Məlum olduğu kimi, Nazirlər Kabinetinin 18 sentyabr 2024-cü il tarixli qərarına əsasən noyabr ayında Azərbaycanda 17 gün iş olmayacaq. Bu, noyabr ayında Bakıda keçiriləcək COP29 – BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyası ilə əlaqədardır.

Nazirlər Kabinetinin bu qərarı bəzi vətəndaşlar arasında çaşqınlıq yaratdığı üçün təhsil eksperti Elçin Əfəndi noyabrda kimlərə hansı günlərdə iş və dərsin olmayacağını təqdim edib:

2024-cü ilin noyabr ayında qeyri-iş günləri

5 günlük işləyənlər üçün: 2, 3, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 17, 24 və 30 noyabr tarixləri

6 günlük işləyənlər üçün: 3, 8, 9, 10, 17 və 24 noyabr tarixləri

Respublikanın bütün ərazisində fəaliyyət göstərən tam orta və ümumi orta təhsil müəssisələrində şagirdlər üçün bayram və tətil günləri: 2, 3, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 24 noyabr tarixləri.

Orta ixtisas və ali təhsil müəssisələri üçün bayramla əlaqədar tətil və istirahət günləri: 2, 3, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 17, 24 noyabr tarixləri.

Qeyd 1: 8 noyabr (Zəfər Günü) və 9 noyabr (Dövlət Bayrağı Günü) bayram günləridir. 12-22 noyabr tarixləri arası şagirdlər üçün payız tətilidir. Onlar 23 noyabr tarixindən dərsə başlayacaqlar.

Qeyd 2: Bakı, Sumqayıt və Abşeron rayonunda təhsil alan tələbələr üçün noyabr ayının 14-dən 25-dək (qeyri-iş günləri nəzərə alınmaqla) dərslər distant formada tədris olunacaq. Qalan digər ərazilərdə ənənəvi qaydada dərslər tədris olunacaq.

Qeyd 3: Noyabr ayında bazar günləri: 3, 10, 17 və 24 noyabr tarixləri.

Qeyd 4: İş və istirahət günlərinin ardıcıllığını təmin etmək məqsədilə 2024-cü il 12 və 13 noyabr iş günləri ilə müvafiq olaraq 16 və 23 noyabr istirahət günlərinin yerləri dəyişdirilib. 9 noyabr qeyri-iş gününə təsadüf etdiyi üçün həmin günə görə 11 noyabr da qeyri-iş günü hesab olunur.

Beləliklə, 8, 9, 10, 11, 12 və 13 noyabr tarixləri ardıcıl olaraq qeyri-iş günləridir.

Nazirlər Kabinetinin 18 sentyabr 2024-cü il tarixli qərarına əsasən iş və istirahət günlərinin ardıcıllığını təmin etmək məqsədilə 2024-cü il 12 və 13 noyabr iş günləri ilə müvafiq olaraq 16 və 23 noyabr istirahət günlərinin yerləri dəyişdirilib.

Oktyabrın 21-22-si Bakıda yağış bir sıra problemlərlə yanaşı, insan faciəsinə də yol açdı. Sabunçu rayonu ərazisində subasmaya məruz qalmış tuneldə iki şəxs həyatını itirdi. Halbuki Bakıda seldən ölüm halları yaxın tarixdə baş verməmişdi.

Paytaxtda tunelləri, küçələri, evləri su basdı, bəzi yerlərdə kanalizasiyalar daşdı. Nəqliyyat iflic vəziyyətə düşdü, avtobusların marşrut xətləri dəyişdi. Nəticədə yağış Bakıda kanalizasiya sisteminin vəziyyətini bir daha "gün üzünə" çıxartdı.

Hələ 2016-cı ildə prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə Bakı şəhərində yağış kanalizasiya sisteminin təkmilləşdirilməsi ilə əlaqədar işçi qrup da yaradılmışdı. Onun sədri də o vaxt Prezident Administrasiyasının sədri olan Ramiz Mehdiyev təyin edilmişdi. Ancaq üstündən səkkiz il keçsə də, kanalizasiya problemlərinin həll edilməməsi bir yana, seldə insanlar ölməyə başlayıb.

Sözügedən sərəncamın icrası ilə bağlı 2017-ci ilin mayında baş nazirin sabiq müavini Abid Şərifov bildirmişdi ki, ümumilikdə 14 layihənin həyata keçirilməsi planlaşdırılıb, 12 layihəyə 14 milyon 200 min manat vəsait ayrılıb. Amma sonradan layihələrin icrası ilə bağlı məlumat verilməyib.

Milli Məclisin deputatı Elşad Musayev mövzu ilə bağlı Turana bildirib ki, dünən yağış yağandan sonra müəyyən problemin olduğu üzə çıxdı: “Bundan əvvəl də qar, yağış yağanda Bakıda problemlər yaranmışdı. Bunun müxtəlif səbəbləri var. Onlar şəhərsalma, şəhərin yüklənməsi ilə bağlıdır. dünənki yağışdan sonra baş verən hadisələr göstərdi ki, biz hələ hazır deyilik”.

E.Musayevin sözlərinə görə, qarşıda COP-29 gəlir və tədbirə qədər buraxılan səhvlər düzəlməlidir: “Bununla bağlı aidiyyəti qurumlar daha yaxşı işləməlidilər. Sözügedən işçi qrupu 2016-cı ildə olub, indi 2024-cü ildir. Biz geriyə baxmamalıyıq. O işçi qrupun bəzi üzvləri indi yoxdur. İndiki qurumlar sadəcə daha yaxşı işləməlidir”.

Əslində ölkədə vaxtaşırı olaraq su və kanalizasiya infrastrukturun qurulması, təkmiləşdirilməsi üçün pullar ayrılır.

Hələ 2013-cü ildə "Azərsu" ASC-nin sabiq sədri Qorxmaz Hüseynov bildirmişdi ki, ümumilikdə 2003-2013-cü illərdə su təchizatı və kanalizasiya sektoruna müxtəlif mənbələr hesabına 2.8 milyard manatdan çox vəsait ayrılıb. Bunun 1.8 milyardı dövlət büdcəsinin, 779 milyon manatı Dövlət Neft Fondunun, 196 milyon manatı isə xarici maliyyə qurumlarının payına düşür.

Sonrakı illərdə də "Azərsu" ASC-yə subsidiyalar da ayrılıb.

Prezidentin sərəncamlarına əsasən, 2017-ci il yanvarın 13-ü və martın 17-də "Azərsu" ASC-yə üst-üstə 163 milyon manatdan çox subsidiyalar ayrılıb.


Nazirlər Kabinetinin sərəncamına uyğun olaraq həmin il infrastruktur layihələrinin tikintisi və texniki təmir məqsədləri üçün "Azərsu" ASC-yə 14.7 milyon məbləğində maddi yardım da verilib.

Rəsmilər isə deyir ki, məsələnin həlli üçün hələ xeyli pul lazım olacaq. Bu ilin əvvəlində Azərbaycan Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyinin sədri Zaur Mikayılov Milli Məclisdə "Ölkənin su təsərrüfatı: problemlər və yeni çağırışlar" mövzusunda ictimai dinləmə zamanı deyib ki, hazırda ölkədə sadəcə içməli su və kanalizasiya sistemlərində davam edən, hələ bitməmiş layihələrin miqdarı 2.7 milyard manatdır. Onun sözlərinə görə, təkcə Bakı və Abşeron yarımadasında su, kanalizasiya sistemlərinin normal vəziyyətə gətirilməsinə 10.5 milyard manat lazımdır.

Bakı şəhərinin 2040-cı ilədək inkişafına dair Baş planında da göstərilir ki, 2020-2040-cı illərdə paytaxtın su və kanalizasiya sistemlərinin qurulmasına 9.2 milyard manat vəsait tələb olunur. Onlardan 487.9 milyon manatı sırf yağış kanalizasiya xətlərinin çəkilməsinə lazımdır. Bəzi ekspertlər deyir ki, şəhərdə subasmaların əsas səbəbi adi kanalizasiya xətlərinin yağış kanalizasiya xətindən ayrı olmamasıdır.

Hələ 2018-ci ildə rəsmi olaraq bildirilmişdi ki, Bakı küçələrinin cəmi 16 faizində yağış kanalizasiya sistemi var. Sonrakı illərdə məsələ ilə bağlı heç bir rəqəm açıqlanmadı.

İri Şəhərlərin Birləşmiş Su Təchizatı Xidmətindən Turana bildirilib ki, hazırda yağış və kanalizasiya kollektorlarının bəziləri eyni sistemlə idarə olunduğundan mövcud kanalizasiya sistemlərinin də dəfələrlə artıq yüklənməsinə səbəb olur.

Qurumdan qeyd olunub ki, “Bakı şəhərinin baş planı – 2040” sənədində şəhər ərazisində yağış drenaj boru xətləri ilə məişət kanalizasiya xətlərinin bir-birindən ayrılması, yağış sularının toplanması və təkrar istifadəsinin təşkili nəzərdə tutulub: “Layihəyə uyğun olaraq müxtəlif səthlərdən yağış suları mərkəzi sistemin borularına yönləndirilərək borular vasitəsilə yeraltı anbarlara toplanacaq. Daha sonra yağış suları filtrasiya və sterilizasiya proseslərindən keçirilərək istehsal sahələrində və suvarmada istifadəyə yönləndiriləcək”.

Vurğulanıb ki, yeni layihənin tətbiqi imkan yaradacaq ki, mövcud problemlər minimuma endirilsin və su ehtiyatlarının artırılması istiqamətində yağış sularından da istifadə edilsin.

Milli Məclisin deputatı Zahid Oruc da Turana bildirib ki, heç bir şəhərdə planlama şəhərsalma şərtlərinə uyğun olaraq aparılmayıb: “Bir sıra rayonların ayrı-ayrı lokal hissələrində görülmüş işləri nəzərə almasaq, sistemli olaraq küçə və qəsəbələrin yaranması və onların bütün infrastrukturun yaranması prosesi getməyib”.

Deputat qeyd edib ki, ötən illərdə beynəlxalq təşkilatların ayırdığı kreditləri və yardımı vasitəsilə Azərbaycanın bütün bölgələrində sözügedən işlər mühüm səviyyədə aparıldı: “Lakin paytaxtla bağlı komissiyaların yaradılmasına və mühüm işlərin aparılmasına rəğmən hər yağışlar bir diaqnostik elementə çevrilir. Həmin hadisələr digər ölkələrdə də var. Amma inkişaf etmiş ölkələrindən danışsaq, biz orada fərqli mənzərəni görürük. Orada yağış sularının ayrıca ərazilərdə hövzələrdə toplanması, onların əkinlərin suvarlamasına və digər məsələlərə yönəlməsi mövcuddur. Bizdə isə bəzi ərazilərdə yağış sanki fəlakət effekti doğurur”.

Z.Orucun fikrincə, Bakıda yağış kanalizasiya infrastrukturun qurulması təkcə külli miqdarda vəsait məsələsi deyil: “Hələ 2016-cı ildə həmin məsələlər aktuallaşanda təklif olunmuşdu ki, ayrı-ayrı xarici dövlət şirkətləri bu işi həyata keçirsin. Belə nümunələr bizim müxtəlif sahələrdə var. Eyni zamanda, biz görürük ki, şəhərin bəzi hissələrində sözügedən problemlər yaranmır. Deməli, bu varsa, mövcud qurumlar bununla bağlı kompleks tədbirlərin proqramlarını hazırlamalıdır. O cümlədən də burada xüsusi olaraq biznes strukturları cəlb olunmalıdır”.

İqtisadçı Zöhrab İsmayılın isə başqa səbəblər də sadalayır. Onun AzadlıqRadiosuna deməsinə görə, burada əsas problem ondan ibarətdir ki, Bakıda vaxtilə yolların təmiri bərbad şəkildə həyata keçirilib: "Bunu pulları mənimsəmək üçün şəhər infrastrukturunu tanımayan, bu işlərdən baş çıxmayan ayrı-ayrı şirkətlərə həvalə ediblər. Onlar da faktiki olaraq dağıdıb".

Ekspert vurğulayır ki, paytaxtda körpülərin bir hissəsi və tunellər təzə inşa olunub: "Burada yağış kanalizasiya xətləri qurulmayıb. Başqa ölkələrdə bunun üçün xüsusi infrastruktur yaradılır, ora nasoslar yerləşdirilir ki, ekstremal vəziyyət yarananda su oradan çəkilsin. Bizdə bu yoxdur".

Onun fikrincə, ən böyük problem odur ki, Bakıda yerli özünüidarəetmə institutu faktiki olaraq fəaliyyət göstərmir: "Bələdiyyələr şəhərin kommunal təsərrüfatına və nəqliyyatına cavabdeh olmalıdır. Onun da imkanı olmalıdır ki, dövlət büdcəsindən pul gözləmədən vergilər hesabına formalaşan özünün büdcəsi hesabına problemi həll etsin".

Z.İsmayıl Azərbaycanda dövlət layihələrin həyata keçirilməsində şəffaflıqla bağlı problemlərin olduğunu diqqətə çatdırır: "Biz indi araşdırsaq, ola bilsin, bunu tikən şirkətlərin heç biri ortalıqda yoxdur. Olsa belə, onlar heç bir məsuliyyət daşımır. Əslində isə bütün baş verənlərlə bağlı məsuliyyəti hökumət daşıyır".

Turan İnformasiya Agentliyi

Konsulluq xidmətinin işi nədən ibarətdir?
Azərbaycana hava yolu ilə sənədsiz casuslar göndərilir

Media müalicəyə getdikləri Soçidən Bakıya reysə buraxılmayan Qarabağ qazisi ailəsinin üzləşdiyi problemdən yazıb. Qısaca onu deyək ki, əlil cütlüyün gecikmədiyi halda J2 8632 reysini yerinə yetirən uçağa minməsinə yol verilməməsi Azərbaycan tərəfini maraqlandırmır. Rusiya tərəfi - prokurorluq hələ də araşdırma aparır və hər cavabında AZAL-ın , onun Soçi nümayəndəliyinin qanunsuz əməllərini açıqlayır. Cənub nəqliyyat prokurorluğu bildirib ki, biz AZAL-ın qaydasına görə, 6-45-də minik qapısında olmalıydıq, 6-45-30 saniyədə olmuşuq , yəni yarım dəqiqə gecikdiyimizə görə bizi reysə buraxmayıblar. Bəs bizim yerimizdə kim uçub, bəyəm sərnişinlərin siyahısını əldə etmək belə çətindir? RF tərəfi- prokurorluq 106 yerlik uçaqda 105 nəfərin uçduğunu bildirib və bizə verilən yerlərin sənədləşmə olmadan (?) RF-dən deport edilən Azərbaycan vətəndaşına verildiyini bildirib. Bununla Rusiya prokurorluğu AZAL-ın Soçi nümayəndəliyini “dimdiyindən tora düşürüb”. Axı , birincisi, yarım, bir dəqiqənin içində, lap 5 dəqiqə olsun, kimisə gecikənin yerinə yerləşdirmək olmaz! Deməli, korrupsiya cinayəti yolu ilə bizim yerimizi sənədləşməsiz , bilet yazmadan elə minik qapısının ağzında, trapa gedən yolda satıblar. İkincisi, bəyəm deport edilən şəxs anonimdir, kimliyi, qadın-kişiliyi bilinmir? Deport olunubsa, onu deportasiya edən məhkəmə icraçıları, Soçi Federal miqrasiya xidmətinin əməkdaşları da aeroportda yola salmalı idilər. Və ən başlıcası, deport olunan şəxs biletsiz , sənədsiz uça bilməz.

Bəlkə elə bu şəxs casusdur, bileti olmadan uçağa xidmət edən əslən azərbaycanlı olmayan personal (Soçidə AZAL-ın nümayəndələri , biz gördüyümüzə görə, Orta Asiya mənşəli şəxslərdirM. B.) buraxıb Azərbaycana? Quru yollarını 4 ildir bağlamışıq ki, casuslar gələ bilər, hava yolu ilə gəlmək lap asandır ki! Baxın, Qarabağ qazisinin adı ilə, onun bileti, pulu ilə gələn kimdir, nə AZAL bunu açıqlayır, nə Soçi aeroportu. Fikrimizcə, Azərbaycan DTXsı, ya Xarici Kəşfiyyat Xidməti bu faktı araşdırmağa borcludur. XİN-in konsulluq idarəsi isə işini görməkdən, Rusiyada hüququ pozulan, reysə “lotuluqla” buraxılmayan Azərbaycan vətəndaşlarının hüquqlarını qorumaqdan imtina edir. 3 ayda bir dəfə də olsun RF-dəki Azərbaycan səfirliyi adi bir cavab da verməyib. Halbuki keçmiş səfir Polad Bülbüloğlu anında onlayn müraciətlə bilgiləndirilib , hətta reysə buraxılmayan, məcburən Soçi- Moska -Bakı reysinə dördqat bahasına bilet alan vətəndaşlarla birlikdə eyni uçaqda Bakıya gəlib. Onu əvəzləyən Rəhman Mustafayevə müraciətlərə də baxılmır. XİN-in konsulluq idarəsinin rəisi Emil Səfərov hüququ pozulan vətəndaşların şikayətini RF-dəki səfirliyə göndərməkdənsə, AZAL-a göndərib və sonuncunun ənənəvi saxta cavabını şikayətçiyə yönləndirib. Təkrar şikayətlərə isə baxmır, “dedığım dedik”dir prinsipi ilə isə hüquq qorunmur. Deyəsən, Azərbaycanda bütün dövlət qurumları “bir-birinin ağzına tüpürüb”, hamı işini görmək yerinə, “poçtalyonluq edir”. Yeri gəlmişkən, “baş poçtalyon” Ombudsman, bu yol heç bir cavab verməyib. Yəqin Rusiya onun “dairəsinə” aid olmadığından, şikayəti aidiyyatı üzrə göndərə də bilmir. Amma XİN-ə göndərə və onun verdiyi cavabı 3 dəfə təkrar edə bilərdi. Belə poçtalyonluq xidməti ilə isə nə hüquq qorunar, nə də dövlət (marağı). Sənədsiz şəxslər hava yolu ilə qazilərin pulu hesabına gəlib , casusluq xidmətini sürdürərlər.

...Yazı tamamlanan anda XİN katibliyinin elektron poçtundan konsulluq idarəsinin rəisi Emil Səfərovun növbəti “dedığım dedikdir” cavabı gəldi: “ Bildirmək istərdik ki, 03.10.2024-cü il tarixli müraciətinizdə göstərilən məsələnin araşdırılması istiqamətində Azərbaycan Respublikasının Xarici İşlər Nazirliyinin (XİN) səlahiyyətləri çərçivəsində görülmüş mümkün tədbirlər və onun nəticəsinə dair XİN-in ...12.09.2024-cü il tarixli məktubu ilə sizə cavab verilmişdir”. İndi söz Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasındadır , desin görək, bu cavab Ona, konkret 53-cü maddəyə uyğundurmu? 53-cü Konstitusiya maddəsinin III hissəsini “AİDİYYATI ÜZRƏ” XİN-in , konsulluq idarəsinin , RF-dəki səfirliyin diqqətinə çatdırırıq: “ Azərbaycan Respublikası onun ərazisindən kənarda müvəqqəti və ya daimi yaşayan Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının HÜQUQİ MÜDAFİƏSİNƏ təminat verir və onlara HAMİLİK EDİR”. Hüquqa təminat, hamilik poçtayonluqla, “dedığım dedikdir”lə olur? Cavab gərəkməz, sual ritorikdir...
Məğrur Bədəlsoy
gundemxeber

Milyonçular pullarını harada saxlayır? Yox, bizim sual diletant bir maraq deyil, yəni biz balış altına yığılan, yaxud divara qazılmış, hardasa basdırılmış seyflərdə kiflənən pullarla maraqlanmırıq. Bu sualımızla daha peşəkar bir cavaba ümidliyik. Bizim ölkədə nadir nümunə olsa da, sivil ölkələrdə milyonçuların əksəriyyəti var-dövlətini ağıllı maliyyə qərarları ilə qazanır. Ona görə də, onların sərvətləri ilə necə davrandıqlarını öyrənmək də faydalı ola bilər.

Ona görə də Valyuta.Az olaraq, ABŞ nümunəsində mümkün variantları sizin üçün araşdırdıq. Bəlkə bir gün lazımınız olar deyə...

Milyonçular pullarını çek hesablarında saxlayırmı?

Milyonçuların gündəlik maliyyə əməliyyatlarını idarə etmək üçün çek hesablarından istifadə etdikləri məlumdur. Çek hesabları limitsiz depozit və pul çıxarmaq, çek yazmaq, hesabları ödəmək və digər gündəlik maliyyə idarəçiliyini asanlaşdırır. Lakin, çek hesablarında ciddi faiz qazancı olmadığı üçün, milyonçular bu hesabdakı vəsaitlərini adətən minimum səviyyədə saxlayır. Çek hesablarında əsasən bir neçə aylıq zəruri xərclər üçün lazım olan məbləğ saxlanılır, qalan vəsait isə daha çox gəlir gətirən investisiyalara yönəldilir.

Çünki milyonçular həm də ona görə zəngindirlər ki, bizim kim pul üçün işləmirlər. Necə deyərlər, artıq pul onlar üçün işləyir. Həm də bütün günü!

Bəs milyonçular pullarını harada saxlayır?

Milyonçular çek hesablarından başqa aşağıdakı hesabları da istifadə edə bilərlər:

- Yığım hesabları: Bu hesablar milyonçulara yüksək likvidlik təklif edir və qəfil xərclər üçün asanlıqla istifadə edilə bilər. Xüsusilə yüksək gəlirli yığım hesabları milyonçular üçün cazibədardır, çünki onlar daha yüksək faiz dərəcələri təklif edir.

- Nağd idarəetmə hesabları: Bu hesablar çek və yığım hesablarının xüsusiyyətlərini birləşdirir və rəqabətədavamlı faiz təklif edir. Bəzi nağd idarəetmə hesabları bir neçə tərəfdaş banka yayılaraq daha yüksək FDIC sığorta limitləri ilə qorunur.

- Pul bazarı hesabları: Bu hesablar da yığım və çek hesablarının xüsusiyyətlərini birləşdirir və daha yüksək faiz dərəcələri təklif edir. Banklar və kredit ittifaqları tərəfindən təklif olunan bu hesablar da federal olaraq sığortalanır.

- Təqaüd və vergi üstünlüklü hesablar: Milyonçular təqaüd üçün investisiya etməyin vacibliyini yaxşı başa düşürlər və bu məqsədlə vergi üstünlüklü hesablar, məsələn, 401(k) və ya İRA istifadə edirlər.

- Brokerlik hesabları: Milyonçuların əksəriyyəti vergi üstünlüklü hesablardakı limitlərdən artıq investisiya qoyduqları üçün bu hesablardan istifadə edirlər.

- Digər investisiyalar: Milyonçuların portfellərində daşınmaz əmlak, əmtəə və sənət əsərləri kimi müxtəlif aktivlər də ola bilər.

Tez-tez soruşulan suallar

- Milyonçular çek hesablarında nə qədər saxlayırlar? Bu, şəxsi üstünlüklərə bağlıdır, lakin adətən 250,000 dollardan çox vəsait saxlamırlar, çünki FDIC sığortası bu məbləğdən yüksək vəsaiti əhatə etmir.

- Milyonçular hansı bankda hesab açırlar? Milyonçular adətən özəl bankçılıq xidmətləri təklif edən banklarda hesab açırlar. J.P. Morgan Private Bank, Citi Private Bank və Bank of America Private Bank bu cür banklardan bəziləridir.

Beləliklə, milyonçular gündəlik xərcləri idarə etmək üçün çek hesablarından istifadə etsələr də, vəsaitlərinin böyük hissəsini daha gəlirli və təhlükəsiz yerlərdə saxlayırlar.

Son zamanlar Azərbaycanda fəaliyyət göstərən investisiya şirkətlərinin sayı artıb. “Yatırımı sadələşdirmək”, “asan və anlaşılan şəkildə müştəriyə təqdim etmək” devizi ilə fəaliyyət göstərən şirkətlərdən biri də “İnvestAZ”dır. Dia-az.Media xəbər verir ki, bu şirkətlə bağlı vətəndaşlar sosial şəbəkələrdə çoxsaylı müraciətlər ünvanlayırlar. Bəs görəsən belə investisiya şirkətləri nə dərəcədə güvənlidir? Vətəndaşları aldada bilərlərmi? Bu məsələlərdə insanlar nələrə diqqət etməlidirlər?

Mövzu ilə bağlı apardığımız araşdırmalardan da aydın olur ki, əslində bu kimi maliyyə qurumlarının fəaliyyəti ifşa olunmuş dələduz şəbəkələrdən hansısa formada ciddi fərqlənmir və bu barədə danışan ekspertlər açıq ifadələrlə vətəndaşları ehtiyatlı olmağa çağırır.

Əslində həqiqətən də Azərbaycanda qiymətli kağızlar bazarı real olaraq yoxdur və elə buna görə də aşağıdakı məqamlar mütləq şəkildə nəzərə alınmalıdır. Dia-az.Media bu barədə ekspert rəyini olduğu kimi təqdim edir: “Bizdə heç kim heç kimin qiymətli kağızını elə-belə almır. Çünki bilinmir ki, onun arxasında nə durur, gəlir gətirəcəkmi, aldadacaqlarmı... Azərbaycanda valyuta bazarı da çox primitivdir. Bəllidir ki, milli valyutanın məzənnəsi sabitdir və Mərkəzi Bank tərəfindən tənzimlənir. Buna görə də “İnvestAZ” kimi investisiya şirkətləri milli bazarda real xidmət göstərə bilməzlər. Nə xidmət göstərəcək?

Xarici bazarlarda ola bilər. Onda gərək insanlarımız xarici şirkətlərin səhmlərini alsınlar. Buna görə də, düşünürəm, Azərbaycanda xarici bazarları bilən kifayət qədər peşəkarlar yoxdur ki, nəsə etsinlər. Həm də təhlükəlidir. Nəsə səhm aldınız, sabah batdı. Mən belə bir fəaliyyətə çox ehtiyatla yanaşardım. Ən azından insanlara tövsiyə edirəm ki, son pullarını gedib belə maliyyə əməliyyatlarına yerləşdirməsinlər. Kiminsə çox pulu varsa, istəyirsə, bir hissəsini qoysun, görsün ki, nəsə gəlir əldə edə biləcək, ya yox”.


Mənbə: Dia-az.Media

Astarada atanın oğlunu güllələməsinin təfərrüatı məlum olub.

Kənd sakinlərinin təşvişə düşdüyü, ailə üzvlərinin isə evi tərk etdikləri bildirilir. Sığaloni kənd bələdiyyəsinin sədri Ramin Dədəyev bildirib ki, hüquq-mühafizə orqanları ilə birlikdə hadisə yerinə gəldikləri zaman Hüseynov Ağaşir oradan qaçmışdı:

"Hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən axtarışları davam edir. 2020-ci ildə ata ilə oğlunun aralarında mübahisə yaranmışdı. Ağaşir Hüseynov öz oğlunu diz nahiyəsindən güllələmişdi. Bundan sonra ona 3 il həbs cəzası verildi. Lakin həbsdən çıxdıqdan sonra hadisə təkrar baş verdi".

Qeyd edək ki, Lənkəran Rayon Mərkəzi Xəstəxanasına aparılan xəstənin vəziyyətinin ağır olduğu bildirilir.

Faktla bağlı araşdırma davam etdirilir.

Ətraflı Baku TV-nin süjetində:

İdarə paytaxtın bir neçə istiqamətində nəqliyyatın hərəkətində çətinliyin yarandığını bildirib.
Bakı Şəhər Dövlət Yol Polisi İdarəsi (BŞDYPİ) yağışın törətdiyi fəsadlarla əlaqədar sürücülərə müraciət edib.
İdarə paytaxtın bir neçə istiqamətində nəqliyyatın hərəkətində çətinliyin yarandığını bildirib.
“Yağışın davamlı olaraq yağması nəticəsində hazırda paytaxtın Nərimanov rayonu Bağırov körpüsünün altında, Sabunçu rayonu "Komsomol dairəsi" və Xətai rayonu “Nargilə dairəsi” adlanan ərazilərdə nəqliyyatın hərəkətində çətinliklər yaranıb”, – müraciətdə diqqətə çatdırılıb.
Qeyd olunub ki, polis, o cümlədən dövlət yol polisinin əməkdaşları və aidiyyəti qurumların nümayəndələri tərəfindən nəqliyyat vasitələrinin hərəkətinin təmin edilməsi istiqamətində işlər davam etdirilir.
“Sürücülərdən xahiş edirik ki, qeyd edilən istiqamətlər üzrə zərurət olmadan şəxsi avtomobillərdən istifadə etməsinlər, ictimai nəqliyyata üstünlük versinlər”, – müraciətdə vurğulanıb.

Abşeron yarımadasında yerləşən Bakı tikinti normalarını və sıxlıq tələblərini tez-tez pozan çoxmərtəbəli binaların tikintisi səbəbindən mərkəzdə, həm də yeni birmərtəbəli və çoxmərtəbəli məhəllələrin meydana gəldiyi şəhər kənarlarında əhalinin sıxlığı ilə əlaqədar getdikcə daha böyük meqapolisə çevrilir. Bu 20 illik tikinti bumunun fonunda az adam şəhər planlamasının vacib hissəsi olan yeni qəbiristanlıqların salındığını xatırlayır. Nəticədə qəbiristanlıqlar doludur. Şəhərin mərkəzində, Xəzər, Sabunçu və Suraxanı rayonlarında kritik vəziyyət yaranıb, digər şəhərətrafı zonalarda da vəziyyət yaxşı deyil.

Azərbaycanda qəbiristanlıq siyasəti 4 dekabr 2018-ci ildə Nazirlər Kabineti tərəfindən təsdiq edilmiş «Qəbiristanlıqların salınması və idarə olunması Qaydaları» və Azərbaycan Respublikasının Şəhərsalma və Tikinti Məcəlləsilə tənzimlənir. O vaxtdan Bakıdakı qəbiristanlıqlar Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətinin tabeliyindən bələdiyyələrə verilib. Azərbaycanda 4204 qəbiristanlıq var (Bakıda 40-a yaxın), onlardan 3268-i bələdiyyələrə verilib, ədliyyə nazirinin müavini Vilayət Zahirov mətbuata bildirib. Nazir müavini açıqlama verib ki, 900-dən çox qəbiristanlıq torpaq xəritələrindəki qeyri-dəqiqlik və bəzi qəbiristanlıqlara dair mülkiyyət sənədlərinin olmaması səbəbindən bələdiyyələrə verilməyib. Bələdiyyələr öz ərazilərindəki torpaqları idarə etmək hüququndan məhrum ediliblər. Qaydalara əsasən, qəbiristanlıqların ərazisinin genişləndirilməsi və ya yeni qəbiristanlıqların yaradılması bələdiyyələrin sorğusu əsasında həyata keçirilir, lakin qaydalarda bələdiyyələrin bu sorğuları hara göndərməli olduqları göstərilmir. Ancaq qeyd olunur ki, belə sorğu alındıqdan sonra qərar qəbul etmək üçün səkkiz dövlət orqanından ibarət komissiya yaradılır.

Qaydalara əsasən, belə müraciəti nə zaman etmək olar?

5.2. Bu Qaydaların 5.3 və 5.4-cü bəndlərində müəyyən edilən hallarda yeni qəbiristanlığın salınması barədə qərar bələdiyyə tərəfindən qəbul edilir.

5.3. Yeni qəbiristanlığın salınması barədə qərar aşağıdakı hallarda qəbul edilir:

5.3.1. qəbiristanlıq köçürüldükdə;

5.3.2. qəbiristanlıq bağlı elan edildikdə;

5.3.3. yeni yaşayış məntəqəsi salındıqda.

5.4. Qəbiristanlıqda qəbir yerlərinin 85 faizi tutulduqda, bələdiyyə yeni qəbiristanlığın salınması üçün bu Qaydalarla müəyyən edilmiş tədbirləri həyata keçirir.

Ancaq qəbiristanlıqlar 100 faiz doludur. Niyə yeni qəbiristanlıqlar üçün qərar yoxdur? Niyə yeni qəbiristanlıqlar salınmır? Biz bir neçə bələdiyyənin rəyini öyrəndik və onlar şikayət edirlər ki, dövlət orqanları müxtəlif səbəblərlə onların tələblərini rədd edirlər. Dəfn yerlərinin olmadığını, lakin yeni qəbiristanlıqların yaradılmadığını nəzərə alsaq, onların müraciətləri etimada layiqdir.

Problem ondadır ki, qaydalar qəbul edildikdən sonra Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətinin timsalında Vahid idarəetmə mərkəzi ləğv edilib, qaydalar isə bu sahədə siyasətə məsul olan subyekti müəyyən etməyib. Bələdiyyə müraciətlərinə baxılması üçün yaradılan komissiya yalnız torpağın ayrılması barədə qərarlar qəbul edir, siyasət aparmaq, idarəetmə və nəzarət barəsində yox.

Belə vəziyyət xaosa və korrupsiyanın artmasına səbəb olub. Dəfn yeri üçün rəsmi ödəniş 67 manat olsa da, vətəndaşlar ölənləri dəfn etmək üçün qeyri-rəsmi olaraq 500 manatdan 7000 manata qədər pul ödəməli olurlar. Torpaq məsələsi ciddidir. Qeyd edildiyi kimi, bələdiyyələrin torpaqları yoxdur. Torpaq dövlətin, dövlət və özəl şirkətlərin, ayrı-ayrı şəxslərin nəzarəti altındadır. Bu, qəbiristanlıqlar üçün torpaq ayrılmasını çətinləşdirir.

Qəbiristanlıq böhranının həlli üçün aşağıdakıları vacib hesab edirəm:

Qəbiristanlıq siyasətinə məsul dövlət orqanının yaradılması. Orqan qəbiristanlıqların inkişafı, idarə edilməsi və onlara nəzarət üzrə strateji plan hazırlamalıdır.
Özəl qəbiristanlıqları təchiz etmək prioritet olardı. Bu, Azərbaycan praktikası üçün qeyri-adi olan həssas məsələdir, lakin burada beynəlxalq təcrübədən istifadə etmək olar. Məsələn, 1832-ci ildə Böyük Britaniyada parlament şəhərlərdən kənarda özəl qəbiristanlıqların salınmasını təşviq edən qanun qəbul edib. Bu gün bu ölkədəki qəbiristanlıqlar o qədər gözəl, yaşıl və baxımlıdır ki, şəhər parkları kimi tarixi qəbiristanlıqları da ziyarət etmək üçün ödəniş alınır. Qeyd etmək vacibdir ki, qəbiristanlıqdakı sahələr reallıqda rəsmi olan 67 manata satılmır. Buna görə də qəbiristanlığın yerindən asılı olaraq bazar qiymətləri leqallaşdırılmalıdır. İkincisi, özəl qəbiristanlıqlardakı məzarların sahibləri qəbiristanlıq siyasətinə cavabdeh qurum və ya Tarif Şurası tərəfindən müəyyən edilmiş minimum illik ödənişlər edəcəklər. Məzarın saxlanılmasına görə ödəniş üzrlü səbəblərdən ödənilmədiyi təqdirdə (qohumların ölümü, imtina və s.) dövlət xərcləri büdcədən ödəyəcək.
COP29 fonunda maliyyə, tikinti, nəqliyyat və digər sahələri "yaşıllaşdırmaq" tendensiyanı nəzərə alaraq, yeni qəbiristanlıqlar üçün ekoloji tələbləri, o cümlədən, günəş batareyaları ilə işıqlandırmanı və yaşıl zonaların genişləndirilməsini (hazırda qəbiristanlıq sahəsinin 15% - ni təşkil edir) nəzərdə tutmaq məqsədəuyğun olardı.
Qaydalarda qəbiristanlıqların saxlanmasının bələdiyyələr və ya özəl ianələr hesabına maliyyələşdirildiyi bildirilir. Bəs bələdiyyələrin vəsaiti yoxdursa və ya var, amma ayırmırlarsa, nə etməli? Bir çox qəbiristanlığın vəziyyətinə baxdıqda aydın olur ki, onlar ya idarə olunmurlar, ya da pis idarə olunurlar. Belə idarəetmə növü bizə lazımdırmı?

Qəbiristanlıq mövzusu necə yarandı? Qəbiristanlıqları ziyarət edirəm və hər yerdə eyni mənzərəni görürəm-yer yoxdur. Bu, əsasən qəbiristanlıqların yaxınlığında evlərin tikintisilə əlaqədardır. Qaydalara görə, yaşayış binaları ilə qəbiristanlıqlar arasındakı məsafə ən azı 300 metr olmalıdır. Ancaq heç kim bu qaydalara əməl etmir. Belə olan halda qaydaların mənası nədir?

Yaşadığım Buzovna qəsəbəsindən nümunə göstərəcəyəm. Burada üç kənd qəbiristanlığı və bir qəsəbə qəbiristanlığı var. Kənd qəbiristanlıqları Buzovna kəndindədir. Onlardan birinin yaşı 600-dən çoxdur. Bu məqbərəli unikal qəbiristanlıq guya dövlət tərəfindən qorunur, ancaq əslində baxımsız vəziyyətdədir və ekoloji amillərlə əlaqədar sistematik olaraq tənəzzülə uğrayır. Digər ikisi doludur. Qəsəbə qəbiristanlığı 1970-ci illərin əvvəllərində salınıb və xalq arasında “Xrustalnı” (bir kilometr məsafədə yerləşən keçmiş xrustal zavodunun adı ilə) adlanır. Son 25 ildə Buzovna bir neçə dəfə böyüyüb. Faktiki olaraq Şağan, Maştağa, Binə və Bağlar kəndlərilə birləşib. Ancaq bu müddətdə yeni qəbiristanlıqlar salınmayıb. “Xrustalnı” qəbiristanlığı doludur, hazırda qəbirlər qəbiristanlığın içindəki yollarda salınır. Bunun səbəbi qəbiristanlıqların tikintisi qaydalarına əməl edilməməsidir. Qaydaların 8.1-ci bəndinə əsasən, qəbiristanlıqlar üçün ayrılan torpaq sahəsinin ölçüləri hər 1000 sakinə 0,24 hektar hesabı ilə müəyyən edilir. Burada və digər yerlərdə əhalinin sıxlığı dəfələrlə yüksəkdir və normalara əməl edilmir.

Qəbiristanlığın yaxınlığında “Buzovnaneft”in ərazisi var ki, neft quyuları tükənmə səbəbindən sürətlə bağlanır. Müxtəlif bəhanələrlə burada qəbiristanlıqlar üçün torpaq ayırmırlar. Lakin Nazirlər Kabinetinin qaydalarını pozaraq SOCAR öz əməkdaşları üçün qəbiristanlıqdan cəmi 20 metr aralıda (normaya görə, 300 metrdən yaxın olmamalı) fərdi evlərin tikintisinə torpaq ayırıb. Və bu qanunsuzluq Daşınmaz Əmlak Reyestri ilə qanuniləşdirilir. Ancaq neft şirkətinin işçiləri bu sahələri yenidən satırlar. Hər kəs qəbiristanlığın yanında yaşamaq istəmir. Bir çox ərazidə "satılır" yazılarını görmək olur. Bələdiyyə heç nə edə bilmir, icra hakimiyyəti laqeyddir və qəbiristanlıq siyasətinə məsul orqan yoxdur. Bu, bütün ölkə üçün tipik nümunədir.

Beləliklə, Bakı qəbiristanlıqlarında mövcud vəziyyət qeyri-sabitdir. Şəhər əhalisi artmağa davam etdikcə, şəhər planlamasının əsas komponent kimi qəbiristanlıqların inkişafını əhatə etməsi vacib hala gəlir. Milli qəbiristanlıq idarəsi yaratmaqla, prioriteti özəl qəbiristanlıqların inkişafına verməklə və davamlı təcrübələr tətbiq etməklə Azərbaycan öz qəbiristanlıq böhranını həll etməyə başlaya bilər və mərhumlara hörmətin qorunmasına zəmanət verər, eyni zamanda artan şəhər əhalisinin praktiki ehtiyaclarını təmin etmiş olar.

Ümid edirəm ki, hökumət qəbiristanlıqlarla bağlı vəziyyətlə məşğul olacaq və bu sahədə effektiv strategiya və siyasətin hazırlanması üçün təcili tədbirlər görəcək. Hər il Bakıda 15000 nəfər ölür.(Turan)

Dövlət Təhlükəsizliyi Xidməti tərəfindən istintaqı aparılmış cinayət işi üzrə Hidayətov Zöhrab Raqub oğlu, Şirinov Elvin Valeh oğlu və Hümbətov Qaçqın Şura oğlu barəsində məhkəmə prosesi başlanılıb.

“Qafqazinfo”nun məlumatına görə, Sumqayıt Ağır Cinayətlər Məhkəməsinin hakimi Fəhmin Hümbətovun sədrliyi ilə iş üzrə hazırlıq iclası keçirilib.

Təqsirləndirilən şəxslər Cinayət Məcəlləsinin 192.3.2 və 206.3.2-ci maddələri ilə ittiham olunur.

Belə ki, Zöhrab Hidayətov müxtəlif hüquqi və fiziki şəxslərə aid məhsulların ölkədən saxta yolla sahibkar kimi qeydiyyatdan keçirdiyi Elvin Şirinovun və Qaçqın Hümbətovun adından ixrac olunmasını təşkil edib, ixrac üçün nəzərdə tutulan bu məhsulların istehsalçılarının guya həmin şəxslər olduğuna dair gömrük orqanlarına saxta sənədlər təqdim edib, 326 milyon manatdan çox xüsusilə külli miqdarda məhsulları düzgün bəyan etməyərək xaricə çıxarmaqla qaçaqmalçılıq edib, bu qanunsuz əməllər eyni zamanda nağd pul vəsaitlərinin ölkədən çıxarılması və geri qaytarılmaması, kölgə iqtisadiyyatı qurulması üsulu olub.

Təqsirləndirilən şəxslərdən Elvin Şirinov barədə bəzi maraqlı detallar mətbuata məlumdur.

Belə ki, ötən illər üzrə İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzi (İİTKM) “İxrac icmalı”larına əsasən, əvvəllər, məsələn 2021-ci ildə Elvin Şirinov ümumiyyətlə qeyri-dövlət (özəl) ixracatçı subyektlər sırasında yer almadığı halda, 2023-cü ildə qeyri-dövlət ixracatçı subyektlərin sıralanmasında birdən-birə ilk onluqda 1-ci yeri tutub.

Belə bir reytinq sıçrayışı mətbu orqanların da diqqətindən qaçmamış, “kiçik bir torpaq sahəsi belə olmayan” 2700187092 VÖEN-li fərdi sahibkar - kənd təsərrüfatı məhsulları ixracatçısı barədə təbii suallar səsləndirilmişdi.

Məhkəmə baxışında olan iş üzrə isə Elvin Şirinovun adı əvvəllər heç yerdə keçməyən, hazırda həbsdə olan digər təqsirləndirilən Zöhrab Hidayətov tərəfindən qurulmuş böyük kölgə iqtisadiyyatı maxenasiyasının iştirakçılarından yalnız biridir.

Belə maxenasiyaların pul vəsaitlərinin ölkədən başqa ad altında çıxarılması - məsələn alınan “kənd təsərrüfatı məhsulları” formasında çıxarılması və geri qaytarılmaması məqsədləri ilə bağlı olduğu məlumdur.

Məhkəmə kollegiyası tərəfindən təqsirləndirilən şəxslər barəsində həbs qətimkan tədbirinin dəyişdirilməsi barədə qaldırılmış vəsatətlər rədd edilib və növbəti məhkəmə prosesi 31 oktyabr tarixinə təyin edilib.

"Böyük şəhər bələdiyyələrinin yaradılması ilə maliyyə vəsaitlərinin daha qənaətli, səmərəli istifadəsinə keçiləcək”.

Qaynarinfo-ya açıqlamasında bunu bələdiyyə eksperti İlqar Hüseynli Azərbaycanda böyük şəhər bələdiyyələrinin yaradılmasının nəyi dəyişəcəyini şərh edərkən deyib:

"Böyük şəhər bələdiyyələrinin yaradılması Azərbaycanın Avropa Xartiyası qarşısında götürdüyü öhdəlikdir. Bu barədə sənəd imzalanarkən, həmin tələb də orada əksini tapıb. İkinci bir tərəfdən, böyük şəhər bələdiyyələrinin yaradılması ilə şəhər təsərrüfatının idarə olunmasının seçki orqanı vasitəsilə icra olunmasına gətirib çıxaracaq. Hazırkı icra başçıları isə birbaşa Prezident tərəfindən təyin olunan şəxslərdir. Ona görə də onların bu gün seçicilər qarşısında hər hansı öhdəlikləri yoxdur. Ona görə də icraedici və təyin olunan orqandan birbaşa vətəndaşlar tərəfindən seçilmiş bir qurumun fəaliyyətinə keçid etməliyik. Böyük şəhər bələdiyyələri vəsaitlərdən daha səmərəli istifadə etməyə imkan yaradacaq. Çünki bələdiyyə qurumları seçicilər qarşısında hesabatlıdırlar”.

Qeyd edək ki, Milli Məclisin son iclasında şəhələrdə böyük bələdiyyələrin yaradılması təklif edilib.

Bu təkliflə Milli Məclisin İctimai birliklər və dini qurumlar komitəsinin sədri Fazil Mustafa çıxış edib. O, bələdiyyələrin inkişafının təmin edilməli olduğunu vurğulayıb.

"Biz indiyə qədər böyük şəhər bələdiyyəsi yarada bilmədik. Bakı, Gəncə və Sumqayıtda böyük bələdiyyə yaradaraq bürokratik məsələləri də həll edə bilərik. Bu gün Bakının yüzlərlə problemi var ki, bu məsələdə bələdiyyənin hər hansı rolu yoxdur. Başqa yerlərdə görürük ki, nəqliyyatın idarəedilməsi bələdiyyənin əlindədir. Bu, dövlətin və icra orqanlarının da yükünü azaldacaq", - komitə sədri deyib.

Deputat bələdiyyələrin səlahiyyətlərinin genişləndirilməli olduğunu qeyd edib.