Millət vəkili Ceyhun Məmmədov doğma rayonuna, işğaldan azad edilmiş Cəbrayıla səfər edib.

SAVASH.ORG xəbər verir ki, o, bu barədə feysbuk hesabında paylaşım edib.

C. Məmmədov doğmalarının ermənilər tərəfindən güllələnmiş, dağıdılmış məzarlarının fotolarını paylaşaraq yazıb:

“Əziz həmvətənlər! Bu şəkildə gördüyünüz qəbirlər mənim babamın, nənəmin və digər doğmalarımın qəbirləridir. Babamın qəbiri mərmər olduğu üçün onun üz daşlarını qəbir oğruları oğurlayıblar. Digər qəbirlər adi daşdan olduğu üçün ona dəyməyiblər.

Əvvəl də paylaşmışdım qəbirstanlıqlardakı bütün daşların üzərində atəş izləri var, özü də gözlərinin içindən. Üzərində məscid olan qəbirlər də atəşə məruz qalıblar. Sözlə bunları ifadə etmək çox çətin və ağırdır.

Ancaq bilirsiniz insana həm də ən çox nə pis təsir edir? Günahsız olduğumuz yerdə günahlandırılmağımız, ermənilərə qarşı soyqırımında ittiham olunmağımız. Çox təəssüf!”

C.Məmmədov əcnəbi diplomatların bu vandallığa göz yummalarını vurğulayıb:

“O qəbirləri mənim kimi, həmin ölkələrə səfər edən ayrı-ayrı ölkələrin diplomatları da görüblər. Əcəba öz ölkələrinin müvafiq qurumlarına məlumat verməyiblərmi? Makronun və onun kimi düşünənlərin bu əməllərdən xəbərləri yoxdurmu? Var, ancaq onların gözləri, daha doğrusu vicdanları kordur. Onları həqiqətləri görməyə qoymur.

Sonda sözüm dəyərli gənclərədir. Dəyərli gənclər! Unutmayın ki, sizin üzərinizə çox böyük məsuliyyət düşür. Biz tarixin hansısa bir mərhələsində yenidən ermənilərin bizim başı pozuqluğumuzdan istifadə edib eyni qırğını və işğalı törətmələrinə imkan verməməliyik.

Biz tez-tez deyirik, tarix təkrarlanır. Düşünürəm, xalqlar tarixdən nəticə çıxarmayanda təkrarlanır. Ona görə tariximizi yaxşı öyrənək, üzərimizdə daha çox işləyək, bir və həmrəy olaq. Qruplaşmadan, qısqanclıqdan, başıpozuqluqdan uzaq olaq. Yoxsa tarix bizi bağışlamayacaq. Necə ki, ötən əsrin sonlarında bağışlamadı”.

Reper Kanye Uest və sevgilisi model Bianca Censori Milanda Marni brendinin şousunda görünüblər.

32gun.az bildirir ki, bu barədə Daily Mail məlumat yayıb .

Bianca Censori alt paltarı olmayan qara dəri kostyumda poza verib. Görünüşü hündürdaban çəhrayı çəkmələrlə tamamlayıb. Ona yaş saç düzümü və gümüşü kölgələrlə makiyaj edilib. Kanye Uest qara şalvar və kapüşonlu küləkdən qorunmağa üstünlük verib.

“Ermənistan tərəfi Qarabağdakı kütləvi məzarlıqların yeri və minalanmış ərazilərlə bağlı bizimlə əməkdaşlıq etmir”.

Bu sözləri Baş prokuror Kamran Əliyev jurnalist Mir Şahin Ağayevə müsahibəsində deyib:

“Biz Azərbaycan hüquq-mühafizə orqanları olaraq məzarlıqların axtarışını davam etdiririk. Minalanmış ərazilərə gəldikdə isə qarşı tərəfin verdiyi xəritələrin 25 faizi düz olub. Bundan əlavə Ermənistan 2020-ci ildə imzalanmış atəşkəsdən sonra da minalanmanı davam etdirib. Son vaxtlar minaya düşərək həlak olan şəxslərlə bağlı araşdırmada görürük ki, onların düşdüyü minaların çoxu 2020-ci ildən sonra istehsal olunub”.

Bu gün Qaradağlı faciəsindən 32 il ötür.
Ermənilərin Qaradağlı kəndində törətdiyi qətliamdan 32 il ötür

Oxu.Az xatırladır ki, Xocavənd rayonunun Qaradağlı kəndi erməni işğalçılarına qarşı 4 il qəhrəmanlıqla mübarizə aparıb. Kənd 1992-ci il fevralın 17-də işğal edilərək yandırılıb, erməni işğalçıları dinc əhaliyə qarşı soyqırımı həyata keçiriblər. 32 il əvvəl burada törədilən qətliam, kənd sakinlərinə verilən işgəncələr 200 ilə yaxın müddətdə erməni millətçilərinin azərbaycanlılara qarşı həyata keçirdiyi etnik təmizləmə və soyqırımı siyasətinin davamı, Azərbaycan türklərinə bəslədikləri nifrətin nəticəsi olub.

Qaradağlı kəndi Xocavənd rayon mərkəzindən 13 kilometr qərbdə, Xocavənd-Xankəndi avtomobil yolunun kənarında, dağətəyi ərazidə yerləşib. 1988-ci ildə Qarabağda erməni separatçılarının baş qaldırdığı vaxt Xocavənd rayonunun Qaradağlı kəndinin də faciəli günləri başlayıb. Kəndin sakinləri böyüyüb boya-başa çatdıqları doğma yurdun hər qarışı, hər daşı uğrunda mübarizəyə qalxıblar, onlarla kənd sakini ermənilərə qarşı qeyri-bərabər döyüşlərdə şəhid olub.

1990-cı il noyabrın 24-də üç nəfər kənd sakini Xocavənd-Xankəndi yolunun 6-cı kilometrliyində erməni quldurları tərəfindən vəhşicəsinə qətlə yetirilib. 1991-ci il yanvarın 9-da kəndə gələn UAZ markalı avtomaşın ermənilər tərəfindən atəşə tutulub, 1 nəfər öldürülüb, 4 nəfər yaralanıb. Onlardan 2-si sonralar aldığı yaralardan dünyasını dəyişib.

Ermənilər 1991-ci il martın 8-də kəndin yaxınlığında 2 nəfəri vəhşicəsinə qətlə yetiriblər. Həmin il iyunun 28-də kəndin yanındakı fermada 6 sakin - 3 kişi və 3 qadın diri-diri yandırılıb. 1991-ci il sentyabrın 8-də Ağdamdan Qaradağlıya gələn sərnişin avtobusu Xocavənd-Xankəndi yolunun 5-6-cı kilometrliyində erməni quldurları tərəfindən atəşə tutulub. Avtobusdakı 40 nəfərə yaxın sərnişindən 2 kişi, 6 qadın həlak olub. 1992-ci il yanvarın 8-də kəndin yaxınlığında daha bir azərbaycanlı vəhşicəsinə qətlə yetirilib, 100-ə yaxın qoyun ermənilər tərəfindən qənimət kimi aparılıb.

1991-ci il dekabrın 19-da Xocavənd kəndi, 1992-ci il fevralın 12-də isə Şuşanın Malıbəyli kəndi işğal edilərək yandırılıb. Növbəti hədəf Qaradağlı olub. Kənddə vəziyyət getdikcə çətinləşib, faciənin törədiləcəyi gün yaxınlaşıb.
1992-ci il fevralın 14-də erməni quldurları xarici muzdluların, xüsusilə Xankəndidə yerləşən sovet ordusunun 366-cı alayının texnikasından və canlı qüvvəsindən istifadə etməklə əlaqəsi hər tərəfdən kəsilmiş, köməksiz qalan Qaradağlı kəndinə hücuma keçiblər. Kənddə olan 104 sakin və 14 əsgər sonuncu gülləyə qədər 4 gün düşmənlə mübarizə aparıb. Döyüşlərdə biri qadın olmaqla, 14 nəfər həlak olub. Silah-sursatı tükənən soydaşlarımız sonda ermənilər tərəfindən əsir götürülüblər və onların növbəti məşəqqətləri başlanıb.

Kəndin Bəylik bağı adlanan ərazisində 23 sakin erməni cəlladları tərəfindən güllələnib, əksəriyyəti yaralı halda diri-diri silos quyusunda basdırılıb. Əsirlərin bir hissəsi Qaradağlı-Xankəndi yolu üzərində yerləşən erməni kəndlərində maşınlardan düşürülərək güllələnib. İki nəfər Zəki bulağında, 2 nəfər Cəmiyyət kəndində öldürülüb. Girovluqda olan 8 kənd sakinini ermənilər əzab və işgəncələr verərək amansızlıqla qətlə yetiriblər. Dörd nəfər müxtəlif vaxtlarda şəhid olub. Beş nəfərin taleyi bu günə qədər məlum deyil.

Beləliklə, 1992-ci il fevralın 17-də Qaradağlı kəndi erməni silahlıları tərəfindən işğal olunaraq yandırılıb. İşğal zamanı 118 nəfər əsir götürülüb, 33 nəfər güllələnib. Erməni cəlladları öldürülənləri və yaralıları bir yerdə təsərrüfat quyusuna töküb, üzərini torpaqlayıblar. Ümumilikdə əsir götürülənlərdən 68 nəfəri öldürülüb, 50 nəfəri böyük çətinliklərlə əsirlikdən azad edilib. Əsir götürülənlərdən 10-u qadın, 2-si məktəbli olub. Azad olunanlardan 18 nəfəri aldıqları sağalmaz yaralardan sonralar vəfat edib. Əsirlikdə saxlanılanlara qarşı vəhşi, vandalizm hərəkətləri ilə davranılması, insanların başlarının kəsilməsi, diri-diri basdırılması, dişlərinin çəkilməsi, ac-susuz saxlanmaları, döyülərək öldürülmələri insanlığa qarşı törədilmiş cinayət hadisəsi olub. Ermənistanın dövlət səviyyəsində həyata keçirdiyi soyqırımı cinayəti nəticəsində Qaradağlı kəndində iki ailənin hər birindən 4 nəfər qətlə yetirilib, 43 ailə başçısını itirib, 146 uşaq yetim qalıb. Qaradağlı kəndində 91 nəfər, kənd sakinlərinin hər 10 nəfərindən biri qətlə yetirilib. İşğal nəticəsində kənddə 200 ev, 1 mədəniyyət evi, 320 yerlik orta məktəb binası, 25 çarpayılıq xəstəxana binası və digər obyektlər, azərbaycanlılara məxsus tarixi, dini, mədəni abidələr və qəbiristanlıq dağıdılıb. Kəndin 800 nəfərə yaxın sakini məcburi köçkün düşüb.

Qaradağlı faciəsinin dünya ictimaiyyətinə çatdırılması məqsədilə “Soyqırımı: Qaradağlı”, “Soyqırımı Qaradağlı: davam edir...” və “Qaradağlı, mübarizə” sənədli filmləri çəkilib, “Qaradağlı soyqırımı şahidlərin dili ilə” adlı kitab hazırlanıb. Bundan başqa, şəhidlərin xatirəsini əbədiləşdirmək üçün Yeni Qaradağlı, Yeni Xocavənd qəsəbələrində və Nərgiztəpə ərazisində abidə kompleksləri ucaldılıb.

Qeyd edək ki, kənd 17 fevral 1992-ci ildən 10 noyabr 2020-ci ilə kimi Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalı altında olub. İkinci Qarabağ müharibəsinin nəticələrinə əsasən imzalanmış 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli bəyanata uyğun olaraq Qaradağlı kəndi Rusiya Sülhməramlı Qüvvələrinin nəzarətinə keçib. 19-20 sentyabr 2023-cü il tarixində Qarabağda həyata keçirilən lokal antiterror tədbirlərindən sonra Azərbaycanın nəzarətinə keçib.

“2024-cü il Avropa siyasətçiləri üçün həm Ukraynada, həm də Cənubi Qafqazda kritik və eyni zamanda sınaq ili olacaq”.

“AzPolitika.info” xəbər verir ki, bunu “Karnegi” Fondunun aparıcı elmi işçisi, son vaxtlar ermənipərəst mövqeyi ilə tanınan britaniyalı ekspert Tomas de Vaal adıçəıkilən qurumun saytında dərc etdiyi məqalədə yazıb.

“Sual yaranır ki, Azərbaycan və Ermənistan üçün bu il müharibə, yoxsa sülh ili olacaq? Otuz illik münaqişədən sonra iki ölkə arasında münasibətləri normallaşdıracaq ikitərəfli sülh sazişi üzrə danışıqlar davam edir. Lakin Ermənistanın cənubunda və onun ətrafında - tarixən Zəngəzur kimi tanınan Sünik adlanan bölgədə hələ də eskalasiya təhlükəsi var” - deyə, o, iddia edib.

De Vaal fevralın 13-də Ermənistan hərbçilərinin Sünikin Nerkin Hand kəndi yaxınlığında atəşkəs pozmasını da Rusiya ilə bağlamağa cəhd edib.

“Bu ərazi rus sərhədçilərinin Avropa İttifaqının monitorinq missiyasının müşahidəçilərinə daxil olmağa icazə vermədiyi Azərbaycana yaxın ərazidir” – deyə, o,qeyd edib.

Bununla belə ekspert etiraf edib ki, üstünlük Azərbaycanın əlindədir: “Prezident İlham Əliyev fevralın 7-də yenidən beşinci müddətə Azərbayan Prezidenti seçilib. O, heç vaxt bu qədər arxayın görünməmişdi. Əliyev ötən ilin sentyabrında Azərbaycan ordusunun ildırım sürətli hücumu nəticəsində Qarabağa nəzarəti təmin edərək münaqişəyə son qoymaqla əldə etdiyi hərbi qələbə ilə ictimaiyyət qarşısında yeni legitimlik qazandı”.

Tomas de Vaal onu da yazır ki, Qarabağdakı antiterror əməliyyatı son ana qədər münaqişənin sülh yolu ilə həllinə nail olmağa çalışan Azərbaycanla Qərb arasında münasibətlərin soyumasını sürətləndirdi.

“Bu, Aİ-nin Ermənistanla əməkdaşlığını gücləndirdiyi bir vaxta təsadüf edir”, - o vurğulayıb.

Ekspert qeyd edir ki, İlham Əliyevin gücü həm də onun iki böyük qonşusu ilə sığortalı siyasətindən irəli gəlir: Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanla sıx ittifaq və Rusiya Prezidenti Vladimir Putinlə qarşılıqlı faydalı tərəfdaşlıq.

Təhliçi xatırladır ki, Brüssel və Vaşinqtonda Qərbin köməkliyi ilə aparılan danışıqlar ötən ilin yayından dayandırılıb. Onun sözlərinə görə, hazırda sülh sazişinin mətni üzərində işləyən Ermənistan və Azərbaycanın milli təhlükəsizlik müşavirlərinin apardıqları ikitərəfli proses davam edir: “ Vasitəçilərin olmadığı ikitərəfli sülh prosesinin üstünlüyü budur ki, heç bir xarici gündəm və ya eqoizm razılaşmaya mane ola bilməz...”.


T. Vaal yazır ki, sülh sazişinin imzalanması üçün üç əsas maneə var: “Bunlardan biri Ermənistanla Azərbaycan arasında sərhədin müəyyənləşdirilməsidir. Burada sovet dövrünün müxtəlif dövrlərinə aid çoxsaylı xəritələrdə sərhəd xəttlərin haradan çəkilməli olduğu barədə müxtəlif şərhlər verilir;

İkinci sual sazişin davamlılığını təmin etmək üçün hansı beynəlxalq təminatlara və mübahisələrin həlli mexanizminə ehtiyac duyulacağıdır. Ermənistan mümkün qədər çox beynəlxalq dəstək, Azərbaycan isə minimal iştirak istəyir;
Ətraflı

Üçüncüsü, Ermənistan ərazisindən keçən, uzun müddətdir bağlı olan və Azərbaycanın əsas hissəsini onun Türkiyə ilə həmsərhəd Naxçıvan bölgəsi ilə birləşdirən 43 kilometrlik dəhlizin və ya tranzit marşrutun açılması".

Britaniyalı ekspert Azərbaycanın öz ərazilərini Ermənistanın mümkün qədər az nəzarət edəcəyi dəhlizlə yenidən birləşdirilməkdə marsaqlı olduğunu, İrəvanın isə suverenlik iddiaları ilə güzəştə getmək istəmədiyini qeyd edib.

O, yuxarıda qeyd edilən həm ikinci, həm də üçüncü məqamda Qərbin güclü strateji marağı olduğunu qeyd. Dolaysı ilə etiraf edib ki, Qərb Azərbaycanla türkiyə arasında quru əlaqəsinin yaranmasında, Türk dünyasını birləşdirən dəhlizin açılmasında maraqlı deyil.

"Təhlükəsizlik təminatına gəlincə Azərbaycan təkid edir ki, Rusiyanın Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin (FSB) sərhədçiləri dəmir yolu və avtomobil yollarını qorumalıdır. Onlar 2020-ci ilin noyabrında imzalanmış Ermənistan-Azərbaycan-Rusiya üçtərəfli atəşkəs bəyanatına istinad edirlər. Bu məsələ bəyanatda açıq şəkildə qeyd olunur, baxmayaraq ki, həmin razılaşmanın qalan hissəsi artıq qüvvədən düşüb. Yanvarda Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov bir daha bəyan edib ki, sazişin bu hissəsi həyata keçirilməlidir” - deyə, Vaal hiyləgərcəsinə Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı Qərbin narahatlığını Rusiyaya bağlamağa cəhd edib.

Erməni diasporunun təsiri altında olan ekspert iddia edir ki, guya Ermənistan tərəfi də Rusiyanın təsirindən, o cümlədən Sovet İttifaqı dağılandan sonra orada yerləşdirilən sərhədçilərdən xilas olmağa çalışır. Ancaq Paşinyan hökuməti dəfələrlə belə bir dünşəsinin olmadığını bəyan edib.

Ermənipərəst Vaal Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı İrəvanın öhdəliklərini yerinə yetirməməsinə haqq qazandırmaq üçün layihənin Rusiyanın marağında olmasına dair Qərbdəki məlum dairələrin ənəvəvi tezislərini təkrarlayır. Belə təsəvvür yaratmağa çalışır ki, guya, hazırda Rusiya və İran arasında əlaqənin yaradılmasna Ermənistan maneə olurmuş, Zəngəzur dəhlizi bu problemi aradan qaldıracaq.

“Ruslar üçün tranzit marşrutuna nəzarət böyük uğur olardı. Rusiya və İranı birləşdirən və onilliklər ərzində ilk dəfə olaraq Fars körfəzinə aparan dəmir yolunun bir hissəsinə nəzarət onlara veriləcək. Bu, Rusiyanın Yaxın Şərqlə əlaqələrini bərpa edə biləcəyi əsas şimal-cənub dəmir yolu marşrutu olacaq.Çünki Ukrayna ilə müharibə və Qərblə qarşıdurma uzun müddət davam edəcək”–deyə, o, iddia edir.

Bu zaman nədənsə Ermənistanın bütün sərhədlərinin Rusiya hərbçilərinin nəzarətində olduğunu, bütün nəqliyyat, o cümlədən dənmiryolu infrastrukturuna Rusiya şirkətlərinin nəzarət etdiyini “yaddan çıxarır”.

Sülh sazişinin bağlanması üçün İrəvanın öz öhdəliklərini yerinə yetirməli, Azərbaycana ərazi iddialarına son qoymalı, öz qanunvericiliyini dəyişməli olduğunu da “unudan” erməni diasporunun sözçüsü bunu da Zəngəzur dəhlizinə bağlamağa çalışır.

Azərbaycanın Zəngəzur dəhlizi layihəsinin reallaşmasına nail olana qədər sülh sazişi imzalanmayacağını iddia edərək, günahı Bakının üzərinə yığmağa çalışır.

Erməni diasporunun bəslədiyi Vaal və onun kimiləri nədənsə Ermənistanın Azərbaycan torpaqlarını 30 il işğalda saxlamasını, çoxlu sayda şəhər və kəndlərini viranə qoymasını, minlərlə gəncini Şəhid etməsini xatırlamaq belə istəmirlər. İrəvanın buna görə Azərbaycana kompensasiya ödəməli, üzərinə müəyyən təminatlar götürməli olduğu haqda isə, ümumiyyətlə, düşünmürlər. Sanki Ermənistan istədiyi vaxt Azərbaycan torpaqlarını işğal edə, sonra da heç nə olmamış kimi yoluna davam edə bilər. Azərbaycan isə İrəvanın Qərbdəki havadarlarının hazırladığı “sülh sazişini” heç bir şərt irəli sürmədən imzalamalıdır.

Azərbaycan dövləti isə artıq regionda öz şərtlərini diqtə edir. Qərbin və ya Rusiyanın deyil, özünün milli maraqlarına cavab verən addımlar atır. Zəngəzur dəhlizi layihəsinin reallaşmasını da məhz Azərbaycanın milli maraqları tələb edir. Azərbaycan torpaqlarını 30 il işğalda saxlayan Ermənistan kapitulyasiya aktına imza atarkən bu öhdəliyi üzərinə götürübsə, yerinə yetirməlidir. Ya xoşluqla, ya da güclə!

Seçkilərdən 92,12 % səslə zəfərlə çıxan Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın Milli Məclisində and içib və beşinci dövrünə qədəm qoyub.
And içmə zamanı Prezident İlham Əliyev bir sıra məsələlərə toxunub.

Eyni zamanda İlham Əliyevin toxunduğu əsas məsələlərdən biri də Azərbaycan və Ermənistan münasibətləridir. Prezident qeyd edib ki, Azərbaycan öz məqsədlərinə nail olub. Ermənistan beynəlxalq hüquqa hörmət edəcəksə, müqavilə imzalanacaq. Əks təqdirdə Azərbaycan heç nə itirmir. Ümumiyyətlə, normallaşma məsələsi gündəmnən çıxmalıdır. Hər yerindən duran bu məsələ ilə əlaqədar təklif verir. Azərbaycan öz ərazi bütövlüyünü bərpa edib, bütün məqsədlərinə çatıb və heç bir şeydən narahat deyil.

Mövzu ilə bağlı “Sherg.az”a danışan deputat Fazil Mustafa bildirib ki, hadisələr Ermənistanın sülh prosesindən yayınmasının özlərinə ziyan vuracağını göstərir:

“Prezident İlham Əliyev də dünən bu mövzunu sadələşdirdi və gündəmdən çıxarmağı təklif etdi. Çünki bu artıq hər kəsin kənardan müdaxilə etməsi üçün hazır stereotip bir mövzudur. İlham Əliyev isə bildirdi ki, öz işlərinizlə məşğul olun. Məsələ Ermənistan və Azərbaycan arasında öz həllini tapmalıdır. Yəni kiminsə post müharibə adı altında müdaxilə etməsi Azərbaycan üçün məqbul deyil. Rəsmi Bakının bu cür təşəbbüsləri kənara qoyacaq və onun vasitəçiyə ehtiyacı yoxdur. Eyni zamanda Azərbaycan heç bir vasitəçi olmadan Ermənistanla məsələnin həllinə hazırdır. Əgər Ermənistan məsələni həll etməyə hazır deyilsə, bu bizim üçün böyük problem yaratmır. Azərbaycanın sərhədləri yenə etibarlı şəkildə qorunur və istənilən müdaxiləyə vaxtında cavab veriləcək. Azərbaycan Ermənistanla bağlı məsələlərdə artıq öz addımlarını atıb. Həmçinin sülh danışıqlarının aparılması üçün bütün variantları təklif edib. Bundan sonrakı mərhələdə isə Ermənistanın atılası addımları var. Bu addımlar gecikdikcə isə Ermənistan qeyri-müəyyənlik içində yaşayır. Sülh sazişi imzalansa, Ermənistan Zəngəzur dəhlizini verməyə məcburdur. Ermənistan sülh üçün müəyyən irəliləyişlər etməsə, onun özü üçün narahatlıq yaranacaq. Eyni zamanda Prezident vurğuladı ki, bizim üçün yeganə ailə türk dövlətləridir. Bu da bir daha sübüt edir ki, Qafqaz, Avropa, Müstəqil Dövlətlər Birliyi (MDB) və İslam evi bizim üçün ikinci dərəcəli məsələlərdir”.