Müxtəlif formalı qumar oyunları və idmanı əhatə edən mərclər sürətlə çoxalır, minləri-milyonları öz təsir dairəsinə salır...
Artıq xeyli müddətdir ki, Azərbaycanda qumar bazarını monopoliyada saxlayan “Topaz” və “Azərlotoreyanın” “Misli” şirkətinin əməllariylə bağlı müdhiş araşdırmalarımızı davam etdiririk.
Bu araşdırmalarımız xeyli acınacaqlı və dəhşətli faktları üzə çıxarır. Məlum olur ki, həm “Topaz”ın, həm də “Misli”nin fəaliyyətində yetərincə qanun pozuntuları var. “Topaz” məntəqələri qanunvericiliyin tələblərinə zidd olaraq, təhsil müəssisələrinin ətrafında yerləşir. Bu da sözsüz ki, şagird və tələbələri hədəfə alır. Məlum məsələdir ki, tələbələr cəmiyyətin maddi cəhətdən kasıb tələbəsi sayılır. Şagirdlər isə hələ yetkinlik yaşına çatmadıqlarından kənardan gələn təsirlərə çox tez məğlub olurlar. Onlar qəfildən və asan yolla varlanmaq həvəsinə düşüb, mərc şirkətlərinin qumar məntəqələrinə, lotoreya masalarına üz tuta bilərlər.
Qumara daha çox kasıb təbəqənin üz tutduğu heç kimə sirr deyil. Kasıb əhali “kasıblığın daşı”nı atmaq üçün çıxış yolunu qumar oynamaqda, “Poz-qazan” tipli ani lotoreyalara, eləcə də idman mərclərinə meyl etməkdə görürlər. Onları buna vadar edən “Azərlotoreya”nın və “Misli”nin aldadıcı reklamları olur.
Araşdırmalarımız zamanı üzə çıxarmışdıq ki, “Misli”nin fəaliyyəti zamanı Azərbaycan Respublikasının Reklam Haqqında Qanununun tələbləri dəfələrlə, özü də kobudcasına pozulur. “Misli” insanları şirnikləşdirmək, onların cibindəki pulları almaq üçün müxtəlif cəlbedici, həqiqətə heç də uyğun olmayan reklamlara əl atır, azyaşlıların da izlədiyi müxtəlif televiziya proqramlarını, futbol qarşılaşmalarını öz təbliğat maşınına çevirir.
Təəssüf ki, günü-gündən qumar oyunlarının əhatəsi genişlənir, bu oyunlar daha çox insanı öz ağuşuna alıb, bir andaca müflis edir. Daha çox təəssüfləndirici digər məqam odur ki, tanınmış ekspertlər, ictimai-siyasi şəxslər, qanunun aliliyinin keşiyində durmalı olan nəzarətçi qurumlar buna göz yumurlar. İnsanları maarifləndirmək, onları bu yoldan çəkindirmək heç də hər kəsin marağında deyil.
Oxşar vəziyyət qardaş Türkiyədə də yaşandığından cəmiyyətin tanınmış şəxsləri buna etiraz səslərini ucaltmağa başlayıblar. Türkiyənin xeyli reytinqli siyasətçilərindən sayılan, prezidentliyə sabiq namizəd və Memleket Partiyasının başqanı Muarrem İnce özünün rəsmi “feysbuk” səhifəsindən “həyacan təbili” çalmaqdan çəkinməyib. Sitat: “İnternet üzərindən oynanılan qumar oyunları gəncləri əsir aldı. Problem getdikcə böyüyür. Səlahiyyət sahiblərini xəbərdar edirəm, bir an gecikmədən tədbir görün!”.
Ümid edək ki, İncənin bu incə və vacib çağırışı Azərbaycanda da əks-səda verəcək, cəmiyyətin tanınmış şəxsləri “Milsi” və “Topaz”ın hegemonluğuna, “qumar imperiyası”na qarşı çağırışlar edəcəklər. Gənclərimizi qumar adlı bəladan xilas etmək üçün başqa yolumuz yoxdur.
Poliqon.info

Son zamanlar Azərbaycanda hərbi qulluqçuların fəaliyyəti ilə bağlı bir neçə dəyişiklik baş verib. Gələn ilin əvvəlindən qüvvəyə minəcək dəyişiklikdə hərbçilərin pensiya yaşının artırılması nəzərdə tutulur. İndiyədək hərbi qulluqçular 20 il hərbi xidmət keçdikləri təqdirdə pensiyaya çıxmaq hüququ qazanırdı. Hərbçilərlə bağlı qanuna təklif edilən dəyişiklikdə həmin müddətin 5 il artırılaraq 25 ilə çatdırılması nəzərdə tutulur.

Azərbaycanda hərbi xidmətlə bağlı son dövrlər qəbul edilən daha bir qərar hərbi xidmətə çağırış prosesi ilə bağlıdır. Belə ki, vətəndaşların hərbi xidmətə yararlı, yaxud yararsız olması barədə qərar qaydası dəyişir. İndiyədək hərbi qulluqçuların hərbi xidmətə yararlılıq dərəcəsi hərbi komissarlıqda baxılırdı. Yeni dəyişikliyə əsasən, yekun tibbi müayinəni Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin tabeliyindəki Dövlət Tibbi-Sosial Ekspertiza və Reabilitasiya Agentliyi aparacaq. Başqa sözlə, hərbi komissarlıqlarla yanaşı, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi də prosesə qatılacaq.

Bəs qəbul olunan yeni qərarların hədəfi nədir?

Məsələ ilə bağlı Milli Məclisin iqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Vahid Əhmədov Referans.Az-a deyib ki, yeni dəyişikliklər hərbi xidmətdə yeni və intizamlı bir dövr yaradacaq:

“Azərbaycanda hərbiyə diqqət kifayət qədər böyükdür. Qəbul olunan yeni qərarlarda kifayət qədər müsbət məqamlar var. Pensiya ilə əlaqədar olan məsələdə sual doğuran əsas məqam pensiya yaşının 20 ildən 25 ilə qaldırılmasıdır. Bu qərarda da müəyyən güzəştə getdilər. 17, 18, 19 il hərbi xidmətdə olanlar 20 il tamam olduqda pensiyaya çıxa biləcək. Amma biz istəyirdik ki, ümumiyyətlə, bu qanun qəbul olunandan sonra qüvvəyə minsin. Bununla bağlı çıxış da etmişdik. Hazırda hərbiyə diqqət böyük olduğu üçün hökumət daha da müasir və güclü ordu yetişdirməyi hədəfləyir”.

Sosial sahədə də hərbçilərə müəyyən güzəştlərin veriləcəyini deyən deputat qeyd edib ki, onların pensiyasının 50 faizdən 65 faizə qaldırılması belə müsbət haldır. Onun sözlərinə görə, son zamanlar hərbi komissarlıqlarda kifayət qədər həbslər olub: “Bunların hamısı müəyyən rüşvət hadisələrindən irəli gəlirdi. İnsanlardan pul alıb daha sonra hərbi bilet verirdilər ki yararsızdır və s. Bütün bunları nəzərə alaraq belə bir qərar verildi. Sosial Müdafiə Nazirliyinin kifayət qədər Tibbi-Sosial Ekspertiza və Reabilitasiya mərkəzləri var. Buna görə də hərbi qulluqçuların hərbi xidmətə yararlılıq dərəcəsi hərbi komissarlıqlardan alınıb Sosial Müdafiə Nazirliyinə verildi”.

Hərbi ekspert, ehtiyyatda olan polkovnik Ramiz Şərifov isə Referans.az-a bildirib ki, qəbul olunan qanunların bir sıra məqsədləri var:

“Son zamanlar rüşvət məsələsi əhəmiyyətli dərəcədə artmışdı. Buna görə də bu məsələ hərbi komissarlıqdan alınıb Sosial Müdafiə Nazirliyinə verildi. Yəni hərbi komissarlıqda rüşvət sayəsində hərbi xidmətdən yayınmaq olurdu. Artıq hərbi xidmətdən yayınma halları bununla da sona çatacaq. Heç kim nəinsə müqavilində hərbi xidmətdən yayına bilməyəcək. Heç kim gedib Sosial Müdafiə Nazirliyində rüşvət müqavilində xəstəlik və ya hər hansısa sağlamlığın məhdudlaşdırıldığı barəsində arayış ala bilməyəcək. Bu çox çətin və müşqül bir məsələ olacaq”.

Aqil Qarayev

Deputat Tahir Kərimlinin rəhbərlik etdiyi Vəhdət Partiyası prezident seçkilərində İlham Əliyevi dəstəkləyəcək.

Bu barədə qərar partiyanın bu gün keçirilən iclasında qəbul edilib.

Bildirilir ki, Vəhdət Partiyasının Siyasi Şurasının təklifi ilə Baş Məclis İlham Əliyevin növbəti dəfə Prezidentliyə namizədliyini dəstəkləmək haqqında qərar qəbul edib.

Qeyd edək ki, fevralın 7-si Azərbaycanda növbədənkənar prezident seçkiləri keçiriləcək. Ümid Partiyası və Haqq Ədalət Partiyası seçkilərdə Prezident İlham Əliyevi dəstəkləyəcəklərini açıqlayıblar.

Yanvarın 1-dən dövlət müxtəlif kateqoriyaya aid altı minə yaxın vətəndaşın təqaüdünü, müavinətini və əmək haqqını artırıb. Onlar arasında keçmiş hərbiçilər də var.
SSRİ-nin Almaniyaya qarşı müharibəsinin veteranlarına ödənişlər artıb (ayda 330 manat, 2022-ci ildə 81 nəfər). Qarabağ müharibələri zamanı yaralanan əlillərin müavinətləri artırılıb. Amma dövlət veteranların aldığı yardımı artırmayıb. Bu kateqoriyaya aid vətəndaşlar ayda 30, sonradan 50 manat ölçüsündə veteran təqaüdü alırdılar. 1 aprel 2019-cu ildən etibarən Prezidentin fərmanı ilə Qarabağ veteranları üçün 80 manat ölçüsündə prezident təqaüdü təsis edilib. Fərmanda deyilir ki, təqaüd kommunal, nəqliyyat və digər xidmətlərə görə sosial müavinətin əvəzinə verilir.
Amma 2019-cu ildən bu günə qədər bütün kommunal xərclər bir neçə dəfə artıb, veteranların pensiyasına əlavə olaraq verilən prezident təqaüdü isə dəyişməyib. Hazırda Azərbaycanda 70 minə yaxın Birinci Qarabağ müharibəsi veteranı yaşayır.
Bəs onların təqaüdü növbəti illərdə artırılacaqmı?
Məsələ ilə bağlı danışan Milli Məclisin deputatı Vüqar Bayramov Referans.az-a deyib ki, veteran pulunun artırılması ilə bağlı məsələ Milli Məclisdə bir neçə dəfə müzakirə olunub:
“Millət vəkilləri tərəfindən bu istiqamətdə təkliflər səsləndirilib. Eyni zamanda büdcə müzakirələrində də mən veteran pulunun artırılması ilə bağlı yeni mexanizmanın hazırlanmasını və tətbiqini təklif etmişəm. Bununla bağlı da dövlət qurumunun şərhi ondan ibarət olub ki, ümumiyyətlə sosial müavinətlərin artırılması imkanları ilə bağlı müzakirələr davam etdirilir və bu növbəti il fiskal gəlirlərimizdən asılı olaraq qərarların veriləcəyi gözlənilir. O baxımdan biz bu istiqamətdə artımların olmasını təklif edirik. Xüsusən fiskal gəlirlərimizə uyğun olaraq sosial müavinətlərdə artımların həyata keçirilməsini dəstəkləyirik”.
Deputatın sözlərinə görə, nəzərə alsaq ki, son illər praktik olaraq hər il minimum pensiya, minimum əməkhaqqı və eləcə də digər sosial müavinətlərdə artımlar olub. O, qeyd edib ki, 2024-cü ildə də fiskal gəlirlərimizə uyğun olaraq sosial paketlərimizin dərinləşəcəyi və həmin sosial təminatın gücləndirilməsi ilə bağlı yeni addımların atılacağı gözlənilir.
Milli Məclisin iqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Vahid Əhmədov isə bildirir ki, Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, bir nəfərin kommunal və nəqliyyat xərclərini ödəmək üçün cəmi 62 manat vəsait lazımdır:
“Bu məlumatı da bütün dövlət təşkilatları, o cümlədən Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinə verirlər. Onlar da bildirir ki, biz hələ 62 manat olduğu halda onlara 80 manat veririk. Amma bu məsələ gündəmdədir. Baş nazirə də bu barədə müraciət olunub. Bu məsələyə mütləq baxılmalıdır. Yəni biz hesab edirik ki, 80 manat çox az məbləğdir. Bu məsələni Milli Məclisin iclaslarında dəfələrlə qaldırmışıq. İlk qaldıran da mən olmuşam”.
Gələn il büdcə gəlirləri nəzərə alınmaqla bu məsələyə ciddi şəkildə baxılmalı və həmin vəsait artırılmalıdır – deyə Vahid Əhmədov əlavə edib.

“Adın insan taleyində, davranışında, şəxsi həyatında çox böyük rolu var. Biz isə bunu dərk etmirik. Bəzən ata-anamıza xoş olsun deyə övladımıza valideynlərimizin adını qoyuruq. Yaxud ata-anamız deyir ki, nəslim-köküm davam etsin deyə uşağa mənim adım qoyulmalıdır. Qəribə bir söz var - adım yerdə qalmasın... Sənin adın niyə yerdə qalır ki? Adını özün daşıyırsan, şəxsiyyət vəsiqəndə də var. Sonra da məzar daşında adın yazılacaq. Yəni adın heç vaxt yerdə qalmayacaq. Bizdə isə belə deyil. Bəzən bizi məcbur edirlər ki, uşağa anamın adını qoymalısan. Yaxud da qaynana deyir ki, uşağa anamın adını qoymalısan. Gənc ailələrdə bəzən bunun üstündə həqiqətən söz-söhbət düşür, dava-dalaş olur. Ən vacibi bizim övladımızdır. Uşağa ad vermək məsələsini ata-ananın öhdəsinə buraxmaq lazımdır, onlar öz aralarında həll etməlidirlər”.

Bu sözləri Pravda.az-a açıqlamasında tanınmış psixoloq Gülnar Orucova deyib.

Psixoloq bildirib ki, bəzi adlar var, dini baxımdan da qoyulması qadağan olunub: “Məsələn, “Qəzənfər” adının qoyulması dinimiz tərəfindən qadağandır. Bir neçə ad var ki, dinimiz həmin adları uşağa verməyi məsləhət görmür. Bəzən uşaqlara psixoloji olaraq adlar verilir. “Uğur”, “Qalib” adı verilən uşaqlar elə bilirlər ki, hər zaman uğurlu olacaqlar, qalib gələcəklər. Belə uşaqların sonradan depressiyaya düşdüklərini görürük. Çünki adın “Uğur” olması insanın hər zaman uğur qazanacağı demək deyil. Bəzən “İgid”, “Cəsarət” adlarını qoyub uşağa boş yerə özgüvən verirlər. Uşaq da adının cəsarətindən çıxış edərək elə davranışlar sərgiləyir ki, digər insanlar tərəfindən tərbiyəsiz, özbaşına, ağıldankəm kimi qarşılanır. Dinimiz buyurur ki, Məhəmməd, Əli adlarını övladına qoy. Hətta deyirlər ki, 4 oğlu olan bir insanın mütləq evində bu adlardan biri olmalıdır. Bunu nəzərə alanlar o qədər Məhəmməd, Əli adını uşaqlarına qoyublar ki, Əli, Məhəmməd adı sistemdə, doğrudan da, həddindən artıq çoxdur. Sistemdə çox olduğu üçün, eşitdiyimə görə, artıq Əli və Məhəmməd adlarının qoyulması qadağan olunub. Buna baxmayaraq, insanlar yenə də həmin adları qoyurlar. Keçmişdə “Sovet”, “Kombayn”, “Traktor” kimi adlar qoyurdular. Niyə? Sovet hökumətinə xoş olsun deyə. Düzdür, bu gün də hökumətə xoş olması üçün deyə adlar qoyulur. Amma bu adlar, hardasa, azdır və sabah uşağı utandırmır”.

Psixoloq deyib ki, ölkədə ad dəyişmək problemli məsələdir: “Bəzən uşaq adından utanır, amma dəyişə bilmir. Çünki ad dəyişmək çox problemli bir məsələdir. Hətta məhkəməyə qədər müraciət etməlisən, yalnız bundan sonra adını dəyişə bilərsən. Numerologiya elmində adların hərflərinin belə insanın həyatına təsirindən danışılır. Çox maraqlı elmdir. Bildirilir ki, uşaqlarınıza həmişə sonu saitlə bitən adlar qoyun. Çünki belə adlar uşağınızın həyat yolunun açıq və uğurlu olmasına dəlalət edir. Övladımıza ad seçərkən həddindən artıq diqqətli olmalıyıq. Təkrar adları qoymamalıyıq. Eyni adlar çoxalmamalıdır. Keçmişdə tarixi şəxsiyyətlərin, xanlıqların başçılarının, cəngavərlərin adlarını da uşaqlara qoyurdular. İndi isə prezidentlərin, şəhidlərin adlarını qoyurlar. Hər zaman görmüşük ki, insan adı ucaldır, ad insanı heç vaxt ucaltmır. Kiməsə adına görə hörmət etmirlər. O adam özünə hörmət qazanırsa, bu zaman hər kəs ona hörmət edir. Adlarda xüsusi səslər olur. Bir nəfər demişdi ki, xoşbəxt adamların adlarında həmişə “L”, “N”, “R” hərfləri olur. Sanki hər bir ad müəyyən titrəmələrin yaratdığı melodiyadır. Bu melodiya bəzən insana müəyyən xatırlatmalar edə bilir. İnsan var, adı çağırılanda ona xoş olur, insan da var ki, əksinədir. Bəziləri adı xoşuna gəlmir deyə özünə ləqəb qoyur. Yaxud adı xoşuna gəlmir, amma ailəsi adını dəyişdirməyə qoymur. Əziz valideynlər, övladınıza ad qoyanda mənasına diqqət yetirmək lazımdır ki, nəticədə utanmasınlar”.

Roma Papası Fransisk keşişlərə eynicinsli cütlüklərə xeyir-dua verməyə icazə verib.

Gununsesi.info BBC-yə istinadən xəbər verir ki, Roma Katolik Kilsəsinin lideri bildirib ki, kahinlərə müəyyən şərtlər daxilində eynicinsli cütlüklərə xeyir-dua verməyə icazə verilməlidir.

Lakin Vatikanın evliliyə kişi və qadın arasındakı münasibət kimi baxmağa davam etdiyini bildirib.

Amerikalı milyarder İlon Mask demoqrafik problemlər səbəbindən xalqların və ümumilikdə bəşəriyyətin yox olmaq təhlükəsi barədə xəbərdarlıq edib.

O bu barədə İtaliyanın baş naziri Giorgia Meloninin də iştirak etdiyi, “İtaliyanın Qardaşları” partiyasının təşkil etdiyi yığıncaqda verdiyi müsahibədə deyib.

“Biz uşaq dünyaya gətirməliyik, əks halda İtaliya, Yaponiya və Fransa mədəniyyəti yox olacaq. Bu ölkələrin artıq mövcud olmama riski var, bəşəriyyət yox ola bilər”, - deyə İlon Mask qeyd edib.
Maraqlıdır ki, İlon Mask tədbirə uşaqlarından biri ilə qatılıb.

Mənbə: TASS