Azərbaycanda bir sıra vəzifəli şəxslərin qulluq stajına görə əmək pensiyasına əlavələrin hesablanması qaydası dəyişib.

Tribunainfo.az xəbər verir ki, bu, Prezident İlham Əliyevin iyunun 29-da “Əmək pensiyaları haqqında” qanuna dəyişikliyi imzalaması ilə mümkün olub.
Dəyişiklik əmək pensiyası yaşına çatmış və ya bu yaşa çatanadək orqanizmin funksiyalarının 81-100 faiz pozulmasına görə əlilliyi müəyyən edilmiş sabiq deputatlar, Mərkəzi Seçki Komissiyasının (MSK) və Naxçıvan Muxtar Respublikası MSK-nın üzvü kimi azı səlahiyyət müddətinin yarısı qədər sığorta stajı olan MSK və Naxçıvan MSK-nın üzvləri, İnsan hüquqları üzrə müvəkkil (Ombudsman) və Naxçıvan Ombudsmanı kimi azı səlahiyyət müddətinin yarısı qədər sığorta stajı olan Ombudsman və Naxçıvan Ombudsmanı və Hesablama Palatasının üzvü kimi azı səlahiyyət müddətinin yarısı qədər sığorta stajı olan Hesablama Palatasının üzvlərinə şamil olunacaq.
Həmin şəxslər üçün 2024-cü il iyulun 1-dən pensiyaya əlavələrin təyinatında pensiya təyinatı tarixinədək əməkhaqqındakı sonrakı artımlar da nəzərə alınmaqla səlahiyyət müddəti ərzində müvafiq vəzifə üzrə aldığı əməkhaqqının orta aylıq məbləğinin 80 faizi miqdarı prinsipi əsas götürüləcək. Eyni zamanda bu şəxslərə “Əmək pensiyaları haqqında” qanunun 2024-cü il iyulun 1-dək qüvvədə olan normaları tətbiq ediləcək.

Azərbaycanda parklanma qaydalarının pozulmasına görə yeni cərimələr müəyyənləşir.

"DogruXeber.az" xəbər verir ki, bununla bağlı İnzibati Xətalar Məcəlləsinə dəyişiklik layihəsi parlamentin bugünkü iclasında III oxunuşda müzakirəyə çıxarılıb.

Məcəlləyə təklif edilən yeni 346-1.6-cı maddəyə görə enerji doldurulması üçün müəyyən edilmiş parklanma yerlərində enerji doldurmaq məqsədilə elektrik mühərrikli nəqliyyat vasitələrinin durması istisna olmaqla nəqliyyat vasitələrinin parklanmasına görə 20 manat məbləğində cərimə tətbiq ediləcək.

Eyni zamanda 346-1.7-ci yeni maddəyə görə, velosiped və kiçik elektrik nəqliyyat vasitələrinin onlar üçün ayrılmış parklanma yerlərindən kənarda parklanmasına görə 10 manat, xidməti zərurətlə əlaqədar dövlət orqanlarının (qurumlarının) istifadəsində olan və dövlət orqanlarının (qurumlarının) əməkdaşlarına məxsus olan nəqliyyat vasitələrindən başqa, digər nəqliyyat vasitələrinin xidməti parklanma yerlərində parklanmasına görə 40 manat məbləğində cərimə olacaq.

Digər dəyişikliklə nəqliyyat vasitəsinin istifadəçisi tərəfindən nəqliyyat vasitəsi ilə ödənişli parklanma yerinə daxil olduqdan sonra xüsusi proqram təminatı və ya SMS vasitəsilə parklanma müddətinin başladılmamasına, nəqliyyat vasitəsinin parklanmasına görə müəyyən edilmiş ödəniş edilmədən və ya ödəniş edilmiş müddətdən artıq parklanma yerindən istifadə üçün əlavə ödəniş edilmədən parklanma yerinin tərk edilməsinə görə 20 manat məbləğində cərimə ediləcək.

Mövcud qanunvericilikdə isə qeyd edilib ki, nəqliyyat vasitəsinin parklanmasına görə müəyyən olunmuş ödəniş edilmədən və ya ödəniş edilmiş müddətdən artıq parklanma yerindən istifadə üçün əlavə ödəniş edilmədən sürücünün parklanma yerini tərk etməsinə görə 10 manat məbləğində cərimə edilir.

Digər dəyişikliklə parklanma yerində müvafiq yol nişanları və nişanlama xətləri ilə müəyyən edilmiş parklanma üsulunun sürücü tərəfindən pozulması nəticəsində digər nəqliyyat vasitəsinin növbəti parklanma yerində qanuna uyğun parklanması qeyri-mümkün olduqda və ya digər nəqliyyat vasitələrinin hərəkətinə maneə yaratdıqda 20 manat məbləğində cərimə olunacaq.

Hazırkı qanunvericilikdə bildirilir ki, nəqliyyat vasitəsinin qanunla müəyyən edilmiş parklanma üsulunu pozmaqla parklanmasına görə 10 manat məbləğində cərimə edilir.

Daha bir dəyişikliklə parklanma yerlərində icazə verilmiş maksimum kütləsi 3,5 tondan çox olan yük avtomobillərinin parklanmasına, habelə parklanma yerlərinin rezervasiya edilməsi və ya digər üsullarla nəqliyyat vasitələrinin sərbəst parklanmasına maneələr yaradılmasına görə 20 manat məbləğində cərimə ediləcək. Hazırda bu məbləğ 10 manatdır.

Bundan əlavə, əlilliyi olan şəxslərin nəqliyyat vasitələri üçün nəzərdə tutulmuş parklanma yerlərində digər nəqliyyat vasitələrinin parklanmasına görə 60 manat məbləğində cərimə ediləcək. Hazırda bu məbləğ 10 manatdır.

Müzakirələrdən sonra dəyişiklik layihəsi səsverməyə çıxarılaraq III oxunuşda qəbul edilib.

Bakı Fransız Liseyi fəaliyyətini tam dayandırıb. Bu barədə kompleksdə təhsil alan şagirdlərin valideynləri Bizimyol.info xəbər portalına məlumat verib. Onlar liseyin yeni tədris ilindən daha fəaliyyət göstərməyəcəyini bildirib. Şagirdlərin təhsilini necə davam etdirəcəyinə hələ aydınlıq gətirilməyib. Bakı şəhər Təhsil İdarəsindən dövlət məktəblərinə köçürülmənin mümkün olduğu deyilib.
Bakı Fransız Liseyinin bağlanması məsələsi hələ aprelin ortalarında mətbuata çıxmışdı. Valideynlərin hamısına bununla bağlı məktub göndərilmişdi. Onlar da narahatlığını ifadə etmişdi. Xüsusilə, yuxarı sinif şagirdlərinin valideynləri uşaqların sonrakı taleyi ilə bağlı narahat görünürdü. Çünki təhsil fransız dilində aparılır, sonradan məktəblilər üçün davam etmək asan olmayacaqdı.

Valideynlər bildirir ki, zamanla liseyin bağlanması ilə bağlı söz-söhbətlər olub. Amma rəhbərlik hər dəfə məsələnin həllini tapacağı barədə açıqlama verib. Yəni valideynləri arxayın ediblər ki, problem olmayacaq.

Hələ apreldə liseyin bağlanması səbəbi kimi maliyyə sıxıntısı göstərilmişdi. Lakin Azərbaycan və Fransa hökumətlərinin münasibətlərinin korlanmasının burada vacib rol oynadığını deyənlər çoxdur. İş orasındadır ki, lisey də məhz hökumətlərarası razılaşmanın nəticəsi kimi fəaliyyətə başlamışdı. Məktəbin təməli Fransanın keçmiş prezidenti Nikola Sarkozinin 2011-ci ildə Bakıya səfəri zamanı imzalanan sazişlə qoyulmuşdu. Açılış bir az yubanmışdı və yalnız 2014-cü ilin sentyabrında baş tutmuşdu.

Bakı Fransız Liseyində son vaxtlar təxminən 200 şagird təhsil alırmış. Hərçənd, müəssisə 320 məktəbli üçün nəzərdə tutulmuşdu. Qiymətlərin yüksək olması bu məsələdə özünü göstərirdi. Məsələn, ən yuxarı - 11-12-ci siniflərin şagirdləri üçün 22 min 990 manat təhsil haqqı ödənməli idi.

Bakı Fransız Liseyinin binası paytaxtın “Ağ şəhər” adlanan ərazisindəki Paris məhəlləsində inşa edilmişdi. Kompleksin ümumi sahəsi 14 min kvadratmetrə çatır.

Liseydə əsasən Azərbaycanda müvəqqəti və ya daimi məskunlaşmış fransızdilli əcnəbi vətəndaşlar oxuyurdu. Zamanla məktəbli sayında azərbaycanlıların payı da artmışdı. Məzunlar öz seçimlərinə uyğun olaraq təhsillərini Fransanın istənilən ali təhsil müəssisəsində davam etdirmək imkanı qazanırdı.

Bizimyol.info

İşəgötürən - əmək münasibətləri prosesində işçiyə vurduğu mənəvi və maddi ziyana görə məsuliyyət daşıyır. İşçilərə vurulan mənəvi ziyan dedikdə:işəgötürən,onun tabeçiliyində olan vəzifəli şəxs tərəfindən hər hansı üsulla işçinin şərəf və ləyaqətinin ləkələnməsi, ona böhtan atılması, alçaldılması, şəxsiyyətinin təhqir edilməsi, kollektiv arasında gözdən salınması məqsədi ilə barəsində həqiqətə uyğun olmayan, yalan məlumatlar yayması, habelə mənəviyyatına və əxlaq normalarına, milli qürur hissinə vurulmuş ziyan başa düşülür.
Azər Quliyev.
TEREF

Ekspert: “İnklüziv təhsil sahəsində biz 20 ildən artıqdır ki, yerimizdə sayırıq”

Son iki onillikdə ölkəmizdə əlillər üçün bərabər imkanların yaradılmasından çox danışılır. Amma onların çoxu hələ də maneəsiz mühit olmadığı üçün cəmiyyətdən təcrid olunub. Bəzi infrastruktur yaradılıb, lakin əsasən şəhərin mərkəzində və hətta bu, həmişə istifadəyə yararlı deyil.

Nəqliyyat problemləri də həllini tapmayıb. Xüsusi təhsilə ehtiyacı olan uşaqlar, illər əvvəlki həmyaşıdları kimi, əsasən ya xüsusi məktəblərdə, ya da evdə təhsil alırlar. Nəticədə, onlar ictimailəşmir, ehtiyac duyduqları bacarıq və təhsili almırlar ki, bu da onların müstəqil yetkin həyatına mane olur.

Azərbaycanda sağlamlıq imkanları məhdud uşaqların ümumi təhsil sisteminə daxil edilməsinə yönəlmiş layihələr uzun müddətdir ki, həyata keçirilir. 2005-ci ildə Təhsil Nazirliyi Azərbaycan Respublikasında xüsusi qayğıya ehtiyacı olan uşaqlar üçün 2005-2009-cu illər üçün təhsilin təşkilinin İnkişaf Proqramı əsasında, pilot layihə çərçivəsində bəzi şəhərlərdə inklüziv siniflərin təşkilinə başlayıb.

2015-2016-cı tədris ilində Təhsil Nazirliyi UNİCEF ilə birgə “İbtidai təhsil səviyyəsində inklüziv təhsilin tətbiqi” layihəsinin icrasına başlayıb. 2017-ci ildə “Azərbaycan Respublikasında sağlamlıq imkanları məhdud şəxslər üçün inklüziv təhsilin inkişafına dair 2018-2024-cü illər üçün Dövlət Proqramı” təsdiq edilib və bu, BMT kimi beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən müsbət qiymətləndirilib.

İnklüziv təhsil bütün şagirdlərə fayda verir. Onlar özlərindən fərqli olanlarla ünsiyyət qurmağı, daha tolerant və empatik olmağı öyrənirlər. Son vaxtlar məktəblərdə inklüziv siniflərin sayı artmaqdadır, lakin belə təhsil hələ də ehtiyacı olanların yalnız kiçik bir hissəsinə çatır. Belə ki, bu tədris ilinə paytaxtın 18 ümumi təhsil müəssisəsindən 160-a yaxın şagird cəlb olunub. Bu barədə Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsindən bildirilib ki, bu təhsil növü fiziki qüsurlu uşaqlarla sağlam uşaqların birgə təhsil almasına şərait yaradır.

Azərbaycanda Əlillərin Müstəqil Yaşam Mərkəzinin sədri Aydın Xəlilov mövzuya dair AYNA-ya təəssüf hissi ilə deyib ki, ölkədə heç bir QHT bununla bağlı layihə həyata keçirmir: “Bu, yalnız Elm və Təhsil Nazirliyi tərəfindən həyata keçirilir. Məndə olan məlumata görə, inklüziv siniflər çox azdır və ora yalnız yüngül formada əqli qüsurlu uşaqlar qəbul olunur. Əgər Bakıda cəmi 160 şagird belə təhsil alırsa, bu, çox az rəqəmdir, amma bu gün Azərbaycanda 70 minə yaxın qeydiyyatda olan var, qeydiyyatdan keçməyənləri götürsək, 100 mindən çox belə uşaq ola bilər”.

Ekspertin fikrincə, respublikada inklüziv təhsilin inkişafı prosesi 2002-ci ildən başlayıb: “O vaxtdan bəri dövlət proqramı çərçivəsində işlər aparılsa da, bütün ölkə üzrə təhsil müəssisələrinin əhatə dairəsinin genişləndirilməsinə töhfə verəcək qanunvericilik bazası və ya aktlar yoxdur. Deyə bilərik ki, biz bu sahədə 20 ildən artıqdır yerimizdə sayırıq və bu, kifayət qədər uzun müddətdir. Müvafiq kadrların hazırlanması, eləcə də bütün siniflərin və məktəb ərazisinin uyğunlaşdırılması çoxdan zəruri idi. Pedaqoji kollektivlə işləməklə yanaşı, bütün məktəblilərlə, eləcə də onların valideynləri ilə işləmək lazımdır”.

“İnklüziv təhsilin müəyyən qaydaları var ki, onlara əməl edilməlidir. Buna nail olmaq üçün çox iş görülməlidir, xüsusən də əlilliyi olan tələbələrin oxuduqları yerə və geri qayıda bilmələri üçün əlçatan mühit və nəqliyyat təşkil edilməlidir. Məktəb auditoriyasını da maarifləndirmək lazımdır, çünki uşaqlar hər gün müəyyən məsafə qət etməli, yol boyu müxtəlif insanlarla görüşməli olacaqlar. Və onlar heç kimin təhqir və lağ obyektinə çevrilməməlidirlər”, - deyə Xəlilov bildirib.

Onun sözlərinə görə, indiyədək Azərbaycanda bu qəbildən olan bütün pilot layihələr məktəblərin birinci mərtəbələrində həyata keçirilib: “Bu, o deməkdir ki, söhbət əsasən ibtidai siniflərdən gedirdi. Bu illər ərzində əlilliyi olan yetkinlik yaşına çatmayanların inklüziyasının ümumi əhatə dairəsi 500 nəfəri ötməyib. Normal orta ümumi təhsil almadan belə uşaqlar kollec və universitetlərə daxil ola bilməzlər. Bu, o deməkdir ki, onların iş tapmaq imkanlarına tam çıxışı olmayacaq. İnkişaf etmiş, həqiqətən də bir çox inkişaf etməkdə olan ölkələrdə əqli qüsurlu vətəndaşların təhsil almaq, kurslarda iştirak etmək hüququ var və onların məşğulluğu ilə dövlət məşğul olur. Eyni şey bizdə də tətbiq olunmalıdır”.

Müəllif: Elya Belskaya
ayna.az