“Azərbaycan Beynəlxalq Bankı” ASC-nin vəzifəli şəxsləri ilə əlbir olaraq cinayət törətməkdə təqsirləndirilən Dünyamin Xəlilov və Azad Cavadovun cinayət işi üzrə növbəti məhkəmə prosesi keçirilib.

Gununsesi.info bildirir ki, Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsində hakim Əli Məmmədovun sədrliyi keçirilən prosesdə “Azərbaycan Beynəlxalq Bankı” ASC-nin həbsdə olan sabiq sədri Cahangir Hacıyevin sürücüsü Aydın Mehdiyev ifadə verib. O, ifadəsində “Azərbaycan Beynəlxalq Bankı”ndan adına 3 dəfə kredit götürüldüyünü deyib:

“Cahangir Hacıyevin sürücüsü olmuşam. Mənə zəng elədi ki, sənədləri götürüb banka getməliyəm. Mən də getdim, 3 dəfə kredit kartı verdilər. İçində olan məbləğdən xəbərim olmayıb. 2017-ci ildə işdən çıxmışam”.

Hazırda həbsdə olan Cahangir Hacıyevin şahid qismində dindiriləcəyi gözlənilsə də o, məhkəmədə iştirak etməyib.

Qeyd edək ki, Gununsesi.info Hacıyevin məhkəməyə qatılması üçün 1 saylı Bakı İstintaq Təcridxanasına köçürüldüyünü yazıb.

Ancaq məhkəmədə məlum olub ki, Hacıyev istintaqa ifadəsini təsdiqləyib.
Onun prosesdə ifadəsi elan olunub.

Cahangir Hacıyev ifadəsində bildirib ki, bankdan götürülmüş milyonlarla manatlıq kreditlərin indiyədək ödənilməməsinə görə “Aqrarkredit” QSC məsuliyyət daşıyır.
Noyabrın 13-də məhkəmədə dindirilən şahidlər bildirib ki, onlar gedib Beynəlxalq Bankın müxtəlif filiallarında böyük məbləğdə kredit götürmələri haqda sənədlərə imza atıblar. Ancaq onlara pul verilməyib.
Məsələn, C.Hacıyevin sürücüsü işləmiş Aydın Mehdiyev deyir ki, Beynəlxalq Bankın rəhbərinin tapşırığıyla gedib kredit sənədlərini imzalayıb. Onun sözlərinə görə, adına kredit ayrılsa da, pulu bankdan almayıb:
“Bildiyimə görə, o kredit Əhmədlidəki tikinti işlərinə sərf olunacaqdı…”
Keçmiş deputat D.Xəlilovun rəhbərlik etdiyi tekstil fabrikində – “İntertekstil”də fəhlə işləmiş Abuzər Əliyev də bildirib ki, adına 500 min manat kredit rəsmiləşdirilib. Amma özünün bundan xəbəri olmayıb. 2015-ci ildə sağlamlığında problem olan uşağını Gürcüstana müalicəyə aparanda sərhəddə saxlanılıb. Onu Baş Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsinə aparıblar:
“İdarədə bilmişəm ki, adıma 500 min kredit götürülüb, amma ödənilməyib. 2010-cu ildə bir həftəydi işə girmişdim. Dedilər ki, şəxsiyyət vəsiqəni də götür, gedib bankda sənədlərə qol çəkəcəksən. Getdim, heç bilmədim ki, kredit məsələsinə qol çəkmişəm…”
Beynəlxalq Bankın keçmiş rəhbəri C.Hacıyev ifadəsində təsdiqləyib ki, müxtəlif adamların adına iri məbləğdə kreditlər rəsmiləşdirilib. Onun sözlərinə görə, ayrılan kreditlər mənimsənilməyib, ayrı-ayrı layihələrə, müəssisələrin açılışına sərf olunub.
“Həmin müəssisələrdən gələn gəlirlər hesabına 8 il ərzində kreditlər ödənilməliydi. Lakin 2015-ci ildə prezidentin fərmanıyla o müəssisələr “Aqrarkredit”in balansına verildi. Bu səbəbdən kreditlərin ödənilməməsinə görə “Aqrarkredit” məsuliyyət daşıyır”, – C.Hacıyevin sözləridir.
D.Xəlilov və A.Cavadov başqalarının adına kredit kimi götürülmüş 6 milyon 600 min manatı mənimsəməkdə ittiham olunur. Onların məhkəməsində Beynəlxalq Bank da zərərçəkmiş qismində tanınıb. Amma bankın nümayəndəsi 6.6 milyon manatlıq ziyanla razı deyil. O, iddia edir ki, dəymiş ziyanın məbləği 17 milyon 765 min manat olmalıdır:
“Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə İdarəsində bu cinayət işi üzrə istintaq dövründə Beynəlxalq Bankın zərərçəkmiş qismində tanınanması haqda qərarda da dəymiş ziyan 17 milyon 765 min göstərilib. Biz 6 milyon 600 min manatı qəbul eləmirik”.
“Aqrarkredit” QSC-nin nümayəndəsi də bu məhkəmədə mülki iddiaçı qismində iştirak edir. 2015-ci ildə Beynəlxalq Bankın problemli kreditlərinin həll olunmasından ötrü prezident fərmanıyla yaradılmış “Aqrarkredit”in nümayəndəsi deyir ki, onlar Beynəlxalq Bankın açıq qalmış kreditlərini ödəyiblər:
“Biz “Aqrarkredit” olaraq, bankın kreditlərini bağlamışıq. Bu səbəbdən həmin kreditlər bizə ödənilməlidir. Biz də 6.6 milyon manat ziyan məsələsilə razı deyilik. Hesab edirik ki, məbləğ 17 milyon 765 min olmalıdır”.
Prokuror isə bildirib ki, ziyanın məbləği artırılanda ittiham da ağırlaşır. Məhkəmə özbaşına ittihamı ağırlaşdıra bilməz. Çünki məhkəmə işə verilən ittiham çərçivəsində baxır:
“İttihamın ağırlaşdırılması üçün vəsatət verilməlidir ki, iş istintaqa qaytarılsın…”
Xatırladaq ki, Dünyamin Xəlilov və Azad Cavadova Cinayət Məcəlləsinin 179.3.2 (külli miqdarda mənimsəmə) maddəsilə ittiham verilib.
Son 8 ildə D.Xəlilov üçüncü, A.Cavadovsa ikinci dəfədir ki, Beynəlxalq Bank işi üzrə mühakimə olunur. Onların hər ikisi bundan öncə bir dəfə C.Hacıyevlə birlikdə mühakimə olunub.
C.Hacıyev də 2015-ci ildən bu yana iki dəfə hakim önünə çıxarılıb. İlk mühakimədə (2016-cı ildə) ona 15 il, A.Cavadova 10 il 6 ay həbs cəzası kəsilmişdi. İkinci dəfə (2019-cu ildə) onun cəzası 16 il 3 ayadək artırıldı. Həmin vaxt D.Xəlilov haqqında isə 14 il 6 aylıq hökm çıxarılmışdı.
Adları çəkilənlərin heç biri özünü təqsirli saymır. Hər üçü bildirir ki, Beynəlxalq Bankdan götürülən kreditlər müxtəlif layihələrin icrasına, müəssisələrin yaradılmasına yönləndirilib.

Banklar SMS xəbərdarlıq tarifini gələn aydan 2.5 dəfə artırmaq qərarı veriblər. Belə ki, əvvəllər 40 qəpiyə olan bu xidmət gələn aydan 1 manat olacaq. Vətəndaşa bankdan hansı halda SMS gəlir?
Vətəndaş həmin bankın müştərisi olanda. Həmin bankda maliyyə əməliyyatları, hesabları olanda, nağdlaşdırma, vəsait köçürmə və sair hallarda. Eyni zamanda bankın reklamları olanda müştərilərinə SMS göndərir. Niyə bu xidmət ümüumiyyətlə ödənişli olmalıdır? Axı vətəndaşın pensiya kartından, əmək haqqı kartına, depozit və ya sabit plastik kart hesabına qədər pulu o bankda olur. Həmin bank dövlət sifarişi ilə müvəkkil bank seçilir və buna görə 4 faizlik dövlətdən pul alır.
Eyni zamanda bankda pulu olan vətəndaş da banka hər dəqiqə üçün pul qazandırır Niyə bank SMS-i pulsuz etmək əvəzinə əksinə bahalaşdırır?
Təsəvvür edin ki, bir vətəndaş gün ərzində hər dəfə 10 manatdan 4 dəfə vəsait nağdlaşdırır. Bunun üçün bank müştərisinə hər dəfə SMS yollayır və ümumilikdə 4 manat vətəndaşın hesabından silinir.
Düzdür bu xidmətə qoşulmaq könüllüdür. Amma milyonlarla insan (pensiyaçı, əlil, sosial yardım alanlar, əmək haqqı alanlar) artıq bu xidmətə qoşulub və xidmət gələn aydan avtomatik olaraq yenilənəcək, daha doğrusu bahalaşacaq.
Bank sistemində başqa bir oxşar absurd da var. Məsəllən vətəndaş banka müraciət edir və kredit götürmək istəyir.
Bank kifayət qədər yüksək faizi olan kredit təklif edir. Amma kredit sənədləşməsi zamanı bank əlavə olaraq "komissiya haqqı" da alır, kredit istəyən vətəndaşdan. Əsaslandırma da belədir ki, kredit üçün müraciət edən vətəndaşla bağlı məlumatların toplanmasına işçilərimiz zaman və əmək sərf edir. Sual olunur, həmin o işçilərin başqa işi bankda divarları rəngləməkdirmi?
O işçilərə gördükləri işə uyğun əmək haqqı almırlarmı?
Mövzudan kənar olsa da mobil operatorlarla bağlı da eyni vəziyyətdir. Mobil operatorun "müştəri xidmətləri"nə telefon edib aqrar sektordan, neft sənayesindən yox elə mobil nömrəsi ilə bağlı məlumat almaq istəyən vətəndaşın hesabından da pul çıxılır.
Bütü bunların sözün həqiqi mənasında dünyada analoqu yoxdur.
Razi Abasbəyli
QEYD: Bu gün Azərbaycan bankları müştərilərə dünya praktikasında qəbul olunmuş qaydalar çərçivəsində (dost gözü ilə) deyil, sadəcə əllərinə keçşmiş bir yollunması vacib olan qaz kimi baxırlar. Sadə bir misal, reklamlarda hamımız bankların 10.9-dan başlayan və ya bir az yuxarı faizlərlə kredit verdiklərini bəyan etsələrdə, siz elə faizlə kreditləri heç bir bankdan götürə bilməzsiniz!!
Səhifəmiz hamı üçün açıqdır..
Teref. Xocanın Blogu

Böyük istehsalçılar tərəfindən almaz və brilyant qiymətlərini bərpa etmək üçün qeyri-adi sürətli həllər tapılıb.

Cebhe.info xəbər verir ki, bu barədə “Bloomberg” nəşri yazıb.

Qeyd olunur ki, bu ilin əvvəlindən almaz və digər daşların qiyməti 25-30 faiz ucuzlaşıb. Bu baxımdan qiymətlərin kəskin ucuzlaşması fonunda almaz şirkətlərinin nümayəndələri xüsusi tədbirlər görürlər.

Beləliklə, əvvəllər diqqətlə seçilmiş alıcılarla satışı ciddi şəkildə tənzimləyən brilyant korporasiyası “De Beers” çeviklik nümayiş etdirməyə başlayıb. Şirkət müqavilə şərtlərinə qoyulan məhdudiyyətləri aradan qaldırıb. Bundan əlavə, Rusiyanın ALROSA almaz hasilatı şirkətləri qrupu iki ay ərzində daş satışını dayandırıb.

Son bir neçə həftədə bölgələrdə quzu ətində ucuzlaşma olduğu deyilir.

Xezerxeber.az-ın məlumatına görə, bunu paytaxtda qəssabxana işlədən şəxslər də təsdiqləyiblər.

Ancaq hələlik ucuzlaşma Bakıda satılan ətə təsir etməyib. Yəni, indi də quzu əti 18 manata satılır.

Quzu ilə yanaşı, dana ətinin də qiyməti hələlik dəyişməyib. Bununla belə, bəzi qəssabxanalarda 15 manata satılan dana ətini bəziləri 14 manata təklif edir.
Satıcılar bildiriblər ki, əgər bölgələrdə quzu və dana əti uzunmüddətli ucuzlaşarsa, bu, mütləq paytaxtda satılan ətin qiymətinə də öz təsirini göstərəcək.

Ətraflı süjetdə:

“Bazara müdaxilə etmək doğru deyil. Əksinə, hökumət çalışmalıdır ki, ölkədə ərzaq bolluğu yaransın, daha ucuz məhsul istehsal olunsun və digər qonşu ölkələrdə olduğu kimi, Azərbaycanda ətin qiyməti əhali üçün əlçatan və münasib olsun”.

Bu sözləri Yenisabah.az-ala söhbətində kənd təsərrüfatı üzrə ekspert Vahid Məhərrəmov deyib.

O, ətin qiymətinin 1-2 AZN aşağı salınması bağlı yayılan xəbərlərdən sonra paytaxtın ət bazarlarındakı hazırkı vəziyyəti şərh edib.

Xatırladaq ki, hazırda qiymət azalması deyiləndən daha azdır və bir çox ət dükanlarında ətin kilosu 14 manata müştərilərə təklif olunur. Bildirək ki, əvvəllər bu qiymət 14 manat 50 qəpik civarında qərarlaşmışdı.

Öz növbəsində, V. Məhərrəmov qeyd edib ki, aparılan araşdırmalar onu göstərir ki, əksər ölkələr illik adambaşına beynəlxalq normaya uyğun ət istehsal edir:

“Ona görə də bu ölkələrdə ətin qiyməti Azərbaycanla müqayisədə 2 dəfə ucuzdur. Məsələn, Rusiya, Qazaxıstan və digər ölkələri buna misal göstərmək olar. Hətta Gürcüstanda belə ətin qiyməti Azərbaycana nisbətən xeyli aşağıdır. Əsas odur ki, ölkədə normaya uyğun məhsul istehsal olunsun. Belə olan zaman qiymətlər uyğun olacaq”.

“O ki qaldı hansısa ticarət obyektlərində ətin qiymətinin 50 qəpik-1 manat düşməsinə, bu, normal haldır. Çünki hər bir ticarət obyektinin özünün xərcləri var. İkincisi isə ümumiyyətlə, bazar iqtisadiyyatında yuxarıdan göstəriş verib qiymətləri inzibati qaydada aşağı salmaq düzgün deyil. Burada hökumətin işi ondan ibarət olmalıdır ki, o, monopoliyanı aradan götürsün. Əgər istehsalı lazımi səviyyəyə qaldıra, o cümlədən normaya uyğun olaraq ölkə əhalisinin ətlə təminatını təşkil edə biliriksə, deməli, bazardan monopoliya götürülməlidir”, – mütəxəssis əlavə edib.

Ekspert nümunə olaraq onu da vurğulayıb ki, azərbaycanlılar il ərzində 40 kiloqram ət istehlak edir:

“Bizdə idxalda monopoliya mövcuddur, indi də kəsimi ələ alıblar. Əgər əvvəllər hər bir qəssab kəsimi özü həyata keçirirdisə, indi bu, mərkəzləşib. Hətta rayonlarda da bu tendensiya özünü büruzə verir. Bu da ətin hər kiloqramına təxminən 1 manat əlavə edir”.

“Hökumət bu kimi süni baryerlər yaratmaq özü qiymət artımında bir vasitəçiyə çevrilib. İndi isə qiymətin aşağı salınması ilə bağlı elan edirlər. Yaxşı, bəs aşağı nə qədər salınmalıdır? Bu barədə hökumət bir qiymət deyə bilmir. Məsələn, 1 manat, yaxud manat yarım aşağı salınsın – bu, yoxdur. Ola bilər ki, hökumət kimlərəsə tapşırıq verir ki, bu şəxslər də qəssablara və ət satışı ilə bağlı sahibkarla tapşırıq versin ki, qiymətlər düşsün. Amma hər sahibkar bu məsələdə öz xərcinə uyğun yanaşır və qiyməti ona uyğun elan edir”, – müsahibimiz fikirlərini tamamlayıb.

Hesablama Palatası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi yanında Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun (DSMF) 2024-cü il büdcəsi haqqında qanun layihəsinə rəy verib.

Sənəddə deyilir ki, Fondun gələn il gözlənilən 6 919,9 milyon manat məbləğində gəlirlərinin 5 288,1 milyon manatı və yaxud 76,4%-i məcburi dövlət sosial sığorta haqlarının hesabına formalaşacaq.

Bu, 2023-cü ilin təsdiq olunmuş proqnozu ilə müqayisədə 5,7% çoxdur.

Gələnilki gəlirlərin 1 392 milyon manatını (5,2% az) dövlət büdcəsindən transfert, 227 milyon manatını qalıqdan xərcə yönəldilmiş vəsait, 12,7 milyon manatını (0,8% çox) isə sair gəlirlər təşkil edəcək.

Beləliklə, 2024-cü ildə DSMF-nin büdcədən asılılığı 20,1% təşkil edəcək ki, bu da 2023-cü ilə nisbətən 3,3 faiz bəndi azdır.

İqtisadçı-ekspert Rövşən Ağayev hesab edir ki, DSMF-nin büdcəsi şəffaf tərtib edilmir: "Bu, özünü həm gəlirlər, həm də xərclər hissəsində göstərir.

Məsələn, gəlirlər hissəsində dövlət və özəl sektordan yığımları ayrıca göstərmək mümkündür, amma etmirlər.

Əvəzində "büdcə" və "qeyri-büdcə" sektorları bölgüsündən istifadə edirlər. Niyə belə edirlər? Çünki "qeyri-büdcə" sektoru bütün özəl və dövlət şirkətlərinin hamısını əhatə edir.

Onların hər biri üzrə ödəmələri ayrıca versələr, məlum olacaq ki, Fondun gəlirlərinin hər 100 manatından azı 75 manatı dövlət sektorunda (büdcə təşkilatları+dövlət müəsssiləri+ büdcə transfertləri) formalaşır.

Xərclərə gəldikdə, pensiya növləri üzrə (yaşa, əlilliyə və ailə başçısına itirməyə) fondun xərcləri ayrıca göstərilə biləcəyi halda göstərilmir”.

Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin sonuncu iclasında “Vergi Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi haqqında” qanun layihəsi müzakirə olundu. Müzakirələrdə çıxışım zamanı vergi siyasəti ilə bağlı bir sıra məqamlara toxundum. Öncə qeyd etmək lazımdır ki, Dövlət Vergi Xidməti ilə son illər faydalı əməkdaşlıq mühiti formalaşıb ki, bu da qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsinə xüsusi töhfə verir.

Bu barədə millət vəkili Vüqar Bayramov qeyd edib.

Millət vəkili bildirib ki, layihədə müzakirə edilən məsələlərdən biri Azərbaycanda vətəndaşların 200 manata qədər aylıq faiz depozit gəlirlərinin vergidən azad olunması ilə bağlı olub:

“Layihəyə əsasən, vətəndaşların banklarda milli valyutada 18 ay və daha çox müddətə yerləşdirilən depozitləri üzrə əldə etdikləri faiz gəlirləri vergidən tamamilə azad olunacaq. Qeyd etdim ki, əmanət faizləri ilə bağlı təklif olunan güzəştin məbləği azdır, onun artırılması məqsədəuyğudur. Təklif etdim ki, 200 manata qədər deyil, minimum əmək haqqı məbləğində aylıq faiz gəlirləri vergidən azad edilsin. Bu, bankda depozit saxlanılmasını təşviq edə bilər. Digər tərəfdən, oktyabrın 1-nə Azərbaycan banklarında 12,7 milyard manat əmanət olub ki, onun da təxminən yarısı 4 bankın payına düşüb. Həmin banklarda da illik faizlər orta hesabla 6% və daha aşağıdır. Buna görə də güzəşt məbləğinin artırılmasına ehtiyac var”.

Bayramov qeyd edib ki, banklar ilə bağlı ikinci təklif etdiyi məqam sahibkarların bank hesablarında vergi sərəncamlarının qoyulması ilə əlaqədardır:

“Belə ki, sahibkarın vergi borcu olan zaman onun bütün hesablarına sərəncam qoyulur və nəticədə bu, sahibkarın fəaliyyətinə neqativ təsir göstərir. Məsələn, sahibkarın 3 bankda hesabı varsa və 40 min manat borcu varsa, onda onun hər 3 bankdakı hesabına sərəncam göndərilir. Halbuki, bir hesabında 40 min manatdan daha çox vəsaiti olarsa, sadəcə o hesaba sərəncam qoyulması yetərli olur. Buna görə də təklif etdim ki, belə hallarda digər hesablara sərəncamlar göndərilməsin və sahibkar o vəsaitlərindən istifadə edə bilsin”.
Ətraflı

Millət vəkili həmçinin, minimum əmək haqqının gəlir vergisindən azad olunması təklifini irəli sürüb:

“Hazırda fiziki şəxslərin əmək haqqlarının 200 manat olan hissəsi vergidən azaddır və bu baxımdan daha yaxşı olar ki, minimum əmək haqqı məbləğində hissə vergidən azad olunsun. Bu gün dünyanın əksər ölkələrində minimum əmək haqqı vergiyə cəlb olunmur. Minimum əmək haqqı alan vətəndaşlarımızın az təminatlı insanlarımız olduğunu nəzərə alaraq onların gəlirlərinin vergiyə cəlb olunmamasını təklif etdim.

Əmək haqqı ilə bağlı digər məqam fiziki şəxslərin gəlir verigisində diferensial 2500 manatın artırılması ilə bağlıdır. Belə ki, mövcud qanunvericiliyə əsasən, fiziki şəxslərin göstərdiyi xidmətlərə (işlərə) münasibətdə gəlir vergisi vergi tutulan aylıq gəlirin məbləği 2500 manatadək olduqda 200 manat vergidən azad olunur, bundan sonra qalan məbləğin 14 faizi vergiyə cəlb edilir. 2500 manatdan çox olduqda isə bu məbləğin 350 manatı vergidən azad olunur, qalan məbləğin 25 faizi vergiyə cəlb olunur. 2500 manatlıq hədd 2013-cü ildən etibarən tətbiq edilir. Ötən 10 illik inflyasiya səviyyəsini nəzərə aldıqda real olaraq bu məbləğ iki dəfəyə yaxın artırılmalıdır. Bu baxımdan, təklif edirəm ki, 2500 manat ən azı 4000 manatadək artırılsın. Bununla da 2500 manatdan 4000 manatadək olan gəlir 25 deyil, 14 faizlə vergiyə cəlb olunsun.

Müzakirələr zamanı güzəştlərin maliyyə yükünün hesablanması metodologiyasının təkmilləşdirilməsi, sektoral və eləcə də rəqabətə təsirlərin müəyyənləşdirilməsi ilə bağlı da təkliflərimiz təqdim olundu”.