 |
|
|
Azərbaycanla əlaqələndirilmiş şəkildə Laçın-Xankəndi və Ağdam-Xankəndi yollarından paralel istifadə edilməsi təklifi uzun müddətdir ki, Azərbaycan tərəfindən irəlilədilir və müxtəlif səviyyələrdə geniş müzakirə olunurdu. Təəssüf ki, əldə edilmiş razılıqlara və beynəlxalq tərəfdaşların çağırışlarına baxmayaraq, Ermənistan və onun tərəfindən Qarabağ bölgəsində yaradılmış qondarma rejim belə keçidin təşkilinə mane olurdu.
Bunu Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat katibi Ayxan Hacızadə Ağdam-Xankəndi və Laçın-Xankəndi yollarından eyni zamanda istifadə ilə bağlı yerli medianın sualına cavablandırarkən deyib.
"Bu gün BQXK Azərbaycan tərəfinə müraciət edərək qarşı tərəfin 18 sentyabr tarixində Ağdam-Xankəndi və Laçın-Xankəndi yollarından paralel olaraq yüklərin qəbuluna razı olduğu barədə ilkin məlumat verib. Yaxın zamanlarda BQXK tərəfindən Azərbaycan tərəfinə bu barədə rəsmi nota təqdim edilməsi gözlənilir. Əvvəllər də qeyd edildiyi kimi, Azərbaycan tərəfi ölkəmizin qanunvericiliyinin tələblərinə riayət olunmaqla, Ağdam-Xankəndi və Laçın-Xankəndi yollarından paralel istifadənin təşkilinə hazırdır", - XİN rəsmisi bildirib.
Xəbər verildiyi kimi, Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində yaşayan erməni sakinlərə yüklərin iki istiqamətdən çatdırılmasına dair razılıq əldə olunub.
APA-nın məlumatına görə, Qarabağdakı separatçı rejim açıqlama yayaraq "Azərbaycan dövlət nömrə nişanlı yük maşınları ilə Azərbaycan istehsalı heç bir məhsulu qəbul etməyəcəklərini bəyan ediblər".
Guya Xankəndidə "humanitar böhran"ın yaşandığını iddia edən və bunu dünyaya car çəkən ermənilərin "Azərbaycan istehsalı heç bir məhsulu qəbul etməyəcəklərini bəyan etmələri" daha bir rasizm nümunəsidir.
Əgər həqiqətən də humanitar yardıma ehtiyac varsa, məhsulun harada istehsal edilməsinin heç bir əhəmiyyəti olmamalıdır.
Bu davranışları ilə separatçılar vəziyyəti daha da gərginləşdirmək istəyirlər.
Xatırladaq ki, BQXK-nın Xankəndi ofisi və Rusiyanın Qarabağdakı sülhməramlı qüvvələrinin komandanlığı arasında humanitar yüklərin Laçın dəhlizi ilə yanaşı, Ağdam - Xankəndi yolları vasitəsilə çatdırılmasına dair razılıq əldə olunub.
Həmçinin əlavə olunub ki, yüklər BQXK-nın maşınları ilə daşınacaq.
"İkinci Qarabağ müharibəsində iştirak etmişəm. Xankəndidən Yerevana gedirəm və bir daha geri qayıtmaq fikrim yoxdur".
DİA.AZ bildirir ki, bu fikirləri “Report”un Laçına ezam olunmuş əməkdaşına açıqlamasında Seyran Aqambekyan deyib.
O, İkinci Qarabağ müharibəsində qardaşını itirdiyini bildirib: "Mən üç il bundan əvvəl Qarabağda hərbi xidmətdə olmuşam. Daha doğrusu, Martunidə (Xocavənd - red.). İkinci Qarabağ müharibəsinin iştirakçısıyam. Döyüşlərdə yaralanmamışam. Lakin ailə üzvlərimdən qardaşım döyüşlərdə həlak olub. Valideynlərim hələ ki Xankəndidədir. Lakin özüm Yerevana gedirəm. Çox güman, bir daha geri qayıtmayacağam".
Ermənistan teleqram kanalları xəbər verir ki, sentyabrın 11-də və 12-də 500-dən çox gənc və orta yaşlı kişi Qarabağın ermənilər yaşayan hissəsini tərk edərək rus sülhməramlılarının müşayiəti ilə Laçın sərhəd-keçid məntəqəsindən keçərək Ermənistana gedib.
Qarabağdan gedənlər “tələbələr”, “Rusiya Federasiyasının vətəndaşları”, “xəstələr” və s. kimi təqdim olunub.
Öz növbəsində Azərbaycan teleqram kanalları bildirirlər ki, sentyabrın 13-də daha 183 nəfər Qarabağdan Ermənistana gedib. Yəni, Ermənistanın 155, Rusiyanın 26, Ukraynanın 2 vətəndaşı Qarabağı Laçın sərhəd-keçid məntəqəsindən tərk edərək, Xankəndi-Göris istiqamətində gediblər.
Eyni zamanda, erməni KİV-lərinin, xüsusən də “Fakt” qəzetinin yazdığına görə, Rusiya “sülhməramlı” qüvvələrinin müvəqqəti yerləşdiyi zonada panika və ruh düşkünlüyü əhval-ruhiyyəsi hökm sürür.
Bir vaxtlar “Arsax uğrunda mübarizənin ön sıralarında” olduqlarını iddia edən bir sıra yerli “ağır fiqurlar” “Artsaxda prezident seçkiləri”ndən sonra geri çəkilirlər.
Məsələn, onların arasında Araik Arutyunyanın “prezidentliyi” dövründə “prezident yanında anti-böhran şurasının sədri” olmuş Tiqran Petrosyan da var. Petrosyan açıq şəkildə bəyan edir ki, o, “Artsaxdan” çıxmaq üçün humanitar dəhliz yaradılmasını tələb edir. Bu bəyanat böyük rezonans doğurub: axı indiyə qədər “Artsaxı ermənilərdə saxlamaq” üçün döyüşmək tələb olunurdu, amma indi “arxadan bıçaq zərbəsi” vurulur. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, Tiqran Petrosyan bunu açıq şəkildə bəyan edib.
Erməni KİV-lərinin yazdığına görə, “Artsaxdakı humanitar dəhlizlə bağlı ictimai və qeyri-rəsmi səviyyədə tezislər əsasən Nikol Paşinyanın o zaman yaratdığı və rəhbərlik etdiyi qruplar tərəfindən hazırlanıb”. Üstəlik, bu cür xütbələr səsləndirən eyni dairələr panika yaratmağa çalışırlar. Qəzetin yazdığına görə, separatçıların “təhlükəsizlik qüvvələri” bu cür ictimai çağırışların və əhali arasında çaxnaşma yaradan bu cür addımların qanunsuz hərəkət kimi qiymətləndiriləcəyi və sərt tədbirlər görüləcəyi barədə xəbərdarlıq ediblər.
Beləliklə, kişi cinsindən olan orta yaşlı ermənilərin kütləvi şəkildə Qarabağı tərk etməsi ilə bağlı sual yaranır – bu nədir? Qaçış? Kimsə əmr verib? Ola bilər ki, Bakının çoxdan çıxarılmasını ləğv edilməsini tələb etdiyi “Artsax Müdafiə Ordusu”nun üzvləri mülki şəxslər adı altında Qarabağı tərk edirlər? Yəni, separatçılar, “sülhməramlılar” və Bakı arasında hansısa gizli razılaşma əsasında məhz bu “ordunun” ləğv edilməsi prosesinin başlaması ola bilərmi?
DİA.AZ-ın məlumatına görə, tanınmış politoloq, Şərq-Qərb Araşdırmalar Mərkəzinin direktoru Ərəstun Oruclu hesab edir ki, hazırda Qarabağı tərk edən o gənclər ya həqiqətən də hansısa qanunsuz silahlı birləşmələrin üzvləridir, ya da Ermənistan vətəndaşları, Ermənistan ordusunun əsgərləridir.
“Bu gün vəziyyət o dərəcədə gərgindir ki, müharibə və ya hansısa toqquşma başlaya bilər”, – o, Press Kluba açıqlamasında deyib: “Həmin adamlar əsir düşmək riski ilə üz-üzə qalıblar. Belə olan halda Ermənistan Respublikasının bu gün Qarabağda, Azərbaycan ərazisində heç bir silahlı qüvvələrinin olmadığı, rəsmi İrəvanın bu siyasətdə iştirak etmədiyi, hətta Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıdığı kimi oyunu sabun köpüyü kimi partlaya bilər. Bu bir səbəb ola bilər.
Başqa bir səbəb o ola bilər ki, separatçı rejim ya Rusiyanın yalançı “sülhməramlılarının” diktəsi ilə, ya da onlarla əməkdaşlıq edərək, həqiqətən də Azərbaycana qarşı hansısa hərbi təxribatlar hazırlayır.
Məncə, ikinci versiya daha inandırıcıdı. İnsanlar bəlkə də qarşıdan daha bir ciddi qarşıdurmanın gəldiyini anlayırlar, onun itkisiz ötüşməyəcəyini başa düşürlər. Və sadəcə olaraq, gəncləri, övladlarını, oğullarını oradan çıxarırlar ki, müharibə oduna düşməsinlər, canlarını qurtarsınlar. Belə başa düşürəm ki, iki versiyadan biridir”.
Bununla belə, ekspert yuxarıda qeyd etdiyimiz versiyanı da nəzərdən keçirməyə layiq olan variant hesab edir. “Bu, ictimaiyyətə açıqlanmayan üçtərəfli razılaşmaya əsasında “Artsax müdafiə ordusunun” buraxılmasının əlaməti də ola bilər. Amma bu halda həmin adamları mütləq Ermənistana aparmağa ehtiyac qalmazdı. Onlar qala da bilərdilər. Yəni, elə etmək olardı ki, qeyri-qanuni ordunun buraxılması ilə bağlı dəlillər açıq şəkildə nümayiş etdirilməsin. Bu versiyanı da istisna etmirəm. Amma hesab edirəm ki, mənim irəli sürdüyüm fərziyyələr daha inandırıcıdır”, – Oruclu fikrini tamamlayıb.
Qarabağa Artsax deyən, 2020-ci ildə erməni Nadine Arslanianla evlənən, hazırda korrupsiya qalmaqalına görə istintaq altında olan senator Bob Menendez-a belə deyir: “İlham Əliyev Qarabağ (Artsax) ermənilərini aclıqla və ya aclıq təhlükəsindən doğan ölümlə özünə, öz iradəsinə tabe etmək cəhdində olduğu üçün dəhlizi açmaq istəmir”.
İrəvanda fəaliyyət göstərən ingilisdilli “evnreport.com” saytı “U.S. Warns Baku But “Why Is Aliyev Not Opening the Corridor”?” (ABŞ Bakıya xəbərdarlıq edir, ancaq nədən “Əliyev dəhlizi açmır”?) adlı yazı təqdim edib.
Sentyabrın 14-də ABŞ Senatının Xarici Əlaqələr Komitəsində dövlət katibinin köməkçisi vəzifəsini icra edən Yuri Kimin yeganə şahid qismində iştirakı ilə “Dağlıq Qarabağdakı böhranın qiymətləndirilməsi” adlı dinləmə keçirilib. Dinləməyə Amerika Erməniləri Milli Komitəsinin sevimlisi senator Bob Menendez sədrlik edib. “Evnreport.com” saytı həmin dinləmənin stenoqramını yayıb.
Cənab senator onu da qeyd edib ki, Laçın dəhlizi bağlanan qədər hər gün oradan 120 yük maşını keçib.
Əlbəttə, say haqqında nəsə demək çətindir. Ancaq dəqiq olan odur ki, Ermənistan, Rusiya və İranın yük maşınları heç bir yoxlamdan keçmədən Qarabağa girib-çıxırdı. Qarabağın ermənilər yaşayan ərazisi faktiki olaraq Azərbaycanın nəzarətindən kənarda qalmışdı. İndi isə hər şey kontrol altındadır və bu həm erməniləri, həm də erməniyanları narahat edir. Ona görə də Bob Menendz-a kimi quzğunları qabağa veriblər.
Bob Menendez-a deyir: “Gəlin rejimin suları bulandırmaq cəhdinə aldanmayaq. Prezident Əliyev deyir ki, o, “etnik təmizləmə təşkil etmir”, amma o, məhz bu işlə məşğuldur. Humanitar yardımdan istifadə etməklə o, Artsax xalqını ya siyasi baxımdan təslim olmağa məcbur etmək, ya da onları aclıqdan öldürmək məqsədi güdür. Və İlham Əliyevin sərhəd boyu qüvvələr topladığını nəzərə alsaq, biz hərbi əməliyyatlara qarşı ayıq olmalıyıq”...
Son bir il ərzində Birləşmiş Ştatlar Ermənistan və Azərbaycan arasında daha uzun, daha davamlı sazişin əldə olunmasına yardım edir. Mən regionda bütün insanların davamlı sülhü, təhlükəsizliyi və əsas hüquqlarını təmin edən istənilən səyləri dəstəkləyirəm. Amma reallıq belədir - bu danışıqların bir iştirakçısı etnik təmizləmə kampaniyası aparır, bununla da söhbətin mənası itir.
Ona görə də ümid edirəm ki, dinləmədə iştirak edən Yuri Kimin Dağlıq Qarabağdakı ermənilərin təcili humanitar böhranını yüngülləşdirmək üçün hansı variantlarımızın olduğunu düşündüyünü bizə deyəcək. Bakıda hökuməti nəhayət Laçın dəhlizi ilə çıxışı açmağa məcbur etmək üçün hansı variantlarımız var? Əliyevi növbəti münaqişəyə başlamaqdan çəkindirmək üçün nə edirik? Nəyə görə biz hamımızın razılaşa biləcəyimiz fəaliyyətə görə sanksiyaları daha açıq şəkildə nəzərdən keçirmirik?
Biz çoxdandır ki Əliyevlə bağlı məsələlərdən yayınmağa çalışmışıq. Mən dəfələrlə Azadlığa Dəstək Aktının Birləşmiş Ştatların onun rejiminə yardım göndərməsinə icazə verən 907-ci maddənin dondurulmasına öz dərin etirazımı bildirmişəm. Bu, açıq şəkildə Azərbaycan və Ermənistan arasında hərbi güc balansını Əliyevin xeyrinə dəyişir. Düşünürəm ki, Azərbaycanın son üç ildə atdığı addımlar mənim skeptisizmimin nə qədər əsaslı olduğunu göstərir.
Ümid edirəm ki, beynəlxalq ictimaiyyət bunu izləyir: çünki prezident Əliyev bəşəriyyətə qarşı cinayətlərə görə mühakimə olunanda – məncə, o olmalıdır – bunun üçün sübut yükü çox sanballı olacaqdır.
Hazırda söhbət İlham Əliyevi cinayətdə mühakimə etməkdən getmir. Söhbət bu cinayətin qarşısının alınmasından gedir. Departamentin bunu necə etmək istədiyini eşitmək istərdim...
Təbii ki, dinləmələr zamanı senator Bob Menendez-a bu kimi sərsəm fikirlərinə tutarlı cavab verən olmadı. Ancaq olacaq. Əsas olan odur ki, Azərbaycan dövləti senator Bob Menendez-a kimi erməniyanların təzyiqinə baxmayaraq öz yolundan dönmək fikrində deyil. Qarabağ erməniləri Azərbaycana re-inteqrasiya olunmalıdır, Ermənistan Qarabağda saxladığı hərbi birləşmələri geri çəkməlidir. Öz müttəfiqlərinə söykənən Azərbaycan onunla şantaj dilində danışan erməniləri də, onların tərəfdarlarını da yerində oturtmaq gücündədir.
Elbəyi Həsənli, Sürix
Teref.az
Bazar ertəsi “Telegram”-ın Ermənistan seqmentində “Google” xəritələrində Qərbi Zəngəzur (ermənilər Sünik adlandırır- red.)və Naxçıvanı birləşdirən magistral yolun bir hissəsinin 2023-cü ilin dekabrında açılacağı ilə bağlı məlumatlar yayılıb. Bu, ermənilər arasında təşvişə səbəb olub.
Teref.az “Vest.az”-a istinadla xəbər verir ki, ermənilər bu hadisədən sonra ABŞ-ı təxribatda ittiham etməyə başlayıblar:“Google” öz xəritələrini milli kartoqrafiya institutlarının məlumatları əsasında hazırlayır. Ermənistanda bu cür qurum çoxdan ləğv edilib. Rusiya isə “Google”-a məlumat ötürə bilməz. Əgər məlumatı Azərbaycan ötürsəydi, o zaman Ermənistan ümumiyyətlə, mövcud olmazdı. Bu, necə adlandırılmasından asılı olmayaraq yeganə variant kimi, ABŞ Milli Kartoqrafiya İnstitutundan məlumatın alınması deməkdir”.
Ermənilərin fikrincə, bu məlumatlar sübut edir ki, regionda siyasət quran məhz Qərbdir və gələcək münaqişənin təşkilinin arxasında da məhz ABŞ dayanır. Ermənilərin fərziyyələrinə görə, məqsəd Zəngəzur dəhlizi layihəsinin həyata keçirilməsi və Ermənistanın parçalanmasıdır.
“Vest.az” nəqliyyat kommunikasiyalarının bu ilin sonunda açılacağıyla bağlı yayılan məlumatları araşdırıb. Lakin məlumatlar 4 gün ərzində dəyişdiyi üçün belə bir fakt aşkar olunmayıb. Hazırda xəritələrdə bu marşurutun açıq olduğu görünür.
Yəni, Zəngəzur dəhlizi “Google”-da açıqdır, yalnız layihəni yerdə həyata keçirmək qalır.
Rusiya Ermənistanı tərk etməyəcək, bu faktdır. Ona görə də onu Ermənistandan necə qovmaq barədə düşünmək belə təhlükəlidir. Amma siz bunu fərqli, gözəl şəkildə edə bilərsiniz.
Teref.az axar.az-a istinadən bildirir ki, bu sözləri özünün Teleqram kanalında yayımladığı yazıda erməni bloger İşxan Verdyan qeyd edib.
Verdyan Ermənistanın Rusiya ilə bərabərhüquqlu deyil, ancaq vassal münasibəti qurduğunu bildirib:
“Rusiyanı qovmağa ehtiyac yoxdur, amma onun hegemonluğunun aradan qalxmasına əmin olmalıyıq. Ermənistanın diqqət yetirməli olduğu məqsəd Rusiya ilə sağlam tərəfdaşlıqdır. Hələ ki, belə əlaqələr yoxdur, çünki Ermənistan Rusiyanın ümumiyyətlə tərəfdaşı və ya müttəfiqi deyil, onun tam vassalıdır. Rusiya ilə Ermənistan arasında bərabərhüquqlu münasibət yoxdur, ona görə də Ermənistan Rusiyanı necə sıxışdırmaq barədə deyil, bu haqda düşünməlidir”.
Bloger Ermənistanın Rusiyadan qurtuluş yolunun yalnız qonşularla normal münasibətlərdən keçdiyini qeyd edib:
“Ermənistan yalnız qonşularına münasibətinə yenidən baxarsa, bunu edə bilər. İqtisadiyyatın və təchizatın şaxələndirilməsi həll yoludur. Azərbaycanla münasibətləri normallaşdıran Ermənistan onunla tez bir zamanda hər cür iqtisadi əlaqələr qurmaqla Rusiyanı əsas təzyiq alətindən məhrum edə bilər. Əgər Türkiyə də işə qarışsa, o zaman Rusiya diktator mövqeyini tamamilə itirəcək və bazarın bərabərhüquqlu iştirakçısına – vicdanlı tərəfdaşa çevriləcək. Amma indi bunu etmək qeyri-mümkün görünür, çünki Ermənistanda türkofobiya bütün mümkün üsullarla Rusiya xüsusi xidmət orqanlarının kabinetlərində işlənib hazırlanmış, sırf ermənilər üçün nəzərdə tutulmuş ideologiya ilə becərilir və onlarla düşmənçilik etməməyin mümkün olduğunu xalqa izah etmək çox çətin olacaq”.
Sentyabrın 13-də qanunsuz rejimin oyuncaq başçısı Samvel Şahramanyan saxta “milli təhlükəsizlik xidməti”ndə olub.
Teref.Az Musavat.com-a istinadla bildirir ki, bu barədə erməni mediasına xitabən məlumat verir. Baş separatçı orada “departamentin mərkəzi aparatı”nın rəhbər heyəti və yüksək vəzifəli şəxsləri ilə görüşüb.
Şahramanyan xarici və daxili çağırışlara, eləcə də hadisələrin mümkün inkişaflarına toxunub. Bildirib ki, bu həlledici dövrdə koordinasiyalı iş aparmaq, xarici çağırışlara səmərəli şəkildə qarşı çıxmaq, “ölkə”də daxili sabitliyi və qanunun aliliyini qorumaq lazımdır.
Erməni mediası yazır ki, şsentyabrın 12-də Samvel Şahramanyan “müdafiə nazirliyi”ndə olub və qondarma qurumun “təhlükəsizlik qüvvələrinin rəhbərliyi” ilə görüş keçirib.
Görüş zamanı regiondakı hərbi-siyasi vəziyyət müzakirə olunub.
Bu məlumatlar separatçı rejimin növbəti təxribatlara hazırlaşdığını təsdiqləyir. Təsadüfi deyil ki, bu gün günorta radələrində qanunsuz silahlı birləşmələr Ağdam istiqamətində hərbçilərimizə atəş açıblar.
Rusiya yükləri Ağdam-Xankəndi yolundan keçərək, erməni əhalisinə aparılsa da, Azərbaycan yükləri hələ də gözləmədədir. Bu, Ağdam yolunun açılması baxımından əhəmiyyətli nəticə olsa belə, hələ hər şey həll edilməyib.
Rusiya yüklərinin Xankəndinə necə daxil olması prosesi baş verənləri anlamaq baxımından diqqət çəkir. Separatçı rejimin “rəhbərliyi” yükün qəbul ediləcəyini açıqlasa da, Rusiyadan göndərilən yüklər iki gün Bərdədə gözlədilər, səbəb bir qrup erməni təxribatçının Ağdam yolununu bloklaması idi. Sentyabrın 12-də Rusiya yükləri nəhayət yoldan keçdi, erməni mənbələr isə separatçı rejimin “qara maskalıları” (ermənilər belə yazır) yolu bloklayanların üzərinə göndərdiyini və onları ərazidən uzaqlaşdırdığını yazdılar.
Bunun qurulmuş tamaşa olduğu aydındır, Ağdam yoluna toplanan erməni təxribatçıları separatçı rejim özü ora yerləşdirib, onları ərazidən uzaqlaşdırmaq – yolu açmaq üçün “maskalılara” ehtiyac yoxdur, “maskalıların” gəlişi və təxribatçıların yolu açması rəsmi Bakıya “erməni əhalisi Azərbaycan yüklərinin girişini qəbul etmir” tamaşasının nümayiş etdirilməsi məqsədi daşıyır və oyunun arxasında Rusiya olduğu da sirr deyil.
Rusiya yüklərinin keçidindən sonra erməni təxribatçıların yenidən yolu bloklaması da sentyabrın 11-dən 12-nə keçən gecə baş verənlərin oyun olduğunu təsdiq edən amildir. Moskvanın məqsədi Laçın yolunun yüklər üçün açılmasıdır, lakin Bakının tələbini – Ağdam-Xankəndi yolunun açılması – yerinə yetirmədən bunun mümkün olmadığını da anlayır. Və belə bir oyun qurur:
- Separatçılar Rusiya yüklərinin qəbul etməyə razılaşır və yüklər Bərdəyə gətirilir;
- Erməni təxribatçılar iki gün yükün keçidinə “icazə vermir”, nəhayət, “maskalılar” onları ərazidən uzaqlaşdırır və yüklər keçir;
- Daha sonra təxribatçıların yolu bloklaması planı əvvəlki qaydada davam edir;
Moskva öz yüklərinin Ağdam yolundan keçidini təmin etdikdən sonra bir tərəfdən Bakıya “yolun açıldığını”, yəni istəyinin qəbul edildiyini göstərir, digər tərəfdən, bu yoldan yükün qəbuluna qarşı çıxan separatçıların mövqeyini qoruyur. Və məqsəd Bakıdan Laçın yolunun da yüklər üçün açılmasını istəməkdir.
Azərbaycan bu oyunu yaxşı görür və məhz buna görə də Laçın yolu məsələsində prinsipial tələbini davam etdirir:
- Laçın yolundan daşınacaq yüklərə gömrük rüsumları tətbiq ediləcək;
- Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsi bu yoldan gömrük rüsumlarının ödənməsi ilə yük keçirəcəksə, eyni vaxtda Ağdam yolundan da yük keçirməlidir;
- Laçından yük keçirmək istəyən bütün ölkələr, yaxud təşkilatlar bu haqda öncə Azərbaycana məlumat verməlidir;
Bu mənzərə Laçın yolunun ümumiyyətlə açılmayacağı, yaxud Bakının şərtləri çərçivəsində ilkin dövrdə açılsa belə, yenə də əsas təminat yolunun Ağdam-Xankəndi marşrutu olacağını deməyə əsas verir. Burada həlledici qərar vermək gücü və imkanı Azərbaycandadır. Və rəsmi Bakının iki istiqamətdə hərəkət edə biləcəyi mümkün görünür.
Ağdam-Xankəndi yolundan Azərbaycan yükləri keçməyənə və erməni əhalisinə çatdırılmayana qədər heç bir yükün keçidinə icazə verməyəcək, separatçılara qarşı hərbi müstəvidə əməliyyatların keçirilə biləcəyi istisna deyil.
Asif Nerimanli
Teref.az
Britaniyalı mütəxəssis Rodni Diksonun Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin (ICC) keçmiş prokuroru Luis Moreno Okamponun “2023-cü ildə erməni soyqırımı” qərəzli rəyi ilə bağlı hazırladığı ifşaedici hesabat BMT Baş Assambleyası və BMT Təhlükəsizlik Şurasının sənədi kimi yayılıb.
"Report" xəbər verir ki, hesabatda Luis Moreno Okamponun rəyinin hüquqi əsaslandırma baxımından kökündən qüsurlu olduğu, onun rəyinin müstəqil və ya ədalətli ekspert hesabatının metodologiyasını əks etdirmədiyi vurğulanıb.
Hesabatda bildirilir ki, Okamponun rəyi hüquqi kontekstdə və mövcud sübutların rasional təhlilinə imkan vermir, eləcə də Ermənistan və Azərbaycan arasında Beynəlxalq Məhkəmədəki prosesləri yanlış səciyyələndirir: “Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin keçmiş prokuroru Luis Moreno Ocampo 7 avqust 2023-cü il tarixli rəyində Azərbaycan Respublikasının ərazisində Qarabağ bölgəsində soyqırımın baş verdiyini bildirib. Moreno Okamponun rəyi 1990-cı illərin əvvəllərində Ermənistanın işğalı zamanı Azərbaycan ərazilərində qurduğu qanunsuz və tanınmamış rejimin göstərişi ilə hazırlanıb. 90-cı illərin əvvəllərində baş vermiş işğal nəticəsində yüz minlərlə azərbaycanlı öz yurd-yuvalarını tərk etmək məcburiyyətində qalmış, bununla da etnik ermənilərin demoqrafik üstünlükləri təmin edilmişdir. Hazırda guya Qarabağın erməni əhalisinin qondarma “soyqırımı”nın baş verdiyi iddiası heç bir dəlillə təsdiqlənmir və beynəlxalq ictimaiyyət bunu və iddia edilən nəticələri qəbul etməməlidir. “Soyqırımı” ilə bağlı saxta ittihamlar beynəlxalq hüquqa əsasən məsuliyyətə cəlb olunan qanunsuz əməllərdir".
Diksonun qənaətincə, Moreno Okamponun rəyində Qarabağın birbaşa və ya dolayı yolla Azərbaycanın ərazisi olduğu göstərilir, ancaq bunu, təəssüf ki, ardıcıl olmayan şəkildə edir:
"Mübahisəli ərazi iddialarına istinad etmək düzgün deyil, çünki Qarabağın Azərbaycan olması mübahisəsizdir”.
Britaniyalı mütəxəssis sonda qeyd edib ki, Okamponun rəyi real prioritetlərdən yayındıran əsassız ittihamdır:
"Okamponun rəyi Ermənistan və Azərbaycanın hökumətləri arasında hədsiz ziddiyyət yaratmamalı və beynəlxalq ictimaiyyəti çaşdırmamalıdır.
Ümid edirəm ki, Moreno Okamponun fikirlərindən beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən regionda konstruktiv təşəbbüslərdən diqqəti yayındırmaq üçün istifadə edilməyəcək".