Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı, Abşeron rayonu, Xırdalan şəhəri, Heydər ƏLİYEV prospekti 34 ünvanında yaşayan Bayramov Bəxtiyar Həmid oğlu tərəfindən Hurriyyet.az-ın redaksiyasına şikayət məktubu daxil olub. Saytımız vasitəsilə Ədliyyə naziri Fərid Əhmədova müraciət edən şikayətçi yazır:

“Hörmətli nazir!

Şikayətimiz Ədliyyə Nazirliyinin Qeyri -hökumət Təşkilatları ilə iş şöbəsinin rəisi vəzifəsini icra edən Aslan Hacıyevdəndir. Mən Bayramov Bəxtiyar Həmid oğlu, Abşeron rayonu, Xırdalan şəhəri, Heydər ƏLİYEV prospekti 34 ünvanında yerləşən ESKA Mənzil Tikinti Kooperativinin təsis etdiyi binanın mülkiyyətçilərinin, təsisçilərinin notarial qaydada təsdiq edilmiş rəsmi nümayəndəsiyəm.

Sözügedən binanın tikintisinə 2008-ci ildə başlanılıb. Bina 2014-cü ildə tam hazır olmasa da, biz ev sahibləri, məcburən şəraitsiz şəkildə burada yaşamağa başladıq. Binanın su, qaz, işıq problemini biz sakinlər həll etmişik. 2018-ci ildən bu günə qədər binanın bütün xərclərini biz sakinlər ödəyirik.

2018-ci ildən rəsmi sənədləşməni çıxmaq şərtilə, bütün idarəetməni biz sakinlər edirik. Biz sakinlərin mübarizəsi və təkidi nəticəsində 23.08 2022-ci ildə 212 mənzili, 3 girişi, 1 zirzəmisi və 10 +1 mərtəbəli bina tam yaşayışa yararlı sayılaraq dövlət reyestri xidməti tərəfindən qeydiyyata alındı.

ESKA MTK-nin hal-hazırkı rəsmi müdiriyyətinin dələduzluq və cinayətkarlıq hərəkətlərindən bütün hüquq mühafizə orqanları və aidiyyəti olan orqanlar xəbərdardır. Demək olar ki, Ədliyyə Nazirliyindən başqa, bütün aidiyyəti orqanların bizə köməyi olub.

Qanunda göstərildiyi kimi, bina 23.08.2022-ci ildə yaşayışa tam təhvil veriləndən bir ay sonra ESKA mənzil tikinti kooperativi idarəetməni biz mülkiyyətçilərə həvalə etməli olduqları halda, hələ də öz cinayətkar və dələduzluq hərəkətlərini davam etdirirlər. ESKA MTK-nın müdiriyyətinin sözügedən binaya aid olan vergidən yayınma hallarını üzə çıxartmışam və dövlət büdcəsinə bir milyon manatdan artıq pul ödənilib. Bir sözlə, biz bina mülkiyyətçiləri Mənzil Mülkiyyətçiləri Müştərək Cəmiyyətini yaradıb, idarəetməni öz üzərimizə götürmək istəyirik. Elə buna görə də bütün lazımi sənədləri artıqlaması ilə Azərbaycan Respublikasının Ədliyyə Nazirliyinə təqdim etmişik və ciddi səbəb olmadan rədd cavabı almışıq.

Biz yenidən 02.10.2024-cü ildə Mənzil Mülkiyyətçilərinin Müştərək Cəmiyyətini Ədliyyə Nazirliyində qeydiyyatdan keçirmək üçün lazımi sənədləri artıqlaması ilə nazirliyə təqdim etmişik. Ümidvarıq ki, heç olmasa bu dəfə bizə bürokratik əngəllər yaradılmayacaq. Biz kimlərinsə mülkiyyətini idarə etmək niyyətində deyilik. Sadəcə olaraq öz mülkiyyətimizi özümüz idarə etmək istəyirik. Bu, bizim Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında təsdiq olunmuş hüququmuzdur.

Cənab nazir!

Biz bina sakinləri artıq dərəcədə sizdən xahiş edirik ki, bizə kömək edəsiniz”.

Bir neçə gün əvvəl yerli KİV-də olduqca ciddi faktların yer aldığı material dərc olundu.

Dia-az.Media xəbər verir ki, əslində açıqlanan faktlar rəsmi qaynaqlara istinadən ictimailəşdiyindən bu barədə hansısa hüquqi tədbirin görüləcəyi istisnadır. Bunu bəri başdan söyləyək. Amma... bu barədə bir qədər sonra...

Beləliklə... Xəbərdə deyilirdi ki, Fövqəladə Hallar Nazirliyinin (FHN) Maddi Texniki-Təchizat İdarəsi “Qafqaznet” MMC-dən 311 179,66 manatlıq katric alacaq. Xəbərə görə, şirkət idarənin bununla bağlı keçirdiyi tenderin qalibi seçilib.
Ümumiyyətlə, “Qafqaznet” şirkəti bir qayda olaraq FHN-nin Maddi Texniki-Təchizat İdarəsinin keçirdiyi satınalma müsabiqələrinin qalibi olur. Dövlət satınalmalarınin vahid internet portalı üzərindən apardığımız araşdırma zamanı məlum olub ki, “Qafqaznet” şirkəti 2023-2024-cü illərdə FHN-nin Maddi Texniki-Təchizat İdarəsinin keçirdiyi haqqında bəhs etdiyimiz tender də daxil olmaqla 14 satınalma müsabiqəsinin qalibi seçilib. Bu tenderlər üzrə satınalma müqavilələrinin ümumi maliyyə dəyəri 9 801 490,98 manatdır.
“Qafqaznet” MMC-nin FHN-nə tabeli qurumun keçirdiyi tenderlərin qalibi seçilməsinin sirri şirkətin fövqəladə hallar naziri Kəmaləddin Heydərova məxsus olmasındadır.
“Qafqaznet” MMC 11 dekabr 2015-ci ildə qeydiyyata alınıb. Nizamnamə kapitalı 20 manatdır. Şirkətin hüquqi ünvanı Bakı şəhəri Nərimanov rayonu, Ziya Bünyadov prospekti, 1965-ci məhəllə, “Çinar Park Biznes Mərkəzi”ndə yerləşir. MMC-nin qanuni təmsilçisi Əhmədov Xəyal Əkbər oğludur.
Şirkətin hüquqi ünvanı iki dəfə dəyişib. Bundan əvvəl “Qafqaznet” MMC-nin hüquqi ünvanı Binəqədi rayonu, Ziya Bünyadov küçəsi, ev 43A-da yeləşib. Şirkət təsis ediləndə isə Yasamal rayonu, Nəriman Nərimanov prospekti, ev 206, məhəllə 466-da qeydiyyatda olub. Bu ünvanda Kəmaləddin Heydərova məxsus olduğu bildirilən bir neçə şirkətin, o cümlədən “Gilan Holdinq”ə daxil olan şirkətlər qeydiyyatdadır.
“Qafqaznet”in qanuni təmsilçisi də cari ildə dəyişib. Xəyal Əhmədov Cəfərov Adil Ələddin oğlunu əvəzləyib. Adil Cəfərov həm də “Qtech” MMC-nin qanuni təmsilçisidir. Bu şirkət də Binəqədi rayonu, Ziya Bünyadov küçəsi, ev 43A-da, yəni, “Qafqaznet”in bundan əvvəlki hüquqi ünvanında qeydiyyatdadır.
Beləliklə, aydın olur ki, 1 il ərzində FHN-nin Maddi Texniki-Təchizat İdarəsindən “Qafqaznet” şirkətinə 10 milyon manata yaxın pul axıb.
Dia-az.Media bildirir ki, hər halda ictimailəşən rəqəmlər (yəqin ki, reallıq daha "faciəvidir" -dia-az.media) əsas verir ki, gərəkən qurumlar məsələni hüquqi araşdırmaya cəlb etsinlər.

Bununla bağlı Dia-az.Media-ya danışan məlumatlı mənə qeyd edir ki, artıq FHN şefi bu barədə ilk siqnalını alıb. Yəni ağını çıxartma... Bundan sonra nələr baş verəcək, izləyəcəyik...

Xəbər verildiyi kimi, “Azərenerji” ASC-nin Prezidenti Balababa Rzayevə şiddətli töhmət verilib. Baş nazir Əli Əsədov bununla bağlı sərəncam imzalayıb. Sərəncama əsasən, 2024-cü il üzrə təsdiq edilmiş yanacaq-enerji balansında qazdan istifadə istiqamətlərini pozaraq müvafiq qaydada razılaşdırmadan elektrik enerjisini ixrac etdiyinə görə, “Azərenerji” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin (ASC) prezidenti Balababa Hüseynağa oğlu Rzayevə şiddətli töhmət elan edilib.

Baş nazirin bu qərarı Azərbaycanda böyük rezonansa səbəb olub: İlk dəfədir ki, yüksək vəzifədə olan şəxsə qarşı belə cəza “kəsilir”. İndiyədək Baş nazirin qərarı ilə hansısa məmura töhmət elan edilməsi praktikasına Azərbaycanda rast gəlinməyib. Buna görə də ictimaiyyət arasında “Azərenerji” prezidentinin niyə belə cəzalandırıldığına dair müxtəlif versiyalar müzakirə olunur.

Sərəncamda töhmətə əsas kimi elektrik enerjisi ixracında razılışdırılmamış artım göstərilir. Azərbaycanın elektrik enerjisi ixracında kəskin artım 2015-2016-cı illərdən müşahidə olunmağa başlayıb. Neft qiymətlərindəki kəskin eniş fonunda ölkəyə valyuta axınının azalması iqtisadiyyatda ciddi problemlərə yol açdı. Bundan sonra hökumət neftdənkənar ixracın artırılmasına hədəfləndi. Nəticədə ixracının artırılması qərara alınan məhsullardan biri kimi elektrik enerjisi müəyyənləşdirildi. 2015-ci ildə 294 milyon kVt/saat təşkil edən enerji ixracı 2016-cı ildə 646 milyon kVt/saata, 2017-ci ildə 1,2 milyard kVt/saata, 2018-ci ildə 1,4 milyard kVt/saata, 2019-cu ildə 1,8 milyard kVt/saata, 2020-ci ildə 1,3 milyard kVt/saata, 2021-ci ildə 1,6 milyard kVt/saata, 2022-ci ildə 1,7 milyard kVt/saata, 2023-cü ildə isə indiyədək olmayan həddə - 4,3 milyard kVt/saata qədər yüksəlib.

Son iki ildə aparılan araşdırmalar üzə çıxarıb ki, enerji ixracından külli miqdarda qazananlar olub. Bura “Azərenerji”nin keçmiş prezidenti Etibar Pirverdiyevin ailə üzvləri, həmçinin indiki prezidenti Balababa Rzayevin öz ailə üzvləri – kürəkəni və oğlu daxildir.

2021-ci ilin dekabrında B.Rzayev jurnalistlərə açıqlama verərək Türkiyədə “Azərenerji”nin törəməsi olan “Global Power” şirkətinin fəaliyyət göstərdiyini, bu şirkət vasitəsi ilə bir neçə ölkəyə elektrik enerjisinin ixracının həyata keçirildiyini deyib. B.Rzayevin sözlərinə görə, bu şirkət vasitəsi ilə Azərbaycandan Türkiyəyə ixrac olunan elektrik enerjisinin satışı, eləcə də Türkiyə, Bolqarıstan və Yunanıstanla enerji mübadiləsi reallaşdırılır.

B.Rzayev Gürcüstana enerji ixracının necə reallaşdığını açıqlamayıb. Axı Azərbaycandan elektrik enerjisi idxal edən iki ən böyük alıcıdan biri Türkiyədirsə, digəri Gürcüstandır. “Azərenerji” prezidenti heç vaxt ikinci böyük alıcıyla münasibətlərin necə qurulduğuna toxunmayıb. Çünki burada özünün də biznes maraqları olub. Gürcüstanda Azərbaycandan enerji ixracını inhisarda saxlayan şəxslə E.Pirverdiyev və B.Razeyin oğlunun çoxsaylı ortaq biznesləri fəaliyyət göstərir. Məhz həmin şəxsin nəzarətində olan şirkətlər Azərbaycandan enerjini alaraq Türkiyəyə sataraq yüz milyonlarla dollar gəlir əldə edib.

Əvəzində B.Rzayevin oğlu Fuad Rzayevin Gürcüstandakı biznes fəaliyyətinə əlverişli şərtlər təmin olunub. O, qonşu ölkədə elektrik avadanlıqlarının idxalından tutmuş daşınmaz əmlak sahəsinə qədər çoxsaylı sahələrdə çalışan şirkətlərin yaradıcısı, yaxud payçısına çevrilib.

Ötən ilin rekord enerji ixracı bu il kəskin azalmaya məruz qalıb. Dövlət Gömrük Komitəsinin statistikasına əsasən 2024-cü ilin yanvar-avqust aylarında Azərbaycandan xaricə 57,5 milyon dollar dəyərində 1 milyard 18,7 milyon kVt/saat həcmində elektrik enerjisi ixrac edilib. Əvvəlki illə müqayisədə ixrac gəlirləri 257,5 milyon dollar (5,5 dəfə), ixrac olunan elektrik enerjisinin həcmi isə 1 milyard 830,3 milyon kVt/saat (2,8 dəfə) azalıb. 2023-cü ilin yanvar-avust aylarında 2 milyard 849 milyon kVt/saat həcmində elektrik enerjisi ixracı edilərək, 315 milyon dollar gəlir əldə olunmuşdu.

İxracın və gəlirlərin azalması fonunda xaricə satılan elektrik enerjisinin orta ixrac qiymətində də azalma müşahidə olunub. Belə ki, hər min kVt/saat elektrik enerjisinin orta ixrac qiyməti hesabat dövründə 56 dollar (96 manat) təşkil edib. 2023-cü ilin yanvar-avqust aylarında isə orta ixrac qiyməti 111 dollar (188 manat) idi. Beləliklə son bir il ərzində Azərbaycanın xarici ölkələrə satdığı elektrik enerjisi 54 dollar və ya 92 manat, başqa sözlə 49 faiz ucuzlaşıb (hər kVt/saat enerjinin dəyəri isə son bir ildə 9 qəpik azalaraq 10 qəpiyə düşüb).

2024-cü ilin 8 ayının nəticələrinə görə, elektrik enerjisi ixracı Azərbaycanın ümumi ixracında 0,32 faiz, qeyri-neft sektoru üzrə ixracında isə 2,64 faiz paya malik olub.

Energetika Nazirliyinin yaydığı məlumata görə, yanvar-avqust aylarında respublikada elektrik enerjisinin istehsalı 19 milyard 235,4 milyon kVt/st olub. Bu, 2023-cü ilin eyni dövründəki istehsal həcmindən 10 milyon kVt/saat azdır.
8 ay ərzində elektrik enerjisi istehsalı İES-lərdə 16 milyard 463,6 milyon kVt/st, SES-lərdə 2 milyard 138,4 milyon kVt/st, digər mənbələr üzrə isə 633,4 milyon kVt/st təşkil edib. Bu dövrdə külək elektrik stansiyalarında 37,9 milyon kVt/st, günəş elektrik stansiyalarında 424,3 milyon kVt/st, Bərk Məişət Tullantılarının Yandırılması Zavodunda isə 171,2 milyon kVt/st elektrik enerjisi istehsal edilib.

Bu müddətdə elektrik enerjisinin istehsalı “Azərenerji” ASC üzrə 16 milyard 975,0 milyon kVt·st (İES-lərdə 14 milyard 989,0 milyon kVt/st, SES-lərdə 1 milyard 986,0 milyon kVt/st), Naxçıvan MR Dövlət Energetika Xidməti üzrə 334,5 milyon kVt/st (İES-lərdə 151,7 milyon kVt/st, SES-lərdə 139,7 milyon kVt/st, Günəş ES-də 43,1 milyon kVt/st), “Azərişıq” ASC üzrə külək elektrik stansiyalarında 28,5 milyon kVt/st, müstəqil elektrik stansiyaları üzrə isə 1 milyard 897,4 milyon kVt/st təşkil edib.
Nazirlik bildirir ki, hesabat dövründə elektrik enerjisinin ixracı 858,9 milyon kVt/st, idxalı isə 125,5 milyon kVt·/t olub. Maraqlıdır ki, ixracın böyük hissəsi avqustun payına düşüb: 338,0 milyon kVt/st.

2023-cü ilin yanvar-avqust aylarında isə Azərbaycanda elektrik enerjisinin istehsalı əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 154,2 milyon kVt/st, yəni 0,8 faiz artaraq 19 milyard 245,2 milyon kVt/st təşkil etmişdi. Bunun 17 milyard 328,1 milyon kVt/saatı (İES-lərdə 16 milyard 132,0 milyon kVt/st, SES-lərdə 1 milyard 196,1 milyon kVt/st) “Azərenerji”nin istehsalı olub. Ötən ilin avqustunda elektrik enerjisinin idxalı 11,6 milyon kVt/st, ixrac isə 253,5 milyon kVt/st təşkil edib.

Dövlət Statistika Komitəsinin açıqladığı enerji balansından aydın olur ki, 2022-ci ildə Azərbaycanda elektrik və istilik enerjisinin istehsalında 6548,2 milyon kubmetr qaz sərf olunub. Bunun təxminən 5,4 milyard kubmetrinin bilavasitə elektrik enerjisi istehsalında istifadə olunduğu bildirilir. Dünyada 1 kubmetr təbii qazdan elektrik enerjisi istehsalı üzrə orta göstərici 4,5-5 kVt/saata bərabərdir. Azərbaycanda qazla işləyən elektrik stansiyalarında bu göstəricinin nə qədər təşkil etdiyi açıqlanmır. Bu baxımdan, B.Rzayevin hansı həcmdə qazı əlavə olaraq elektrik enerjisi istehsalına yönəltdiyini hələlik müəyyənləşdirmək mümkün deyil.

Tarif Şurasının qərarına əsasən elektrik enerjisi istehsalı müəssisələrinə təbii qazın satış qiyməti min kubmetr üçün 165 manatdır. Bu isə 1 kubmetrin 16,5 qəpik olması deməkdir. Bir kubmetrdən orta hesabla 4,5 kVt/saat elektrik enerjisi istehsal olunduğunu hesab etsək, onda 1 kVt/saat enerji istehsalı üçün təxminən 3,6 qəpik dəyərində qaz sərf edildiyini söyləmək olar. Bu ilin 8 ayında 1 kVt/saat elektrik enerjisinin ixrac dəyəri 10 qəpik olduğuna görə istehsal, nəql xərcləri, itkiləri də nəzərə almaqla, bu ixracdan hər kVt/saat üçün “Azərenerji”nin ən yaxşı halda 4-4,5 qəpik gəlir əldə etdiyini hesablamaq olar.

İxrac olunan elektrik enerjisinin istehsalı üçün təxminən 226-250 milyon kubmetr qaz sərf olunduğunu fərz etdikdə, həmçinin yanvar-avqustda Azərbaycandan təbii qazın orta ixrac qiymətinin min kubmetr üçün 344,7 dollar təşkil etdiyini nəzərə aldıqda, ixrac olunan elektrik enerjisinə sərf edilən qazın ixracından ölkəyə 80-86 milyon dolların daxil ola biləcəyini görmək mümkündür. Halbuki elektrik enerjisinin ixracından cəmi 57,5 milyon dollar gəlir əldə edilib.

Dünya bazarındakı faktiki qiymətlərlə götürdükdə, adi bir vətəndaş da görə bilər ki, təbii qazı elə qaz olaraq ixrac etmək daha sərfəlidir, nəinki ondan elektrik enerjisi istehsal edib onu satmaq. Aydın məsələdir ki, B.Rzayev bunun bilməmiş deyil. Onun bilərəkdən elektrik enerjisi ixracına getməsi isə son vaxtlar bu ixracda şəxsi maraqlarının olduğuna dair yayılan məlumatların doğruluq payını kəskin şəkildə artırır.

Yeri gəlmişkən, qaz ixracından daha yüksək gəlir əldə edilməsi imkanı bir yana, ortada Azərbaycanın ölkə başçısı səviyyəsində üzərinə götürdüyü öhdəlik var: Avropaya qaz ixracını artırmaq. Qazın daha aşağı gəlir gətirən elektrik enerjisi istehsalına yönəldilməsi dövlətin öhdəliklərinə əməl etməsini çətinləşdirən addımdır və B.Rzayev bu səbəbdən indiyədək görünməyən formada cəzalandırıldı.

“Yeni Müsavat”

Azərbaycanda avqustun 15-dən internetin sürəti və qiyməti artırılıb. Yəni internetin minimum sürəti 40 Mbitdən 100 Mbitə, qiyməti isə 18 manatdan 25 manata qaldırılıb. Lakin internetin sürəti heç də vəd edildiyi kimi deyil.

Xidmətinin keyfiyyətsiz olduğu internet provayderinlərdən biri də “Rahat Telecom”dur. Bu barədə sözügedən provayderin xidmətindən istifadə edən abonentlər redaksiyamıza müraciət ediblər.

Binəqədi rayonu Süleyman Sani Axundov küçəsində yerləşən çoxmənzilli yaşayış binasının (“Kristal Abşeron”) sakinləri ay ərzində bir neçə dəfə internetin kəsildiyini, ötən ay internetin fasilərlə verildiyini bildiriblər. Onlar problemlə bağlı provayderlə əlaqə saxladıqda isə onlara müxtəlif, tutarsız səbəblər göstərildiyini deyiblər. Şikayətçilərin sözlərinə görə, iki gün ardıcıl internet olmadıqda sözügedən provayderdən su borularında nasazlıq yarandığını, internet xətlərinin suyun altında qaldığını bildiriblər.

Məsələ ilə əlaqədar “Rahat Telecom”la əlaqə saxladıq. Provayderin Qoşma şöbəsinin rəisi Anar Mustafayev Bizim.Media-ya bildirib ki, problem modemlərdən qaynaqlanıb:

“Əvvəl bütün provayderlərdə sürət 50 meqabitə kimi idi. Həmin meqabiti dəstəkləyən routerlər, modemlər qoyurduq, insanlar da bundan istifadə edirdi. Minimum sürət 100 meqabitə qalxandan sonra o modemlər bu şərti ödəyə bilmədi. Ona görə hamının internetində problem yaranmağa başladı. Biz də ötən ayın ortasından modemləri heç bir ödəniş olmadan dəyişməyə başlamışıq. Elə həmin binada da modemləri dəyişdiririk”.

O, sözügedən yaşayış binasında ötən ay sudan qaynaqlanan problemin olduğunu təsdiqləyib:

“Həmin binalarda həqiqətən suyla bağlı problem var idi. Düzdür, bu insanlara internet verməməyə səbəb deyil. Amma həmin ərazidə binanın sistemi elə yığılıb ki, elektrik xətlərinin üstündən “Azərsu”nun xətləri keçir. Ona görə də elə bir problem olmuşdu, amma aradan qalxıb”.

Məlum olduğu kimi Baş nazir Əli Əsədov “Azərenerji” ASC-nin prezidenti Balababa Rzayevə şiddətli töhmət verilməsi ilə bağlı sərəncam imzalayıb. Amma onun təqsirinin detalları ictimaiyyət üçün aydın deyil. Sərəncamda qeyd olunur ki, 2024-cü il üzrə təsdiq edilmiş yanacaq-enerji balansında qazdan istifadə istiqamətlərini pozaraq müvafiq qaydada razılaşdırmadan elektrik enerjisini ixrac etdiyinə görə B.Rzayevə şiddətli töhmət elan edilib.

“AzPolitika” Sərəncamda qeyd olunan xətanın izah edilməsi xahişi ilə energetika sahəsi üzrə ekspert İlham Şabana müracit edib.

Ekspert bildirib ki, hər bir ölkə dekabr ayında növbəti il üçün enerji balansı hökumət tərəfindən təsdiqlənir: “Bu, heç bir kommersiya sirri hesab olunan sənəd deyil. Hava şəraitindən asılı olaraq hər rüb ona korrektələr edilir. Gürcüstan, Ukrayna, Rusiya, Avropa ölkələri bu sənədi ictimaiyyət üçün dərc edirlər. Azərbaycanda isə bu sənəd şirkətlər üçün olmasa da, ictimaiyyət üçün gizlidir. Baş nazir Əli Əsədov bu sənədi imzalayıb, amma bir kəs demir ki, “Azərenerji” bu qədər qaz alıb, bu qədər də enerji istehsal etməlidir. Azərbaycan hökuməti bunu açıq şəraitdə niyə etmir ki? Hamı bilməli idi ki, “Azərenerji” bu qədər qaz almaqla normativləri keçib, ya yox? Birdən - birə töhmət məsələsi ortaya çıxır”.

İ.Şabanın sözlərinə görə, hökumət hansısa bir qərar verəndə gərək, o cəmiyyətdə söz-söhbətə səbəb olmasın, ildırım effekti verməsin:“Əslində dediyim olsaydı, hamı bilməlidri ki, flan yerdə enerji istehsalı azdır, başqa yerdə yuxarıdır və s. Heç bir məlumat verilmir, birdən də deyirlər ki, filan obyektdə vəziyyət pisdir. Cəmiyyət haradan bilsin ki, doğurdan da pisdir, yoxsa, yaxşıdır? Bunun üçün hökumətin imzaladığı sənədləri vaxtaşırı ictimaiyyətə açıqlamaq lazımdır. Məsələn, Dövlət Neft Şirkəti ildə bir dəfə açıqlayır ki, hansı istehsal göstəricilərinə malikdir. Həmçinin maliyyə göstəricilərini də açıqlayır. Bəs digər qurumlar? Bir də görürsən, problem çıxdı. Sual yaranır ki, nə oldu ona, axı yaxşı işləyirdi…”

Ekspert vurğulayır, hökumət bilməlidir ki, rəqəmsallaşma, şəffaflıq bütün sahələrdə lazımdır ki, bir qərar veriləndə cəmiyyətə inandırıcı görünsün.

“Biz həmişə görürdük ki, Baba Rzayev Prezidentin yanındadır obyektlər açır. Cəmiyyətdə də belə təəssürat yaranır ki, Prezidentin yanındadırsa, hər şey qaydasındadır… Sonuncu dəfə Zəngilanda Sarıqışlaq yarımstansiyasının açılışı oldu. İki gün sonra isə bu qərar…”, - o, əlavə edib.

Metronun “20 Yanvar” stansiyasının keçidində ticarət fəaliyyəti ilə məşğul olan sahibkarlar etiraz edirlər.
“LAF TV” məsələni araşdırmaq üçün sözügedən ərazidə çəkiliş aparıb. Sahibkarlar bir aydan çoxdur ki, evlərinə çörək apara bilmirlər, aidiyyəti qurumlara müraciət etsələr də şikayətlərinə baxılmır. Ticarət obyektlərinin bağlanmasının səbəbi, nə vaxt açılacağı isə bilinmir. Bir aydan çoxdur ki, aidiyyəti qurumlardan məlumat ala bilməyən sahibkarlar şikayətlərini kamera önündə dilə gətiriblər.
Ətraflı süjetdə:

Polad Bülbüloğlunun Rusiya Federasiyasındakı səfir postundan Milli Məclisə təyin edilməsi və Rəhman Mustafayevin onu bu postda əvəzləməsi Rusiyada hüququ pozulan şəxs kimi yenidən elçimizə üz tutmağa nədən olub. Qısaca hüquq pozuntusunu bir daha diqqətə çatdırıb, konsulluq xidmətinin XİN araçılığı və birbaşa çoxsaylı elektron müraciətlərə susqunluq sərgiləməsinə susmamağınıza ümidliyik.
Bu ilin 23 iyulunda 1-ci dərəcəli Qarabağ əlili kimi qulluğumda olan həyat yoldaşımla müalicəyə getdiyimiz Soçidən J28632 Soçi-Bakı reysi ilə doğma yurda dönməyimizə aeroportda imkan verilmədi və biz tam maddi və hüquqi yardımsız durumda qaldıq. Biz səhər saat 7-də uçacaq reysə saat 4-40-da qeydiyyatdan keçdik və miniyin elan edilməsini gözlədik. Bizə qarşı birinci pozuntu yerlərin verilməsində üzə çıxdı. Kassir xanım yanaşı yerlərin ayrılmasına rüşvət tələb etdi, imtina etdiyimizdən yaşlı, əlil cütlüyə 31A və 38C yerlərini verdi. Bu faktı Soçi nəqliyyat prokurorluğu kassirin AZAL nümayəndəliyinə aid olması ilə izah edib. AZAL isə , konsulluq xidməti kimi , hələ də susur.
Saat 6-27 radələrində gömrük, pasport və s. Yoxlamasından keçib, saat 6-40-da 2-ci qata minik bölümünə qalxdıq. Heç yerdə “Bakı” işarəsi olmadığından, 1-2 dəqiqə oturacaqda gözləyəndən sonra açıq qapıya ( ingiliscə gate- “qeyt”) yaxınlaşıb Bakıya miniyin hansı olduğunu soruşduq. Özbək, ya qazax və s. Orta Asiya görünüşlü xanım öncə biletimizi istədi, sonra özbək, qazax ... və rus kişi həmkarları ilə göz-qaşla sözləşib gecikdiyimizi bildirdi. Biz saatı göstərib, hələ 17-18 dəqiqə qaldığını desək də, ən geci 20 dəqiqə qalmış qapıda olmalı olduğumuz vurğulandı. Halbuki Soçidə verilən biletdə azərbaycan və ingiliscə bu müddətin 15 dəqiqə olması göstərilib. Beləcə gecikmədiyimiz halda miniyə gecikmək adı altında uçuşdan məhrum edildik. Bizə nə biletin dəyəri qaytarıldı, nə başqa reyslə yola salındıq. Elə çıxılmaz durumda qaldıq ki, Bakıdan “Aeroflot”un Soçi- Moskva- Bakı” reysinə dördqat baha qiymətə bilet aldırdıq. Həmin reyslə səfirimiz , indiki deputat Polad Bülbüloğlu ilə bir yerdə gəlməyimizdən ( “nə böyük xoşbəxtlik!”-M. B.) media bilgi yayıb. Onu da vurğulamaq tam yerinə düşər ki, Soçi-Moskva reysinə qeydiyyatdan keçəndə heç bir ödəniş tələb edilmədən yanaşı yerlər verildi. Bu isə Rusiya prokurorluğunun Soçi-Bakı reysinə rüşvətlə xidmət edən, birimizə 31A, o birimizə 38C yerlərini ayıran kassanın AZAL nümayəndəliyinə aid olması barədə fikirlərinin doğru olduğunu göstərir.
Bakıya gələndən sonra hər iki ölkənin səfirliklərinə, ombudsmanına, prokurorluqlarına Soçi aeroportunun özbaşınalıqla vurduğu maddi-mənəvi ziyanın ödənilməsi tələbi ilə şikayət etdik. RF-nin Bakıdakı səfirliyi anında cavab verdi ki, ilk növbədə daşıyıcı AZAL-a qarşı iddia sürülməli və Azərbaycanın RF-dəki səfirliyinin konsulluq xidməti öz vətəndaşlarının hüquqlarını qorumağa girişməlidir. AZAL “təəssüflənməklə” bildirdi ki, reysə gecikmişik, RF-dəki konsulluqdan isə hələ də xəbər yoxdur. Azərbaycan XİN-in konsulluq xidməti AZAL-ın saxta cavabını bir aydan sonra sırımaqla vətəndaşlarının xaricdə müdafiəsindən imtina etdiyini ortaya qoydu. XİN niyə xaricdəki konsulluğa yox, daxildəki AZAL-a göndərir şikayəti?
Prokurorluğa gəldikdə, Azərbaycan prokurorluğu hələ də susur, RF prokurorluğu hələ də araşdırma aparır. Soçi nəqliyyat prokurorluğunun razılaşmadığımız cavabından ( guya aeroportun kamera görüntülərinə əsasən , biz 6-48-də “qeyt”də olmuşuq, yəni nəzərdə tutulduğundan 3 dəqiqə gec- M. B.) yuxarı - Cənub nəqliyyat prokurorluğuna şikayətə cavabdan da razı deyilik və yuxarı prokurora şikayət verilib. Cənub nəqliyyat prokurorluğu aeroportun kamera görüntülərinə əsasən, “qeyt”də 6-46-da , olduğumuzu, cəmi yarım dəqiqə gecikdiyimizi bildirib. Bu cavablar cinayətkar saxtalıqla reysdən məhrum edilməyinizi tam çılpaqlığı ilə ortaya qoyur. Axı eyni kamera görüntüsü gah 6-48, gah 6-46-nı necə doğrulaya bilər? AZAL-ın Soçi nümayəndəliyinin vicdanını rüşvətə dəyişməsini bir yana qoyaq, bəs RF-dəki konsulluq xidməti niyə şikayəti araşdırmır, kamera görüntülərini tələb etmir və bizə hüquqi yardım göstərmir? Axı yarım-bir dəqiqə gecikməyə görə reysdən məhrum edilmənin özü cinayətdir.
Bizim gecikmədiyimizi obyektiv kamera görüntülərindən başqa sərnişinlərin siyahısı da sübut edir. Daşıyıcı AZAL hələ də siyahını verməkdən imtina edir. Rusiya prokurorluğu isə 106 yerlik uçaqda 105 sərnişinin uçduğunu , konkret 31A və 38C yerləri haqqında bilgi verməsə də, yerlərimizin satılmadığını, biz gecikdiyimizdən RF-dən deportasiya olunmuş şəxsin mindirildiyini (?) bildirib. Cinayət tam sübut olunur: BİR DƏQİQƏ GECİKMƏ MÜDDƏTİNDƏ KİMİSƏ başqasını YERLƏŞDİRMƏK MÜMKÜNSÜZDÜR! Eyni zamanda bəyəm deportasiya əlil-qazinin hesabına olur?
Rusiya tərəfi , AZAL kimi, aviadaşımaçılıq haqqında yerli qaydalara əsaslanıb. Halbuki beynəlxalq daşımaçılıqda əsas qayda 12 oktyabr 1929-cu il tarixli Varşava Konvensiyasıdır. 1955-ci ildə Haaqada, 1975-ci ildə Monrealda yenilən bu Konvensiyaya Azərbaycan da qoşulub, Rusiya da. Konvensiyanın , elə yerli qanunvericiliyin də, tələbi belədir ki, sərnişin reysə buraxılmadıqda mütləq akt tərtib edilməlidir. Soçidə bu qayda pozulub, Azərbaycan vətəndaşları “lotuluq”la reysdən məhrum edilib. Konvensiyaya görə, hətta bilet pulsuz əldə edildikdə belə dəyəri beynəlxalq normaya uyğun qaytarılmalıdır. RF prokurorluğu isə AZAL-a istinadla biletin dəyərinin “qaytarılmayan” kateqoriyaya aid olduğunu bildirib.
RF-dəki səfirliyimizin konsulluq xidmətinin işə qarışmasını, daha düzü, işini görməsini , bizə hüquqi yardım edilməsini , məhkəmə ilə , arbitrajla hüququmuzu təmin etməsini diləməkdə haqlı deyilikmi?
Məğrur Bədəlsoy
TEREF

Bakı şəhərinin Mirzağa Əliyev küçəsində piyada səkisini zəbt edərək skuter və velosiped üçün parkinq, kirayəlik yer yaradılıb. Bu, digər hərəkət iştirakçılarına mane olur. Əlilliyi olan şəxslərin, xüsusən də əlil arabasında hərəkət edən şəxslərin bu süni baryeri aşması ümumiyyətlə qeyri-mümkündür. Piyadalar isə ya velosiped təkərinə və yol nişanının dirəyinə üst-başını, paltarını sürtərək oradan keçməli, yaxud da avtomobil yolu ilə hərəkətə davam etməlidirlər. Bu halda da həm piyadaların həyatı təhlükəyə atılır, həm də sürücülər üçün problem yaranır.

Paytaxt ərazisində velosiped və skuterlərin hərəkəti üçün ayrıca yolların, zolaqların yaradılmasını, parkinq və kirayə yerlərin ayrılmasını alıqışlayır, qabaqcıl ölkələrdəki nümunənin şəhərimizdə də tətbiqindən məmnunluq hissi keçiririk.

Bu siyasətin, islahatın Bakının nəqliyyat sıxlığının aradan qaldırılması istiqamətində növbəti addım olduğunu da yaxşı dərk edirik. Amma islahat dediyin belə olmalıdırmı? Bir hərəkət iştirakçısının rahatlığını təmin etmək üçün digər hərəkət iştirakçısının hüququnu pozmalı, sərbəst hərəkətini məhdudlaşdırmalıyıqmı?

Mövzu ilə bağlı Medianews.az-a danışan nəqliyyat məsələləri üzrə ekspert Yasin Mustafayev dedi ki, paytaxt Bakı oturuşmuş, hərəkət sıxlığı olan şəhərdir. Onun sözlərinə görə, belə yaşayış məntəqələrində velosiped parkinqi üçün piyadaların səkisindən istifadə etmək, onu kiçiltmək, digər hərəkət iştirakçılarına süni maneə yaratmaq yolverilməzdir: “Təbii ki, velosiped və skuterlər üçün kirayəlik yerlərə, parkinqlərə, dayanacaqlara ehtiyac var. Amma səkiləri zəbt edərək belə yerlər yaratmaq doğru deyil. Həmin vasitələr üçün müəyyən yerlər ayrılmalıdır. Şərt deyil ki, bu, düz yolun kənarında, yaxud piyada səkisinin üzərində olsun. Məsələn, şəhərimizdə çoxlu parklar və meydanlar var. Onların içərsində də belə parkinq yerləri yaratmaq olar. Bu işləri həyata keçirərkən diqqətlə araşdırmaq, digər hərəkət iştirakçılarının sərbəst hərəkətinə mane olmamaq şərtilə müvafiq tədbirlər görmək lazımdır”.

Bakı Şəhər Dövlət Yol Polisi İdarəsinin Təbliğat və İctimai İşlər üzrə rəisi Toğrul Nəsirli isə Medianews.az-a söylədi ki, piyadalar yol hərəkətinin ən müdafiəsiz iştirakçıları sayılırlar. Rəisin sözlərinə görə, piyadaların iştirakı ilə baş verən qəzaların qarşısının alınması, onların mənzil başına rahat və təhlükəsiz çatması istiqamətində Bakı Şəhər Dövlət Yol Polisi tərəfindən mütəmadi olaraq nəzarət profilaktik tədbirlər həyata keçirilir: “Bəzən piyadalar yolun hərəkət hissəsinə düşmək məcburiyyətində qalırlar. Bu da ümumilikdə onların iştirakı ilə baş verə biləcək yol-nəqliyyat hadisələrinə real zəmin yaradır. Hər bir halda piyadalar, eləcə də nəqliyyat vastələrinin sürücüləri diqqətli olmalıdırlar, qaydalara ciddi şəkildə riayət etməlidirlər. Unutmaq olmaz ki, ani diqqətsizlik böyük qəzaların baş verməsinə səbəb ola bilər”.

Mövzu ilə bağlı Azərbaycan Yerüstü Nəqliyyat Agentliyinin (AYNA) də mövqeyini öyrəndik. Qurumun mətbuat katibi Tural Orucov Medianews.az-a bildirdi ki, sözügedən əraziyə baxış keçiriləcək, piyadaların rahat və maneəsiz hərəkəti üçün AYNA tərəfindən müvafiq şərait yaradılacaq.