizədlər vəsiqə qazanacaqlar. Əksər hallarda üç namizəd - Milli Assambleyadan, sol blokdan və prezidentyönlü koalisiyadan mübarizə aparacaq.

Le Pen ikinci turun yüksək əhəmiyyətinə diqqət çəkərək deyib: “Hələ heç nə qazanılmayıb. İkinci tur həlledici olacaq”, - deyə o bildirib.

Müxtəlif sorğulara görə, Le Penin partiyası 295 yer tuta bilər. Bu, hətta mütləq səs çoxluğu əldə etmək hüququnun mümkünlüyünü istisna etmir (bunun üçün 289 mandat lazımdır), lakin belə bir nəticənin olma ehtimalı çox da yüksək deyil.

Amma istənilən halda Milli Birlik Partiyası Milli Assambleyada ən böyük fraksiyaya çevriləcək: solçu qüvvələr yalnız 180-200 yerə, Prezidentin tərəfdarları isə yalnız 60-90 yerə arxalana bilər.

Nəticədə Milli Birlik Partiyasının hazırkı sədri Cordan Bardella ölkənin Baş naziri olacağına deyərək, “hamını dinləyəcəm, müxalifətə hörmətlə yanaşacam, dialoqa açıq olacam və millətin birliyi üçün çalışacam” vədini verib.

Birinci turdan sonra mərkəzçi və solçu siyasətçilər ikinci raunddan əvvəl ifrat sağçılara qarşı birləşməyin zəruriliyindən danışmağa başladılar. Solçu “Yeni Xalq Cəbhəsi”nin lideri Jan-Luk Melenşon artıq üçüncü yeri tutacaqları təqdirdə ikinci turda koalisiya namizədlərini çıxaracağını vəd edib. Problem ondadır ki, həm solçu, həm də mərkəzçi namizədlər eyni vaxtda bülletendə olarkən, Le Penin rəqiblərinin səsləri onların arasında bölünəcək, lakin heç biri qalib gəlməyə kifayət etməyəcək. Sağdan gələn namizədin yalnız bir rəqibi qalıbsa, o zaman onun solun və mərkəzin bütün səslərini toplayaraq qalib gələ bilmə şansı var.

Oxşar taktikanı prezidentin müttəfiqi, keçmiş Baş nazir Eduard Filip də təklif edib. Hətta hazırkı Baş nazir Qabriel Attal da Emmanuel Makronun tərəfdarlarını “Respublika dəyərlərini müdafiə edənlər”lə birləşdirmək imkanından danışıb. Lakin məsələn, solçuları Milli Birlik Partiyasından heç də az təhlükəli hesab etməyən maliyyə naziri Bruno Le Maire onlarla razılaşmayıb.

Eyni zamanda, Marin Le Penin partiyası özü də prezidentə deyil, ilk növbədə radikal sola hücum etməyə başlayıb. Jordan Bardella “Yeni Xalq Cəbhəsi”ni "millət üçün mövcud təhlükə", polisi tərksilah edəcək və sərhədləri miqrantlara açacaq "mənəvi sərhədləri" olmayan bir partiya adlandırıb.
Müəllif: Turan Abdulla
ayna.az

Milli Məclisdə öz işiylə, vəzifəsi ilə məşğul olmayan çoxlu deputat var. Onlardan 2-si xüsusilə seçiləndir. Biri Jalə Əhmədova digəri isə Vüqar İsgəndərov…

Bu deputatların üzərində xüsusi dayanmağım isə onların fəaliyyətlərində nəzərəçarpan məqamlardır.

Dünyanın güclü, inkişaf etmiş ölkələrində parlament mühüm səlahiyyətlərə malik ali hakimiyyət orqanıdır.

Parlamentin hökumət üzərində nəzarəti həmin dövlətin inkişafı üçün mühüm amil hesab edilir.

Azərbaycanda da parlament var.

Konstitusiyaya görə, Milli Məclis dövlətin əsas məsuliyyətini bölüşən ikinci ali hakimiyyət orqanıdır.

Təəssüf ki, Azərbaycan parlamentində bir neçə nəfər istisna olmaqla, əksər çoxluq üçün vətəndaşların hüquqlarının müdafiəsi prioritet təşkil etmir.

Hökumətin hesabatı, yaxud da büdcə zərfinin müzakirəsinə həsr olunan iclaslarda deputatlarımız hökumətdən tələb, təklif, tənqiddən daha çox, ayrı-ayrı nazirlərə yarınmaq mühiti yaradırlar.

Milli Məclisdə vətəndaşın hüquqları, problemi haqqında danışan 10-12 nəfər istisna olmaqla, əksəriyyət üçün bu anlayış yoxdur.

Sadəcə susurlar.

Ancaq bu deputatlar ictimai status qazanmaq, mövcudluğunu göstərmək də istəyir.

Özləri dərk etməsə də seçdikləri yol onların ictimai əhəmiyyətini ümumiyyətlə, yox edir.

Yuxarıda adlarını qeyd etdiyimi bu iki deputatı götürək.

Harada mənasız tədbir, reket üsulları ilə mükafatlandırma mərasimləri varsa, orada başda otururlar.

Son illər iş adamlarına, deputatlara müxtəlif adlar altında geydirmə mükafatlar verilir.

Sadəcə bu mükafatları gözə soxan onun təqdimat mərasimlərinin bahalı otellərdə təşkilidir.

Həmin mərasimlərin simasına çevrilən Hacı Nuranla şəkil çəkdirmək yarışına duran bu zavallılar Milli Məclis kimi bir orqanın deputatı olduqlarının fərqinə varmırlar.

Axı, sən du-yure on minlərlə sakini olan bir şəhərin, rayonun deputatısan.

Özünü ifadə etməyin üçün çox yol var.

Ölkədə danışılası o qədər mövzu var ki, onunla gündəmə gələ bilərsən.

Tənqidə cəsarətin yoxdursa, təkliflə çıxış elə. Seçicilərindən aldığın palaz-palaz şikayət məktublarını ümumiləşdir, təhlil et və onları təklifə çevir.

Gedib, heç bir ictimai yükü olmayan təbdbirlərdə plaket alıb poz vermək deputatın işi deyil.

İndi seçkiyə gedəcəksiz, seçicinizə verməyə bir hesabatınız varmı?

Pərviz Həşimli
Gununsesi.info

“Dağıstanda törədilən terror aktında dini zəmində törədildiyinin bütün əlamətləri var. Mahaçqala və Dərbənddəki terrorçular yəhudilik və pravoslavlığın dini məbədlərinə hücum edərək, hədəflərini birbaşa bəyan etdilər: divarlara Quranın surə və ayələrinin sayını yazdılar, burada İslam peyğəmbərinin müsəlmanlardan yəhudi və xristianları dost tutmamağı, onlarla bütün vasitələrlə vuruşmağı tələb etdiyi qeydini qoydular”. Bu sözləri rusiyalı şərqşünas, tarix elmləri namizədi Mixail Krutixin Dağıstanda bir neçə gün əvvəl baş verən terror aktları ilə bağlı yazdığı analitik məqalədə qeyd edib.

Onun sözlərinə görə, terror aktına görə məsuliyyəti üzərinə götürən “İslam Dövləti”nin (İŞİD) regional mərkəzinin bəyanatı çox şeydən xəbər verir: “Biz bu fenomeni planetin müxtəlif yerlərində müşahidə edirik ki, burada müsəlmanların əhali arasında nisbəti tədricən kritik həddə çatır. Onların kənarda şəriət qanunlarının bərqərar olması və ölkənin həyatına nəzarət tələbləri var. İslam cəmiyyətinin dini maarifləndirilməsinin nümayişkaranə zorakılıq hərəkətləri ilə gücləndirildiyi yerdə bu, var. Lakin Qərb demokratiyaları daxilində terrorizm və Rusiyadakı dini talanlar arasında fərqlər var. Qərbdə müsəlman radikalları adətən ikinci və ya üçüncü nəsil immiqrantlardır. Birinci dalğanın mühacirləri, bir qayda olaraq, qanuna tabedirlər və zorakılığa meylli deyillər: öz vətənlərində qanunu pozanlara qarşı görülən tədbirlər hələ də mövcuddur. Onların demokratik azadlıqlar prinsiplərini qəbul etmiş övladları və nəvələri daha sərt şəriət normaları olan totalitar dövlətlərin əhalisinə xas olan qorxunu yaşamırlar. Onlar sanki İslam cəmiyyətinin, ümmətin ənənələrini və ənənəvi dəyərlərin ifadə azadlığını birləşdirirlər. Belə terror aktlarının təşkilatçıları, məsələn, Nyu-Yorkdakı Dünya Ticarət Mərkəzinə hücum, Qərb mədəniyyətinin bir hissəsini qəbul edən yüksək təhsilli insanlar idilər”.

“Rusiyada İslam radikalizmi üçün şərait hakimiyyətin tam qanunsuzluğu, onların ikiüzlülüyü və bu Konstitusiyanı pozan “Konstitusiyanın təminatçısı”ndan tutmuş bütün “rəislərin” hər addımda qanun qarşısında məsuliyyətsizliyi mühitinə çevrilib. Belə bir şəraitdə insanların təbii olaraq aşağıdan birləşmək istəyi, bir növ nizam-intizam və qanunçuluq istəyi yaranır. Müsəlmanlar isə belə birləşmənin perspektivini şəriət çağırışlarında və İslamın zəfər çalmasında görürlər”, - deyə şərqşünas qeyd edib.

Mixail Krutixin məqaləsində bir xatirəsini də yazıb: “Yadımdadır, altı il əvvəl Pekində Rusiya, ABŞ, Avropa, Çin və Hindistandan olan ekspertlərin iştirakı ilə qapalı simpoziumda mən dünyada populizmin güclənməsinin səbəblərinin müzakirəsində iştirak edirdim. Donald Trampa və onun kimi şəxslərə geniş dəstək, yəni mürəkkəb problemlərə sadə və əksər hallarda yanlış həllər təklif edən siyasətçilərin artan təsirinin şahidi oldum. Bəzi simpozium iştirakçıları bunun səbəbini dünyanın artan gözlənilməzliyində görürdülər. Dünya fərdlərin mənafeyinə əhəmiyyət vermədən sürətlə harasa gedir və bu fərdlər bu və ya digər qrupa mənsub olduqlarını axtararaq anlaşılmaz şərtlərin öhdəsindən gəlirlər. Bəziləri özlərini etnik qrupları ilə, çoxdan məhv olmuş imperiyaların böyük keçmişi ilə, digərləri isə bir vaxtlar böyük xilafətin dini kökləri ilə eyniləşdirirlər. Kobud desək, bu, "bu qəzəbli dünyada hər şey xəyalpərəst olduğu" zaman özünü tanımaq üçün çıxılmaz bir cəhd ola bilər”.

“İslam fundamentalizminin yüksəlişi və müsəlmanların radikallaşması da eyni səbəblərdən ola bilər. Ekspertlərin gəldiyi nəticə məyusedici oldu: istər dünyada populizm, istərsə də İslam terrorizmi artıq problem deyil, insanın yaşamalı və hərəkət etməli olduğu obyektiv şəraitdir. Üstəlik, bu, daha da pisləşəcək. Avropada və Rusiyada əhəmiyyətli ərazilərin İslam icmalarının nəzarətinə keçəcəyi ssenarisi olduqca mümkündür. Artıq Çeçenistan və ya bəzi Avropa ölkələrində əhalisinin əksəriyyəti müsəlman olan ərazilərin hansı qanunlarla idarə olunduğunu görə bilərik”, - deyə alim vurğulayıb.

Krutixin daha sonra qeyd edir: “Terrora qarşı müharibə elan etmək ən azı axmaqlıqdır. Terrorçuların hərəkətləri üçün ideoloji və siyasi əsas deyil, bir üsuldur. Və bu əsas Quran və şəriətdir. Bəşəriyyət hələ də dini inanclara qarşı effektiv mübarizə apara bilməyib. Fikrimcə, terrora qarşı mübarizə aparmaq üçün biz özümüzü dəyişməliyik, nəinki dinlərdən birinin nümayəndələrini dəyişməyə çalışmalıyıq”.
Müəllif: Turan Abdulla
ayna.az

O'Braynın Bakıya hansı planla gəldiyi artıq sirr deyil: Vaşinqton Mərkəzi Asiyadan Avropaya uzanan Orta dəhlizdən Çini və Rusiyanı kənarlaşdırmaq niyyətindədir;
Bunu artıq açıq şəkildə dilə gətirirlər. Obrayn da bildirir ki, “Mərkəzi Asiya ölkələrindən dünya bazarlarına ixrac Azərbaycan, Ermənistan və Türkiyədən keçəcək və buna görə Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh sazişinə ehtiyacımız var”.
ABŞ-ın planı bəllidir. Bu haqda bir neçə dəfə yazmışıq da. Obrayn da Bakıya son müzakirələri aparmaq üçün gəlir və iyulun 15-də Vaşinqtonda keçiriləcək NATO sammitində Azərbaycan və Ermənistanın da dəvət ediləcəyi, birbaşa təmaslarda razılaşmaların əldə edilməsinə çalışacaqları istisna edilməməlidir.
Burada əsas həlledici məqam kommunikasiyanın hansı məntiqlə açılması olacaq. Ermənistan Naxçıvana “maneəsiz keçid” verməkdən imtina edir. Mərəzi Asiya-Avropa marşrutuna Ermənistanı qoşmaq istəyən ABŞ da “yol məntiqi”nin tərəfdarıdır. Lakin Bakının Naxçıvana çıxışda “Azərbaycandan Azərbaycana prinsipi” ilə bağlı istəyi qəbul edilməyəcəyi təqdirdə, bunun reallaşması çətin görünür. Mümkündür ki, Obraynın İrəvan və Bakı səfərlərində Naxçıvıvana çıxışın bu prinsiplər əsasında açılması da müzakirə olunur, yaxud Azərbaycandan Naxçıvana gedən yolun beynəlxalq nəzarət altında olması kimi variantlar da ola bilər. Bütün hallarda Azərbaycan Naxçıvana “maneəsiz keçid” əldə etməlidir, əks təqdirdə, Bakının razı olmayacağı aydın görünür. Bu məsələdə Ankara da Bakı ilə eyni gündəlikdən çıxış edir.
Asif Nerimanli
TEREF

Qriqoryanın “Rusiya Qarabağı Azərbaycana qaytardı” açıqlamasının İrəvanın məğlubiyyətə görə günahı Moskvanın üzərinə qoymaq və xarici siyasətdə oriyentasiya dəyişikliyini əsaslandırmaq xəttinin davamı olduğu bəllidir. Rəsmi Bakı İrəvan-Moskva xəttindəki “ritorik müharibədə” motiv kimi Qarabağın istifadə edilməsini cavabsız qoymamalı idi, yüksək səviyyədə cavab verildi də.
Bununla yanaşı, Rusiyaya da müəyyən mesajların çatdırılması zərurəti yaranır. Çünki Rusiya XİN-in sözçüsü Mariya Zaxarovanın Qriqoryana verdiyi cavab Azərbaycan ictimaiyyətində haqlı narazılığa səbəb oldu. Zaxarova Qriqoryanı “öz əraziləri uğrunda həyatlarını qurban verən erməniləri təhqir etməkdə” ittiham edib və bununla Qarabağın işğalçı ermənilərə “məxsusluğu” iddiasını da irəli sürüb. Moskvanın belə sətiraltı iddiaları yeni deyil, hərçənd, Rusiyadan rəsmi səviyyədə səslənən bu iddialar ikitərəfli münasibətlərdə gərginliyi tətikləyir. Bu situasiya Bakının rəsmi şəkildə Moskvaya cavab verməsi zərurətini yaratsa da, bunun diplomatik kanallarla çatdırılması daha məqbul olardı. Çünki rəsmi cavab İrəvan və Moskva arasındakı hesablaşmanın “ritorik xəttinə” Bakının da qoşulması ilə nəticələnəcək. Ki, bunun Azərbaycana faydası yoxdur. Əvəzində bu cür açıqlamaların qəbuledilməz olduğunu Moskvaya diplomatik kanallarla çatdırmaq olar.
Asif Nerimanli
TEREF

Ötən il 8631 tələbə təhsil haqqının ödəmədiyinə, dərs buraxmağa görə və ya öz xahişi ilə təhsil aldığı universitetdən xaric edilib.

Qeyd edək ki, Elm və Təhsil Nazirliyinin tabeliyində təhsilin əhatə dairəsini genişləndirmək, əlçatanlığını təmin etmək və təhsil almaqda bərabər imkanlar yaratmaq məqsədilə Təhsil Tələbə Krediti Fondu yaradılıb. Təhsil Tələbə Krediti Fondunun məlumatına görə, indiyədək 45 min 134 tələbə kredit almaq üçün müraciət edib. Onlardan 34 min 783 nəfərə TTK verilib. Kredit alan tələbələrin 20 min 646-sı qadın, 14 min 137-si kişidir.

Qeyd edək ki, yaz semestri ərzində 7449 tələbə kredit almaq üçün müraciət edib. Onlardan 504 nəfərin müraciəti natamam olub, 365 nəfərin müraciəti emal mərhələsindədir. Habelə 390 nəfərin müraciətinə imtina cavabı verilib, 335 nəfərin müraciəti isə banka yönləndirilib. Yaz semestri üzrə 5855 tələbəyə təhsil krediti verilib. Onların arasından 1786 nəfərin müraciəti sosial, 4069 nəfərin müraciəti isə standart təhsil tələbə krediti olaraq rəsmiləşdirilib.

8631 tələbə müxtəlif səbəbdən, o cümlədən təhsil haqqını ödəmədiyinə görə, universitetdən xaric edilirsə,Təhsil Tələbə Krediti Fondunun imkanlarından, dövlətin yaratdığı şəraitdən niyə istifadə edilmir?

Təhsil üzrə ekspert Elşən Qafarov "Cebhe.info"-ya bildirdi ki, əslində bunun iki əsas səbəbi var:


“Birincisi, 8 mindən artıq tələbənin təhsilini yarımçıq qoymasının bir hissəsi fərdi məsələlərlə bağlı olsa da, tam böyük əksəriyyəti təhsil haqqını ödəyəməməsi ilə bağlıdır. Təhsil Tələbə Krediti Fondu standart və sosial olmaqla iki istiqamətlər üzrə verilir. Burada qoyulan əsas şərtlərdən biri də tələbənin kreditinin olmamasıdır. Ancaq ali məktəblər daha çox maraqlıdır ki, onların kreditləri olsun.

Çünki ali məktəb bundan əlavə pul qazanır. Bir çox hallarda ali məktəblər imtahanları sərtləşdirir və nəticədə tələblər kreditdə qalmaq məcburiyyətində qalırlar ki, əlavə ödənişlər etsinlər. Burada ümumi sistem elədir ki, tələbələr Təhsil Tələbə Krediti Fondundan yararlana bilmək üçün daha yaxşı oxumalıdırlar. İkincisi ali məktəblərdə mühit belə qurulmalıdır ki, tələbəni kreditə salmaqla cüzi bir gəlir əldə edilir.

Ancaq reallıq odur ki, onun ödənişini birdəfəlik, yarımilliklər üzrə Təhsil Tələbə Krediti Fondu ödəyir. Qısa bir müddətdə kiçik bir qazancı əsas gətirərək tələbələr üçün əlavə maneələr yaratmamalıdırlar. Bu gün bütün ali təhsil müəssisələrində Təhsil Tələbə Krediti Fondu ilə bağlı məlumatlıdırlar, ancaq yenə də maarifləndirmə işini genişləndirmək lazımdır”.

O bildirib ki, Təhsil Tələbə Krediti Fondu son illərdə təhsil sahəsində ən uğurlu layihələrdən biridir:

“Cənab Prezidentin sərəncamı ilə 100 milyondan çox vəsait köçürülüb. Mənim tanıdığım onlarla yoxsul ailənin övladları var ki, heç təhsil almaq xəyallarına belə gəlmirdi. Onların təhsil haqqını Təhsil Tələbə Krediti Fondu ödəyir və o insanların arzusu gerçəkləşir. Bu sahədə maarifləndirmə aparmaq lazımdır. Yalnız ali təhsil müəssisələrində deyil, hər bir ziyalı ətrafında olan insanlara Təhsil Tələbə Krediti Fondu barədə məlumat verməlidir.

Təhsil Tələbə Krediti Fondu öz təkliflərini Nazirlər Kabinetinə göndərib. Beləliklə, yaxın zalmanlarda nəinki ödənişli təhsil alan, hətta ödənişsiz təhsil alanların da ev kirayə ödənişinin, nəqliyyat xərclərinin Təhsil Tələbə Krediti Fondu tərəfindən qarşlanması da müzakirə mövzusudur. Düşünürəm ki, bu, Azərbaycan təhsil sahəsində ən uğurlu layihələrdən biridir. Bu layihənin təbliğatında, insanların onu tanımasında, maariflənmədə KİV-lərin də üzərinə böyük məsuliyyət düşür".

Ekspertin sözlərinə görə, ali məktəblərdən fərdi qaydada, sağlamlıqla bağlı da xaric edilənlər var ki, onlar böyük əsksəriyyət təşkil etmirlər:

"Əgər Nazirlər Kabineti yaxın zamanda qərar qəbul edərsə, yəqin ki, növbəti tədris ili üçün təsdiq edəcək. O zaman tələbələrin nəqliyyat və kirayə ödənişlərinin Fond tərəfindən ödənilməsi bu rəqəmi minimuma endirəcək. Burada bəzi məsələlər də var ki, qanunvericilikdə boşluqlarla bağlıdır. Məsələn, tələbə qızılca xəstəliyinə yoluxubsa, 21 gün dərsə getməməlidir, getsə digərlərini də yoluxduracaq. Ancaq universitet bunu nəzərə almır. Xüsusilə də bu il qızılcanın geniş yayıldığı bir dövrdə rəqəmlər ona görə artdı.

Hər il xaric olunanların sayı 3 minin üzərində olurdu. Ancaq indi 8 minə çatması qızılcaya yoluxub karantinə düşən gənclərin məsələsinin universitetlərdə nəzərə alınmaması oldu. Nəticə etibarilə bu rəqəm 3 dəfə artdı və uduzan yenə biz olduq ki, 8 mindən artıq gəncimiz təhsilini yarımçıq qoymaq məcburiyyətində qaldı.

Ümumilikdə ölkədə tələbə yerlərinin sayı artır. Tələbələr özlərindən asılı olmayan səbəbdən niyə təhsildən kənarda qalsınlar? Dərs saatlarının buraxılmasına görə əsas problem qızılcanın tüğyan etdiyi məqamlarda olub. Ali məktəblər onu nəzərə almadılar. Ona görə də rəqəm böyüdü".

Nigar Abdullayeva
"Cebhe.info"