 |
|
|
Naxçıvan sakini Kərim Əhmədov hazırda həbsdə olan oğlu Röyal Əhmədovun aclıq etdiyini deyir. Onun sözlərinə görə, oğlu saxlandığı 7 saylı cəzaçəkmə müəssisəsinin rəhbərliyini də bu barədə yazılı şəkildə xəbərdar edib.
“Başına açılmayan oyun qalmamışdı”
Keçmiş polis əməkdaşı olan 37 yaşlı Röyal Əhmədov 9 ildir ki, həbsdədir. O, bu müddətin 5 ilini Qobustandakı qapalı həbsxanada keçirib. 2019-cu ilin dekabrında Şəki Penitensiar Müəssisəsinə köçürülüb. Təxminən ilyarımdır ki, 7 saylı cəzaçəkmə müəssisəsindədir.
“Oğluma Şəkidə zülm elədilər. Oranın rəisi Fərhad Hüseynovun işgəncələrinə görə sabun udmuşdu, dəsmal udmuşdu. Onun başına açılmayan oyun qalmamışdı. Röyal danışır ki, Ombudsman Aparatının əməkdaşlarının gözü qarşısında ağız-burnumun qanını bir-birinə qatmışdılar. O qədər məhbusun gözünün qarşısında, yanvar ayında soyuğun qılınc kimi kəsən vaxtında oğlumu bir ay çöldə üst paltarsız saxlamışdı. Oğlum nə hala qalmışdı. Onu oradan Penitensiar Xidmətin Müalicə Müəssisəsinə göndərmişdilər, sonra da 7 saylıya gəldi…”, – ata Meydan TV-yə danışır.
Cəzaçəkmə müəssisəsinin rəisini məhkəməyə verib, iş Ali Məhkəmədədir
Onun sözlərinə görə, 7 saylı cəzaçəkmə müəssisəsində də Röyal Əhmədova xəbərdarlıq edilib ki, ona qarşı təxribat hazırlanır. Hətta bu məqsədlə məhbuslardan istifadə etməyə cəhd olunub:
“Bu yaxınlarda oradan çıxan məhbuslardan biri xəbər verdi. Ondan Röyala qarşı ərizə almaq istəyiblər. Düşünürük ki, Şəkidən qalma düşmənçiliyi davam etdirirlər. Eyni sistemdir, hamısı da bir-birinin tanışıdır”.
Kərim Əhmədov oğlu ilə Şəki Penitensiar Müəssisəsinin rəhbərliyi arasında problemin nədən qaynaqlandığı haqda da danışıb. Atası deyir ki, Röyal Əhmədov 2019-cu ilin dekabrında ora köçürüləndə onu çox nimdaş bir yerə salıblar:
“Deyib ki, “oranı təmir elətdir, normal yerdə qal”. Biz nə qədər pul göndərdik, təmir elətdirdik. Sonra oğlumu oradan başqa yerə köçürdü. Bu da oğluma acıq gəldi. Oğlum dedi ki, “ya pulumu qaytar, ya da mən orada qalacam”. Bundan sonra Röyalla düşmən oldu, onun gününü qara elədi…”.
Röyal Əhmədov Şəki Penitensiar Müəssisəsinin rəisini məhkəməyə də verib. Məhkəməyə şikayətində göstərib ki, müəssisədə qeyri-insani rəftara məruz qalır, rəis Fərhad Hüseynov vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə edir və s. Lakin Şəkidə məhkəmə onun şikayətini təmin etməyib. İddia olunub ki, onun göstərdiyi hallar təsdiqini tapmayıb.
Birinci instansiya məhkəməsinin qərarından apelyasiya şikayəti verməsinə baxmayaraq, bu addımı da nəticəsiz qalıb. Röyal Əhmədov Şəki Apelyasiya Məhkəməsinin qərarından da Ali Məhkəməyə şikayət edib.
“Məhkəmələr ancaq məmurları müdafiə edir”
“Oğlumun aclıq etməkdə tələblərindən biri də Ali Məhkəmənin bu məsələyə həssas yanaşmasıdır. Məhkəmələr niyə ancaq məmurların mövqeyindən yanaşır məsələyə? Niyə vətəndaşın durumunu anlamaq istəmir? Məsələn, məhkəmə onlarla şahidi saya salmadı, Fərhad Hüseynovun xeyrinə qərar verdi. Halbuki, onun soyuqda, şaxtada paltarsız saxlanması məhbusların gözü qarşısında olmuşdu. Bəs hakimin insafı, vicdanı hardadı? İndi 7 saylı cəzaçəkmə müəssisəsində də oğlum şikayətlər yazmaq istəyir, məktubları göndərməyə imkan vermirlər. Röyal həm də buna etiraz edir. Həbsdə olan şəxsin azadlığı məhdudlaşdırılıb, başqa hüquqları yox. Bu adam məktub da yaza bilər, məktub da ala bilər. Bu, nə deməkdir?”- ata sorğulayır.
Penitensiar Xidmət cavab vermir
Kərim Əhmədovun səsləndirdiyi iddialar, eləcə də Röyal Əhmədovun aclıq aksiyası keçirməsi haqda dediklərilə əlaqədar Meydan TV Penitensiar Xidmətin ictimaiyyətlə əlaqədar şöbəsinə sorğu göndərib. Lakin bu qurumdan sorğuya cavab verilməyib.
1986-cı il təvəllüdlü Röyal Kərimov 2014-cü ildə həbs edilib. O, keçmiş polis əməkdaşı Şakir Orucov, Rəşad Tağıyev və Rəhim Səttarovla birlikdə mühakimə olunub. Tamah məqsədilə qəsdən adam öldürmə, quldurluq və s. əməllərdə təqsirli bilinən Naxçıvan sakini 20 il azadlıqdan məhrum edilib. Lakin o, bu ittihamları qəbul etmir, özünü təqsirli bilmir.
Onunla birlikdə mühakimə olunanlardam Şakir Orucov ömürlük, digərləri isə 13 il həbs cəzası alıb. //meydanTV//
Qanun basdırılımış şalban kimidir... üstündən hoppana bilməsən də, yanından keçə bilərsən...
"Report” İnformasiya Agentliyinin yaydığı xəbərə görə, Milli Məclisin deputatı Məşhur Məmmədov "Embafinans” QSC bank olmayan kredit təşkilatındakı (BOKT) səhmlərinin 35%-ni satıb.
"Bank olmayan kredit təşkilatları haqqında” Qanuna əsasən BOKT xüsusi razılıq (lisenziya) əsasında kreditlərin verilməsi və digər fəaliyyət növlərini həyata keçirən ixtisaslaşmış kredit təşkilatıdır.
BOKT kreditlər verə, ödəniş hesabları aça və apara, kredit kartları emissiya edə bilər və s.
Onların maliyyə mənbələrini nizamnamə kapitalı və əldə edilmiş gəlirlər; cəlb edilmiş kreditlər; fiziki və hüquqi şəxslərin ianələri, qrantları və digər formalarda əvəzsiz olaraq ayırdıqları vəsaitlər; qanunvericilikdə qadağan olunmayan digər mənbələrdən əldə edilən vəsaitlər yaradır.
Qanunda deyilir ki, BOKT-lər Mülki Məcəllədə hüquqi şəxslər üçün nəzərdə tutulmuş təşkilati-hüquqi formada, Azərbaycan Respublikasının və (və ya) xarici dövlətlərin fiziki və hüquqi şəxsləri, habelə beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən təsis edilə bilərlər.
Mülki Məcəlləyə əsasən hüquqi şəxslər fəaliyyətinin əsas məqsədi mənfəət götürməkdən ibarət olan (kommersiya hüquqi şəxsləri) və ya əsas məqsədi mənfəət götürməkdən ibarət olmayan və götürülən mənfəəti iştirakçıları arasında bölüşdürməyən (qeyri-kommersiya hüquqi şəxsləri), habelə ümumdövlət və (və ya) ictimai əhəmiyyət daşıyan fəaliyyətlə məşğul olan (publik hüquqi şəxslər) qurumlar ola bilər.
Qeyri-kommersiya BOKT-ləri yalnız fond formasında, beynəlxalq təşkilatlar, habelə xarici ölkələrin dövlət büdcəsindən maliyyələşdirilən qeyri-hökumət təşkilatları tərəfindən təsis edilə bilərlər. Qeyri-kommersiya BOKT-ləri kommersiya təşkilatları yarada və ya onlarda iştirak edə bilməzlər.
İnformasiya agentliyinin yaydığı məlumatdan görünür ki, deputatın səhmlərini satdığı "Embafinans” QSC qeyri-kommersiya BOKT deyil.
Bu isə o deməkdir ki, o, sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olub.
"Tribunat” M.Məmmədovun hazırda deputat olduğunu nəzərə alaraq, onun sahibkarlıq faəliyyətinin qanuniliyini araşdırıb.
Azərbaycan Konstitusiyasında deputatlığa namizədlər üçün şərtlər müəyyənləşdirilib. Konstitusiyanın 85-ci maddəsinin 2-ci bəndinə əsasən elmi, pedoqoji və yaradıcılıq faliyyəti istisna olmaqla ödənişli fəaliyyətlə məşğul olan şəxslər Milli Məclisə deputat seçilə bilməzlər. Həmçinin Konstitusiyanın 89-cu maddəsində Milli Məclis deputatlığından məhrumetmə və səlahiyyətlərin itirilməsi ilə bağlı əsaslar yer alır.
Həmin maddənin 4-cü bəndində "dövlət orqanlarında vəzifə tutduqda, din xadimi olduqda, sahibkarlıq, kommersiya və başqa ödənişli fəaliyyətlə məşğul olduqda şəxsin deputat mandatından məhrum olunacağı” qeyd olunub.
Bundan başqa, "Sahibkarlıq fəaliyyəti haqqında” Qanunun 3-cü maddəsinin 2-ci hissəsi dövlət orqanlarına, qurumların vəzifəli şəxslərinə və mütəxəssislərinin sahibkarlıq fəalliyyətini qadağan edir.
Deputatın mandatından məhrum edilməsi proseduru necədir?
Milli Məclisin Daxili Nizamnaməsinin 23-cü maddəsində deputatlıqdan məhrumetmə ilə əlaqədar prosedur müəyyənləşdirilib.
Həmin maddəyə görə, Konstitusiyanın 89-cu maddəsində göstərilən əsaslar olduqda Milli Məclisin sədri deputat haqqında məsələni İntizam komissiyasına göndərir.
Komissiya isə 2 həftə ərzində rəy qəbul edərək Milli Məclisin sədrinə təqdim etməlidir.
Komissiya rəy qəbul edərkən mandatından məhrum edilməsi nəzərdə tutulan deputatın da iştirakı nəzərdə tutulur. Daha sonra Milli Məclis sədri həmin rəyi Mərkəzi Seçki Komissiyasına göndərməlidir.
Seçki Məcəlləsinin 175-ci maddəsinin 3-cü bəndinə görə, deputatın mandatdan məhrum edilməsi ilə bağlı qərarı Mərkəzi Seçki Komissiyası qəbul edir.
Deputat həmin qərar dərc edildiyi gündən 10 gün ərzində apellyasiya məhkəməsinə şikayət edə bilər.
Apelyasiya məhkəməsi 15 gün ərzində işə baxmalıdır. Onun qərarından Ali Məhkəməyə şikayət proseduru da eyni müddəti əhatə etməlidir.
Bəs deputatların sahibkarlıq faəliyyəti ilə məşğul olmasının Konstitusiya ilə qadağası hansı məqsəd güdür?
Bəzi dövlətlərin konstitusiyalarında deputatların sahibkarlıq fəaliyyətinə qadağa qoyulması onların müstəqilliyinin təmin olunması və şəxsi biznes maraqları ilə vəzifə öhdəlikləri arasında toqquşmanın qarşısını almaq üçündür.
Deputatların şəxsi maraqları onların ictimai vəzifələrini yerinə yetirmələrinə təsir etdiyi təqdirdə maraq toqquşması yaranır.
Parlament üzvlərinin əsas vəzifəsi xalqın mənafeyini qorumaqdır. Deputatın şəxsi maraqlarının olması ictimaiyyətə deyil, özlərinə fayda verən qərarlar qəbul etməsinə səbəb ola bilər.
Həmçinin bu cür qadağanedici müddəalar, nüfuzlu iş adamlarının məxfi ictimai və ya inzibati məlumatlara çıxışını məhdudlaşdırmaqla bərabər deputat olaraq əldə edəcəkləri immunitet vasitəsilə prokurorluqdan yayınmaq və biznes maraqlarını qorumaq üçün istifadə etmələrinin qarşısını almaq məqsədi daşıyır. //arqument.az//
Naxçıvanda tibb bacılarının maaşı yarıbayarı aşağı salınıb. DİA.AZ bildirir ki, bu haqda „Gündəlik Naxçıvan“a bir qrup tibb bacısı məlumat verib. Onlar deyirlər ki, oktyabr ayından başlayaraq, 40-50 faiz aşağı məvacib alacaqlar. Şikayətçilər bildirir ki, onlara bununla bağlı xəbərdarlıq xəstəxana rəhbərliyindən gəlib. Yeni maaş cədvəli ilə razılaşmayanlara isə, ərizə yazıb, işdən çıxmaq təklif olunub.
Bundan bir müddət əvvəl isə, Naxçıvandakı tibb bacılarının aylıq iş saatı 160-dan 240-a qaldırılmışdı. Yəni, hazırda onlar qanunda nəzərdə tutulduğundan 50 faiz artıq işləməyə məcbur edilirlər. Artıq iş saatına etiraz edən tibb bacıları bunun qarşılığında səhiyyə nazrliyindən maaşlarının da artırılmasını tələb edirdilər. Nazrlik isə, bunun əksinə olaraq, onların maaşını aşağı salmaq qərarına gəlib.
Naxçıvan MR Xəstəxanasın tib bacısı işləyən B. Babayeva deyir ki, onalrın iş saatı artırılanda maaşların da artacağını gözləyirmişlər. Lakin, yeni qaydaya görə o, 700 manat yerinə 400 manat alacaq:
“Iş saatımız artırılandan sonra, şikayətlər edib, maaşlarımızın da artırılmasını tələb edirdik. Bunlar isə, tam əksini etdilər, maaşımız yarıbayarı azaltdılar. Ötən həftə baş həkim Feyruz Zehirov hamını yığıb dedi ki, səhiyyə nazirliyi tibb bacıları və xadimələrin maaşını aşağı salır. Gedin, hara istəyirsiz şikayət edin. Artıq, mən ərizəmi yazıb işdən çıxmaq qərarına gəlmişəm. Çünki, qul kimi işləmək istəmirəm“.
Təhlükəsizliyi baxımından adının çəkilməsini istəməyən digər tibb bacısı deyir ki, yeni qərara etiraz etdiyinə görə, onu hədələyiblər:
„Feyruz həkimlə Naxıvanın səhiyyə nazir əvəzi Samiq Sadıxov əl-ələ verib, səhiyyəni məhv edirlər. Bu qədər də insafsızlıq, qəddarlıq olmaz. Bizi qul kimi gecə-gendüz işlədirlər. Səsimizi çıxardıq, dedilər ki, işdən çıxararıq. İndi də üstəlik, maaşımızı kəsirlər. Deyirlər ki, hara istəsəniz, gedin şikayət edin, xeyri olmayacaq. Çünki, Samiq müəllim prezidentin səlahiyyətli nümayəndəsi Fuad Nəcəflinin dostudur. Mən biraz etiraz etdim, dedilər ki susmasan, polis çağıracağıq“.
2 il 6 ay öncə atasını həkim səhlənkarlığı nəticəsində itirdiyini deyən Bəhruz Əliyev cəzasızlıqdan narazıdır. Deyir ki, əlində yetərincə sübut-dəlil olmasına baxmayaraq, prokurorluq günahkarı cəzalandırmır.
Bəhruz Əliyevin atası – 1955-ci il təvəllüdlü Şahmurad Əliyev 2021-ci ilin fevralında öd yolundakı daşın götürülməsi üçün əməliyyat olunub. Cərrahiyyə əməliyyatı “Diaqnoz” Tibb Mərkəzində həyata keçirilib. Onu həkim Rəfael Həsənov əməliyyat edib. Şahmurad Əliyev əməliyyatdan 1 ay sonra vəfat edib.
Oğlu iddia edir ki, həkim əməliyyat zamanı Şahmurad Əliyevin 12 barmaq bağırsağını deşib:
“Təlimata görə, cərrah 3 dəfə cəhd etməlidir, əgər keçə bilmirsə, dayandırmalıdır. Amma bu əməliyyatda həkim bəlkə 50 dəfə cəhd edib, axırda da bağırsağı deşib. Əməliyyatın görüntülərində də var”.
Bəhruz Əliyev atasının ölümündən sonra prokurorluğa şikayət edib. Onun sözlərinə görə, əməliyyatın videosu iş materiallarında da var. Oğlu bildirib ki, ekspertiza rəyi Şahmurad Əliyevin ölümünə həkim səhvinin səbəb olması barədə rəy verib:
“Videoda həkim səhvi açıq-aşkar görünür. Ekspertiza rəyində də göstərilib ki, bağırsaqda defektin tapılmasına baxmayaraq, həmin nahiyəyə axan ödün və mədə şirəsinin axıntısının qarşısının alınması üçün əlavə cərrahi tədbirlər görülməyib. Hətta ölüm şəhadətnaməsində də ölümün səbəbi kimi, əməliyyat zamanı bağırsaqda yaranan iltihablanma göstərilib. İltihablanmaya da bağırsağın əməliyyat zamanı deşilməsi səbəb olub”.
Xətai Rayon Prokurorluğu araşdırmalardan sonra belə qənaətə gəlib ki, bu məsələdə cinayət tərkibi yoxdur və cinayət işi başlanmasının rədd edilməsi haqda qərar çıxarılıb. Bəhruz Əliyev bu qərardan narazı qalıb və Baş Prokurorluğa şikayət edib. O, qərarın ləğvini istəyib. Bəhruz Əliyev bildirib ki, atasının ölümü həkim səhlənkarlığının nəticəsidir və bu hadisədə cinayət tərkibi var. Onun fikrincə, Xətai Rayon Prokurorluğu cinayəti ört-basdır etmək istəyir. Deyir ki, şikayətindən sonra Baş Prokurorluq qərarı ləğv edib və iş yenidən araşdırılması üçün təkrar Xətai Rayon Prokurorluğuna qaytarılıb:
“Baş Prokurorluq həmin qərarı ləğv elədi. Bu işin yenidən araşdırılmasına qərar verildi. İki dəfə məhkəmə-tibb ekspertizası təyin olundu. Ekspertizanın rəyində atamın ölümünə həkim səhvinin səbəb olduğunu göstərən konkret faktlar var. Amma ümumi nəticəyə gələndə yazılıb ki, konkret olaraq ölümün səbəbi müəyyən edilmədi. Çünki meyit müayinə olunmadığına görə konkret səbəb demək olmur”.
Xətai Rayon Prokurorluğunda təkrar araşdırmadan sonra yenə də cinayət işi başlanmasının rədd edilməsi haqda qərar qəbul edilib.
Bəhruz Əliyev deyir ki, şikayətlərini davam etdirib. Elə həmin ərəfədə “Diaqnoz” Tibb Mərkəzində məhz həkim Rəfael Həsənovdan şikayətçi olan başqa bir vətəndaş da prokurorluğa şikayət edib. O, şikayətində göstərib ki, anasını bu həkim 2023-cü ilin fevralında düzgün əməliyyat etməyib və həmin tibb müəssisəsində də vəfat edib.
Hər iki şikayətlə əlaqədar avqustda Cinayət Məcəlləsinin 314.2 (səhlənkarlıq – ölümə və ya digər ağır nəticələrə səbəb olduqda) maddəsilə cinayət işi başlanıb.
“İndi meyitin eksqumasiyasına qərar veriblər. Lakin mən zərərçəkmişin hüquqi varisi olaraq, razı deyiləm. Üstündən iki il yarım keçib, meyit çürüyüb. Açacaqlar, deyəcəklər ki, ölümlə əlaqəsini müəyyənləşdirmək mümkün olmadı. Ekspertizadan bu rəyi alıb, cinayət işinə xitam verəcəklər. Əslində, eksqumasiyanı təyin etməkdə məqsəd də budur. Müstəntiq özü də yaxşı bilir bunu. Yoxsa təqsirkarın əməlinə qiymət vermək üçün ortada kifayət qədər sübutlar var – videogörüntü, ekspertiza rəyi…”.
“Diaqnoz” Tibb Mərkəzi isə Bəhruz Əliyevin iddialarını qəbul etmir. Mərkəzin açıqlamasında bildirilir ki, xəstəyə vaxtında müdaxilə edilib və lazımi müalicələr olunub. Şahmurad Əliyevin ölümündə həkim Rəfael Həsənovun heç bir günahı yoxdur.
Ölüm haqqında tibbi şəhadətnamədə Şahmurad Əliyevin ölümünün səbəbi kimi, “12 barmaq bağırsağın perforasiyası nəticəsində baş vermiş yayılmış peritonit” göstərilib. Amma yaxınları tərəfindən qəti etiraz edildiyinə görə mərhumun meyiti müayinə edilməyib. Bu üzdən onun ölümünün əsl səbəbi barədə fikir söyləmək mümkün olmayıb. //meydanTV//
«Təzadlar»a müraciət edən Qəhrəmanov Seymur Qəhrəman oğlu ikinci dəfədir qarşılaşdığı problemin həllində bizdən kömək istəyir. O, şikayət ərizəsində yazır: «Hörmətli «Təzadlar». Sizin ötən dəfəki müdaxilənizdən və araşdırmanızdan sonra Nərimanov rayon Prokurorluğunda şikayətimə baxıldı. Ən maraqlısı, mənim məhkəməyə gəlməyim barədə bildiriş olmadığından mülki iddia ərizəmi icraata götürən Nərimanov rayon Məhkəməsi (hakim Hafiz Kamranov) yalnız məni neçə aydır şikəst qoyan, eləcə də işə gedə bilməməyimə görə əmək haqlarımı da düzgün hesablayıb verməyən Süleymanov Rafət Əli oğlunun barəsində cərimə kəsərək işi bağladı. Məhkəmənin 17 may 2023-cü il tarixli Qərarına baxarkən həqiqətən də aydın görünür ki, hakim 20.09.2022 tarixində Nərimanov rayonu, S.Rəhman-22 ünvanında sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan Rafət Süleymanovun işlətdiyi obyektdəki şüşə üzlüklərin vurulmasında işə cəlb etdiyi Seymur Qəhrəmanovun hundurlukdən yıxılmasına qarşı təhlükəsizlik tədbirləri görmədiyini, bu pozuntuların səbəbini soruşmuşdur. Amma məhkəmə Seymur Qəhrəmanovun Qanunvericiliyin tələbinə uyğun olaraq isə götürən kimi işçi S.Qəhrəmanovla Əmək müqaviləsini niyə bağlamamasının səbəbini soruşmamışdır. Soruşmamağı bir yana, bu ciddi qanun pozuntusuna görə işəgötürənə qarşı hər hansı bir cəza təyin etməmiş, bu əmələ hüquqi qiymət verməmişdir…».
Şikayətçinin açıqlamalarına onu da əlavə edək ki, 2019-cu il yanvarın 1-dən məcburi dövlət sığorta haqlarının hesablanmasına və ödənilməsinə nəzarət üzrə funksiyalar Vergilər Nazirliyinə həvalə edildiyindən, Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun əmək müqavilələri sahəsində yoxlamalar aparmaq səlahiyyəti ləğv olunub. Hazırda əmək müqavilələrinin bağlanılması vəziyyəti ilə bağlı yoxlamaları iki dövlət qurumu - Vergilər Nazirliyi və Dövlət Əmək Müfəttişliyi həyata keçirir. Əmək müqavilələrinin bağlanılması vəziyyətinə dövlət nəzarətini həyata keçirən hər iki qurumun qanunsuzluq faktları aşkara çıxarılan zaman tətbiq etdiyi məsuliyyət tədbirləri isə fərqlidir.
***
Mövzunu «Təzadlar»a şərh edən iqtisadçı-ekspert Anar Bayramov bildirib ki, İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 192.1-ci maddəsinə əsasən, Əmək Məcəlləsində nəzərdə tutulmuş qaydada əmək müqaviləsi (kontraktı) hüquqi qüvvəyə minmədən işəgötürən tərəfindən fiziki şəxslərin hər hansı işlərin (xidmətlərin) yerinə yetirilməsinə cəlb edilməsinə görə - fiziki şəxslər min manatdan 2 min manatadək, vəzifəli şəxslər 3 min manatdan 5 min manatadək, hüquqi şəxslər isə 20 min manatdan iyirmi beş min manatadək məbləğdə cərimə edilir.
Göründüyü kimi, burada əmək müqaviləsiz işlədilən işçilərin sayının cərimənin məbləğinə təsiri yoxdur. Əmək müqaviləsiz işlədilən 1 işçi üçün də, 5 işçi üçün də eyni məbləğdə cərimə tətbiq olunur. Hüquqi şəxslərin cəriməsinin fiziki şəxslərlə müqayisədə təxminən 20 dəfə artıq olması isə diqqəti çəkən məqamlardandır.
Eyni təqvim ilində 3-cü dəfə cərimə ödəyən işəgötürən bu halı yenə də təkrar edərsə, bu zaman artıq ona 4-cü, 5-ci və sair dəfə etdiyi qanun pozuntusu zamanı əmək müqaviləsiz işlədilən hər işçi üçün 6 min manat cərimə tətbiq olunur.
Vergi ödəyicisi tərəfindən işçilərin əmək müqaviləsiz işə cəlb edilməsi faktlarını aşkara çıxarmaq məqsədilə vergi orqanları tərəfindən aparılan yoxlamalar zamanı qanun pozuntularına münasibətdə Vergi Məcəlləsinin 58.10-cu maddəsi tətbiq edilir. Həmin maddəyə əsasən, Əmək Məcəlləsində nəzərdə tutulmuş qaydada əmək müqaviləsi (kontraktı) hüquqi qüvvəyə minmədən işəgötürən tərəfindən fiziki şəxslərin hər hansı işlərin (xidmətlərin) yerinə yetirilməsinə cəlb edilməsi yolu ilə onların gəlirlərinin gizlədilməsinə (azaldılmasına) şərait yaradıldığına görə, işəgötürənə hər bir belə şəxs üzrə təqvim ili ərzində bu cür hallara birinci dəfə yol verdikdə 2 min manat, ikinci dəfə yol verdikdə 4 min manat, üç və daha çox dəfə yol verdikdə isə 6 min manat məbləğində maliyyə sanksiyası tətbiq edilir.
Qeyd edək ki, vergi orqanları tərəfindən tətbiq olunan sanksiyaların həm məbləğində, həm də tətbiq edilmə qaydasında 1 yanvar 2019-cu ildən əsaslı dəyişiklik olub. Vergi orqanlarının tətbiq etdiyi cərimələrin Dövlət Əmək Müfəttişliyi Xidmətinin cərimələrindən fərqli və nisbətən mürəkkəb olduğunu nəzərə alaraq, bu sanksiyanı misal üzərində nəzərdən keçirək. Misal: Tutaq ki, vergi nəzarəti tədbirləri (operativ vergi nəzarəti və yaxud səyyar vergi yoxlaması) zamanı məlum olur ki, mağazada çalışan 2 işçi əmək müqaviləsi olmadan işə cəlb edilib. Bu zaman təqvim ili ərzində belə hala birinci dəfə yol verdiyini nəzərə alan vergi orqanları işəgötürənə 4 min manat (2.000 manat x 2 işçi) cərimə kəsir. Hesab edək ki, eyni təqvim ili ərzində ikinci dəfə işəgötürənin əmək müqaviləsiz işçi çalışdırması (yenə 2 işçi) aşkar olunub, bu zaman işəgötürən 8 min manat (4.000 x 2 işçi) cərimə ödəməli olacaq. Misalın davamı kimi, hesab edək ki, eyni təqvim ilində vergi orqanları üçüncü dəfə eyni işəgötürənin əmək müqaviləsiz işçi işlətməsini (yenə də 2 işçi) qeydə alır. Artıq bu zaman işəgötürən 12 min manat (6.000 x 2 işçi) ödəməli olacaq. Eyni təqvim ilində 3-cü dəfə cərimə ödəyən işəgötürən bu halı yenə də təkrar edərsə, bu zaman artıq ona 4-cü, 5-ci və sair dəfə etdiyi qanun pozuntusu zamanı əmək müqaviləsiz işlədilən hər işçi üçün 6 min manat cərimə tətbiq olunacaq.
Vergi Məcəlləsinə görə, ölkəmizdə vergi ili təqvim ilidir və təqvim ili 1 yanvar - 31 dekabr müddətini əhatə edir. 1 yanvar 2019-cu ilədək əmək müqaviləsi ilə bağlı cərimənin hesablanması qaydası və məbləği fərqli idi. Əvvəllər bir təqvim ilində işəgötürənin eyni qanun pozuntusunu (əmək müqaviləsiz işçi çalışdırma) neçə dəfə etməsindən asılı olmayaraq, ona hər dəfə hər müqaviləsiz işçiyə görə min manat maliyyə sanksiyası tətbiq edilirdi. Bir məsələni də vurğulayaq ki, 30 noyabr 2018-ci il tarixli "Azərbaycan Respublikasnın Vergi Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununa əsasən, 1 yanvar - 31 dekabr 2019-cu il tarixində (bir il) əmək müqaviləsiz işçi çalışdırılmasına birinci dəfə yol verildikdə, vergi orqanı işəgötürənə cərimə kəsmir, ona yazılı formada rəsmi xəbərdarlıq edir. Sonrakı vergi nəzarəti tədbirləri zamanı isə cərimələr tətbiq olunur.
Əgər vergi ödəyicisi eyni əməlləri təkrar törədərsə, bu zaman üç ilədək müddətə azadlığın məhdudlaşdırılması və ya üç ildən yeddi ilədək müddətə azadlıqdan məhrumetmə ilə cəzalandırma tətbiq olunur.
Əmək müqaviləsiz işçinin işlədilməsi ilə bağlı vacib məqamlardan biri də ondan ibarətdir ki, əgər dövlət orqanlarının yoxlamaları zamanı əmək müqaviləsi bildirişi olmadan xeyli sayda, yəni on nəfər və ondan çox işçinin əməyə cəlb edilməsi aşkara çıxarılarsa, bu zaman işəgötürənə Cinayət Məcəlləsinin fərqli maddələri tətbiq oluna bilər. Cinayət Məcəlləsinin 162-1-ci maddəsinə («Əmək müqaviləsi (kontraktı) hüquqi qüvvəyə minmədən işçilərin hər hansı işlərin (xidmətlərin) yerinə yetirilməsinə cəlb edilməsi») əsasən, əmək Məcəlləsində nəzərdə tutulmuş qaydada əmək müqaviləsi (kontraktı) hüquqi qüvvəyə minmədən xeyli sayda işçilərin hər hansı işlərin (xidmətlərin) yerinə yetirilməsinə cəlb edilməsi 7 min manatdan 10 min manatadək məbləğdə cərimə və ya iki ilədək müddətə islah işləri və ya iki ilədək müddətə azadlığın məhdudlaşdırılması və ya iki ilədək müddətə azadlıqdan məhrumetmə ilə cəzalandırılır. Əgər vergi ödəyicisi eyni əməlləri təkrar törədərsə, bu zaman üç ilədək müddətə azadlığın məhdudlaşdırılması və ya üç ildən yeddi ilədək müddətə azadlıqdan məhrumetmə ilə cəzalandırma tətbiq olunur.
Burada bir vacib məsələni də qeyd edək ki, yalnız bir dəfə Cinayət Məcəlləsi üzrə tələbləri pozan şəxs Əmək Məcəlləsi ilə müəyyən edilmiş qaydada işçiləri ilə əmək müqaviləsi bağladıqda, habelə yayındırılmış vergiləri, işsizlikdən sığorta və məcburi dövlət sosial sığorta haqlarını tamamilə ödədikdə cinayət məsuliyyətindən azad edilir.
***
Gəlirik mətləbə: belə olmalı ikən, axı nə üçün hakim Hafiz Kamranov Qanunvericiliyin tələblərində göstərilənləri nəzərə almayıb və Sahibkar Rafət Süleymanovun bu qanunsuzluqlarına niyə elə yalnız quruca cərimə kəsməklə işi bağlamış və yekun qərar vermişdir? 1 ildir ki, ayaqları şikəst vəziyyətdə olan və evə dolanışıq gətirməkdə əziyyət çəkərək işə çıxa bilməyən, hələ də yataq xəstəsi olan Seymur Qəhrəmanova kompensasiya verilməsi üçün cavabdeh işəgötürən Rafət Süleymanovun üzərinə məhkəmə hər hansı öhdəlik qoymamışdır? Bu hansı ədalətdəndir ki, hakim işcini əmək müqaviləsiz işlədib qanun pozanı yalnız 1500 manat cərimə ilə məsuliyyətdən və cavabdehlikdən azad edir? Hətta Ekspertiza rəyində xəsarətin ağir dərəcəli olduğu göstərildiyi halda, hakim cavabdehə olmazın güzəşt etməli olub. Eləcə də hakim nədən cavabdeh Rafət Süleymanovun üzərinə hazırda yataq xəstəsi kimi yerimə imkanlarını itirən Seymur Qəhrəmanova hər hansı bir maddi yardım göstərilməsi öhdəliyini qoymayıb?
Maraqlıdır, vətəndaş hüquqları pozulduqda məhkəməyə müraciət edir, məhkəmədə isə bütün ümidləri puç olur. Buna yanlız təəssüflənməli oluruq…
Mövzuya qayıdacağıq.
«Təzadlar»
“Nazir müavini və Ağsunun icra başçısı əlbir olub istirahət mərkəzimizi əlimizdən alır”-Video
27 Sentyabr 2023
Ağsu rayonunda fəaliyyət göstərən “Şöhlətoğlu” istirahət mərkəzinin təsisçisi İsmayılov Məhəbbət Kamil oğlu Azinforum.az-a verdiyi eksklüziv müsahibəsində bildirib ki, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin rəhbərliyində təmsil olunan, nazir müavini Vüqar Kərimov və Ağsunun icra başçısı Rövşən Bağırov bütün mümkün inzibati təzyiq vasitələrindən istifadə edərək, onlara məxsus, 8 ildir fəaliyyət göstərən “obyekti” ələ keçirmək istəyirlər. Şikayətçi qeyd edir ki, həmin məmurlar bu işin arxasında güya Prezidentin köməkçilərindən birinin dayandığı ilə bağlı əsasız şayiələr də yayırlar. Azinforum.az sözügedən videomüsahibəni təqdim edir:
P.S. Videomüsahibədə adları çəkilən şəxslərin də cavab haqqını tanıdığımızı bildiririk.
Mənşəyi bəlli olmayan ətdən, soyadan ibarət kolbasa necə halal ola bilər..?
Adını HACI qoymusan, amma əməllərin....
Yazımızın mövzusu Hacı Turqayın halal kolbasaları ilə bağlı olduğu üçün HALALLIQ məsələsinə bir az aydınlıq gətirək.
Deməli, cəmiyyətimizdə halal-haram söhbəti oprtaya düşən kimi, hamı yapışır kolbasadan... Əlbəttə, kolbasa da, sosiska da halal olmalıdır. Amma halallığı ancaq kolbasa da axtarmaq çox bəsit söhbətdir. Məgər bəzi məmurlların hər gün aldığı milyonlarla rüşvət halaldır...? Bəlkə həkimin, yaxud da ki, bəzi ayrı-ayrı hərbi komissarların külli miqdarda rüşvət alaraq məmur balalarını müharibədən yayındırması halallıqdır...
Bir neçə il öncə o zamankı PA-nın rəhbəri, "Pasportstol" Levonun dayısı Ramiz Mehdiyev demişdi ki, mənə savadlı və halal bir hüquqşünas tapın işə götürüm, rüşvət almasın..
Sözümüzün canı odur ki, cəmiyyətimizdə haramzadanın halallıq axtarması kimi bir nağıl dolaşır. Müqəddəs Qurani-Kərimdə də buyrulur ki, çəkidə və ölçüdə aldatmayın.
Sözün qısası, halallığı təkcə kolbasada deyil, həyatımızın hər anında və hər yerdə axtarmalıyıq. Onda bəlkə nəyəsə nail ola bilərik. İndi isə keçək cənab Hacı Turqayın ət məhsullarına...
Gəlin Hacı Turqayın instaqram səhifəsinə nəzər salaq. https://www.instagram.com/haciturqay.az/ Bu səhifədə yazılanlardan bəlli olur ki, Hacı Turqayın ət məhsulları istehsal edən şirkəti uzun illərdir ki, fəaliyyət göstərir. Səhifədə yazılanlardan aydın olur ki, şirkət kolbasa, servelat, sosiska, közləmə, manqal, saçaq pendir, toyuq ətindən Hacı Turqay kolbasası, Tərəkəmə kolbasası və daha nələr istehsal etmir. Və hamısı da HALAL... Hacının instaqram səhifəsində yazılıb ki... Təbii süddən Qaymaqlı kolbasa... Orucunuzu, iftarınızı bizim kolbasa ilə açın...
Amma media üzərindən apardığımız araşdırma zamanı bəlli olur ki, nə Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi, nə də Dini Komitə “Hacı Turqay”a halallıq sertifikatı verməyib. Biz sertifikat məsələsini də bir kənara qoya bilərdik, çünki sertifikatla halallıq olmur. Amma problem daha dərindir. Belə ki, əvvəllər 300-400 kq kolbasa məhsulları istehsal edən müəssisə indi hazırda sutka ərzində 10 ton kolbasa və delikates ət məmulatları istehsal edir. Adamdan soruşan lazımdır ki, gündə 10 ton kolbasa istehsal etmək üçün nə qədər halal ət lazımdır..? Siz bunu haradan alırsınız..? Axı, heç kimə sirr deyil ki, bu günkü kolbasaların, sosiskaların çoxu təmiz ətdən deyil, mənşəyi bəlli olmayan ətdən, soyadan və daha nələrdən hazırlanır. Bu gün Azərbaycana şirkətlərin sifarişi ilə xarici ölkələrdən quş ətləri və digər mənşəyi bilinməyən ət məhsulları gətirilir, Kolbasa və sosislərin hazırlanmasında istifadə edilərək "halal" adı ilə insanlara təqdim edilir.
Bütün bunlar azmış kimi “Hacı Turqay” şirkəti təkcə istehlakçıların hüquqlarını pozmur, həm də qanunla sahibkarlara dövlət tərəfindən müəyyən edilmiş vergilərdən yayınır. Hacı Turqay vergilərdən bu və ya digər formada yayınaraq dövlət büdcəsini də kəsirdə qoymaqdan da çəkinmir. Amma deyəsən Hacı Turqay AQTA rəhbəri Qoşqar Təhməzli ilə də dil tapıb. Bu mövzuda növbəti yazımızda geniş bəhs edəcəyik. Hacı Turqaya bildirmək istəyirik ki, hörmətli kolbasa istehsalçısı sənin tutduğun əməllər bizim bildiyimizə görə, cinayət tərkibi yaradır.
Deməli, belə olan halda Hacı Turqay cinayət məsuliyyətinə cəlb edilməli və qanun qarşısında cavab verməlidir. Üstəlik də adını Hacı qoyan adam...adam olmalı, insanları aldatmamalıdır.
gundəlik baki.com
Teref.az olaraq məqalədə qaldırılan iddialarla bağlı qarşı tərəfin mövqeyini dərc edə bilərik!
İki ay əvvəl Kənd Təsərrüfatı Nazirliyində aparat rəhbəri vəzifəsinə təyin olunan Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin keçmiş rəisi Azad Cəfərlinin baş dərdə girə bilər.
TEREF.AZ yazır ki, bu barədə Mia.az-a verilən məlumata görə, Hesablama Palatası onun rəhbərlik etdiyi dövrü də əhatə edən müddətdə adıçəkilən dövlətdə xdmətdə audit yoxlaması aparıb.
Bu barədə təsminən 10 gün əvvəl Hesablama Palatasının yaydığı məlumatda deyilir:
“Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinə (bundan sonra – Xidmət) ayrılmış dövlət vəsaitinin və digər dövlət əmlakının istifadəsi və idarə olunmasının qüvvədə olan hüquqi aktların tələblərinə uyğunluğunun qiymətləndirilməsi məqsədilə aparılmış auditlə 2020-2022-ci illər üzrə dövlət büdcəsindən Xidmətə yönəldilən 22214,1 min manat vəsait əhatə olunub.
Auditlə əhatə olunan dövrdə Xidmətin nəzarət sahəsinə aid edilən 4331 ədəd daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin 87,9%-nin (3809 abidə) pasportlaşması təşkil edilməmiş, 94,7%-nin (4102 abidə) mühafizə zonaları təyin edilməmiş, 86,1%-nin (3730 abidə) balans mənsubiyyəti müəyyən edilməmiş, abidələrin qorunması və istifadəsi üzrə tələblərin pozulmasına görə 17 halda cərimə tətbiq edilməmiş, bir sıra hallarda isə tətbiq edilmiş cərimə məbləğlərinin dövlət büdcəsinə ödənilməsi təmin olunmamışdır.
Xidmət tərəfindən podratçılar və digər icraçılarla bağlanılmış müqavilələrin şərtlərinə tam əməl edilməmiş, müqavilənin bitmə müddətinə yaranmış debitor borcun bağlanması təmin edilməmiş, satınalma müqaviləsinin müddətində işlərin başa çatdırılmaması fonunda 3 halda podratçıya artıq vəsait ödənilmiş, işlərin başa çatdırılması müddətinin pozulmasına (gecikməyə) görə 2 halda cərimə məbləği icraçılara tətbiq edilməmişdir.
Auditlə əhatə olunan obyektlər üzrə layihə-smeta sənədlərinin və yerinə yetirilmiş işlərin qəbulu aktlarının tikinti norma və qaydalarına uyğunluğu təmin edilməmiş, əsaslı təmir və yenidən qurma işləri üzrə yerinə yetirilmiş işlərin dəyərinin, həmçinin binaların sökülməsi və mədəniyyət obyektlərində ilkin təmir-bərpa işləri yerinə yetirilmiş iş həcmlərinin qəbul aktlarında əhəmiyyətli dərəcədə artıq göstərildiyi müəyyən edilmişdir”.
Məlumatda daha sonra deyilir kl, Xidmətin fəaliyyətindəki nöqsanların bir qismi də dövlət satınalmaları ilə bağlı olub, həmçinin yerinə yetirilməyən iş və xidmətlər üzrə vəsait ödənilməsi halları, həmçinin bir sıra satınalma prosedurlarının pozulması hallarıüzə çıxaırlıb:
“Aparılmış inventarizasiya nəticəsində əsas vəsaitlər üzrə çatışmazlıqların müəyyən edilməsi, yaranmış debitor borc məbləğinin uçotdan yayındırılaraq maliyyə hesabatlarında əks etdirilməməsi, yaranan öhdəliyə görə kreditor borc məbləğinin uçotda artırılması və bu kimi halların xarakterik olması, ümumilikdə Xidmət üzrə nəzarət mexanizmlərinin tətbiq edilməməsi, aktivlərin uçotunun aparılması prinsiplərinin pozulması maliyyə hesabatlarında fərqlərə və təhriflərə yol açmaqla maliyyə vəziyyətinin düzgün qiymətləndirilməsində əsaslı risk amillərini formalaşdırmışdır.
Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətində dövlət vəsaitinin və digər dövlət əmlakının istifadəsi və idarə olunmasının auditi üzrə aşkar edilmiş hüquqpozmalarda cinayət tərkibinin əlamətlərinin ehtimal olunması nəzərə alınaraq auditin nəticələrinə dair müvafiq materiallar Azərbaycan Respublikasının Baş Prokurorluğuna göndərilmişdir”.
Xatırladaq ki, KTN-nin aparat rəhbəri Azad Cəfərli 21 fevral 2021-ci ildən 4 iyul 2023-cü ilə qədər bu xidmətin rəisi olub.
Hələlik aparat rəhbəri ilə əlaqə yarada bilmədiyimizdən əlavə iddialara toxunmadıq.
Ölkəni cənginə almış narkomaniya bəlasının əsas qaynağı olan narkotik tacirlərinin həbs edilməsi elə təəssürat yaradır ki, bu problem tezliklə aradan qalxacaq. Yəni çoxları güman edir ki, davamlı mübarizə nəticəsində yaxın zamanda ölkəmizdə narkotik satışının kökü kəsiləcək, narkomaniya bataqlığına düşən valideynlərin ah-naləsi azalacaq.
Amma çox təəssüflə qeyd edirik ki, reallıq tamamilə fərqlidir. Məsələn, Azərbaycan reallığında hakimlər hətta Prezident fərmanının üstündən keçirsə, məhkəmə-hüquq sistemindəki islahatlar sadəcə kağız üzərində qalırsa, deməli, dövlətin narkomaniyaya və narkotiklərin qanunsuz dövriyyəsinə qarşı siyasəti uğurlu ola bilməz. Fikrimizi əsaslandırmaq üçün bir qədər keçmişə nəzər salaq.
Məlum olduğu kimi, 2019-cu ildə Prezident İlham Əliyev Azərbaycanda məhkəmə-hüquq sistemində islahatların dərinləşdirilməsi ilə bağlı fərman imzaladı. Həmin fərman imzalananda çoxları ilə düşünürdü ki, tezliklə islahatlar öz bəhrəsini verəcək, hakimlər sifarişli və ədalətsiz qərarlar qəbul etməyi dayandıracaq, beləliklə ölkədə hüquq pozuntuları aradan qalxacaq və normal cəmiyyət formalaşacaq. Çünki cəmiyyətin inkişafı üçün ilk növbədə orada ədalət tərəzisinin “çaşmaması” lazımdır. Yəni cəmiyyətdə insan münasibətlərinin tənzimlənməsi üçün ədalətin cəmiyyətin kompası olması, yol göstərən arbitr kimi çıxış etməsi zəruridir. Əks təqdirdə, ədalətsizlik toplumun içində düşmənçiliyə, dövlətə qarşı inamın sarsılmasına gətirir, bu da öz növbəsində dövlətin çöküşünə zəmin yaradır.
Çox təəssüf ki, Prezidentin məlum fərmanının üstündən 4 ildən də çox vaxt keçməsinə baxmayaraq, ölkədə məhkəmə-hüquq sahəsində ciddi islahat nəzərə çarpmır. Doğrudur, formal olaraq müəyyən hakimlərin mantiyaları əyinlərindən çıxarıldı, onların yerinə gənc kadrlar gətirildi. Məsələn, son olaraq Ali Məhkəmə rəhbərliyində dəyişiklik olundu, sabiq kənd təsərrüfatı naziri İnam Kərimov bu qurumun sədri təyin olundu. Sözsüz, bunlar müsbət addımlardır, amma təəssüf ki, bu qərarlar nəticədə, yəni vətəndaşın hüquq və azadlığı sahəsində öz müsbət təsirini göstərmir. Hələ də ölkədə hüquq pozuntuları baş verir, cinayətkarlar azadlıqda gəzir, günahsız insanlar heç bir səbəb olmadan şərlənərək həbsə atılır və s. Bir sözlə, hələ də bizim məhkəmələr istədikləri şəxs haqda istədikləri qərarı çıxarmaqda “sərbəstdirlər”. Heç də təsadüf deyil ki, bu səbəbdən də həbsxanalarda yüzlərlə, minlərlə günahsız insan “yatır”. Bütün bunlar onu göstərir ki, Azərbaycanda Prezident fərmanının təsir mexanizmi hələ də işə düşməyib, sanki hansısa gizli əl islahatların önündə sipər yaradıb. Prezident fərmanının icrasına məsul olan şəxslər məhkəmə-hüquq sistemindənki islahatların dərinləşməsinə dəstək olmaqdansa, hər biri mövcud boşluqdan istifadə edib öz cibini doldurur, dövlətin mənafeyi şəxsi çıxarlara qurban verilir. Deyilənlərə misal olaraq son vaxtlar narkotik ticarəti ilə əlaqədar həbs olunmuş şəxslərin həbsxana rəhbərlərinin təqdimatı, məhkəmələrin qərarı ilə açılıb buraxılmasını göstərə bilərik. Çoxlarına sirr deyil ki, bu ittihamla həbsə atılan şəxslərin vaxtından əvvəl, yəni cəza müddətini bitirməmiş azadlığa buraxılması onların nümunəvi davranışından, yaxud islah olunmasından irəli gəlmir. Bu cür halların böyük əksəriyyəti məhz rüşvət hesabına başa gəlir. Bu baxımdan, güman etmık olar ki, vaxtından əvvəl azadlığa qovuşan narkotik alverçiləri məhz rüşvətlə həbsdən çıxırlar.
Yeri gəlmişkən, narkotik ticarəti ittihamı ilə həbsə girən şəxslərin bu cür yollarla azadlığa çıxması anlaşılandır. Çünki məhkəmələrə “azadlıq üçün verilən peşkəş” – pul elə narkotik alverçilərinin mənsub olduğu kriminal şəbəkədədir. Narkotik baronları isə öz adamlarını uzun müddət içəridə saxlamaqda maraqlı deyillər. Odur ki, həbs müddətindən 2-3 il keçdikdən, yəni cəza müddətinin 2/3-i başa çatdıqdan sonra narkobaronlar öz “əməkdaşlar”ını azadlığa çıxarırlar ki, öz ticarətləri “axsamasın”.
Gələk narkotik əməliyyatlarına. Bəllidir ki, ölkədə bir çox qurumlar, məsələn, DİN, DSX, DGK son illərdə narkotik ticarətinin çökdürülməsi ilə bağlı davamlı əməliyyatlar keçirirlər. Bu əməliyyatlar nəticəsində külli miqdarda narkotik vasitə dövriyyədən çxıarılmaqla yanaşı, demək olar ki, hər gün onlarla şəxs həbs edilir. Amma hamıya bəllidir ki, bu həbs olunanlar “kiçik balıqlar”, yəni kiçik həcmli narkotik satıcılarıdır. “Böyük balıqlar” isə heç vaxt tora düşmür, hətta onlar böyük pullar hesabına özlərinə bir növ “toxunulmazlıq” da əldə edə bilirlər...
Bəzi məqamlarda onun da şahidi oluruq ki, DİN, yaxud DSX tərəfindən həbs olunan şəxslər məhkəmələr tərəfindən sərbəst buraxılır. Baxmayaraq ki, həmin şəxslərin həbsi zamanı onların üzərində külli miqdarda narkotik, silah və s. daşınması qadağan olunan əşyalar aşkarlanır, lakin onlar məhkəmə ilə “anlaşaraq” həbsdən yayınmağı bacarırlar. Maraqlıdır, kifayət qədər dəlil-sübutla tutulan, törətdiyi əmələ görə layiqli cəza almalı olan narkodiler məhkəmədən əl-qolunu yelləyə-yelləyə, qanunu tapdayaraq çıxırsa, o halda narkomaniya və narkotiklərin qanunsuz dövriyyəsinə qarşı hansı uğurlu mübarizədən danışa bilərik?! Onu da xüsusi olaraq vurğulamaq yerinə düşər ki, məhkəmələrin açıb-buraxdığı narkodilerlərin əksəriyyəti bu yolu dəfələrlə keçmiş, azadlıqdan həbsə-həbsdən azadlığa gedən yolda püxtələşmiş şəxslərdir.
Məsələn, gəlin məhkəmələrin azadlığa buraxdığı narkotik satıcılarının kontingentinə bir nəzər salaq. Mayın 16-da külli miqdarda narkotik dövriyyəsində ittiham olunan üç nəfər - Aslan Fərəcov, Mahmud Nəzərov və Asəf Səmədzadənin cinayət işi üzrə məhkəmə araşdırması başa çatdıqdan sonra Samir Əliyevin sədrlik etdiyi hakimlər heyəti təqsirləndirilən şəxslərə qarşı irəli sürülmüş ittihamların təsdiqini tapmadığı qənaətinə gəlib və hökmə əsasən, təqsirləndirilən şəxslərin hər birinə bəraət verilib, məhkəmə zalından birbaşa azadlığa buraxılıblar. İttihamda isə deyilir ki, əvvəllər dəfələrlə məhkum olunmuş Aslan Fərəcov, Asəf Səmədzadə, Mahmud Nəzərov xüsusi əməliyyat tədbirləri ilə tutulublar. Onların üzərində şəxsi axtarış zamanı külli miqdarda narkotik aşkar olunub. Onlara qarşı Cinayət Məcəlləsinin 234.4.3 (qabaqcadan əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən külli miqdarda narkotik vasitəni əldə etmə və daşıma) maddəsi ilə ittiham irəli sürülüb, barələrində həbs qətimkan tədbiri seçilib.
Hakim Samir Əliyevin sədrlik etdiyi hakimlər heyəti nədənsə belə qərara gəlib ki, əvvəllər dəfələrlə məhkum olunmuş bu üç şəxsi buraxmaq lazımdır, baxmayaraq ki, şəxsi axtarış zamanı onların üstündən külli miqdarda narkotik aşkarlanıb. Amma bu səbəbin nə olduğu bəlli deyil.
Eləcə də, külli miqdarda qanunsuz narkotik daşımaqda ittiham olunan Saleh Əliyevin cinayət işi üzrə məhkəmə araşdırması başa çatıb. Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsində hakim Samir Əliyevin sədrliyi ilə keçirilən iclasda hökm oxunub. Hökmə əsasən, Saleh Əliyevin cinayət əməli törətməkdə təqsirliliyi sübuta yetirilmədiyindən ona bəraət verilib. Təqsirləndirilən şəxs barəsində seçilmiş həbs qətimkan tədbiri ləğv olunub, o, məhkəmə zalından azadlığa buraxılıb.
Halbuki, Saleh Əliyev polis əməkdaşları tərəfindən keçirilən əməliyyat zamanı tutulduğu qeyd olunur. Ona qarşı Cinayət Məcəlləsinin 234.1-1-ci (satış məqsədi olmadan qanunsuz olaraq narkotik vasitələri və ya psixotrop maddələri külli miqdarda əldə etmə, saxlama, hazırlama, emal etmə, daşıma) maddəsi ilə ittiham irəli sürülüb.
Daha bir neçə faktı dəyərli oxucuların diqqətinə çatdıraq:
Sentyabrın 19-da Göyçay Rayon Polis Şöbəsinin əməkdaşları tərəfindən son günlər ərzində keçirilən əməliyyatlar zamanı rayon ərazisində narkotiklərin qanunsuz dövriyyəsi ilə məşğul olan 6 nəfər saxlanılıb və araşdırma zamanı saxlanılanların əksəriyyətinin əvvəllər də analoji, eləcə də digər cinayət əməllərinə görə məhkum edildikləri məlum olub. Masallı Rayon Polis Şöbəsinin əməkdaşlarının daxil olmuş məlumat əsasında keçirdikləri əməliyyat tədbirləri nəticəsində narkotik vasitələrin qanunsuz dövriyyəsində şübhəli bilinən, əvvəllər də eyni əmələ görə məhkum olunmuş, rayon sakini Araz Qəniyev saxlanılıb. Bakı şəhər Baş Polis İdarəsi əməkdaşlarının keçirdikləri əməliyyat tədbiri nəticəsində Sabunçu rayonu Kürdəxanı qəsəbə sakini, əvvəllər məhkum olunmuş Məhəmməd Mahmudovun yaşadığı evə baxış zamanı oradan 2 kiloqram 155 qram metamfetamin ("patı"), 410 qrama yaxın heroin və 1 ədəd elektron tərəzi aşkar olunaraq götürülüb. Diqqət edin, bu şəxslər hamısı keçmiş məhkum olunanlardır.
Daxili İşlər Nazirliyi Su Nəqliyyatında Polis İdarəsinin əməkdaşları növbəti əməliyyat həyata keçiriblər və əvvəllər məhkum olunmuş Akif Şahbazov, Bəhram Səlimov, Elnur İmanov və Həsənqulu Axundov olduğu müəyyən edilib. Sonuncunun idarə etdiyi avtomobilə baxış zamanı nəqliyyat vasitəsinin yük yerindən 10 kiloqrama yaxın, o cümlədən 5 kiloqram 93 qram tiryək, 4 kiloqram 625 qram marixuana və 5 min ədəd psixotrop tərkibli “Metadon” həbi aşkar edilib.
Sabunçu Rayon Polis İdarəsinin əməkdaşları tərəfindən Ç.Ağayev narkotik vasitələrin qanunsuz dövriyyəsində təqsirləndirilərək saxlanılıb. Ondan 1 kiloqramdan çox narkotik vasitə olan heroin aşkar edilərək götürülüb. Ona qarşı Cinayət Məcəlləsinin 234.4.3-cü (Qanunsuz olaraq narkotik vasitələri, psixotrop maddələri və ya onların prekursorlarını hazırlama, istehsal etmə, əldə etmə, saxlama, daşıma, göndərmə və ya satma) maddəsi üzrə ittiham elan olunub. Maraqlısı budur ki, Ç.Ağayev dəfələrlə bu maddə ilə həbs edilib.
Belə anlaşır ki, Azərbaycanda məhkəmələrdə qanun yox, pul rol oynadığı üçün bu qəbildən neqativ hallar artıq “məhkəmə ənənənəsi” halına gəlib. Deməli, Azərbaycanda “qanunüstü fövqəladə” şəxslərin yazılmamış toxunulmazlıq qanunu dövlət qanunundan üstündür. Belə çıxır ki, məşhur el məsəlində deyildiyi kimi, biz “uzunqulağı qoyub, palanı döyəcləyirik”.
Çox təəssüf ki, məhkəmələrin bu cür qərarlar verməsi ölkədə narkotiklərlə qarşı mübarizənin uğursuz olmasına səbəb olur, qanunun hamı üçün eyni olması prinsipinə xələl gətirir. Bu baxımdan məhkəmə islahatları aparılırsa, ilk öncə məhkəmələrin həqiqətən də azad olub-olmamasına baxmalıyıq. Bəli, istisna olaraq bir neçə hakimin ədalətli qərar verməsi halları var, amma bu azlıq təşkil edir. Hakimlər kontingentinin əksəriyyəti qanunu, ədaləti yox, özlərinə məlum olan müəmmalı səbəblərdən rüşvət şakərindən əl çəkə bilməyərək, polis əməliyyatları ilə həbs edilmiş narkotik alverçilərini təmizə çıxararaq cəzadan xilas etməkdə, ölkədə gedən narkotik mübarizəsinə xələl gətirərək narkotik cinayətkarlarına azadlıq bəxş etməkdə püxtləşiblər. Bəs, bu onların yaşadıqları cəmiyyətə və dövlətə xəyanəti deyilmi? //hurriyyet.az//
Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyinin 9 saylı Cəzaçəkmə Müəssisəsində saxlanılan Məmmədov Ədalət Məhərrəm oğlu tərəfindən "Hürriyyət" qəzetinin redaksiyasına şikayət məktubu daxil olub. Şikayətçi qəzetimiz vasitəsilə Prezident İlham Əliyevə, Ədliyyə naziri Fikrət Məmmədova, Baş prokuror Kamran Əliyevə, eləcə də digər aidiyyəti qurumların rəhbərlərinə müraciət edir. Həmin müraciəti olduğu kimi dərc edirik:
“Möhtərəm Prezident!
Diqqətinizə çatdırım ki, 07.03.2019-cu il tarixindən hal-hazıradək günahsız olaraq həbsdə saxlanılıram. Belə ki, özüm zərərçəkən olduğum halda, mənə borclu olan şəxslərdən alınan rüşvət hesabına qanunsuz olaraq azadlıqdan məhrum edilmişəm. Çox təəssüf ki, aidiyyəti orqanlara yazdığım ərizə-şikayət-müraciətlərə indiyədək heç bir cavab verilməyib.
Bildirmək istəyirəm ki, DİN-nin Baş Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsinin baş icraçı müstəntiqi, polis polkovnik-leytenantı Fəxri Babazadə mənə qarşı dələduzluq edib külli miqdarda vəsaitimi mənimsəmiş şəxslərdən rüşvət alaraq, barəmdə saxta cinayət işi açıb.
Cənab Prezident!
Sizin məhkəmə-hüquq sistemində apardığınız islahatlar, istintaq orqanlarında səffaflığa riayət edilməsi, neqativ halların aradan qaldırılması, günahsız şəxslərin əsassız ittiham edilməsi barədə kəskin çıxış və göstərişləriniz ictimaiyyət və mənim kimi günahsız yerə şərlənərək, nahaqdan cəza çəkən vətəndaşlar tərəfindən müsbət qarşılansa da, əfsuslar olsun ki, polis polkovnik-leytenantı Fəxri Babazadə kimi məmurlar tərəfindən neqativ hallara yol verilməklə, Sizin humanizm prinsiplərinizə qara kölgə salınır, ictimaiyyət arasında xoşagəlməz narazılıqlara səbəb olur.
Xüsusilə qeyd etmək istəyirəm ki, ictimaiyyət arasında "Banditizm" kimi tanınan DİN-nin Baş Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsinin müəyyən əməkdaşları qanunlara meydan oxumaqla, istənilən şəxsi həbs etmək gücünə malik olduğunu düşünürlər. Çünki onların bütün qanunazidd hərəkətlərinə hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən göz yumulur, heç bir qanuni tədbir görülmür. Elə bunun nəticəsidir ki, özüm zərərçəkmiş olduğum halda, hüquqlarım tapdalanıb, barəmdə baş müstəntiq, polis polkovnik-leytenat Fəxri Babazadə tərəfindən əsassız cinayət işi açılıb. Əldə etdiyim məlumata əsasən, saxta ittihamla təqsirli bilinməm üçün mənə külli miqdarda borclu olan şəxslərdən - Əhmədova Xanımqız Fərəc qızından 25 min manat, Qarayev Nizami Müslüm oğlundan 5 min manat - rüşvət alınıb. Bundan əvvəl baş müstəntiq Fəxri Babazadə mənim özümdən 30 min manat rüşvət istəyib. Mən imtina etdiyim üçün, qarşı tərəflə sövdələşib, haqlı olduğum halda məni haqsız duruma salaraq tamamilə qondarma ittihamla həbs etdirib, hətta məhkəməyə təsir göstərərək, ən ağır cəzanın verilməsinə nail olub.
Hörmətli Prezident!
İbtidai istintaq və məhkəmə proseslərində baş vermis analoqu olmayan qanun və hüquq pozuntularına dair tərəfimdən dəfələrlə sizlərə, eləcə də aidiyyəti üzrə yuxarı instansiyalara etdiyim çoxsaylı əriz-şikayətlərimə etinasız yanaşılaraq cavablandırılmayıb. Hal-hazıradək də heç bir qanuni tədbir görülmədiyinə görə, son ümid yeri kimi Sizə açıq məktubla müraciət etməyə məcbur oldum.
Polkovnik-leytenant Fəxri Babazadə tərəfindən pozulmuş hüquqlarımının, yol verilmiş qanun pozuntularının qısa xülasəsini diqqətinizə çatdırıram. Bildirmək istəyirəm ki, DİN-də hal-hazırda xidmət edən Şahmar Əhmədov tərəfindən 50 min dollar, anası Əhmədova Xanımqız Fərəc qızı tərəfindən isə 100 min ABŞ dolları (ümumilikdə 150 min dollar) həcmində pul vəsaitim dələduzluqla mənimsənilib. Mən qarşı tərəfdən pulumu tələb etdikdə isə, müstəntiq F.Babazadə şantajçı Əhmədova Xanımqız Fərəc qızından 250 min manat rüşvət alaraq, ailə üzvlərini (həyat yoldaşı Rövşən Əhmədovu (Şahmar Əhmədovun atası), qızı Gülşəni və kürəkəni Cavad Kərimovu) şahid kimi istintaqa cəlb edərək, heç bir mötəbər dəlil, sübut, fakt olmadan ziddiyyətli ifadələrlə cinayət işi açıb(mənə heç bir rəsmi məlumat göndəriş, məktub göndərilmədən və zəng etmədən), iki gün sonra cinayət işinin dayandırılması barədə ardıcıl olaraq iki dəfə qərar qəbul etmişdir.
İlk öncə onu qeyd etmək istəyirəm ki, həyat yoldaşı və oğlu tərəfindən mənə külli miqdarda olan borcu qaytarmamaq üçün ölkənin hüquq-mühafizə orqanlarına etdiyi şikayətlər əsassız olduğu üçün rədd edilmişdir.
Haşiyə olaraq bildirmək istəyirəm ki, həyat yoldaşı Rövşən Əhmədov öz yaxın qohumunu əvvəl ölümlə hədələyib, sonradan 10 kq qızıl-zinət əşyalarını, əmlak və torpaq sahələrini ələ keçirib və bu səbəbdən də AR.CM-nin 132.221.177.178.179-cu maddələri ilə həbs edilib.
18.02.2018-ci il tarixdə Əhmədova Xanımqız Fərəc qızının DİN-nin Baş Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsinə barəmdə etdiyi şikayət baş müstəntiq Hacı Əfəndiyev tərəfindən araşdırılıb və iddialar təsdiqini tapmadığı üçün rədd edilib. Sonradan - 2018-ci ilin aprelində qarşı tərəfin təkrar şikayətini baş müstəntiq Fəxri Babazadə icraata götürüb. Mən onunla söhbət zamanı artıq bu işlə bağlı bir dəfə izahat verdiyimi, şantajçının ailə üzvlərinin mənə külli miqdarda borclu olduqlarını bildirdim. Məndən təkrarən izahat və sənədlərin sürətini qəbul edən F.Babazadə sərbəst getməyimi bildirdi. Dindirmədən bir ay sonra məni təkrarən idarəyə çağırdı ki, mən cinayət işinin başlanmasını rədd etmişəm, ancaq X.Əhmədova yenə şikayətçidir, sənin onun ərindən aldığın 62 min manat pulu istəyir.
Mən bunun böhtan olduğunu bir daha onun diqqətinə çatdırdıqda, müstəntiq dedi ki, bu işin həlli üçün ya mən 30 min manat verməliyəm. Dedi ki, 30 kin ver, işə birdəfəlik son qoyulsun, ya da həmin pulu qarşı tərəf verməyə hazırdır ki, mənə cinayət işi açılsın. Mən onun təklifini rədd etdikdə, səhər saat 10:00-da təkrar idarəyə gəlməyimi istədi.
Səhərisi gün deyilən vaxtda idarəyə getdim. Məni inzibati binada qəbul edib, dəhlizdə gözləməyimi bildirdi. Hardasa axşam saat 19:00-da idarəyə şantajçı X.F.Əhmədovanı, onun qızı və kürəkənini çağırıb, hamımızı xidməti otağına apardı. Kabinetində mənə bir gün əvvəl verdiyi sualları verib, əvvəl şantajçı, sonra isə onun yanında gətirdiyi yalançı şahidlərlə üzləşdirdi. Heç bir məntiqə, hüquqi normaya sığmayan şəkildə qanunvericiliyin tələbinə zidd olaraq, fakt üzrə cinayət işi açılmadığı halda, belə bir üzləşdirmə aparıb, protokol tərtib etdi. Mən ondan cinayət işinin başlanmasının rədd edilməsi barədə qərarını istədikdə, cavab verdi ki, poçtla yaşayış yerinə göndəriləcəkdir.
Bizi qeyri-qanuni olaraq (2018-ci ilin iyun ayının əvvəlində) üzləşdirən F.Babazadə iddiaçı tərəfi sərbəst buraxdıqdan sonra, məni 3 saat dəhlizdə saxlayıb, axşam saat 22:00-da sərbəst buraxdı. Bu dindirilmədən bir həftə sonra mənə zəng etdi ki, istəyirsənsə mən şikayətçini susdurum, sənə deyiləni həll edib gətirməlisən. Mən ona şantajçının ailə üzvünün məndən ələ keçirdikləri pulun qaytarılmasını xahiş etdikdə, sərt cavab verdi ki, sən həmin pulla bağlı məhkəməyə müraciət et.
Mən aidiyyəti üzrə Səbail Rayon Məhkəməsinə şikayət edib, ərizənin surətini (icraata qəbul edilmiş) baş müstəntiq F.Babazadəyə verdim ki, onlar mənə 150 min dollar (245 min manat) borclu olduqları halda (və bu pulu təsdiqləyən müvafiq sənəd, etibarnamə, şahid ifadələri, məhkəmə qərarı və şəxsin yazılı izahatı olduğu halda) necə ola bilər ki, mən 62 min manat borclu olum?! Və verdiyim izahatımda şantajçının şikayət ərizəsində qeyd etdiyi hər bir epizodun saxtakarlığını sübuta yetirən şəkildə tam və hərtərəfli izahatını vermişdim. Məndən şikayət ərizəsinin surətini alan F.Babazadə heç bir cavab vermədi. Bütün qanunvericiliyin tələbini pozub, ancaq pul qoparmaq üçün bütün variantlardan istifadə edən F.Babazadə barəmdə cinayət işi və ibtidai-araşdırma olmadığı halda 15.06.2019-cu il tarixdə qeyri-qanuni olaraq ölkədən çıxışıma məhdudiyyət qoydu.
2018-ci ilin iyun ayında məndən sənədi götürən F.Babazadə, məni bir də 09.10.2019-cu il tarixdə zəng vurub idarəyə çağırdı. Bu vaxta kimi bir dəfə də olsun mənə zəng etməmiş, yaşayış yerimə hər hansı bir rəsmi məktub göndərməmişdir. Qanunlara meydan oxuyan F.Babazadənin zənginə uyğun olaraq 30 dəq sonra BMCQMİ-də oldum. Kabinetində məni qəbul edib bildirdi ki, səninlə bu gün vacib üzləşdirmə və dindirilmələr olacaq və sən şübhəli şəxs qismində saxlanılacaqsan. Mənə sözarası vurğuladı ki, vaxtında sənə deyiləndə razılaşıb versəydin, bu hadisə baş verməyəcəkdi. Əlavə etdi ki, “bizə lazım olan məbləğ qarşı tərəfdən ödənilib”.
Açıq-aşkar heç nədən qorxmayan F.Babazadə mənimlə üzləşdirməyə DİN-nin keçmiş əməkdaşı, polis polkovnik-leytenantı, mənə borcu və mənimlə ədavəti olan Qarayev Nizami Müslüm oğlunu çağırıb, barəmdə əvvəlcədən yazılmış, 5 min manat rüşvət alınaraq icraata qəbul edilmiş şikayət ərizəsinə uyğun şəkildə suallar verdi və mənim saxta ittihamlarla həbsə atılmağıma şərait yaratdı.
Möhtərəm Prezident!
Heç bir halda sübuta yetirilə bilməyən, müstəntiqin iç üzünü ifşa edib təsdiqləyən şikayət ərizəsində barəmdə yazılan böhtan xarakterli epizodları və N.M.Qarayevin şikayət ərizəsini olduğu kimi açıqlayıb, hüquqi qiymət verilməsini xahiş edirəm. Onu da xahiş edirəm ki, 1995-2018-ci ilin avqust ayına kimi DİN-də polis nəfəri kimi xidmət edib, sonra polkovnik-leytenat rütbəsi alaraq Nəqliyyatda Baş Polis İdarəsinin Dövlət Dəmiryolu Polis İdarəsi rəisinin müavini olmuş Qarayev Nizami Müslüm oğlunun barəmdə yazmış olduğu böhtan xarakterli şikayət ərizəsini rüşvət alıb araşdırmadan icraata qəbul edən, daxili işlər orqanlarında xidmətdə olan şəxsi bilə-bilə “zərərçəkmiş” kimi tanıyıb, məni əssassız ittiham edən baş müstəntiq F.Babzadə barəsində ciddi tədbir görülsün. Hesab edirəm ki, F.Babazadənin DİN-dən xaric olunaraq cinayət məsuliyyətinə cəlb olunması üçün yetərincə əsaslar olduğu səbəbindən, mənim barəmdə irəli sürülən saxta ittihamlara xitam verilməli, sifarişli çıxarılan hökm və məhkəmə qərarları ləğv edilməlidir”.
Redaksiyadan: Mövzunu davam etdirəcəyik. Yazıda adları qeyd olunan şəxslərin və qurumların da mövqeyini dərc etməyə hazırıq. //hurriyyet.az//