BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (FAO) ərzaq qiymətləri indeksi ötən ilin tendensiyasını davam etdirərək yanvar ayında da düşməkdə davam edib.
Belə ki, ərzaq qiymətlərinin baza səviyyəsi buğda və qarğıdalı qiymətlərinin aşağı düşməsi səbəbindən cüzi də olsa azalıb.
Dünya bazarında bəzi ərzaq mallarının qiymətində aylıq dəyişiklikləri ölçən FAO-nun Ərzaq Qiymətləri İndeksi yanvarda orta hesabla 118 bənd təşkil edib ki, bu da dekabrla müqayisədə 1 %, bir il əvvəl ilə (Yanvar 2022) müqayisədə isə 10,4 % aşağı düşüb.
FAO-nun Taxıl Qiymətləri İndeksi, tədarük edən ölkələr arasında güclü rəqabət səbəbindən qlobal buğda ixrac qiymətlərinin düşməsi səbəbindən əvvəlki ayla müqayisədə 2,2 % azalıb.
Argentinada əkin şəraitinin yaxşılaşdırılması və məhsul yığımına başlanması ilə əlaqədar olaraq qarğıdalı qiymətləri kəskin şəkildə aşağı düşüb.
Ətin qiyməti indeksi ötən ilin dekabr ayı ilə müqayisədə 1,4 % azalaraq yeddinci aydır ki, enişini davam etdirib.
Eyni zamanda, FAO şəkər qiyməti indeksində artım qeydə alıb - yanvarda müvafiq indeks əvvəlki ayla müqayisədə 0,8 % artıb.
Bəs niyə dünya bazar qiymətlərindəki azalma ölkəmizdəki qiymətlərə təsir etmir?
Mövzu ilə bağlı fikirlərini “Cebhe.info”-ya açıqlayan iqtisadçı-ekspert Akif Nəsirli bildirib ki, ölkəmizdə ərzaq məhsullarının qiymətinin artmasına səbəb inhisarçılıqdır:
“Dünya bazarında baş verən qlobal iqtisadi rəqabətlərdən dolayı bir çox ərzaq məhsullarının qiyməti uçuzlaşır. Lakin ölkəmizdə 3 ildir ki, çörəyi qiymətinin 10 qəpik ucuzlaşmasından başqa heç nə görməmişik. Taxıl bazarında un və buğdanın qiyməti təxminən 40 faiz ucuzlaşıb. Buna baxmayaraq ölkəmizdə isə çörəyin qiyməti 10 faiz ucuzlaşıb. Bu qida məhsulu yalnız "Zavod çörəyi" adı ilə tanınan çörəklərə şamildir. Bundan başqa ölkəmizə idxal olunan bitki yağları, ət, şəkər kimi məhsulların qiyməti ucuzlaşmayıb, əksinə artıb. Bunun da əsas səbəbi məhz inhisarçılıqdır”.
Ekspert bildirib ki, daxili bazarda kənd təsərrüfatı məhsuların istehsalı ildən-ilə azalır:
“Hər il ölkəmizdə kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalında azalma baş verir. Ölkə daxilində istehsal olunan kənd təsərrüfatı məhsulları daxili bazarı ödəməyə gücü çatmır. Ona görə də ölkəmiz idxaldan asılı olan bir dövlətə çevrilir. Məhz idxalçıların da əksəriyyəti inhisarçılardı. Nəticədə dünya bazarında ərzaq məhsulların qiyməti nə qədər ucuzlaşsa da, daxili bazarda ucuzlaşma baş vermir”.