Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski iyulun 8-də deyib ki, Macarıstanın baş naziri Viktor Orban Rusiyanın təcavüzünə son qoyulmasında vasitəçi ola bilməz. Orban həmin gün Pekinə, özünün dediyi kimi, "sülh missiyası 3.0" çərçivəsində səfər edib,

Macarıstan iyulun 1-də Avropa İttifaqı (Aİ) Şurasının prezidentliyinə keçəndən sonra Kiyev və Moskvaya da gedib. Amma Aİ və ABŞ rəsmiləri onun bloku təmsil etmədiyini deyiblər.

İyulun 5-də Aİ prezidenti Şarl Mişelə məktubunda Orban Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə danışıqlarından yazıb. Orban yazır ki, indi atəşkəs və sülh danışıqları üçün yol xəritəsindən ötrü bütün mümkün təkliflərin müsbət qəbuluna daha böyük şansın olduğuna inanır.

Ancaq Ağ Ev Milli Təhlükəsizlik Şurasında aparıcı müşavir Mayk Karpenter Orbanın Putinlə görüşünün faydalı olmayacağını deyir.

"Məncə, Orbanın Moskva səfərinin Ukraynaya, onun sülhü tapmasına, suverenliyi və ərazi bütövlüyünün bərpası səylərinə köməyi dəyməyəcək", - Karpenter iyulun 8-də bir brifinqdə söyləyib.

Aİ-nin bəyanatı, Zelenskinin gözləntisi
Mişel ötən həftə deyirdi ki, Aİ-nin rotasiyalı prezidentliyinin Aİ adından Rusiya ilə işləməyə mandatı yoxdur. O, Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibədə təcavüzkar olması barədə Aİ-nin mövqeyini bir daha dilə gətirib.

Orban məktubunda iddia edir ki, ABŞ rəhbərliyi prezident seçkisi kampaniyası səbəbindən "məhduddur". Bu səbəbdən gələn aylarda Aİ ABŞ-dən heç bir təklif gözləyə bilməz və Brüssel Avropa təşəbbüsünü işə salmaq barədə düşünməlidir.

Polşada mətbuat konfransında çıxış edən Zelenski isə bildirib ki, yalnız Rusiyadan daha güclü silahlı qüvvələri olan ölkələr sülh danışıqları təşkil edə bilərlər.

"Dünyada çoxmu belə ölkə var? Çox deyil. İnanıram ki, ABŞ və Çin belə ölkələrdəndir. Və Aİ, tək bir ölkə yox, Aİ bütünlükdə. Bu, gerçək vasitəçi missiyası olardı", -- Zelenski vurğulayıb.

Putin deyir ki, müharibəni bitirmək üçün şərtlərə Kiyevin NATO-ya üzvlük arzusundan, eləcə də Krım və Ukraynanın işğal olunmuş dörd vilayətindən əl çəkməsi daxildir.

Orban Mişelə məktubunda yazır ki, o, hər hansı təklif irəli sürməyib, Aİ Şurası, yaxud Aİ adından hər hansı fikir səsləndirməyib.

Vaxt kimin tərəfindədir?
Orban qeyd edir ki, Putinin cəbhə xəttindəki vəziyyətlə bağlı dedikləri Zelenskinin dediyindən ciddi fərqlənir.

Rusiya lideri inanır ki, vaxt Ukraynanın xeyrinə işləmir, Rusiya qüvvələrinin tərəfindədir. Putin müharibədə Rusiyanın itkilərindən danışmayıb. Ancaq onu deyib ki, Rusiya Ukraynanın hər ay 40 mindən 50 minədək hərbçisinin öldüyünü, yaxud yaralandığını hesablayıb.

Ona görə də Putin Orbana Zelenskinin müvəqqəti atəşkəsdən imtinasından təəccübləndiyini deyibmiş. "Rusiya Ukrayna qüvvələrinin gizli relokasiyası, yaxud yenidən təşkilinə xidmət etməyən istənilən atəşkəs təklifini nəzərdən keçirməyə hazırdır", - Orban məktubunda yazır.

Ukrayna itki sayını açıqlamır. Amma Zelenski fevralın 25-də demişdi ki, o vaxtadək müharibədə 31 min ukraynalı hərbçi həlak olub.

Ermənistanda arxiyepiskop Baqrat Qalstanyanın rəhbərlik etdiyi etiraz aksiyaları siyasi iflasa uğrayan “Qarabağ klanı” cəmiyyəti Nikol Paşinyan hakimiyyətinə qarşı aksiyalar cəlb etmək üçün yeni üsuldan istifadə etməyə başlayıb.

“Cebhe.info” xəbər verir ki, bu dəfə özünü hüquq müdafiəçisi adlandıran Janna Aleksanyanın dili ilə Azərbaycan-Ermənistan sülh prosesini pozmaq üçün növbəti təxribat ortaya atılıb.

Aleksanyan Ermənistan mediasına müsahibəsində Nikol Paşinyan hakimiyyətini Azərbaycanda həbsdə saxlanılan separatçı rejimin başçılarını müdafiə etməməkdə ittiham edib.

Janna Aleksanyanın iddiasına görə, Ermənistan rəhbərliyi sülh danışıqlarında qondarma qurumun nümayəndələrini həbsdən buraxılmasını Azərbaycanın qarşısında şərt kimi qoymalıdır. Hətta o, öz iddialarını əsaslandırmaq üçün Araik Arutyunyan, Bako Saakyan, Arkadi Qukasyan, David Babayan, Ruben Vardanyan və digər cinayətkarların guya işgəncəyə məruz qaldığı haqda fikirlər səsləndirməkdən də çəkinmir.

Əslində, Janna Aleksanyanın çıxışının iki hədəfi var. Birinci hədəf Nikol Paşinyandır. Revanşist müxalifət cəmiyyətdə Paşinyanın “satqın” obrazını yaratmaqla etirazçı kütləni meydana yığmaq istəyir. İkinci məqsəd Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh prosesinə zərbə vurmaq və bölgədə münaqişənin bərpasına nail olmaqdır:

“Hesab edirəm ki, yerli ictimai təşkilatlar Ruben Vardanyanı dəstəkləyən bəyanatla çıxış ediblər, amma əsas işi dövlət görməlidir. Biz ölkənin Baş nazirinin bu şəxslər saxlanılandan sonra, həmin insanların həbsdə qalması prosesində Bakının davranışını açıq şəkildə pislədiyini görmürük. “İşgəncə”lərlə bağlı xəbərlər fonunda onun ümumiyyətlə, qınayıcı bəyanatla çıxış etdiyini də görmədik. O, hər hansı qınayıcı bəyanat vermədi. Bu, əslində çox vacibdir. Dövlət beynəlxalq strukturlarla sıx əməkdaşlıq etməli, bu məsələlərlə davamlı olaraq məşğul olmalı idi. Bu, Ermənistan hakimiyyəti üçün prioritet olmalı idi”.

Janna Aleksanyan hesab edir ki, Ermənistan separatçıların həbsdən azad edilməsi mövzusunu danışıqlar masasına gətirməli və bu məsələdən Azərbaycana qarşı təzyiq vasitəsi kimi istifadə etməlidir. Hazırda Paşinyanın bunu etməməsi Azərbaycana güzəştə getməsi anlamına gəlir:

“Biz görürük ki, sülh müqaviləsi bağlandıqca Ermənistan güzəşt siyasəti yürüdür və bütün bunlardan istifadə edən Azərbaycan öz tələblərini artırır. Azərbaycanda saxlanılan vətəndaşlarımızın məsələsi sülh müqaviləsinin imzalanmasının şərtlərindən birinə çevrilməli idi. Bu şərt olmalı idi və diktə edilməli idi. Amma biz bilmirik ki, sülh müqaviləsi imzalanacaq, ya yox: Biz görürük ki, Ermənistan tərəfinin şərtləri olmadan Azərbaycanın buna apardığını görürük.

Biz, məsələn, görürük ki, Azərbaycan beynəlxalq orqanlara verdiyimiz iddialardan imtina etməyi tələb edir. İctimai təşkilatlar buna qarşı çıxdı. Ermənistan bu addımı atsa, biabırçılıq olardı. Bu güzəşt siyasətindən xüsusilə, Bakı həbsxanalarında məhbus olan soydaşlarımız əziyyət çəkir. Bu, məsələni daha da pisləşdirir. Çox səs-küy salmaq, tələb etmək lazımdır, lakin bu, edilmir. Düşünürəm ki, Ermənistan Respublikasının hakimiyyət orqanları üçün bu məsələ heç də prinsipcə əhəmiyyətli deyil”.

Macarıstan Ukrayna ilə Rusiya arasında vasitəçilik rolunu oynaya bilməz.

Bu barədə Ukrayna Prezidenti Vladimir Zelenski bildirib.

Onun sözlərinə görə, bu missiyanı üzərinə yalnız ABŞ, Çin və Avropa İttifaqı götürə bilər.

Qeyd edək ki, Macarıstanın Baş naziri Viktor Orban iyulun 2-də Ukraynada səfərdə olub. Daha sonra Rusiyaya səfər edib.

Fransa Prezidenti Emmanuel Makron Milli Assambleyaya (parlamentin aşağı palatası) növbədənkənar seçkinin nəticələrinə görə xalqa müraciət etməyəcək.

Bu barədə Yelisey Sarayına istinadən məlumat verilib.

Məlumata görə, dövlət başçısı lazımi qərarlar qəbul etmək üçün yeni parlamentdə mandatların bölüşdürülməsi ilə bağlı daha dəqiq məlumat gözləmək istədiyini bildirib.

Daha əvvəl bildirilib ki, Makron iyulun 7-də saat 20:00-dan sonra (Bakı vaxtı ilə 23:00) çıxış edərək növbədənkənar seçkinin nəticələrini şərh edə bilər.

Mənbə: Le Figaro

İranın Hörmüzqan limanında qaçaqmal kimi daşınan 2 milyon litr qaçaq ələ keçirilib.

Teleqraf.com yerli mediaya istinadən xəbər verir ki, əməliyyat İranın cənubunda yerləşən Hörmüzqan limanında həyata keçirilib.

Polis sənədləşmədə yanacağın “ağır karbohidrogen” olaraq qeyd edildiyini bildirib.

Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan bir neçə aydır sadə vətəndaşı Avropa İttifaqına (Aİ) üzvlüklə bağlı nağıllarla yemləsə də, real mənzərə başqa həqiqəti ortaya qoyur. Əslində üzvlük məsələsi erməni dövləti üçün Qərb siyasi texnoloqları tərəfindən hazırlanmış tələdən başqa bir şey deyil. Əsas məqsəd Ermənistan-Rusiya münasibətlərini sonlandırmaqdır. Növbəti mərhələdə isə rus hərbi bazalarını Ermənistandan çıxarmaq, öz hərbçilərini əraziyə yerləşdirməklə İranı daha yaxşı müşahidə etmək planları var. Paşinyanın partiyası buna göz yumaraq, növbəti seçkilərdə də iqtidarda qalmaq üçün bir sıra media orqanları vasitəsilə xalqa Aİ-yə üzvlük nağılını sırımaqla gününü keçirir.

“Kaspi” qəzetinin mövzu ilə bağlı məqaləsini təqdim edirik:

Demokratiyanın tənəzzülü

Bir sıra beynəlxalq hüquq-müdafiə təşkilatları Ermənistanda demokratiyanın tənəzzülünü artıq sənədləşdirib. Bu sıraya polisin qanunsuz hərəkətləri, zorakılıq və işgəncələr, müxalifətin qeyri-qanuni təqibi, regionlarda seçilmiş müxalifət liderlərinin işdən çıxarılması daxildir. Məlum vəziyyət iqtidar tərəfindən hakimiyyətin qəsb edilməsi və mərkəzləşdirilməsinə hesablanıb. Təbii ki, bu hesabatları müxtəlif Avropa qurumlarına da göndərilir.

Xarici ticarət fiaskosu

Hər kəs anlayır ki, Aİ-yə üzvlük məsələsi hazırda Ermənistan üçün xülyadan başqa bir şey deyil. Heç orada da Ermənistanı gözləyən yoxdur. Çünki Avropaya inteqrasiya üçün rəsmi İrəvan tənəzzülə uğramış sənaye və kənd təsərrüfatında ciddi islahatlar aparmalıdır. Eyni zamanda, son dövrlər Ermənistanın Qərb ölkələri ilə aparılan xarici ticarətində də ciddi azalma qeydə alınıb. 2024-cü ilin ilk dörd ayının məlumatlarına görə, Ermənistanın Aİ ölkələri ilə ticarət həcmi 24.3 faiz azalıb. Azalma Almaniya ilə 148 milyon dollar, yəni 35.8 faiz, Fransa ilə 42 milyon dollar, yəni 17 faiz təşkil edib. ABŞ-yə gəldikdə isə, bu azalma birdən-birə 39 faiz, yəni 144 milyon dollar olub.

Rusiyaya qarşı kampaniya

Əldə edilən son məlumatlara görə, Aİ son iki ildə müxtəlif erməni KİV-ə anti-Rusiya təbliğatı üçün 20 milyon dollar vəsait ödəyib. Bundan əlavə, siyasi kulislərdə gəzən söhbətlərə görə, Aİ-yə üzvlüklə bağlı referendum təklifi də əslində rəsmi Moskvaya qarşı münasibətləri ehtiva edir. Düzdür, Paşinyan referenduma ehtiyac olmadığını desə də, hakim partiya bunda təkid edir. Baş nazir gözəl bilir ki, müxalifət də referenduma gediləcəyinə israr edəcək. Ehtimal etmək olar ki, referendumda Rusiyanın hərbi bazalarının ölkədən çıxarılması, erməni dövlətinin KTMT-dəki üzvlük məsələsi də səsverməyə çıxarıla bilər. Bununla da Paşinyan məsuliyyəti sadə erməni vətəndaşının üzərinə yıxmağa çalışacaq. Hələlik mətbuat vasitəsilə alt bazanı formalaşdıran hakim partiya sonradan referendum vasitəsilə məsələni kökündən həll etmək niyyətindədir.

Süni vədin fəsadları

Ermənistanda Avropa İttifaqında rəqabətədavamlı olacaq heç bir məhsul yoxdur. Bu səbəbdən də dövlət üçün həyati əhəmiyyət daşıyan iqtisadi birliklər süni vəd müqabilində itirilə bilər. Artıq hakim partiyanın təbliğatı ilə elə bir təəssürat yaranıb ki, Aİ-yə üzvlüklə bağlı Ermənistana dəvət göndərilib və bunun hansı formada baş tutması müzakirə olunmalıdır. Bu gün isə Ermənistanla Avrasiya İqtisadi İttifaqı (Aİİ) arasında ticarət dövriyyəsi artmaqda davam edir. Hazırda Aİİ ilə ticarət dövriyyəsi 7-8 milyard dollar təşkil edir ki, bu da Ermənistan üçün çox ciddi rəqəmdir.

Sirr deyil ki, Aİİ-də mövcudluqla eyni vaxtda Aİ ilə əlaqələrin inkişafı üst-üstə düşmür. Çünki Rusiyanın rəhbərlik etdiyi Aİİ hər nə qədər iqtisadi alyans olsa da, siyasi komponentlərlə zəngindir. Aİ isə həm iqtisadi, həm də siyasi qurum olduğunu heç vaxt gizlətməyib. Paşinyan isə bir əldə iki qarpız tutmaq yolunu seçib. Amma anlamaq lazımdır ki, eyni anda bir-birinə düşmən iki iqtisadi və siyasi komponenti olan qurumlarda təmsilçilik qeyri-mümkündür.

Aİ-də Ermənistanı gözləyən yoxdur

Diplomatik mənbələrə və yayılan xəbərlərə baxanda da müşahidə edilir ki, hazırda Avropada Ermənistanı gözləyən yoxdur. Bəzi diplomat və səfirlər etiraf edirlər ki, Brüsseldə onlara yaxınlaşıb üzvlük təklif edən olmayıb. Erməni tərəfi isə 10 ildən çoxdur ki, kulis arxasında, qəbullarda və ziyafətlərdə bu mövzuya dəfələrlə toxunub. Bu gün Avropa İttifaqının kifayət qədər problemi var. Ermənistandan əvvəl Ukrayna, Gürcüstan və Moldova bu qapıda gözləyir. Bundan əlavə, Aİ-yə mümkün üzvlüklə bağlı danışıqlar prosesinin başlanması bir sıra addımları, ilkin şərtləri, uyğunluğu nəzərdə tutur.

Bütün bunları ümumiləşdirsək, hazırda Ermənistanın Aİ-yə üzvlük məsələsi ilə bağlı söhbətlər sırf siyasi məqsədlər daşıyır. İqtisadi cəhətdən Ermənistanı məhvə aparacaq bu məsələ, hələlik Paşinyan hakimiyyətinin vecinə deyil. İndi onun komandası üçün əsas məqsəd xalqın gözünə kül üfürməklə Qərbin siyasi doktrinasını icra etmək, Rusiya hərbi bazalarını ölkədən çıxarmaqdır.