Ardını oxu...
DİA.AZ: - Bakı Slavyan Universitetində imtahanlara tədarük prosesində tələbələr üçün sürpriz hal yaşanıb. Bu barədə DİA.AZ-a göndərilən videofaktda və iddiada qeyd olunur.

DİA.AZ-a göndərilən məlumatda deyilir:

"BSU-nun idarə heyətinin qızmar yay günündə tələbələrə yeni bir hədiyyəsi. Nəzarətçilərə pul verməmək üçün, tələbələri 500-600 nəfər birdən BSU-nun idman zalına imtahana salacaqlar.

Ayrı-ayrı kondisioneri olan otaqlar ola-ola, görün bu dəfə nəyə əl atırlar..."

Xəbəri yollayan qaynaq videofaktı da təqdim edib:

https://www.instagram.com/reel/Cs1Pm_QI6zy/?igshid=MzRlODBiNWFlZA%3D%3D
Ardını oxu...
Bu gün axşam saatlarında başlayan külək və yağış İsmayıllı rayonunda da fəsadlar törədib.
Teref.az "AzərTac"a istinadən xəbər verir ki, sel suları nəticəsində, dağlardan qopan qaya parçaları və lil qatı İsmayıllı-Lahıc avtomobil yolunu tamam bağlayıb.
Bundan əlavə, rayonun elektrik və qaz təchizatına zərər dəyib. Hazırda rayonun bir çox ərazilərində elektrik enerjisinin verilişi dayanıb. Fərdi evlərə, məktəblərə, taxil və bostan sahələrinə zərər dəyib.
Hazır rayon fövqəladə hallar komissiyası tərəfindən ərazidə fəsadların aradan qaldırılması üçün işlər görülür.
 
Ardını oxu...
Fövqəladə Hallar Nazirliyinin “112” qaynar telefon xəttinə intensiv yağışlarla əlaqədar Şəmkir rayonunun Zəyəm qəsəbəsində bəzi ərazilərinin subasmaya məruz qalması barədə məlumat daxil olub.
Bu barədə Fövqəladə Hallar Nazirliyindən məlumat verilib.
Məlumatla əlaqədar dərhal FHN-in Gəncə Regional Mərkəzi və Dövlət Yanğından Mühafizə Xidmətinin qüvvələri yağıntıların törətdiyi fəsadların aradan qaldırılması işlərinə cəlb olunub.
Hazırda Şəmkir rayonunun Zəyəm qəsəbəsində fərdi yaşayış evləri, həyətyanı sahələr və digər ərazilərdən suyun çəkilərək kənarlaşdırılması işləri və digər zəruri təhlükəsizlik tədbirləri görülür.
Ardını oxu...
 
Ardını oxu...
İyun ayında havanın orta aylıq temperaturunun iqlim normasına yaxın, bəzi yerlərdə isə bir qədər yüksək olacağı gözlənilir.
Aylıq yağıntının miqdarı əsasən iqlim normasına yaxın, bəzi ərazilərdə isə normadan bir qədər çox olacağı ehtimal olunur.
Ayın ilk günlərində ölkə ərazisində hava şəraitinin qeyri-sabit keçəcəyi, arabir yağıntılı olacağı gözlənilir. Əsasən dağlıq və dağətəyi rayonlarda yağıntıların leysan xarakterli intensiv olacağı, şimşək çaxacağı, dolu düşəcəyi ehtimalı var.
Bakıda və Abşeron yarımadasında havanın orta aylıq temperaturunun 24-26 dərəcə isti olacağı gözlənilir ki, bu da iqlim normasına yaxın və bir qədər yüksəkdir. Gecələr havanın temperaturu 19-24 dərəcə isti, gündüzlər 29-34 dərəcə isti, bəzi günlərdə 36-40 dərəcə isti olacağı gözlənilir. Aylıq yağıntının miqdarı iqlim normasına yaxın olacağı gözlənilir (norma 9-12 mm).
Naxçıvan şəhəri, Culfa, Ordubad, Sədərək, Şahbuz və Şərur rayonlarında havanın orta aylıq temperaturunun 23-26 dərəcə isti gözlənilir ki, bu da iqlim normasına yaxın və bir qədər yüksəkdir. Gecələr havanın temperaturu 16-21 dərəcə isti, gündüzlər 29-34 dərəcə isti, bəzi günlərdə 36-40 dərəcə isti olacağı gözlənilir. Aylıq yağıntının miqdarı iqlim normasına yaxın olacağı ehtimalı var (norma 21-35 mm).
Xankəndi, Şuşa, Goranboy,Xocalı, Xocavənd, Ağdam, həmçinin Daşkəsən-Gədəbəy rayonlarında havanın orta aylıq temperaturunun18-20 dərəcə isti gözlənilir ki, bu da iqlim normasına yaxın və bir qədər yüksəkdir. Gecələr havanın temperaturu 12-17 dərəcə isti, gündüzlər 18-23 dərəcə isti, bəzi günlərdə 26-31 dərəcə isti olacağı gözlənilir. Aylıq yağıntının miqdarı iqlim normasına yaxın olacağı ehtimalı var (norma 74-130 mm).
Şərqi Zəngəzur: Cəbrayıl, Kəlbəcər, Qubadlı, Laçın, Zəngilan rayonlarında havanın orta aylıq temperaturunun 18-20 dərəcə isti gözlənilir ki, bu da iqlim normasına yaxın və bir qədər yüksəkdir. Gecələr havanın temperaturu 12-17 dərəcə isti, gündüzlər 18-23 dərəcə isti, bəzi günlərdə 26-31 dərəcə isti olacağı gözlənilir. Aylıq yağıntının miqdarı iqlim normasına yaxın olacağı ehtimalı var (norma 74-130 mm).
Qazax, Gəncə, Tərtər, Füzuli rayonlarında havanın orta aylıq temperaturunun 23-26 dərəcə isti olacağı gözlənilir ki, bu da iqlim normasına yaxın və bir qədər yüksəkdir. Gecələr havanın temperaturu 18-23 dərəcə isti, gündüzlər 28-33 dərəcə isti, bəzi günlərdə 36-39 dərəcə isti olacağı gözlənilir. Aylıq yağıntının miqdarı iqlim normasına yaxın, bəzi yerlərdə isə bir qədər çox olacağı gözlənilir (norma 46-63 mm).
Balakən, Zaqatala, Qax, Şəki, Oğuz, Qəbələ, İsmayıllı, Ağsu, Mingəçevir, Şamaxı,
Siyəzən, Şabran, Xızı, Quba, Xaçmaz, Qusar rayonlarında havanın orta aylıq temperaturunun 21-25 dərəcə isti olacağı gözlənilir ki, bu da iqlim normasına yaxın və bir qədər yüksəkdir. Gecələr havanın temperaturu 18-23 dərəcə isti, gündüzlər 24-29 dərəcə isti, bəzi günlərdə 33-38 dərəcə isti olacağı gözlənilir. Aylıq yağıntının miqdarı iqlim normasına yaxın, bəzi yerlərdə isə normadan bir qədər çox olacağı gözlənilir (norma 18-179 mm).
Yevlax, Göyçay, Ağdaş, Kürdəmir, İmişli, Ağcabədi, Beyləqan, Sabirabad, Biləsuvar,
Saatlı, Şirvan, Hacıqabul, Zərdab, Salyan, Neftçala rayonlarınd havanın orta aylıq temperaturunun 25-28 dərəcə isti olacağı gözlənilir ki, bu da iqlim normasına yaxın və bir qədər yüksəkdir. Gecələr havanın temperaturu 19-24 dərəcə isti, gündüzlər 29-34 dərəcə isti, bəzi günlərdə 37-41 dərəcə isti olacağı gözlənilir. Aylıq yağıntının miqdarı iqlim normasına yaxınolacağı ehtimalı var (norma 12-49 mm).
Masallı, Yardımlı, Lerik, Lənkəran, Astara, Cəlilabad rayonlarında havanın orta aylıq temperaturunun 21-25 dərəcə isti olacağı gözlənilir ki, bu da iqlim normasına yaxın və bir qədər yüksəkdir. Gecələr havanın temperaturu 19-24 dərəcə isti, gündüzlər 27-32 dərəcə isti, bəzi günlərdə 35-37 dərəcə isti olacağı gözlənilir. Aylıq yağıntının miqdarı iqlim normasına yaxın,bəzi yerlərdə isə normadan bir qədər çox olacağı gözlənilir (norma 29-47 mm).
 
Ardını oxu...
Fövqəladə Hallar Nazirliyinin Böhran Vəziyyətlərində İdarəetmə Mərkəzinə Bolqarçay çayında Biləsuvar rayonunun bəzi kəndləri üçün qısamüddətli sel təhlükəsinin yaranması barədə məlumat daxil olub.

Bu barədə “Report”a FHN-dən məlumat verilib.

Qeyd edilib ki, məlumatla əlaqədar dərhal Nazirliyin Muğan Regional Mərkəzinin və Mülki müdafiə qoşunlarının qüvvələri əraziyə cəlb olunub, aidiyyəti dövlət qurumları məlumatlandırılıb.

Bölgədə əməliyyat şəraiti qiymətləndirilib və aparılan təhlillər nəticəsində ehtimal edilən sel təhlükəsindən vətəndaşların qorunması məqsədilə Biləsuvar rayonunun Yuxarı Ağalı, Amankənd və Muğanlı kəndlərinin sakinlərinin təxliyəsi barədə qərar qəbul olunub.

FHN-in qüvvələri Biləsuvar Rayon İcra Hakimiyyəti, Biləsuvar Rayon Polis Şöbəsi və Azərbaycan Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyi ilə birlikdə adıçəkilən kəndlərin əhalisini təhlükəsiz əraziyə təxliyə ediblər.

Operativ olaraq Bolqarçay çayı üzərində sel təhlükəsi aradan qaldırıldıqdan sonra təxliyə olunmuş əhalinin yaşayış yerlərinə qaytarılması təmin olunub.

08:10

Biləsuvar rayonunda sel təhlükəsi artıb, iki kəndin əhalisi təxliyə olunub


Bu barədə “Report”un yerli bürosuna rayon sakinləri məlumat veriblər.

Onların sözlərinə görə, İranla sərhəddə yerləşən Bolqarçayda suyun səviyyəsi artıb.

Təhlükəsizlik məqsədilə rayonun Yuxarı Ağalı və Köhnə Əmənkənd kəndlərinin əhalisi təxliyə olunub.

Artıq gecədən aidiyyəti qurumlar müvafiq tədbirlər görürlər.

İlkin məlumata görə, köçürülmə ancaq təhlükəsizlik məqsədi daşıyır.
Ardını oxu...
Ardını oxu...
Ardını oxu...
Ardını oxu...
 
 
 
Ardını oxu...


ABŞ və Qərb Ərdoğan hakimiyyətini kənarlaşdırmaq, Türkiyəyə yenidən nəzarət şansı qazanmaq üçün hər şeyi hesablamışdı, yalnız Türk xalqının qətiyyətini və prinsipial siyasi iradəsini unutmuşdu... Türk xalqı isə birləşdi, prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanı dəstəklədi, Türkiyəni ABŞ və Qərbə heç vaxt təslim etməyəcəyinin birmənalı mesajını verdi...
Türkiyə növbəti tarixi sınaqdan uğurla keçdi. Dünyaya örnək olacaq səviyyədə demokratik, şəffaf və ədalətli seçki keçirtdi. Hakimiyyətinin davam etməsi Türk Dünyası üçün taleyüklü xarakter daşıyan Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan növbəti dəfə qalib gəldi. Və bununla da Türkiyənin və Türk Dünyasının bədxahlarını dərindən məyus etdi.

Məsələ ondadır ki, Ərdoğan hakimiyyəti son 20 ildə Türkiyəni beynəlxalq məkanda yeni səviyyəyə yüksəltmişdi. Rəsmi Ankara artıq ABŞ və Qərbin mövqeyinə əhəmiyyət vermədən müstəqil siyasət yürüdürdü. Ərdoğan hakimiyyətinin əsas hədəfi Türkiyənin maraqlarını təmin etmək üzərində indeksləşmişdi. Və addım-addım bir tərəfdən Türkiyəni beynəlxalq siyasi iradə mərkəzinə, digər tərəfdən isə Türk Dünyasını yeni qlobal supergücə çevirmək istiqamətində irəliləməyə çalışırdı.

Təbii ki, müstəqil siyasət yürüdən, qarşısına ABŞ və Qərbin maraqlarına zidd hədəflər qoyan bir Türkiyə mövcud beynəlxalq siyasi iradə mərkəzləri üçün ciddi problemlər yaradırdı. Deməli, Türkiyəni ABŞ və Qərbin təsir dairəsinə qaytarmaq üçün ilk növbədə Ərdoğan hakimiyyətinin mütləq dəyişdirilməsi olduqca vacib idi. Və Türkiyədə keçirilən prezident seçkiləri bu baxımdan, Qərb üçün həlledici fürsət rolunu oynaya bilərdi.

Əslində, buna qədər də ABŞ və Qərb Türkiyədə Ərdoğan hakimiyyətini devirmək üçün dövlət çevrilişinə cəhd göstərmişdi. Ancaq prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan ABŞ və Qərbin Türkiyə daxilində olan "5-ci kolon"u vasitəsilə iki çevriliş cəhdinin qarşısını almağı bacarmışdı. Və Qərbin Türkiyədəki öz əlaltılarının hamısını bir mərkəzdə birləşdirib, seçkiləri fürsətə çevirməsi artıq üçüncü cəhd idi.

Əslində, seçkilər ərəfəsində Ərdoğan hakimiyyətinin durumu o qədər də qənaətbəxş deyildi. Çünki beynəlxalq maliyyə-iqtisadi böhran Türkiyəyə də ağır zərbələr vurmaqdaydı. Eyni zamanda, Ukrayna savaşı ətrafında yaranmış siyasi-iqtisadi proseslər də rəsmi Ankara üçün əlavə problemlər yaradırdı. Üstəlik, Türkiyənin seçki ərəfəsində dünya tarixinin ən dəhşətli iki zəlzələsinə məruz qalması sosial-iqtidadi cəhətdən böyük fəlakət xarakteri daşıyırdı.

ABŞ və Qərb üçün bundan sərfəli fürsət tapılması baxımından, yəqin ki, daha güclü fantaziyalar qurmaq lazım olardı. İndi yalnız prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğana qarşı olan bütün daxili qrupları vahid mərkəzdə toplamaqla, ABŞ və Qərbin öz hədəflərinə çata biləcəyi təxmin olunurdu. Və Qərb bunu etməyi də bacardı.

ABŞ və Qərb bir-birindən zəhləsi gedən, ancaq Ərdoğan hakimiyyətinə düşmən olan bütün qüvvələri bir "masa" ətrafında cəmləşdirmişdi. Hətta FETÖ və PKK, eləcə də, bu terror təşkilatlarının siyasi qanadı HDP belə, ABŞ və Qərbin qurduğu "altılı masa"nın vahid namizədi, CHP lideri Kamal Kılıçdaroğlunun seçki qələbəsi üçün səfərbər edilmişdi. Və nəhayət, bütün Qərb mətbuatı da Ərdoğan hakimiyyətinin məğlubiyyətinə bağlı olan məkrli plana tam gücü ilə propoqanda dəstəyi verirdi.

Təbii ki, bu məkrli plan uğur qazanacağı təqdirdə, ABŞ və Qərb, eləcə də onun "seçki alətləri" bundan istədikləri kimi faydalana biləcəkdilər. Yəni, "oyun" üzdə görünəndən daha böyük və dəhşətli məzmun daşıyırdı. ABŞ və Qərb isə Türkiyəyə qarşı qurduğu "xain plan"ın bu dəfə baş tutacağına inanmağa başlamışdı.

Beləliklə, ABŞ və Qərbin, eləcə də, FETÖ, PKK, HDP və digər Türkiyə düşmənlərinin dəstək verdiyi "altılı masa"nın prezidentliyə vahid namizədi Kamal Kılıcdaroğlu qalib gəlsəydi, rəsmi Ankaranın indiki müstəqil daxili və xarici siyasəti tam əks istiqamətdə dəyişəcəkdi. Türkiyə Rusiyaya qarşı beynəlxalq sanksiyalara qoşulacaqdı. Və nəticədə Ukrayna savaşının bütün maliyyə-iqtisadi zərbələrini öz üzərinə çəkmiş olacaqdı.

Türk Dünyasını birləşdirən və yeni süpergüc yaradılmasına istiqamətlənən Türk Dövlətləri Təşkilatının fəaliyyəti arxa plana keçiriləcəkdi. Daha sonra isə ümumiyyətlə, strateji hədəfdən tamamilə imtina olunacaqdı. Üstəlik, Bay Kamalın seçki propoqandasından da göründüyü kimi, Türkiyə-Azərbaycan strateji müttəfiqliyi pozulacaqdı. Və Ermənistan üçün daha sərfəli situasiya yaranmağa başlayacaqdı.

Türkiyə yenidən Qərb kapitalına təslim ediləcəkdi. Beynəlxalq Valyuta Fondu üzərindən Türkiyə borclandırılacaqdı və rəsmi Ankara paranın sahiblərinin təlimatları ilə idarə olunacaqdı. Yəni, Türkiyənin indiki müstəqil və qətiyyətli xarici siyasət prinsiplərindən əsər-əlamət qalmayacaqdı. Və Türkiyə Qərbdən asılı olduğu ötən əsrin 90-ci illərindəki dövrə qaytarılacaqdı.

ABŞ və Qərbin "daxili alətləri" olan "altılı masa" vasitəsilə Türkiyənin dövlət quruluşu dəyişdiriləcəkdi. Türkiyəni daim daxili xaos vəziyyətinə çəkən parlamentar sistemə keçirəcəkdi. Türkiyə dövlətinin təməl prinsipləri Konstitusiyadan çıxarılacaqdı. Və Qərbin Türkiyəni daha rahat idarə edəcəyi siyasi sistem formalaşacaqdı.

Prezident seçiləcəyi təqdirdə, CHP lideri Kamal Kılıçdaroğlu PKK-nın öz siyasi qanadı HDP üzərindən diqtə etdiyi dəstək şərtlərini icra etmək məcburiyyətində qalacaqdı. CHP liderinin bağlı qapılar arxasında HDP-yə avtonomiya sistemi barədə vədlər verdiyi bildirilir. Yəni, Türkiyənin cənub-şərq bölgəsində HDP "çətiri" altında PKK təmsilçiləri idarəetmə sistemini ələ keçirəcəkdilər.

ABŞ və Qərbin tələbinə uyğun olaraq, Türkiyə qoşunları Suriyadan çıxarılacaqdı. Nəticədə Türkiyənin sərhədlərində PKK/YPG-nin əli-qolu yenidən açılacaqdı, Qərb uzun müddətdən bəri planlaşdırdığı "terror dövləti" layihəsini reallaşdırmaq şansı qazanacaqdı. Və daha sonra bu prosesi Türkiyənin parçalanmasına qədər inkişaf etdirməyə çalışacaqdı.

Nəhayət, Ərdoğan hakimiyyətinin terrorizmlə mübarizə sahəsində qazandığı böyük uğurlar heçə çıxarılacaqdı. Terrorizm ötən əsrin 90-cı illərində olduğu kimi, yenidən Türkiyə ərazisinə sıçradılacaqdı. Yəni, Türkiyə növbəti dəfə xaos və qeyri-sabitlik dövrünə qaytarılacaqdı. ABŞ və Qərbin Türkiyə üçün belə bir planının mövcud olduğu isə çoxdan məlumdur.

Məsələ ondadır ki, vaxtilə Türkiyədə törədilmiş 15 iyun dövlət çevrilişi cəhdi zamanı bu plan ifşa olunmuşdu. Belə ki, ABŞ kəşfiyyatı tərəfindən idarə olunan FETÖ-ya xidmət edən generallar çevrilişə cəhd vaxtı Türkiyə ordusunu Suriya ilə sərhəddən çəkmişdilər. PKK/YPG-nin əli silahlı minlərlə terrorçusu isə Türkiyənin cənub-şərq bölgəsinə basqın etmək üçün çevrilişin sona çatmasını gözləyirdi.

Əlbəttə, Kamal Kılıçdaroğlunun qalib gələcəyi təqdirdə, Türkiyəni gözləyə biləcək təhlükəli proseslərin sırasını daha da genişləndirmək olar. Belə ki, hazırda NATO-da hərbi-siyasi iradə sahibi olan Türkiyənin düşəcəyi vəziyyəti təsəvvür etmək o qədər də çətin deyil. Hər halda, seçki ərəfəsində İsveçin rəsmi Ankaranın şərtlərini icra etmədən NATO-ya üzv olmaq üçün məhz prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın məğlubiyyətini həyəcanla gözlədiyini xatırlamaq tamamilə yetərlidir.

Bütün bunlar onu göstərir ki, prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın seçki qələbəsi sadəcə, bir dövlət xadiminin siyasi zəfəri deyil. Bu, Türkiyənin ABŞ və Qərb qarşısında həlledici qələbəsidir. Bu qalibiyyət Türkiyəyə "uçurumun tam kənarı"ndan geri dönmək şansı verdi. Belə anlaşılır ki, ABŞ və Qərb Ərdoğan hakimiyyətini kənarlaşdırmaq, Türkiyəyə yenidən nəzarət şansı qazanmaq üçün hər şeyi hesablamışdı. Ancaq yalnız Türk xalqının qətiyyətini və prinsipial siyasi iradəsini unutmuşdu. Türk xalqı isə birləşdi, prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanı dəstəklədi, Türkiyəni ABŞ və Qərbə təslim etməyəcəyinin birmənalı mesajını verdi.(Yeni Müsavat)

Ardını oxu...
Masallıda 10 yaşlı uşağı avtomobil vurub.

“Report”un cənub bürosunun məlumatına görə, hadisə rayonun Köçəkli kəndində baş verib.

Avtomobil velosipedlə hərəkətdə olan 10 yaşlı Rəşid Mehdi oğlu Mehdiyevi vurub.

Müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri alan azyaşlı Lənkəran rayon Mərkəzi Xəstəxanasına çatdırılıb.

Yaralıya sağ bud - baldır nahiyəsində sınıq, üzündə didilmiş yaralar diaqnozu qoyulub, ilkin tibbi yardım göstərilib. Faktla bağlı araşdırma aparılır.
 
Ardını oxu...
Bakının Suraxanı rayonunda ağır yol nəqliyyatı hadisəsi baş verib.

APA xəbər verir ki, qəza Hövsan qəsəbəsi ərazisində baş verib.

Belə ki, Hövsan şossesində Qum adası istiqamətində hərəkətdə olan “Nissan” markalı avtomobilin sürücüsü qəfil yola çıxan üç nəfəri vurub. Ana, uşaq və nənə zərbənin təsirindən hadisə yerində ölüb.

Hazırda Hövsan şossesində hərəkət məhdudlaşdırılıb.

Hadisə şahidləri yolun işıqlandırılması səbəbindən belə hadisənin baş verdiyini bildirib.

Faktla bağlı cinayət işi başlanılıb.
 
Ardını oxu...
Yeni araşdırma göstərir ki, gənc Günəşdən gələn nəhəng super məşəllər Yerdə həyatın alovlanmasına səbəb ola bilər
Təməlqoyma aparan bir araşdırma, Yerdəki həyatın hiperaktiv gənc günəşin yaydığı nəhəng superflares tərəfindən başladığını təklif edir. Alimlər kəşf etdilər ki, günəş küləyindən gələn yüklü hissəcikləri Yerin ilkin atmosferində mövcud olan qazların birləşməsinə yönəltməklə, əhəmiyyətli miqdarda amin turşuları və karboksilik turşular - zülalların və bütün üzvi həyatın əsas tikinti blokları - əmələ gələ bilər.

1800-cü illərdən bəri tədqiqatçılar planetimizdə həyatın necə yarandığına dair müəmma ilə mübarizə aparırlar. Bir fərziyyə, həyatın "isti kiçik gölməçə" kimi tanınan ilkin kimyəvi şorbada meydana gəldiyini göstərir. 1950-ci illərdə süni ildırımın təsirinə məruz qalan metan, ammonyak, su və molekulyar hidrogenin qaz qarışıqları üzərində aparılan təcrübələr bəzi fikirlər verdi.

Ancaq illər keçdikcə vəziyyət daha da mürəkkəbləşdi. Elm adamları Yerin erkən atmosferində əvvəllər güman ediləndən daha az ammonyak və metan, karbon qazı və molekulyar azotun isə daha çox olduğunu aşkar etdilər. Hər iki qaz tək ildırımın təmin edə biləcəyi ilə müqayisədə parçalanmaq üçün əhəmiyyətli dərəcədə daha çox enerji tələb edir.

Bu yaxınlarda, 28 apreldə Life jurnalında dərc edilən bir araşdırma bu tapmacaya yeni işıq saldı. Tədqiqatçılar hissəcik sürətləndiricisindən istifadə edərək, güclü enerjili super məşəllərdən gələn kosmik şüaların Yerdə həyatın başlaması üçün lazımi təkan verə biləcəyini tapdılar.

Yaponiyanın Yokohama Milli Universitetinin kimya professoru, tədqiqatın aparıcı müəllifi Kensei Kobayashi qeyd etdi: "Mütəxəssislərin çoxu qalaktik kosmik şüalara məhəl qoymurlar, çünki onlar hissəcik sürətləndiriciləri kimi xüsusi avadanlıq tələb edir. Mənə obyektlərimizin yaxınlığında onlardan bir neçəsinə daxil olmaq şansım oldu. "

Ulduzlar səthlərinin altındakı ərimiş plazmada elektrik yüklərinin axması nəticəsində güclü maqnit sahələri yaradırlar. Bəzən bu maqnit sahəsi xətləri düyünlər əmələ gətirir və kəskin şəkildə qoparaq, günəş alovları adlanan radiasiya partlayışlarını və tac kütləsinin atılması (CME) kimi tanınan günəş materialının partlayıcı jetlərini buraxır.

Əsasən elektronlar, protonlar və alfa hissəciklərindən ibarət olan bu günəş materialı Yerin maqnit sahəsi ilə toqquşduqda, geomaqnit qasırğasına səbəb olur. Bu cür hadisələr zamanı atmosferimizdəki molekulların həyəcanlanması şimal işıqları kimi rəngli auroralar yaradır. Tarixdəki ən böyük günəş fırtınası, 1859-cu ildə Carrington Hadisəsi, təxminən 10 milyard 1 meqatonluq atom bombasına bərabər enerji buraxdı. Bununla belə, hətta bu hadisə yüzlərlə və minlərlə dəfə daha enerjili ola bilən super məşəlin gücü ilə müqayisədə solğunlaşır.

Bu böyüklükdə super məşəllər adətən hər əsrdə bir dəfə baş verir. Bununla belə, 2009-2018-ci illərdə Yerə bənzər planetləri və onların ulduzlarını müşahidə edən NASA-nın Kepler missiyasının məlumatlarını araşdıran son araşdırmalar, Yerin ilk 100 milyon ilində günəşin 30% daha qaraldığını, lakin hər üç ayda bir dəfə onun səthindən super məşəllər püskürdüyünü ortaya qoydu. 10 gün.

Qədim Yerdə amin turşularının istehsalında super məşəllərin rolunu anlamaq üçün yeni tədqiqatın arxasında duran elm adamları ilk atmosferimizə bənzəyən qaz qarışıqlarını simulyasiya etmək üçün karbon dioksidi, molekulyar azotu, suyu və müxtəlif miqdarda metanı birləşdirdilər. Tədqiqatçılar bu qarışıqları kiçik hissəcik sürətləndiricisindən protonlara tabe etdirərək və ya ildırım çaxması ilə alovlandıraraq, həyat üçün vacib kimyəvi komponentlər olan amin turşularının və karboksilik turşuların sintezini uğurla işə saldılar.

Metan səviyyəsi artdıqca, həm proton bombardmanı, həm də ildırım tullantıları daha çox miqdarda amin turşuları və karboksilik turşularla nəticələndi. Bununla belə, proton qarışığı aşkar edilə bilən səviyyələr yaratmaq üçün yalnız 0,5% metan konsentrasiyası tələb edirdi, ildırım atqıları isə 15% konsentrasiyanı tələb edirdi.

NASA-nın Goddard Kosmik Uçuş Mərkəzinin astrofiziki, 2016-cı ildə də işləyən tədqiqatın həmmüəllifi Vladimir Airapetian , "Və 15% metanda belə, ildırımla amin turşularının istehsal sürəti protonlardan milyon dəfə azdır" dedi. Təbiət Geologiyası öyrənir. "Soyuq şəraitdə siz heç vaxt ildırım vurmazsınız və erkən Yer kifayət qədər zəif günəşin altında idi. Bu, o demək deyil ki, onun ildırım çaxması ola bilməzdi, lakin indi şimşək çaxma ehtimalı azdır və günəş hissəcikləri daha çox görünür."
 

Dünyapress TV

Xəbər lenti