Ləğv prosesində olan “Muğanbank”ın sığortasız əmanətləri təxminən 102 milyon manat təşkil edir.
Azərbaycan Mərkəzi Bankının sədri Taleh Kazımovun bu gün verdiyi açıqlamaya görə, həmin məbləğin 76 milyonu fiziki şəxslərə məxsusdur.
Taleh Kazımov bildirib ki, sözügedən 72 milyonun 61 milyonu bir nəfərindir: "Yerdə qalan 24 milyon hüquqi şəxslərin pullarıdır. Onun da 50 faizi 2 şirkətindir".
Maraqlıdır, "Muğanbank"da 61 mlyon sığortasız əmanəti olan şəxs kimdir?

Bakupost.az bununla bağlı araşdırma aparıb. Əldə etdiyimiz məlumata görə, "Muğanbank"dakı sığortsız əmanətin təxminən 80 faizi, başqa sözlə, həmin 61 milyon manat sözügedən bankın sahibi, "Odlar Yurdu" Universitetinin rektoru Əhməd Vəliyevin ailəsinə məxsusdur.
Muğanbank”ın səhimləri rəsmi olaraq Elmir Maqbet oğlu Mehdiyevə (67,74%), Vəfa Əhməd qızı Vəliyevaya (10,65%) və Fəridə Cahandar qızı Mehdiyevaya (10,03%) məxsus idi.
Qeyd edək ki, Elmir Mehdiyev Əhməd Vəliyevin kürəkəni, Vəfa Vəliyeva isə qızıdır.
Vaxtilə Elmir Mehdiyevin atası Maqbet Mehdiyev də bankın səhimlərinin bir hissəsinin sahibi idi. 2022-ci ildə dünyasını dəyişməsindən sonra ona məxsus səhmlər qohumlar arasında bölüşdürülüb.
Bəzi məlumatlara görə isə sonradan bankın payının böyük hissəsi Odlar Yurdu Universitetinin rektoru, sabiq deputat Əhməd Vəliyevin oğulları – Samir və Munir Vəliyevlərə ötürülüb. Nəticədə Vəliyevlərin Bankdakı payı 10,65%-dən 88,33%-ə, Mehdiyevlərin payı isə 89,35%-dən 11,67%-ə dəyişib.
Xatırladaq ki, Mərkəzi Bankının İdarə Heyətinin 18 oktyabr 2023-cü il tarixli Qərarı ilə “Muğanbank” ASC-nin lisenziyası ləğv olunub.
Məsələ ilə bağlı verilən rəsmi açıqlamada qeyd olunur ki, məcmu kapitalının miqdarının banklar üçün müəyyən edilmiş minimum miqdarından az olduğuna, məcmu kapitalının adekvatlıq əmsalının 3 faizdən az olmasına, cari fəaliyyətini etibarlı və prudensial qaydada həyata keçirmədiyinə, habelə bankın daxili idarəetmə və nəzarət prosedurları adekvat olmadığına görə “Banklar haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 16.1.6-cı, 16.1.7-ci, 16.1.9-cu, 16.1.18-ci, 57-ci və 61.1-ci maddələrinə əsasən “Muğan Bank” ASC-nin lisenziyası 19 oktyabr 2023-cü il tarixindən etibarən ləğv edilib, banka müvəqqəti inzibatçı təyin edilib və bankın müflisləşmə yolu ilə ləğv edilməsi barədə məhkəməyə müraciət olunub.

Azərbaycanda vətəndaşların “ƏDV geri al” (ƏDV cash-back) mexanizmi üzrə əldə etdiyi gəlirlərin vergidən azad edilməsi qanuniləşir.

Milli Məclisin deputatı Vüqar Bayramov Trend-ə açıqlamasında bildirib ki, bununla bağlı Vergi Məcəlləsinə dəyişiklik təklif edilir.

O qeyd edib ki, Vergi Məcəlləsinə təklif edilən dəyişikliyə əsasən, “ƏDV geri al” mexanizmi üzrə əldə edilən gəlirlər vergiyə cəlb edilməyəcək.

“Düzdür, 2023-cü və əvvəlki illərdə də bu gəlirlərə vergilər tətbiq olunmurdu, çünki dövlət bu sahədə təşviq siyasəti həyata keçirirdi. Vergi Məcəlləsinə təklif edilən dəyişikliyə əsasən, həmin gəlirlərin vergidən azad olunması qanuniləşir və onun hüquqi bazası formalaşdırılır.

Bu da imkan verəcək ki, həmin gəlirlər növbəti ildən etibarən vergidən azad edilməsi Vergi Məcəlləsində öz əksini tapsın”, – deyə o əlavə edib.

Qeyd edək ki, ƏDV-nin geri qaytarılması layihəsi üzrə ticarət və ictimai iaşə obyektlərində, tibb müəssisələrində və özəl tibbi praktika ilə məşğul olan fiziki şəxslərə ödənilmiş ƏDV məbləğinin nağdsız ödənişlər üzrə 17,5%-i, nağd ödənişlər üzrə 5%-i, işğaldan azad edilmiş ərazilər daxilində mehmanxanalarda (hotellərdə) ödənilmiş ƏDV məbləğinin isə nağdsız ödənişlər üzrə 30%-i, nağd ödənişlər üzrə 5%-i geri qaytarılır.

2024-cü ildə Azərbaycanda gömrük ödənişlərinin təkmilləşdirilməsi nəzərdə tutulur.

Bu barədə Maliyyə Nazirliyi xəbər verir.

Məlumata görə, daxili istehsalda istifadə olunan, yerli istehsalı mövcud və yaxud səmərəli olmayan bir sıra xammal və aralıq malların idxalına tətbiq olunan gömrük rüsumlarının 1 yanvar 2024-cü il tarixindən 7 il müddətinə “0” dərəcəyə endirilməsi, bir sıra əsas vəsaitlərin idxalında ƏDV-dən azad olunmanın tətbiq edilməsi planlaşdırılır.

Biletlərinin baha olmasına görə tez-tez tənqid olunan "Azərbaycan Hava Yolları" QSC (AZAL) 2022-ci ili 110 milyon 620 min manat xalis mənfəət ilə başa vurub.

Dövlət aviaşirkəti 2021-ci ili 67 milyon 547 min manat xalis zərər ilə bağlamışdı.

Beləliklə, ötən il AZAL zərərdən mənfəətə keçib. AZAL-ın xalis zərəri 2019-cu ili 78 milyon 770 min manat, 2020-ci ili isə 76 milyon 415 min manat təşkil etmişdi. AZAL-ın daşımalar üzrə və digər gəlirləri 2021-ci ildə 491 milyon 750 min manat ikən, 2022-ci ildə 1 milyard 149 milyon 954 min manata yüksəlib (658 milyon 204 min manat və ya 2,3 dəfə artıb).

Həmçinin ötən il AZAL dövlətdən 108 milyon 809 min manat subsidiya alıb. Şirkət 2021-ci ildə dövlətdən 98 milyon 909 min manat subsidiya almışdı.

Qeyd edək ki, 2019-cu ildə şirkətin gəlirləri 1 milyard 8 milyon 459 min manata çatdıqdan sonra, 2020-ci ildə 335 milyon 236 min manata düşmüşdü.

Xatırladaq ki, Hesablama Palatası "Azərbaycan Hava Yolları" QSC-də (AZAL) apardığı dövlət əmlakının və dövlət vəsaitlərinin idarə olunmasının auditinin nəticələriə əsasən nöqsanlar aşkarlanmışdı. Qeyd edək ki, bir müddət öncə ölkə başçısının sərəncamı ilə AZAL-ın rəhbəri Cahangir Əsgərov vəzifəsindən azad edilmişdi. Həmin vəzifənin icrası AZAL-ın birinci vitse-prezidenti Samir Rzayevə həvalə edilib.

Ötən dövrdə davamlı olaraq zərər edən AZAL- ın təyyarə biletlərini daha da bahalaşdırması vətəndaşlar tərəfindən daim etirazla qarşılanıb. Hazırda isə şirkətin mənfəət əldə etməsi təəccüb doğurur.

Ötən dövrdə AZAL-ın ili zərərlə başa vurması köhnə rəhbərliyin “fəaliyyətinin” nəticəsidirmi?

İqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli Cebhe.info-ya bildirdi ki, bu yaxınlarda AZAL-ın prezident vəzifəsini icra edən Samir Rzayevlə bu istiqamətdə məsələləri müzakirə ediblər:

“Belə məlum oldu ki, xərcləri azaldıblar. Yəni orada çox sayda izafi xərclər var idi. Yəni lazım olmayan xərclərin şişirdilməsi var idi ki, bu da ziyanla işləmək üçün əsas yaradırdı. Yəni gəlir çoxaldıqca qəsdən boş xərclər də artırılırdı. Köhnə rəhbərlik zamanında xərc hissəsi şişirdilirdi ki, bu da AZAL-ın ziyanla işləməsinə səbəb yaradırdı. İndiki rəhbərliyin bildirdiyinə görə, hazırda onların xətti ondan ibarətdir ki, izafi, artıq xərcləri azaltsınlar.

İlkin hesabatda görünən odur ki, xərclərin ciddi azalması prosesinə görə mənfəətə çıxmaq mümkün olub. Bu xərclərin azaldılması tendensiyası davam etdikcə istər-istəməz qiymətlərə də təsir etməlidir. Çünki AZAL mənfəətlə işləməyə başlayırsa və xərcləri azalırsa, demək, daşımaların maya dəyəri aşağı düşür. Bu zaman da biletlərin qiymətinə müsbət təsir göstərməlidir”.

Ekspert bildirib ki, təyyarə biletlərinin qiymətləri enməlidir:

“Uzun illərdir ki, əhalinin ciddi narazılığı olan bu qiymət siyasətini dəyişdirmək üçün əsaslar yaranır. Bu ilin sonunda eyni parametrlər təkrarlanacaqsa, mənfəətlə işləmək prosesi davam edəcəksə, yeni komanda ən azından bu istiqamətdə irəliləyir. Hara qədər irəliləyə biləcək, hansı ciddi dəyişikliklərə səbəb olacaq, bunu zaman göstərəcək.

Ancaq xərclərin azaldılması, maya dəyərinin aşağı salınması, işlərin bu istiqamətdə aparılması və bu yolla da mənfəətin artırılması doğru yoldur. Bu ilin rəəqmləri də ötən ilin rəqəmlərini təsdiqləsə demək bu istiqamət doğrudur”.

Nigar Abdullayeva

Oktyabrın 30-da “Konstitusiya” Araşdırmalar Fondu (KAF) tərəfindən “Azərbaycanda ictimai iştirakçılıq praktikası və mövcud qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi” mövzusunda dəyirmi masa keçirilib. Müzakirələr Qeyri Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə yardımı ilə Fondun icra etdiyi “Vəzifəli şəxslərin ictimaiyyət qarşısında hesabatlılığı mexanizminin yaradılmasına dəstək verilməsi məqsədilə tədbirlərin təşkili, məqalələrin və hesabatın hazırlanması” layihəsi çərçivəsində baş tutub.

Tədbirdə Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin, Ədliyyə, Maliyyə, İqtisadiyat nazirliklərinin, Baş Prokurorluğun nümayəndələri, İctimai şura sədrləri, üzvləri daxil olmaqla 30-dan çox QHT təmsilçisi iştirak edib.

“Konstitusiya” Araşdırmalar Fondunun prezidenti, Azərbaycan Açıq Hökumət Platformasının koordinatoru Əliməmməd Nuriyev layihə haqqında məlumat verərək vəzifəli şəxslərin ictimaiyyət qarşısında hesabatlılığı ilə bağlı beynəlxalq praktika, milli qanunvericilik, bu məsələlərlə əlaqədar aparılmış müzakirələr, QHT-lərin təşəbbüsləri barədə fikirlərini bölüşüb. Qeyd edib ki, layihə çərçivəsində KAF tərəfindən vəzifəli şəxslər tərəfindən təqdim olunacaq gəlir bəyannamələrinin forması layihəsi, həmçinin qanunvericiliyə əlavə dəyişikliklərlə əlaqədar qanun layihəsi, xarici təcrübənin analizi və tövsiyələr hazırlanıb.

Layihənin ictimai əsaslarla eksperti Zaur İbrahimli maliyyə xarakterli məlumatların təqdim edilməsi forması layihəsini, təqdim olunma mexanizmi ilə əlaqədar qabacıl təcrübənin xülasəsini, mövcud qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi istiqamətində təklifləri təqdim edib.

Dövlət qurumları və QHT nümayəndələri təqdimat zamanı səslənilən fikirlər və təkliflərlə bağlı öz rəy və tövsiyələrini diqqətə çatdırıblar. Ə.Nuriyev müzakirələr zamanı səsləndirilən qeydlər nəzərə alınmaqla hazırlanmış hesabatın və təkliflərin müvafiq dövlət qurumlarına təqdim ediləcəyini və açıq internet resurslarda yerləşdiriləcəyini bildirib.

Ə.Nuriyev dövlət orqanları ilə QHT ekspertlərinin bu mövzuda ekspert müzakirələrinin təşkil edilməsiylə bağlı təkliflərin həyata keçirilməsi üçün səy göstəriləcəyini də açıqlayıb.