 |
|
|
Rize tarihi üzerine yaptığı araştırmalarla bilinen ve birçok kitap yazan imam Recep Koyuncu, katıldığı programda uydurulan yalanları birer birer çürüttü.
Rizeli Araştırmacı-Yazar Recep Koyuncu 1925’te Güneysu’da çıkan isyanın gerçek yüzünü belgeleriyle ortaya döktü.
Meclis Kütüphanesi’nin kayıtlarında Rize’ye ait 226 sayfanın yer aldığı ve bunlardan 131’inin mahkeme kaydı olduğunu dile getiren Araştırmacı-Yazar Recep Koyuncu, Rize’de meydana gelen ‘Şapka olayı’ hakkında söylenenlerin çoğunun yanlış olduğunu ifade etti. Koyuncu “Şapka olayı 1925 yılına tekabül etmektedir. Henüz harf inkılabı gerçekleşmemişti ve biz Osmanlı alfabesindeki belgeleri Latin harflerine çevirerek incelemelerde bulunduk. Meclis kütüphanesinin kayıtlarına baktığımızda Rize’ye ait 226 sayfa kayıta ulaşıyoruz. Bu kayıtların 131 sayfası mahkeme kaydı. Ve biz ulaştığımız bilgileri bu mahkeme kayıtları ile birincil kaynaklardan elde etmiş oluyoruz. 131 sayfayı Latin harflerine çevirdiğimizde gördüğümüz en önemli şey; bu güne kadar bize anlatılan bilgilerin çoğunun yanlış olduğudur” dedi.
İSYANCILAR SAKAL-I ŞERİF YALANIYLA KANDIRDI!
Rize’nin Güneysu ilçesinde çıkan isyanın sadece 25 Kasım 1925’te kabul edilen ‘Şapka kanununa’ denk geldiğini dile getiren Koyuncu “Olayın çıkış noktası 25 Kasım 1925 o gün Ankara’da mecliste şapka kanunu kabul ediliyor. Yani şapka kanununa denk gelen bir isyandır. Bu günkü Güneysu ilçemiz eski Potomya’da karakol basılıyor. Karakolun içerisinde 7 tane asker olduğunu biz tespit edebildik. Fakat bu olayın öncesine gelecek olursak. 1 gün önce Potomya’dan kendi içerisindeki köylere ve civar köylere haber gönderiliyor. 25 Kasım günü Potomya Merkez Camisinde toplanılacak şeklinde. O kadar insan orada bu şekilde toplanıyor, bölgeye yakın olduğu için Çayeli Büyükköy’deki imamlara da ‘Burada Sakal-ı Şerif sergilenecek’ şeklinde bir mektup gidiyor ve insanlar orada o şekilde toplanıyorlar” ifadelerini kullandı.
İNSANLAR İSYANA KATILSIN DİYE TEHDİT EDİLDİ
Mahkeme tutanaklarında bir çok insanın tehdit ile toplandığını, silahla gelmenin zorunlu olduğunun söylendiğinin yer aldığını dile getiren Koyuncu “Mahkeme tutanağında Potomya deresindeki bazı insanlar tehdit edildiğini söylediğini görmekteyiz. Hatta silahla gelin gelmek zorundasınız şeklinde haberler gitmiştir. İnsanlar toplandığında görmüşler ki burada Sakal-ı Şerif, namaz kılma, dua etme gibi bir amaç yok. Karakol basılmış askerler esir alınmış silahları alınmış ve gelenlerin hepsi silahlı. Bu durumu gören insanların birçoğu oradan uzaklaşmıştır. Korktuğu için orada kalanlarda karşı gelenlerde var fakat bu olayda birde elebaşları var” şeklinde konuştu.
142 KİŞİ YARGILANDI 8’İ İDAN EDİLDİ
Toplamda 142 kişinin yargılandığını ve bunlardan 8’inin idam edildiğini sözlerine ekleyen koyuncu “Yargılamalar 4 gün sürmüştür. 11 Aralık 1925 yılında istiklal mahkemeleri Rize’ ye gelmiş 14 Aralıkta yargılamaların karar metni okunmuş çeşitli cezalar verilmiştir toplam 59 kişiye idam veya 10’ar yıl 5’er yıl hapis cezası verilmiştir. O gün mahkeme heyeti hemen Rize’den ayrılıp Giresun’a gitmiştir. O günün akşamında gece idamlar başlamıştır. Bu gün tedaşın olduğu yer kumsaldı ve orda bir elektrik santrali bulunmaktaydı idamların orada yapıldığı bilinmektedir. Yargılama ise merkezde yapılmıştır” dedi.
İDAM EDİLENLERDEN SADECE BİRİ İMAM
İsyan nedeniyle idam edilen 8 kişinin imam olduğu bilgisinin yanlış olduğunu dile getiren Koyuncu, idam edilenlerden sadece 1’inin imam olduğunu ifade etti ve “Halkımız hocaların idam edildiğini söylemektedir fakat yargılanan 142 kişi içerisinde toplamda 11 tane hoca var. Bu hocalardan 1 tanesi idam edilmiş diğeri ‘Ben taş ustasıyım’ demiş fakat dini bilgisinden dolayı hoca denilen bir kişidir. Tutanağı göz önüne alırsak sadece bir imam idam edilmiştir. Duruşmanın sonu bile beklenmeden beraat eden imamlar da bulunmaktadır” şeklinde konuştu.
‘ATMA HAMİDİYE ATMA’ YALANI
Tüm Türkiye’ye konu olan Hamidiye gemisinin Rize’yi bombalama olayının gerçek olmadığını, bir rivayet olduğunu dile getiren Koyuncu “Rizelilerin Türkiye genelindeki imajı ‘Atma Hamidiye atma vergi de vereceğuk şapka da takacağuk’ şeklindedir ve söz konusu durum duyumdan ve rivayetlerden ibarettir, gerçek değildir. Rize’nin genel durumuna da bakmak gerekmektedir. Bireysel olarak çok farklı suçlar vardır çünkü Cumhuriyetin ilk yıllarında ciddi anlamda bir fakirlik bulunmaktaydı. Ekonomik olarak var olan ciddi sıkıntıdan kaynaklı çeşitli suçlar vardı, fakat bu isyanı Rizeliye mâl edemeyiz. Toplamda 150 kişilik silahlı bir grup bulunmaktaydı ve yine mahkeme zabıtlarına göre sadece köylülerin oluşturduğu bir gruptur” dedi.
Hamidiye Gemisinin Rize’yi bombaladığı yalanın Rizelileri derinden üzdüğünü dile getiren Koyuncu “Rizelileri üzen ise Hamidiye gemisinin Rize’yi bombaladığı yalanıdır kırıcı ve üzücüdür. Hamidiye gemisi o dönemki en büyük savaş gemilerinden bir tanesi. Mantıken kocaman gemi bir şehri bombalar da bir eve mi denk getiremez, bir yere mi isabet ettiremez, bir ağaca mı isabet ettiremez. Fakat hamidiye gemisi kıyıya gelip korkutma amaçlı bir ses bombası atmış olabilir. Çok fazla bilinmeyen, yanlış bilinen şeyler var” ifadelerini kullandı.
MAHKEME HEYETİ ‘BU HABERİ RIHTIMDAKİ RUMLARA SÖYLESEYDİNİZ YÜKLÜ MİKTARDA KAĞIT PARA ALIRSINIZ’ DEMİŞ
İsyanın muhtar ile karakol komutanı arasındaki küçük bir sürtüşmeden çıktığının altını çizen Koyuncu “Bu olay kayıtlara detaylı bakıldığında fındık kabuğunu doldurmayan bir nedenden çıkmıştır. Muhtar ile komutan arasındaki küçük bir sorun böyle bir sonuca neden olmuştur. Karakolun basılma olayı bazı kişilerin yalan ihbarları yüzünden oluşmuştur. Fakat yine eski düzenin devam etmesini isteyen bir kesim de bulunmaktaydı. Mahkemede bazı insanlar demiştir ki ‘İsmet Paşa öldü Mustafa Kemal ağır yaralı Osmanlı devam edecek’ şeklinde bir haber yayılmıştır. Mahkeme heyeti başkanının bu haberi duyunca verdiği tepki ise ‘Bu haberi rıhtımdaki Rumlara söyleseydiniz yüklü miktar kağıt para alırsınız’ şeklindedir” dedi.
ŞAPKAYA BATILI KIYAFETİ DİYENLERİN ELİNDE BATILI SİLAHLARI VARDI
Bazı hocaların şapka için haram olduğunu hakkında fetva yayınladığını dile getiren Araştırmacı- Yazar Recep Koyuncu “Bazı hocalarla ise şapkanın dini boyutu tartışılmıştır. Kimileri gayrimüslim, batılı kıyafetidir demiştir, bazıları haramdır diye fetva yayınlamıştır. Ki bunu söyleyen bazı insanların elinde Fransız, Alman, Rus silahları bulunmaktaydı. Dönem valisi 3 gün süre vermiş ve isyanın bitirilmesini emretmiştir. Fakat biri bir gün ikincisi iki gün olan süre isyancılar tarafından reddedilmiş ve karakol boşaltılmamıştır” şeklinde konuştu.
ASILANLARIN 3 GÜN İDAM SEHBASINDAN İNDİRİLMEDİĞİ YALANI
Gece saatlerinde idam edilen 8 kişinin öğle saatlerinde, idam edildikleri kumsalda defnedildiğinin belgelerde yer aldığını dile getiren Koyuncu “Beraat eden insanların birçoğu da geçmişte suçları sabıkaları olan insanlardı. Geçmişteki hapis cezalarından da Kuva-i Milliye’ye katıldıkları için beraat etmişlerdi. Yargılama tutanağında sağlık müdürünün almış olduğu bir karara da yer verilmiştir. Bu karara göre gece yarısı 14 Aralık’ı 15 ine bağlayan gece infazlar gerçekleştirilecek. İbreti alem olsun diye gündüz 12 ye kadar asılı duracak. Bazı kaynaklar 3 gün asılı kalmıştır dese de resmi belgeler bu şekildedir. Sabah 12.00’da sağlık müdürü gelip ölmüştürler onayını verdikten sonra idam edildikleri kumsalda gömülmüşlerdir” dedi.
İDAMIN NEDENİ: ŞAPKA BAHANESİYLE HALKI KIŞKIRTMAK
İdam edilenlerin şapkayı bahane ederek Karakol bastığını dile getiren Koyuncu “İdamın temel nedeni şapka takmamak değildir. Şapkayı bahane edip halkı kışkırtmak ve vatana ihanet etmek üzeredir. Şapka kanunu yüzünden idam oluğu söylentisi gerçek değildir. Sadece devlet memurlarının şapka takması zorunludur halkta herhangi zorunluluk söz konusu değildir” şeklinde konuştu.
Biz herseyi araştırıyoruz kulaktan dolma yaşamayız
Sinan Turhan
Teref.az
8 uşaqlı ailənin sonbeşiyi Borçalının ucqar dağ kəndindən Bakıya gəldi,
ADU-nun tarix fakültəsinə daxil oldu,
birinci kursdan sonra hərbi xidmətə getdi,
bir müddət sovet hökümətinin "ət maşını" Əfqanıstanda oldu,
qayıdıb təhsilini dövrünün sanballı təhsil ocağı olan Leninqrad Dövlət Universitetinin tarix fakültəsində davam etdirdi,
1990-cı ildə Bakı Dövlət Universitetinin müəllimi kimi işə başladı,
bir parça çörək və ailəsini dolandırmaq üçün hazırlıq kursunun birindən çıxıb o birisinə tələsdi, 8 saatlıq iş gününü 5 yerə böldü,
mühazirələrində, dərslərində bütün streotipləri dağıtdı,
tələbələrinin sevimlisinə, dostuna çevrildi,
hələ imkan tapıb islama qədərki tarix sahəsində dissertasiya yazdı,
Abşeronun ucqar bir kəndində 1 sot yarımlıq torpaqda yurd saldı,
hər tanınan, vəzifəyə yüksələn tələbəsilə fəxr etsə də heç nə üçün ağız açmadı,
bir dəfə görüşən adam "bizim müəllim" dedi,
3 ləyaqətli, milli düşüncəli övlad böyütdü,
minlərlə yeniyetməyə, tələbəyə milli düşüncə aşıladı,
türk tarixi deyiləndə birinci yada düşdü,
təhsil sistemimizdə ilk dəfə "Antropologiyanın əsasları" kitabını yazdı,
Azərbaycanın ilk ali savadlı antropoloqu kimi tarixə düşdü,
türkçü kimi tanınıb Azərbaycan insanını bütöv qucaqladı,
antropologiya elminə "oğuz tipi" anlayışını gətirdi,
millətçi və dövlətçi oldu,
tanımadığı minlərlə insanın tarixə baxışını dəyişdi,
inandığımız yüzlərlə tarixi yalanı puç elədi,
türk dövlətlərində sanballı tarixçı kimi ehtiram göstərildi,
Heç kimin qarşısında əyilmədi,
Jurnalistlərin "yeni faktlar arxivi" oldu,
BDU-nun Arxeologiya və etnoqrafiya kafedrasının müdiri seçildi,
doktorluq elmi işini tamamlasa da qayğılar müdafiəsinə imkan vermədi,
sosial şəbəkələrdə populyar izlənən nadir elm adamlarından oldu,
sərhədsiz yaddaşa malik oldu,
Tələbə oğlanların qardaşı, tələbə qızların əmisi oldu,
xidmətlərinə görə heç nə ummadı,
hər gün tıxaclarda Abşeronun ucqar kəndindəki evindən işə gəlib-getməkdən heç usanmadı,
Borçalının dağ kəndindən gətirdiyi bir az qəribə, bir az köntöy, amma tam səmimi xarakterini heç dəyişmədi,
bir suala 10 dəfə cavab verməkdən yorulmadı,
yalnız bildiklərini yazıb çatdıra bilməməyinə görə şikayətləndi,
hələ cavan yaşından "tələbə mənim balamdır" dedi,
qəbul qaydalarında "mən erməninin uşağından imtahan götürmürəm ki, onu çaşdıram" deyib etiraz elədi,
imtahanlarını "mən uşağın biliyini yoxlayıram, bicliyini yox" prinsipi ilə götürdü,
illər keçsə də minlərlə tələbəsini adına, soyadına, dərs dediyi kursa qədər yadında saxladı,
internet resurslarında yüzlərlə elmi tədqiqat səviyyəli çıxışları qaldı,
döyüşdü, dalaşdı, küsdü, incidi yarım saat sonra bunlar sərhədsiz yaddaşından silindi,
Ocağı həmişə səs-küylü, qonaq-qaralı oldu,
mənim, arvadımın və qızımın müəllimi oldu,
Həm müəllim-tələbə, həm dost, həm qardaş olduq,
iradımı, bəzən də köntöy sözlərimi qəbul elədi,
o qədər işin-gücün, qayğıların içində nə yumorundan qaldı, nə koloritli söhbətlərindən,
gecə-gündüz çalışdı, vuruşdu,
ürəyi dözmədi,
58 il yaşadı,
görüşümüzdən 10 saat keçməmiş getdi,
sosial şəbəkələr onun ölüm xəbəri ilə dolub daşdı,
ailəsinin tanımadığı, yalnız özünün tanıdığı yüzlərlə adam vəfa borcunu ödəmək üçün gəldi, yazdı,
yüzlərlə elmi məqalə, onlarla elmi kitabı özü ilə apardı,
TV-lərin "ən maraqlı tarixçi" statusunu alsa da ölümündən bir kəlmə deyilmədi,
bu gündən artıq daha nə uzaq yollar gedəcək, nə dərsdən dərsə tələsəcək, nə qayğısı olacaq,
əbədiyyən dincələcək,
illərin yorğunluğu canından çıxacaq,
artıq özü bir tarix olacaq!
Rasim İsmayılov
Teref.az
Azərbaycanlı yazıçı Günel Eminli uzun sürən xəstəlikdən sonra vəfat edib.
Gununsesi.info xəbər verir ki, o, Türkiyədə müalicə aldığı xəstəxanada dünyasını dəyişib.
Günel Eminli ədəbi-mədəni köşələrlə yanaşı, bir neçə kitab müəllifi idi.
Türkiyəli müğənni Yıldız Tezcan vəfat edib.
Bakupost.az Türkiyə mətbuatına istinadən xəbər verir ki, sənətçi 78 yaşında dünyasını dəyişib.
Üç ay öncə iflic olan Tezcan orqan çatışmazlığı səbəbi ilə ölüb.
Vilayət Eyvazov 4 rəisin yerini dəyişdirdiAqiyə Naxçıvanlı: Üçüncü yol yoxdurBeynəlxalq birlik sülhə gəlmək üçün Ermənistana təzyiq etməlidirBu il Böyük qayıdış üçün bu qədər vəsait sərf olunacaq? - Nazir açıqladı“Kaxovka SES-dəki hadisədən sonra 80 yaşayış məntəqəsi təhlükə altındadır” - Baş nazir
GÜNDƏM
SİYASƏT
İQTİSADİYYAT
MƏDƏNİYYƏT
MEMARLIQ
DÜNYA
MÜSAHİBƏ
İDMAN
SOSİAL
VİDEO
Axtar..
SON XƏBƏR
Prezident onları "Tərəqqi" medalı ilə təltif etdi (SİYAHI)Prezident İlham Əliyev Azərbaycanda qida təhlükəsizliyi sahəsində fərqlənən bir qrup şəxsin "Tərəqqi” medalı ilə təltif edilməsi haqqında Sərəncam imzalayıb. Qlobal.az xəbər verir ki, Azərbaycanda .. Milli Qurtuluş Günü ərəfəsində Musiqili Teatr Gəncədə çıxış edəcəkMilli Qurtuluş Günü ərəfəsində – iyun ayının 13-də Azərbaycan Dövlət Akademik Musiqili Teatrının yaradıcı heyəti Gəncə şəhərində qastrol səfərində olacaq. Kollektiv Gəncə Dövlət Filarmoniyasında.. İran vurulması mümkün olmayan hipersəs raket istehsal etdiyini açıqladıÖlkənin Müdafiə Nazirliyi sürətinin səsin sürətindən 15 dəfə çox olduğu iddia edilən "Fəttah” raketini təqdim edib. Qaynarinfo xəbər verir ki, İran İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun son nailiyy.. Dövlət Xidməti 700 minlik geyim alır - 5 manatlıq şirkətlə müqaviləSəfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidməti hərbi geyim forması və ləvazimatının satınalınması ilə bağlı tenderə yekun vurub. Qaynarinfo xəbər verir ki, tenderin qalibi "Tekstil .. Yəhudi alim qərb dünyasına çağırış etdi: Azərbaycana dəstək olunİsrailin ərəb dünyası və İran üzrə ən tanınmış eksperti, bu ölkənin nüfuzlu Bar-İlan Universitetinin Yaxın Şərq və İslam Tədqiqatları Mərkəzinin direktoru, şərqşünaslıq elmləri üzrə professoru, doktor.. Azərbaycanda bəzi cərimələr artırılır - SİYAHIAzərbaycanda bəzi cərimələr artırılır. "Report"un xəbərinə görə, bununla bağlı Milli Məclisin bu gün keçirilən iclasında İnzibati Xətalar Məcəlləsinə dəyişiklik layihəsi I oxunuşda müzakirəyə çı.. Nazirliyin yeni binasının açılışı olduAzərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin Bakıda yeni inzibati binası istifadəyə verilib. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev açılışda iştirak edib. Son illərdə paytax.. "Azərbaycan hərbçilərini şirnikləşdirmək istəyənlər peyda olub" - Siyavuş Novruzov"Azərbaycan hərbçilərini şirnikləşdirmək istəyənlər peyda olub, bunun qarşısı alınmalıdır”. APA xəbər verir ki, bunu Milli Məclisin bu gün keçirilən iclasında parlamentin Regional məsələlər komi.. Xalid Rəhimov həbs olunduLənkəran Şəhər İcra Hakimiyyəti başçısının sabiq müavini Xalid Rəhimov həbs olunub. Bu barədə "Report”un Cənub bürosu xəbər verir. Bildirilir ki, rayonun Gərmətük qəsəbəsi ərazisində Dövlət Yol .. "Uşaqlar qəsdən rus məktəblərinə yönəldilir" - Sabir Rüstəmxanlı"Büdcə xərclərində müdafiə qabiliyyətinin güclənməsini düşünürük. Amma ölkənin içi də gücləndirilməlidir. Bu gün sosial müdafiədə, məmur-vətəndaş münasibətlərində problemlər var, bunu gizlətmək lazım .. Prezident onları "Tərəqqi" medalı ilə təltif etdi (SİYAHI)Prezident İlham Əliyev Azərbaycanda qida təhlükəsizliyi sahəsində fərqlənən bir qrup şəxsin "Tərəqqi” medalı ilə təltif edilməsi haqqında Sərəncam imzalayıb. Qlobal.az xəbər verir ki, Azərbaycanda ..Milli Qurtuluş Günü ərəfəsində Musiqili Teatr Gəncədə çıxış edəcəkMilli Qurtuluş Günü ərəfəsində – iyun ayının 13-də Azərbaycan Dövlət Akademik Musiqili Teatrının yaradıcı heyəti Gəncə şəhərində qastrol səfərində olacaq. Kollektiv Gəncə Dövlət Filarmoniyasında..İran vurulması mümkün olmayan hipersəs raket istehsal etdiyini açıqladıÖlkənin Müdafiə Nazirliyi sürətinin səsin sürətindən 15 dəfə çox olduğu iddia edilən "Fəttah” raketini təqdim edib. Qaynarinfo xəbər verir ki, İran İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun son nailiyy..Dövlət Xidməti 700 minlik geyim alır - 5 manatlıq şirkətlə müqaviləSəfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidməti hərbi geyim forması və ləvazimatının satınalınması ilə bağlı tenderə yekun vurub. Qaynarinfo xəbər verir ki, tenderin qalibi "Tekstil ..Yəhudi alim qərb dünyasına çağırış etdi: Azərbaycana dəstək olunİsrailin ərəb dünyası və İran üzrə ən tanınmış eksperti, bu ölkənin nüfuzlu Bar-İlan Universitetinin Yaxın Şərq və İslam Tədqiqatları Mərkəzinin direktoru, şərqşünaslıq elmləri üzrə professoru, doktor..Azərbaycanda bəzi cərimələr artırılır - SİYAHIAzərbaycanda bəzi cərimələr artırılır. "Report"un xəbərinə görə, bununla bağlı Milli Məclisin bu gün keçirilən iclasında İnzibati Xətalar Məcəlləsinə dəyişiklik layihəsi I oxunuşda müzakirəyə çı..Nazirliyin yeni binasının açılışı olduAzərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin Bakıda yeni inzibati binası istifadəyə verilib. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev açılışda iştirak edib. Son illərdə paytax.."Azərbaycan hərbçilərini şirnikləşdirmək istəyənlər peyda olub" - Siyavuş Novruzov"Azərbaycan hərbçilərini şirnikləşdirmək istəyənlər peyda olub, bunun qarşısı alınmalıdır”. APA xəbər verir ki, bunu Milli Məclisin bu gün keçirilən iclasında parlamentin Regional məsələlər komi..Xalid Rəhimov həbs olunduLənkəran Şəhər İcra Hakimiyyəti başçısının sabiq müavini Xalid Rəhimov həbs olunub. Bu barədə "Report”un Cənub bürosu xəbər verir. Bildirilir ki, rayonun Gərmətük qəsəbəsi ərazisində Dövlət Yol .."Uşaqlar qəsdən rus məktəblərinə yönəldilir" - Sabir Rüstəmxanlı"Büdcə xərclərində müdafiə qabiliyyətinin güclənməsini düşünürük. Amma ölkənin içi də gücləndirilməlidir. Bu gün sosial müdafiədə, məmur-vətəndaş münasibətlərində problemlər var, bunu gizlətmək lazım ..
Prezident İlham Əliyev Azərbaycanda qida təhlükəsizliyi sahəsində fərqlənən bir qrup şəxsin "Tərəqqi” medalı ilə təltif edilməsi haqqında Sərəncam imzalayıb.
Azərbaycanda qida təhlükəsizliyi sahəsində səmərəli fəaliyyətinə görə aşağıdakı şəxslər "Tərəqqi” medalı ilə təltif ediliblər:
Ağayev Asəf Azad oğlu
Ələkbərov Malik Mürsəl oğlu
Əliyeva İlahə Mirsə-Əli qızı
Əliyeva Tamilla Aliyevna
Hacıyeva Aytən Tofiq qızı
Hümbətov Sirac Mərfət oğlu
İbrahimov İsmayıl Nadir oğlu
Məmmədov Sadiq Ərzuman oğlu
Zeynalov Nizami Əkbər oğlu.
Türkiyəli aktrisa Nur Sürerin yeni layihəsi bəlli olub.
Aktrisa "O da bir şey mi?" filmində "Gülistan" obrazına həyat verəcək. Filmdə "Levent" obrazını aktyor Timuçin Esen canlandıracaq.
Qeyd edək ki, N.Sürer hazırda "Aile" serialında "Hülya" obrazını oynayır.
Aktrisa "O da bir şey mi?" filmində "Gülistan" obrazına həyat verəcək. Filmdə "Levent" obrazını aktyor Timuçin Esen canlandıracaq.
Qeyd edək ki, N.Sürer hazırda "Aile" serialında "Hülya" obrazını oynayır.
Samanyolu...
Hiç merak ettiniz mi, şehirde değil, kerpiç evli bir köyde 1938'de dünyaya gelen ve 2012 yılında aramızdan ayrılan, unutulmaz "Samanyolu" şarkısını söyleyen Berkant, ortaokuldayken piyano çalmayı nereden biliyordu?..
Yetmiş sene evvel, ilkokuldayken, memleketin yüzde doksanında radyo bile yokken, mızıka ve akordeon çalmayı kimden öğrenmişti?
Henüz 14 yaşındayken, Frank Sinatra, Dean Martin, Nat King Cole şarkılarından oluşan repertuvara nasıl sahip olabilmişti? Dedim ya, 1938'de köyde dünyaya gelen çocuk.. On sekiz yaşındayken orkestra kurmayı, Saksafon çalmayı, hangi vizyonla akıl etmişti?..
Çünkü..
Babası Hasan Akgürgen'in Köy Enstitüleri'ndeki görevi nedeniyle Ankara'nın Hasanoğlan Köyü'nde dünyaya gelmiş, ilkokula Hasanoğlan Köy Enstitüsü'nde başlamış, babasının tayini gereği, Bilecik'e, Denizli'ye gitmiş ama, ailesi tarafından hep "köy enstitüsü ruhu"yla büyütülmüştü..
Berkant'ın temel eğitimini aldığı Hasanoğlan Köy Enstitüsü'nde; tarih derslerini Ordinaryüs Profesör Enver Ziya Karal, zooteknik derslerini Profesör Selahattin Batu, ekonomi derslerini Profesör Muhlis Ete, kültür-edebiyat derslerini Sabahattin Eyüboğlu, ziraat derslerini Profesör Kazım Köylü, coğrafya derslerini Profesör Ferruh Sanır veriyordu.
Peki, ya müzik derslerini?.. Âşık Veysel ve Ruhi Su!..
Ankara Konservatuvarı'nın saygın ustaları klasik müzik öğretiyordu. 1945 senesinde, Hasanoğlan Köy Enstitüsü'nün enstrüman demirbaşı şöyleydi: 259 mandolin, 55 keman, 37 bağlama, 8 akordeon, 3 piyano, 3 davul, 1 metronom ve 1 pikap..
"Harika çocuk"lar Suna Kan ve İdil Biret, enstitüye misafir getiriliyor, köy çocuklarını teşvik için yaşıtlarından keman ve piyano dinletiliyordu.
Âşık Veysel ve Ruhi Su ise saz çalmasını öğretiyordu. Âşık Veysel, enstitü bahçesine kiraz fidanı dikmiş, seneler sonra ziyaret edip kollarını açarak kiraz ağacına sarılmış, nasıl boy verdiğini hissetmişti..
Resim yapıyorlar, voleybol oynuyorlardı.. Sinema salonu vardı, tiyatro salonu vardı..
Bedri Rahmi Eyüboğlu bir hatırasını şöyle anlatmıştı :
"Hasanoğlan Köy Enstitüsü'ne gitmiştik. Okulun hayvanlarını barındıran ahırda bir çocuk gördüm. Gece nöbeti ona düşmüş, elinde kitap vardı, dalmıştı. Shakespeare okuyordu. Okuduğunu nasıl kavradığını, ertesi gün oynadıkları piyeste gördük.."
Mozart, Vivaldi, Beethoven dinliyorlar; Gorki, Tolstoy, Zola okuyorlardı. Molieré'in "Kibarlık Budalası"nı, Sofokles'in "Kral Oedipus"unu, Gogol'un "Müfettiş"ini sahneliyorlardı.
Mesela, bir mezuniyet töreni programı sırasıyla şöyleydi: İstiklal Marşı, bağlama konseri, türküler, mandolin konseri, şiirler, keman konseri, piyano konseri, koro, Anton Çehov'un "Bir Evlenme Teklifi", diploma takdimi ve topluca oynanan zeybek...
Tüm zamanların gelmiş geçmiş en şöhretli şarkısı "Samanyolu"nu ölümsüzleştiren, dededen toruna nesiller boyu adeta marş gibi ezberleten Berkant, işte bu "ruh"un Türkiye'ye armağanıydı..
İşin ilginç tarafı, romantizm tarihimizin en önemli şarkısının adı "Samanyolu" ama, şarkının içinde tek kelime "Samanyolu" geçmiyor..
Tıpkı, eğitim-öğretim tarihimizin en önemli parçası KÖY ENSTİTÜLERİ'nin, günümüzün eğitim sisteminde adının geçmemesi gibi....
Yılmaz Özdil /Adam Kitabı.
Teref.az
Bu barədə Gazeta.ru-ya müsahibəsində "Putin"in balıq emalı şirkətinin texnoloqu Yuliya Budovskaya bildirib.
Kürü saxlamaq üçün yalnız duz kifayətdir, həmçinin məhsul dondurulmuş formada saxlanılmalı və daşınmalıdır. Ancaq bəzi istehsalçılar əlavə konservantlardan istifadə edirlər. Ekspertin fikrincə, onlardan yalnız sorbin turşusu və natrium benzoat məqbuldur, eyni zamanda dövlət və beynəlxalq standartlarla təsdiqlənir. Həmçinin qida əlavələri də əlavə etmək mümkündür.
"Balıq konservlərində, maya və kif göbələklərinin inkişafı ilə əlaqədar xarab olmamaq üçün konservantlar lazımdır. Açıq korservi soyuducuda saxlanılmalıdır, kürü bir və ya iki gündən çox qala bilməz. Duz və ədviyyatlar istisna olmaqla, öz şirəsində konservləşdirilmiş kalamar və ahtapotların tərkibində heç bir əlavə komponent olmamalıdır. Eyni şey qaraciyərinə də aiddir: kifayət qədər dəfnə yarpağı, duz və ətirli bibər", - ekspert bildirib.
Budovskaya onu da bildirib ki, şüşə qablar çoxlarının düşündüyü kimi məhsulun təzəliyinin göstəricisi deyil.(publika.az)
Diqqətlə oxuyun, görün, bugünkü ədəbiyyata aid nəsə görə bilirsiniz? 1930-cu illərdə ədəbiyyata yanaşmanı araşdırıram...
1934-cü ildə sovet Yazıçıların birinci qurultayının qəbul etdiyi Nizamnamədə deyilirdi ki, "Sosialist realizmi" sovet bədii ədəbiyyatı və ədəbi tənqidinin əsas metodu olub, sənətkarlardan gerçəkləri doğru-düzğün, tarixən konkret, inqilabi inkişafda təsvir etməyi tələb edir. Elə həmin illərdə repressiya başladı və yazıçılar gerçəkliyi əks etdirə bilmədi. Özü də tələb olunurdu ki, romantika-filan olmasın ədəbiyyatda. Olsa da, sosialist romantikası olsun...
Sonra nə oldu? “Qlavlit” yaradıldı və o senzura rolunu oynayaraq təftiş işlərinə baxdı... Həm də ədəbiyyatda "asayişi", “təmizliyi”, əksinqilabçılığa qarşı mübarizəni tənzimlədi.
Ədəbiyyat sahəsinin idarə olunması bir siyasi xarakterli qurumu idarə etmək kimi bir şey oldu. Sonra yazıçıları saf-çürük edib (proletar yazıçıları, burjua-qolçomaq və cığırdaşlar) təşkilatlanma işi apardılar.
Yaltaq və qorxaq kadrlar, daima asılı olan strukturlar, öz sözü olmayan idarə heyətləri, katibliklər, rəyasət heyətləri...
Diktələri təkrarlayan plenumlar, qurultaylar, əsl ədəbiyyatdan, sənətdən uzaq senzuralı jurnallar, qəzetlər və onların qorxaq, müti, yaltaq redaktorları...
Daha sonra isə bütün bu anti-ədəbiyyat, anti-sənət təşkilat, qurum və rəhbərlərin mükafatlandırılması...
Redaksiya heyətlərinə qəbul olunma, ordenlər, medallar, fəxri fərmanlar, xatirə hədiyyələri, mənzil, maşın, xarici səfərlərə ezamiyyətlər...
Stalin mükafatlarının üç dərəcəsinin verilməsi isə bir özgə məziyyət idi...
P.S. Yazıçıya ev, maşın və təqaüd və s. verilməsinin "ənənəsi" var, elə belə söhbət deyil!!!
Iradə Musayeva
Teref.az
70 il keçməsinə baxmayaraq, bu gün də uşaqların sevdiyi,
dünyada ən çox tanınan Azərbaycan mahnısı.
Bir neçə dəfə az qala SSRİ-nin himni kimi təqdim edilən,
Çarli Çaplinin də sevdiyi "Cücələrim" mahnısı.