Prezident İlham Əliyev “Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi haqqında Əsasnamə”də dəyişiklik edilməsi barədə fərman imzalayıb.

Fərmana əsasən, əsasnamənin 5.8-ci bəndinin birinci abzasından “Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun sədrindən” sözləri çıxarılıb.

Qeyd edək ki, əsasnamənin 5.8-ci bəndində nazirlikdə nazirdən (kollegiyanın sədri), onun müavinlərindən, Naxçıvan Muxtar Respublikasının əmək və əhalinin sosial müdafiəsi nazirindən, Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun sədrindən və Nazirliyin digər rəhbər işçilərindən ibarət Nazirliyin kollegiyası yaradılması nəzərdə tutulurdu.

Elm və Təhsil naziri Emin Əmirullayev oliqarx övladlarını yüksək vəzifələrə təyin edir.

Hurriyyet.az xəbər verir ki, Emin Əmirullayevin oliqarx övladlarını yüksək vəzifələrə təyin etməsinin arxasında heç də vəzifəyə təyin edilənlərin bilik və bacarıqları dayanmır.

Məsələn, Elm və Təhsil naziri 2023-cü ilin dekabr ayının 18-də Quba-Xaçmaz Regional Təhsil İdarəsinə Coşqun Əliyev adlı şəxsi müdir təyin edib.

Coşqun Əliyevin indiyədək hansı pedoqoji fəaliyyəti olması barədə heç bir məlumat yoxdur.

Coşqun Əliyev əvvəllər Bakı şəhər İcra Hakimiyyətində yüksək vəzifələrdə çalışan, adı bir çox maxinasiyalarda hallanan Vidadi Əliyevin oğludur.

O, atasının əlaqələrindən istifadə edərək Bakı şəhərində parkinq biznesi ilə məşğul olub.

Bu barədə medada xeyli sayda məlumatlar tirajlanıb.

Həmin məlumatlarda Coşqun Əliyevin Bakı şəhərində qurduğu parkinq biznesinin vergidən yayındığı və əhali arasında kütləvi narazılıq yaratdığı qeyd edilir.

Coşqun Əliyevin parkinq biznesi hökumətin apardığı islahat zamanı müflis olub.

Coşqun Əliyev bundan sonra atasının vəzifədə çalışdığı zaman əldə etdiyi biznesə sahiblik edib.

Bu biznesi sırasında Zirə qəsəbəsində xeyli sayda pomidor və xiyar istixanaları, icarəyə verilən çoxdsaylı obyektlər, ticarət mərkəzi, yanacaqdoldurma məntəqəsi olduğu deyilir.

Emin Əmirullayevin daha bir kadrının- Abşeron-Xızı Regional Təhsil İdarəsinin müdirinin də oliqar nəslin nümayəndəsi olduğu vurğulanır.

Belə ki, Abşeron-Xızı Regional Təhsil İdarəsinin müdiri İlhamə Abdullayevanın Azərbaycanda tikinti maqnatlarından biri olan, "Körpü-Bina-Tikinti" MMC-nin sahibi Xəlil Göyüşovun yaxın qohumu olduğu vurğulanır.

İlhamə Abdullayeva Coşqun Əliyevdən fərqli olaraq əvvəllər təhsil sistemində xırda vəzifələrdə çalışıb.

Emin Əmirullayev Təhsil naziri təyin edildikdən 5 ay sonra İlhamə Abdullayevanı Abşeron-Xızı Regional Təhsil İdarəsinə müdir təyin edib.

İdarəetmə Sistemləri İnstitutunda baş menecer vəzifəsində çalışan Ehtiram Xəlilov bu qurumda Əli Abbasovdan sonra ikinci adama çevrilib..

Bu barədə azfakt.com-a verilən məlumatda deyilir. Məlumata görə sabiq Rabitə və Yüksək Texnologiyalar naziri Əli Abbasov İdarəetmə Sistemləri İnstitutuna baş direktor təyin edildikdən sonra Ehtiram Xəlilovu yanına gətirərərk baş menecer vəzifəsinə təyin edib.

Ehtiram Xəlilovun hazırda İnstitututda söz sahibi olduğu, səlahiyyətlərindən kənar işlər gördüyü deyilir. O, əslində institutda Əli Abbasovdan sonra ikinci adama çevrilib və bütün institut çalışanları artıq bunun fərqindədirlər. Hətta məsələ o yerə çatıb ki, İdarəetmə Sistemləri İnstitutunda təmir işlərini və inventar alınmasını belə Ehtiram Xəlilov həyata keçirir.

Onun bir neçə ildir İdarəetmə Sistemləri İnstitutun aparılan təmir işlərində, İnstituta inventarların alınmasında maxinasiyalar etdiyi, bununla da həm özünə, həm də Əli Abbasova külli miqdarda vəsait topladığı iddia edilir.

“Ehtiram Xəlilov Əli Abbasovun həmyerlisi həm də qohumudur. Əli Abbasov Rabitə və Yüksək Texnologiyalar naziri işləyərkən Ehtiram Xəlilov onun köməkçisi olub. Ehtiram Xəlilov uzun illərdir Əli Abbasovla işləyir, buna görə də hamı onu sabiq nazirin "qara kassası" sanır. Əli Abbasov İdarəetmə Sistemləri İnstitutuna baş direktor təyin edildikdən sonra Ehtiram Xəlilovu gətirib ən gəlirli-yeyintili yerə təyin etdi. Halbuki bu şöbədə illərlə çalışan, İdarəetmə Sistemləri İnstitutuna ürəkdən can yandıran insanlar var idi. O adamlar qala-qala Əli Abbasov öz adamını bu vəzifəyə təyin etdi. İnstitutda avadanlıqlar, əsasən də komputer avadanlıqları köhnədir. Amma hər il büdcədən yeni avadanlıqlara vəsait ayrılır. Ayrılan vəsaitlər hamısı kağız üzərində xərclənir”, deyə məlumatda vurğulanır.

Qeyd edək ki, Əli Abbasov 2000-2004-cü illərdə Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin rektoru, 2004-2015-ci illərdə Rabitə və İnformasiya texnologiyaları naziri vəzifələrində çalışıb. Onun adı “MTN işi” cinayətlərində hallanıb və keçmiş nazirin həbs olunacağı bir müddət gündəmdə olub. Əli Abbasov 2015-ci ilin noyabr ayının 12-də nazir vəzifəsindən azad edildikdən 1 ay sonra köməkçisi Ehtiram Xəlilov nazir köməkçisi vəzifəsindən azad edilib.

Bəzi səbəblərdən adının saytımızda çəkilməsini istəməyən ehtiyatda olan zabit tərəfindən “Hürriyyət”in redaksiyasına şikayət məktubu daxil olub. Sərhəd Qoşunlarında xidmət etdiyini bildirən şikayətçinin məktubunu olduğu kimi dərc edir və qarşı tərəfə də cavab haqqı tanıdığımızı diqqətə çatdırırıq:

“Sərhəd Qoşunlarının bütün ehtiyatda olan zabitlərinin və hərbçilərinin əsas problemi olan ev məsələsinə toxunmaq istəyirəm. Xüsusilə də Keşlə tərəfdə olan zabit evlərinə. Oradan ev alanları araşdırsanız, görəcəksiniz ki, əsasən generallar, hərbi hissə komandirləri və onları müavinləridir. Yəni Sərhəd Qoşunlarının Baş İdarədəsində və ya DSX-da zastava və komendatura üzü görməyənlər, kabinetdə oturanlar. Hətta hərbi hissə komandirlərinin sürücülərinə də ev verilib.

Eşitdiyimə görə, idarədə 5-10 il xidmət etmiş MAXE qadın hərbi qulluqçulardan da ev alanlar var. Hətta, vaxtilə Sərhəd Qoşunlarında xidmət etmiş, hal-hazırda bu quruma heç bir aidiyyəti olmayan, Dövlət Miqrasiya Xidmətinin rəis müavini, general Elman Əliyevin də orada evi var. Hansı ki, o, həmin evi alanda artıq Sərhəd Qoşunlarında xidmət etmirdi. Ancaq 20-25 il sərhəddə can qoyan, ehtiyatda olan zabitlər bu gün kirayələrdə qalır.

İndi isə Həzi Aslanov metrosunun yanındakı evlərə diqqət edək. Həmin evləri də əvvəlcə eyni qaydada öz adamlarına və yuxarıda göstərdiyim xüsüsi kateqoriyalı hərbçilərə verdilər. Daha sonra, təxminən 2016-2017-ci illərdə hərbi hissələrə cədvəl, yəni 1, 2, 3 və 4 otaqlı evlərin siyahısı göndərildi. Onların ilkin ödənişi və aylıq ödənişləri ayrı-ayrılıqda qeyd olunurdu. Ödənişi 20 ilə bölmüşdülər. Səhv etmirəmsə, son yaş həddi də 62 götürülmüşdü ki, həmin müddətə kimi pul bağlansın. Hər hansı bir hərbi qulluqçu avtomatik olaraq hesablayırdı ki, neçə yaşım var, 62 yaşa neçə il qalıb, aya təxminən nə qədər pul ödəməliyəm?! Kim razı olurdusa, müraciət edirdi, çağırırdılar Bakıya - Baş İdarəyə. Elə zabitlər var idi ki, məcburiyyətdən razı olurdular. İllik faizi yadımda qalmayıb, indi xidmətdə olanlar dəqiq bilərlər. Dərd burasıdır ki, həmin hərbçilər dövlətin verməli olduğu evləri öz pulları ilə alırdılar. Üstəlik, sonradan həmin hərbçilər bir daha dövlətdən ev ala bilməzdilər. Baxmayaraq ki, evlər onlara pulsuz verilməlidir, lakin pul verib alırdılar. Və həmin zabitin adı sistemə düşürdü ki, “dövlətdən ev alıb”.

İcra hakimiyyətlərindəki maxinasiyalara da aydınlıq gətirim. İndi biləcəksiniz ki, icra hakimiyyətlərində ev növbəsinə düşmək necə olur. İlk öncə, ordudan tərxis olunduqdan sonra icra hakimiyyətinə müraciət olunur. Sənədləri toplanır, təqdim edilir. Sənədlər düzdürsə, icra başçısının göstərişi ilə ev növbəsinə götürülür. İcra hakimiyyətində bu işlərə baxan şöbə var. Evlə bağlı müraciət edirsən, deyir ki, hələ ehtiyatda olanlara ev tikilmir. Siyahıya baxmışam. Siyahıda müəyyən sayda, təxminən 100 nəfərə yaxın hərbi qulluqçu qeydiyyatdadır. Siyahıda üstündən xətt çəkilmiş hərbçilər var. Soruşduqda ki, bunların üstündən niyə xətt çəkilib, bildirildi ki, onlar Müdafiə Nazirliyinin hərbçiləridir. Müdafiə Nazirliyi öz hərbi qulluqçularına mümkün olduqda ev verir və bizə məlumat gəlir ki, bu şəxslərə ev verilib. Biz də onlara kirayə verilməsini saxlayırıq.

Çox əla. Soruşuruq ki, bəs, Sərhəd Qoşunlarının hərbi qulluqçuları necə olacaq? Bildirirlər ki, Müdafiə Nazirliyi ehtiyatda olmasına baxmayaraq, öz hərbi qulluqçularına mümkün olduqca ev verir, lakin Sərh Qoşunları bunu etmir. Nə də onlarla maraqlanmır. Yəqin fikirləşirlər ki, tərxis olnubsa, hansı rayonda qeydiyyatdadırsa, həmin rayonun icra hakimiyyətləri versin.

Qanunda belədir, hərbi qulluqçu tərxis olunubsa, qeydiyyat yeri üzrə icra hakimiyyətinə sənəd göndərilir ki, xidmət dövründə evlə təmin olunmayıb. Məsələ odur ki, Müdafiə Nazirliyi maraqlanır, ev verir, Sərhəd Qoşunları isə bunu etmir. Biz qalmışıq Allahın ümidinə.

Sonda demək istəyirəm ki, qaçqınlar üçün evlər tikilib və hal-hazırda onlar işğaldan azad olunan ərazilərə köçüb gedirlər. Həmin evləri “Qaçqınkom” Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin balansına keçirir. Eşidirəm və saytlardan oxuyuram ki, ƏƏSMN həmin evləri satışa çıxarır. Niyə o evləri ehtiyatda olan hərbçilərə vermirlər? Nə qədər hərbçi var ki, ev növbəsindədir. Həmin evləri versinlər hərbiçilərə.

Təxminən 4 nəfərdən ibarət olana hərbçi ailəsinə dövlət ildə 4 500 manat pul ödəyir. 10 ilə 45 000, 20 ilə 90 000 manat edir. Elə ondansa ya qaçqınların boşalan evlərini satmaqdansa ehtiyatda olan hərbiçilərə versinlər, ya da dövlət və ya icra hakimiyyəti həmin zabitlərə müraciət etsin ki, kirayə pulunun hesabına bina tiksin. Bilərik ki, 1-2 ilə hərbiçilərə bina tikilir, biz də oturub gözləyərik”.
https://hurriyyet.az/

Xəbər verdiyimiz kimi, Azərbaycan şirkəti Jeleznovodsk xüsusi iqtisadi zonasında üç sanatoriyanın inşasına 9 milyard rubl (97,4 milyon ABŞ dolları) sərmayə qoymağı planlaşdırır.

Dia-az.info xəbər verir ki, kurortun rəhbəri Yevgeni Bakulin azərbaycanlı investorun ümumi sahəsi 9 hektar olan üç torpaq sahəsi üçün müqavilə bağladığını bildirib.

Vurğulanıb ki, bu vəsaitə 600 otaqlı və 1200 çarpayılıq üç sanatoriyanın tikintisi nəzərdə tutulub.

Bakulin artıq Jeleznovodskda Azərbaycan sərmayələrinin uğurla icrasının şahidi olduqlarını da xatırladıb.

Qeyd edək ki, Jeleznovodskda Azərbaycan sərmayəsi yatıran və Bakulinin dediyi kimi, uğurlu iş görən şəxs sabiq deputat, biznesmen Əsabil Qasımovdur.



O, 2021-ci ildə burada ən böyük kurortlarından biri olan beşulduzlu "İstoçnik Jeleznovodsk” sağlamlıq kurortunu istifadəyə vermişdi. Sanatoriyanın yataq tutumu 500 çarpayıdır. Layihəyə qoyulan ümumi investisiyanın həcmi 2 milyard rubldan artıqdır.

Əsabil Qasımov açılışda da iştirak etmişdi.

Dia-az.info xatırladır ki, Ə.Qasımov 2016-ci ildə Yessentukidə də 1.5 milyard rubl investisiya hesabına 400 yerlik "İstoçnik” sanatoriyasını açmışdı.

Əsabil Qasımov “Karat Holdinq”in sahibidir. Şirkət 2006-cı ildə yaradılıb. 2010-cu ildə 79 saylı İmişli seçki dairəsindən Milli Məclisin deputatı seçildikdən sonra Əsabil Qasımov biznesini yaxınlarına tapşırmışdı.

Qeyd edək ki, “Karat Holdinq"ə bu şirkətlər daxildir:

- Karat MTK, İdeal MMC, İzmir MMC (tikinti şirkətləri);

- “Azinvest” tikinti şirkəti;

- "Everest-M", "Şin Servis" (armatur alqı-satqısı);

- Karmen MMC (dəyirman və un alğı-satqısı);

- Hökməlidə Makaron Fabriki, Hökməlidə Kisə Fabriki;

- ASTEL MMC (Məhəmmədi, Mehdiabad və Şamaxıda Quşçuluq fabrikləri), taxıl anbarları və dəyirman kompleksləri (Şəkidə, Kürdəmirdə, Marneulidə və Gürcüstanın müxtəlif bölgələrində);

- Gəncə Fatoğlu (un dəyirmanı);

- Bakı şəhəri, Zərifə Əliyeva küçəsində 18 mərtəbəli iki "Marina Plaza" oteli;

- Zərifə Əliyeva küçəsində ikimərtəbəli restoran;

- Bakı şəhəri, Səməd Vurğun küçəsində "Ağ Saray";

- Bakı şəhəri, Xan Şuşinski küçəsi 12, İmran Qasımov küçəsi 16, Qulu Quliyev küçəsi 21, Süleyman Rüstəm küçəsi 61-də yerləşən 18 mərtəbəli dörd bina;

- İzmir küçəsi 7A və 7B-də yerləşən 19 mərtəbəli iki bina;

- Zərifə Əliyeva küçəsi 53-də yerləşən 23 mərtəbəli bir bina, Süleyman Rüstəm küçəsi 61-də yerləşən "Premium Market".

Əsabil Qasımov 2020-ci ilə qədər deputat olub.

“Karat Holdinq”in Rusiyada biznesi bununla kifayətlənmir: bundan öncə şirkət Moskvanın cənubundakı Taqanski rayonunun Böyük Poluyaroslavk döngəsində yerləşən və "Vasili Osipoviç Krasavin və qardaşları” ticarət birliyinə məxsus binanı demontaj edirdi. Onun yerində sahəsi 11,3 min kvadrat metr olacaq apartament tipli mehmanxana tikilib.

Paralel olaraq, "Karat Holding” Moskvanın Nikoloyamskaya 11 küçəsində yerləşən "Bernikov” biznes mərkəzini 1,47 milyard rubl (21,3 milyon dollar) qarşılığında satın alıb. Rusiya paytaxtının mərkəzində yerləşən və 17 min kvadrat metr sahəni əhatə edən biznes-mərkəzinin yeni sahibi tərəfindən 200-250 nömrəlik otelə çevriləcəyi açıqlanır.

Şirkət 2017-ci ildə Kislovodsk şəhərində yerləşən "Akademiçeskiy” sanatoriyasına 25 milyon dollar sərmayə yatırıb. Holdinq Moskva vilayətində yerləşən Podolsk çörək və un məmulatları zavodunun da əsas səhmdarıdır.

İndi isə gələk əsas məttləbə...

"Azərbaycan iş adamlarına mən bu gün burada – Ağdam Cümə məscidinin önündə çağırış edirəm ki, gəlsinlər həm Ağdama, həm də azad edilmiş bütün digər ərazilərə sərmayə qoysunlar, vəsait qoysunlar. Çünki bu gün Azərbaycanda biznes üçün, sahibkarlar üçün çox gözəl şərait yaradılıb. Dövlət sahibkarları dəstəkləyir və həm mənəvi-siyasi dəstək verilir, eyni zamanda, güzəştli kreditlər verilir..."

Dia-az.info xatırladır ki, bunu Prezident İlham Əliyev düz iki il əvvəl fevral ayının 13-də Ağdam Cümə məscidində görülən bərpa-restavrasiya işlərinin gedişi ilə tanış olduqdan sonra çıxışında deyib.

Və bu gün gördüyümüz mənzərə odur ki, Azərbaycandan pul qazanmış və hələ də qazanmaqda olan niyyəti bilinməyən Əsabiil kimiləri Prezidentin çağırışını rəsmən qulaqardına vurmaqdadı. Hər halda, söhbətt 100 milyonlarla dollardan gedir ki, bu vəsaitə, belə bir iri yattırıma hazırda bizim daha çox ehtiyacımız var... Yəqin ki, bu fakt rəsmilərimiz tərəfindən diqqətə və nəzərə alınacaq... Həm də mütləq...
Uzun illər təhsil sahəsində müxtəlif vəzifələrdə çalışmış pedaqogika üzrə fəlsəfə doktoru Elmira İsmayılova dələduzluqla üzləşdiyini deyir.

Elmira İsmayılova Qaynarinfo-ya bildirib ki, dələduzluq əməli törətmiş şəxs Elm və Təhsil Nazirliyinin əməkdaşı olmuş Rahilə Abdullayevadır.

Şikayətçinin sözlərinə görə, Rəhilə Abdullayeva 2013-cü ildə iş qurmaq adı altında ondan üst-üstə 168 500 AZN alıb:

“Bu pulu borc almışdım. Rəhilə Abdullayeva məni inandırdı, amma qısa müddət ərzində aldanıldığımı başa düşdüm. Mən uzun illər təhsil sahəsində çalışmışam. Ziyalıyam, aliməm. Rəhilə Abdullayeva da təhsil sahəsində çalışıb. Ona görə də dərhal hay-küy salmadıq. Düşündüm ki, bu ziyalı adına yaraşmaz. Ondan sakit şəkildə pulu qaytarmağı xahiş etdim. Çünki dediyim kimi, pullar borc alınmışdı. Lakin o, hər dəfə bir bəhanə ilə məsələni uzatdı və mən məcbur qalıb məhkəməyə müraciət etdim”.

Yasamal Rayon Məhkəməsi Elmira İsmayılovanın Rəhilə Abdullayevaya qarşı mülki iddiasını təmin edib. Bakı Apellyasiya Məhkəməsi də birinci instansiya məhkəməsinin qərarını qüvvədə saxlayıb. Qarşı tərəfin kassasiya şikayəti də təmin edilməyib.

Borcun qaytarılması üçün Rəhilə Abdullayevanın mülkiyyətində olan bir neçə əmlakına (mənzil, torpaq, maşın) həbs qoyulub. Lakin sonradan Rəhilə Abdullayeva mənzilin üzərindən həbsin götürülməsinə nail olub. Elmira İsmayılova bu barədə deyir:

“Təsəvvür edin, Yasamal Rayon Məhkəməsinin hakimi Ayaz Məmmədov öz qərarını ləğv edib. Yəni, mənim mülki iddiamı bu hakim təmin etmişdi. Rəhilə Abdullayevanın əmlakına həbs qoyulmuşdu. Yuxarı instansiya məhkəmələri də qərarı qüvvədə saxlamışdı. Sonradan Rəhilə Abdullayeva Yasamal Rayon Məhkəməsində mənzilinin üzərindən həbsin götürülməsi barədə iddia qaldırıb. İddianı bu mənzildən başqa yaşayış yerinin olmaması ilə əsaslandırıb. Bu dəfə işə hakim Ayaz Məmmədov baxıb və Rəhilə Abdullayevanın iddiasını təmin edib. Bu hüquqi nonsesdir. Hakim necə öz qərarına əks qərar qəbul edə bilər? Əgər Rəhilə Abdullayeva haqlı idisə, o zaman mənim iddiam niyə təmin edilmişdi? Məgər Ayaz Məmmədov həmin vaxt işin hallarını araşdırmamışdımı? Bu da məndə haqlı şübhələrə səbəb olub ki, hakim ədaləti deyil, korporativ maraqları üstün tutub”.

Elmira İsmayılova deyib ki, Rəhilə Abdullayeva borcu qaytarmamaq üçün müxtəlif üsullara əl atıb:

“Evi əvvəlcə Türkiyədə yaşayan böyük qızının adına keçirmişdi. Sonra isə kiçik qızına bağışladı. Bu əslində qanunsuzdur. Çünki bu ev artıq mübahisəlidir. Rəhilə Abdullayeva həbs qoyulmuş digər əmlkaları da ortadan çıxara bildi. Beləliklə, əlimdə məhkəmə qərarı ola-ola pulumu ala bilmirəm. Rəhilə Abdullayeva məhkəmə qərarını icra etmədiyinə görə Ədliyyə Nazirliyində onun barəsində cinayət işi başlandı və Yasamal Rayon Məhkəməsinin hökmü ilə şərti olaraq azadlıqdan məhrum edildi. Yəni, mənim haqlı olduğum məhkəmə qərarı ilə təsdiqləndi”.

Elmira İsmayılova pulunu geri alanadək hüquqi müstəvidə mübarizəsini davam etdirəcəyini deyir. “Ölkə rəhbərliyinə, Məhkəmə Hüquq Şurasına müraciət edəcəm. Müraciətlərim artıq hazırdır”, deyə o əlavə edib.

Elmira İsmayılovanın iddiaları ilə bağlı qarşı tərəfin mövqeyini öyrənmək mümkün olmayıb.

İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyində həyata keçirdiyi audit nəticəsində nöqsanlar aşkarlanıb. Mia.az xəbər verir ki, bu barədə Hesablama Palatası yoxlama aparıb. Palatanın məlumatına görə, audit həyata keçirilmiş dövlət satınalmalarının hüquqi aktlara uyğunluğunun qiymətləndirilməsi məqsədi daşıyıb, 1 yanvar 2022-ci il tarixindən 31 dekabr 2022-ci il tarixinə qədər həyata keçirilmiş ümumilikdə 398,3 milyon manat məbləğində 253 satınalma müqaviləsini əhatə edib.
Satınalmaların təşkili və müqavilələrin icrası ilə bağlı ilkin satınalma planının müvafiq portalda yerləşdirilməsi, bir mənbədən satınalma metodundan istifadənin payının 20 %-dən az olması, satınalmalarda qalibin seçilməsi zamanı əksər hallarda aşağı qiymət meyarına əsaslanılması, ortalama iştirakçı sayının minumum tələblərinə əməl edilməsi, müqavilələr üzrə ödəniş müddətlərinə əsasən riayət olunması müsbət hallar kimi qeyd edilməlidir. Audit nəticəsində qeyd olunanlarla yanaşı, aşağıdakılar müəyyən edilib:
– Agentlik tərəfindən hesabat ili üçün illik ilkin satınalma planı müvafiq tələblərə riayət olunmaqla dövlət satınalmalarının vahid internet portalında yerləşdirilsə də, hazırlanmış ilkin satınalma planının layihəsinin təsdiq edilməməsi, sonradan dəyişikliklərin qeydiyyata alınmaması, eləcə də planlaşdırılan satınalmanın satınalma məqsədlərinə uyğunluğunun, o cümlədən dövlət ehtiyacları üçün olan malların (işlərin və xidmətlərin) miqdar və həcminin tələbata, xarakteristikasının isə ehtiyaca uyğun müəyyən edilməməsi bağlanmış müqavilələrin bəzi hallarda vaxtında icra edilməməsi ilə nəticələnib.
– Agentlik tərəfindən müvafiq dövrdə qüvvədə olan “Dövlət satınalmaları haqqında” qanunun 40.6-cı maddəsinə əsasən malların həcminin 15 %-ə qədər artırılıb-azaldılması müqavilə məbləğinin yekun protokol məbləğindən fərqlənməsinə və bunun nəticəsində Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinin və Agentliyin məlumatları arasında bəzi fərqlərin yaranmasına səbəb olub.
– Satınalmalar üzrə xərclərin vaxtında olması tələbi, habelə müəyyən olunmuş zamanda satınalmaların həyata keçirilməsi, müvafiq müqavilələrin bağlanılması, sifarişçi tərəfindən satınalma məqsədlərinə çatmaq üçün kifayət edən müddətlərin müəyyən olunması və ona riayət edilməsi tələbləri bəzi hallarda gözlənilməyib.
– Dövlət satınalmalarını tənzimləyən qanunvericiliyin tələblərinə riayət edilməyərək bir mənbədən satınalma metodu ilə malların (işlərin və xidmətlərin) satın alınması zamanı ehtimal olunan qiymətin hesablanmaması bəzi hallarda bağlanılmış və icra olunmuş satınalma müqavilələri üzrə icarəyə götürülmüş obyektlər üzrə icarə qiymətlərinin mövcud bazar qiymətindən yüksək olmasına səbəb olub.
– Eyni zamanda, Agentlik tərəfindən 2022-ci ildə ümumprofilli tibb müəssisələri üçün müxtəlif tipli reaktivlərin satınalması proseduru bəzi hallarda rəqabətli satınalma metodları deyil, satınalmanın bir mənbədən metodu, bəzi hallarda isə açıq tender metodu tətbiq olunmaqla həyata keçirilmiş, nəticə etibarı ilə eyni ildə eyni adda malların alışı zamanı satınalma metodlarından asılı olaraq qiymət fərqləri mövcud olub.
– Dərman və tibbi təyinatlı vasitələrin satın alınması prosesində bəzi hallarda ayrı-ayrı malların vahidinin ehtimal olunan qiymətinin düzgün müəyyən edilməməsi, eyni adlı dərman və tibbi təyinatlı vasitələrin vahidi üzrə alış qiymətlərinin fərqli olması əlavə vəsait xərcinə səbəb olub.
– Satınalma üzrə qalib müəssisələr tərəfindən bəzi hallarda müqavilə öhdəlikləri vaxtında yerinə yetirilməmiş, eləcə də gecikdirilmiş günlərə görə onlara cərimə tam tətbiq edilməyib.
– Seçmə qaydada baxılmış 49 halda satınalma müqavilələri üzrə verilmiş elektron qaimələrə əsasən 9,9 milyon manat məbləğində cərimə sanksiyaları tətbiq edilməyıb.
– Dərman və tibb vasitələrinin, müxtəlif tipli reaktivlərin alınması üzrə satınalmalarda əksər hallarda tenderin şərtlər toplusunda yararlılıq müddəti ilə bağlı nəzərdə tutulmuş tələblərin müqavilə öhdəliyinə fərqli daxil edilməsi, bəzi hallarda isə müqavilə öhdəliyinə riayət edilməyərək təhvil-təslim aktlarında yararlılıq müddətinin göstərilməməsi dərman və tibb vasitələrinin, müxtəlif tipli reaktivlərin istifadəsində nəzarətin həyata keçirilməsini çətinləşdirməklə yanaşı, təchizatçılar tərəfindən yararlılıq müddəti az qalmış malların sifarişçiyə verilməsi müqavilə tələbinin pozulması ilə nəticələnib.
– Bağlanılmış satınalma müqavilələri üzrə müxtəlif hallarda uyğunsuzluqlar, bir-birini təkzib edən maddələr mövcud olub ki, bu da müqavilələrin icrası üzrə müəyyən çətinliklər yaradıb.
– Auditin əhatə etdiyi dövrdə Agentlik tərəfindən Nazirlər Kabinetinin 2020-ci il 14 dekabr tarixli qərarı ilə təsdiq edilmiş “İcbari tibbi sığorta vəsaitlərinin uçotunun aparılması və hesabatının təqdim edilməsi Qaydası”nın 3.1-ci “Agentlik tərəfindən yanvar ayının 1-dən dekabr ayının 31-dək (31-i daxil olmaqla) dövrü əhatə edən İcbari tibbi sığorta fondunun gəlir və xərcləri barədə hesabat auditor rəyi ilə birlikdə növbəti ilin 30 iyun tarixinədək Prezidentə təqdim edilir” bəndinin tələblərinə əməl edilməyib, bu isə fondun hesabatlılığının və şəffaflığının təmin edilməməsi ilə nəticələnib.
– Avans ödənişlər istisna olmaqla satınalma müqaviləsi üzrə ödəmələr Agentlik tərəfindən təqdim edilmiş elektron qaimə-fakturalar əsasında həyata keçirilsə də, Vergi Məcəlləsinin müvafiq tələbləri gözlənilməyərək malların qəbulu təhvil-təslim aktları əsasında həyata keçirilmiş, nəticədə həm də bu hesaba cərimə sanksiyalarının tətbiq edilməsi təmin edilməyib.
– Auditlə vəsaitlərin idarəedilməsi vəziyyəti də araşdırılıb. İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyi, Agentliyin Nizamnaməsinin 1.1-ci bəndinə əsasən xidmətlər zərfi çərçivəsində tibbi xidmətlərin maliyyələşdirilməsi üçün vəsaitləri icbari tibbi sığorta fonduna cəmləşdirən, icbari tibbi sığorta üzrə dövlət adından tibbi xidmətlərin mərkəzləşdirilmiş alıcısı funksiyasını həyata keçirən və bununla bağlı zəruri xərclərin ödənilməsini təmin edən publik hüquqi şəxsdir. Lakin, sığorta növlərinin ödənişinin təfərrüatlı əsaslandırma olmadan ümumi prinsiplərlə maliyyələşdirilməsi nizamnamənin göstərilən tələbinə əməl edilməməsi ilə yanaşı, TƏBİB-in tabeliyinə verilmiş və sığorta prinsipləri əsasında fəaliyyətdə olan tibb müəssisələrinə göstərdikləri tibbi xidmətlərin dəyərindən əlavə vəsaitin köçürülməsinə şərait yaradıb.
– “Əhalinin dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına icbari tibbi sığortalanması xərcləri və səhiyyə sahəsində bir sıra dövlət proqramlarının və tədbirlərinin maliyyə təminatı” üzrə nəzərdə tutulmuş vəsaitin bölgüsü və icrası üzrə müəyyən edilıb ki, nəzərdə tutulmuş xərclərin maliyyələşdirilməsi Dövlət Xəzinədarlıq Agentliyi tərəfindən tam olaraq 18.03.2022-ci il tarixdə İcbari Tibbi Sığorta Agentliyinə həyata keçirilsə də, Agentlik tərəfindən il ərzində tam olaraq istifadəsi təmin edilməmiş, həmçinin əvvəlki illər üzrə də dövlət proqramlarının və tədbirlərinin maliyyə təminatı üzrə açılmış vəsaitlərdən ilin sonuna qalıq vəsaitlər qalmaqla bərabər həmin vəsaitlərin (9,3 mln. manat) dövlət büdcəsinə geri qaytarılması təmin edilməyərək müvafiq bank hesabına qalıq vəsait olaraq keçirilib.
– Xərc istiqamətlərinin düzgün planlaşdırılmaması, maliyyə ili ərzində vaxtında xərc edilməməsi, gecikdirilmiş satınalma prosedurları və bu prosesin xarakterik hal alması Fondun sərəncamında kifayət qədər əhəmiyyətli vəsaitin sərbəst qalıq formasında qalmasına şərait yaratıb.
– İTS-in sərəncamında əhəmiyyətli məbləğdə sərbəst qalığın və aylıq zəruri xərclər nəzərə alınmaqla gəlir potensialının artırılması üçün münbit şəraitin olmasına baxmayaraq, potensial məbləğdən tam istifadə edilməyib.
– Xidmətlər zərfinə daxil olmayan və əhaliyə ödənişli əsaslarla göstərilən tibbi xidmətlərin (1104 tibbi xidmət) tariflərinin təsdiq olunmasına baxmayaraq tibb müəssisələri üzrə nəzarət sisteminin formalaşmaması, elektron uçot sisteminin olmaması, hətta bəzi tibb xidmət növləri üzrə il ərzində vəsaitin daxil olmaması bu istiqamətdə ümumilikdə çox aşağı məbləğin formalaşmasına, İTS tərəfindən tibb müəssisələrinə ödənilən məbləğin artmasına şərait yaradıb.
– Vergi orqanları tərəfindən təmin edilən büdcə gəlirləri barədə Hesabat formasının (Forma № 1V) mövcud olmasına baxmayaraq, icbari tibbi sığorta ilə bağlı inzibatçılığı həyata keçirilən gəlirlərlə əlaqədar formanın hazırlanmaması icbari tibbi sığorta haqqı ilə bağlı büdcə ilinin əvvəlinə qalıq, artıq ödəmələr, dövr ərzində hesablanmış sığorta haqları və dövrün sonuna müvafiq göstəricilər barədə müvafiq məlumatların olmamasına şərait yaratmaqla Fondun büdcə layihəsinin hazırlanmasına təsirsiz ötüşməyib.