Pentaqon yeni F-35-lərin qəbulunu dayandırıb
ABŞ Müdafiə Nazirliyi qırıcının mühərriklərində istifadə edilən maqnitin Çin materiallarından hazırlandığı aşkar etdikdən sonra yeni F-35-lərin qəbulunu dayandırıb.

Bu barədə “Reuters” Pentaqonun sözçüsü Rassel Qomareyə istinadən məlumat yayıb.

Mətbuat katibi bildirib ki, avqustun ortalarında aparılan araşdırma nəticəsində məlum olub ki, döyüş təyyarəsi mühərrikinin sürtkü nasosunda ərinti var. Eyni zamanda o, maqnitin təyyarə üçün risk yaratmadığını və məlumat ötürmədiyini etiraf edib.

Mühərrik istehsalçısı “Lockheed Martin” bildirib ki, problem kobalt və samarium ərintisi olan “Honeywell F-35” turbomaşınının maqnitindədir.

Nasos istehsalçısı “Honeywell International Inc HON.O” müştərilərin müqavilə tələblərinə cavab verdiyini və yüksək keyfiyyətli məhsullar təqdim etməyə sadiq qaldığını vurğulayıb.

Berdyanskın mərkəzində şəhərin rusiyalı "komendantı"nın avtomobili partladıldı...

"Bu, işğal edilən Ukrayna ərazilərində Kreml əlaltılarına edilən sayca 20-ci hücumdur..."

"Ukrayna terrorçuları azad edilmiş ərazilərin sakinlərini qorxutmaqda davam edir..."

Rusiya tərəfindən işğal edilən Berdyansk şəhərində şəhər administrasiyası binasının yanında partlayış baş verib, daha sonra atışma başlayıb.

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə Zaporojye vilayətinin Rusiyanın nəzarətində olan hakimiyyət otqanları məlumat yayıb.

Bir nəfər, Berdyanskın "komendant"ı Artyom Bardin ciddi zərər çəkib. O, ağır vəziyyətdə xəstəxanaya yerləşdirilib.

İşğalçı hakimiyyət nümayəndələri partlayışı "terror aktı" adlandırıb.

"Ukraynalı terrorçular azad edilmiş ərazilərin sakinlərini qorxutmaqda davam edir", - bu barədə Zaporojye vilayət administrasiyasının üzdəniraq ali şurasının üzvü Vladimir Roqov məlumat verib.

O, dəqiqləşdirib ki, Bardinin maşını göyə sovrulub, partlayış nəticəsində "xoş təsadüf nəticəsində içərisində heç kimin olmadığı daha üç mülki avtomobil" zərər çəkib.

O, sıradan çıxan avtomobillərin fotoşəkillərini dərc edib.

Bu, işğal edilən Ukrayna ərazilərində Kreml əlaltılarına edilən sayca 20-ci hücumdur.

Berdyanskda məmurlara sonuncu hücum avqust ayında baş verib.

O zaman Vladimir Roqovun rəhbərlik etdiyi "Biz Rusiya ilə birgəyik" ictimai hərəkatın könüllülər qərargahı hücuma məruz qalıb.

Üç gün ondan öncə Mixaylovkada şəhər milisinin rəisi Andrey Rıjkov asılmış vəziyyətdə tapılıb.

Avqustun 29-da işğal edilən Xerson vilayəti administrasiyası sədrinin kənd təsərrüfatı üzrə müavini Aleksey Kovalyov ölü tapılıb. O, başından güllələnib.

İyun ayında onun maşını partladılıb, o zaman o, xəstəxanaya düşüb.

Bu həftə Rusiyaya İran hərbi dronlarının çatdırılması ilə bağlı yayılan məlumat böyük sensasiyaya çevrilmədi - Moskvanın Tehrandan pilotsuz uçan aparatlar (PUA) almaq planları barədə informasiya hələ iyul ayında yayılmışdı, BBC müxbiri Pavel Aksyonovun təhlilində deyilir.

Washington Post qəzeti yazır ki, Rusiyanın artıq aldığı dronların ilk sınaqları zamanı Rusiya hərbçiləri bir sıra nasazlıqlarla üzləşiblər. Lakin onların nədən ibarət olduğu barədə məlumat verilmir.

İranın dron proqramı 1980-ci illərin sonlarından inkişaf etsə də, ölkə sanksiyalar altındadır və ekspertlərin fikrincə, bir çox dronlar əsasən xarici nümunələrin kopiyalarıdır.

Ukrayna müharibəsi vaxtı pilotsuz təyyarə çatışmazlığı ilə üzləşən Rusiya İrana müraciət etmək məcburiyyətində qaldı, çünki başqa ölkələrdən bu cür texnikanı almaq imkanları demək olar ki, yox idi və ölkədaxili istehsal çox aşağı səviyyədə idi, təhlildə deyilir.
İranın pilotsuz təyyarələri

Xarici texnologiyaya giriş məhdudiyyətlərinə baxmayaraq, İran kifayət qədər tanınmış dron istehsalçısıdır. Bu ölkə çox uzun müddətdir ki, beynəlxalq sanksiyalar altındadır və belə ağır şəraitdə ayaqda qalmaq təcrübəsinə malikdir.

"İran 80-ci illərdən PUA sənayesini inkişaf etdirir və ona böyük əhəmiyyət verir. Ona görə də o, taktiki, strateji, kəşfiyyat və zərbə dronlarının bütün xəttinə malikdir. İran sanksiyalar altında yaşamağı və sanksiyalara rəğmən, hərbi sənayenin inkişafı üçün ehtiyacı olan hər şeyi almağın yolunu tapıb. İranda nəinki PUA istehsalı, uzaq mənzilli ballistik raketlər və nüvə layihəsi kimi daha mürəkkəb sahələr bütün maneələrə baxmayaraq inkişaf edir", - israilli hərbi ekspert David Gendelman BBC-yə bildirib.

İran təkbaşına hərbi təyyarə yarada bilməz, lakin o, sanksiyalar dövründə xarici texnologiyaları yaxşı təhlil etməyi, onları təkrarlamağı öyrənib, ekspert deyir. Beləliklə, iranlılar Amerikanın Northrop F-5 təyyarəsinin konstruksiyasını öyrənərək, hətta öz qırıcılarını buraxmağa müvəffəq olublar.

İran sənayesi hərbi aviasiya üçün ehtiyat hissələrinin istehsalı sahəsində hələ şah dövründən miras qalmış zəngin təcrübəyə malikdir. Bundan əlavə, güman olunur ki, İran sanksiyalardan yan keçərək, müxtəlif ehtiyat hissələri və komponentləri xaricdən alır.

Rusiya hansı dronları alacaq?
Bard Kollecinin Hərbi Dron Araşdırma Mərkəzinin məlumatına görə, 2019-cu ilə kimi İranın 1-ci, 2-ci və 3-cü sinfə aid 179 dronu olub.

Birinci sinfə taktiki dronlar, kvadrokopterlər və təyyarələr, ikinci və üçüncü sinfə uçuş hündürlüyündən asılı olaraq "uzun uçuş müddətli" kimi təsnif edilən orta və ağır PUA-lar daxildir (MALE UAV və HALE UAV).

Rusiyaya verilən "Mohajer-6" bu təsnifata görə ikinci sinfə aiddir. Globalsecurity.Org-a əsasən, iranlılar hələ 1990-cı illərin sonlarında onlardan Əfqanıstanda istifadə ediblər.

Ümumi adına baxmayaraq, "Şahed-129" və "Şahed-191" çox fərqli PUA-lardır. Bəlkə də ona görə ki, onların Qərb prototipləri də fərqli olub.

Hesab olunur ki, "Şahed-129" İran mühəndislərinin əlinə keçən İsrailin Hermes 450 dronu əsasında yaradılıb. "Şahed-191" isə Amerikanın Q-170 Sentinel dronuna əsaslanır.
Amerikanın "Birlikdə nüvə İranına qarşı" (United Against Nuclear Iran - UANI) qeyri-hökumət təşkilatı "İranın pilotsuz uçuş aparatları proqramının təhlükəsi" adlı hesabatında İraq və Suriyada Mohajer və Şahed-129 pilotsuz təyyarələrindən istifadə etdiyi bildirilir. Suriyada bu dronların yerüstü hədəflərə hücum etdiyi qeyd olunur.

Rusiya İranın PUA-ları ilə maraqlanırsa, bu, "onların [dronların] dünya səviyyəsində olduğuna görə" deyil, Rusiyanın özündə istehsalın həm kəmiyyət, həm də keyfiyyət baxımından son dərəcə aşağı olduğuna görədir, David Gendelman deyir.

Rusiyada Kronştadt şirkəti MALE sinfinə aid Orion dronlarını istehsal edir. 2021-ci ilin dekabrında bu dronların hətta Suriyadakı hədəflərə hücum etdiyi bildirilir. Bu PUA-lar Moskva yaxınlığındakı Dubnadakı fabrikdə istehsal olunur.

İranda PUA-ların istehsalı üzrə proqram 1988-ci ildə başlayıb, BBC təhlilində deyilir.
Teref.az

İstənilən əmri verə bilərsiniz, lakin rus hərbçiləri arasında əhval-ruhiyyə tamam başqadır. Onlar artıq NATO ilə müharibə vəziyyətində olduqlarını iddia edərək, hətta bəhanə axtarırlar.

Axar.az xəbər verir ki, bunu Ukrayna Prezident Ofisi rəhbərinin müşaviri Aleksey Arestoviç Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin sentyabrın 15-dək Donetski ələ keçirmək planları ilə bağlı əmrini şərh edərkən bildirib.

Arestoviç Rusiya işğalçılarının Lisiçansk və Severodonetski 80 günə ələ keçirdiyini xatırladaraq, Donetski 15 günə işğal etməyin real olmadığını vurğulayıb.

Yunanıstan Türkiyənin pilotsuz uçan aparatlarını (PUA) “yeni təhlükə” adlandırdıqdan sonra hava məkanında dron narahatlığına qarşı “qalxan” qurmağı planlaşdırır.

Bu barədə Yunanıstanın “Katmerini” qəzeti məlumat yayıb.

Nəşrin iddiasına görə, Türkiyə ilə açıq qarşıdurmadan qorxan Yunanıstan “ölümcül” olaraq xarakterizə edilən türk PUA-larına qarşı müdafiə sistemi axtarışındadır. Afinanın PUA sənayesi yaratmaq, türk dronlarına qarşı Egey dənizində qalxan qurmaq üçün səy göstərdiyi, Yunanıstan Müdafiə Nazirliyinin isə mümkün hücumlara qarşı hazırlıq gördüyü bildirilib.

İyulda Yunanıstan mətbuatında Afinanın xüsusilə adalarda və ölkənin strateji bölgələrində türk PUA-larına qarşı İsrail istehsalı “Dəmir Günbəz” müdafiə sistemi qurmağa başladığı iddia edilib.

“Katmerini” Türkiyənin dronlarla Yunanıstanın hava məkanını pozduğu iddiasını da dilə gətirib. Qəzetin yazdığına görə, dünya şöhrətli türk dronları Yunanıstanın hava məkanına 24 dəfə daxil olub.

Avqustun son günlərində Türkiyənin Rodos adasından təxminən 3000 metr qərbdə uçan F-16 təyyarəsinin Yunanıstanın Kritdə yerləşdirdiyi S-300 müdafiə sistemi ilə kilidlədiyi açıqlanıb. Ankara Afinanın Egey dənizində NATO missiyasını riskə atdığını bildirib. Olayla bağlı Türkiyə tərəfindən NATO-ya məlumat verilib.

Bu təxribatçı addımının Türkiyə tərəfindən ifşa edilməsindən sonra qorxuya düşən Yunanıstan tez-tez Ankaranın S-400 sistemlərini işə salmağa hazırlaşdığı iddiasını təkrarlamağa başlayıb.
pressklub

Ukraynada 900 rusiyalı elit hərbi mütəxəssisin – xüsusi təyinatlılar, dəniz piyadaları və paraşütçülərin həlak olduğu təsdiqlənib.

Bu barədə BBC məlumat yayıb.

“Ən böyük itkini Kostromadan olan Hava-Dəniz Qüvvələrinin 331-ci mühafizə alayı paraşütçüləri verib: alay komandiri də daxil olmaqla, 80-dən çox zabit ölüb. Hava-desant qüvvələrinin ən elit dəstəsində – 45-ci qvardiya xüsusi təyinatlı briqadasında 14 hərbçinin ölümünü müəyyən etmək mümkün olub. Rusiya Qvardiyasının ölmüş 245 əməkdaşından ən azı 16-sı xüsusi təyinatlı elitasının simvolu olan tünd qırmızı beret geyinmişdi. Ölənlər arasında ən məxfi bölmələrin zabitlərindən 20 FSB və FSO zabiti də məlumdur. Xüsusi təyinatlıların həlak olmuş 151 əsgərinin isə dörddə biri zabitdir”, – məlumatda bildirilir.

BBC naviqatorlar və uçuş mexanikləri də daxil olmaqla 67 hərbi pilotun həlak olduğunu yazıb. Nəşrin məlumatına görə, döyüş təyyarələri və helikopterlərin ekipajları dünyanın istənilən ordusunun elitası sayılır və bir pilotun hazırlanması 15-17 il çəkir.

İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu (SEPAH) Fars Körfəzində ABŞ-a məxsus uzaqdan idarə olunan qayığı ələ keçirib.

Teleqraf.com xəbər verir ki, hadisə avqustun 30-da Fars Körfəzində baş verib

SEPAH Donanmasının dəstək gəmisi tərəfindən idarə olunan və yedəyə alınan Amerikanın uzaqdan idarə olunan qayığı bir müddət sonra sərbəst buraxılıb.

İran ABŞ-a uzaqdan idarə olunan qayıqlarla bağlı xəbərdarlıq edib.

“Xerson cəbhəsində düşmən gecə ərzində “HİMARS”-la Novokaxovka İES-in bəndini və Xersondakı obyektləri dəfələrlə vurub. Bu raketlərdən bizim ön xətdəki hissələrimizin vurulduğu da qeydə alınıb. Görünür, raketləri çoxdur, qənaət etmirlər və artıq piyada qüvvələri də vururlar”.

“AzPolitika.info” xəbər verir ki, bunu Donetskdəki separatçı “dxr”-in sabiq baş komandanı, Ukraynanın şərqində separatçı terror birləşmələrinin yaradılmasında ən əsas fiqurlardan biri olan və terrorçu kimi beynəlxalq axtarışa verilən İqor Strelkov (Qirkin) öz “Telegram” kanalındakı son paylaşımında bildirib.

Qirkin Ukrayna Ordusunun Xerson istiqamətindəki uğurlarının əsas səbəbinin “HİMARS” sistemləri olduğunu qeyd edib və növbəti dəfə Rusiya ordusunu rəhbərliyini tənqid edib. O, bildirib ki, Müdafiə naziri Sergey Şoyqu ordunun imkanları, silah və canlı qüvvə təchizatı məsələsində Putinə saxta məlumatlar, rəqəmlər verib. Qirkin hesab edir ki, müharibədəki uğursuzluğun əsas səbəblərindən biri Şoyqunun cəbhədəki vəziyyəti Putinə doğru çatdırmaması olub. Onun fikrincə, artıq Rusiyada səfərbərlik elan edilməsinin mənası yoxdur. Çünki Müdafiə Nazirliyinin təbliğatçıları gecə-gündüz Rusiyanın Ukrayna cəbhəsindəki “uğurlarından” danışırlar. Belədə isə səfərbərliyə ehtiyac qalmır...

Strelkov həmçinin, Rusiyanın regionlarında “könüllü batalyonları”nın yaradılmasını tənqid edib. Onun fikrincə, bu batalyonlar təcrübəsiz və “xam” olduqlarından döyüşə atıldıqları ilk günlərdəcə ya məhv ediləcəklər, ya da döyüş meydanını qoyub qaçacaqlar. Bütün bu uğursuzluqlara görə isə Şoyqu cavab verməli olacaq: “Cəbhədəki uğursuzluqlara görə “göndərilməyə” ən birinci və baş namizəd isə Şoyqudur. Onun “2000 ədəd PUA”, “analoqu olmayan” tank, təyyarə, eləcə də “misilsiz” kadr seçimi, ordunun ümumi təchizatı və s. barədə dedikləri yadına salınacaq...”

Qirkin həmçinin Şoyqu üçün “şərəf” sözünün heç bir mahiyyət daşımadığını və nazirin son günə qədər Putini aldatmağa çalışacağını bildirib.

Qeyd edək ki, bu gün Ukrayna Ordusunun Xerson istiqamətində uğurlu hərbi əməliyyat həyata keçirdiyi və rus ordusunun birinci müdafiə xəttini yardığına dair məlumat yayılıb.

“AzPolitika.info”

Pakistan ABŞ pilotsuz təyyarələrinin Əfqanıstana keçməsi üçün öz hava məkanından istifadə etməyə icazə verib.

Axar.az xəbər verir ki, bunu Əfqanıstanın müdafiə naziri Molla Məhəmməd Yaqub deyib.

Yaqub jurnalistlərə bildirib ki, Amerika pilotsuz təyyarələri Pakistandan keçməklə Əfqanıstana daxil olur:

“Bizdə olan məlumata görə, pilotsuz təyyarələr Pakistandan keçməklə Əfqanıstana daxil olur. Onlar Pakistanın hava məkanından istifadə edirlər, biz Pakistandan hava məkanını bizə qarşı istifadə etməməsini xahiş edirik”.