 |
|
|
Yol hərəkəti təhlükəsizliyinin təmin edilməsi məqsədilə Sumqayıt şəhər Dövlət Yol Polis Şöbəsinin əməkdaşları tərəfindən profilaktik maarifləndirici tədbir keçirilib.
Aparılan profilaktik və maarifləndirmə tədbiri zamanı 11-HL-011 dövlət qeydiyyat nişanlı Range Rover markalı avtomobilin sürücüsü içkili halda Sumqayıt Şəhər DYPŞ-nin əməkdaşları tərəfində saxlanılıb.
Ətraflı RTV-nin hazırladığı videomaterialda:
Ağstafa Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Seymur Orucovun sabah toyudur.
TEREF Axşam.az-a istinadən xəbər verir ki, icra başçısı aparıcı Alidə Mustafayeva ilə ailə həyatı qurur. Bir neçə gün əvvəl onların nikah mərasimi baş tutub. Toy Bakıdakı restoranlardan birində keçiriləcək.
Qeyd edək ki, Seymur Orucov İqtisad Universitetinin sabiq rektoru və keçmiş deputat Şəmsəddin Hacıyevin qızı Çeşmi Hacıyeva ilə ailəli olub. Onlar bir müddət əvvəl rəsmi şəkildə boşanıblar.
Müdhiş ssenari: Fevralın 28-də “birləşmə” qərarı qəbul ediləcək, fevralın 29-da isə Putin...
Kişinyov Tiraspola “tələsik addımlar” atmamaq barədə xəbərdarlıq edib. Moldovanın Reinteqrasiya Bürosunun bu bəyanatı Dnestryanı bölgənin Rusiyaya “birləşmək” xahişi ilə çıxış edə biləcəyi ilə bağlı yayılan informasiya kontekstində səslənib.
Moldova hökuməti bildirib ki, Dnestr çayının sol sahilində baş verən hadisələri diqqətlə izləyir, daima ATƏT və digər beynəlxalq tərəfdaşlarla əlaqə saxlayır.
“Bizdə olan məlumata görə, regionda vəziyyətin daha da pisləşə biləcəyinə hesab etmək üçün heç bir əsas yoxdur. Biz əminik ki, Tiraspol tələsik addımların hansı nəticələrə gətirib çıxara biləcəyini başa düşür”, – Baş nazirin müavini Oleq Serebryanın başçılıq etdiyi idarədən bildiriblər.
Fevralın 28-də Tiraspolda “prezident” Vadim Krasnoselskinin təşəbbüsü ilə bütün səviyyəli “deputatların” VII qurultayı keçiriləcək. Nümayəndələr Moldovanın “iqtisadi təcavüzü”nü müzakirə edəcəklər. Buna Kişinyov hökumətinin yanvarın 1-dən Dnestryanı bölgənin xarici iqtisadi fəaliyyətindən mərkəzi büdcəyə vergilər yığmaq qərarı səbəb olub. “Dnestryanı Moldova Respublikasının Dövlət Gömrük Komitəsinin” ilkin məlumatlarına görə, bu addım “respublikaya” ildə 16 milyon ABŞ dolları məbləğində ziyan vura bilər. Onlar iddia edirlər ki, artıq Kişinyovun bu qərarı nəticəsində qiymətlər qalxıb, o cümlədən sosial əhəmiyyətli mallar, qida və dərman bahalaşıb.
“Kişinyov, eləcə də beynəlxalq iştirakçılar bilməlidirlər ki, iqtisadi məcburetmə tədbirləri Dnestryanı bölgənin siyasi cəhətdən təslim olmasına gətirib çıxarmayacaq”, – “prezident” vurğulayıb.
Yerli müxalifətin təmsilçisi Gennadi Çorba sosial şəbəkə hesabında yazıb ki, Dnestryanı bölgə bu tədbirdə Rusiyanın tərkibinə qəbul olunmağı xahiş edə bilər. O, bunu Rusiya prezidenti Vladimir Putinin fevralın 29-na Federal Məclisə planlaşdırılan müraciəti ilə əlaqələndirib.
“Forumda Dnestr çayının sol sahilində yaşayan vətəndaşlar adından Dnestryanı bölgənin Rusiya Federasiyasının tərkibinə qəbul edilməsi xahişi səsləndirilməlidir və Putin fevralın 29-da bu barədə müraciətini elan edəcək. Federal Məclis isə “xahişi” təmin etmək üçün tez bir zamanda qərar qəbul edəcək”, – Çorba yazıb.
Xatırladaq ki, bir müddət əvvəl Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov “Moskvanın Dnestryanı bölgədə yaşayan vətəndaşlarını tək qoymayacağını” bəyan etmişdi.
Moskvanın indiki vəziyyətdə belə bir təxribata əl atması təhlükəsi nə dərəcədə yüksəkdir? Dnestryanı bölgənin “birləşdirilməsi” ilə bağlı belə bir addım hansı nəticələrə gətirib çıxara bilər?
Moldovanın tanınmış ekspertləri Pressklub.az-ın suallarını cavablandırıblar.
Siyasi elmlər doktoru, dosent, Moldovanın ABŞ, Meksika və Kanadadakı keçmiş səfiri, parlamentin keçmiş deputatı, CUB partiyasının sədri, ASEM-in müəllimi İqor Muntyanu hesab edir ki, Kişinyov Tiraspolun yaranmış vəziyyətdən istifadə edərək fevralın 28-də növbəti dəfə Rusiyanın bir hissəsi olduqlarını və Rusiyanın müdafiəsini tələb etdiklərini bəyan etməsini gözləməkdə haqlıdır.
“Bu, Ukraynada baş verənlərə bənzəyir – ərazinin ələ keçirilməsi və Rusiyanın hərbi əməliyyat da daxil olmaqla, işğalçı addımları. Tiraspolun Rusiyadan təxminən 1000 km aralıda yerləşən anklav olması Kişinyovu arxayınlaşdıra bilməz. Çünki son 10 ildə sərhədlər toxunulmazlığını itirib. Mən səhv etmədim: müharibə 2014-cü ilin fevral-mart aylarında başlayıb. O zaman Rusiya Federasiyasının “nəzakətli” qoşunları Krım yarımadasını Ukraynanın qanuni hakimiyyətindən təmizləyərək, Rusiyaya sadiq oyuncaq rejim qurdular”, – siyasətçi bildirib.
Amma o, bir nüansı qeyd edir. “Rusiya özünün yeni “əlaltısına” yetişə biləcəkmi, yaxud fevralın 28-də keçirilməsi planlaşdırılan qurultay regionun işğaldan azad edilməsinin başlanğıcı olacaqmı. Çünki istənilən addım əks-addıma səbəb olur. Tiraspol sürətlə Rusiya Federasiyasının tərkibinə daxil olmaq ssenarisi üzrə hərəkət etsə, Kişinyov öz vətəndaşlarını müdafiə etmək hüququna malikdir (bu regionun sakinlərinin 90%-i Moldova Respublikasının vətəndaşlarıdır) və bölgədəki bütün qüvvələri təcili şəkildə “ayıltmaq” üçün bütün təsir rıçaqlarından istifadə edəcək.
Bu mənada Reinteqrasiya Bürosunun bəyanatları məntiqlidir və ardıcıldır. Lakin Kişinyovun prioritet alətləri əleyhdarlarını sıxışdırmaq üçün hərbi vasitələr deyil, hüquqi vasitələr, vətəndaşlarının hüquq və öhdəlikləri, Dnestr sahilləri arasında qarşılıqlı iqtisadi əlaqə vasitələri olacaq.
Ümid edirəm ki, bu dəfə Kişinyov yarımçıq tədbirlərlə kifayətlənməyəcək, çünki Tiraspol hakimiyyətinin siyasi avantüraları artıq hamını boğaza yığıb. Biz başa düşürük ki, regionun uzağı görə bilməyən liderləri Moskva qarşısında fərqlənmək istəyirlər və yüz minlərlə insanın taleyini riskə atmaqdan məmnun olardılar. Lakin Dnestryanı bölgədə heç də hamı separatçıların avantürasını canları ilə ödəməyə hazır deyil”.
Muntyanu izah edir ki, Kişinyovun vergi yığmaq üçün bütün hüquqi əsasları var: “Bizim dövlətimizin Moldova qanunları ilə qeydiyyatdan keçən bütün iqtisadi agentlərdən gömrük vergisi toplamaq kimi mübahisə edilməyən hüququ var. Moldova Avropa İttifaqının qayda və normalarına uyğunlaşır, danışıqlar prosesi zamanı qanunların bütün ölkə ərazisində, o cümlədən Dnestryanı bölgədə riayət ediləcəyinə təminat verməlidir. Başqalarının oyununu oynamaq lazım deyil: hər şey vahid və bölünməz Moldova Respublikası dövləti çərçivəsində həyata keçirilməlidir. Başqa cür alınmayacaq”.
Siyasi şərhçi Viktor Çobanu hesab edir ki, Dnestryanı bölgə ilə bağlı belə bir ssenarinin Rusiya xüsusi xidmət orqanları tərəfindən hazırlandığına şübhə etmir.
“Amerikanın Müharibə Araşdırmaları İnstitutu (ISW) da hibrid müharibə çərçivəsində xüsusi əməliyyatlar barədə xəbərdarlıq edib. Onların həyata keçirilməsi ehtimalı özündə sürpriz elementi ehtiva etməli idi. Bu barədə ictimai səviyyədə danışılandan sonra bu ehtimal xeyli azaldı. Belə bir ssenarini tam istisna etmək olmaz. Çünki Dnestryanı bölgənin xüsusi xidmət orqanları Moskvadan tapşırıq alıblarsa, o zaman hesabat verməli olacaqlar. Amma hesab edirəm ki, güc strukturlarından başqa vəziyyətin belə gərginləşməsinə heç bir qüvvələri razı deyil.
Əgər Rusiya xüsusi xidmət orqanlarının Dnestryanı bölgə ilə bağlı xüsusi əməliyyatı uğurlu alınarsa, o zaman onların Qaqauziya ilə də eyni ssenarini sınayacaqlarını istisna etmək olmaz. Ümid edək ki, bu vəziyyətə çatmayacaq. Amma Kreml minimum ssenari üzrə hərəkət etsə belə, onun Moldovadakı agentləri Avrointeqrasiya ilə bağlı elan edilmiş referendumu, hətta prezident seçkilərinin özünü də belə, ləngitməyə qadirdirlər. Əgər onlar referendumun uğursuz olmasına nail ola bilsələr, bu bizim Avropa istəyimizə güclü zərbə vuracaq. Bundan əlavə, bu, 2025-ci ildə Kremlyönlü qüvvələrin qələbəsi üçün açıq-aydın bir təkan olacaq.
Hakimiyyət təhdidləri zərərsizləşdirmək üçün təcili tədbirlər görməlidir. Avrointeqrasiyası nə qədər cəlbedici görünsə də, həm təşviqə, həm də müdafiəyə ehtiyac duyur. Adi müharibədə olduğu kimi hibrid müharibədə də gecikmə ölümcül ola bilər…”, – Cobanu əmindir.
Rauf Orucov
pressklub
Monqolustanda son bir neçə ildir yaşanan şaxtalı hava şəraitilə əlaqədər xeyli sayda heyvan ölüb.
Hökümət minlərlə mal-qaranın aclıqdan və şaxtalı havadan məhv olduğunu açıqlayıb.
Ölkənin bəzi yerlərində temperatur 50 dərəcəyə qədər aşağı düşür.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının bir proqramında isə ölkədəki soyuğun normaldan daha da şiddətli olduğunu bildirib.
2023-cü ilin sonuna aid statistikada Monqolustanda 64,7 milyon heyvan olduğu qeyd edilib.
Son bir neçə ildə 4,4 milyon heyvan şaxta səbəbilə ölüb. Bundan sonra hökümət çobanlara heyvanlarını bəsləmələri üçün çoxlu ot və yem verəcəyini vəd edib.
Burada sonuncu dəfə 2010-2011-ci illər 10 milyondan çox heyvan məhv olub.
Tanınmış həkim-onkoloq İbrahim Əsədli öz həyat yoldaşı Aynur Əsədlini döyüb.
Gundeminfo.az “Unikal”a istinadən xəbər verir ki, hadisə paytaxtın Nizami rayonunda yerləşən “Loğmed” klinikasının qarşısında baş verib.
Belə ki, İbrahim Əsədlinin qeyri-rəsmi münasibətdə olduğu Aynur adlı qadın və həyat yoldaşı Aynur Əsədli arasında mübahisə yaşanıb. Daha sonra İ.Əsədli A.Əsədliyə qarşı şiddət göstərib.
Hadisədən sonra Aynur Əsədli Nizami Rayon Polis İdarəsinin 25-ci polis bölməsinə ərizə ilə müraciət edib. Artıq iş üzrə ekspertiza təyin olunub.
Qeyd edək ki, döyülən qadın da həkimdir. Belə ki, Aynur Əsədli Elmi-Tədqiqat Ağciyər Xəstəlikləri İnstitutunda çalışır.
Faktla bağlı araşdırma aparılır.
Azərbaycanda bələdiyyələrin sayı 500-ə endirilir.
Məlumata görə, bu, “Bələdiyyələrin birləşməsi, fəaliyyəti, ayrılması və ləğv edilməsi haqqında” Qanuna dəyişiklik layihəsində öz əksini tapıb. Hazırda ölkədə 1 605 bələdiyyə var. Qanun layihəsi qəbul ediləcəyi təqdirdə, Azərbaycanda 500-ə yaxın bələdiyyə fəaliyyət göstərəcək.
Qeyd edək ki, Milli Məclisə “Bələdiyyələrin birləşməsi, fəaliyyəti, ayrılması və ləğv edilməsi haqqında” qanun layihəsi daxil olub.
Bəzi ekspertlər hesab edirlər ki, bu qərarın müsbət tərəfi ilə yanaşı, mənfi tərəfləri də olacaq. Digər qrup ekspert isə bununla razılaşmır.
İqtisadçı Fuad İbrahimov “Cebhe.info”-ya bildirib ki, bu məsələlərə diferensial yanaşmaq lazımdır:
“Alternativ bələdiyyə formalaşana və birləşənə qədər vətəndaşlar problemlərlə üzləşəcək. Çünki vətəndaşlar öz dərdləri demək üçün bir sıra məhdud imkanlara malikdirlər. Əvvəla, yol infrastrukturu problemi var. Ən azından həmin yerlərdə bir bələdiyyə nümayəndəsi olmalıdır. Bilirsiniz ki, biz belə məsələrə tam hazır deyilik. Bələdiyyələr birləşəcəksə, növbə problemləri də çoxalacaq. Bu isə böyük bir xaos demək olar”.
Ekspert bildirib ki, vətəndaşın məmurla görüşməsinə ehtiyac olmamalıdır:
“Vətəndaşlar gərək qərar dəyişikliyindən fayda götürsünlər. Bura da söhbət maddiyyatdan yox, işinin rahatlığından və tezliyindən gedir. Biz bürokratik əngəllər tərəfindən bu qərarı qəbul edəcəyiksə, vətəndaşın işi yüngülləşmək əvəzinə çətinləşəcək”.
Azərbaycan Qiymətləndirmə Cəmiyyətinin (AQC) sədr müavini Vüqar Oruc mövzu ilə bağlı bildirib ki, dağnıq və pərəkəndə fəaliyyət heç bir qurumda gözlənilən nəticəni vermir:
“Mərkəzləşdirilmiş idarə üsülü baxımından bu qərarın müsbət təsiri olacaq. İdarəetmə daha sədələşdirilmiş hal alacaq. Eyni funksiyaları daşıyan qurumların birləşdirilməsi işin effektivliyini artıra bilər. Eyni zamanda, idarəetməni sadələşdirəcək”.
Ekspertin fikrincə, bələdiyyələrin sayı o qədər çoxdur ki, vətəndaşlar heç bələdiyyə sədrinin adını bilmirlər:
“Paralel strukturlar nə qədər çox olursa, onları idarə etmək bir o qədər də çətin olur. Bu səbəbdən konkret bir bələdiyyə sədri olarsa, o zaman bələdiyyələrin işinin keyfiyyəti də artacaq”.
Ekspert qeyd edib ki, tək bələdiyyələrdə yox, digər icra orqanı strukturunda da bunabənzər qərar qəbul ediləcək:
“Ölkəmizdə idarəetmə qurumlarının sayı kifayət qədər artıqdır. Bir bölgədə 5- 6 rayonun fəaliyyətini bir qurumda toplayıb optimallaşdırmaq olar. Belə olan halda işin keyfiyyəti də artacaq”.
Azərbaycanda əhalisinin sayı 3 min nəfərdən, yaxud min evdən az olan bələdiyyələrin birləşdiriləcəyi gözlənir. Bu barədə Milli Məclisin Regional məsələlər komitəsinin sədri Siyavuş Novruzov danışıb.
Qanunun qəbulundan sonra hazırda Azərbaycanda mövcud olan bələdiyyələrin azı 2/3-nin birləşəcəyi gözlənir.
Bundan əvvəl də Azərbaycanda bələdiyyələr birləşdirilib. Azərbaycanda ilk dəfə bələdiyyə seçkiləri 1999-cu ildə keçirilib. Ondan sonra ölkədə 2 min 757 bələdiyyə fəaliyyət göstərirdisə, 2009-cu ildə bir çox bələdiyyə birləşdirilib və onların sayı min 716-ya endirilib. Daha sonra bələdiyyələrin sayı yenə aşağı salınıb və hazırda min 606-dır.
Milli Məclisin Regional məsələlər komitəsinin üzvü Məzahir Əfəndiyev Turana bildirib ki, bələdiyyələr hər il onların işini koordinasiya edən Ədliyyə Nazirliyinə hesabatlar hazırlayırlar, amma hər dəfə onların işinin daha da yaxşı təşkil olunması üçün, bələdiyyə üzvlərinin yerli idarəçilik funksiyalarının mənimsəməsi üçün daha ciddi addımlar atılır: “Buna baxmayaraq, bu il təqdim olunmuş məruzəsində də yenə də bələdiyyə fəaliyyəti işində bir çox müasir çağırışlara cavab vermədiyini görürük”.
Deputat qeyd edib ki, bir dəfə artıq bələdiyyələrin sayı azaldılmışdı: “Ona görə ki, bir çox kəndlərdə bələdiyyələrin fəaliyyəti nəyinki görsənmirdi, onlar heç fəaliyyətini təşkil edə bilməmişdilər. Ona görə də onlar daha böyük və işini yaxşı təşkil edən bələdiyyələrlə birləşdirilib. Bu il də millət vəkillərin tövsiyələri ona gətirib çıxarıb ki, hökümət bələdiyyə fəaliyyətində birləşməni məqsədəuyğun hesab edib. Bu istiqamətdə yeni qanun layihəsi hazırlanır”.
Komitə üzvünün sözlərinə görə, yeni qanun bələdiyyələrin sayının azalmasını, onların maliyyə dayanaqlığını təmin etməsi üçün bələdiyyələrə layihələrin keçirilməsinə əlavə dəstək verilməsini nəzərdə tutur: “Bu qanun ərsəyə gəldikdən sonra daha maraqlı və faydalı məsələlər orada öz yerini tapacaq. Çünki Azərbaycan höküməti eyni zamanda bələdiyyələrin fəaliyyəti ilə bağlı beynəlxalq qabaqcıl təcrübəni öyrənir. Amma hər ölkənin, regionun öz xüsusiyyətləri də var, ona görə də bu beynəlxalq təcrübə milləşməlidir ki, bələdiyyələrin işi təkmilləşsin”.
Vətəndaş Hüquqları İnstitutunun rəhbəri Bəşir Süleymanlı isə hesab edir ki, bəzi bələdiyyələrin birləşdirilməsi yaxşı haldır: “Çünki çox kiçik bələdiyyələr var və onların fəaliyyəti gözə görünmür. Onların böyük bələdiyyələrə birləşdirilməsi daha məqsədəuyğun olar”.
Ancaq ekspertin fikrincə, burada əsas məsələ bələdiyyələrin birləşməsi yox, onların funksionallığının artırılması olmalıdır: “Onların işləmə mexanizmi qaydaları müəyyənləşməlidir, qanunvericilik bazası daha da təkmilləşdirilməlidir və ən əsası icra hakimiyyətlərin səlahiyyətləri azaldılıb onların bir qismi bələdiyyələrə verilməlidir”.Onun sözlərinə görə, belə edilməlidir ki, insanların bələdiyyələrə etimadı artsın, onlar bələdiyyələrə vergiləri ödəsin və özünüidarəetmə sistemində yaxından iştirak etsin: “Amma reallıqda Azərbaycanda bələdiyyənin funksionallığı sıfır səviyyəsindədir. Baxmayaraq ki, onlar seçkili qurumdur və icra hakimiyyətinə tabe deyil, faktiki olaraq icra hakimiyyətlərin bir şöbəsi funksiyasını yerinə yetirir. Belə olan təqdirdə bələdiyyələr inkişaf edə bilməz”.
Eyni zamanda, ekspert hesab edir ki, bələdiyyələr öz vəzifələrinə məsuliyyətli yanaşmalıdır.
“Hüquq və İnkişaf” İctimai Birliyinin rəhbəri Hafiz Həsənov isə mövzu ilə bağlı başqa cür düşünür. O, AzadlıqRadiosuna bildirib ki, bələdiyyələrin statusuna yenidən baxılmalı və onlar dövlət orqanları sisteminə daxil edilməlidir: “Bələdiyyələrin yığdığı vergilər, dövlətdən onlara ayrılan dotasiyalar yox dərəcəsindədir… Yaxşı olardı ki, birinci növbədə referendum yolu ilə Konstitusiyada dəyişiklik edib bələdiyyələrin statusu genişləndirilsin”.
Onun sözlərinə görə, regional icra hakimiyyətləri ləğv olunmalı və bütövlükdə səlahiyyətlər bələdiyyələrə verilməlidir: “Dəfələrlə Avropa Şurasının ekspertləri bu fikirləri səsləndiriblər. Ona görə də bələdiyyələrin statusu dəyişməyəcəksə, real maliyyə imkanları olmayacaqsa, səlahiyyətlərinə uyğun hüquqi təminatları, iqtisadi əsasları olmayacaqsa, onların birləşdirilməsi heç nəyi həll etmir”.
Fevralın 26-də saat 19 radələrində Tərtər rayonu Buruc kəndi ərazisində 1981-ci il təvəllüdlü Şəmilov Elburus Cəbrayıl oğlunun kəsici alətlə qətlə yetirilməsi barədə polisə məlumat daxil olub.
DİN-in Mətbuat Xidmətinin regional qrupundan bildirilib ki, cinayət əməlini törətməkdə şübhəli bilinən 1971-ci il təvəllüdlü Hüseynov Muradxan İsa oğlu polis əməkdaşları tərəfindən keçirilən tədbirlərlə saxlanılıb.
Araşdırma aparılır.
Türkiyənin Çankırı şəhəri Çərkeş rayonunun bələdiyyə sədri yeni namizədi bıçaqlayıb.
"Unikal" xəbər verir ki, Kadir Y. adlı hazırkı bələdiyyə sədrinin yeni namizəd Erdal Dağistanla mübahisəsi yaranıb.
45 yaşlı namizədi bıçaqlayaraq öldürən 62 yaşlı sədr həbs edilib.
İsrailin şimalındakı yüksək dağlıq ərazilərdə arxeoloqlar böyük əhəmiyyət kəsb edən kiçik daş artefakt aşkar ediblər.
Bu barədə “Cebhe.info” “Near Eastern Archaeology” jurnalında dərc olunan araşdırmaya istinadən xəbər verir. Məlumata görə, əşya 2800 illik möhürdür və Müqəddəs Kitabda, yunan mifologiyasında tapılan məşhur motivin təkamülünün "itkin halqasını" təmsil edir.
2022-ci ildə Tel Hazorda aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı aşkar edilən möhür dramatik döyüş ardıcıllığını təsvir edir.
Tədqiqat müəllifi Kristof Uelinqerin sözlərinə görə, burada yeddibaşlı ilanla döyüşən nizə ilə insan fiquru təsvir edilib. Onun kənarında qrif, skarab və bir cüt meymun da görünür.
Təxminən 1,5 düym uzunluğunda olan möhür eramızdan əvvəl 800-750-ci ilə aiddir. Alim hesab edir ki, bu, çox güman ki, israillilər və ya finikiyalılar tərəfindən hazırlanıb.
Yeddibaşlı ilanı öldürən qəhrəmanın motivi artefaktın özündən çox qədimdir. İlk dəfə eramızdan əvvəl 2500-cü ildə Mesopotamiyada ortaya çıxdı. Oradan motiv bütün bölgəyə yayılmağa başlayıb və İbrani İncilinə daxil olduğu indiki Suriya ərazisindəki qədim mətnlərdə görünüb.
Velinger deyib ki, İsraildə qəhrəman leviafana qarşı mübarizə aparan Yehova - tanrının ibrani adıdır.
Əsrlər sonra xristian İncilində - mələklə döyüşən ilan-heyvan kimi üzə çıxıb.
Eyni motiv yunan mifologiyasında çoxbaşlı ilana bənzər məxluq olan hidra ilə döyüşən Herkulun obrazında da meydana çıxıb.
Bu təsvirin hər yerdə olması onun eramızdan əvvəl I və II minilliklərdə yayılması haqqında çox az şey bilən tədqiqatçıların təəccübünə səbəb olub.
Bu tapıntı motivin Suriyanın şimalındakı Uqaritdən Finikiya vasitəsilə İsrailə yayıldığı fərziyyəsini dəstəkləyir.
"Finikiyalı malimlər çox güman ki, Son Tunc dövründən başlayaraq Uqaritdən (Suriyadakı qədim şəhər) miras qalmış ənənəni qoruyub saxlayıblar",-deyə alim bildirib.
Bununla belə, bu motivin qərbə doğru necə yayıldığı və Herkulesin məşhur mifologiyasının bir hissəsinə çevrildiyi dəqiq məlum deyil.
Üzərinə həbs qoyulmuş əmlakın idarə edilməsi qaydası müəyyənləşir.
Bu, Milli Məclisin bu gün keçirilən iclasında müzakirəyə çıxarılan Cinayət-Prosessual Məcəlləyə təklif olunan dəyişiklikdə əksini tapıb. Bununla əlaqədar Cinayət-Prosessual Məcəlləyə yeni - 253-1-ci maddə əlavə olunur. Üzərinə həbs qoyulmuş əmlakın idarə edilməsi haqqında qərar məhkəməyədək icraat zamanı müstəntiqin əsaslandırılmış vəsatəti və Azərbaycan Respublikasının Baş prokuroru tərəfindən müvafiq səlahiyyət verilmiş prokurorun təqdimatı əsasında məhkəmə nəzarətini həyata keçirən məhkəmə, məhkəmə icraatı zamanı isə işə baxan məhkəmə tərəfindən qəbul edilir.
Üzərinə həbs qoyulmuş daşınar əmlak mülkiyyətçinin razılığı olmadan yalnız əmlak tez xarab olan əşya olduqda və ya əmlakın saxlanılması insanların həyatı, sağlamlığı və ya ətraf mühit üçün təhlükə yaratdıqda satıla bilər. Bu hallar istisna olmaqla, üzərinə həbs qoyulmuş daşınar əmlak mülkiyyətçinin yazılı müraciəti və ya yazılı razılığı ilə satıla bilər.
Müvafiq məhkəmə qərarı qüvvəyə mindikdən sonra üzərinə həbs qoyulmuş daşınar əmlakın hərracda satışı müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) tərəfindən təşkil edilir. Üzərinə həbs qoyulmuş əmlak cinayət prosesini həyata keçirən orqanlara, həmin orqanların əməkdaşlarına və onların yaxın qohumlarına satıla, onlara icarəyə, idarəetməyə və ya hər hansı digər şəkildə istifadəyə verilə bilməz.
Layihədə üzərinə həbs qoyulmuş əmlaka qulluq qaydası da müəyyən edilir. Qanun layihəsi səsverməyə çıxarılaraq birinci oxunuşda qəbul edilib. Qeyd edək ki, son günlər borcunu qaytarmayanlara qarşı cəzaların daha da sərtləşdiriləcəyi ilə bağlı fikirlər də səslənir.
Qanun layihəsi hansı yenilikləri gətirəcək?
İqtisadçı-ekspert Fuad İbrahimov “Cebhe.info”-ya bildirdi ki, əslində bu, yeni qayda deyil:
“Əgər onu icbari qaydaya salırlarsa, borcu yaranan və qaytarmayan şəxsin ölkədən çıxışına avtomatik surətdə qadağa qoyulacaq. Əsində bu mexanizm var. Bu gün bank məhkəməyə müştəri ilə bağlı müraciət edirsə və gediş-gəlişi ilə bağlı “stop” qoyulması üçün vəsatət qaldırırsa, onda məhkəmə bu qərarı qəbul edir. Mən belə düşünürəm ki, yeni qaydalarla məhkəməyə müraciət olunan kimi qeyri-şərtsiz bu “stop” qoyulacaq. Burada yalnız banka borcdan da söhbət getmir.
Məsələn, adi bir telefon şirkətinə borc varsa, şirkət məhkəmə qarşısında iddia qaldırıb vətəndaşa “stop” qoydura bilir. Yaxud kommunal borcla bağlı da bir problem yarana bilir. İstənilən yerdə əgər iddia qaldırılırsa, hakim hesab edirsə ki, burada əsas var, dərhal ölkədən çıxışa məhdudiyyət qoyulur. Bir çox insanlarla bağlı belə problemlər var. Sərhəddən keçərkən Dövlər Sərhəd Xidməti bildirir ki, sizin çıxışınıza qadağa qoyulması ilə bağlı qərar qəbul olunub.
Bu proses Azərbaycan üçün yeni deyil və yeganə təsiredici mexanizmdir. Belə ki, əgər bir vətəndaşın digərinə borcu varsa, borcu ödəyəcək heç bir imkanı yoxdursa, ölkədən qaçıb gedir. Onu hansısa vasitə ilə saxlamaq lazımdır. Bu, yeganə mexanizmlədən biridir. Sadəcə arzu edək ki, vətəndaşlarımız bu vəziyyətə düşməsin. Ancaq bu, artıq avtomatlaşdırılımış şəkildə qərarın ayrılmaz bir hissəsi kimi qəbul edilir”.
Ekspertin sözlərinə görə, əgər vətəndaşın borcu yaranırsa, bankla elə müstəvidə danışıqlar aparmalıdır ki, məhkəmə predmeti yaranmasın:
“Vətəndaş istehlak krediti götürəndə öhdəlik götürür. Bu öhdəliyi yerinə yetirməyəndə qanunvericilikdə onun hər hansı bir imtiyazı yoxdursa, daşınmaz əmlaka yönəldilir. Sonra isə daşınmaz əmlaka həbs qoyulub satışını təmin edirlər, müəyyən borc hissəsini təmin edir, digər hissəni isə özünə qalır. Əgər borcu əhatə etmirsə, həm əmlakını itirir, həm borcu qalır.
Bununla yanaşı, vətəndaşın bir evi varsa, minimal yaşayış normativinə aid kvadrat göstərilir ki, bu, onun sonuncu evi, sonuncu əmlakıdırsa, onda ona toxunmurlar. Belə humanist qərarlar da var. Ancaq o demək deyil ki, həmin bir ev villa olsun. Onu satıb, borcunu qaytarıb, kiçik evə köçə bilər. Ümumiyyətlə, düşünürəm ki, borcla bağlı bizdə daha kəskin qərarlar qəbul edilməlidir. Bütün ölkə bir-birinə borcludur.
Xaricdə belə bir amil yoxdur. Qanunvericilik borclanmanın qarsışını elə alıb ki, qorxudan heç kəs bir-birinə borclu qalmır. Bizdə qanunvericiliyin yumşaqlığından istifadə edib, hamı biri-birinə borcludur. Dolanışıq üçün bu lazımdır. Ancaq insanlar bir-birini aldatmaq metodologiyasına keçiblər”.
İqtisadçı-ekspert Əkrəm Həsənov isə bildirdi ki, bu qanun var, ancaq düzgün tətbiq olunmur:
“Məsələn, ölkədən çıxışa məhdudiyyət qoyulur. Qanuna görə, o halda məhdudiyyət qoyula bilər ki, pulu var, ancaq borcu ödəmir. Ancaq bunu yoxlamırlar, hamıya “stop” tətbiq edilir. Hər bir halda hamı bilməlidir ki, öz əmlakına görə məsuliyyət daşıyır. Əmlak yoxdursa, heç bir məsuliyyətdən söhbət gedə bilməz. Ola bilər ki, qaydalar sərtləşsin”.