Bu ilin yanvar-oktyabr aylarında əcnəbilər Azərbaycanda bank kartları vasitəsi ilə 2 milyard 239,7 milyon manatlıq əməliyyat aparıb.

İndex.az xəbər verir ki, bu barədə İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin (İİTKM) “İxrac İcmalı”nın noyabr buraxılışında bildirilir.

Sənədə əsasən, bu, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 23,8 % çoxdur.

Təkcə oktyabrda isə xarici vətəndaşların bank kartları vasitəsi ilə ölkəmizdə apardıqları əməliyyatların dəyəri 252,7 milyon manat təşkil edib. Bu da 1 il əvvələ nisbətən 24,1 % çoxdur.

Bakının məşhur restoranları Yeni il bayramı ilə bağlı şou proqram hazırlıqlarına başlayıbılar. Bəzi restoranların bayram gecəsi üçün nəzərdə tutulmuş proqramlarının qiyməti “dodaq uçuqladır”.

Tribunainfo.az oxucular üçün bir günlük Bakı restoranlarında Yeni il gecəsi proqramlarının qiymətini təqdim edir:

“Garden Hall Restaurant”da Yeni il gecəsi üçün hazırladığı şou proqramda iştirak etmək bir nəfər üçün 120 manatdır. Yeni il gecəsində müxtəlif musiqili qonaqlar iştirak edəcək.

“Hollywood Wedding” restoranında isə qiymətlər 300 manatdan başlayır. Yeni gecəsində iştirak etmək istəyənlər bilet əldə etməlidir. Biletlərin qiyməti 300, 400 və 500 manatadır. Qiymətə şouda iştirak, bayrama özəl menyu daxildir.

“Dreamland Restaurants”da da qiymətlər seçdiyiniz masaya görə dəyişir. Bir nəfər üçün qiymət 180, 220,160 manat arasında dəyişir. 12 yaşa qədər uşaqlar üçün isə 50 manat tələb edilir.

“Neolit” restoranında Yeni il gecəsində iştirak isə 300 manatdır. Qiymət bir nəfər üçün nəzərdə tutulub. Qiymətə bayrama özəl menyu daxildir.

“Grace Terrace” restoranında isə qiymətlər nisbətən münasibdir. Qiymət seçdiyiniz masaya görə 80 manatla 100 manat arasında dəyişir.

Quş ətinin qiyməti artıb.

Paytaxt sakinlərinin sözlərinə görə, əvvəllər 17, 18 manata aldıqları hinduşka əti indi 19-20 manata təklif olunur.

Satıcılar da qiymətlərin qalxdığını deyirlər.

Bölgə bazarlarında da vəziyyət demək olar ki, eynidir. İsmayıllı sakinləri deyirlər ki, ötən illə müqayisədə kəskin qiymət artımı var.

Satıcılar bahalaşmanın alıcı sayına təsir etdiyini bildirirlər.

Azərbaycan Quş Əti, Yumurta İstehsalçıları və İxracatçıları Assosiasiyasının İdarə Heyətinin sədri Mürvət Həsənli bildirib ki, qiymətlərin artmasının müxtəlif səbəbləri var. Xüsusən, hinduşka, qaz, ördək kimi quş növlərinin kütləvi şəkildə istehsal olunmaması bahalaşmaya təsir edən əsas amillərdəndir.

İqtisadçı Xalid Kərimli bildirib ki, son 1 ildə ümumilikdə ət və ət məhsulları 4,4 faiz bahalaşıb.

Ətraflı süjetdə:

Azərbaycana bir neçə ölkədən ətin idxalına məhdudiyyət qoyulub. Siyahıda bu dəfə Fələstin, Fransa, Almaniya, ABŞ və Əlcəzairin bəzi regionlarının adı var. İdxala məhdudiyyət adı çəkilən ölkələrin müxtəlif regionlarında heyvanlar arasında dabaq, blutanq, nodulyar dermatit, yüksək patogen quş qripi xəstəliyi qeydə alınması ilə bağlıdır. Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin şöbə müdiri Qalib Əbdüləliyev qeyd edib ki, ölkəmizə ət əsasən Hindistan, Braziliya, Belarusdan, ən çox qoyun əti isə Monqolustandan idxal edilir. Xaric ölkələrdən Azərbaycana ət idxalına edilən məhdudiyyət ətin qiymətinə necə təsir edə bilər?

Məsələ ilə bağlı iqtisadçı Əyyub Kərimli Referans.az-a açıqlama verib. O deyib ki, ümumiyyətlə ölkəmizə yalnız adları çəkilən ölkələrdən deyil həm də digər dövlətlərdən ət idxal olunur. Bu ölkələr içərisində Belarusiya, Rusiya və Moldova kimi ölkələr var.
Əyyub Kərimli hesab edir ki, tətbiq edilən məhdudiyyətlər öz təsirlərini göstərsə də əhəmiyyətli təsirləri olmayacaq.

Əlbəttə ki, hazırda toyların mövsümüdür və qarşıdan da bayramlar gəlir. Təbii ki, yaxşı olar ki, bu məhdudiyyətlər olmasın. Amma həqiqətən də viruslarla bağlı olaraq bu məhdudiyyətlər edilirsə o zaman Azərbaycan idxalçıları digər ölkələrdən ət gətirilməsinə çalışmalıdırlar. İqtisadi dillə desək şaxələndirmə - differsianallaşdırma olmalıdır. Bu barədə düşünülməlidir.

“Nəzərə alsaq ki, məhdudiyyət tətbiq edilən ölkələrin içərisində Fransa və Almaniyadan steyk üçün ətlər gətirilirdi. Bu ətlər hər nə qədər baha olsa da qoyulan məhdudiyyətlər ümumilikdə Azərbaycanda ətin qiymətinə heç bir təsir göstərməyəcəkdir”,- deyə ekspert əlavə edib.

Bünyamin Bünyadzadə

Referans.az

Rubl, xarici valyutalara qarşı kəskin düşüşünü davam etdirir. Birja platformalarında onun dəyəri dollar başına 108,7 rubl, avro başına isə 114,15 rubl olub. Bu, son 32 ayda Rusiyanın valyutası üçün yeni minimum göstəricilərdir.
Qaynarinfo bu barədə The Moscow Times qəzetinə istinadla xəbər verir. Rubl dollar qarşısında altıncı gündür ki, düşür.
İl ərzində rubl dollar qarşısında 21%, son bir ayda isə 11%, avro qarşısında isə 15% və 8% dəyər itirib.
Bundan əlavə, Mosbirjada yuan qarşısında rublun dəyəri 14,79 rubla çatıb, bu da 2022-ci ilin martından bəri rubl üçün ən pis göstəricidir.
“Fundamental baxımdan, yaxın günlərdə rublu dəstəkləyə biləcək əsas amil vergi dövrü ola bilər, amma əsas mənfi faktor olaraq geopolitik gərginlik qalır”, — analitiklərə istinadən qeyd olunur.
Ancaq bazar vergi ödəmələrini nəzərə almır.
Nəşrin məlumatına görə, cümə axşamı tək bir vergi ödənişi gözlənilir — yəni qısa müddətli rubl devalvasiyasının, ixrac valyutası satışları böyük həcmdə artarsa və büdcə ilə bağlı hesablaşmalar baş verərsə, yavaşlaması şansı qalır.
Reuters-in hesablamalarına görə, oktyabr ayında hasilat vergisi neft, qaz və qaz kondensatına görə ümumi ödənişlər nəzərə alındıqda 1 trilyon rubldan artıq ola bilər.

Azərbaycana bu ilin yanvar-oktyabr aylarında 63,6 milyon dollar dəyərində 143 min ton gübrə idxal edilib.
Dövlət Gömrük Komitəsinin verdiyii məlumata görə, bu, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə dəyər ifadəsində 2% azdır.

Məlumata görə, hesabat dövründə gübrə idxalı ölkənin ümumi idxalının 0,38 %-ni təşkil edib.

Komitə sədri büdcə müzakirəsində həyəcan təbili çaldı: “Ərzaq səbətimizi dadsız, keyfiyətsiz məhsullarla, onkoloji statistika ilə doldururuq”

Milli Məclisin bu gün keçirilən plenar iclasında “Azərbaycan Respublikasının 2025-ci il dövlət büdcəsi haqqında” qanun layihəsinin müzakirəsi başlayıb. Baş nazir Əli Əsədov və digər hökumət üzvlərinin də iştirak etdiyi iclasda deputatlar büdcə ilə bağlı fikirlərin i səsləndirib, təkliflər irəli sürüblər.

Regional məsələlər komitəsinin sədri Siyavuş Novruzov təklif edib ki, sənədsiz evlərin sənədləşdirilməsi məsələsi sürətləndirilməlidir: “Sənədsiz mənzillər sənədləşdirilsə, o bələdiyyəyə vergi verəcək. Hesab edirəm ki, bu proses sürətləndirilməlidir. Həmçinin bu gün torpaqların kateqoriyalılığı problemi var. Bir torpağın kateqoriyasının dəyişməsinə 6 nazirlikdən icazə alınmalıdır. Buna görə insanlar torpaqlardan istifadə edə bilmirləır. Bu məsələ də yoluna qoyulmalıdır".

“Həmin pul müəllimin, həkimin maaşlarına əlavə kimi gedə bilərdi”

“Azərbaycanla başqa ölkələrin vəziyyətini müqayisə etmək olmaz. Bəzi hallarda nazirlər ətraflı şəkildə rəqəmləri qeyd edirlər. Bəzən ölkəmizi Cənubi Qafqazın digəır ölkələri ilə müqayisə edirlər. Azərbaycan o qədər inkişaf edib ki, Avropa, Şərqi Avropa ölkələri ilə müqayisə edilə bilər. Azərbaycanın özündən asılı olmayaraq bəzi sahələrə vəsait ayırmağa məcburdur. 44 günlük Vətən müharibəsindən sonra minatəmizləməyə pul xərclənir. Bu olmasa, vəsait digər sosial problemlərin həllinə yönəldilər. 30 illik işğal müddətində xəstəxanalar, məktəblər dağıdılıb. Hər il 4 milyard bərpaya pul ayrılır. Həmin pul müəllimin, həkimin maaşlarına əlavə kimi gedə bilərdi. 1 milyon qaçqın saxlamışıq, çörək pulu verilir, bu, Avropada bəzi ölkələrin əhalisi deməkdir. Azərbaycanın vəziyyəti ilə başqasını eyniləşdirmək olmaz”, - deyə S.Novruzov vurğulayıb.

Komitə sədri: “Əhaliyə göstərilən tibbi xidmətlərdə problemlər var”

Səhiyyə komitəsinin sədri Əhliman Əmiraslanov deyib müzakirə zamanı qeyd edib ki, sosial sahə Prezident İlham Əliyevin siyasətinin prioritet istiqamətlərindən biridir: “Gələn il səhiyyə xərclərinin 70,6 faizi icbari tibbi sığortaya yönəldiləcək və İcbari Tibbi Sığorta Fondunun maliyyə vəsaiti 3 milyard manata çatdırılacaq. Hesab edirəm ki, Fonda vəsait artımı xidmətlərin keyfiyyətinə də təsir edəcək”.

“Səhiyyə üzrə Dövlət Proqramı çərçivəsində müalicə alanlar da icbari tibbi sığorta ilə əhatələnir. Məncə, bu keçidi sürətləndirmək lazımdır. Əhaliyə göstərilən tibbi xidmətlərdə, ilkin tibbi xidmətdə problemlər var. Milli Məclisin Səhiyyə komitəsi müvafiq orqanlarla birlikdə ilkin tibbi xidmətlərdə problemlərlə bağlı dinləmə keçirəcək”, - deputat vurğulayıb.

Deputat: “Neftin qiyməti 60 dollara qədər düşdüyü halda...”

“Baza ssenari üzrə neftin qiymətinin 70 dollardan götürülməsi reallığa çox yaxındır. Beynəlxalq təşkilatlar da 2025-ci ildə neft qiymətləri üzrə proqnozu 70-80 dollar arasında veriblər. Maliyyə Nazirliyinin təqdimatına görə, qiymətin 60 dollara qədər düşdüyü halda dövlət büdcəsinin neft-qaz gəlirləri 340 milyon manat azalacaq. Bu halda belə hökumətin bu riski idarə etmək imkanları mövcud olacaq”. Bu sözləri isə çıxışı zamanı deputat Tahir Mirkişili səsləndirib.

Millət vəkilinin sözlərinə görə, qaz qiymətləri də baza ssenaridə göstərilən 242 dollardan çox olacaq: “Bu fərq həm də neft qiymətlərinin volatilliyini kompensasiya edə biləcək. Avropa Birliyi və Çin iqtisadiyyatında baş verən hadisələr qaza olan tələbatın artacağını deməyə imkan verir. Həm də nəzərə alsaq ki, dünyanın yaşıl enerji gündəliyində qaz “keçid yanaçaq” kimi qəbul edilir, o zaman, yaşıl gündəlikdə belə qaza olan tələbat artacaq”.

“Göyçaydan aparılan tinglərlə Kaliforniyada böyük nar plantasiyaları salınırdı, indi əksinə olub”

İnsan hüquqları komitəsinin sədri Zahid Oruc isə kənd təsərrüfatı sahəsinin inkişafı barədə maraqlı təklif səsləndirib. Deputat qeyd edib ki, sovxoz və kolxozlar üçün Belarus təcrübəsinə müraciət etmək olar: “Dövlətin maliyyə rezervlərini qorumaq, birinci növ tələbat mallarını təmin edən daxili və xarici iqtisadi əlaqələri genişləndirmək, ixracın-idxalın coğrafiyasını şaxələndirmək, daha təhlükəsiz ölkələrə keçirmək tələb olunur. Biz planlı kənd təsərrüfatı sisteminə qayıtmağı təklif etmirik. Müqayisə üçün, Belarus ildə 8.5 milyard dollarlıq kənd təsərrüfatı məhsulu ixrac edir. Ölkəmizin müvafiq göstəcisi 1 milyard dollardır. Beləliklə, əhalinin sağlamlığı və iqtisadi müstəqilliyimiz həm də kənd təsərrüfatından asılıdır. Ulu Öndər Heydər Əliyevin yaratdığı zəngin təsərrüfat ənənələrini, bitkiçilik, üzümçülük, heyvandarlıq sahəsindəki sortları, növləri necə qoruyub-saxlayaq?”.

“Yüksək məhsuldarlıq naminə Fransadan alma, İspaniyadan armud, xurma, Türkiyədən pomidor toxumları gətirib ərzaq səbətimizi dadsız, keyfiyətsiz məhsullarla, onkoloji statistika ilə doldururuq. Sonra xəstəliklərə qarşı büdcədən vəsait tələb edirik. Bəlkə səbəbi müalicə edək? İnsanlar məşhur Quba almasını, Göyçayın Mələs narını, Seylondan geri qalmayan Lənkəran çayını, Gədəbəyin ağçiçək kartofunu, Mil-Muğanın ətirli çörəyini tapa bilmir. Yaşlı nəsil həyatdan gedir, o əmək ənənələri və təcrübələri itir. Nəticədə geni modifikasiya olunmuş cəmiyyət qazanırıq. İyirminci əsrin əvvəllərində Göyçaydan aparılan tinglərlə Kaliforniyada böyük nar plantasiyaları salınırdı, indi əksinə olub. Qərbin texnologiyalarından imtina edə bilmərik, lakin hibrid məhsullar menyümüzü işğal etməli deyil. Bəlkə azad torpaqlara traktor parkı bağışlayan Belarus kənd təsərrüfatı mütəxəssislərindən xahiş edək, nümunəvi kolxoz və sovxozların bir neçəsini Zəngilanda, Qubadlıda, Laçında yaratsınlar. İnanın, azad olunan münbit torpaqlar, zəngin otlaq sahələri, əlverişli iqlim və düzgün investisiya siyasəti daxili tələbatı 100 faiz ödəyə bilər. Sağlam ərzaq təminatı hərbi təhlükəsizliyimizdən ayrılmazdır", - komitə sədri həyəcan təbili çalıb.

“Sərhədlərin açılması 100 minlərlə qeyri-azərbaycanlı qaçqının ölkəmizə axını ilə nəticələnəcək”

Z.Oruc 5 ilə yaxındır bağlı qalan sərhədlər məsələsinə də toxunub: “Əhalimizlə açıq danışmalıyıq ki, sərhədlərin açılması Rusiya-Ukrayna müharibəsindən 100 minlərlə qeyri-azərbaycanlı qaçqının ölkəmizə axını ilə nəticələnəcək. O cümlədən, İranda hərbi zərbələrdən canını və sərvətlərini qorumaq üçün 100 minlərlə insan Azərbaycana keçməyə hazırdır. Belə qaçqın dalğasının gətirdiyi humanitar, sosial, mədəni fərqlərin toqquşması siyasi sabitliyi təhdid edə bilər”.

“Hesab edirəm ki, dövlətin maliyyə rezervlərini qorumaq, birinci növ tələbat mallarını təmin edən daxili və xarici iqtisadi əlaqələri genişləndirmək, ixracın-idxalın coğrafiyasını şaxələndirmək, daha təhlükəsiz ölkələrə keçirmək tələb olunur. Doğrudur, klassik müharibə qanunları dəyişib. 44 günlük savaş dövründə dövlətimiz beynəlxalq iqtisadi-siyasi əlaqələrini nəinki zəiflətmədi, əksinə gücləndirdi. Lakin dinc dövrə xas xərclər siyasəti yaxın gələcəkdə maliyyə, ərzaq, silah təminatında risklər yarada bilər. Növbəti ildə neft hasilatının azalmasının - 29.2 milyon tondan 2028-ci ildə 26.4 milyon tona düşməsinin qarşısını alan tədbirləri gücləndirməliyik”.

Milli Məclisdə gələn ilin büdcəsinin müzakirəsi sabah da müzakirə davam edəcək.

Müəllif: Anar Bayramoğlu